Alleen Sint Maarten
in ban verkiezingen
Computercrimineel ongrijpbaar
NABIJ
Zicht op Russisch
bijbelgenootschap
I REPORTAGE i
S praakve rvva rri ng over toekomst Antillen
CDA-Leiden
DONDERDAG 15 MAART 1990
WILLEMSTAD - Met uitzondering van St. Maarten, waar de aan de macht zijnde De
mocraten en de oppositie fel tegen elkaar van leer trekken, bestaat er op de overige
vier eilanden van de Nederlandse Antillen niet veel animo voor de parlementsverkie
zingen morgen aanstaande. Op het belangrijkste eiland, Curasao, trok de staking van
de leerkrachten de afgelopen weken meer aandacht dan de verkiezingscampagne.
door
Ronnie Rens/ANP
Toch gaat het om verkiezingen die
van historisch belang zijn: het is
wellicht de laatste keer dat op alle
vijf de Antilliaanse eilanden wordt
gestemd over een nieuw nationaal
kabinet. Als gevolg van de te ver
wachten staatkundige veranderin
gen, die in de komende regeerperio
de hun beslag moeten krijgen, wor
den immers zowel het nationale
parlement als het kabinet in de zeer
nabije toekomst overbodig.
Dat de huidige structuur zal wor
den gewijzigd, staat vrijwel vast.
Daar wordt in Nederland door mi
nister Hirsch Ballin (Antilliaanse
Zaken) op aangedrongen. Maar
vooral de sterkere roep van de poli
tieke partijen op Curasao om het ei
land af te scheiden van de rest van
de Antillen maakt, dat ingrijpende
wijzigingen in het huidige staatsbe
stel niet meer te vermijden zijn. Die
wijzigingen zijn noodzakelijk ge
worden sinds Aruba in 1986 uit het
Antilliaanse staatsverband stapte.
Ondanks het feit, dat er na 1986
diverse discussies over de staatkun
dige verhouding tussen de vijf An
tilliaanse eilanden plaats had en er
tal van lijvige rapporten over wer
den geschreven, is nooit overeen
stemming bereikt over een nieuwe
opzet van de Antillen-van-Vijf. Er
werd oeverloos over het onderwerp
gedebatteerd, elk eiland wilde een
andere richting op, op geen van de
vijf eilanden bestond zelfs unanie
me overeenstemming over de weg.
die de Antillen-zonder-Aruba op
moesten gaan. Over één kwestie
was men het wel eensgezind eens:
de Antillen moesten niet onafhan
kelijk worden.
Nadat Claude Wathey twee jaar
geleden plotseling aankondigde,
dat het onder zijn leiding staande ei
land St. Maarten onafhankelijk
moest worden, hadden alle partijen
er genoeg van, in het bijzonder Cu
rasao, dat bergen werk had verzet
om de herstructurering een feit te
doen worden. Sindsdien is aan de
herstructurering niets meer gedaan.
Spraakverwarring
Over de staatkundige herstructure
ring heerst op de Antillen overigens
nog steeds een Babylonische
spraakverwarring. De nieuwe Bo-
naireaanse groepering Paboso is de
enige van de 18 politieke partijen
die aan de verkiezingen meedoen,
die de onafhankelijkheid van de
Antillen-van-Vijf voorstaat. Die
moet volgens Paboso echter pas tot
stand komen, als bij referendum
een tweederde meerderheid van het
Antilliaanse volk de onafhankelijk
heid blijkt te wensen en er daarna
een voorbereidingsperiode in acht
wordt genomen.
Op Curasao staan drie van de zes
partijen, die aan de verkiezingen
meedoen, waaronder de grootste
twee, de status aparte van dit eiland
Curagaose partij Nos
Patria wenst een opdeling van de
Antillen in drieën; hiertoe zou, be
halve de instelling van een apart Bo
venwinds rijksdeel, aan Curagao en
Bonaire de status aparte moeten
worden toegekend. De pressie
groep Kousa Komun, die streeft
naar hervormingen van het volgens
haar niet functionerende kiesstel
sel, wil voor elk van de vijf Antilli
aanse eilanden de status aparte.
De drie maanden geleden opge
richte partij Pro-Provincie Antillen
wil Curagao een provincie van Ne
derland doen worden en deelt de
drie kleine Antilliaanse eilanden de
rol van gemeenten toe.
