LEIDSCH DAGBLAD Nederlaag PvdA bij verkiezingen NODIG! Gorbatsjov eist inleveren wapens van Litouwers Slechtste na-oorlogse resultaat PvdA Leiden D66 boekt opmerkelijke winst Omzet zwarte lotto in Leiden 5 miljoen gulden MULTI VERS tSu TSC NEDERLAND BV Bel nu: 02240-16018' Verkiezingen kw amen op slecht moment ,rfcS MsmMEEmm LEIDEN - De champagnekurken knalden bij D66. Een verviervoudi ging van de partij, dat was het resul taat van de verkiezingen in Leiden. D66 ging van twee naar acht raads- zetels. "Hier zijn geen woorden voor. Dit is grandioos", reageerde een blije D66-lijsttrekker Langen- berg. De vreugde van D66 ging hand in hand met het verdriet van de PvdA. Elf zetels hebben de sociaal-demo craten op 1 mei als de nieuwe ge meenteraad wordt geïnstalleerd, nu zijn het er zestien. Het CDA blijft op acht, de WD daalt van acht naar zes. Groen Links stijgt van drie naar vier en de SP verdubbelt zich en krijgt twee zetels. Leiden Weer Ge- i zellig keert niet meer terug in de ge- j meenteraad. Geen van de nieuwe partijen heeft een zetel behaald. Het is voor de PvdA het slechtste resultaat sinds de Tweede Wereld oorlog. Alleen in 1966 was de partij bijna zo klein. Toen behaalde zij twaalf zetels. "Een drama", zo spra ken diverse PvdA-kandidaten. "Je hoeft mij geen commentaar te vra gen. Dit moet ik eerst verwerken", was ook een veelgehoorde uit spraak. PvdA-lijsttrekker Van Dongen constateerde dat haar partij 'wel de grootste blijft in Leiden, maar met vijf raadszetels minder'. "Nog dra matischer dan de uitslag vind ik de opkomst. Niet alleen in Leiden maar landelijk blijkt dat mensen nog maar heel weinig waarde hech ten aan de plaatselijke politiek", al dus Van Dongen. Zij kon zich gis teravond ook niet verheugen over het feit dat in Leiden een progres sieve meerderheid is door de winst van D66 en Groen Links: "Deze uit slag brengt bij mij geen enkele vreugde teweeg. De winst voor de progressieven is niet ten koste ge gaan van de WD, maar vi groot deel ten koste van de PvdA". (Zie verder pagina Leiden) Groen Links- DEN HAAG (GPD) De gemeenteraadsverkiezingen hebben tot een politieke aardver schuiving geleid. De PvdA verloor honderden raadszetels. Het CDA leed ten opzichte van de Kamerverkiezingen van vorig jaar enig verlies. Grote winnaar was D66. Groen Links en de kleine christelijke partijen wonnen ook stemmen. De VVD handhaafde zich bijna overal. Centrum Democraten behaalden dertien raadszetels in het land. De opkomst was met 61,9 procent laag. Tories wacht enorm verlies in Mid-Staffordshire LONDEN (AP) - De tussentijd se parlementsverkiezing van daag in het Britse Mid-Staf- fordshire belooft een complete afgang te worden voor Margaret Thatcher. Volgens een peiling haalt Labour 55 procent van de stemmen tegen de Tories 28 pro cent. Thatchers populariteit staat op een dieptepunt door de in voering van een nieuwe belas ting, de poll-tax. Volgens het dagblad de Times betekent een nederlaag een nieuwe aanslag op haar leiderschap. Thatcher zelf zei dit weekeinde nog dat zij kandidaat wil zijn voor een nieu we, vierde ambtstermijn. De verkiezing in Mid-Staf- fordshire is nodig omdat de par lementaire afgevaardigde van het district in december zelf moord heeft gepleegd. LEIDEN - In Leiden en directe om geving gaat in de zogenaamde zwar te lotto jaarlijks een bedrag van 5 miljoen gulden om. Naar schatting 250 tot 300 Leidenaars verdienen als loper voor bookmakers wekelijks een bedrag van 25 tot 500 gulden bij. De zeven tot acht Leidse bookma kers houden samen elk jaar waar schijnlijk bijna acht ton over aan de illegale gokpraktijken. Omdat de omzetten per bookmaker verschil len, ligt ook de winst per geval an ders. Dat