Ruzie Duitslanden over wisselkoers .BK Le Pen: 'Anderen praten nu voor ons over de immigratie' Demonstratie poll-tax ontaardt in veldslag Koersen Tokyo met daling van 6,6 procent in vrije val Litouwse ambassadeur9We kunnen nu niet meer terug' MAANDAG 2 APRIL 1990 PAGINA 5 PARIJS "Het immigratiepro bleem staat niet meer in het cen trum van onze discussies'', aldus een glorieuze Jean-Marie le Pen, lei der van het extreem-rechtse Franse Nationaal Front tijdens de partijda gen dit weekeinde in Nice. "Wij kunnen ons de luxe permitteren niet meer over de immigratie te pra ten nu de anderen die taak van ons hebben overgenomen" Bundesbank neemt afstand van belofte Kohl Le Pen doelde op de bijeenkomst van de rechtse oppositiepartijen in BONN/BERLIJN In de regering-Kohl zijn spanningen ontstaan door het voorstel van de Pari.jse voorstad Villepinte, waar de centrale Westduitse Bundesbank om bij de monetaire unie met de DDR een algemene oud-premier Chirac en oud-presi- wisselkoers van een D-mark tegen twee Oostmarken te hanteren. In de DDR hebben zo- tc^eengezMeïSyke strategie"]?™ wel de bevolking als alle politieke partijen woedend op het voorstel gereageerd. beerden te komen tegen het racis- door Rudolph Bakker me. Morgen zijn alle partijen behal ve het Nationale Front door premier Rocard uitgenodigd over d grantenkwestie met hem te gen. Uit een officieel rapport dat pre mier Rocard vorige week ter voor bereiding van dit ronde-tafelge sprek ten doop gehouden had. ras inferieur zijn aan de Europea nen". Uit.het rapport-Rocard bleek zonneklaar dat veel meer Fransen erleg- denken als Le Pen dan de regering veronderstelde. Rocard kondigde een aantal maatregelen aan, zoals het strafbaar stellen van "uitlokking tot rassen haat". Daarnaast wil de regering bleek tot ieders ontsteltenis dat ook de illegale immigranten op e driekwart van de ondervi Fransen van mening is dat er "te veel Arabieren in Frankrijk zijn". Uit hetzelfde rapport bleek dat ruim de helft vond dat iedere politicus het recht had te stellen dat "Noord- afrikaanse arabieren en zwarten als aantal punten harder aanpakken. Pijnlijk voor de socialistische rege ring, die eerder maatregelen van haar conservatieve voorganger schrapte. In Villepinte kwamen de conser vatieve partijen tot de conclusie dat illegale immigranten duidelijk moet worden gemaakt dat ze onder geen voorwaarde gebruik kunnen maken van de sociale zekerheden en uitkeringen. Dat wil zeggen: óok die immigranten die de Franse na tionaliteit intussen hadden verwor ven. Verder moet worden nage dacht over de noodzaak de genatio naliseerde immigranten uit hun get to's te halen en in de Franse samen leving te integreren: een streven dat nog nooit tot veel succes heeft ge leid. In de Parijse randgemeente Cli- chy is de pas herkozen communisti sche burgemeester door de commu nistische gemeenteraad uit zijn functie weggestemd nadat de bur gen-ader. die al burgemeester van Clichy was sinds '65. op een bijeen komst onder meer had uitgeroepen dat "negers en Arabieren een meute hyena's vormen op de trappen van de steden". door Hans Hoogendijk en Hans de Bruijn De Westduitse Lambsdorff noemde het adv de centrale bank "onaanvaardbaar" en 'woordbreuk" tegenover de spaarders in de DDR. die volgen: gen, vanwege de bij de Oostduitsers gewekte verwachtingen. Minister van financiën Waigel (CSU) reageerde eveneens positief op de uitlatingen van bankpresi- dent Póhl. Ook de liberale minister van economische zaken Haus- smann noemde het plan van de cen- FDP,-voorzitter trale bank "een belangrijke basis voor een besluit". het plan maximaal 2000 Oostduitse bedrijven hun investeringen e marken mogen wisselen tegen Westmarken tegen een koers één op eén. Tegelijkertijd koord te kunnen gaan met een alge mene koers twee