TRIJFEL
lil
iSï
VRIJDAG 30 MAART 1990
NICO SCHEEPMAKER
1882 had Van Gogh
voor het eerst met olieverf ge
werkt, maar die pogingen had hij
snel opgegeven omdat hij 'nog te
weifelend was bij 't teekenen'. Hij
realiseerde zich echter dat schil
deren noodzakelijk was om daar
in vooruitgang te boeken, 'want
lucht - grond - zee daar móet het
penseel bijkomen, of liever om die
met teekenen alleen te kunnen uit
drukken is het noodig de penseel
behandeling te kennen en te voe
len'. Hij vond bovendien veel ge
noegen aan het werken in dit voor
hem nieuwe medium, want hij
zag duidelijk dat 'de geschilderde
dingen een aangenamer aspect'
hadden dan de tekeningen en
aquarellen."
Dit zijn de eerste zinnen bij
schilderij nr. 1. 'Meisje in het bos',
in de mooie en ook als leesboek
heel aantrekkelijke catalogus van
de Van Gogh-schilderijententoon-
stelling in Amsterdam. Deselectie
van 133 schilderijen is op zichzelf
al indrukwekkend genoeg, je ziet
hem zijn eigen gang gaan, je ziet
hem alle mogelijkheden van het
schilderen gaandeweg ontdekken,
maar het indrukwekkendst is niet
eens de steeds stijgende kwaliteit
van de schilderijen, maar het feit
dat hij het in januari 1882 dus ei
genlijk nog niet kon, en acht jaar
later al. in juli 1890, zijn indruk
wekkende oeuvre voltooid had.
Wat is acht jaar? Hoe kort geleden
is januari 1982 nog maar, voor
ons gevoel? In die tijd werd de
postzegel met de stippeltjes-
Beatrix uitgegeven. In Amster
dam demonstreerden 400.000 be
togers tegen de kernbewapening.
In dat jaar werden de 15 Suri
naamse oppositielieders geëxecu
teerd, won Gerard Nijboer de Eu
ropese marathontitel en werd het
kabinet-Van Agt II opgevolgd
door het kabinet-Lubbers, zonder
de PvdA. Van nu terug naar de
sloop van het Galgewaard-sta-
dion in Utrecht is toch een kippe-
eindje in de tijd, maar in dat kip-
pe-eindje heeft Vincent van Gogh
dus al die prachtige schilderijen
geschilderd.- en een paar minder
gelukte, maar die hangen niet op
de tentoonstelling!
Daar komt dan nog bij dat hij
in die acht jaar erg slordig met
zijn tijd is omgesprongen, blijk
baar niet wetend dat hij zich al op
37-jarige leeftijd zou zelfmoor
den. Want een aantal schilderijen
schilderde hij dubbel of driedub
bel L'ArlesienneDe slaapka
mer) inplaats van haastjerepje
nieuwe schilderijen te schilderen-
Als de geneeskunst toen even ver
was geweest als nu, zou hij mis
schien nog tachtig zijn geworden,
want hij leefde nog twee dagen
voordat hij aan die schotwond be
zweek. Hij schoot zich in een van
de korenvelden rond Auvers-sur-
Oise in de borst, kon blijkbaar be
ter met zijn penseel mikken dan
met het pistool, want de kogel
kwam in zijn zij terecht, hij
strompelde terug naar het cafe
van Gustave Ravoux, waar hij
zonder groeten naar binnen ging,
de zeventien traptreden opklom
naar zijn zolderkamertje en op
het ijzeren bed ging liggen. Ra
voux, die hem die ochtend het
pistool had geleend omdat Vin
cent gezegd had daarmee de
kraaien van zijn doek te willen
verjagen als hij buiten zat te schil
deren. ging naar boven, hoorde
dat Vincent zichzelf van het leven
had willen beroven, de politie
kwam. maar Vincent weigerde el
ke verklaring ("Ik ben vrij te doen
wat ik wil met mijn lichaam") en
vroeg om zijn pijp en tabak. Ade
line, Gustaves dochter, die een
paar keer voor Vbicent had gepo
seerd, klom ook de trap op en zag
hoe Vincent rustig op zijn bed zijn
pijp lag te roken...Zo heeft Ade
line het verteld aan Dr Tralbaut,
die weer geciteerd wordt door
Ken Wilkie in diens boek 'The Van
Gogh File'. Wat mij intrigeerde
was de aanwezigheid van broer
Theo bij Vincents sterfbed. Hoe
had men hem anno 1890 zo snel in
Parijs kunnen bereiken, en hoe
was hij zo snel in Auvers-sur-Oise
gekomen? Ik verkeek mij bij mijn
verbazing op twee dingen: Au
vers-sur-Oise met zijn korenvel
den ligt niet in Zuid-Frankrijk,
bij Arles, zoals ik om geen enkele
reden altijd gedacht heb, maar op
36 km noord-westelijk van Parijs:
de afstand Amsterdam-Utrecht.
