Fobie: angst bepaalt het leven
Ruim 40 procent van Turkse
jongeren in provincie werkloos
Ontslag voor schoonmakers
Fobievrienden k ri 1 ig in Bollenstreek opgericht
Het wordt er op of er onder voor
voor- en tegenstanders A 11-west
Toestand van veel buizen abominabel: Rioolbelasting fors omhoog
DINSDAG 3 APRIL 1990
PAGINA 13
Bruine beult krijgt
waardige opvolger:
Libanon ceder
LEIDEN De stokoude brui
ne beuk, die het 215 jaar in de
tuin van de Hortus Botanicus
heelt uitgehouden maar eind
1987 tot grote droefenis van
talloze Leidenaren als gevolg
van een ziekte het loodje leg
de. krijgt een waardige opvol
ger. Drie tuinders, die voor
hun studie ooit stage hebben
gelopen bij de Hortus, hebben
besloten de 400-jarige Hortus
ter gelegenheid van het jubi
leum een mooie boom te
schenken.
Het drietal heeft het oog la
ten vallen op een prachtige Li
banon ceder, die nu nog in
noord-Italië staat, maar dins
dag 10 april met enig feestelijk
vertoon in de voortuin van de
Hortus wordt geplaatst.
Het transport naar het Ra
penburg zal in alle vroegte ge
beuren, want het zal moeilijk
manoeuvreren zijn in de bin
nenstad om de ruim twaalf
meter lange boom op de plaats
van bestemming te krijgen.
Regio-gemeenten praten
over liet rekening-rijden
DEN HAAG - Vertegenwoordi-
gers van de gemeenten in de regio
hebben gisteren het eerste overleg
gehad met Rijkswaterstaat over de
invoering van rekening-rijden in de
Randstad. Hoewel een aantal ge
meentebestuurders duidelijk be
denkingen hebben tegen de invoe
ring van het rekening-rijden, na
men de betrokken gemeenten de
kans waar om over de invoering er-
,-an mee te praten.
De komende tijd moet worden
besloten waar de ongeveer 40 meet
punten in de Randstad worden ge
plaatst.
Het gesprek gisteren was infor
matief. Omdat het moeilijk praten is
met zoveel gemeentebestuurders
worden clusters gevormd van ge
meenten uit dezelfde regio, die het
overleg verder zullen voeren.
HILLEGOM - Bang om in een
lift te stappen. Bang om ver van
huis te gaan. Bang in een grote
menigte. Bang om alleen te zijn.
Bang voor spinnen. Bang
voor... Oneindig kan het rijtje
worden aangevuld. Angst, die
niet te verklaren is. Een fobie
noemt de medische weten
schap het. Tweehonderd ver
schillende fobie-vormen zijn er
kend. Eén op de 160 Nederlan
ders lijdt eraan.
Omdat de landelijke vereni
ging voor fobiepatiènten in zijn
ogen niet optimaal functio
neert. heeft de Hillegommer
Leendert van der Meer (31) het
initiatief genomen de Fobie-
vriendenkring op te richten.
Mensen die aan deze 'angstziek
te' lijden kunnen bij de club om
hulp aankloppen. Leendert
houdt zijn werkterrein voorlo
pig beperkt. Naar het noorden
houdt hij Alkmaar als grens
aan, zuidelijk Den Haag.
door
Jan Westerlaken
Zelf was hij jarenlang fobie
patiënt. Agorafobicus. Werd
liefst veertien jaar achtervolgd
door straatvrees. Gevolg: Leen
dert ging verkeerd ademhalen
en de ene na de andere aanval
van hyperventilatie volgde el
kaar op. De Hillegommer ging
door een hel, maar ging niet bij
de pakken neerzitten. Hij zocht
en vond een therapeut met wie
hij zich uit het diepe dal knokte.
"Nu", zegt Van der Meer, "ben
ik genezen".
De persoonlijke ervaring die
de Hillegommer met zijn handi
cap heeft opgedaan, wil hij nu
aanwenden om lotgenoten te
helpen. Van der Meer heeft zich
daarbij verzekerd van deskun
dige hulp: een psychiater, twee
psychologen, een homeopaat
en een hypnotherapeut. Samen
met hen heeft Leendert adem
halingstechnieken ontwikkeld
die zij fobiepatiënten in hun
praktijk aanleren.
