Gebrek aan spanning
in een bak lauw water
'Aiders moet ingrijpen
bij vertraging bouw
nieuwe vuilverbranding'
Openbaar vervoer moet per
regio samenwerken in bv's
NZH-bus 95 procent schoner
Geriatrische polikliniek
in vier verpleeghuizen
'Politievrouw geen droom maar uitdaging'
©uöilirtfotë
DONDERDAG 15 MAART 1990
PAGINA 15
W aterbedrij ven
willen volgend
jaar starten met
diepteinfiltratie
LEIDEN/DEN HAAG - Het regio
nale nutsbedrijf EWR en het Duin
waterbedrijf Zuid-Holland willen
de komende tien jaar in de duinen
tussen Katwijk en Den haag rond 25
miljoen kubieke meter water win
nen via diep-infiltratie. Deze manier
van waterwinning brengt aanmer
kelijk minder schade toe aan het
duinmilieu dan de nu gebruikte op
pervlakte-infiltratie. De beide nuts
bedrijven vragen de provincie een
onderzoek te doen naar de milieu
effecten van de winningsmethode.
Als dat gunstig uitvalt, hopen ze
volgend jaar de eerste putten in ge
bruik te nemen.
twee
kleilagen in de duinen gebracht.
Daardoor hoeven er jn de duinen
geen infiltratie-meren en grote win-
kanalen aangelegd te worden. Bo
vendien wordt het duinmilieu niet
belast met grote hoeveelheden boe
zemwater. De oude, rijk gevarieer
de duinvegetatie krijgt daardoor
weer meer kansen.
De twee waterbedrijven hébben
diep-infiltratie overigens hard no
dig. De komende jaren neemt de be
hoefte aan drinkwater met onge
veer 25 miljoen kubieke meter toe.
Bovendien moeten ze vervanging
zien te vinden voor een deel van de
oppervlakte-winning. Geschat
wordt dat die met 10 miljoen kubie
ke meter moet worden terugge
bracht.
De stichting Duinbehoud in Leiden
is enthousiast over de plannen. Het
boezemwater en Maaswater dat in
de duinen wordt gebracht, veroor
zaakt bij oppervlakte-infiltratie een
\egetatie. die volgens de stichting
niet in de duinen thuis hoort. De oe
vers van de plassen worden als het
ware bemest door het oppervlakte
water. waardoor er riet, distels,
brandnetels en wilgenroos kunnen
groeien. Bij diep-infiltratie krijgen
deze planten geen kans.
Op de keuze van de vijf winplaat-
sen heeft de stichting nog wel kri
tiek. Diep-infiltratie kan volgens de
stichting ook goed buiten het duin
gebied worden toegepast. Naar der
gelijke locaties is niet voldoende ge
zocht. vindt de stichting Duinbe
houd.
Onderzoek onder
12.000 scholieren
naar risico s sex
LEIDEN - 12.000 scholieren zijn be
trokken bij een onderzoek naar het
voorkomen van geslachtsziekten en
aids. Het onderzoek wordt uitge
voerd door het Nederlands Insti
tuut voor Praeventieve Gezond
heidszorg in Leiden en "het Neder
lands Instituut voor Sociaal Sexuo-
logisch Onderzoek in Utrecht.
De onderzoekers hebben gege
vens verzameld over het seksuele
gedrag van scholieren in de leeftijd
van elf tot zeventien jaar. Zo kan
worden bepaald welke risico's deze
groep neemt en welke voorlich
tingsmethoden bruikbaar zijn.
Het huidige imago
wembad is saai. Daar moet wat aan veranderen, vindt het Horeca Adviescentrum.
Zwembaden moeten commerciëler opereren om te overleven
NOORDWIJKERHOUT - "De
tijd van alleen baantjes trekken in
het zwembad is voorbij. De mo
derne bezoeker zoekt spanning
en nieuwe ervaringen. Hét huidi
ge imago van een zwembad daar
entegen is saai. Het concept da
teert van vlak na de Tweede We
reldoorlog. De zwembaden zijn
het schoolvoorbeeld van een niet
op de vraag afgestemd aanbod".