cijfermateriaal is gebaseerd op gegevens van mensen die in het illegale gokcircuit in Leiden mee draaien. Tot nog toe is de Leidse po litie niet opgetreden tegen de zwar te lotto. Volgens insiders is dat vooral omdat de Leidse bookma kers zich niet bezighouden met zware criminaliteit, zoals onder meer in Den Haag. Daar zijn de afgelopen week tal van bookmakers opgepakt, waar schijnlijk mede omdat zij zich ook bezig houden met drugs, diefstal, wapenhandel of bedreigingen. Niet uitgesloten wordt geacht dat sinds de moord op de Rotterdamse gok- baas Bestebreurtje. waarschijnlijk door leden van de Haagse onderwe reld. de politie zich meer heeft ver diept in het illegale gokken. De prijzen bij de zwarte lotto kun nen aardig oplopen. Voor een be drag van 5 gulden kunnen 3 cijfers worden ingevuld. Als die vallen in de legale lotto zaterdagavond op te levisie, dan wordt de inleg 250 keer uitbetaald. Soms zijn er klanten die 500 gulden zetten op 3 nummers. In een enkel geval is de afgelopen ja ren 125.000 gulden uitgekeerd. (zie verder pagina Leiden) Het verlies van de PvdA overtrof de somberste prognoses: de partij kel derde onverwacht van 32 procent bij de Kamerverkiezingen van vorig jaar naar 24,8 procent nu. De soci- aal-democraten bleven maar net bo ven het 'historisch dieptepunt' van 1967, toen de partij minder dan een kwart van de kiezers aan zich bond. PvdA-leider Kok noemde de neder laag gisteravond "teleurstellend". Hij weet haar voor een groot deel aan de lage opkomst. Samen met CDA-premier Lub-- bers beklemtoonde Kok dat de uit slag geen gevolgen heeft voor het kabinetsbeleid, hoewel de coalitie bijna tien procent prijs moest ge ven. Kok stelde dat de "PvdA-koers in het kabinet goed is" cmdanks te hoog gespannen verwachtingen bij een deel van de achterban. Opposi tieleider Voorhoeve (WD) vond ook dat het kabinet te kort zit om de uitslag als oordeel over landelijk be leid uit te leggen. D66 klom van acht procent vorig jaar naar 12,5 procent nu en zal bij de installatie van de nieuwe raadsle den op 1 mei in veel gemeentebestu ren wethoudersplaatsen opeisen. Volgens D66-leider Van Mierlo is de winst voor de democraten voor een deel te danken aan de hardhandige wijze waarop de partij uit de kabi netsformatie verdween: "Het is overgekomen hoe de grote partijen omgaan met de macht". De WD bleef voor het eerst sinds lang een nederlaag bespaard: de li beralen handhaafden zich op 14,7 procent. WD-voorzitter Ginjaar noemde het "op zichzelf verheu gend" dat zijn partij zich nu lande lijk heeft gestabiliseerd na een reeks van nederlagen. "Dat biedt goede perspectieven voor de pro vinciale statenverkiezingen vol gend jaar". Het CDA zakte van 35 procent vorig jaar naar bijna 32,7 procent nu. Wanneer de resultaten van giste ren worden omgerekend in Kamer zetels zou de PvdA van de huidige 49 zetels er 38 overhouden. D66 gaat van 12 naar 19, het CDA van 54 naar 51. De WD houdt 22 zetels. Groen Links stijgt van zes zetels naar tien, en de kleine christelijke partijen SGP, GPV en RPF van zes naar ne gen. De opkomst was gisteren vooral in de grotere gemeenten laag. Am sterdam noteerde een opkomst van 50,6 procent. Rotterdam 47,6 pro cent en Den Haag 49,6 procent. In Eindhoven kwam 45,9 procent naar het stemlokaal. Burgemeester Van Kemenade sprak daar van een "uit holling van de democratie". "Je zou toch denken dat de gemeenteraad dicht bij de mensen staat. Ik heb geen idee hoe dit heeft kunnen ge beuren, maar het is bedroevend". Premier Lubbers meende dat spra ke is van "een beetje" politieke desinteresse. De uitslag is volgens hem een "uitnodiging aan politieke partijen om met elkaar een zeker idealisme in stand te houden". (pag 9: