Estland wil
ook snel los
van Moskou
Israël en het armoedige gevecht op de vierkante millimeter
Li Peng eind april naar Gorbatsjov
Onlusten Zuid-Afrika
eisen tientallen doden
DINSDAG 13 MAART 1990
BUITENLAND
Etnisch congres wil onderhandelen
TALLINN (AP) Na de proclamatie van de onafhankelijk
heid in Litouwen heeft ook het pas opgerichte congres van
etnische Estlanders van Moskou erkenning geëist. Moskou
moet duidelijk aangeven wanneer "de bezetting en de ille
gale annexatie van Estland" beëindigd wordt, zo luidde de
eis waarmee het congres gisteren zijn eerste zitting afsloot.
Zondag verklaarde de Opperste
Sovjet van Litouwen deze repu
bliek onafhankelijk. In Estland is
een dergelijke proclamatie niet no
dig, omdat de Baltische staat met
1,6 miljoen
hankelijk is.
ne Kelam, een leider van de bewe
ging achter de oprichting van het et- te staken. Ook werd gepleit v
nisch Estlandse congres. Estland i
onafhankelijk en wordt illegaal be
zet, zo betoogde hij.
Estland was, evenals Litouwen
lijk. Het werd net als de twee andere
Baltische republieken door Nazi-
Duitsland aan de Sovjetunie 'gege
ven' bij het Molotov-Ribbentrop-
verdrag. Slechts ongeveer 60 pro-
greerd. Het grootste deel
i de Estlanders. "Zodra
Russische bevolking van Estland Moskou garanties hebben i
wil dat de republiek binnen de Sov
jetunie blijft.
Vorige maand kozen 700.000 etm-
gelopen weekeinde voor het eerst
bijeen was. Volgens Estlandse acti
visten moet dit congres worden be-
JOHANNESBURG/STOCKHOLM
(AP) De aanhoudende onderlinge
strijd tussen zwarten heeft de afge
lopen dagen ten minste 20 levens
geëist, zo heeft de Zuidafrikaanse
politie gisteren meegedeeld. In het
thuisland KwaZulu in de provincie
Natal kwamen in het weekeinde 13
mensen om het leven, onder wie een
vrouw en haar vier kinderen in hun
in brand gestoken woning. De ove
rige doden vielen in verschillende
andere delen van Zuid-Afrika. Een
van hen was was dodelijk getroffen
door een politiekogel.
De onlusten zijn de ergste sinds
halverwege de jafen tachtig. De af
gelopen vier weken vielen al meer
dan 200 doden bij gevechten tussen
verschillende zwarte bevolkings
groepen en bendes die met elkaar
om de macht in de woonoorden
strijden. Zo zijn in het woonoord
Katlehong bij Johannesburg de af
gelopen week 24 mensen om het le
ven gekomen bij gevechten die be
gonnen als een vete tussen taxibe
drijven.
Zulu-leider Buthelezi verklaarde
tegenover het Zuidafrikaanse pers
bureau SAPA dat hij voorstander is
van een federatieve staatsvorm,
waarin de verschillende bevol
kingsgroepen in verschillende sta
ten worden ondergebracht om ras-
senonlusten te voorkomen.
In Stockholm ontmoetten giste
ren Nelson Mandela en Oliver Tam-
bo elkaar voor het eerst sinds 28
jaar. Mandela en Tambo, de werke
lijke leider van het ANC, zagen el
kaar voor het laatst in 1962 in Lon
den tijdens een van hun gezamenlij
ke buitenlandse reizen om steun te
vergaren voor de strijd tegen de
apartheid. Mandela werd na zijn te
rugkomst in Zuid-Afrika gevangen
genomen en Tambo bleef als balling
in het buitenland, van waaruit hij
als president van het ANC de cam
pagne tegen de blanke overheer
sing in Zuid-Afrika leidde. Zeven
maanden geleden werd de nu 72-ja-
rige Tambo getroffen door een be
roerte, waarvan hij herstelt in een
kliniek in de Zweedse hoofdstad.
