Polen krijgen geen
werk in bollenteelt
Mensen met ernstige eetstoornissen beter helpen
'De maat is vol, het moet afgelopen zijn'
Kijkers meer zeggenschap over aanbod op kabel
(Puft jlicutos
Leidse onderzoekers willen
aparte wet voor grote steden
Rol pensions uitgespeeld
VRIJDAG 9 MAART 1990
REGIO
PAGINA 15
Schiphol gaat
meer op de
kleintjes letten
SCHIPHOL De NV Luchtha
ven Schiphol moet meer geld
gaan verdienen. De jaarlijkse
winst van vijftig miljoen gulden
is volgens de boekhouders van
de luchthaven veel te weinig om
de noodzakelijke, geldverslin
dende investeringen te finan
cieren. Een op stapel staande
reorganisatie moet de kas van
Schiphol spekken.
IVIaar Schiphol gaat ook meer
op de kleintjes letten. Een tijdje
geleden liet de luchthaven trots
weten de medewerksters van de
inlichtingenbalies, de receptie
en de telefooncentrales in een
nieuw jasje te hebben gestoken.
De nieuwe uniformen bestaan
uit een blauw jasje met rode
krijtstreepjes, een licht écru
blouse, blauwe pumps, een
schoudertas, een pochette en
een vlinderdasje.
Wie denkt dat de afgedragen
uniformen in de zak van Max te
recht zijn gekomen, heeft het
mis. In het jongste nummer van
Raakpunten, het personeels
blad van de luchthaven, worden
de oude uniformen namelijk te
koop aangeboden. De blazer en
de rok moeten vijftien gulden
per stuk opbrengen. Voor enke
le paren niet gedragen schoenen
wil de luchthaven vijftig gulden
per paar hebben. De artikelen
zijn uitsluitend te koop voor het
personeel van Schiphol.
Advies: aparte afdeling met 30 bedden in Ursulakliniek Wassenaar
DEN HAAG De hulpverlening
aan mensen met eetstoornissen
schiet ernstig tekort. Huisartsen,
ziekenhuizen en andere gezond
heidsinstellingen hebben te weinig
kennis hierover in huis waardoor
veel mensen met eetstoornissen
niet als zodanig worden herkend.
Het aantal bedden voor echt ernstig
zieke patiënten is veel te klein waar
door er lange wachttijden ontstaan.
Tot die conclusie komt de Provin
ciale Raad voor de Volksgezond
heid. De Raad heeft op verzoek van
gedeputeerde staten, het dageli.iks
bestuur van de provincie, onder
zocht of het noodzakelijk is bij de
Robert Fleury Stichting (de Ursula
kliniek in Wassenaar) dertig bedden
te reserveren voor mensen met ern
stige eetstoornissen.
Na onderzoek binnen en buiten
de provincie komt de Raad tot de
slotsom dat er in Zuid-Holland al
leen al honderden mensen zijn met
zo'n ernstige vorm van eetstoornis
dat opname in een speciale kliniek
noodzakelijk dan wel wenselijk zou
zijn. Het aantal anorexia nervosa-
patienten (extreme magerzucht)
wordt geschat op 194 per jaar. Het
aantal patiënten met bulimia ner-
vos (extreme eetbuien) ligt met 320
een stuk hoger en het aantal obesi-
tas-patiënten (vetzucht) is naar
schatting 27.
Een deel van de patiënten wordt
nu al behandeld in de Wassenaarse
Ursula-kliniek. maar een echte
aparte afdeling voor mensen met
eetstoornissen bestaat hier (nog)
niet.
Psychisch
De Raad denkt dat mensen met ern
stige (levensbedreigende) eetstoor
nissen alleen kunnen worden ge
holpen in specialistische klinieken.
Opname in een ziekenhuizen waar
bij alleen wordt gekeken naar de li
chamelijk kanten van extreem af
vallen of aankomen, blijkt geen nut
te hebben. Eetstoornissen hebben
altijd een psychische achtergrond
en zolang deze psychische proble
men niet worden opgelost heeft een
lichamelijke behandeling ook geen
zin. Dat pleit volgens de raad voor
de aanwijzing van aparte afdelingen
voor de behandeling van dergelijke
patiënten.
De vrouwenhulpverlening heeft
zich als eerste intensief met eet
stoornissen beziggehouden, niet in
het minst omdat deze voornamelijk
bij vrouwen optreden. Het is ook de
vrouwenhulpverlening geweest die
de aandacht heeft gericht op de psy-
cho-sociale en maatschappelijke
achtergrond van eetstoornissen. Er
zijn in Nederland drie organisaties
op dit gebied werkzaam: de stich
ting Eetverslaving. de Anorexia-
stichting en Nederlandse vereni
ging Obesitas. De organisaties doen
onder meer aan deskundigheidsbe
vordering en directe hulpverlening
(praatgroepen). Het lijkt de Raad
raadzaam om de drie organisaties
nauwer te laten samenwerken en
wellicht te laten opgaan in ëën orga
nisatie.