achtergronden en beschou wingen) (pag. 11 en 13: uitslagen van een groot aantal gemeenten) Een teleurge stelde PvdA-lei- der Wim Kok staat verslagge vers te woord in De Burcht in Leiden. De PvdA verloor honderden raadszetels. administratieve software voor het MKB UNIT 4 dealer 071 - 4111 81 Demmenie Computers UITSLAG 1990 VERGELEKEN MET 1986 CDA PvdA VVD D66 Groen Links SGP/GPV/RPF Zuidwesten wind Vannacht opklaringen en een mini mumtemperatuur van omstreeks 5 gra den. Overdag half tot zwaar bewolkt maar tot de avond droog. Middagtem- peratuur ongeveer 12 graden. Zuid westen wind. matig, overdag toene mend tot vrij krachtig, aan de kust en op het IJsselmeer tot hard. De t dinsd: chtcn voor zaterdag tot g: Eerst veel bewolking cgen. Na het weekeinde i onder: 14.45 Vrijdag 23 r i op: 06.37 uur, zon onder: 18.58 c an op: 05.17 i Waterstanden te K hoog water: 00.37 c ter: 08.16 en 21.05 i Schagen Iedereen die ons tijdens a.s. weekend 24 25 maart bezoekt krijgt als beloning, voor zijn/haar komst één van de onderstaande prijzen. De prijzen vertegenwoordigen een gemiddelde waarde van 360,-. CD speler Kleurentelevisie Weekend Parijs voor twee personen 8-Daagse vakantie naar Portugal 2-3 Overnachtingen in een luxe hotel in Europa voor twee personen Bel nu telefoon.nr. 02240-16018 (ma t/m za. 10.00-20.00 uurlom een presentatie bij te wonen over moderne en luxueuze va kanties over de gehele wereld voor minder geld dan u gewend bent te besteden en om uw prijs in ontvangst te nemen. Details over de lokatie, die in uw omgeving ligt en onze voorwaar den, ontvangt u wanneer u ons belt onder telefoon nr. 02240-16018 Maandag tlm Zaterdag tusssen 10.00 en 20.00 uur VILNIUS/MOSKOU/WASHING TON (AFP/Rtr/ANP/AP) - Sovjet president Michail Gorbatsjov heeft de inwoners van Litouwen gisteren een week de tijd gegeven om hun wapens in te leveren. Gorbatsjov droeg verder de Sovjetregering op om "de soevereiniteit van de Sov jetunie op het grondgebied van Li touwen te waarborgen". "Als dit geen agressie is, wat dan wel", zo reageerde een furieuze Al- gimantas Cekuolis. een leider van de onafhankelijkheidsbeweging Sajudis gisteravond op een pers conferentie waar ook president Vyt- autas Landsbergis aanwezig was. Landsbergis stelde dat het decreet geen enkele juridische kracht heeft. "Het kan slecht door bruut militair geweld worden waargemaakt". Gorbatsjov beval gisteren alle Li touwse burgers om binnen zeven dagen hun vuurwapens in te leve- ren, op straffe van acties van de po litie en inbeslagname van de wa pens. Met zijn decreet lijkt hij te wil len verhinderen dat Litouwen een eigen leger opzet. De afgelopen we ken zijn veel Litouwse dienstplich tigen uit het Sovjet-leger gestapt- om zich aan te sluiten bij eigen Li touwse defensiebrigades. Ook wor den voorbereidingen getroffen om eigen grensbewaking in te stellen. Buitenlanders zullen verder langer vrij naar Litouw reizen. Gorbatsjov heeft namelijk ook besloten om de grensbewaking in de Oostzeehavens van Litouwen en aan de grens met Polen te ver scherpen om de toelating van bui tenlanders aan banden te leggen. Een groep conservatieve parle mentariërs in Moskou heeft Gor- ment een telegram gestuurd naar Gorbatsjov om te protesteren tegen de militaire oefeningen die momen teel op Litouws grondgebied wor den gehoudén. Prunskiene wil dat Gorbatsjov bekend maakt hoeveel kunnen Sovjet-militairen de laatste dagen naar Litouwen zijn gestuurd. De Raad van de Unie, een van de kamers van de Opperste Sovjet in Moskou, hechtte gisteren zijn goed keuring aan een nieuw wetsont werp waarin de afscheiding van re publieken wordt geregeld. In het LEIDEN - De gemeenteraadsver kiezingen kwamen op het verkeer de