Premie en belasting stegen slechts licht Volop eten in Polen, want het is onbetaalbaar aCHTER6BWHj DSM zoekt schoon en goedkoop bedrijf Nadeel voor huishoudens hooguit 2 procent Indonesië lijkt oorlog om palmolie te winnen Buitenlander en vrouw staan voorop bij FNV Wetsvoorstel sluitingstijden ingetrokken DINSDAG 13 MAART 1990 PAGINA 5 DEN HAAG (ANP) Ondanks al het gesleutel aan het belastingstelsel en de sociale zekerheid, zijn de meeste mensen nu nog steeds een even groot deel van hun inkomen kwijt aan premies en belasting als 20 jaar geleden. De meeste mensen zijn de afgelopen jaren hooguit 2 procent vooruit- of achteruit gegaan door de veranderingen in de manier waarop de belastingen en de premies voor de volksverzekeringen worden berekend. KUALA LUMPUR (IPS) - De twee Aziatische buurlanden, Indonesië en Malaysia zijn in een palmolie- strijd verwikkeld. Wereldleider Ma laysia dreigt van haar eerste plaats verdreven te worden door Indone sië, dat profiteert van Malaysia door geschoolde arbeidskrachten, erva ren planters, kwaliteitsprodukten en technische kennis te lokken. On geveer een half miljoen Indonesiërs werken als plantagearbeider in Ma laysia, werk waarvoor de Malaysi- Tot sche bevolking zich te goed voelt, v Indonesië is een goede tweede in de produktie van ruwe palmolie. toe heeft Indonesië nog maar zo'n 900.000 hectare met oliepalmen beplant, ongeveer de helft palmolie-zaden uit Malaysia jaar zes miljoen ton i Indonesië gesmokkeld. Sommige Indonesië zei op een produktie de verwachting dat de palmolie- produktie van Indonesië in 1994 verdubbeld zal zijn tot vier miljoen ton. Malaysia zal rond het jaar 2000 ingelopen zijn," aldus een grond- stoffenspecialist. Malaysia kampt met een aantal problemen zoals een ernstig tekort aan land en arbeidskrachten. Daar- kan het de groei van Indonesië vooral dankzij de lagere arbeidskos ten. De produktiekosten van Malay sia bedragen 170 dollar per ton te gen de 110 dollar van Indonesië. Daar zit de grootste bedreiging voor Malaysia. Er zijn nu al indicaties dat Indo nesië onder de prijs kan gaan zitten om nieuwe klanten binnen te halen. Sinds kort waaieren de activiteiten van Indonesië zich over andere af zetmarkten uit. Vorig jaar verkocht het land tussen de 60.000 en 70.000 ton ruwe palmolie aan India, een van grootste afnemers van Malaysia in de tachtiger jaren. De prijs lag tien dollar onder het gebruikelijke tarief. Volgens experts zijn er goede per spectieven voor palmolie. Op dit moment bedraagt het aandeel van instanties onder de voorwaarde dat plant op grote schaal oliepalmen op niet bijhouden. De groei neemt af palmolie op de wereldmarkt De laatste jaren is er een hoop te doen geweest over het onderscheid dat werd gemaakt tussen de ver schillende soorten huishoudens bij de berekening van de belasting en premies. Zo ontstonden er groepen zoals de tweeverdieners en de al leenstaanden die op verschillende manieren werden aangeslagen. "De maatschappelijke en politie ke stormen over de fiscale behande ling van tweeverdieners ten opzich te van alleenstaanden en eenverdie ners blijken achteraf gezien te heb ben gewoed in een glas water," con cluderen Van Herwaarden (Sociaal en Cultureel Planbureau) en De Kam in een analyse in het Weekblad voor Fiscaal Recht. De auteurs heb ben gekeken naar vier leefvormen en onderzochten daarbij 8 inko mens van 30.000 gulden tot 250.000 gulden per jaar. de belasting- en premiedruk van di verse huishoudenstypes bij uiteen den per jaar verdiende, moest 2 pro cent meer van zijn inkomen afstaan. Voor alle andere inkomensgroepen lopende inkomensniveaus," bij de alleenstaanden bleef de las- cluderen zij. tendruk gelijk of werd zelfs wat minder. Een huishouden dat van één inkomen moet rondkomen (de eenverdiener) ging er tot 50.000 gul den iets op achteruit. Een diener met een