Fobie: angst bepaalt het leven Ruim 40 procent van Turkse jongeren in provincie werkloos Ontslag voor schoonmakers Fobievrienden k ri 1 ig in Bollenstreek opgericht Het wordt er op of er onder voor voor- en tegenstanders A 11-west Toestand van veel buizen abominabel: Rioolbelasting fors omhoog DINSDAG 3 APRIL 1990 PAGINA 13 Bruine beult krijgt waardige opvolger: Libanon ceder LEIDEN De stokoude brui ne beuk, die het 215 jaar in de tuin van de Hortus Botanicus heelt uitgehouden maar eind 1987 tot grote droefenis van talloze Leidenaren als gevolg van een ziekte het loodje leg de. krijgt een waardige opvol ger. Drie tuinders, die voor hun studie ooit stage hebben gelopen bij de Hortus, hebben besloten de 400-jarige Hortus ter gelegenheid van het jubi leum een mooie boom te schenken. Het drietal heeft het oog la ten vallen op een prachtige Li banon ceder, die nu nog in noord-Italië staat, maar dins dag 10 april met enig feestelijk vertoon in de voortuin van de Hortus wordt geplaatst. Het transport naar het Ra penburg zal in alle vroegte ge beuren, want het zal moeilijk manoeuvreren zijn in de bin nenstad om de ruim twaalf meter lange boom op de plaats van bestemming te krijgen. Regio-gemeenten praten over liet rekening-rijden DEN HAAG - Vertegenwoordi- gers van de gemeenten in de regio hebben gisteren het eerste overleg gehad met Rijkswaterstaat over de invoering van rekening-rijden in de Randstad. Hoewel een aantal ge meentebestuurders duidelijk be denkingen hebben tegen de invoe ring van het rekening-rijden, na men de betrokken gemeenten de kans waar om over de invoering er- ,-an mee te praten. De komende tijd moet worden besloten waar de ongeveer 40 meet punten in de Randstad worden ge plaatst. Het gesprek gisteren was infor matief. Omdat het moeilijk praten is met zoveel gemeentebestuurders worden clusters gevormd van ge meenten uit dezelfde regio, die het overleg verder zullen voeren. HILLEGOM - Bang om in een lift te stappen. Bang om ver van huis te gaan. Bang in een grote menigte. Bang om alleen te zijn. Bang voor spinnen. Bang voor... Oneindig kan het rijtje worden aangevuld. Angst, die niet te verklaren is. Een fobie noemt de medische weten schap het. Tweehonderd ver schillende fobie-vormen zijn er kend. Eén op de 160 Nederlan ders lijdt eraan. Omdat de landelijke vereni ging voor fobiepatiènten in zijn ogen niet optimaal functio neert. heeft de Hillegommer Leendert van der Meer (31) het initiatief genomen de Fobie- vriendenkring op te richten. Mensen die aan deze 'angstziek te' lijden kunnen bij de club om hulp aankloppen. Leendert houdt zijn werkterrein voorlo pig beperkt. Naar het noorden houdt hij Alkmaar als grens aan, zuidelijk Den Haag. door Jan Westerlaken Zelf was hij jarenlang fobie patiënt. Agorafobicus. Werd liefst veertien jaar achtervolgd door straatvrees. Gevolg: Leen dert ging verkeerd ademhalen en de ene na de andere aanval van hyperventilatie volgde el kaar op. De Hillegommer ging door een hel, maar ging niet bij de pakken neerzitten. Hij zocht en vond een therapeut met wie hij zich uit het diepe dal knokte. "Nu", zegt Van der Meer, "ben ik genezen". De persoonlijke ervaring die de Hillegommer met zijn handi cap heeft opgedaan, wil hij nu aanwenden om lotgenoten te helpen. Van der Meer heeft zich daarbij verzekerd van deskun dige hulp: een psychiater, twee psychologen, een homeopaat en een hypnotherapeut. Samen met hen heeft Leendert adem halingstechnieken ontwikkeld die zij fobiepatiënten in hun praktijk aanleren. De Fobievriendenkring krijgt de status van een