En de posterijen werkten 100 jaar
geleden sneller dan tegenwoor
dig. Dr. Gachet werd om 9 uur 's
zondagsavonds bij Vincent geroe
pen, schreef daarna Theo naar de
kunsthandel in Parijs waar deze
werkte. Theo kreeg dat briefje
maandagochtend en vertrok
meteen naar Auvers-sur-Oise,
waar hij nog op tijd arriveerde
om af en toe Vincents pijp te kun
nen stoppen. Theo had die afstand
van 36 km desnoods kunnen lopen
of fietsen, maar fietsen zult u op
Van Goghs schilderijen en teke
ningen vergeefs zoeken. Wel heeft
hij de spoorwegbrug in Arles ge
schilderd. Theo is ongetwijfeld
per spoor naar Auvers gesneld,
want eerder al waren hij, zijn
vrouw Jo en hun zoontje Vincent
in Auvers op bezoek geweest:
"Vincent haalde ons van den trein
en had als speelgoed voor zijn
kleinen neef en naamgenoot een
vogelnestje meegebrachtschreef
Jo later.
TARTAARTJES IN SPEK MET MOSTERDSAUS
(4 personen)
U kunt de mosterdsaus eventueel ook van te voren maken door van boter
en bloem een roux te maken (eerst boter smelten dan bloem toevoegen en
zo lang roeren tot een samenhangend geheel is ontstaan) en hieraan de
bouillon en mosterd toe te voegen.
4 tartaartjes. 4 plakjes ontbijtspek, peper en zout, boter om te bakken. 1 vol
le eetlepel bloem, 2 d.1 bouillon. 1-2 eetlepels mosterd, evt. sherry.
Omwikkel de tartaartjes met een uitgerold plakje spek en zet dit vast met
een cocktailprikkertje. Leg de tartaartjes tot het moment van bakken in de
koelkast. Verhit boter en bak hierin de tartaartjes aan beide zijden bruin.
Pak ze dan tussen lepel en vork of twee vorken en 'rol' ze als het ware door
de bakboter zodat ook het spek licht aanbakt. Neem de tartaartjes uit de
pan. Strooi de bloem in de koekepan en laat de bloem een minuut of twee
fruiten. Schenk de bouillon beetje bij beetje al roerend in de pan en los dan
de mosterd in de saus op. Breng de saus op smaak met peper en eventueel
een klein scheutje sherry.
JANNY VAN DER LEE
Puzzel
HORIZONTAAL: 1. praalgraf; 8.
bot; been; 9. voorzetsel; 11. boöm;
12. milliampère (afk.); 13. denkver
mogen; 15. Arabisch opperhoofd;
17. soort snoepgoed; 18. zomerver
blijf; 19. voorzetsel; 20. de dato
(afk.); 21. zachtste veren; 23. plomp
dier; 25. traditie als aanvulling op de
wet; 26. rivier in Zwitserland; 27.
lidwoord; 28. bloeiwijze; 30. voeg
woord; 31. voorzetsel; 33. werkelijk
heid.