inkomen daarboven hoefde daarentegen 2 tot 3 procent minder te betalen. Bij de discussie over de belasting vereenvoudiging volgens Oort werd de politieke twist over draagkracht- verschillen tussen alleenverdieners en aleenstaanden uiteindelijk met een compromis verdaagd tot in de loop van dit jaar wanneer een evalu atie van Oort op tafel ligt. Alleenver dieners zijn de beschermeling het CDA en alleenstaanden van de PvdA en de WD. Inmiddels heeft lokaal gebruikt zullen worden. Tegen enorme prijzen worden ze tegen de afspraken in doorver- oost-Celebes en Borneo. De beno digde arbeidskrachten komen uit het dichtbevolkte Java die De alleenstaande bijvoorbeeld minister Kok (financiën) aangekon- die of 40.000 gulden of 250.000 gul- digd dat hij een nieuwe poging zal wagen in de ministerraad om iets extra's te doen voor alleenstaanden. Gehuwde vrouw fiscaal gestraft bij uitkeringen DEN HAAG (ANP) - Gehuwde vrouwen die op grond van gelijke behandeling van man en vrouw over de jaren 1981 tot en met 1983 recht hebben gekregen op een aaw of wwv-uitkering worden daarvoor fiscaal afgestraft. De Stichting De Ombudsman heeft daarover inmid dels een brief geschreven aan de staatssecretaris Amelsvoort (finan ciën) met het verzoek daaraan met terugwerkende kracht een einde te maken. Veelal gaat het om bedragen van twintig tot dertig mille waarover de vrouw belasting moet betalen. Het bedrag wordt krachtens een fiscale uitsmeerregeling op papier belast over die drie jaren. Vanaf de eerste cent wordt belasting geheven. De vrouw krijgt geen recht op een be lastingvrije voet omdat het inko men van haar man in die jaren al een dubbele belastingvrije voet (voor man en vrouw) werd toegekend al vorens de fiscus zijn greep deed. Het pijnlijke punt is dat de belas tingdienst de man die dubbele be lastingvrije voet over 1989 ont neemt omdat de vrouw in dat jaar haar uitkering over het grijze verle den daadwerkelijk ontving. Dat scheelt het echtpaar 1.500 gulden belasting bij een minimum-inko men en 2.500 gulden bij een modaal inkomen, zo raamt de fiscale mede werker van de Stichting De Om budsman. Economie kort Tokyo daalt verder De aandelenkoersen op de effecten beurs van Tokyo zijn vanochtend wederom gekelderd. De Nikkei-in dex van de 225 fondsen, die gisteren al met bijna 2 procent omlaag ging, liet een daling van 2,2 procent zien. De beursbarometer zakte met 747,66 punten tot 32.620,57 punten. De daling is de op acht na grootste in de geschiedenis van de Japanse effectenbeurs. Bedrijfsgezondheid Minister De Vries (sociale zaken en werkgelegenheid) heeft de bedrijfs gezondheidsdiensten opgeroepen veel meer aandacht te besteden aan schade aan zintuigen en het welzijn op de werkplek. Klassieke beroeps ziektes komen veel minder voor, terwijl nieuwe arbeidsgebonden ri sico's in toenemende mate de ge zondheid bedreigen, zo signaleerde de bewindsman vanmiddag op een symposium van de Wereldgezond heidsorganisatie WHO in Amster dam. Douaniers Actievoerende Belgische douaniers hebben gisteren voor een grote cha os gezorgd aan een groot aantal grensovergangen met Nederland. Vooral bij de grensovergangen in Limburg ontstonden aan de Neder landse kant door hun stiptheidsac ties kilometerslange files. De ko mende dagen kunnen nog meer ac ties worden verwacht. De douaniers protesteerden zo tegen het salaris- beleid van minister Maystadt (fi nancien), die enkele groepen amb tenaren van financien salarisverho ging heeft toegezegd, maar de doua niers niet. Begroting VS De Amerikaanse regering heeft gis teren verrassend positief gerea geerd op een vijfjarenplan voor ver mindering van het begrotingstekort van het Democratische Congres-lid Daniel Rostenkowski. Hef plan voorziet in belastingverhogingen en bevriezing van de sociale uitkerin gen, twee zaken waarvan president Bush zich steeds een tegenstander