tegen een. omdat een gunstiger koers tot catastrofale ontwikkelingen Oostduitse ningen plotseling veel duurder moeten gaan betalen. Het zwakke dat volgens Pöhl hijak- bedrijfslev en Kok niet Woede de aangeslagen De Oostduitse bevolking reageerde lie zou leiden, woedend op de plannen van de Lambsdorff en CDU-politici onder- Bundesbank. In de Oostberlijnse streepten dat er in de Oostduitse CDU-centrale kwamen tientallen erkiezingsstrijd geen toezeggin- boze telefoontjes binnen. Bonds- gen zijn gedaan voor een totale selkoers van een op een. In het Ierse Ashford Castle, de ministers van financiën i presidenten van de centrale banken beloofd°dat" deDDR-bürgers van de EG-landen zaterdag bijeen startkapitaal" zouden krijgen kanselier Kohl (CDU) verklaarde dat hij nooit de invoering van de D- mark tegen de koers één op één had de toegezegd. Hij zei alleen te hebben Bundesbank-president Pohl de Oostduitsers een D-mark te gunstige formule" dat gewo willen geven voor een Oost-mark tot maximaal 2000 Oost-mark spaargeld. Daarboven moet voc ke D-mark twee Oostmarken den neergeteld. De ministers van financiën w. blij met het voorstel daarmee afstand neemt van de be loften van bondskanselier Kohl om de Oostduitsers voor elke Oost mark een Westduitse D-mark te burgers ir hun spaar geld zou worden gevonden. Kohl beloofde maatregelen waardoor ge pensioneerden en werklozen niet de dupe zullen worden. Scherp bekritiseerde daarente gen de gedoodverfde Oostduitse Pohl. die minister-president Lothar de Mai- re (CDU) het nieuws. "Het halve- van de lonen is niet acceptabel zal tot oncontroleerbare sociale spanningen kunnen leiden", aldus Dat levert volgens Pöhl grote oe Maizière. Vice-voorzitter Meckel van de SPD-DDR had het over "stembus bedrog". De evangelische leider economische problemen op. Minis ter Wim Kok zei dat zelfs een ver houding van 1 op 2 nog grote pro- blemen voor het Oostduitse be- Forck noemde de koersvoorstellen weg de geschrok ken omkerende bereden politie voor de Natio nal Gallery op Trafalgar Square. Na eer dere geweldda dige protesten tegen de poll- tax. ontaardde de demonstratie in Londen in een veldslag. (foto AP) Aoim en Geagea raken weer slaags BAYRUT (Rtr/UPI/AFP) - Na een kort bestand, waarvan duizenden inwoners gebruik maakten om te vluchten, zijn de vrijdag opgelaaide gevechten in het christelijke deel van Bayrut gisteren weer in alle he vigheid voortgezet. De troepen van generaal Aoun en de Libanese strijdkrachten (FL) van Samir Gea gea bestookten elkaar met een re gen van granaten en artillerie- en ra- ketvuur. De FL schoot een grote brand stoftank van Aoun in brand en een groot deel van het oostelijke deel van Bayrut was daardoor gehuld in een dikke rook. Volgens ooggetui gen ging het om een dieseltank, die nog maar enkele dagen geleden bij gevuld was. De diesel is bestemd voor tanks en andere voertuigen van het leger van Aoun. Bij de jongste gevechten werden zeker 63 mensen gedood en vielen 133 gewonden. Sinds de twee mili ties op 30 januari voor het eerst met elkaar in gevecht raakten zijn in to taal 829 mensen gedood en 2.289 ge wond geraakt. De politie schat dat sinds 1 februari ongeveer eenderde van de een miljoen inwoners de christelijke enclave hebben verla ten. drijfsleven zal geven. "Bij één gaat een groot deel van he Oostduitse bedrijfsleven naar JH knoppen", aldus Kok. Maar zelfs bij zjjn door de kilte 1 op 2 zullen veel bedrijven moeite cussic hebben het hoofd boyen water te mark houden. Dat kan leiden tot grote werkloosheid en sociale spannin- 'onjuist". De Westduitse liberale minister van buitenlandse zaken Genscher verklaarde getroffen te de dis- over invoering van de D- orden gevoerd. Hij bepleitte 'nationale solidariteit' tegen- r de DDR. TOKYO (Rtr/UCN) De aandelen- was