Op het Bovenwindse eiland Saba
wil de leidende politieke partij een
directe band met Nederland. Op
een ander Bovenwinds eiland, St.
Eustatius, willen de politieke partij
en niet onder één dak met Claude
Wathey van de St. Maartense Demo
cratische Partij en wijzen derhalve
het plan van Hirsch Ballin eveneens
radicaal af.
Status aparte
Het Antilliaanse parlement, dat het
gehele volk van de Antillen verte
genwoordigt, telt 22 afgevaardig
den. Sinds Aruba in 1986 de status
aparte verkreeg, werd tussen de
overige vijf eilanden een nieuwe
verdeling van het aantal zetels in
het Antilliaanse parlement, ook wel
de Staten genoemd, van kracht.
Als grootste eiland levert Curagao
ook het grootste aantal afgevaardig
den, namelijk veertien. Bonaire en
St. Maarten kregen elk drie zetels in
de volksvertegenwoordiging toege
wezen, Saba en St. Eustatius elk
een. Op Curagao, Bonaire en St.
Maarten worden de volksvertegen
woordigers gekozen volgens het
systeem van evenredige vertegen
woordiging. Op de twee kleinste i
Claude Wathey. Zijn dagen als leider lijken geteld. "Het totale politieke
plaatje van de Antillen verandert als de oppositie op St. Maarten wint"
(foto ANP)
landen, Saba en St. Eustatius, geldt
het meerderheidsstelsel.
Naast het nationale parlement en
de regering, die wordt gevormd
door de gouverneur en de raad van
ministers, heeft elk eiland tevens
een bestuur, bestaande uit de ei
landsraad, het bestuurscollege en
de gezaghebber. Met tussenpozen
van twee jaar wordt afwisselend het
parlement en de eilandsraad geko
zen. Een gevolg van de dubbele be
stuurslaag is derhalve, dat de bevol
king van de Antillen elke twee jaar
naar de stembus moet.
Zowel regering als eilandsraad
wordt voor vier jaar gekozen. Tus
sentijdse verkiezingen voor een
nieuw parlement zijn mogelijk,
de eilandsraad echter niet.
Op Curagao i
Op St. Maarten wordt een verbe
ten machtsstrijd gevoerd tussen de
al bijna 40 jaar regerende Democra
tische Partij en de oppositie, de Pa
triotic Alliance, die voor het eerst de
krachten gebundeld heeft. Hier
door, maar vooral vanwege de
steeds sterker wordende kritiek op
het beleid van de Democraten, heeft
de oppositie ditmaal een reële kans
haar eerste parlementszetel te beha
len.
De Democratische Partij bezet nu
alle drie voor St. Maarten bestemde
zetels in de Staten. Zelfs als een ze
tel naar de oppositie gaat, wordt de
invloedrijke positie van Claude
Wathey aanmerkelijk verzwakt.
"Het totale politieke plaatje van de
Antillen verandert als de oppositie
koorts nauwelijks sprake. "Dat
niet zo verwonderlijk", zegt
oud-politicus. "Het plaatje is goed
deels al ingevuld. Hier
zetel schelen,
verkiezings- op St. Maarten wint", zegt
verschuivingen
kenman in Philipsburg.
Rug tegen de muur
daar kan Voor het eerst in haar bestaan moet
radicale de Democratische Partij hard
macht zijn niet te verwachten".
Onderwijzers
De verkiezingen op Curagao
de politieke ken om de oppositie in toom te hou
den. Er wordt daarom erg veel geld
besteed aan propaganda, vooral op
de televisie. Opvallend is echter, dat
elke kandidaat van de Democrati-
onderwijzers actie, vooral voor de persoonlijke stemmen te vergaren.
gelijktrekking van de lonen
gehuwden en alleenstaanden i
het peil van de gehuwde leerkrach-
Van partij solidariteit
geen sprake.