STRAATSBURG - Jean-Marie le
Pen, fractieleider van de Rechtse
Europese Radicalen, kan wegens
racistische uitlatingen door het
Franse openbaar ministerie worden
vervolgd. In een verrassende uit
spraak hief het Europees Parlement
gisteravond diens parlementaire
onschendbaarheid op.
Rechtse leider Le Pen verliest
parlementaire onschendbaarheid
door
Carry van Bruggen
Een eerdere poging hiertoe mis
lukte. Een derde zaak, die door de
Franse minister van justitie werd
aangekaart, komt waarschijnlijk
reeds in de april-zitting van het par
lement aan bod.
In een interview in het Franse
dagblad Present heeft Le Pen op 31
augustus 1989 onder meer gezegd
dat er een onjuist, misleidend en
leugenachtig gebruik wordt ge
maakt van de mensenrechten. "De
grote internationale organisaties
zoals de internationale joodse orga
nisatie spelen een niet te verwaarlo
zen rol in het ontstaan van deze on
vaderlandslievende mentaliteit".
Deze laatste zin, in het vervolg
van het interview afgezwakt met de
opmerking dat het niet om "alle
joodse organisaties of alle joden"
ging, was de Franse procureur-ge
neraal in het verkeerde keelgat ge
schoten. Hij verzocht het Europees
Parlement om opheffing van de par
lementaire onschendbaarheid van
Le Pen, omdat het volgens hem om
een bewering ging "die de eer of de
goede naam aantast van een groep
Het parlementaire rapport dat
gisteravond ten grondslag lag aan
de aanvraag van het Franse open
baar ministerie, bevat de conclusie
dat de rechts-radicale Europarle
mentariër niets kon worden aange
wreven. Met als uitgangspunt dat
de parlementaire immuniteit vooral
bestaat om de functie te bescher
men tegen vervolgingen die er voor
al op gericht zouden zijn de vrijheid
van meningsuiting te ondermijnen,
werden onder meer de volgende
overwegingen gegeven:
In het onderhavige geval heeft Le
Pen een al dan niet aanvechtbare
mening verkondigd, die deel uit
maakt van zijn politieke optreden;
voor het overige kan men zich afvra
gen op welke wijze het verkondigde
standpunt absoluut gezien de
eer of de goede naam van de ge
noemde groeperingen (ook de vrij
metselaars waren door Le Pen ge
noemd) zou kunnen aantasten, ter
wijl de vraag of een nationalistische
of een internationale mentaliteit de
voorkeur verdient, beslist omstre
den is.
Na de stemming waaraan nog niet
de helft van de 518 Europarlementa
riërs deelnam, ontstond er in de
wandelgangen van het Europees
Parlement veel rumoer. De vraag
kwam aan de orde of de Europese
volksvertegenwoordiging niet de
deur had geopend voor een heksen
jacht op zichzelf door de vrije me
ningsuiting aan banden te leggen.
Volgens velen had het gevoel een
grotere rol gespeeld dan het ver
stand.
officiële parlement, de Opperste
Sovjet. Zondag worden verkiezin
gen voor de Estlandse Opperste
Sovjet gehouden.
Het nieuwe congres riep gisteren
reeds onaf- Moskou op om alle Sovjet-troepen
verduidelijkte Tun- uit de republiek terug te trekken en
alle activiteiten van de KGB aldaar
sluiting van alle militaire bases van
de Sovjet-troepen in Estland. Het
congres verklaarde zich wel bereid
tot goede met de Sovjetunie als
en Letland, in de periode tussen de buurland, "op basis van wederzijds
beide Wereldoorlogen onafhanke- heilzame samenwerking en respect
eikaars rechten".
