5L
'VARA-spel meer dan een kwestie van geluk'
De filosofie achter Lingo en Brainstorm
MONIQUE EN 'ROMEO' BIJ KRO
MOOI!
INGEN
HILVERSUM- De
VARA is de ongekroonde
koning van tv-spelletjes.
Programma's als Lingo.
Labyrinth en Per seconde
wijzer steken wat kijkcij
fers betreft met kop en
schouders boven verge
lijkbare programma's van
de andere omroepen uit.
En ook Brainstorm, voor
lopig nog even gepland op
de zondagmiddag, mag
zich verheugen in een re
latief grote belangstelling.
door
Bert Mol
Even wat cijfers op een rij. Lin
go. Labyrinth en Per seconde
wijzer scoren een kijkdichtheid
van 19.18 en 17 procent, dat is 2,c
tot 2,5 miljoen kijkers. KRO'*
Waku Waku haalt twaalf procent
NCRV's Bulls Eye tien er
AVRO's Ciao Italia negen pro
cent. De waardering voor de pro
gramma's is ongeveer gelijk (7.2).
ook al is in deze rij opnieuw Ciac
Italia hekkesluiter met 6,8.
Op zoek naar een verklaring
voor dit succes leiden de sporen
naar Anton Smit, hoofd afdeling
Fictie van de VARA-televisie.
Sinds vier jaar bepaalt hij op het
gebied van drama, amusement,
kunst en jeugdprogramma's het
beleid van de VARA op tv. Hij
schrijft het succes van de spelle
tjes toe aan verschillende facto
ren. De VARA neemt de tijd om
een concept te testen, is niet
bang geld te investeren om nieu
we plannen uit te proberen, zorgt
voor een passende presentatie,
plaatst spelletjes in de- 'sand
wich'. laat de kijker meespelen
en onderwerpt sinds kort de
deelnemers aan een training.
Anton Smit: "Boudewijn
Büch en ik waren een paar jaar
geleden in de Verenigde Staten
om een serie te maken over de
Amerikaanse televisie. We heb
ben daar onze ogen uitgekeken.
Elke deelnemer van een spelletje
wordt getraind, zelfs om op vrij
uitzinnige wijze te reageren voor
de camera. Zover gaan wij niet.
Wij laten de presentator enkele
keren met de deelnemers het
spel spelen, zodat zij vertrouwd
raken met het spel, de camera, en
de presentator. Je voorkomt er
mee dat de mensen dichtklap
pen. of overmand raken door
angst. De training is er gericht
dat de spontaniteit overeind
blijft. Die valt dood door angst.
Daarom komt de training ieder
een en alles ten goede: het spel,
de presentator, de deelnemer, en
de kijker."
Spelconcept
De VARA neemt de tijd voor een
nieuw spelconcept. Het jongste
programma Brainstorm, dat
door producent ID TV werd aan
gedragen, js anderhalf jaar lang
onderwerp van discussie ge
weest. Plannen werden bijge
steld, discussies gevoerd en com
puteranimaties gemaakt tot ten
slotte een 'pilot', een proefpro-
gramma, werd gemaakt. Die
werd bekeken door een tiental
kijkers. Zij gaven er hun oordeel
over: pas na dit positieve oordeel
kon het programma op het
scherm.
Smit: "Meer tijd voor ontwik
keling en een goede dialoog ko
men het produkt ten goede. Als
Op Nationaal Songfestival
in 1991 10.000 voor no.l
HILVERSUM (GPD) Aan het winnende liedje van liet natio
nale songfestival van 1991 zal een premie worden gekoppeld van
tienduizend gulden. De bonus geldt als een extra stimulans voor
bekende Nederlandse componisten en songwriters om mee te
doen aan het landelijke liedjesevenement. Dat heeft Conamus-
directeur John de Mol senior bekend gemaakt.