Nu de partij van Claude Wathey
leen gevoelig ligt,
l kwestie, die niet al- met de rug tegen de i
worden onregelmatigheden ge-
eilandelijke besturen, hebben im- Arubaanse Zaken
mers in de loop der jaren verzuimd zelfs gevraagd Nederlandse
de discrepantie in de lonen weg te
werken. Als dit r
de stemming en telling op
moet ge- vrijdag te doen bijwonen,
ADVERTENTIE
Zaterdag 17 maart, 18 uur, op Rijnland TV:
film uit 1929 over de brand in het stadhuis
Prof. Franken: beveiliging maatgevend voor strafbaarheid
LEIDEN Als een computer niet is
beveiligd, kun je misbruik moeilijk
strafbaar stellen. De baas moet zelf
opletten of zijn computer wordt ge
bruikt voor privé-zaken en of hij ge
gevens laat slingeren. Dat zal de
strafbaarheid bepalen bij gemani-
puleer met computergegevens.
door
Wim Fortuyn
"Het past in de trend de mensen
zelf meer verantwoordelijk te stel
len voor het voorkomen van mis
drijven. Vergelijk het maar met ver
zekeringen. Als je met vakantie gaat
en je doet de huisdeur niet op slot,
krijg je niets vergoed als je spullen
worden gestolen", zegt de Leidse
hoogleraar H. Franken. Hij gaf gis
teren een college over aansprake
lijkheid voor schade als gevolg van
computercriminaliteit.
Het begon als een spannend spel.
Amerikaanse wizz kids van 16, 17
jaar die voor de grap inbraken in het
computerbestand van de Chase
Manhattan Bank en de toegangsco
de zo veranderde dat de bank niet
meer over de eigen gegevens kon
beschikken. Het kreeg apocalyti-
sche dimensies in de film War Ga
mes, waarin een hackende puber
bijna de Derde Wereldoorlog ontke
tent. Maar in de alledaagse werke
lijkheid zijn computerkrakers
steeds vaker doodgewone, zij het
vaak moeilijk te grijpen misdadi
gers.
Gevangenisboef
De gevangenisboef die via een ter
minal zijn moment van vrijlating
vervroegt, kan nog rekenen op een
grijns. Zelfs de Rotterdamse ambte
naar die 8,3 miljoen overboekte op
rekening van een vriendin in Cam
bodja (en vlak voor hij op het vlieg
tuig stapte werd gepakt) ontlokt
nog een glimlach. Maar als in een
ziekenhuiscomputer de stralingsge-
gevens van een patiënt worden ver
anderd, lacht niemand meer. Dan is
plotseling sprake van moord.
De computercriminaliteit heeft
zorgelijke vormen aangenomen, al
dus Franken. De schade in Neder
land wordt nu geschat op ongeveer
een miljard gulden per jaar, maar
zal nog sterk toenemen. Het wordt
de crimineel gemakkelijk gemaakt
doordat de apparatuur steeds
'vriendelijker' wordt voor de ge
bruiker, er steeds grotere netwer
ken onstaan (waarbij grenzen niet
tellen) en de computerafhankelijk
heid (dus kwetsbaarheid) van be
drijven blijft toenemen.
Toeval
Franken is voorzitter van de com
missie die in het leven is geroepen
om een passend antwoord te verzin
nen op het nieuwe fenomeen com
putercriminaliteit. Er moeten nieu
we wetten komen, nieuwe gedrags
regels. Met ouderwetse begrippen
als valsheid in geschrifte of gewoon
diefstal begin je immers niet veel als
het gaat om gemanipuleer met on
grijpbare bits en bytes.
De computer biedt mogelijkhe
den die de fantasie tarten. In Ameri
ka geldt de computermisdaad als
zeker vijftien keer zo lucratief als,de
gemiddelde bankoverval, terwijl de
pakkans gering is. Franken: "De
ontdekking geschiedt tot nu toe al
tijd door toeval of door fouten. De
jongens die de Chase Manhattan
Bank kraakten werden gepakt door
de telefoon af te tappen. En de Rot
terdamse ambtenaar wekte het
wantrouwen van zijn bank, omdat
hij het advies negeerde de hoge be-
Franken: ...het begon als een span
nend spel... (archieffoto)
dragen te storten op een rekening
met een hogere rente. Misschien
was niemand er anders ooit achter
gekomen".