Het congres benoemde een 78 le
den tellende raad die met Moskou
en andere regeringen besprekingen
moet gaan voeren. Het is de bedoe-
bestaat merendeels uit Russen die met de raad totdat Moskou zich
na 1940 naar het gebied zijn geëmi- heeft uitgesproken over de eisen
terugtrekking van de troepen zullen
we parlementsverkiezingen hou-
den en de eerste democratisch j
sche Estlanders 465 afgevaardigden kozen regering van een onafhanke-
e congres, dat het af- lijk Estland installeren", aldus Tri-
vimi Velliste, een van de oprichters
van de nationalistische basisbewe
ging. Hij voorspelde dat een derge-
schouwd als het echte parlement lijke regering uiterlijk eind volgend
van de republiek, in plaats van het -jaar zal zijn geïnstalleerd.
+BAYRUT Gepakt en gezakt passeren inwoners van Bayrut het grensge
bied tussen de twee christelijke milities van Michel Aoun en Samir Geagea
op weg naar de havenplaats Jounieh. Ze besloten gisteren Bayrut voorlo
pig te verlaten vanwege de gevechten tussen beide christelijke groeperin
gen. Na elf dagen van betrekkelijke stilte laaide de strijd vannacht weer in
alle hevigheid op, kort nadat generaal Michel Aoun had gewaarschuwd
dat de bemiddelingspoging tussen zijn troepen en die van de christelijke
strijdkrachten (FL) op niets uitliepen en dat de strijd mogelijk hervat zou
worden.
In Libanese veiligheidskringen is gemeld dat de troepen van Aoun en
van de LF eikaars stellingen in de heuvels ten noordoosten van Bayrut be
stookten met tanks, artillerie en raketten. Beide groepen geven elkaar de
schidd van het verbreken van het bestand. Sinds eind januari, toen Aoun
eiste dat de christelijke strijdkrachten zich zouden ontmantelen en de strijd
in alle hevigheid losbarstte, zijn er 810 doden gevallen en meer dan 2650 ge
wonden gevallen.
(foto AFP)
PEKING (AP/Rtr/UPI) - De Chinese premier
Li Peng brengt eind april als eerste Chinese lei
der in 30 jaar een historisch bezoek aan Moskou.
De reis van Li volgt op het bezoek van Sovjet
president Michail Gorbatsjov in mei vorig jaar,
waarmee een einde kwam aan 30 jaar openlijke
vijandschap tussen de beide landen.
De wederzijdse bezoeken hebben echter niet
geleid tot een Sovjet-Chinese toenadering die
de strategische bondgenootschappen in de we
reld drastisch zou wijzigen, zoals algemeen
werd verwacht en door sommigen werd ge
vreesd.
Het bezoek van Gorbatsjov werd destijds
overschaduwd door de bloedige onderdrukking
van de democratische studentenbeweging in
China in juni vorig jaar. Het tegenbezoek van Li
komt in een periode van radicale politieke en
economische veranderingen in de Sovjetunie,
die door China met grote weerzin worden beke
ken. Gisteren trad als gevolg van de perestrojka
van Gorbatsjov ook het politburo van het direct
aan China grenzende Mongolië af, het Centraal
Comité daar vergadert vandaag over vergaande
hervormingen als afschaffing van de leidende
rol van de partij.
Ofschoon China de Sovjetunie niet openlijk
heeft bekritiseerd, heeft de bejaarde leider
Deng Xiaoping in zijn toespraken herhaaldelijk
fel uitgehaald naar Gorbatsjov en hem beschul
digd van "revisionisme", een woord dat Mao Ze-
dong regelmatig gebruikte in zijn veroordeling
van het beleid van Nikita Chroesjtsjov in de ja
ren vijftig. De onenigheid tussen die twee lei
ders zorgde in 1960 voor een totale breuk tussen
China en de Sovjetunie. In december 1985
maakte Li Peng, toen nog vice-premier, een ver
rassende tussenstop in Moskou na een Europe
se rondreis.