moment. Te vroeg om als peiling te kunnen dienen voor het kabinet Lubbers-Kok. Te snel na de verkie zingen voor het Europees parle ment en de Tweede kamer, vorig jaar. Dat zijn twee verklaringen die de Leidse hoogleraar Rudy Ande- weg geeft voor de extreem lage op komst (61,9 procent). "Bovendien, en dat is meer reden tot zorg, is er naar mijn gevoel een taboe doorbroken: de mensen zien het niet meer als een burgerplicht om te stemmen en blijven gemak kelijker thuis. Dat komt door de verkiezingen voor het Europees Parlement, vorig jaar, toen voor het eerst meer dan de helft van de kie zers, 53 procent, niet opkwam. Dat grote percentage maakte het aan vaardbaar: je hoefde je er niet voor te schamen. Je werd bijna gezien als een sukkel als je wel naar de stem bus was gegaan voor een zo machte loos parlement en met zo weinig verschillen tussen de partijpro gramma's", aldus Andeweg. Volgend jaar bij de Statenverkie zingen zal blijken of de trend naar beneden definitief is ingezet. Die komen volgens Andeweg in elk ge val op een beter moment, omdat ze kunnen dienen als graadmeter voor het kabinetsbeleid. Nu kon dat niet, omdat Lubbers-III nog te kort aan het bewind is om er een oordeel over uit te spreken. "En dat kan een reden zijn voor de lage opkomst, want raadsverkiezingen zijn in feite tweederangs nationale verkiezin gen. Het stemgedrag wordt door landelijke factoren bepaald; het aantal lokale groeperingen loopt ook steeds verder terug", aldus An deweg. Hij wijst op de relatief hoge opkomst bij de vorige raadsverkie zingen, in 1986. "Die kwamen toen vlak vóór de Tweede-Kamerverkie zingen, en dat maakte het zo span nend dat de opkomst omhoog werd gejaagd". Bij de Statenverkiezingen vol gend jaar is mogelijk ook de 'verkie zingsmoeheid' weer verdwenen, die gisteren ook debet was aan de lage opkomst. "Drie verkiezingen in ne gen maanden is teveel", aldus An deweg. "Om die reden overwegen ze in Frankrijk verschillende ver kiezingen op één dag te combine ren, zoals ook in de Verenigde Sta ten gebeurt". batsjov verzocht het afvallige Litou- 2nuv8^ Wf*f wen volledig per decreet te gaan be- |u1|j sturen. Volgens de groep, die zich Sojoez (Unie) noemt, is presiden tieel ingrijpen nodig omdat de Li touwse regering van plan zou zijn om burgers die tegen afscheiding zijn gerechtelijk te vervolgen. publiek zich pas kan afscheiden na dat de bevolking zich daar in een re ferendum voor heeft uitgesproken. Dan volgt een overgangsperiode van vijfjaar. Volgens de Raad heeft Litouwen aan geen van beide voor in 6i.iv.c.n^.yu w.ivw*bv.n. waarden voldaan en is de onafhan- De Litouwse premier Kazimiera kelijkheidsverklaring daarom on- Prunskiene heeft namens het parle- wettig. Blonk's dagschotel ƒ8,50 Vandaag: Lamscoteletten in knoflooksaus. Super spare-ribs 21,50 Vegetarisch 12,50 Nieuwstraat I 3 (bij de Burcht) Reservering tel. 122039. WEEKAANBIEDING! Blazers 129,- nu 109,- f BAALBERGEN'S MEUBELPROMENADE KATWIJK BESTAAT 1 JAAR! I v Een feestelijke 10-daagse met toeters en bellen. Wellicht wint u éénderde van uw aankoop bedrag terug in ons Grote Kansspel! óók om te weten wie er eerste viool speelt Zes dagen per week kompleet nieuws, tips en trends. Dat wil ik niet missen! Ik neem een proefabonnement voor 7 weken en betaal slechts f 27,50 Ik neem een kwartaalabonnement f 74.15* Ik neem een jaarabonnement f 285.50* Voor het abonnement ingaat ontvang ik de krant twee weken gratis! (aankruisen wat van toepassing is) Naam Adres DONDERDAGAVOND Woonplaats Deze bon in een envelop, zonder postzegel, sturen naar Leidsch Dagblad, Antwoordnummer 10050, 2300 VB Leiden. U kunt ook bellen: 071-161400

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 1