stichting. Vooruitlopend is Van der Meer •:huis al aan de slag gegaan: een soort telefonische hulpdienst noemt hij het. Acute gevallen worden met raad en daad ter zij de gestaan. Fungeren als praat paal, zegt hij. Want daar ont- loreekt het nogal eens aan is Le- enderts ervaring. Bovendien weet hij wat de mensen voelen en waaraan zij behoefte hebben als de fobie de wil overheerst. De Hillegommer merkte het al op: de medische wetenschap erkent zo'n 200 vormen van fo bie, waarvan de meest voorko mende de agorafobicus is. Angst speelt in alle gevallen een dominante rol. Die angst kan zodanig worden dat de fobie- lijder erdoor in een isolement raakt. Zijn huis niet meer uit durft te komen, om maar een voorbeeld te noemen. Leendert ontmoette onlangs een bejaar de man van 75 jaar. Fobiepa tiënt. Zestig jaar lang durfde hij nauwelijks een voet op straat op te zetten. Na enkelè behan delingen maakt de bejaarde weer wandelingen. Van der Meer merkt op dat fo bielijders die in een isolement geraken nogal eens (overmatig) naar de alcohol grijpen of meer pillen slikken dan de arts hun heeft voorgeschreven. "Die mensen gaan niet meer naar Leendert van der Meer: "Angst loopt als een rode draad door het leven van fobiepatiënten". feestjes of met vakantie. Ze ko men niet meer op straat. Soms tientallen jaren. Wat zie je dan? Echtscheiding. Zeker als dat ja ren doorsuddert. Of de man óf de vrouw kan er op een gegeven moment niet meer tegën. En dan loopt zo'n huwelijk dikwijls op de klippen". Leendert van der Meer ging 14 jaar als een angstig mens door het levén. Veertien jaar werd hij van de ene naar de andere be handelaar gestuurd. Twee jaar terug trof hij de juiste. Stapje voor stapje keerde hij tot de werkelijkheid terug. Angst om in een auto te stappen heeft Leendert niet meer. Het gevoel 'niet lekker in zijn vel te zitten' is over. De dingen ontwijken waarvoor hij bang was doet hij niet meer. Paniek weet hij te be heersen. Leendert is uit het cir keltje gestapt waarin hij almaar rondtolde. Angst om de angst is voorbij. Wat rest is kritiek. Kritiek op de traditionele hulpverlening. Over het waarom daarvan zegt Leendert: "Tien procent van de mensen die bij de huisarts in de spreekkamer verschijnen heb ben hyperventilatie. Wat doet die huisarts? Een pot pillen voorschrijven en z'n patiënt naar Friesland sturen om te vis sen. Nou, dat is niet echt de juis te manier om die kwaal aan te pakken. De arts moet de klacht herkennen en er zodanig op in spelen dat een fobie kan wor den voorkomen. Ik durf te ver klaren dat er nu in veel gevallen behoorlijk wordt geknoeid. Het gevolg daarvan is wel dat fobie patiënten jarenlang aan het tob ben kunnen zijn". De Fobievriendenkring van Leendert van der Meer. Wat kan de club voor lijders aan deze 'angstziekte' betekenen? "Hulp en informatie', zegt de Hi- legommer. "Er is een gat waar de medische wereld tekort schiet. Daar zijn wij na jaren in gesprongen. En dat er behoefte aan is merk ik elke dag. De tele foon blijft rinkelen. Weet je, als er patiënten zijn die niet zelf naar ons toe kunnen komen, dan halen we hen. Kosten? Er wordt niet meer dan 35 gulden per consult gevraagd. Meer mag de therapeut niet in reke ning brengen". (Fobievriendenkring: Leen dert van der Meer, telefoon 02520-18689) Voorzitter Helfrich van de stichting 'Stop Doorgaand Verkeer Wassenaar' overhandigt burgemeester Schou- te (rechts/ de petitie met bijna 8000 handtekeningen. Naast hem geheelhnksdr. J. Verhoeve van de 'Vrienden van Wassenaar', ook lid van de actiegroep pro rijksweg. Om het pak