heeft getoond. Van Herwaarden en De Kam vin den dat het debat daarover tot dus ver kortzichtig is gevoerd. "Nie mand heeft de moeite genomen om na te gaan wat er over een langere termijn, bij voorbeeld de afgelopen twintig jaar, feitelijk is gebeurd met Ontslag 'vuile' werknemer bij schoonmaker ROTTERDAM (ANP) - Het Rotterdamse scheepsreini- gingsbedrijf Tankcleaning wil werknemers die door slordig heid het milieu vervuilen na drie waarschuwingen ontslaan. Tankcleaning, dat zich bezig houdt met het schoonmaken van vuile scheepstanks, wil deze maatregelen invoeren om te voorkomen dat het bedrijf in de clinch raakt met justitie en over heid. Volgens directeur Langeberg terden die steeds strenger op te gen lozingen van afvalstoffen. Ze schromen niet "vergunnin gen in te trekken of desnoods het hele bedrijf te sluiten", zei Langeberg afgelopen zaterdag. De Tankcleaning-directie heeft haar zeventig medewerkers af gelopen weekeinde een brief over de ontslagregeling ge stuurd. De Industriebond FNV heeft grote bezwaren tegen het plan van de directie. Volgens be stuurder A. Antonis van de In dustriebond FNV heeft de di rectie de werknemers gevraagd de brief te voorzien van hun de produktie zal de komende tien jaar hoogstens tot acht miljoen ton kunnen stijgen. Malaysische palmoliehandelaren wijzen erop dat Indonesië tegen veel lagere kosten kan produceren. olie en vetten twaalf procent. Des kundigen menen dat dit aandeel kan oplopen met 30 miljoen ton van 70 miljoen ton tot 100 miljoen ton in 2000. Dan kan het marktaandeel tot 30 procent stijgen. FRANKFURT - In Frankfurt baan beleid is gisteren dé kroon gezet op de bouw van het handelscen- AMSTERDAM (ANP) - De vak centrale FNV gaat zich inspannen om meer (herintredende) vrouwen en buitenlanders aan betaald werk te helpen. De bond zal, wanneer hij deel uitmaakt van het bestuur van de arbeidsbureaus (arbeidsvoorzie ning), daar sterk de nadruk op leg gen, zo kondigt hij in zijn nota ar beidsmarkt aan. De FNV gaat samen met de ande re vakcentrales, overheid en werk gevers de arbeidsvoorziening in Ne derland besturen. In de arbeids markt nota zet de vakcentrale de lij- uit waarlangs het beleid moet verlopen. Om de positie van vrouwen en et nische minderheden, te verbeteren, moet de overheid een systeem van 'contract compliance' invoeren: dat zou betekenen dat de overheid op drachten en subsidies aan bedrij ven afhankelijk stelt van bijvoor beeld het percentage minderheden dat in een bedrijf werkt. Het kabinet heeft vorige week voor een minder verregaande oplos sing gekozen: bedrijven moeten rapporteren over de samenstelling van hun personeelsbestand. In mei zal het kabinet een standpunt over contract compliance innemen. De FNV bepleit instelling van een bureau positieve actie bij het Cen traal Bestuur voor de Arbeidsvoor ziening (CBA) en adviesraden voor vrouwen en etnische minderheden bij de regionale besturen. Per be drijfstak en onderneming zou elke cao een arbeidsmarktparagraaf moeten bevatten met afspraken scholing, instroom en loop- In het wild Het Koninklijk Nederlands Onder- kaar", aldus KNOV-voorzitter J. Kamminga. "We moeten meer op eikaars bij eenkomsten verschijnen en onze wensen en verwachtingen aan el kaar kenbaar maken. Dan ziet een ondernemer ook eens zo'n alloch toon in het wild". In het midden- en kleinbedrijf werken 1,8 miljoen mensen, van wie ongeveer 75.000 uit etnische groepen. Overigens blijkt uit een onder zoekje van de Loontechnische Dienst dat bedrijven bij gelijke ge schiktheid de voorkeur geven aan een Nederlander boven een Turk of Marokkaan. Verder blijken buiten landers moeilijk een vaste baan te krijgen. Steeds vaker worden zij in gezet als uitzend- of oproepkracht. Het merendeel van de Turken (76 procent) en Marokkanen (81 pro cent) is werkzaam in de meest een voudige functies in