"U bent om meer dan een reden een gevaarlijke con
current voor Hilversum". Moet de regionale omroep
West zich gevlijt of aangesproken voelen door deze
woorden van oud-staatssecretaris J. van der Reijden
die vanmorgen de Leidse studio van Radio West aan
de Oude Rijn officieel opende? Van der Reijden was
met name niet te spreken over het feit. dat de regionale
omroepen de landelijke omroepen mogen 'wegdruk
ken' uit de ether als ze hun uitzendingen hebben. Overi
gens komt hierin binnenkort verandering, als landelij
ke en'regionale omroepen eigen frequenties krijgen.
Gezien de beperkte ruimte in de Leidse studio werd
het openingsfeestje in de belendende dansschool Caste-
lein gehouden. "Ik vind het leuk de dansschool ook eens
van binnen te zien", aldus Van der Reijden, die als ras-
Leidenaar het instituut goed kent, maar er nog nooit
was geweest. "Het was vroeger een echte rooms-katho-
lieke dansschool en als niet-katholiek kwam ik daar
niet in. Xvant ik kon geen parochiekaart tonen".
Van der Reijden roemde de samenwerking tussen
Omroep Rijnland en Radio West, die beide van de stu
diofaciliteiten gebruik maken. "In de programma's
met elkaar concurreren maar verder samenwerken
waar dat kan", aldus het motto van de oud-staatsse
cretaris.
Hij stelde zich achter het initiatief van Radio West
om samen met uitgevers buiten de STER-reclame om
een alternatieve manier van inkomsten te bedenken.
"Het lijkt me een uitstekende alternatieve geldbron".
Als officiële opening loste Van der Reijden het start
schot voor een aantal marathonlopers van de Leidse
vereniging 'Roadrunners', die via Voorschoten, Leids-
chendam en Voorburg een bandje naar dthoofdstudio
van Radio West in Rijswijk brachten. Op het bandje
stond een toespraakje van Van der Reijden, dat door
Radio West na aankomst werd uitgezonden. (foto Jan
DEN HAAG/KATWIJK/NOORD-
WIJK/LISSE De rol van pensions
en kamerverhuurbedrijven lijkt in
Nederland te zijn uitgespeeld. In de
jaren tachtig is meer dan de helft
van deze ondernemingen verdwe
nen. De VW's in Katwijk en Lisse
bevestigen dit beeld, Noordwijk
niet.
Het aantal hotelbedden is echter
aanmerkelijk toegenomen, vooral
door de bouw van grote hotels.
Hierdoor dreigt een overcapaciteit
te ontstaan. In de toekomst moet
zorgvuldiger worden gekeken naar
de bouw van grote hotels. Dit staat
in het onderzoeksrapport 'De ont
wikkelingen van de hotel- en pen
sionsector in Nederland' van het
Bedrijfschap Horeca en het Neder
lands Research Instituut voor Re
creatie en Toerisme (NRIT).
De WV in Lisse kan beschikken
over honderd particuliere adressen
waar toeristen kunnen worden on
dergebracht. Toch is-de vraag hier
naar gering, omdat de toerist liever
een kamer in een goedkoop hotel
heeft. Maar die zijn er niet.
De VVV in Katwijk kampt met
hetzelfde probleem. Pensionhou
ders probeert zij te motiveren de ka
mers aan de wensen van de toerist
aan te passen. Bij de gemeente trekt
zij herhaaldelijk aan de bel om het
kleinere hotels die willen uitbrei
den niet te moeilijk te maken.
Het aantal overnachtingen in ho
tels is de afgelopen jaren behoorlijk
gestegen. Dat heeft, door de expan
siedrift van de hoteliers, echter niet
geleid tot een betere bezetting. Het
bedrijfschap en het NRIT vrezen
dat de bezetting Uiteindelijk zal da
len als de bouw van steeds weer
nieuwe grote hotels doorgaat.
Volgens de beide instellingen is
het beter om meer goedkope hotels
te verwezenlijken. Daarbij zal de
kwaliteit van kleinere hotels verbe
terd moeten worden en dan vooral
de sanitaire voorzieningen en de
restaurants. Doen de exploitanten
niets, dan is het niet uitgesloten dat
de komende jaren in deze categorie
enkele honderden bedrijven gesa
neerd moeten worden.