handtekeningen is een stropdas gestrikt. Helfrich tot de burgemeester: "Wassenaar zit in de strop van het doorgaand verkeer. Moge 't u en ons gegeven zijn deze strop spoedig te ontknopen". (foto jan Holvast) Het uur van de waarheid nadert omtrent stukje rijksweg WASSENAAR/V OORSCHOTEN De strijd om de aanleg van rijksweg A 11-west is de laatste weken weer flink aangewakkerd. Naarmate de dag nadert dat mi nister Maij-Weggen een definitie ve beslissing over de aanleg van het gewraakte verbindingsstukje tussen A 4 en A 44 zal nemen, wor den de acties van voor- en tegen standers talrijker. Gisteren was ■de beurt aan de voorstanders, de stichting Stop Doorgaand Ver keer Wassenaardie burgemees ter P.H.. Schoute een petitie met bijna 8000 handtekeningen over handigden. Zaterdag 21 april is het weer de beurt aan de tegen standers (Voorschoten en Lei den). Gehuld in speciaal vervaar digde t-shirts en voorzien van fietsvlaggetjes met teksten die niets van rijksweg A 11-west heel laten, trekken de sympathisanten van het Platform tegen aanleg van rijksweg 11-west naar Schie dam waar ze bij de in aanleg zijn de rijksweg 19 minister Maij-Weg gen hopen te treffen. Daar zullen ze de bewindsvrouw nog eens duidelijk maken, dat het stuk rijksweg tussen de A 4 en A 44 er niet moet komen. In Schiedam wordt 21 april in het kader van de nationale milieudag een manifes tatie gehouden, waar zal worden gepleit voor beter openbaar ver voer als alternatief voor het al maar aanleggen van nieuwe rijks wegen. De voorzitter van de stichting Stop Doorgaand Verkeer Wasse naar A.C. Helfrich boo'd gister middag Wassenaars burgemees ter P.H. Schoute een petitie met bijna 8000 handtekeningen aan om het belang van de gelijktijdige aanleg van de Verlengde Land- scheidingsweg en de A 11-west te onderstrepen. De handtekenin gen waren binnen één week ver gaard en Helfrich zei namens on getwijfeld nog meer bezorgde Wassenaarders te spreken. "De si tuatie is nu bijna ondraaglijk ge worden. Dagelijks rijden 100.000 voertuigen door Wassenaar, waarvan 40.000 over binnenwe gen. Dit volgens een telling van 1988. Tel daar nog maar eens 20 procent bij". Volgens die tellingen vormen acht van de tien voertuigen door gaand verkeer. Burgemeester Schoute verduidelijkte dat nog eens door te zeggen dat Wasse naar de gevangene van het ver keer is geworden. "Van het uit gaande verkeer over de Witten- burgerweg bestaat 17 procent uit Wassenaarders, de rest is door gaand verkeer". Zowel Schoute als Helfrich achten bovendien de aanleg van de Verlengde Land- scheidingsweg tegelijk met aan leg van de A 11-west van groot be lang voor de economische ont wikkeling van duin- en bollen streek. Het is de bedoeling dat de peti tie onder aanvoering van burge meester Schoute wordt aangebo den aan de vaste tweede kamer commissie voor verkeer die bin nenkort advies moet uitbrengen over de aanleg van de A 11-west. Mocht de stichting Stop Door gaand Verkeer Wassenaar geen gehoor vinden voor haar aanbe velingen, dan sluit Helfrich acties in de vorm van 'surprises' niet uit. De tegenstanders van rijksweg 11-west vertrekken op zaterdag 21 april om 9.30 uur per fiets naar Schiedam. Het vertrekpunt is ca fé-restaurant Nieuw Cronesteijn aan de Vlietweg 2 in Leiden. Er gaat ook een autobus, die om half elf vertrekt vanaf de sporthal Vliethorst in Voorschoten. WASSENAAR - Ruim 40 procent van de Turkse jon geren in Zuid-Holland is werkloos. De jongeren die wel een baan hebben, heb ben slechte perspectieven op een carrière. Zij werken vaak in tijdelijke banen die tot de