i
NOS -serie over
emigratie begint
'Zeeuws' Holanda in Brazilië
Omstreden Teleac-cursus
maandag tóch op televisie
Compleet Engels circus
op tournee door Nederland
BLIJDE VERWACHTING
M
Tsjechische speelfilmcyclus
in april en mei op NOS-tv
Jan Schmeitz bij Kenmerk
ZATERDAG 17 MAART 1990
HILVERSUM - In Brazi
lië, zo'n vierhonderd kilo
meter ten noorden van
Rio de Janeiro langs een
ongeplaveide weg in de
wildernis, ligt het dorpje
Holanda. De bewoners
van de schamele huisjes
hebben on-Braziliaanse
achternamen als Jansen,
Laurett, Schijve, Kruger,
Reijnhoudts en Smoor.
Het zijn de nazaten van
Zeeuwen die 130 jaar gele
den, de armoe in Neder
land beu, emigreerden
naar 'het land van de rijk
dom'. Holanda staat cen
traal in de eerste afleve
ring van de zesdelige
NOS-serie 'Hollander
voor de eeuwigheid',
waarin de situatie van ge
migreerde Nederlanders
onder de loep wordt geno
men.
door
Theo Dersjant
"Zij hadden nooit moeten gaan.
dan hadden we het nu veel beter
gehad." Dat zegt één van de in
woners van Holanda over de
tocht die zijn grootouders van
Zeeland naar Brazilië maakten
om 'het geluk te zoeken'. In 1860
scheepten 504 Zeeuwen, afkom
stig uit plaatsen als Catzand.
Breskens en Oostburg, zich in
om tien weken letter na een barre
tocht in Brazilië aan te komen.
Ze spraken geen woord Portu
gees en moesten het bebouwen
van koffie en ananas door middel
van gebaren leren.
Nu leven de derde en vierde
generatie nakomelingen in
Holanda. En, verrassenderwijs,
spreken de oudere dorpsbewo- -
ners nogi Nederlands met een on
vervalst Zeeuws accent. "Mijn
grootvader schreef nog wel brie
ven naar Holland, maar wij kon
den niet schrijven. Op die manier
verwaterde het contact", aldus
de kleinzoon van de uit Oostburg
stammende Jacob Schijve. In
middels hebben de Braziliaanse
Hollanders geen enkel contact
meer met Nederland.
Totdat de Zeeuwse antropo
loog Frans Buysse de kolonie
'herontdekte', en in het kader
van zijn vak negen maanden in
het dorpje doorbracht. Hij trof er
zo'n duizend nazaten aan, waar
van nog maar een klein deel het
Nederlands machtig is. Holanda
is niet veel anders dan andere
Braziliaanse dorpjes. En één fa
milie, de nazaten van de uit Oost
burg afkomstige familie Kruger,
hebben de macht in Holanda. De
andere gezinnen hebben zich
daar bij neergelegd, als ware het
een natuurwet.
Het portret van de bewoners
van Holanda is het portret van de
emigranten die het minder goed
troffen. In zes afleveringen ging
programmamaker Rob Hof op
zoek naar emigranten en nako
melingen van die emigranten in
Brazilië, Zuid-Afrika, de Vere-
Ongcvallendicnst
Elke dag Academisch Ziekenhuis be
halve van dinsdag 13.00 tot woensdag
13.00 uur (Diaconessenhuis) en van
vrijdag 13.00 tot zaterdag_13.00 i
Bezoekuren
Diaconessenhuis (tel. 071-178178):
dagelijks 16.00-17.00
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur
overleg.
Jongerenafdeling: 16.00-17.00 i
18.30-19.30 uur.
St. Elisabeth Ziekenhuis
071-454545):
14.00-14.45 uur en 18.30-19.30 uur.
Klasse afd. 11.15-12.00 uur,
14.00-14.45 uur en 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling gynaecologie:
15.00-15.45 uur en 18.30-19.30 uur. al
leen voor vaders bovendien van
19.30-21.00 uur.