Daar komt bij dat het 'slachtoffer'
in veel gevallen niet wil meewerken
met justitie. Met name banken zijn
beducht hun reputatie te verliezen,
terwijl ze bovendiên bang zijn dat
de opsporingsautoriteiten als een
olifant door de porceleinkast zullen
walsen. Banken beschikken over
privé-gegevens, die ze uit naam van
de klant maar liever achter slot en
grendel houden. Chase Manhattan
haastte zich destijds dan ook te ver
klaren geen schade te hebben opge
lopen. "Opmerkelijk", aldus Fran
ken. "Want de Rabobank heeft laten
weten dat ze binnen twee weken
failliet zijn als ze niet over hun gege-
Vrouwen
Er zijn meer factoren die het moei
lijk maken de computercriminali
teit te bestrijden. Zo is het simpel
om de sporen van het misdrijf uit te
wissen, duurt het vaak erg lang
voordat de onregelmatigheid wordt
ontdekt en is de dader van een ge
heel nieuw type, dat zich moeilijk
als misdadiger laat herkennen. In
de helft van de gevallen zou het om
vrouwen gaan; er is geen sprake van
een herkenbaar gedrag.
En tenslotte is de huidige wetge
ving, met het strafrecht als sluit
stuk, niet berekend op computer
manipulaties. Niet alleen wordt de
rol van het papier verder terugge
drongen, ook neemt de helse machi
ne gedragingen voor zijn rekening
die vroeger door de oplichter zelf
werden verricht. "Als iemand met
een vervalste computerkaart benzi
ne tankt, kun je moeilijk zeggen dat
hij een verkeerde handeling ver
richt of iemand aanzet tot een ver
keerde handeling, of het zou de ben
zinemaatschappij moeten zijn".
Het is moeilijk computermisdaad
te bewijzen en te bestraffen. De Rot
terdamse ambtenaar werd uiteinde
lijk wel veroordeeld, maar alleen op
grond van een onbenulligheid. "De
strafmaat voor valsheid in geschrif
te is maar drie jaar. Dat is te over
zien als je weet dat er daarna 8,3 mil
joen gulden op je ligt te wachten in
het buitenland. Het heeft geen af
schrikkende werking meer", aldus
Franken.
Kopiëren
Het aftappen of storen van appara
tuur zijn nieuwe delicten, waar het
strafrecht nog niet of nauwelijks
raad mee weet. Dat geldt ook voor
de werknemer, die aan de haal gaan
met een winstgevend computerpro
gramma van zijn baas en een eigen
zaak start. Het kopiëren van compu
terprogramma's is geen diefstal,
meent Franken, maar wat dan?
"De Hoge Raad heeft eens uitge
sproken dat er wel sprake kan zijn
van diefstal van energie, omdat er
elektriciteit wordt gebruikt. Maar
kun je bijvoorbeeld van een zwart
rijder zeggen dat hij energie steelt
van de spoorwegen? En wat als hij
niet in een trein stapt maar in een
paardetram; pleegt hij dan diefstal
van paarde-energie?".
Het zal duidelijk zijn: de oplos
sing ligt volgens Franken niet in een
technische omschrijving van moge
lijke computerdelicten. Bedrijven
zullen hun eigen computerpro
gramma in eerste instantie zelf te
gen diefstal moeten beschermen,
bijvoorbeeld door octrooi aan te
vragen en zijn apparatuur tegen 'in
braak' te beveiligen. Alleen dan kan
het strafrecht worden afgestemd op
de waarden die werkelijk in het ge
ding zijn: de integriteit en exclusivi
teit van computerdata.
Per ongeluk
"De beveiliging is bepalend", aldus
Franken. "Het moet niet zo zijn dat
je door toevallig een verkeerd tele
foonnummer te draaien een straf
baar feit kan begaan. Je moet niet
per ongeluk de computer binnen
kunnen komen; er moet sprake zijn
van schending van een beveiligd
recht. Alleen dan kun je ook bewij
zen dat er een misdrijf is en kun je
concreet straffen". Waarbij justitie
natuurlijk wel de toegang tot een
beveiligd systeem moet kunnen af
dwingen. Termen als 'huiszoeking'
en het 'afluisteren' zullen straks ook
op computers van toepassing zijn.
IsüÉlMPIlUmfl
Russisch-Orthodoxe Kerk eindelijk voor
HAARLEM De Russisch-Orthodoxe Kerk heeft zich uitge
sproken voor de oprichting van een oecumenisch bijbelge
nootschap in de Sovjetunie. Volgens het Nederlands Bijbelge
nootschap (NBG) in Haarlem, die dit gisteren bekend maakte,
kan hierdoor slagvaardiger gereageerd worden op de enorme
vraag naar bijbels in Rusland.