Ferme taal vanmiddag op een
congres van de Nederlandse Ver
eniging van Zwembadmedewer
kers in Noordwijkerhout. Daar
was volgens Henk Kloosterhuis,
directeur van het Horeca Advies
centrum alle reden toe. Het gaat
slecht met de meeste Nederland
se zwembaden. Het totale bezoe
kersaantal is gedaald van 100 naar
80 miljoen per jaar. Hoge kosten
en lage bezoekersaantallen ma
ken dat de zwembaden vooral in
kleinere gemeenten als een loden
last op de begroting drukken.
Vaak leidt dat tot jarenlang sle
pende discussies over sluiten of
open houden: pompen of verzui
pen.
Kloosterhuis was uitgenodigd
antwoord te geven op de vraag of
de horeca als reddende engel het
noodlijdende zwembad van zijn
ondergang kan redden. Zijn ant
woord luidde kortweg 'nee'. Sim
pel omdat zwembaden zich niet
hebben aangepast aan de eisen
van eigentijdse bezoekers maar
wars van commercieel denken
een vergane formule in leven
trachten te houden. Met alleen
een barretje en een glijbaan, ver
andert er niets, betoogde Kloos
terhuis.
Handel
Kloosterhuis meende te weten
wat de klant van zijn zwembad
verwacht: "Vraag een Nederlan
der wat hij denkt bij 'zwembad'
en u hoort: verplichte zwemles,
ogen vol chloorwater, kille witte
tegels, slechte akoustiek. chloor-
lucht, weinig te beleven. Kortom,
het is helemaal niet leuk om naar
een zwembad te gaan".
"Zwernbadbezoekers hebben
beslist geen behoefte aan een
vierkante bak met lauw theewa
ter in éen kille omgeving. Ze zoe-
ken spanning en nieuwe ervarin
gen en die kunt u bieden. Heeft U
zich wel eens afgevraagd in welke
business u zit. Waterrecreatie, dat
is uw handel".
Na de 'business' ontpopte
Kloosterhuis zich als een ware
PR-consxdtant en bleken concept
en discount onvermijdelijk in zijn
betoog aanwezig. Zwembaden
moeten ophouden Jan en Alle
man tevreden te willen stellen,
was zijn boodschap, maar zich
gaan specialiseren op aanwijsba
re behoeften zoals recreatie en fit-
Daar mag best een prijsverho
ging aan vast zitten want de ba
den zijn nu veel te goedkoop om
daadwerkelijk waarde te bieden.
Kloosterhuis: "Door subsidies,
worden de prijzen zo laag gehou
den dat mensen er ook eigenlijk
niet veel van kunnen verwachten.
Zodra het aanbod verbetert, zal
men bereid zijn er meer voor te
betalen".
Winst
Verschillende doelgroepen heb
ben verschillende wensen en het
wordt tijd dat het zwembadperso
neel zich gaat afvragen hoe die
wensen er uitzien. Naast aanpas
singen in het zwembad ("speelat-
tributen. sauna, horeca") om de
'fysieke behoeften van de klant te
bevredigen' is het vooral belang
rijk dat de klant zich op zijn ge
mak voelt en het zwembad als
sfeervol en gezellig ervaart, weet
Klooosterhuis uit de horecawe-
reld.
Daarnaast moeten zwembaden
geschikt worden gemaakt voor
grootschalige gebeurtenissen
waarin sportieve zeskampen en
feesten kunnen worden gehou
den. Gemeentes moeten hun
zwembad bij voorkeur combine
ren met andere sportfaciliteiten,
het koele bassin moet een recrea
tiecentrum worden. Dan pas kun
nen verliezen worden geminima
liseerd, verwacht Kloosterhuis,
en ligt winst in het verschiet,
D66-kamerlid Schimmel op werkbezoek in Leiden
LEIDEN - D66 vindt dat milieu-minister Alders moet ingrijpen wanneer het overleg over
de bouw van een nieuwe vuilverbranding vastloopt. Zo nodig moet hij een plaats voor de
nieuwe installatie aanwijzen. Het D66-Kamerlid Schimmel verklaarde dit gisteren na een
werkbezoek aan Leiden. Ze overweegt binnenkort Kamervragen over deze kwestie stel
len. Als de minister een plaats aanwijst voor de nieuwe vuilverbranding, kan de voorberei
ding voor de bouw aanmerkelijk sneller worden afgerond. De nieuwe vuilverbranding is
dan mogelijk toch voor 1994 in bedrijf.