Afdeling CCU (hartbewaking):
14.00-14.30 uur en 19.00-19.30 uur.
Intensieve verpleging: 14.00-14.30
(tel.
kinderen) 14.15-15.00
18.30-19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verloskun
de 19.30-21.00 uur. (Uitsluitend voor
Partners/echtgenoten
Voor zwangeren: zaterdag en zondag
van 10.00 tot 11.00 uur, uitsluitend
voor partners/echtgenoten en eigen
kinderen.
Prematurenafdeling in overleg doorlo
pend bezoek mogelijk.
Ernstige patiënten: wanneer doorlo
pend bezoek wordt toegestaan kun-
speciale kaarten worden
Kinderafdelingen: voor ouders van
opgenomen kinderen is er een ruime
bezoek mogelijkheid in overleg met de
hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de vol
gende tijden: keel-, neus- en oorheel
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur
en 18.30-19.30 uur; oogheelkunde en
heelkunde 14.15-15.00 uur en
18.30-19.00 uur.
15.15-17.00 uur; babyzaal en boxenaf
deling: volgens afspraak met de hoofd
verpleegkundige.
Rijnoord (tel. 01720-33771):
14.30-15.15 uur en 18.30-19.30 uur.
Extra bezoek hartbewaking:
11.00-11.30 uur.
Kraamafdeling: bezoek voor vaders
gehele dag in overleg met hoofd afde
ling. Overigen van 14.30-15.15 en van
18.30-19.30 uur.
Kinderafdeling: bezoek voor ouders
gehele dag in overleg met hoofd afde
ling. Overigen van 14.30-15.30 uur.
Zonnig en warm
Het wordt een droog, zonnig en
warm weekeinde. In het zuiden
van het land kan de temperatuur
tot 20 graden oplopen. Aan zee
wordt het niet zo warm, want de
temperatuur van het Noordzee
water voor onze kust is maar zo'n
7 if 8 graden. De wind komt uit
richtingen tussen zuid en zuid
west en is matig. Het fraaie voor
jaarsweer hebben we te danken
aan een krachtig en omvangrijk
hogedrukgebied, waarvan het
centrum boven de Balkanlanden
ligt. Wel gaat dit druksysteem in
de loop van de volgende week
verdwijnen en dan kunnen oce
aanfronten tot ons land doordrin
gen. Dat zal gepaard gaan met re
gen en een gevoelige daling van
de temperatuur.
wegend veel bewolking en
westkust af en toe wat regen. In
zuid-Zweden vooral perioden
met zon. Middagtemperatuur van
3 graden in het noorden tot onge
veer 12 graden in het zuiden. In
het noorden alleen in de nacht
nog wat lichte vorst.
Denemarken: Perioden met
zon. In het noorden een.enkele
wolkenbank. Middagtempera
tuur ongeveer 13 graden.
Ierland: Bewolkt en af en toe
regen. Middagtemperatuur onge
veer 14 graden.
Engeland, Schotland en
Wales: Geleidelijk vanuit het
westen toenemende bewolking
en in Schotland enige regen. In
het zuidoosten perioden met zon.
Middagtemperatuur van 12 gra
den in Schotland tot 19 graden in
het zuidoosten.
Duitsland: Zonnig, maar plaat
selijk kan in.het zuiden nog mist
voorkomen. Middagtemperatuur
ongeveer 18 graden in het noor
den tot 13 graden in het zuiden.
Spanje en Portugal: Zonnig,
maar aan de oostkust kunnen
zondag wat wolkenvelden voor
komen. Middagtemperatuur cir
ca 21 graden. In het binnenland
komt, plaatselijk, de temperatuur
daar enige graden boven.
Frankrijk: Zonnig. Alleen in
het uiterste westen enkele wol
kenvelden. Middagtemperatuur
ongeveer 19 graden. In het zui
den, in het binnenland, loopt de
temperatuur plaatselijk op tot bo
ven de 20 graden.