laagste in het bedrijfs leven behoren. Daarbij ko men ze terecht in onderne mingen waar weinig moge lijkheden zijn om via be drijfsopleidingen hogerop te komen. Dat blijkt uit een onderzoek van het Centrum voor Onderzoek van Maat schappelijke van Maatschappelijke Tegenstellingen van de Leidse uni versiteit. De resultaten werden van ochtend gepresenteerd op een sym posium in Wassenaar waar werd ge sproken over positieverbetering van de jongeren. Aan het symposi um namen behalve migrantenorga nisaties ook vertegenwoordigers van bedrijven deel. De onderzoekers stellen vast dat er een 'gekleurd circuit' aan het ont staan is: een sector in de arbeids markt waarin veel migranten opere ren. De werkgevers (vaak produk- tiebedreijven) zijn er op ingesteld en ook de uitzendbureau's hebben een geleurd reservoir van produk- tiemedewerkers opgebouwd waar uit geput kan worden. "Ontsnap ping uit deze sector is moeilijk", al dus de onderzoekers. Het onderzoek kwam tot stand door gesprekken met Turkse jonge ren en hun Nederlandse werkge vers. Gebleken is dat de jongeren veelal in het uitzendcircuit terecht komen. Jonge Turkse vrouwen hebben daar niet veel moeite mee maar de mannen hebben juist veel behoefte aan een vaste baan en doen veel moeite deze te verkrijgen. Omdat bij hen de nadruk ligt op geld verdienen hebben zij weinig behoefte aan verder leren. Werkgevers zijn over het alge meen tevreden over het werk van deze jongeren. Dat zij zich terug houdend opstellen om de jongeren vast werk aan te bieden, heeft te ma ken met een vooroordeel, geven en kelen ruiterlijk toe. "Sommige werkgevers erkennen dat de jonge allochtonen vaak 'bijna Hollands' zijn maar ze blijven hen toch een beetje vreemd vinden", aldus dé schrijvers van het rapport. Negatieve ervaringen vallen daar door eerder op en bij gelijke capaci teiten worden Turkse jongeren ach tergesteld. Uit de gesprekken bleek dat de Turkse jongeren graag colle giale en vriendschappelijke banden met Nederlanders aangaan. Veel Turken gaven te kennen gediscri mineerd te worden. De vrouwen vooral op het werk, de mannen op school en buitenshuis. Onderwijs Prof. W. Albeda, voorzitter van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, drong vanoch tend aan op meer aandacht voor al lochtonen in het onderwijs, zowel voor jongeren als op het gebied van de oudereneducatie. Daarnaast moeten er volgens Albeda meer al lochtone leerkrachten worden op geleid. Daarvoor moet geld be schikbaar komen, betoogde hij. Albeda sprak zich uit tegen een opgelegde regeling waarbij werkge vers verplicht worden allochtonen in dienst te nemen. Vrijblijvend heid van de zijde van de werkgevers moet echter worden vermeden, zei Albeda, die suggereerde via con tracten tussen werkgevers- en werknemersorganisaties harde af spraken over de opname van al lochtonen in bedrijven te maken. "De situatie is zo alarmerend dat een stok achter de deur niet mag ontbreken", aldus Albeda, KNOV-voorzitter J. Kamminga zei voor zulke afspraken te voelen deze niet door de overheid worden afgedwonegn. Hij pleitte voor de aanstelling vn speciale be middelaars voor allochtonen bij de arbeidsbureau's en een overelg op plaatselijk niveau tussen gemeente, migranten en ondernemers. Kamminga riep de allochtonen op hun gevoeligheid voor discrimi natie in te dammen. Hij constateer de dat veel wrijvingen tussen werk nemer en werkgever door de eer sten ten onrechte worden uitgelegd als discriminatie. Uit angst voor dit soort conflicten die kunnen uit groeien tot processen, zouden on dernemers kopschuw worden om