toch nog 2,30 yen lager dan de koersen op de effectenbeurs 'van 157,65 yen van afgelopen vrijdag. Tokyo, die vanochtend vroeg sloot, Verder circuleerde er een bericht zijn met 6,6 procent gedaald. Nadat over plannen van Japanse verzeke- eerder dit jaar ook al forse verliezen ringsmaatschappijen om grote hoe waren geleden, ging de Nikkei-in- veelheden aandelen te verkopen en dex van de 225 belangrijkste boers- daarmee de dreiging van een enorm fondsen omlaag met 1.978,38 pun- aanbod van aandelen. De krant Ni- ten tot 28.002,07. De Europese hon Keizai Shimbun meldde giste- beursen reageerden vanochtend ren dat de verzekeraars hiertoe heb- met een lichte koersval, na zich de ben besloten in het kader van een afgelopen tijd weinig te hebben reorganisatie van hun beleggings- aangetrokken van de schommelin- portefeuilles voor het op 1 april be- gen in Japan. gonnen boekjaar. Met dit nieuwe verlies is de daling LONDEN Zowel premier Thatcher als oppo sitieleider Kinnock hebben zich gisteren vol walging afgewend van wat de geschiedenis lijkt in te zullen gaan als de 'Slag bij Trafalgar Squa re'. Bij de massale vechtpartijen tussen politie en betogers vielen zaterdagavond in de uit- gaanswijk van Londen volgens Scotland Yard alleen al onder de politie 331 gewonden. De ac tiegroep Class War (klassenstrijd), die volgens Scotland Yard verantwoordelijk is voor de rel len, heeft in een verklaring gezegd volledig ach ter "de aanvallen op de politie en het vernieti gen van de symbolen van de welvaart" te staan. door Cees van Zweeden Bijna 350 mensen werden gearresteerd tij dens deze ongekende uitbarsting van geweld -die volgde op een ordelijk verlopen demonstra tie tegen de poll tax, de impopulaire gemeente lijke belasting die de regering-Thatcher per 1 april heeft ingevoerd. 68 van hen komen van daag al voor de rechter. De gevechten begonnen bij Trafalgar Square en verspreidden zich als een olievlek over de straatjes in de omgeving. Overal in Londens uit gaanscentrum werden vooral dure auto's omvergeworpen, winkelruiten ingeslagen en voorbijgangers aangevallen. Toen de kruitdam pen zaterdagnacht waren opgetrokken, bleken talloze winkels geplunderd te zijn en zeker 150 mensen in het ziekenhuis te liggen. Premier Thatcher sprak haar "absolute afschuw" uit over het geweld. Oppositieleider Kinnock zei dat de relschoppers "behandeld moeten wor den als criminelen". De betoging, waaraan volgens de politie 30.000 mensen meededen, was vreedzaam ge ëindigd. De politie had in goede harmonie sa mengewerkt met de tweeduizend ordebewaar ders die de organisatoren van de betoging zelf op de been hadden gebracht. De lezingen over de schuldvraag van de ge welddadigheden waren gisteren zeer verschil lend, maar ineens waren naar schatting 3500 be togers en 2000 politiemannen met elkaar in oor log. De betogers gebruikten onder meer meta len buizen van bouwsteigers als wapens tegen politie te paard. Een bereden agent raakte zwaar gewond toen hij een baksteen in zijn gezicht kreeg. Volgens politiewoordvoerder en organisato ren waren extraam-linkse elementen verant woordelijk voor het geweld. Labour-parlemen- tariër George Galloway, die de demonstranten na afloop van hun mars had toegesproken: "Het was een goed georganiseerde betoging. Maar deze gekken, anarchisten en andere extremis ten, vooral behorend tot de Socialistische Arbei derspartij, waren de hele tijd al uit op een knok partij. Die hebben ze nu gekregen. Als deze lie den niet zouden bestaan, zou de Conservatieve Partij ze moeten uitvinden". Scotland Yrad y-andaDe politie had grote moeite om de betogers te verdrijven, omdat zich ook duizenden toeristen en theaterbezoekers op straat bevonden. Sommigen van hen werden eveneens slachtoffer van het geweld. De kassier van het Duke of