Zwitserland: Zonnig. Middag
temperatuur in de dalen en het
laagland ongeveer 15 graden. Op
2000 meter komt overdag de tem
peratuur op ongeveer 5 graden.
'Mythen en bewustzijn' te rechts?
UTRECHT (GPD) 'Mythen en bewustzijn' is de naam van van de
nieuwe Teleac-cursus waarvan maandag 19 maart de eerste afleve
ring te zien is. De totale cursus bestaat uit zes televisieprogramma's,
zes radioprogramma's plus een boek waarover naar aanleiding van
de uitzendingen in de Verenigde Staten, veel te doen is geweest. My
then zijn verhalen over goden en halfgoden in diverse godsdiensten.
De deskundige in deze Teleac-serie, Joseph Campbell, wordt be
schuldigd van te rechtse sympathieën en antisemitisme.
Daarom zendt Teleac op dinsdag 1 mei een extra radioprogramma
uit onder de titel 'Mythisch en kritisch bewustzijn'. Met medewer
king van cabaretier Freek de Jonge en mythe-kenner drs M. Mes
sing wordt dieper ingegaan op de beschuldigingen.
De cursus is voor een groot deel een samenspraak tussen Camp
bell en journalist Bill Moyers, die ooit persschef van president
Johnson was. De tekst in het boek, ook een dialoog tussen Moyers
en Campbell, laat zich vlot lezen, maar is wel sterk de mens Camp-
bell-verheerlijkend, wat niet steeds even sympathiek aan doet.
Daarom is het van groot belang, dat het kijken en luisteren naar èn
het lezen van deze cursus zéér kritisch wordt gedaan. De beloofde
extra radio-uitzending neemt de onrust namelijk beslist niet weg.
(Cursus Mythen en bewustzijn: zes televisieprogramma's, 19
en 26 maart, 2, 9,16 en 23 april via Nederland 3, steeds van 22.45-
23.35 uur.
Zes radio-uitzendingen, 20 en 27 maart, 3,10,17 en 24 april, via
radio 5, van 22.30 tot 23.00 uur plus de extra uitzending op 1 mei,
eveneens van 22.30 tot 23.00 uur via radio 6. Het boek Mythen en
bewustzijn is een uitgave van Teleac en De Haan)
nigde Staten, Argentinië, Ethio
pië en Sri Lanka.
"Daarbij was het opvallend
vast te stellen dat die Hollanders
goed wisten hoe ze hun boter
ham moesten verdienen, maar ze
bleven tegelijkertijd toch heel
erg aan elkaar hangen," aldus
Hof. "Die emigranten zijn vaak
vreselijk conservatief geworden
en houden vaak nog vast aan de
kerk."
'Hollander voor de eeuwig
heid' laat de successen en mis
lukkingen zien van emigranten.
Wat hebben ze nog met Neder
land te maken en hoe leven ze in
hun nieuwe vaderland. "Ik ben
meer Hollander dan Braziliaan",
zegt de kleinzoon van Laurett.
"Maar ik weet niets van Neder
land."
(Vanavond, Nederland 3.
19.10 uur.)
HELMOND (ANP) - Het Gerry
Cottle's Circus is het eerste com
plete Engelse circus dat de
Noordzee oversteekt naar Neder
land. Het begint zijn tournee op
23 maart in Helmond, waarna het
tot in augustus niet alleen de gro
te steden aandoet, maar ook on
der meer Deurne, Wageningen,
Zwijndrecht, Hellevoetsluis,
Prumerend, Delft, Amstelveen,
Baarn, Almere, Deventer en Arn
hem.
Cottle geldt al twintig jaar in
Engeland, en inmiddels ook
daarbuiten, als een markant en
ondernemend circusdirecteur.
Spreekstalmeester en perschef
Chris Barltrop somt op dat uit ei
gen stal onder meer acht pony's
meekomen, vier paarden, tien tij
gers en drie olifanten. Ook de
clowns zijn Engels.