De gemeenten in de Leidse regio
hebben een groot belang bij een
snelle realisering van een nieuwe
verbrandingsoven. De oude instal
latie in Leiden-Noord moet op korte
termijn dicht, nu gebleken is dat die
onder meer de dioxine-normen ver
overschrijdt. De Leidse afdeling
van D66 wil overigens snel meer
duidelijkheid óver het jongste
TNO-onderzoek - waaruit de over
schrijding is gebleken. De Leidse
D66-iijsttrekker Langenberg vindt
de afwijkingen ten opzichte van een
eerder dioxine-onderzoek wel erg
groot. De toelichting die de Gevulei
- de beheerder van de Leidse ver
brandingsoven - daarop heeft gege
ven noemt hij erg
Langenberg pleit verder voor een
nader onderzoek naar de dioxine-
uitstoot. Hij sluit niet uit dat de
overschrijding het gevolg is ge
weest van een incident. Bovendien
zijn er volgens hem mogelijkheden
om de vervuiling met betrekkelijk
eenvoudige middelen flink terug te
brengen, zo is hem na een gesprek
met de Leidse directeur reiniging
Logtenberg duidelijk geworden.
Bijvoorbeeld door de rookgassen
opnieuw door de oven te leiden,
waardoor vervuilingen als dioxines
alsnog worden verbrand. "Voorop
staat natuurlijk dat de installatie
snel gesloten moet worden. Als de
uitstoot aan dioxines, zoutzuur en
stof teruggedrongen kan worden, is
Resten van
tankwal ontdekt
WASSENAAR - Op het Wassenaar-
se strand bij de Meijendelseslag zijn
gisteren funderingen van een anti-
tankwal uit de Tweede Wereldoor
log ontdekt. Bij laag water waren er
veertig vaten zichtbaar. In de vaten
is beton gegoten en volgens de poli
tie maakten ze deel uit van de Atlan
tic Wall.
De politie ontdekte de vaten dins
dagmiddag en deskundigen onder
zochten of de inhoud gevaarlijk
was. De waterstand steeg echter en
daardoor kon gisteren pas de in
houd worden vastgesteld. De fun
dering ligt er al veertig jaar maar de
storm heeft de vaten blootgelegd.
Hoewel de inhoud niet gevaarlijk is,
wil de politie de vaten 'binnen af
zienbare tijd verwijderen'.
er echter meer tijd om naar alterna
tieven te zoeken". Kamerlid Schim
mel ziet overigens mogelijkheden
om huisvuil tijdelijk te storten in
het buitenland, onder meer in
Noord-Frankrijk.
Vertragen
De Zuidhollandse milieu-gedepu
teerde Van der Vlist heeft zich eer
der uitgesproken tegen nieuwe on
derzoeken naar de vuilverbranding.
"Ik ben niet van plan nieuwe metin
gen te laten uitvoeren. Dat zal alleen
maar worden uitgelegd als pogin
gen om de sluiting te vertragen".
De Leidse afdeling van Milieude
fensie pleit voor een versnelde in
voering van het gescheiden inzame
len van groente-, fruit- en tuinafval
(GFT). Daarmee zou het aanbod aan
vuil met 40 procent kunnen worden
teruggedrongen. Milieudefensie
verwijt de gemeente Leiden overi
gens al jaren achter de feiten aan te
hollen. De inzameling van GFT- en
klein chemisch afval had volgens
haar al veel eerder moeten worden
ingevoerd.
Rookgasreiniger
De Raad van Advies van de Veabrin
- de vereniging van afvalverbran
ders - kunnen de oude installaties
na ingrijpende aanpassingen nog
een paar jaar mee. De raad heeft
voorgesteld de verbrandingsovens
uit te rusten met rookgasreinigers.
De Gevulei heeft dergelijke maatre
gelen steeds afgewezen omdat de
reinigers 30 tot 50 miljoen gulden
kosten. Volgens de Veabrin zijn
dergelijke investeringen toch cle
moeite waard, als de filters na slui
ting van de oude installatie worden
verhuisd naar de nieuwe vuilver
branding. Wethouder Kuijers, voor
zitter van de Gevulei, was vanoch
tend niet bereikbaar v
taar op dit plan.