industrie en transport. Slechts een zeer gering aantal heeft een dienstverlenende functie. Er worden nauwelijks eisen aan het werk gesteld. Basisschool is in de meeste gevallen voldoende. Twintig procent van de Turkse werknemers en 34 procent van de Marokkanen heeft helemaal geen opleiding. DEN HAAG (GPD) Minister An- driessen (economische zaken) zal het wetsvoorstel voor de invoering middag-avondwinkels met als toor in Europa, Ter vergelij king: de Eifelto- ren is 320 meter drijf hoog. (foto EPA) Winst verdubbeld tot 1,4 miljard handtekening en terug te stu- "Dat kan natuurlijk niet. Op die manier ondertekenen zij min of meer hun eigen doodvon nis. Zeker als niet geheel duide lijk is om welke voorwaarden het gaat", meent Antonis. De bond, die van het plan van de di rectie niets wist, heeft zijn leden bij Tankcleaning inmiddels ge waarschuwd de brief in geen ge val te ondertekenen. Antonis zegt dat de bond in principe bereid is om met de di rectie afspraken te maken over veiligheid en milieu. Maar die afspraken priogen niet eenzijdig zijn. "In zo'n overeenkomst zou dan bij voorbeeld ook het recht van de werknemer moeten wor den vastgelegd om opdrachten te kunnen weigeren die neerko men op een milieu-overtreding, zoals het lozen van olie", aldus Antonis. HEERLEN (GPD) - Het chemie concern DSM is van plan ook dit jaar weer regelmatig de portemon nee te trekken voor samenwerkin gen of voor overnames van bedrij ven in de Verenigde Staten en het Verre Oosten. Die investeringen zijn hard nodig om de positie in de wereld van chemie te handhaven. Het is echter voor DSM echter moeilijk om nog geschikte overna mekandidaten te vinden. Vooral in de Verenigde Staten bleek in de af gelopen jaren dat de geschikte be drijven 'afschrikwekkend duur' zijn. Andere, goedkopere, bedrijven bleken onaantrekkelijk voor DSM vanwege de slechte milieupraktij ken. DSM heeft in veel opzichten een gunstig jaar achter de rug. Het che miebedrijf heeft een netto-winst ge maakt van 1380 miljoen gulden. Daar zit een bedrag in van 345 mil joen gulden aan eenmalige meeval lers, onder meer door de verkoop van de mvc/pvc-activiteiten. De buitengewone baten niet meegeteld steeg het resultaat met eenderde ten opzichte van vorig jaar tot 1034 mil joen gulden. De omzet kwam in 1989 uit op 10,8 miljard gulden, zes procent ho ger dan in 1988. Volgens de voorzit ter van de raad van bestuur, mr H.B. van Liemt, heeft DSM in 1989 ge profiteerd van de economische groei en stabiele energieprijzen, ter wijl vraag en aanbod van kunststof fen goed op elkaar aansloten. Die rooskleurige situatie veranderde enigszins tegen de zomer, toen de vraag naar kunststoffen terugliep, waardoor de marktprijzen daalden. Na de zomermaanden trad weer herstel op. Van Liemt was gisteren erg voor zichtig in zijn voorspelling van de gang van zaken voor dit jaar. De be drijfsresultaten zullen vooralsnog op het hoge niveau van de tweede helft van 1989 blijven. Maar Van Liemt vindt het nog te vroeg om een verwachting over heel 1990 uit te spreken. Hij houdt wel rekening met 'een verdergaande hergroepe ring op allerlei manieren van de Eu ropese chemische industrie. Van Liemt heeft gisteren gepro beerd geruchten over een samen werking tussen DSM en Akzo of een ander chemiebedrijf te ontzenu wen. In de financiële wereld wor den de laatste tijd steeds meer gelui den vernomen over een ophanden zijnde samenwerking tussen de twee middelgrote chemieconcerns in één grote multinational, om weerstand te kunnen bieden tegen andere chemiegiganten. Volgens Van Liemt is de kwestie op het mo ment echter niet aan de orde. Het aantal personeelsleden van DSM nam vorig jaar toe van 28.625 tot 29.500. Daarvan werkten er 17.850 in Nederland tegen 18.175 in 1988. Met de aangekochte bedrijven kwamen er ruim 1000 mensen bij. Door verkopen verlieten 500 men