VERTICAAL: 1. strafbaar feit; 2.
dreumes; 3. vis; 4. wijfjesschaap; 5.
raamvormige opening; 6. eerstko
mende (afk.); 7. maand v.h. jaar; 10.
tijdvak; 12. lagere in rang; 14. Itali
aanse vrouwelijke titel; 16. hoofd
plaats van gelijknamig departe
ment in Algerije; 21. bedrijver (on
gunstig); 22. metaal; 23. scheur in
een hard voorwerp; 24. appelsoort;
29. streling met de hand; 31. voor
zetsel; 32. voorzetsel.
OPLOSSING 29/3
HORIZONTAAL: 1. heethoofd; 4.
kilte; 6. zielepoot; 7. nobelprijs; 11.
kanon; 12. landhoofd.
VERTICAAL: 1. horizontaal; 2. hal
te; 3. doortastend; 4. koe; 5. ego; 8.
bok; 9. lunch; 10. run.
Bioscopen
21.15 i
13.45, 16.15, 18.45 en 21.15
LIDO 1. 2. 3, 4, en STUDIO
(124130/133210): 'The war of Roses', al.
'Crimes and misdemeanors', al.
'Turner Hooch', dag. 14.30, 19.00 en
21.15 uur, al.
'Dead poets society', dag. 18.45 en 21.15
uur, vr., ma., di. en do. ook 14.15 uur, al.
'Born on the fourth of July', dag. 20.30
uur, al.
'Honey I shrunk the kids', dag. 18.45 uur,
al.
'Oliver Co.', za., zo. en woe. 14.30 uur,
al.
TRIANON (123875): '9'/2 weeks', dag
21.15 uur.
'De s
'Gorrilla's in de mist', di. 20.00 en 22.15
'Mystery train, woe. 20.00 en 22.15 uur.
'Mauvais sang', do. 20.00 en 22.15 uur.
veringen 01720-201"
'The war of the Roses', dag. 18.45 en 21.15
uur, za. en woe. 13.45, 18.45 en 21.15 uur;
zo. 13.45, 16.15, 18.45 en 21.15 uur, al.
'Black rain', dag. 18.45 en 21.30 uur, zo.
16.15, 18.45 en 21.30 uur, al.
Oliver Co.', za., zo. en woe. 14.00 uur.
al.
'Harlem nights', dag. 18.30 e
za. en woe. 13.30, 18.30 en 2
13.30. 16.00, 18.30 en 21.15 ui
21.15 i
GREENWAY: 'Sex, lies and videotapes',
vr. en za. 21.15 uur; zo. t/m do. 20.15 uur,
12 jr.
'K9', vr. en za. 19.00 uur. za.. zo. en woe.
15.45 uur, al.
'Casualties of war', vr. en za. 19.00 en
21.15 uur. za., zo. en woe. 15.45 uur. al.
'Wait until spring bandini', zo. t/m do.
(voor reserveringen: 01751-13269)
ASTRA: Sea Of love', vr., za. en zo. 20.00
uur, ma., di. en woe. 20.00 uur, 12 jr.
'Valmont', za., zo. en woe. 14.00 uur, al.
'Asterix contra Caesar', za., zo. en woe.
14.00 uur.
C_S±T opklaringen
mist L lage-druk -1000-
mistbanken H hoge-druk 9
Zonnige dag
Morgen mogen we op een zonnige
dag rekenen. Nederland bevindt
zich dan in het centrum van een
krachtig hogedrukgebied. Van
nacht koelt het, bij heldere hemel,
flink af tot rond de 2 graden.
Plaatselijk kan vorst aan de grond
voorkomen. Ook kan hier en daar
mist of dauw ontstaan door de
vrij hoge luchtvochtigheid dicht
bij het aardoppervlak.
's Ochtends droogt de lucht
spoedig uit, waardoor de mist ver
dwijnt. Het wordt dan zonnig, en
zacht, met een middagtempera-
tuur van circa 16 graden. Op de
Waddeneilanden zal het enkele,
graden koeler blijven. Er staat
een zwakke tot matige wind, uit
oostelijke richtingen.