York Theatre in de Londense binnestad raakte gewond door glasscherven na dat enkele ruiten aan diggelen waren gegaan. De manager van het theater besloot de deuren barricaderen toen de menigte dure auto's voor de deur in brand begon te steken. Een televisie ploeg werd aangevallen door betogers, een pers fotograaf maakte onaangenaam kennis met po- litieknuppels. Een politieagente verwoorde de mening van velen toen zij verklaarde: "Naar mijn mening was dit een agressieve aanval op de politie. Poll tax had hier weinig mee van doen. Het was al leen een excuus voor geweld tegen de politie, diefstal, plundering en vandalisme". van de Nikkei-index namelijk sinds het begin van het jaar opgelopen tot 28 procent. De daling is deels toe te schrijven aan de zwakte van de yen. Bovendien maken de Japanse be leggers zich ernstig zorgen over de stijging van de rente op de interna tionale geldmarkten. Handelaren schreven .de nieuwe verliezen toe aan nieuw koersver lies van de yen ten opzichte van de dollar. De dollarkoers kwam op de wisselmarkt in Tokyo voor het eerst sinds eind 1986 boven de 160 yen. Na interventies van de Japanse cen trale bank volgde een licht herstel, maar de slotkoers van 159,95 yen Peru Strijders van de maöistische guer rilla-organisatie Lichtend Pad in Peru hebben zaterdag geschoten op aanhangers van presidentskandi daat Mario Vargas Llosa bij diens plaatselijke campagnehoofdkwar tier in het mijncentrum La Oroya in de Andes. Een van de aanhangers werd gedood en twaalf anderen raakten gewond. Lichtend Pad heeft deze week tientallen aansla gen gepleegd om de verkiezingen van 8 april te saboteren. Nepal Premier Marich Man Singh Shresta van Nepal heeft gisteren negen mi nisters ontslagen, omdat zij kritiek hadden op zijn beleid. Vrijdag was minister van buitenlandse zaken Shailendra Kumar Upadhyaya al uit eigen beweging afgetreden, om dat hij het niet eens was met het har de optreden tegen demonstranten in de afgelopen weken. Mugabe President Robert Mugabe is welis waar als overwinnaar uit de bus ge komen bij de verkiezingen in Zim babwe, maar kan geen een-partij- staat verwezenlijken. De oppositie won drie van de 120 beschikbare ze tels in het parlement. Vap de 150 ze tels waren er maar 120 beschikbaar omdat de andere 30 door Mugabe en regeringsgezinde stamhoofden worden aangewezen. DEN HAAG/ROME - "Litouwen is niet ver af van een herhaling van de Tsjechoslowaakse crisis in 1968, toen de tanks van het Warschau Pact een einde maakten aan de Praagse Lente. Maar Gorbatsjov heeft genoeg gezond verstand om te beseffen dat hij met tanks niets kan oplossen". door Diederik Kramers/ANP De Litouwse ambassadeur voor Washington en het Vaticaan, Stasys Lozoraitis, is gematigd optimistisch over de gespannen toestand in zijn vaderland. Lozoraitis vertegen woordigt de Litouwse republiek die tot 1940 heeft bestaan. Sinds de Baltische republiek op 11 maart haar onafhankelijkheid van de Sovjetunie uitriep, heeft Moskou met militair machtsver toon de druk op de rebelse deelstaat opgevoerd. Het Sovjetleger heeft de jacht geopend op Litouwse deser teurs en partijgebouwen en openba re instellingen bezet. "Gorbatsjov is slecht geïnformeerd over de toe stand in Litouwen, misschien wil hij nu zijn presidentiele macht aan tonen". oppert Lozoraitis. Het ge bruik van geweld heeft de Sovjet president uitgesloten, mits er geen mensenlevens in gevaar zouden ko men. "Dat zal van onze kant niet ge beuren, we zi jn een vreedzaam volk dat stilletjes zijn eigen weg gaat. Het Volksfront heeft honderdduizen den mensen op de been gebracht zonder dat er ooit incidenten zijn geweest. Zelfs de bloemenkransen bij de betogingen zijn niet ver trapt". "We kunnen nu niet teruggaan", antwoordt de ambassadeur op Cfor- batsjovs waarschuwing zaterdag