Onder de vele artiesten uit de
rest van de wereld wordt met na
druk de Argentijn Hugo Zamo-
ratte genoemd. Als accountant
oefende hij zich in het in bochten
wringen van zichzelf. Hij kan het
nu zo goed, dat hij opgevouwen
in een fles verdwijnt. Nog geen
drie maanden geleden haalde hij
Bioscopen
Leiden
LUXOR (121239): 'Koko Flanel', dag.
19.00 en 21.15 uur, za., zo. en woe. ook
14.30 uur, al.
LIDO 1, 2, 3, 4, en STUDIO
(124130/133210): 'The war of Roses', al.
'Shirley Valentine', al.
'Turner Hooch', dag. 14.30, 19.00 en
21.15 uur. al.
'Dead poets society', dag. 18.45 en 21.15
uur, vr., ma., di. en do. ook 14.15 uur, al.
'Born on the fourth of July', dag. 20.00
uur. al.
'Ghostbusters II', al.
de Engelse kranten door een nog
kleinere fles te proberen. Het
eerste deel van de proef slaagde.
Omstanders redden hem het le
ven door de fles met een voorha
mer te lijf te gaan.
Het circusrijk van Cottle rust
op de pijlers goede leiding, sterk
ontwikkeld gevoel voor show en
een perfecte stijl: kleurrijk en
keurig verzorgd, zoals alleen de
Engelsen dat schijnen te kun
nen. Het circus zoals we dat te
genwoordig kennen, is dan ook
in Engeland onts'taan en van
daaruit over de gehele wereld
'geëxporteerd'.
Barltrop noemt nog de grond
legger: de officier Philip Astley,
die een uitzonderlijk ruiter was.
Deze gaf na zijn militaire carrière
eind achttiende eeuw lucratieve
demonstraties van zijn koene en
kunstige staaltjes in het zadel.
Dit programma vulde hij aan met
nummers van artiesten als
koorddansers, sterke mannen en
dresseurs van allerlei dieren. Zij
kwamen juist in die tijd zonder
emplooi als gevolg van het ver
dwijnen van de jaarmarkten in
Engeland.
'Oliver Co.', za., zo. en woe. 14.30 u
al.
TRIANON (123875): '9'/2 weeks', d
21.15 uur.
'De stam van de holebeer', dag. 19.00 u
ook 14.30 u
KIJKHUIS
'The adventures of Baron Munchausen',
vr. t/m do. 19.30 en 21.45 uur.
'Torch song trilogy', vr. t/m ma. 20.00 uur.
'Blow up', di. 20.00 en 22.15 uur.
'Kleine Vera', woe. 20.00 en 22.30 uur.
'Fitzcarraldo, do. 20.00 uur.
Alphen
(voor reserveringen 01720-20800):
-
1 üLg ippfc
-
LONDEN De hertogin van Yorkbeter bekend als Lady Sarah
Ferguson en nog beter als de vrouw van de Britse prins Andrew, was
donderdag ter consultatie bij de gynaecoloog. Ze houdt de elf weken
te vroeg geboren Juan Manuel Sanchez vast. wiens moeder dezelfde
arts als Sarah heeft. Volgende week wordt Sarah zelf opgenomen om
hopelijk op tijd haar tweede kind ter wereld te brengen. (foto epa>
HILVERSUM Onder de noemer 'De Tsjechische nieuwe golf'
zal de NOS in de maanden april en meieen viertal Tsjechische
speelfilms uit de jaren zestig vertonen. Zo'n zestig films, die ge
maakt zijn in het artistiek liberalere klimaat van het Tsjechos-
lowakije tussen 1963 en 1969, zijn onlangs na ruim twintig jaar in
het nieuwe Tsjechoslowakije weer vrijgegeven voor het grote
publiek. Films, die tot het beste werk uit de Tsjechische film
traditie behoren. De NOS sluit met de vertoning van 'Ecce Homo
Homolka' (van Jaroslav Papousek, 11 april). Houd de trein in het
oog (Jiri Menzel, 18 april) en De grap (Jaromil Jires, 21 april)
hierbij aan. Een nog onbekende, maar bijzondere film zal op 19
mei vertoond worden, wanneer de Tsjechoslowaakse president
en toneelschrijver Vaclav Havel aan Nederland een bezoek
brengt.