Weer in Europa
Engeland en Wales: Overal droog. In
de nacht en ochtend plaatselijk mist
en hier en daar vorst bij de grond. Mid-
dagtemperatuur 11 tot 14 graden.
West-Duitsland: Overgang naar
een zonnig weertype. Middagtempera-
tuur tussen 10 graden in het noorden
en in Beieren tot 14 graden in het zuid
westen. op zaterdag iets hoger.
Zwitserland: Geleidelijke over
gang naar een zonnig weertype. Mid-
dagtemperatuur in het laagland en in
de dalen oplopend naar rond 16 gra
den. Geen sneeuw in de wintersport
gebieden.
de dalen en in het laagland 10 tot 15
graden. Geen neerslag van betekenis
in de wintersportgebieden.
Italic: Eerst vooral in het midden
en zuidoosten nog af en toe regen of
buien, elders vrij zonnig. Middagtem
peratuur. 15 tot 18 graden. Op zaterdag
Spanje en Portugal: Veranderlijk
bewolkt. Hier en daar een regen of on
weersbui. Middagtemperatuur meest
tussen 15 en 20 graden.
Joegoslavië: Veel bewolking. Af en
toe regen, vooral in het zuiden ook on
weer. Zondag vooral in het noorden
meer zon. Middagtemperatuur van 14
graden in het noorden tot 20 graden in
het zuiden.
Ongevallcndienst
Elke dag Academisch Ziekenhuis be
halve van dinsdag 13.00 tot woensdag
13.00 uur (Diaconessenhuis) en van
vrijdag 13.00 tot zaterdag 13.00
(Elisabeth Zi~'
huis Rijnoon
Bezoekuren
Diaconessenhuis (tel. 071-178178):
dagelijks 16.00-17.00 uur en
18.30-19.30 uur. Afdeling intensieve
zorg 10.30-11.00 uur en 19.00-19.30
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur en na
overleg.
Jongerenafdeling: 14.30-15.30 uur en
18.30-19.30 uur.
St. Elisabeth Ziekenhuis (tel.
071-454545): volwassenen
14.00-14.45 uur en 18.30-19.30 uur.
Klasse afd. 11.15-12.00 uur,
14.00-14.45 uur en 18.30-19.30 uur.
Kraamafdehng gynaecologie:
15.00-15.45 uur en 18.30-19.30 uur, al
leen voor vaders bovendien van
19.30-21.00 uur.
Afdeling CCU (hartbewaking):
Avondbezoekuur afdeling Verloskun
de 19.30-21.00 uur. (Uitsluitend voor
Partners/echtgenoten.
Voor zwangeren: zaterdag en zondag
van 10.00 tot 11.00 uur, uitsluitend
voor partners/echtgenoten en eigen
Kinderafdelingen: voor ouders van
opgenomen kinderen is er een ruime
bezoek mogelijkheid in overleg met de
hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de vol
gende tijden: keel-, neus- en oorheel
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur
en 18.30-19.30 uur; oogheelkunde en
heelkunde 14.15-15.00 uur en
18.30-19.00 uur.
Kinderkliniek: zalen voor peuters,
kleuters en grote kinderen:
15.15-17.00 uur; babyzaal en boxenaf
deling: volgens afspraak met de hoofd
verpleegkundige.
Rijnoord (tel. 01720-33771):
14.30-15.15 uur en 18.30-19.30 uur.
Extra bezoek hartbewaking:
Ernstige patiënten: wanneer doorlo
pend bezoek wordt toegestaan kun
nen speciale kaarten worden ver
strekt.
Kraamafdeling: bezoek voor vaders
gehele dag in overleg met hoofd afde
ling. Overigen van 14.30-15.15 en van
18.30-19.30 uur.
Kinderafdeling: bezoek voor ouders
gehele dag in overleg met hoofd afde
ling. O .rigen van 14.30-15.30 uur.