voor 'ernstige gevolgen' als de Li touwers hun onafhankelijkheids verklaring niet intrekken. "Het zou vreemd zijn als we nu erkennen dat Litouwen deel uitmaakt van de Sovjetunie, terwijl de Verenigde Staten en de meeste Westerse staten dat juist nooit hebben gedaan. Bo- Eerst ingelijfd door de Sovjetunie, 50 jaar later met geweld in het gareel gehouden, aldus de poster die een vrouw meedraagt in een pro-Litouwse demonstratie die dit weekeinde in het Gorki-park in Moskou werd gehou den. (foto AP) vendien heeft Moskou zelf al gezegd nexatie in 1940 onjuist waren." dat het Molotov-Ribbentroppact Beide partijen benadrukken de (het verdrag met Hitler in 1939 noodzaak van overleg. Maar Litou- waarmee Stalin zich de Baltische wen wil alleen als een soevereine staten toeëigende, red.) en de an- staat spreken, terwijl Moskou eerst wil dat het landje weer terug in het Sovjetgelid stapt. "We willen geen oorlog, we zijn niet tegen de Sov jetunie maar voor onszelf. Wij zijn bereid om over alles te onderhande len, behalve de onafhankelijkheid". Economie "De economische problemen zijn voor Gorbatsjov het allergrootste gevaar. In dat opzicht is het ook in zijn belang om met ons te praten. Onze mensen wachten al dagenlang op een gesprek in Moskou, maar al le deuren zijn voor hen gesloten. Maar we hebben de tijd, of het nou nog twee dagen óf twee jaar duurt". Van westelijke zijde wordt de Li touwers juist op het hart gedrukt van overhaaste acties af te zien. De reacties uit die hoek hebben Lozo raitis, net als het parlement in Vilni us, teleurgesteld. "De Litouwers gaan te hard van stapel, zeggen ze. Dat is gemakkelijk gezegd in een academische discussie, maar pro beer dat maar eens uit te leggen aan honderdduizenden mensen die naar vrijheid hunkeren". "Het Westen kan veel meer doen. Morele steun en de druk van de pu blieke opinie is belangrijker dan po litieke druk. Als de Saeimas (het parlement, red.) in Vilnius wordt geschonden of gesloten, dan wor den daarmee de beginselen van het parlementaire stelsel aangetast". Mocht het toch zover komen, dan is Stasys Lozoraitis de enige wettige vertegenwoordigende instantie van het onafhankelijke Litouwen, zo be sloot het parlement onlangs. Daar mee treedt hij' in de voetsporen van zijn vader, die precies een halve eeuw geleden eenzelfde opdracht van het vooroorlogse, onafhankelij ke Litouwen kreeg. Stasys Lozorai tis sr., oud-minister van buitenland se zaken, moest na de annexatie van zijn land in juli 1940 op zijn ambas- sadeurspost bij het Vaticaan blijven om de diplomatieke dienst in bal lingschap op te zetten. Stasys jr. begon zijn diplomatieke carrière in 1968. Als ambassadeur in Washington en het Vaticaan nam hij zijn vaders taken op zich. Dit bete kent dat hij als het ware de dubbele soevereiniteit van zijn land beli chaamt: via zijn vader dat van de re publiek Litouwen tot 1940 en, in ge val van nood, dat van het onafhan kelijke Litouwen van 1990. "Maar ik hoop dat het er niet van zal komen dat ik uiteindelijk het gezag van het parlement op me moet nemen". De wettige erfgenaam van het vrije Litouwen blijft optimistisch. "We moeten nu proberen bondge noten te vinden, met name met de democratische krachten in de Sov jetunie. We gaan hand in hand met de Esten en de Letten, ook al kiezen zij hun eigen weg naar de onafhan kelijkheid. Dat heeft mede te ma ken met verschillen in de landsaard, maar vooral met het feit dat zij een grotere Russische minderheid in huis hebben". Holocaust In Litouwen, waar 80 procent van de bevolking Litouws is, levert dat minder problemen op. "Vier van de vijf Russen hebben bij de parle mentsverkiezingen op (het Litouw se Volksfront) Sajudis gestemd. We hebben ze ervan kunnen overtuigen dat ze economisch beter af zijn on der een onafhankelijk