sen het concern. Economische hervormingen verlopen tot op heden voorspoedig WARSCHAU Plotseling stonden er in Polen de afgelopen maand geen rijen meer voor de benzinesta tions, kon men makkelijk een tafel tje in een restaurant krijgen en wa ren de internationale telefoonlijnen minder bezet. Voorheen lege meu belzaken stonden vol. Bij slagerijen waren volop worsten verkrijgbaar en wie een fiets wilde kopen, hoefde geen weken meer te wachten. Win kels kwamen niet van hun voorraad af en fabrikanten zagen hun inkom sten dalen. door John Daniszewski/AP Het aanbod in de winkels is groter geworden, sinds Polen ruim twee maanden geleden de overstap maakte van het communistische naar het kapitalistische systeem, maar de Polen hebben minder te be steden. De inflatie is gedaald, er wordt minder geproduceerd en de werkloosheid is gestegen. Precies zoals verwacht, zeggen de ontwer pers van het economisch hervor mingsprogramma, vice-premier Leszek Balcerowicz, en zijn mede werkers. De prijzen van voedsel, fabrieks- goederen en diensten bleven tot eind januari verder stijgen. Ten op zichte van december gingen de prij zen in januari met bijna 79 procent omhoog. In januari daalden de reele inkomens met gemiddeld 43 pro cent, zo laten de statistieken zien. De prijzen werden voor de consu menten te hoog. Fabrikanten en voedselprodu centen begonnen de middenstand te passeren en hun goederen direct aan het publiek te verkopen. Vlees, eieren, boter, suiker, schoenen, kle ding, gereedschappen, televisies en allerhande andere artikelen worden tegenwoordig volop verkocht vanuit vrachtwagens die staan op gesteld in winkelstraten en op markten. Er is onderlinge concur rentie en de consumenten, die eraan gewend waren in de staatswinkels onbeschoft te worden behandeld, zijn daar blij mee. Krystyna Wilczyck, die bij een vrachtwagen vlees staat te kopen, zegt: "Ik koop liever hier dan in een winkel, omdat ik hier keus heb en kan klagen als het vlees me niet be valt. Sommige winkels houden uit verkoop, een verschijnsel dat nieuw is voor Polen. Ook het kopen op af betaling is een noviteit, die onlangs door een groot warenhuis werd ge ïntroduceerd. Na eind januari een piek te heb ben bereikt is de inflatie gaan dalen. Onderminister van financien Woj- ciech Misiag zei begin maart dat de prijzen in februari slechts ongeveer een procent per week waren geste gen en dat ze dat naar verwachting in maart zullen blijven doen. Balce rowicz schreef half februari: "We zijn ons doel om de inflatie te onder drukken betrekkelijk dicht gena derd, maar het is te vroeg om te jui chen* De strenge maatregelen moe ten gehandhaafd blijven." Door een produktiedaling in de eerste twee maanden van het jaar zijn veel banen tijdelijk verloren ge gaan. In januari werden 55.000 werklozen geregistreerd en in fe bruari kwamen er nog eens 152.000 bij. Onder de communisten bestond vrijwel geen werkloosheid. In het hervormingsprogramma is een be drag gereserveerd dat voldoende is om 400.000 werklozen een uitkering te kunnen geven, maar de regering houdt nu al rekening met 1,7 mil joen werklozen,' op een beroepsbe volking van ongeveer 18 miljoen. Op de daling van de produktie is veel kritiek gekomen, maar fabri kanten en boeren zeggen dat het ze zonder leningen niet lukt hun pro- duktieniveau te handhaven. Hoe wel de regering de maatregelen niet wil versoepelen, omdat dan de infla tie opnieuw zou stijgen, zei Balcero wicz onlangs in een interview: "Een lichte teruggang was onvermijde lijk en daar hebben we ook reke ning mee gehouden, maar een echt ernstige recessie moet worden voorkomen." Volgens de leider van Solidari teit, Lech Walesa, maakt Balcero wicz niet genoeg haast met de ver koop van staatsbedrijven. De priva tisering wordt mogelijk gemaakt in een wetsontwerp, dat overigens binnenkort door het parlement in