Volgens De Mol wordt het de hoogste tijd dat bekende Neder
landse componisten op eigen initiatief kwalitatief hoogstaande
inzendingen maken voor het Nederlandse songfestival. De Mol
zegt, dat Conamus dit jaar genoodzaakt was om vier componis
ten tégen betaling te vragen een liedje te schrijven. De Mol: "Het
aanbod van de ongeveer 370 liedjes, waarvan het merendeel ge
maakt is door welwillende amateurs, was dermate slecht dat we
er met moeite zestien goede songs uit konden halen. We moeten
nu de worst voor de hondekar houden om de componisten te mo
tiveren."
Bekende componisten en producers als Eddie Ouwens, Peter
Koelewijn en Hans Vermeulen hadden dit jaar geen inzending
gemaakt voor het songfestival. Laatstgenoemde deed dit later
toch. op verzoek van Conamus. Vermeulen vindt, dat het tijd
wordt dat er een vergoeding wordt betaald voor een songfesti
vallied. Zo ook Eddie Ouwens: "Het kost je meestal veel geld,
terwijl het niks oplevert." De Mol vindt evenwel, dat de grote
componisten goede liedjes moeten bewaren voor het songfesti
val en direct moeten uitbrengen op plaat.
enige omroep steken we een
hoop geld in research: er is een
potje waaruit geput kan worden
om een scenario te laten schrij
ven of een pilot te laten maken,
zonder dat zoiets meteen tot een
programma leidt. We laten wel
drie keer zoveel scenario's schrij
ven, en pilots voor twee keer zo
veel spelletjes maken als dat er
uitgezonden worden. Het is het
waard."
"We stellen twee eisen aan on
ze spelletjesprogramma's. Ze
moeten in ieder geval om meer
gaan dan niets. Het mag niet al
leen een kwestie van mazzel zijn.
Een programma als Prijzenslag
past dan ook niet in de VARA-fi-
losofie. Een tweede eis is dat de
kijker thuis het spel moet kun
nen meespelen. En Lingo, Brain
storm en Per seconde wijzer no
digen uit om mee te doen. Ik
weet van Jan Douwe Kroeske
dat de jongens van Langs de Lijn
op zondagmiddag verwoed pro
beren die tien specerijen te vin
den, om maar een voorbeeld te
noemen. Je daagt de kijker uit
beter te zijn dan de speler. Als
dat zo is, dan zal die kijker de vol
gende keer opnieuw kijken,
want dat vindt-ie schitterend."
Een andere belangrijke factor
is de door de VARA gehanteerde
sandwichformule. Het Succes
van Per sekonde wijzer is deels
toe te schrijven aan het feit dat
het programma ingeklemd zit
tussen Flying doctors en Sonja.
Hoewel het precies tegenover
Koot en Bie staat ("om die reden
gaan we het programma ook ver
plaatsen") scoort het vrij hoog.
"Een ander voorbeeld is Lingo.
Nu Who's the Boss weer van het
scherm verdwijnt om plaats te
maken voor een nieuw program
ma. kun je er donder op zeggen
dat Lingo enkele punten zal zak
ken. Maar al is die sandwichfor
mule belangrijk; elk spel moet
wel degelijk iets van zichzelf
hebben, anders scoort het nim-
Presentatie
Een juiste presentatie, een juist
decor voor het juiste spelpro-
gramma speelt ook een rol, weet
Smit. "Op z'n minst moet een
presentator acceptabel voor het
publiek zijn, maar liever meer.
We houden onderzoeken naar de
populariteit van presentatoren.
Opvallend is dat bijvoorbeeld
Jan Douwe Kroeske - zeker niet1
de mooiste jongen, om het zo
maar te zeggen - aardiger wordt
gevonden dan Peter Jan Rens.
Voor Per seconde wijzer hebben
we bewust gekozen voor Cees
Driehuis, omdat een serieus spel
letje om een serieuze aanpak
vraagt, al gebruikt Driehuis wel
degelijk zijn gevoel voor humor.
Hij staat bewust achter een desk,
daar vraagt het programma om.
Kroeske staat in Brainstorm in
een veel losser decor, met een
bak in het midden waar die dob
belsteen in rolt."
De VAR A-spelletjes worden
gemaakt door verschillende pro
ducenten. Lingo wordt gemaakt
in samenwerking met ID TV en
Labyrinth wordt aangeleverd
door John de Mol Productions.