HILVERSUM - Per 1 juni
1990 treedt de journalist Jan
Schmeitz in dienst van de
IKON. Dat heeft het algemeen
bestuur deze week besloten.
Schmeitz zal als eindredacteur
leiding gaan geven aan de on
der IKON/KRO/RKK-verant-
woording gemaakte rubriek
Kenmerk. Hij volgt Lejo
Schenk od. die adiunct-direc-
Schmeitz (36) was na zijn
Nijmeegse studie politicologie
vanaf 1979 correspondent in
Latijn-Amenka voor Trouw,
De Tijd, de VARA en de IKON.
Sind 1987 werkte hij als redac
teur voor IKON-radio, NOS-
journaal en VARA-radio.
EURO 1, 2. 3, 4: 'Koko Flanel', dag. 18.30
en 21.00 uur, za. en woe. ook 13.45 uur, zo.
ook 13.45 en 16.15 uur, al.
'The war of the Roses', dag. 18.45 en 21.15
uur, za. en wo. ook 13.45 uur; zo. ook
13.45 en 16.15 uur, al.
'Black rain', dag. 18.45 en 21.30 uur, zo.
ook 16.15 uur, al.
'Oliver Co.', za., zo. en woe. 14.00 uur,
al.
'Harlem nights', dag. 18.30 en 21.15 uur,
za en wo ook 13.30 uur; zo: ook 13.30 en
16.00 uur, 12 jr.
Parkfilmhuis
(voor reserveringen: 01720-95600)
'The Killing', vr. 20.30 uur.
Voorschoten
veringen 01717-4354)
'Sea of love', vr. en za. 21.15 i
do. 20.15 uur, al.
'Back to the future II', vr. en za. 19.00 uur,
Theo Thea\ vr'en za^OO uur, za., zo.
en woe. 15.45 uur, al.
Kindervoorstellingen: 'Repelsteeltje',
'Junglebook',
14.00 u
14.00 u
ASTRA: 'Sex, lies and videotape',
wo 20.00 uur, 16 jr.
'Avonturen met een staartje', za, zo
LEIDSCH m DAGBLAD - ALPHENS
DAGBLAD-
Lisse, 02521-13634
NABEZORGING
8 00-19 30 uur 071-161499
POSTADRESSEN
Poslbus 54 2300 AB Leiden
Postbus 83. 2400 AB Alphen
TELEFAX
KABELKRANT
Advertenties 071-161363.
ABONNEESERVICE
161353
ABONNEMENTEN
295.15
211 '30
285.50
411 50
.1-35
opzegging is ontv
ADVERTENTIES
(behalve Sleuteltjes) ma -vrij van 8.00-17
uur 071-161393
SLEUTELTJES
ma.-vrij. van 8 00-17.30 uur 071-143545.
REDACTIE (071-161424)
(na kantoortijd, zie telefoonboek)
idacteur J.G.C. Maioor
4 D. Paau\
1 an Leeuwi
I Houtm
itreek A Brandenburg
Ad| I
Alg redactiechef 1
Plv alg. redactiect
Stad l
Regio Leiden P. v d Kooij
Duin- en
Alphen
Sport 1
Geestelijk lev
Aangesloten bij de GPD. de Gemeenschap
pelijke Persdienst, met correspondenten in
3.C.Rosie
Westdui
Hongarij
Spar
..i|k, G,c
PB KOMENDE JAREN ZAL
DEFENSIE NIEUWE WEGEN
INSLAAN...
...WIJ
STAAN OPEN
VOOR NIEUWE,
CREATIEVE
IPEEEN
PAAR HAD-ZE-
NIET VAN TERUG f
JA.IK mf
Schrok
DAT! IK HOU
VAN SCHRIKKEN