De Fobievriendenkring krijgt
de status van een stichting.
Vooruitlopend is Van der Meer
•:huis al aan de slag gegaan: een
soort telefonische hulpdienst
noemt hij het. Acute gevallen
worden met raad en daad ter zij
de gestaan. Fungeren als praat
paal, zegt hij. Want daar ont-
loreekt het nogal eens aan is Le-
enderts ervaring. Bovendien
weet hij wat de mensen voelen
en waaraan zij behoefte hebben
als de fobie de wil overheerst.
De Hillegommer merkte het
al op: de medische wetenschap
erkent zo'n 200 vormen van fo
bie, waarvan de meest voorko
mende de agorafobicus is.
Angst speelt in alle gevallen een
dominante rol. Die angst kan
zodanig worden dat de fobie-
lijder erdoor in een isolement
raakt. Zijn huis niet meer uit
durft te komen, om maar een
voorbeeld te noemen. Leendert
ontmoette onlangs een bejaar
de man van 75 jaar. Fobiepa
tiënt. Zestig jaar lang durfde hij
nauwelijks een voet op straat
op te zetten. Na enkelè behan
delingen maakt de bejaarde
weer wandelingen.
Van der Meer merkt op dat fo
bielijders die in een isolement
geraken nogal eens (overmatig)
naar de alcohol grijpen of meer
pillen slikken dan de arts hun
heeft voorgeschreven. "Die
mensen gaan niet meer naar
Leendert van der Meer: "Angst loopt als een rode draad door het leven van fobiepatiënten".
feestjes of met vakantie. Ze ko
men niet meer op straat. Soms
tientallen jaren. Wat zie je dan?
Echtscheiding. Zeker als dat ja
ren doorsuddert. Of de man óf
de vrouw kan er op een gegeven
moment niet meer tegën. En
dan loopt zo'n huwelijk
dikwijls op de klippen".
Leendert van der Meer ging 14
jaar als een angstig mens door
het levén. Veertien jaar werd hij
van de ene naar de andere be
handelaar gestuurd. Twee jaar
terug trof hij de juiste. Stapje
voor stapje keerde hij tot de
werkelijkheid terug. Angst om
in een auto te stappen heeft
Leendert niet meer. Het gevoel
'niet lekker in zijn vel te zitten'
is over. De dingen ontwijken
waarvoor hij bang was doet hij
niet meer. Paniek weet hij te be
heersen. Leendert is uit het cir
keltje gestapt waarin hij almaar
rondtolde. Angst om de angst is
voorbij.
Wat rest is kritiek. Kritiek op
de traditionele hulpverlening.
Over het waarom daarvan zegt
Leendert: "Tien procent van de
mensen die bij de huisarts in de
spreekkamer verschijnen heb
ben hyperventilatie. Wat doet
die huisarts? Een pot pillen
voorschrijven en z'n patiënt
naar Friesland sturen om te vis
sen. Nou, dat is niet echt de juis
te manier om die kwaal aan te
pakken. De arts moet de klacht
herkennen en er zodanig op in
spelen dat een fobie kan wor
den voorkomen. Ik durf te ver
klaren dat er nu in veel gevallen
behoorlijk wordt geknoeid. Het
gevolg daarvan is wel dat fobie
patiënten jarenlang aan het tob
ben kunnen zijn".
De Fobievriendenkring van
Leendert van der Meer. Wat kan
de club voor lijders aan deze
'angstziekte' betekenen? "Hulp
en informatie', zegt de Hi-
legommer. "Er is een gat waar
de medische wereld tekort
schiet. Daar zijn wij na jaren in
gesprongen. En dat er behoefte
aan is merk ik elke dag. De tele
foon blijft rinkelen. Weet je, als
er patiënten zijn die niet zelf
naar ons toe kunnen komen,
dan halen we hen. Kosten? Er
wordt niet meer dan 35 gulden
per consult gevraagd. Meer
mag de therapeut niet in reke
ning brengen".
(Fobievriendenkring: Leen
dert van der Meer, telefoon
02520-18689)
Voorzitter Helfrich van de stichting 'Stop Doorgaand Verkeer Wassenaar' overhandigt burgemeester Schou-
te (rechts/ de petitie met bijna 8000 handtekeningen. Naast hem geheelhnksdr. J. Verhoeve van de 'Vrienden
van Wassenaar', ook lid van de actiegroep pro rijksweg. Om het pak handtekeningen is een stropdas gestrikt.