Brainstorm komt ook uit de ko-
kér van ID TV, Per seconde wij
zer wordt in eigen huis gemaakt,
en het binnenkort te starten pro
gramma Een tien voor taal wordt
weer gemaakt voor John de Mol.
DONDERDAG 29 MAART 1990
VPRO-bestuur
steunt 'plan
extra directeur
HILVERSUM - Het bestuur
van de VPRO staat in zijn geheel
achter het plan om een interim-
directeur TV aan te stellen boveri
de huidige TV-directeur Roelof
Kiers. Dit zegt de vi ce-voorzitter
van het VPRO-bestuur Ina van
Hoorn. Zij reageert hiermee op
de kritische uitlatingen van de j
secretaris van het VPRO-bestuur
en de Radio-directeur van de
VPRO over dit plan. Volgens
Van Hoorn zijn beiden nu toch
bereid het plan te steunen "om
dat alleen een loyale houding
van alle betrokkenen de enige
garantie zal zijn om tot een oplos
sing van de problemen te ko
men". Tussen Kiers en een aan
tal medewerkers zijn al enige tijd
problemen.
Volgens Smit is dat deels toeval,
deel bewuste keuze. "Het is na
tuurlijk maar afhankelijk wie er
met een leuk idee komt. Maar we
willen er voor waken ons in eigen
vlees te snijden, zoals de andere
omroepen dat gedaan hebben
met Joop van den Ende. We zor
gen ervoor - niet alleen op het ge-
bied van spelletjes, maar ook
met drama, jeugdprogramma's
en wat dies meer zij - dat we de
kennis in eigen huis hebben, zo
dat we ons niet afhankelijk van
producenten maken."
(Lingo, Vanavond, Nederland
1, 19.46, Per seconde wijzer,
Zondag, Nederland 1, 20.27)
HILVERSUM Filmactrice Monique van de Ven zal morgenmiddag tc gast zijn in het KRO-mid-
dagprogramma 'De vrijdag is anders' (15.55). Zij speelt de hoofdrol in het filmdebuut 'Romeo' van Ri
ta Horst, een film die morgen uitgebreid besproken zal worden op KRO-tv. (toto pr)
Rene Enriquez,
ster uit 'Hill
Street Blues',
overleden
LOS ANGELES - De Ameri
kaanse acteur Rene Enriquez.
die in de televisieserie Hill Street
Blues de rol speelde van inspec
teur Ray Calletano. is vorjge
week op 58-jarige leeftijd overle
den aan kanker aan de alvlees
klier. Hij is zaterdag gecremeerd,
zö heeft zijn zuster dinsdag be
kendgemaakt.
Enriquez werd geboren in Gra
nada in Nicaragua en vertrok als
tiener naar de Verenigde Staten,
na zijn opleiding tot priester te
hebben opgegeven. Voor hij ac
teur werd studeerde hij in San
Francisco internationale betrek
kingen.
Enriquez speelde behalve in.
Hill Street Blues ook in onder an
dere de televisiéseries Charlie's
Angels, Benson en The Defen-'
ders en de speelfilms Bullet
proof, Under Fire en The Evil
That Men Do.
Piet Erkelens
chef muziek
en dans NOS
HILVERSUM (ANP) - De NOS
heeft Piet Erkelens (34) benoemd
tot chef muziek en dans bij de
hoofdafdeling culturele pro
gramma's telëvisie. Erkelens
komt in de plaats van de per 1
maart vertrokken Stefan Fel-
senthal. De benoeming gaat in
op 1 april.
Erkelens, sinds 1982 werk
zaam bij de NOS, is op het mo
ment coördinator.bij het televi
sieprogramma NOS-Laat. Hij
heeft ook een aantal kunstpro
gramma's gemaakt en was eind
redacteur van het programma
Uit de Kunst.
Jan Douwe Kroeske: Brain
storm. (foto gpd:
Robert ten Brink: Lingo, (foto
VKONT&AK7EN Z^N KON -
TAAKTENHIEP NO& EVEN
7ÊASSVEN WAj
OOEPPCOEP
VAN/UOPEUSN-
PUFFAJ &JEPEU
IK VFPTEOENWO
XpZAKTZUR...
v IK EEN VAN NU AF
zakenwaapneMise.