Financieel kort
VERKLARING DER TEKENS
Combinaties:
SS :sr
Noteringen van vrijdag 30 maart 1990 (tot 12:30 uur)
AANDELEN
binnenland
meest aktief
binnenland overige
EL
69.00
131.80
22 90
69.00
23.20
EFs
texUvwnüw
9'20
£.20
5K.
'63.W
lulip comp
36 30
36 30
tr europol
83 60
ubbnk
6310
UTHflVKl.
123 50
1100 00
'li
vance c
SS
sisf
65 00
65 00
ib.c
141.00
"3as nb
34000
vsbmixfd
87.80
vtfanstiyp.
eioooL
-
wweidhave
20030X
volkslevc
72 50
7350
vrg MC
65 80
66 70
staatsleningen
24 00
2400
202.00
Üa 81-91
nl 129/4 86-96
nll2'/2 81-91
SiiSss
11325
ttes 089 DM
425 WB
46 00
lo2 0S
beleggingsinst.
10260
abnbe'nrt
5710
56 50
„üiS.5
10520
E
5120
21.60
46 70
2160
spü
nl 103/4 61-91
102 00
101.45
amro fe'td
7380
5980
59 50
nl 10'/4 8*90
100 50
amro naM
60.60
76.20
nl 10 j/4 86-96
lw?o
Sgjs
MSO
Uw
nl 10 80-90
104 60
100.20
63.40
6310
nl 10 85-92
nl 9'/2 80-95
iss
620
105 80
nl 9'/2 83-90
100 05
dn cbl'Lt
100 30
100 50
nl 183-93
99 95
dp am IdS
24 80
243M
nl 63m7*94
nl 8^/4 84-94
eml rente c
59 60
5960
98 908
62 50
MW
nl 8'/2 64H-94
98.40
gim gtob ld
goya fund
4960
46.30
46 10
nl 8j/2 8411-91
99.40
ïiH"
ss
65.50
nl 8j/2 89-99
98 00
hoü obl ld
116.00
10200
nl 8'/4 77-93
98 60
Si
46 50
nl81/4 84-94
98.20
SS
49500
17050
nl8'/4 90p00
96 80
ba?.
^7.50
334 00
51 COL
EIL
97.30
97.90
280 00
1400 00
1370 00
3 8: ESI
nl 7^/4 85-00
97 60
94.80
wdü'ob
135 50
135 50
n! $2 7*93
93 55
ES'1
40 60
<o«o
ÏM8B0
9420
nmbodl
3490
34 90
9560
ssssr
SMS.
abn 10 624
abn91/2«
fi£2.
SHS&
abn 6 88-93
abn 63/4 66.92s
arm 141/2 69p94
amro12'/2 88
amr 73/4 89p99
E'H
amro 63'4 66-06
amro63/4 87-93
SÉK-
obl.index/eff.rend.(c.b.s.)
staatsleningen 6 92
Goud en zilver
Buitenlands geld
r (100) 29,50 32,00
Beursoverzicht
Damrak al in weekendstemming
AMSTERDAM (TD) - De stemming wilde er
vrijdagmorgen niet inkomen op de Amster
damse effectenbeurs. De dollar moest in de
loop van de ochtend weer terrein prijsgeven.
Ook de dalingen in New York en Tokyo lieten
hun sporen na. Zelfs de bekendmaking van
jaarcijfers en ander bedrijfsnieuws kon de
handel niet inspireren.
Bij de hoofdfondsen was de matheid troef. El
sevier maakte bekend een flinke winststijging
gemaakt te hebben. De koers liep daarna met
vijf dubbeltjes op tot 82,40. Buhrmann- Tet
terode kwam vanmorgen met het langver
wachte biedingsbericht op de Robert Home
Groep. Beleggers hadden zes dubbeltjes
mee de koers op naar 63,50. De grootste
stijger bij de hoofdfondsen was de NMB Post
bank, die negentig cent aantrok op 53,20.
De internationals waren nauwelijks in bewe
ging te krijgen. Akzo won een dubbeltje, Ko
ninklijke Olie, Philips en de KLM verloren er
een. Unilever was de grootste verliezer bij de
inernationals met een teruggang van twintig
cent.