stemming zal worden genomen. De regering heeft de nationale munteenheid, de zloty, die per 2 ja nuari volledig inwisselbaar is ge- trum met het nemersverbond en de gezamenlijke openingstijdens 12.00-21.00 aanbrengen van Landelijke Minderhedengroeperin- trekken. Dit blijkt uit een brief van de driehoekige gen hebben gisteren in Maarssen de minister aan de Kamer, glazen spits. Het een plan gepresenteerd, dat ertoe Naast het verdwijnen van de mid- 't moet bijdragen dat meer mensen af- dag-avondwinkels wil Andriessen zijn 256 meter komstig uit etnische minderheden ook afzien van verdere experimen- het hoogste kan- emplooi vinden in het midden- en ten met ruimere winkeltijden zoals kleinbedrijf. "We willen vooral de die in enkele gemeenten en provin- vooroordelen bestrijden die onder- cies waren toegestaan. Hij zal ook uit het midden- en kleinbe- afzien van de goedkeuring vooraf mensen uit minderheids- die nu nog nodig is voor gemeente- groeperingen hebben tegenover el- lijke verordeningen inzake winkel tijden. Het maximale aantal van vier zondagen per jaar waarop en winkel open mag zijn, wordt ge handhaafd, aldus de minister. Andriessen trekt het voorstel in nu alle betrokkenen overeenstem ming hebben bereikt over een nieu we sluitingstijd voor winkels door de week (18.30 uur) en op zaterdag (18.00 uur). Volgens hem bieden de ruimere openingstijden meer mogelijkhe den om tegemoet te komen aan de behoefte dagelijks meer gelegen heid te hebben tot het doen van boodschappen. Commissie ziet mogelij kheden voor graanboeren ASSEN (ANP/GPD) - De Commis sie van Drie ziet goede mogelijkhe den binnen twee tot drie weken het kabinet te adviseren over oplossin gen voor de problemen in de akker bouw. Commissievoorzitter drs. J. de Koning heeft dit gisteren in As sen bekend gemaakt na een gesprek met minister Braks van landbouw, de landbouworganisaties en een de putatie van de akkerboeren die de afgelopen drie weken te hoop zijn gelopen tegen het beleid van minis ter Braks. De commissie, waarvan ook de Drentse commissaris van de koningin W. Meijer en diens Friese collega H. Wiegel deel uitmaken, heeft een werkplan opgesteld. Dat moet leiden tot een advies waarin het accent komt te liggen op de landbouw-politieke, economische en sociale onderwerpen. De technische kanten laat de commissie buiten beschouwing. Anderen kunnen die materie beter behandelen, aldus De Koning. "Het gaat ons erom dat we een aantal suggesties kunnen doen die een be ter perspectief voor de akkerbouw tot gevolg hebben", zo lichtte De Koning toe. Vandaag vergadert het Europar lement over een voorstel om de graanprijzen in Europa komend jaar met maar liefst zes procent te verhogen. Het voorstel van de land- bouwcommissie van het EG-parle- ment is echter kansloos, zelfs als het Europees Parlement het donderdag bij de stemming aanvaardt. Het EG- parlement heeft in dit soort zaken immers niet meer dan een advise rende stem. Het zijn de ministers van landbouw van de twaalf die be slissen (over twee weken in Luxem burg) en die hebben aan dit voorstel geen boodschap. worden, met 38 procent gedeva lueerd. De reele waarde van de zloty is tientallen jaren vier keer zo laag geweest als de officiële koers aan gaf. Geldhandelaren hebben de de valuatie geaccepteerd en er is geen zwarte markt ontstaan waar de zloty goedkoop wordt verkocht. De Pool se Bank zegt de miljard dollar die ze van westerse landen-heeft geleend nog niet te hebben hoeven aanspre ken, omdat de handelsbalans in evenwicht is gebleven. "Onze veronderstelling hierover is juist gebleken", zegt Balcerowicz. En dat was voor het welslagen van het volledige programma van eco nomische hervormingen buitenge woon belangrijk, omdat een stabie le wisselkoers betekent dat de prij zen van de import niet omhoog

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 5