Helfrich tot de burgemeester: "Wassenaar zit in de strop van het doorgaand verkeer. Moge 't u en ons gegeven
zijn deze strop spoedig te ontknopen". (foto jan Holvast)
Het uur van de waarheid nadert omtrent stukje rijksweg
WASSENAAR/V OORSCHOTEN
De strijd om de aanleg van
rijksweg A 11-west is de laatste
weken weer flink aangewakkerd.
Naarmate de dag nadert dat mi
nister Maij-Weggen een definitie
ve beslissing over de aanleg van
het gewraakte verbindingsstukje
tussen A 4 en A 44 zal nemen, wor
den de acties van voor- en tegen
standers talrijker. Gisteren was
■de beurt aan de voorstanders, de
stichting Stop Doorgaand Ver
keer Wassenaardie burgemees
ter P.H.. Schoute een petitie met
bijna 8000 handtekeningen over
handigden. Zaterdag 21 april is
het weer de beurt aan de tegen
standers (Voorschoten en Lei
den). Gehuld in speciaal vervaar
digde t-shirts en voorzien van
fietsvlaggetjes met teksten die
niets van rijksweg A 11-west heel
laten, trekken de sympathisanten
van het Platform tegen aanleg
van rijksweg 11-west naar Schie
dam waar ze bij de in aanleg zijn
de rijksweg 19 minister Maij-Weg
gen hopen te treffen. Daar zullen
ze de bewindsvrouw nog eens
duidelijk maken, dat het stuk
rijksweg tussen de A 4 en A 44 er
niet moet komen. In Schiedam
wordt 21 april in het kader van de
nationale milieudag een manifes
tatie gehouden, waar zal worden
gepleit voor beter openbaar ver
voer als alternatief voor het al
maar aanleggen van nieuwe rijks
wegen.
De voorzitter van de stichting
Stop Doorgaand Verkeer Wasse
naar A.C. Helfrich boo'd gister
middag Wassenaars burgemees
ter P.H. Schoute een petitie met
bijna 8000 handtekeningen aan
om het belang van de gelijktijdige
aanleg van de Verlengde Land-
scheidingsweg en de A 11-west te
onderstrepen. De handtekenin
gen waren binnen één week ver
gaard en Helfrich zei namens on
getwijfeld nog meer bezorgde
Wassenaarders te spreken. "De si
tuatie is nu bijna ondraaglijk ge
worden. Dagelijks rijden 100.000
voertuigen door Wassenaar,
waarvan 40.000 over binnenwe
gen. Dit volgens een telling van
1988. Tel daar nog maar eens 20
procent bij".
Volgens die tellingen vormen
acht van de tien voertuigen door
gaand verkeer. Burgemeester
Schoute verduidelijkte dat nog
eens door te zeggen dat Wasse
naar de gevangene van het ver
keer is geworden. "Van het uit
gaande verkeer over de Witten-
burgerweg bestaat 17 procent uit
Wassenaarders, de rest is door
gaand verkeer". Zowel Schoute
als Helfrich achten bovendien de
aanleg van de Verlengde Land-
scheidingsweg tegelijk met aan
leg van de A 11-west van groot be
lang voor de economische ont
wikkeling van duin- en bollen
streek.
Het is de bedoeling dat de peti
tie onder aanvoering van burge
meester Schoute wordt aangebo
den aan de vaste tweede kamer
commissie voor verkeer die bin
nenkort advies moet uitbrengen
over de aanleg van de A 11-west.
Mocht de stichting Stop Door
gaand Verkeer Wassenaar geen
gehoor vinden voor haar aanbe
velingen, dan sluit Helfrich acties
in de vorm van 'surprises' niet uit.
De tegenstanders van rijksweg
11-west vertrekken op zaterdag
21 april om 9.30 uur per fiets naar
Schiedam. Het vertrekpunt is ca
fé-restaurant Nieuw Cronesteijn
aan de Vlietweg 2 in Leiden. Er
gaat ook een autobus, die om half
elf vertrekt vanaf de sporthal
Vliethorst in Voorschoten.