allochtonen in dienst te nemen, zei Kamminga. AZL voelt zich niet verantwoordelijk LEIDEN Zestig werknemers van schoonmaakbedrijf Ziekenhuis Diensten Groep (ZDG)'worden met ontslag bedreigd als gevolg van af spraken tussen het Academisch Ziekenhuis Leiden en de ZDG. Vo rig jaar is met de ZDG over hernieu wing van het contract gesproken. Tijdens dat overleg zou van de kant van het AZL de wens zijn geopperd om voortaan met part-time schoon makers te werken. Daarop vroeg ZDG bij het arbeidsbureau een ont slagvergunning voor 60 werkne mers aan, een verzoek dat het GAB honoreerde. Algemeen directeur J.H. Peters van het AZL heeft vervolgens op 1 december vorig jaar in een brief aan de ZDG verklaard niets met de ont slagaanvrage te maken te willen hebben. Begin dit jaar is de brief door de directie weer ingetrokken, maar desgevraagd zegt een woord voerder van het AZL nu "dat het AZL nooit heeft gesteld dat wij staan op part-timers. De brief van Peters was juist bedoeld om ons niet de zwarte piet te laten toespe len". Indien het GAB eerder van dit standpunt op de hoogte was ge weest, was de ontslagvergunning niet zonder meer afgegeven, aldus GAB-directeur Tibbe. Inmiddels hebben 48 werkne mers (12 zijn er al ontslagen), allen migranten, een advocaat in de arm genomen. Op 7 maart heeft de kan tonrechter de ontslagen van deze 48 werknemers voorlopig ongeldig verklaard, maar de ZDG is tegen de ze uitspraak in verzet gegaan. Daar naast begint het schoonmaakbe drijf een kort geding. Hierin vraagt kantonrechter in behandeling te ge- ZDG om nog niet aan het vonnis ven. van de kantonrechter te hoeven vol doen alvorens er een uitspraak over het verzet is gedaan. Het kort ge ding dient 9 april. Het AZL zegt bij monde van de woordvoerder "verontrust" te zijn over de gang van zaken, omdat "be zuinigingen binnen het AZL nu door een derde (ZDG) worden aan gegrepen om ontslag voor werkne mers aan te vragen". GAB-directeur Tibbe voelt zich enigszins misleid door de redenen die de ZDG bij de ontslagaanvrage heeft opggeven. "Bovendien heb ik indertijd een brief van AZL-directeur Peters ge zien waarin stond dat er andere con dities aan de ZDG werden gesteld. Duidelijk werd dat het AZL nieuwe voorwaarden stelde voor hernieu wing van het contract met de ZDG en dat die onder meer inhielden dat er niet meer met full time-krachten zou worden gewerkt". De ZDG houdt het er eveneens op dat ontslagaanvrage onvermijdelijk was door de wens van het AZL met part-timers te gaan werken. "Maar wij hebben betrokkenen een andere baan binnen het bedrijf aangebo den of het aanbod gedaan in part ti- me-dienstverband in het AZL te gaan werken. Een aantal mensen heeft dit aanbod geweigerd". De ZDG. een dochteronderne ming van het Vendex-concern, wil zich van verder commentaar ont houden, omdat de zaak nog onder de rechter is. Mocht het ontslag op onjuiste gronden zijn aangevraagd, dan overweegt het GAB de zaak bij de DEN HAAG/REGIO - De rioolbclasting moet bijna vervijfvoudigd worden om de kosten van achterstallig onderhoud aan het. rioleringsstelsel en de daardoor ver oorzaakte milieuvervuiling te financieren. Een riolering die niet in orde is kan gevaar voor het milieu opleveren doordat riool water in het grondwater terecht komt. Tien procent van de rioleringen verkeert in zo'n slechte staat dat vervanging binnen enkele jaren noodzakelijk is. De kosten daarvan bedragen rond de 5 miljard gul den. Het vervangen van deze .vijfduizend ki- lometer betekent dat de rioolbelasting dè komende tijd moet worden verdubbeld. Een gemiddeld gezin