Aan het eind van een vier dagen lange bijeen
komst van het Centraal Comité heeft de Chinese
communistische partij gisteren haar aanhang
opgeroepen het prestige van de partij te redden
en de banden met het volk aan te halen. "Wij
hebben ons vervreemd van de massa door on
der andere bureaucratie, subjectivisme, forma
lisme, passivisme en corruptie", zo heet het in
de slotverklaring. Waarnemers in Peking be
twijfelen echter of de woorden de wonden van
het legeroptreden tegen de studenten op het
Tienanmen-plein van juni zullen helen.
In de slotverklaring werd gesproken over een
7-punten plan om de partij met haar 47-miljoen
leden door de moeilijke tijden te loodsen, maar
een uitwerking werd niet gegeven. Volgens
waarnemers in de Chinese hoofdstad heeft het
Centraal Comité waarschijnlijk hierin het poli
tieke beleid voor het komende jaar vastgelegd.
Het Nationale Volkscongres, het officiële parle
ment dat 20 maart bijeenkomt, heeft geen wer
kelijke macht.
Hurd: Polen
wèl betrekken
bij grenskwestie
BONN (DPA/AFP) - De Polen heb
ben het recht deel te nemen aan de
besprekingen over de Duitse her
eniging op die momenten dat hun
grenzen aan de orde komen. Dat
heeft de Britse minister van buiten
landse zaken Douglas Hurd giste
ren in de Westduitse hoofdstad
Bonn gezegd.
Hurd ondersteunde daarmee een
vrijdag door de Franse president
Francois Mitterrand gedaan voor
stel. De Britse minister was maan
dag in de Bondsrepubliek voor
overleg met zijn Westduitse collega
Hans-Dietrich Genscher en bonds
kanselier Helmut Kohl.
De manier waarop Polen bij het
"Twee plus Vier overleg" (de twee
Duitslanden met de vier overwin
naars van de Tweede Wereldoorlog,
de Verenigde Staten, Sovjetunie,
Frankrijk en Groot-Brittannië)
wordt betrokken, moet volgens
Hurd nader worden bekeken.
Hurd toonde zich verheugd over
de verklaring vorige week van het
Westduitse parlement dat de volks
vertegenwoordigingen van de twee
Duitslanden na de verkiezingen van
18 maart in de Duitse Democrati
sche Republiek met Polen een
grensverdrag moeten sluiten.
Op de vraag of een vredesverdrag
tussen Polen en Duitsland vöör of
na de Duitse hereniging moet wor
den getekend zei Hurd "niet het
juiste antwoord te weten". "Het be
langrijkste is dat er, met medewer
king van de Polen, zo spoedig mo
gelijk een verdrag komt", aldus de
Britse bewindsman.
Haiti kan op weg
naar democratie
MEXICO-STAD (GPD) - De Haïti-
aanse machtswisseling krijgt van
daag zijn voorlopige ontknoping
met de beëdiging van mevrouw Er-
tha Pascal-Trouillot, rechter van het
Hooggerechtshof, tot nieuwe presi
dent. Zij krijgt de macht uit handen
van generaal Hérard Abraham, die
tijdelijk optrad als staatshoofd na
het aftreden afgelopen zaterdag van
generaal Prosper Avril.
De weg naar een burgerregering
werd gisteren vrijgemaakt toen ge
neraal Avril met vrouw en kinderen
in een vliegtuig van de Amerikaan
se luchtmacht stapte. Avril had zich
tot dan toe met meer dan honderd
zwaarbewapende manschappen
verschanst in een luxe villa even
buiten Port-au-Prince.
Mevrouw Pascal-Trouillot komt
aan het hoofd te staan van een over
gangsbewind, bestaande uit een
staatsraad van 19 door de oppositie
aan te wijzen leden. Eigenlijk had
president Gilbert Austin van het
Hooggerechtshof het nieuwe staats
hoofd moeten worden. Maar de op
positie, bij monde van de Groep van
Twaalf, vond dat deze te nauwe rela
ties met generaal Avril had onder
houden.