WASSENAAR - Ruim 40
procent van de Turkse jon
geren in Zuid-Holland is
werkloos. De jongeren die
wel een baan hebben, heb
ben slechte perspectieven
op een carrière. Zij werken
vaak in tijdelijke banen die
tot de laagste in het bedrijfs
leven behoren. Daarbij ko
men ze terecht in onderne
mingen waar weinig moge
lijkheden zijn om via be
drijfsopleidingen hogerop te
komen.
Dat blijkt uit een onderzoek van het
Centrum voor Onderzoek van Maat
schappelijke van Maatschappelijke
Tegenstellingen van de Leidse uni
versiteit. De resultaten werden van
ochtend gepresenteerd op een sym
posium in Wassenaar waar werd ge
sproken over positieverbetering
van de jongeren. Aan het symposi
um namen behalve migrantenorga
nisaties ook vertegenwoordigers
van bedrijven deel.
De onderzoekers stellen vast dat
er een 'gekleurd circuit' aan het ont
staan is: een sector in de arbeids
markt waarin veel migranten opere
ren. De werkgevers (vaak produk-
tiebedreijven) zijn er op ingesteld
en ook de uitzendbureau's hebben
een geleurd reservoir van produk-
tiemedewerkers opgebouwd waar
uit geput kan worden. "Ontsnap
ping uit deze sector is moeilijk", al
dus de onderzoekers.
Het onderzoek kwam tot stand
door gesprekken met Turkse jonge
ren en hun Nederlandse werkge
vers. Gebleken is dat de jongeren
veelal in het uitzendcircuit terecht
komen. Jonge Turkse vrouwen
hebben daar niet veel moeite mee
maar de mannen hebben juist veel
behoefte aan een vaste baan en
doen veel moeite deze te verkrijgen.
Omdat bij hen de nadruk ligt op
geld verdienen hebben zij weinig
behoefte aan verder leren.
Werkgevers zijn over het alge
meen tevreden over het werk van
deze jongeren. Dat zij zich terug
houdend opstellen om de jongeren
vast werk aan te bieden, heeft te ma
ken met een vooroordeel, geven en
kelen ruiterlijk toe. "Sommige
werkgevers erkennen dat de jonge
allochtonen vaak 'bijna Hollands'
zijn maar ze blijven hen toch een
beetje vreemd vinden", aldus dé
schrijvers van het rapport.
Negatieve ervaringen vallen daar
door eerder op en bij gelijke capaci
teiten worden Turkse jongeren ach
tergesteld. Uit de gesprekken bleek
dat de Turkse jongeren graag colle
giale en vriendschappelijke banden
met Nederlanders aangaan. Veel
Turken gaven te kennen gediscri
mineerd te worden. De vrouwen
vooral op het werk, de mannen op
school en buitenshuis.
Onderwijs
Prof. W. Albeda, voorzitter van de
Wetenschappelijke Raad voor het
Regeringsbeleid, drong vanoch
tend aan op meer aandacht voor al
lochtonen in het onderwijs, zowel
voor jongeren als op het gebied van
de oudereneducatie. Daarnaast
moeten er volgens Albeda meer al
lochtone leerkrachten worden op
geleid. Daarvoor moet geld be
schikbaar komen, betoogde hij.
Albeda sprak zich uit tegen een
opgelegde regeling waarbij werkge
vers verplicht worden allochtonen
in dienst te nemen. Vrijblijvend
heid van de zijde van de werkgevers
moet echter worden vermeden, zei
Albeda, die suggereerde via con
tracten tussen werkgevers- en
werknemersorganisaties harde af
spraken over de opname van al
lochtonen in bedrijven te maken.
"De situatie is zo alarmerend dat
een stok achter de deur niet mag
ontbreken", aldus Albeda,
KNOV-voorzitter J. Kamminga
zei voor zulke afspraken te voelen
deze niet door de overheid
worden afgedwonegn. Hij pleitte
voor de aanstelling vn speciale be
middelaars voor allochtonen bij de
arbeidsbureau's en een overelg op
plaatselijk niveau tussen gemeente,
migranten en ondernemers.
Kamminga riep de allochtonen
op hun gevoeligheid voor discrimi
natie in te dammen. Hij constateer
de dat veel wrijvingen tussen werk
nemer en werkgever door de eer
sten ten onrechte worden uitgelegd
als discriminatie. Uit angst voor dit
soort conflicten die kunnen uit
groeien tot processen, zouden on
dernemers kopschuw worden om
allochtonen in dienst te nemen, zei
Kamminga.