betaalt nu ongeveer 100 gulden aan rioolrechten. De alarme rende berichten over de toestand van het riool werden gisteravond door een aantal deskundigen naar voren gebracht ïn KRO's actualiteitenrubriek Brandpunt. Ook de bewoners van de Leidse en Alp- hense regio zullen de komende jaren waar schijnlijk met een fikse verhoging van de rioolrechten worden geconfronteerd. Hoe wel een woordvoerder van de gemeente Leiden de toestand van het riool over het algemeen 'redelijk' noemt, voorziet ook hij ingrijpende opknapbeurten voor de ko mende jaren. Leiden heeft nog bijna 30 ki lometer riool van voor 1940. Her en der ver tonen de buizen lekkages. "Zeker bij flin ke regenval loopt er heel wat rioolwater in het grondwater. Dat betekent vervuiling en dat kan natuurlijk niet". Er ligt inmiddels een plan voor de ver vanging van de 27 kilometer 'overjarig' riool. De woordvoerder denkt dat binnen tien jaar tijd in totaal bijna 40 kilometer zal moeten worden vervangen. "Dat gaat jaar lijks 2,5 miljoen gulden kosten". Ook na 2000 zal er het nodige moeten worden ge daan. Bijna 70 kilometer riool dateert uit de periode 1940-1970 en ook deze buizen staan op de nominatie voor vervanging. De Leidse ambtenaar kon nog niet zeggen wat dit jaarlijks gaat kosten. Een Leids huishouden betaalt nu 111 gulden aan rioolrechten. In Alphen aan den Rijn liggen de kaar ten iets anders. De enorme groei van dit dorp dateert van na 1970. De meeste riolen zijn dan ook nog niet aan vervanging toe. Hoe de oudste riolen erbij liggen, is op dit moment nog niet bekend. Er wordt hard gewerkt aan een rioleringsplan dat vol gend jaar klaar moet zijn. "Dan weten we wat er moet gebeuren. We houden reke ning met vervanging van grote delen maar verwachten niet zulke gigantische investe ringen te hoeven doen als bijvoorbeeld Leiden en Gouda". Honderd jaar geleden stond er in de krant: - Uit Delft schrijft men het vol gende: Sedert langen tijd maakt een echtpaar zich herhaaldelijk schuldig aan misbruik van ster ken drank. Niettegenstaande de man niet zelden een weekgeld van 20 te huis bracht, heerschte in de woning gebrek aan alles, terwijl vechtpartijen den huise- lijken vrede telkens verstoorden. Bovendien deed de man de vrouw in den laatsten tijd aller lei verwijten, zoodanig, dat het jongste der drie kinderen voor de moeder een doorn in het oog was en het schijnt dat zij van de geboorte af aan (het kind was eerst 17 dagen oud) het plan heeft gehad er zich op de eene of andere wijze van te ontdoen. Aan dat plan schijnt zij inder daad uitvoering te hebben gege ven. De Zondag gehouden lijk schouwing althans bevestigt het vermoeden dat het kind niet op natuurlijke wijze is gestorven. Vijftig jaar geleden: - 'Met de a.s. zomerdienstrege ling der Ned. Spoorwegen zal de rijtijd der électrische en Diesel- treinen weer verkort worden en zal de rijtijd van Leiden naar Den Haag teruggebracht wor den tot 9 minuten, terwijl de rij tijd. Amsterdam-Den Haag 37 minuten zal worden.' - Ivan Smirnoff, de bekende K.L.M.-piloot, die hedenochtend met de 'Nandoe' uit Napels naar Nederlandsch-Indië is vertrok ken, maakt met deze Indië-reis een jubileumvlucht. Het is na melijk voor den vijftigsten keer, dat hij als gezagvoerder van een K.L.M.-toestel naar Batavia vliegt. - 'O, die schoonmaak! Gister middag is de 62-jarige huis vrouw E.A.-L. in haar woning aan de Heerenstraat te Leiden, terwijl zij bezig was met den schoonmaak, op een drempel uitgegleden, waardoor zij viel en het linkeronderbeen brak.'

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 15