LEIDEN - De NZH gaat enkele
maanden proefrijden met een
nieuw type stadsbus die schoner is
voor het milieu en comfortabeler
voor de passagiers. De komende ja
ren wil de NZH 80 tot 100 nieuwe
stadsbussen aanschaffen, deels ter
vervanging van de huidige bussen.
De nieuwe bus van de Nederlands-
Duitse combinatie MAN/Berkhof is
kandidaat. Nadeel van
bus is dat hij twee meter
langer is dan de huidige stadsbus-
De NZH is het eerste vervoersbe
drijf in Nederland dat twee van deze
nieuwe bussen heeft aangeschaft.
Ze gaan rijden in Leiden en Haar
lem. De NZH spreekt trots van een
'nieuw technisch bus-concept waar
in een combinatie van noviteiten is
opgenomen'.
"Zo tien jaar geleden hadden we
nog maar twee modellen in de stal
ling staan", vertelt NZH-voorlichter
L. Jacobs: "Een stadsbus van tien
meter en een streekbus van 12 me
ter. Tegenwoordig wordt het model
van de bus afgestemd op de behoef
te van een specifieke groep reizigers
en kennen we spitsbussen, shuttle
bussen, stadsbussen, touringcars,
streekbussen. De industrie speelt
daar op in met diverse op maat ge
sneden busmodellen".
Het laatste produkt van MAN-
/Berkhof onderscheidt zich doordat
de uitstoot van roetdeeltjes met 95
procent is teruggebracht. Het roet-
filter, dat a raison van 30.000 gulden
President-directeur Nycjvist van streekvervoer:
LEIDEN/EDE - De openbaar-ver
voerbedrijven moeten meer samen
werken in de vorm van een aparte
bv. Het stadsvervoer, de streekver
voerders, maar ook de NS met haar
stoptrein moeten zich verenigen in
het Regionaal Vervoersorgaan en
samen een vervoersplan maken dat
het openbaar in de verschillende re
gio's zo goed mogelijk uitvoert en
rekening houdt met de wensen van
de overheid.
Dit plan. dat een ingrijpende wij
ziging van de huidige structuur van
het openbaar vervoer betekent, lan
ceerde president-directeur C.J.
Nyqvist van de N.V. Verenigd
Streekvervoer Nederland vanoch
tend op een bijeenkomst van het
BOS. Dit is het samenwerkings-
ogaan van 43 gemeenten, waaron
der Leiden. Alphen en Haarlem
mermeer, die lokaal openbaar ver
voer verzorgen maar niet over een
eigen vervoerbedrijf beschikken.
Volgens het plan kan het gebeu
ren dat in een regio één vervoerder
werkzaam is. terwijl dat in een an
der geval kan oplopen tot vijf a zes
vervoerders. Nyqvist schetste de
mogelijke gang van zaken binnen
een vervoerregio als volgt: het mi
nisterie maakt aan de betrokkenen
(gemeente en provincie) bekend
hoeveel geld beschikbaar is. Op ba
sis hiervan ontwerpen de in de regio
samenwerkende vervoerders een
(regionaal) vervoerplan. Daarin
wordt aangegeven met welke ont
wikkelingen voor het regionaal
openbaar vervoer rekening moet
worden gehouden. Dat plan wordt
aan provincie en gemeenten aange
boden die het vervolgens al dan niet
kunnen goedkeuren. Mochten zij
nog extra wensen hebben, dan moe
ten zij. vindt Nyqvist. voor de finan
ciële gevolgen daarvan opdraaien.
Onderzoek
De vervoerders verplichten zich het
openbaar vervoer te verzorgen
overeenkomstig het vervoerplan.
Financiële tegenvallers zijn daarbij
voor rekening van de openbaar ver
voerbedrijven. Daarentegen wor
den meevallers naar eigen inzicht
ten behoeve van openbaar vervoer
binnen de vervoerregio ingezet.
Het plan van Nyqvist wordt be
trokken bij het onderzoek dat het
bureau McKinsey Company in
opdracht van het ministerie van
verkeer en waterstaat verricht naar
de organisatie van het openbaar
vervoer in Nederland. Op het ogen
blik werken gemeentelijke vervoer
bedrijven, streekvervoerders en de
NS nog afzonderlijk van elkaar.