AZL voelt zich niet verantwoordelijk
LEIDEN Zestig werknemers van
schoonmaakbedrijf Ziekenhuis
Diensten Groep (ZDG)'worden met
ontslag bedreigd als gevolg van af
spraken tussen het Academisch
Ziekenhuis Leiden en de ZDG. Vo
rig jaar is met de ZDG over hernieu
wing van het contract gesproken.
Tijdens dat overleg zou van de kant
van het AZL de wens zijn geopperd
om voortaan met part-time schoon
makers te werken. Daarop vroeg
ZDG bij het arbeidsbureau een ont
slagvergunning voor 60 werkne
mers aan, een verzoek dat het GAB
honoreerde.
Algemeen directeur J.H. Peters
van het AZL heeft vervolgens op 1
december vorig jaar in een brief aan
de ZDG verklaard niets met de ont
slagaanvrage te maken te willen
hebben. Begin dit jaar is de brief
door de directie weer ingetrokken,
maar desgevraagd zegt een woord
voerder van het AZL nu "dat het
AZL nooit heeft gesteld dat wij
staan op part-timers. De brief van
Peters was juist bedoeld om ons
niet de zwarte piet te laten toespe
len".
Indien het GAB eerder van dit
standpunt op de hoogte was ge
weest, was de ontslagvergunning
niet zonder meer afgegeven, aldus
GAB-directeur Tibbe.
Inmiddels hebben 48 werkne
mers (12 zijn er al ontslagen), allen
migranten, een advocaat in de arm
genomen. Op 7 maart heeft de kan
tonrechter de ontslagen van deze 48
werknemers voorlopig ongeldig
verklaard, maar de ZDG is tegen de
ze uitspraak in verzet gegaan. Daar
naast begint het schoonmaakbe
drijf een kort geding. Hierin vraagt kantonrechter in behandeling te ge-
ZDG om nog niet aan het vonnis ven.
van de kantonrechter te hoeven vol
doen alvorens er een uitspraak over
het verzet is gedaan. Het kort ge
ding dient 9 april.
Het AZL zegt bij monde van de
woordvoerder "verontrust" te zijn
over de gang van zaken, omdat "be
zuinigingen binnen het AZL nu
door een derde (ZDG) worden aan
gegrepen om ontslag voor werkne
mers aan te vragen". GAB-directeur
Tibbe voelt zich enigszins misleid
door de redenen die de ZDG bij de
ontslagaanvrage heeft opggeven.
"Bovendien heb ik indertijd een
brief van AZL-directeur Peters ge
zien waarin stond dat er andere con
dities aan de ZDG werden gesteld.
Duidelijk werd dat het AZL nieuwe
voorwaarden stelde voor hernieu
wing van het contract met de ZDG
en dat die onder meer inhielden dat
er niet meer met full time-krachten
zou worden gewerkt".
De ZDG houdt het er eveneens op
dat ontslagaanvrage onvermijdelijk
was door de wens van het AZL met
part-timers te gaan werken. "Maar
wij hebben betrokkenen een andere
baan binnen het bedrijf aangebo
den of het aanbod gedaan in part ti-
me-dienstverband in het AZL te
gaan werken. Een aantal mensen
heeft dit aanbod geweigerd".
De ZDG. een dochteronderne
ming van het Vendex-concern, wil
zich van verder commentaar ont
houden, omdat de zaak nog onder
de rechter is.
Mocht het ontslag op onjuiste
gronden zijn aangevraagd, dan
overweegt het GAB de zaak bij de
DEN HAAG/REGIO - De rioolbclasting
moet bijna vervijfvoudigd worden om de
kosten van achterstallig onderhoud aan
het. rioleringsstelsel en de daardoor ver
oorzaakte milieuvervuiling te financieren.
Een riolering die niet in orde is kan gevaar
voor het milieu opleveren doordat riool
water in het grondwater terecht komt.
Tien procent van de rioleringen verkeert
in zo'n slechte staat dat vervanging binnen
enkele jaren noodzakelijk is. De kosten
daarvan bedragen rond de 5 miljard gul
den.
Het vervangen van deze .vijfduizend ki-
lometer betekent dat de rioolbelasting dè
komende tijd moet worden verdubbeld.