Op de lokale markt kreeg Center Pares een tik
mee van de slechte resultaten die het fonds
donderdagmiddag bekendmaakte. De koers
daalde met 2 tot 49. KBB meldde een ho
ger resultaat, waardoor de koers van de certi
ficaten met 1,40 steeg tot 69,50, gelijk aan
de koers van de cumulatief preferente certifi
caten. De aankondiging van Verto dat het be
drijf mogelijk gaat fuseren resulteerde in een
biedkoers van 72, een stijging met negen
procent. De Orco Bank maakte een lagere
winst bekend en zakte prompt met twee dub
beltjes tot 70,60.
Op de parallelmarkt werd Kuhne Heitz voor
de hogere winst beloond met een koersdaling
van drie dubbeltjes op 48,70.
(11.00 uur)
Bührmann biedt
Bührmann-Tetterode brengt een bod van 154
miljoen pond (484 miljoen gulden) op de Britse
Robert Home. Home heeft een leidende posi
tie in Groot-Brittannië als distributeur van gra
fisch papier. Horne boekte vorig jaar een om
zet van 675 miljoen gulden en een winst van
29,5 miljoen. BT had in 1989 een omzet van
5,1 miljard en boekte een winst van 244 mil
joen.
Recordjaar Deutsche Bank
Deutsche Bank, de grootste bank in de Bonds
republiek Duitsland, heeft een recordjaar ach
ter de rug. Het deelbedrijfsresultaat steeg in
1989 met 25,6 procent van 3,1 tot 3,87 miljard
mark. De nettowinst van het bankconcern ging
met elf procent omhoog van 1,2 miljard mark
tot 1,34 miljard mark. Het balanstotaal groeide
met 12,7 procent van 305,3 miljard mark tot
344 miljard mark.
Beurs Brazilië duikt
De aandelenkoersen in Brazilië zijn als gevolg
van ingrijpende maatregelen ter bestrijding van
de inflatie in een vrije val geraakt. Op de effec
tenbeurs van Sao Paulo. de belangrijkste van
het land, ging het koersgemiddelde donderdag
met nog eens 7,2 procent omlaag. Daarmee
kwam het verlies sinds de afkondiging van de
maatregelen op 16 maart op 63 procent.
Koersval Tokyo
De aandelenkoersen op de effectenbeurs van
Tokyo hebben vannacht opnieuw flinke klap
pen gekregen. De Nikkei-index van 225 aan
delen kelderde met 1.045,71 punten ofwel 3,4
procent tot 29.980,34. Afgelopen maandag
was er nog een spectaculair herstel. De Nikkei
index schoot toen met 4,8 procent omhoog.
Daarna trad echter weer een dalende lijn in.
Naar de beurs
Het Britse voedingsmiddelen- en distributiebe
drijf Albert Fisher Group is vanaf woensdag 4
april genoteerd op de offiële markt van de Am
sterdamse effectenbeurs. De handel in gewo
ne aandelen (van 5 pence) leidt tot koersen in
ponden sterling. Albert Fisher met negen
vestigingen in Nederland, waaronder fruitim-
porteur Reingold en conservenfabriek Uytte-
waal ziet de notering van haar aandelen aan
de effectenbeurs als een belangrijk onderdeel
van haar internationale groei.
ACF Roterfarma verkoopt
ACF Roterfarma verkoopt een deel van de acti
viteiten aan Dagra Pharma in Diemen. Het
gaat om de produktie en verkoop van genees
middelen die al dan niet op recept via de apo
theek verkrijgbaar zijn. Dit deel is goed voor
een omzet van 13 miljoen gulden. Bij de ver
koop zijn 45 mensen betrokken, aldus ACF.
ACF Roterfarma is een volledige dochter van
ACF Holding in Maarssen, Dagra een dochter
van Asta Pharma in Frankfurt. De verkoop van t
Roterfarma houdt verband met het besluit van
ACF Holding, om na de verkrijging v
n handelsactiviteiten in de gezondheid