EN VER
De 'Heilige Synode' van de Ortho
doxe Kerk heeft bovendien on
langs een speciale commissie, on
der leiding van metropoliet
Alexej van Leningrad, in het le
ven geroepen, die de komst van
moderne bijbelvertalingen in de
belangrijkste talen in de Sovjetu
nie moet bevorderen. Bovendien
heeft de orthodoxe synode beslo
ten dat de oecumenische samen
werking bij het vertaalwerk moet
worden bevorderd.
Volgens het NBG is de Wereld
bond van Bijbelgenootschappen
(UBS) aangenaam verrast dopr
deze open opstelling van de Rus
sisch-Orthodoxe Kerk. De ge
nootschappen zijn vooral enthou
siast over de plannen voor een
overkoepelend bijbelgenoot
schap. "Dit besluit betekent dat
waar we al zo lang van gedroomd
hebben eindelijk mogelijk is ge
worden", aldus Jan J. van Capel-
leveen van het NBG.
Al geruime tijd bestonden er
plannen om een Russisch bijbel
genootschap van de grond te til
len, maar deze liepen steeds vast
op de weigerachtige houding van
de Russisch-Orthodoxe Kerk,
verreweg het grootste kerkge
nootschap in de Sovjetunie.
De bijbelverspreiding in Rus
land verliep tot dit moment ui
terst moeizaam. Tot nu kwamen
de vele aanvragen voor nieuwe
bijbels door de verschillende ker
ken, in de diverse taalgebieden
van de Sovjetunie, op het bijbel-
kantoor in Engeland terecht.
Een eigen bijbelgenootschap
zou de produktie in eigen land ter
hand kunnen nemen. Volgens
Van Capelleveen is de bijbelex-
Boesak: ...geprotesteerd...
(archieffoto AP)
Boesak: Tökés
wist niet alles
KAAPSTAD (ANP) - Dr. Allan
Boesak, de voorzitter van de
WARC (Wereldbond van Her
vormde en Gereformeerde Ker
ken), heeft de felle kritiek van de
Roemeense predikant Laszlo Tö
kés deels aanvaard en deels van
de hand gewezen. Tökés heeft
Boesak en "andere oecumeni
sche zwaargewichten" verweten
dat zij de Roemeense Hervormde
Kerk lieten vallen toen "het voor
ons om leven of dood ging".
"Voorzover kerk-politieke
overwegingen het beleid van de
WARC hebben bepaald, zijn wij
met andere oecumenische orga
nen medeschuldig", aldus de ver
klaring van Boesak.
Boesak wijst er echter ook op
dat de WARC vanaf de herfst van
1987 herhaalde malen bij de Roe
meense regering en kerken heeft
geprotesteerd tegen het beleid
VaOo^eheeftCde WARC per telex
bij de vorige Roemeense regering
gepleit voor Tökés, zonder dat in
de verklaring"wordt aangegeven
wanneer deze berichten zijn ver
zonden.
port, zoals die nu gebeurt, een
zeer dure aangelegenheid: een
bijbel kost gemiddeld 12 en een
halve gulden, exclusief de ver
zendkosten.
De Wereldbond zegde in janua
ri toch toe dat er in de komende
vier jaar twintig miljoen bijbels
naar Rusland zullen worden ge
bracht. Volgens schattingen zijn
er zeker nog eens vijftig miljoen
exemplaren nodig. Een grotere
krachtsinspanning kan de We
reldbond echter niet leveren, om
andere delen van de wereld niet
tekort te doen.
De werkwijze van de Wereld
bond, aldus Van Capelleveen, is
om de landen zelf zoveel mogelijk
,in st&at te stellen bijbels te produ
ceren. Bovendien, geld hebben ze
daar wel, maar de mogelijkheden
nog niet, zo weet hij. De komst
van een bijbelgenootschap moet
daar verandering in brengen.
Niet alleen stond de orthodoxe
top onder grote druk van het ei
gen kerkvolk, ook bestaat het ver
moeden dat twee particuliere ini
tiatieven het besluit van de syno
de hebben beïnvloed. In januari
richtten enkele baptisten, zeven
de dags aventisten en orthodoxen
een bijbelgenootschap op, terwijl
enige weken geleden vanuit de
kring van de Academie voor We
tenschappen in Leningrad het
voortouw werd genomen om te
komen tot een bijbelcommissie
voor het noordwesten van de Sov
jetunie.