Hun financiële belangen zijn even
eens gescheiden. In de opzet van
Nyqvist moeten ze samenwerken in
een coördinerende bv die als rechts
persoon een vervoersplan voor de
regio uitvoert.
Experiment provinciale raad volksgezondheid
in de 'oude' bussen werd gemon
teerd, is in de nieuwe niet meer no
dig.
De nieuwe bus kent een extra la
ge vloer die slechts 32 cm. boven het
wegdek zweeft. Met behulp van de
knielinrichting kan de instaphoogte
worden teruggebracht tot 22 cm.
Dat betekent dat vanaf de stoep niet
meer dan 7 cm. overbrugt behoeft te
worden. Het geluid van de motor is
met twee/derde teruggebracht. Om
dat banken en stoelen aan de zijkan
ten van de bus zijn gemonteerd, ont
breken de pootjes en is het schoon
maken van de vloer een eenvoudige
klus geworden.
Onduidelijk is nog hoeveel nieu
we bussen de NZH de komende ja
ren wil aanschaffen. De NZH ver
wacht een stijging van het aantal
reizigers wanneer de openbaar ver
voerskaart voor studenten is inge
voerd. Met name in Leiden kan dat
tot een grote toename leiden. De
NZH studeert momenteel op de ge
volgen van die maatregel maar re
kent in ieder geval op een uitbrei
ding van het aantal stadsbussen.
RANDSTADLOBBY - De provin
cies Noord- en Zuid-Holland en
Utrecht hebben een 'man in Brus
sel' benoemd. Deze functionaris, S.
Jonker, moet de contacten tussen
de provincies en de EG verder uit
bouwen. De Randstad-provincies
hopen op die manier hun belangen
op Europees niveau veilig te stellen.
Jonker was de afgelppen twee jaar
EG-adviseur van de provincie Zuid-
Holland. Hij is voorlopig voor drie
jaar benoemd.
LEIDEN De provinciale raad
voor de volksgezondheid in Zuid-
Holland wil nog in april beginnen
met een geriatrische polikliniek in
verpleeghuizen. Het gaat om een
experiment van drie jaar. De ver
pleeghuizen Van Wijckerslooth in
Oegstgeest, Sint Bernardus in Sas-
senheim, Oudshoorn in Alphen en
Overduin in Katwijk hebben in
principe hun medewerking toege
zegd. OveJ het wel of niet doorgaan
van het experiment beslist de raad
donderdag.
Om het spreekuur tot stand te
kunnen brengen vraagt dé raad de
provincie een financiële bijdrage
van twee ton. Van dat geld kunnen
onder meer de geriater en secreta-
riaatskosten worden betaald. Het
spreekuur wordt geleid door een ge
riater van het Academisch Zieken
huis Leiden. De provinciale raad
overlegt met het ziekenfonds of dit
de verrichtingen van de geriater wil
vergoeden. Zo kan worden voorko
men dat de kosten volledig op. het
budget van het ziekenhuis druk
ken.
Voordeel van een geriatrisch
spreekuur in de verpleeghuizen zelf
is dat zo kan worden voorkomen dat
zieke bejaarden naar het AZL moe
ten worden vervoerd. In het voor
stel wordt opgemerkt dat dit een
eerste aanzet is om de geriatrische
deskundighëid, opgebouwd binnen
het academisch ziekenhuis, meer te
spreiden en toegankelijker te ma
ken voor thuiswonende ouderen
met geriatrische problemen.
Tevens staat het de raad voor
ogen om deze specifieke deskun
digheid over te dragen aan ver
pleeghuizen, huisartsen en moge
lijk andere hulpverleners. Een be
geleidingscommissie bewaakt de
voortgang van het project en stuurt
zonodig bij. De commissie krijgt tot
taak het project af te stemmen op,
bij voorbeeid, de sociaal-geriater
van de gemeente Leiden.