NENBEP PAN PA
VERPlENT~ V'JFHONPERP
FLORIN FN
N pa®J
iv^No:
.WANT JE KUNT TOCH MOEILIJK HET
LAND LATEN BESTUREN DOOR
HET VOLK i
HET 15 TE HOPEN
DAT ZIJ ZICH DAAR
TEGEN VERZET...
Craig Soden. dierenverzorger
in het Darling Haven Aquarium
in het Australische Sydney
houdt een geweldige krab in
zijn armen die onlangs aan de
noordelijke kust werd aange
troffen. De krab is ongeveer 20
jaar oud, weegt 5 kilo en de
spanwijdte van zijn scharen is 1
meter 20 cm. (foto ah
Scrabble(l)
Scrabble-fanaten in Nederland
zijn teleurgesteld. Importeur
Jumbo heeft de letter 'Y' - goed
voor 8 punten - uit hun geliefde
spel gehaald en vervangen door
een gewone 'IJ' (4 punten). Jaren
lang hebben de toppers zich be
kwaamd in het op listige wijze
kwijtraken van deze lastige letter.
Ze konden er fors mee scoren en
zich ermee onderscheiden van de
huis-, tuin- en keukenspelers.
De opschudding is ontstaan
aan de vooravond van het Natio
nale Scrabble Kampioenschap
dat zaterdag wordt gehouden in
Soest. Toppers van de ongeveer
tien Scrabble-clubs in Nederland
ontmoeten elkaar deze keer nog
rond het oude bord. Maar volgend
jaar zal mogelijk de gewijzigde
versie van het spel moeten wor
den gebruikt waarin ook minder
letters 'E' en meer letters Czit
ten.
Scrabble(2)
„De veranderingen zijn niet zo
maar aangebracht", zegt direc
teur Berns van Jumbo. „We heb
ben zorgvuldig het lettergebruik
bestudeerd. Een neerlandicus
was daarbij betrokken. De 'Y'
komt niet veel meer voor. Daar
om hebben we besloten haar te
vervangen door de 'IJ'. Het is ei
genlijk net als met de Dikke Van
Dale, die wordt van tijd tot tijd
ook aangepast".
Frans Davelaar - betrokken bij
de organisatie van het kampioen
schap - over de bezwaren van de
topspelers: ..Wat de toppers uit
hun hoofd hebben geleerd, klopt
niet meer. Veel training is voor
niets geweest".
Scrabble(3)
Hoewel de organisatie van het
kampioenschap mogelijk 200
nieuwe spelen (kosten 35 gulden
per stuk) moet aanschaffen is
Frans Davelaar niet echt kwaad
op Jumbo. „Dat zou ook niet kun
nen, want dan snijden wij onszelf
in de vingers. Het bedrijf spon
sort de kampioenschappen en dat
willen we graag zo houden. Er zit
ten ook positieve kanten aan. De
speelborden zijn veel fleuriger ge
worden. Dat speelt prettiger".
Wonderaubergine
Duizenden moslims hebben een
tocht gemaakt naar het huis van
een man in Midden-Engeland die
zegt de naam van Allah gevonden
te hebben geschreven binnen in
een aubergine. Zahid Kassam (32)
zegt dat toen de aubergine werd
opengesneden de zaden de naam
van Allah in het arabisch vorm
den.
Naar schatting 4.500 pelgrims
hebben inmiddels een bezoek ge
bracht aan hét kleine huis van
Kassem sinds de plaatselijke
moskee bepaalde dat de groente
een heilig object was.
IN ROEMENIE EIST HET VOLK
VAN DE TIJDELIJKE RE6ERING
DE AFSCHAFFING
VAN DE COMMU
NISTISCHE PARTIJ
ZUN UEFJE KON HET AF.
SCHE/P N/FT PRAEEN.
TOEN
ZE/:
EENS KUKEN WAT EK
OPOE ANOEPE PA -
TRIJSPOORT IS