De nieuwe regering moet zo spoe
dig mogelijk vrije, democratische
verkiezingen mogelijk maken. Bin
nen de oppositie wordt al gespro
ken over een termijn van drie tot zes
maanden. Ook wordt een gedetail
leerd programma verwacht om defi-
nitef een einde te maken aan de in
vloed van Duvalier-gezinden.
Alle mensen die in het verleden
banden onderhielden met de dertig
jaar durende Duvalier-tirannie
moeten uit het leger en andere
staatsapparaten worden gewerkt.
Zo niet, dan is er geen echte demo
cratie mogelijk. Eind 1987 saboteer
den de Tontons Macoutes, de ge
vreesde terreurtroepen van de Du-
valies, samen enkele legereenheden
met bruut geweld de vrije verkie
zingen, die moesten worden afge
last.
V
Hulp Oostblok
De Europese Gemeenschap heeft
gisteren besloten de hulp aan de
Oosteuropese landen aanzienlijk te
verhogen en de hulp aan de ontwik
kelingslanden half zoveel te verho
gen als was voorgesteld. Oost-Euro
pa krijgt de komende drie jaar 500
miljoen ecu 1,15 miljard gulden).
Iran-gate
Voormalig Witte Huis-medewerker
Oliver North heeft gisteren erkend
dat hij heeft gezien dat John Poin-
dexter, indertijd president Ronald
Reagans nationale veiligheidsadvi
seur, een politiek explosief presi
dentieel document vernietigde
waarin toestemming werd gegeven
voor de verzending in 1985 van 18
Hawk-raketten naar Iran. North zei
verder dat hij algemene instructies
van Poindexter had om de operatie
geheim te houden die was opgezet
om de Contra's te blijven steunen
nadat dit door het Congres was ver
boden.'
Gijzelaars
Ali Akbar Mohtashemi, de vroegere
Iraanse minister van binnenlandse
zaken en belangrijkste .vertegen
woordiger van de radicale vleugel
in Iran, heeft zich tegen de vrijlating
van de westerse gijzelaars in Liba
non verklaard. In een commentaar
schreef hij dat sommigen van de gij
zelaars spionnen en Amerikaanse
huurlingen zijn en dat hun vrijla
ting hetzelfde is "het vrijlaten van
bloeddorstige wolven".
Overspel
Volgens een nieuwe wet in Irak zul
len naaste familieleden die overspe
lige vrouwen of hun minnaars do
den niet worden vervolgd. Dergelij
ke doodslag "ter verdediging van de
eer", die vooral in tribale gebieden
in Irak niet ongewoon is, werd tot
dusver met enkele janen gevangenis
bestraft. Volgens het nieuwe de
creet is zo'n moord niet langer straf
baar, mits die plaats heeft in het
huis van de vrouw of van haar ou
ders.
TEL AVIV Nu de speurtocht naar
een compromis-oplossing voor Is-
raëls politieke crisis vruchteloos is
gebleken, zal het land tegen het
eind van de week van zijn regering
van nationale eenheid zijn verlost.
Een opluchting voor iedereen die
de martelgang van dit gedwongen
huwelijk de laatste paar jaar van na
bij heeft gevolgd, maar niet iets dat
de vooruitzichten op een vredespro
ces verbetert.
door
Ad Bloemendaal
De regering die na donderdag Is
raël bestuurt, met of zonder minis
ters van de Arbeiderspartij, zal wei
nig anders kunnen doen dan aan
sturen op nieuwe parlementsver
kiezingen. Dat betekent een stagna
tie van vele maanden, zonder de
minste zekerheid dat de kiezers een
duidelijke uitspraak zullen doen
over de problemen waarover het ka
binet het niet eens is kunnen wor
den.
Erger: de kans dat een toekomsti
ge kabinetsformateur uit arren
moede opnieuw zal moeten grijpen
naar het ineffectief gebleken wapen
van "nationale eenheid" is levens
groot aanwezig.