Litouwen, en ze zien dat dat zonder geweld tot stand kan komen". Moeizamer zijn de betrekkingen met de Poolse minderheid, bij wie- de koude oorlog om het door Polen bezette Vilnius gedurende het inter bellum nog vers in het geheugen ligt. "Ze zijn nogal primitief en pro- Russisch. Dat heeft Bronislaw Ge- remek van het Poolse vakverbond Solidariteit ook gemerkt toen hij met een parlementaire delegatie Li touwen bezocht: de Litouwse Polen staan geheel los van Solidariteit en zijn moeilijk te bereiken". Hoe dan ook, voor Lozoraitis is de onafhankelijkheid van Litouwen niet meer tegen te houden, behalve dan door een holocaust. In de onze kere en gespannen situatie heeft de Litouwse bevolking geen blijk van angst gegeven, al zijn sommigen on zeker over hun toekomst. "Als ik de Litouwse burgers een cijfer voor ge drag moest geven, dan kregen ze een dikke 7 - ruim voldoende om naar de volgende klas over te gaan". Griekse geheime dienst stoort pro-Pasok zender ATHENE (GPD) - De chef van de Griekse inlichtingendienst (EYP) DimitriS Angelopoulos is afgelopen weekeinde ontslagen omdat hij heeft nagelaten infor matie te verstrekken over een bizar incident in de nacht van vrijdag op zaterdag: de politie arresteerde twee EYP-ambtena- ren tijdens het storen van een uitzending van het Papandreou- gezinde televisiestation Kanaal 29. De arrestatie, een week voor de parlementsverkiezingen, werd direct in kleuren en geu ren uitgezonden door Kanaal 29. Deze zender had tevoren aangif te gedaan dat haar uitzendingen steeds werden gestoord. Zelf kwam zij op het spoor van een kleine vrachtauto waarin de twee EYP-functionarissen met geavanceerde technische appa ratuur de uitzendingen ver stoorden. De twee mannen wer den na verhoor op vrije veoten gesteld omdat ze hadden gehan deld als 'ambtenaar in functie'. Papandreou heeft behalve de vervanging van de EYP-chef ook het aftreden van het hoog ste personeel van het ministerie van orde geeist. In de hem gezin de pers wordt gesuggereerd dat zijn grote rivaal Kostas Mitsota- kis van de conservatieve partij Nieuwe Democratie (ND) achter de affaire zit. Mitsotakis zelf heeft aangedrongen op een vol ledig onderzoek in "deze won derlijke zaak". Shamir: nieuwe nederzettingen in bezet gebied JERUZALEM (AP) De demissio naire Israëlische premier Yitzhak Shamir heeft gisteren bekendge maakt dat hij binnenkort vijf nieu we joodse nederzettingen wil stich ten in de bezette gebieden. Verwacht wordt dat deze beslis sing zal leiden tot grotere spannin gen tussen Israël en de Verenigde Staten, die nieuwe nederzettingen in de bezette gebieden herhaalde lijk een gevaar voor het vredespro ces in het Midden-Oosten hebben genoemd. Volgens de Israëlische radio had de voormalige minister van defen sie, Yitzhak Rabin van de Arbei derspartij, de bouw van de vijf nieu we nederzettingen voorlopig uitge steld na het protest van de VS. Krachtens de Israëlische wet moet de minister van defensie zijn goed keuring geven aan de bouw van nieuwe nederzettingen. Shamir heeft echter de taak van Rabin als minister van defensie overgenomen na de kabinetscrisis. Sinds de bezetting van de Weste lijke Jordaanoever en de Gaza- strook in 1967 zijn er in deze gebie den 143 joodse nederzettingen ge sticht, in totaal 75.000 mensen wonen. In deze gebieden wonen te vens ongeveer 1,7 miljoen Palestij- Shimon Peres, de leider van de Arbeiderspartij, is nog steeds bezig met de formatie van een nieuwe re gering. Om een meerderheidscoali- tie te kunnen vormen heeft hij nog de steun van enkele parlementsle den nodig. Momenteel heeft hij de steun van 60 van de 120 afgevaardig den. Hij probeert momenteel mo menteel enkele overlopers van het Likud-blok aan zijn kant te krijgen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 5