De Wereldbond heeft zich wat
afzijdig gehouden van het Mos-
kouse initiatief, in afwachting
van het besluit van de orthodoxe
synode. Inmiddels is het besluit
genomen om namens de Wereld
bond een eigen vertegenwoordi
ger in de Sovjetunie aan te stel
len.
Overigens is vorig jaar decem
ber in Letland een eigen bijbelge
nootschap opgericht, en luttele
weken later één in Armenië.
Naslagwerk over
bijbelvertalingen
na Statenbijbel
HAARLEM Sinds het verschij
nen van de Statenvertaling in
1637 hebben een kleine vierhon
derd, grotendeels gedeeltelijke
vertalingen van de bijbel in ons
land het licht gezien. Dat blijkt uit
de bibliografie, die in het gisteren
gepresenteerde naslagwerk 'Om
een verstaanbare bijbel' door het
Nederlands Bijbelgenootschap is
gepresenteerd.
Het boek, dat een overzicht
geeft van alle Nederlandse bijbel
vertalingen na de Statenverta
ling, vormt een vervolg op het be
faamde handboek van prof. dr. C.
C. de Bruin 'De Statenbijbel en
zijn voorgangers' (1937). Het werk
is opgedragen aan wijlen dr. J. J.
Kijne, die het grondwerk voor dit
naslagwerk verrichtte.
In 'Om een verstaanbare bijbel'
wordt ruim aandacht besteed aan
onder andere de Lutherbijbel van
Adolf Visschering, 350 jaar rk bij
belvertalingen in het Nederland
se taalgebied, de oud-katholieke
en joodse vertalingen, de Leidse
en Utrechtse bijbel, de gangbare
vertaling van het NBG uit 1951 en
de ontwikkelingen sindsdien.
Daar het om zuiver Nederland
se vertalingen gaat, zijn de Fryske
bijbel, de Zuidafrikaanse verta
lingen en de Nederlandse dialec
ten buiten beschouwing geble-
Dorenbos voert
actie bij kliniek
aan Rapenburg
LEIDEN Enige medestanders
van de stichting Schreeuw om
Leven van drs. Bert Dorenbos,
hebben gisteren bij de abortuskli
niek ana het Kort Rapenburg in
Leiden, een korte actie gehouden.
Met het oog op de gemeente
raadsverkiezingen trekt
'Schreeuw om Leven' met een
'karavaan' momenteel door het
hele land. Dorenbos en de zijnen
overhandigden gistermiddag een
protestbrief bij de Leidse kliniek,
terwijl buiten grote lakens, volge
schreven met namen van kinde
ren "die geboren hadden kunnen
worden", werden uitgerold.
Morgen zal Schreeuw om Le
ven een rouwkrans bij de Bloe-
menhove kliniek in Heemstede
aanbieden.
Sovjetjoden. De Raad van Ker
ken zal op verzoek van rabbijn
Soetendorp de actie voor de Sov
jetjoden aanbevelen. De actie
mag echter niet ten nadele gaan
van Palestijnen die door de
stroom Russische immigranten
hun bestaansmogelijkheden drei
gen te verliezen
Militant. Vlak voor de verkie
zingen in de DDR heeft de PDS,
de opvolger van de communisti
sche SED, een schuldbelijdenis
aan kerken en christenen afge
legd. De partij zegt haar "militan
te anti-religieuze houding, onwe
tendheid en pseudo-wetenschap-
pelijke grootspraak" voorgoed
vaarwel.
Beroepingswerk
Hervormde Kerk: beroepen te Kou-
dekerke B. de Haan Den Helder, te
Zeist T. Woltinge Goor, te Babyloniën-
broek C. van Vliet kand. Woerden; toe
gelaten tot de evangeliebediening en
beroepbaar A. Nicolai, Breestraat 28,
2311 CS Leiden, tel. 071-120260, mw.
S. P. Vermeer, Doelengracht 3A, 2311
VM Leiden.
Gereformeerde Kerken: beroepen te
Den Ham (Ov.) drs. C.B. Elsinga Spijk.
Gereformeerde Gemeenten: beroe
pen te 's-Gravenzande G. J. van Aalst
Benthuizen.