De huidige crisis maakt weer
eens duidelijk in welke mate de ver
loedering van de Likud-partij Israël
onbestuurbaar heeft gemaakt. In de
jaren dat de staatsman Menachem
Begin het roer in handen had, viel
de Likud nog te omschrijven als een
populistische centrumpartij. Begin
was geen dogmatische vernieuwer,
maar hij was ook niet bang om op
cruciale momenten besluiten te ne
men die de toekomst van Israël in
verregaande mate bepaalden. Mede
daardoor konden de akkoorden van
Camp David worden gesloten en
leeft Israël nu in vrede met Egypte.
Begin beheerste zijn partij omdat
hij geen rivalen van enig formaat
had. Toen hij in de loop van de Liba
nese Oorlog tot de conclusie kwam
dat hij de zaak verkeerd had aange
pakt nam hij het enige besluit dat
een politicus in zo'n situatie siert.
Hij vertrok.
Bij gebrek aan alternatieven
schoof Begin bij zijn aftreden Jit-
schak Shamir naar voren, geen on
omstreden leider maar een van de
velen binnen de partij die aasden op
de hoogste positie. Èen jarenlange
persoonlijke machtsstrijd was het
gevolg.
Leiders en adspirant-leiders van
de partij overschreeuwden elkaar
als het ging om het leveren van be
wijzen van patriottische gezind
heid. Daarmee zakte de Likud af tot
het laagste niveau van conservatief
nationalisme, dat in de Zuidafri
kaanse situatie wordt omschreven
als "verkrampt".
Geen uitzicht
De lancering van het Israëlische
vredesinitiatief op 14 mei vorig jaar
droeg zo duidelijk het karakter van
een verplichte exercitie onder bui
tenlandse druk, dat mislukking
vrijwel onontkoombaar werd. Het
laatste en belangrijkste punt van
het voorstel behelsde verkiezingen
op de Westelijke Jordaanoever en in
de Gazastrook, gevolgd door be
perkt zelfbestuur in de bezette ge
bieden. In een later stadium zouden
onderhandelingen moeten worden
geopend over de definitieve statui
van de Westoever en Gaza.
De lancering van het vredesplan
legde de kiem voor de huidige moei
lijkheden. Het was te vaag en het
vertegenwoordigde het uiterste
waartoe de Likud bereid was. De
vaagheid was nodig omdat de coali
tiepartners het niet eens konden
worden over de invulling. Wie er
aan de verkiezingen zouden kun
nen deelnemen was bijvoorbeeld
een essentiële vraag die onbeant
woord bleef. Laat staan dat de rege
ring het eens kon worden over een
uitzicht op een definitieve regeling
van het Palestijnse vraagstuk.
Waar de Arbeiderspartij bereid is
te onderhandelen over grondgebied
(in ruil voor een vredesverdrag), wil
de Likud geen centimeter opgeven.
De partij van Shamir beschouwt
zelfbestuur voor de Palestijnen als
de beste garantie voor blijvende Is
raëlische bezetting.
De verkrampte houding van de
Likud-leiding zorgde voor een
reeks problemen bij de verdere ont-
"H
wikkelingen. De Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken Ja
mes Baker had bij zijn bemidde
lingspoging niet alleen te maken
met Israël, maar ook met Egypte en
de PLO. In het proces van geven en
nemen had de Likud het van het be
gin af aan moeilijk omdat Shamirs
vredesinitiatief in feite haar uiterste
positie was. Terwijl de Arbeiders
partij beschikte over "wisselgeld"
in de vorm van concessies, klonk
binnen de Likud doorlopend de
kreet "terug naar ons eigen initia
tief', vooral van de kant van Sha
mirs rivalen.