"Vrouwen moeten zicH'ervan bewust worden dat het politiewerk goed te doen is voor vrouwen". (foto pr
Actie voor meer vrouwelijke collega's
LEIDEN/ALPHEN/HAARLEM
MERMEER - Om het aantal vrou
wen bij de politie te verhogen, ge
ven 350 politievrouwen op zaterdag
31 maart voorlichting over hun be
roep. Op die dag zullen op de bu
reaus van onder meer Leiden, Al
phen aan den Rijn en Haarlemmer
meer geüniformeerde politievrou
wen aanwezig zijn om belangstel
lenden te informeren en duidelijk te
maken dat het politievak geen lou
ter
ak i
"Vrouwen moeten zich ervan be
wust worden dat het werk goed te
doen is door vrouwen", aldus Gerda
van Werkhoven die de wervingsdag
in Leiden coördineert. Leiden zit
wat betreft het aantal geünifor
meerde vrouwen met 10,1 procent
ver boven het landelijk gemiddelde
van 7 procent, maar het zouden er
nog meer moeten worden. Van tien
tot vijf uur zal het Leidse bureau op
31 maart open staan voor belang
stellenden, die door vijf geünifor
meerde vrouwen van het Leidse en
het Voorburgse korps en van de
Haagse Rijkspolitie op de hoogte
zullen worden gesteld van het spe
cifieke politiewerk. Vóór die tijd
zullen op scholen en bibliotheken
folders worden verspreid.
Hoewel het Alphense politie
corps met een vrouwenbezetting
van 10 procent van de totale grootte
boven het gemiddelde zit, is ook dit
bureau op 31 maart 'speerpunt' van
de wervingsdag. Van de rijkspolitie,
de gemeentepolitie Naaldwijk en
van het eigen corps zullen drie da
mes daar proberen anderen warm te
maken voor de politie. Hetzelfde ge
beurt in Haarlemmermeer, een
corps dat met ruim 6 procent erg
mager met vrouwen is bedeeld.
'Politievrouw is geen meisjes
droom maar een uitdaging' is het
motto waaronder de komende twee
weken advertenties en spotjes zul
len verschijnen. Het initiatief van
de 1,5 miljoen gulden kostende wer
vingscampagne komt van het poli
tievrouwennetwerk. De actie moet
ook duidelijk maken dat er werk ge
noeg is bij de politie. Jaarlijks ont
staan er zo'n 1200 vacatures bij ge
meente- en rijkspolitie. Vooral de
grote steden kampen met veel te
korten, maar zitten wel met 14 tot 18
procent vrouwen (Amsterdam,
Utrecht en Den Haag) ver boven het
landelijk gemiddelde.
- Een jonggehuwd paar op Tes-
sel, dat nog niet in het bezit was
van het benoodigd kookgereed-
schap, kreeg van eene buur
vrouw eene kookpan te leen. In
die pan was kort te voren tabak
gekookt geweest, welk aftreksel
werd gebezigd om er de schapen
mee te wasschen tot verdrijving
van ongedierte. Ofschoon de pan
behoorlijk was gereinigd,
schijnt er toch nicotine tusschen
het afgeschilferd email te zijn
geraakt. Pas had het paartje het
middagmaal gebruikt, dat in de
pan was klaargemaakt, of aan
stonds kregen man en vrouw he
vige braking. Terstond werd een
geneeskundige ontboden, die de
slachtoffers van hunnen onvoor
zichtigheid zóó flink tvist te hel
pen, dat beiden reeds buiten ge
vaar verkeeren.
- Te Assen is een kind in eene
waschkuip gevallen. Ofschoon
het er levend werd uitgehaald, is
het een paar dagen later overle-
Vijftig jaar geleden
- "De maximumstraf op spiona
ge zal worden verhoogd van 6 tot
15 jaar. Deze belangrijke mede
deling deed de Minister van Jus
titie gisteren in de Eerste Ka
mer; het berokken wetsontwerp
zal spoedig worden ingediend.
Men kan er van op aan, dat de
beide Kamers dit ontwerp met
grooten spoed zullen behandelen
en dat het door het geheele volk
met instemming zal worden ont
vangen. Want het afschuwelijke,
'infame misdrijf van spionage
moet zoo streng mogelijk worden
gestraft. Een andere belangrijke
mededeeling was de volgende:
de Regeering heeft behoefte aan
de bevoegdheid, om gevaarlijke
personen, die wettelijk niet te
grijpen zijn, te interneerendan
is verdere uitbreiding van den
staat van beleg waarschijnlijk
niet noodig."