Een gemiddeld gezin betaalt nu ongeveer
100 gulden aan rioolrechten. De alarme
rende berichten over de toestand van het
riool werden gisteravond door een aantal
deskundigen naar voren gebracht ïn
KRO's actualiteitenrubriek Brandpunt.
Ook de bewoners van de Leidse en Alp-
hense regio zullen de komende jaren waar
schijnlijk met een fikse verhoging van de
rioolrechten worden geconfronteerd. Hoe
wel een woordvoerder van de gemeente
Leiden de toestand van het riool over het
algemeen 'redelijk' noemt, voorziet ook hij
ingrijpende opknapbeurten voor de ko
mende jaren. Leiden heeft nog bijna 30 ki
lometer riool van voor 1940. Her en der ver
tonen de buizen lekkages. "Zeker bij flin
ke regenval loopt er heel wat rioolwater in
het grondwater. Dat betekent vervuiling
en dat kan natuurlijk niet".
Er ligt inmiddels een plan voor de ver
vanging van de 27 kilometer 'overjarig'
riool. De woordvoerder denkt dat binnen
tien jaar tijd in totaal bijna 40 kilometer zal
moeten worden vervangen. "Dat gaat jaar
lijks 2,5 miljoen gulden kosten". Ook na
2000 zal er het nodige moeten worden ge
daan. Bijna 70 kilometer riool dateert uit
de periode 1940-1970 en ook deze buizen
staan op de nominatie voor vervanging.
De Leidse ambtenaar kon nog niet zeggen
wat dit jaarlijks gaat kosten. Een Leids
huishouden betaalt nu 111 gulden aan
rioolrechten.
In Alphen aan den Rijn liggen de kaar
ten iets anders. De enorme groei van dit
dorp dateert van na 1970. De meeste riolen
zijn dan ook nog niet aan vervanging toe.
Hoe de oudste riolen erbij liggen, is op dit
moment nog niet bekend. Er wordt hard
gewerkt aan een rioleringsplan dat vol
gend jaar klaar moet zijn. "Dan weten we
wat er moet gebeuren. We houden reke
ning met vervanging van grote delen maar
verwachten niet zulke gigantische investe
ringen te hoeven doen als bijvoorbeeld
Leiden en Gouda".
Honderd jaar geleden stond er
in de krant:
- Uit Delft schrijft men het vol
gende: Sedert langen tijd maakt
een echtpaar zich herhaaldelijk
schuldig aan misbruik van ster
ken drank. Niettegenstaande de
man niet zelden een weekgeld
van 20 te huis bracht, heerschte
in de woning gebrek aan alles,
terwijl vechtpartijen den huise-
lijken vrede telkens verstoorden.
Bovendien deed de man de
vrouw in den laatsten tijd aller
lei verwijten, zoodanig, dat het
jongste der drie kinderen voor
de moeder een doorn in het oog
was en het schijnt dat zij van de
geboorte af aan (het kind was
eerst 17 dagen oud) het plan
heeft gehad er zich op de eene of
andere wijze van te ontdoen.
Aan dat plan schijnt zij inder
daad uitvoering te hebben gege
ven. De Zondag gehouden lijk
schouwing althans bevestigt het
vermoeden dat het kind niet op
natuurlijke wijze is gestorven.
Vijftig jaar geleden:
- 'Met de a.s. zomerdienstrege
ling der Ned. Spoorwegen zal de
rijtijd der électrische en Diesel-
treinen weer verkort worden en
zal de rijtijd van Leiden naar
Den Haag teruggebracht wor
den tot 9 minuten, terwijl de rij
tijd. Amsterdam-Den Haag 37
minuten zal worden.'
- Ivan Smirnoff, de bekende
K.L.M.-piloot, die hedenochtend
met de 'Nandoe' uit Napels naar
Nederlandsch-Indië is vertrok
ken, maakt met deze Indië-reis
een jubileumvlucht. Het is na
melijk voor den vijftigsten keer,
dat hij als gezagvoerder van een
K.L.M.-toestel naar Batavia
vliegt.
- 'O, die schoonmaak! Gister
middag is de 62-jarige huis
vrouw E.A.-L. in haar woning
aan de Heerenstraat te Leiden,
terwijl zij bezig was met den
schoonmaak, op een drempel
uitgegleden, waardoor zij viel
en het linkeronderbeen brak.'