Demagogie
Het laatste wat men minister Baker
kan verwijten is ongeduld. Hij
kwam met een aanvulling op het Is
raëlische voorstel, in de vorm van
een Israëlisch-Palestijnse dialoog in
Caïro, voorafgegaan door een ont
moeting van de ministers van bui
tenlandse zaken van de Verenigde
Staten, Israël en Egypte. Pas tien
maanden na de bekendmaking van
het Israëlische vredesplan, na ein
deloos touwtrekken met alle partij
en, kwam Baker met zijn laatste
bod.
Daarvoor verwachtte hij een ant
woord op de volgende vraag: "Is de
regering van Israël bereid in te
stemmen met een gesprek met Pa
lestijnen, aangewezen op grond van
hun persoonlijke status, die inwo
ners zijn van de Westelijke Jordaan
oever en de Gazastrook?" Met als
toelichting: "Op de lijst komen indi
viduen, als daarover overeenstem
ming is bereikt, die vallen in de ca
tegorieën gedeporteerden en men
sen met twee adressen, dat wil zeg
gen inwoners van de gebieden die
een apartement of een kantoor heb
ben in Oost-Jeruzalem".
De Arbeiderspartij was bereid
Bakers vraag zonder meer met ja te
beantwoorden. Shamir wilde het
liefst nee zeggen. Maar daarmee zou
hij rechtstreeks verantwoordelijk
heid hebben aanvaard voor een ka
binetscrisis en zoveel politieke
moed bezit hij niet. Hij koos voor
het stellen van twee onmogelijke ei
sen aan de Arbeiderspartij: Israël
zou moeten weglopen uit het over
leg met de Palestijnen als de PLO er
zich mee bemoeide en deelname
aan verkiezingen van Palestijnen
die in Oost-Jeruzalem wonen zou
moeten worden uitgesloten. De Ar
beiderspartij gaf niet toe en draagt
nu de schuld voor de crisis, althans
volgens Shamir, die nog altijd geen
ja of neen wil zeggen tegen Baker.
Het gevecht op de vierkante milli
meter over de voorwaarden voor
een dialoog met de Palestijnen
voorspelt het ergste voor het over
leg zelf, als dat ooit zal worden ge
houden. Maar minister Baker en an
deren die het goed menen met het
vredesproces zijn van mening dat
het begin van onderhandelingen op
dit moment het belangrijkst is. De
Amerikaanse minister heeft te ken
nen gegeven dat hij zelf naar Cairo
wil komen om de openingszitting
van de dialoog bij te wonen.
Baker is ervan overtuigd dat de
onderhandelingen, eenmaal begon
nen, een eigen dynamiek zullen
krijgen, waarin de partijen min of
meer tot elkaar worden gedwongen.
En dat is nu precies waar de Likud
doodsbenauwd voor is. Als je van
daag inwoners van Oost-Jeruzalem
laat meedoen aan verkiezingen op
de Westelijke Jordaanoever, moet
je morgen misschien gaan onder
handelen over de toekomstige sta
tus van de "onverdeelde hoofdstad
van de staat Israël".
Het bezwaar van de "verkramp
ten" tegen het plan-Baker is niet de
samenstelling van de Palestijnse
delegatie, maar de dynamiek van
het onderhandelingsproces. Onder
handelen betekent onvermijdelijk
concesssies en die heeft de partij
van Shamir niet meer in huis.
Het patroon van de komende ver
kiezingsstrijd tekent zich nu al af.
De Arbeiderspartij zal de Likud be
schuldigen van het blokkeren van
het vredesproces. En Shamir zal de
kiezers vertellen dat hij geen nee
heeft gezegd tegen het plan-Baker
en dat de Arbeiderspartij heeft ge
weigerd overeenstemming te berei
ken over een gezamenlijke opstel
ling. Bovendien horen we de Likud-
voormannen al roepen dat zij de eni
gen waren die in het uur van de
waarheid pal stonden voor het be
houd van Jeruzalem. Het zou mooi
zijn als de Israëlische bevolking
zich ongevoelig zou tonen voor der
gelijke demagogie, maar die garan
tie valt helaas niet te geven.