Toeristen die een goedkope va
kantie willen houden, laten de pen
sions steeds vaker links liggen. Het
gebrek aan voldoende voorzienin
gen is daarvan de oorzaak, menen
het Bedrijfschap en het NRIT. "Ne
derlanders willen bijvoorbeeld elke
ochtend douchen. Het publiek pikt
het niet om daarvoor eerst over de
gang te moeten lopen. Dat is de tra
giek van het pensionbedrijf". aldus
voorzitter F. Nijsten van het Be
drijfschap.
Mensen zijn echter wel op zoek
naar de sfeer en gezelligheid van
een klein hotel. Ze nemen toch in
aantal af. Onderzoeker L. Harms
heeft daar wel een verklaring voor.
"Vaak is de opvolging een pro
bleem en is het moeilijk om aan alle
eisen te voldoen, zoals aan de
brandbeveiliging. Bovendien is het
zeer arbeidsintensief en duur om
een nieuw hotel te beginnen", stelt
hij.
AMSTERDAM/LEIDEN -TV-kij-
kers krijgen in de toekomst meer
te zeggen over het kabelnet. De
VECAI, de landelijke organisatie
van kabelexploitanten, heeft een
aantal voorstellen gedaan aan zijn
leden om de inspraak beter te re
gelen. De organisatie heeft onder
meer het idee geopperd om con
sumentenraden in te stellen.
waarin kijkers hun zegje kunnen
doen over bijvoorbeeld het pro
gramma-aanbod en de tarieven.
De Leidse wethouder M. van
der Nat. voorzitter van Stadska-
bel Leiden en het regionale kabel-
bestuur, zegt het een goede zaak
te vinden als abonnees meer in
spraak krijgen over kabeltelevi
sie. "Je kunt het wel helemaal aan
de markt overlaten, maar dan
loop je als kabelbestuur de kans
dat de wensen van sommige groe
pen kijkers volledig ondersneeu
wen". Wanneer er een consumen-
tenraad kan worden ingesteld, in
volgens Van der Nat nog niet te
zeggen.
De VECAI heeft er ook op aan
gedrongen dat de plaatselijke ka
belnetten meer de handen ineen
slaan. Op die manier kunnen ze
voordeliger contracten afsluiten
met leveranciers van apparatuur
en tv-stations. In deze regio is
daar eind vorig jaar al een voor
zichtig begin mee gemaakt. Vol
gens Van der Nat kan het geen
kwaaad wanneer dit verder wordt
uitgebreid.
Honderd .jaar geleden stond er
in de krant:
- De heer E.H.. predikant bij de
Chr. Geref gemeente te Winscho
ten is, gelijk nader wordt be
richt, na een langdurig verhoor
voor den rechter-commissaris te
hebben ondergaan, naar het
huis van bewaring overge
bracht, naar men wil, wegens
verduistering van eene aanzien
lijke som gelds, ten nadeele van
een meisje, dat in familie-be
trekking tot hem stond, en tevens
over de treurige wijze, waarop
de zendingskas enz. beheerd is.
- Op de aanstaande Utrechtse
kermis zal aan ten hoogstens 6
draaimolens eene standplaats
worden verleend.
VijftiQ jaar geleden:
- Op last van de regeering zijn
gisteren in tal van plaatsen hier
te lande exemplaren in beslag
genomen van een boek van Her
man Rauschning, getiteld 'Hit-
Iers eigen woorden'. De inhoud
van het boek wordt beleedigend
geacht voor het hoofd van den
Duitschen staat. Ook in Leiden
zijn zes en dertig exemplaren
van edities in verschillende ta
len in beslag genomen.
- Op Goeden Vrijdag des
middags te drie uur zal in alle
Italiaansche industrieele onder
nemingen drie minuten stilte in
acht worden genomen ter pieuze
herdenking van Christus' Kruis
dood. Dit initiatief dat genomen
werd door het centraal comité te-
gen de Godslastering heeft
adhaesie-betuigingen ontvan
gen van alle ondernemingen op
het Apenijnsch schierleiland.
Bij zijn bezoek aan de Jaar
beurs te Utrecht kreeg Prins
Bernhard op de Fransche afdee-
ling door een exposant van me
chanisch kinderspeelgoed twee
dansende aapjes voor de twee
prinsesjes aangeboden.
Minister houdt vast aan meer inzetten van werldozen
Personeel NIvF
Waddinxveen
legt werk neer
Derksen en Pronk waarschuwen
ervoor dat wat betreft het binnen
lands bestuur in de jaren negentig
niet weer de fout uit het verleden
moet worden gemaakt dat blauw
drukken voor het hele land worden
bedacht: "Een probleem rond Am
sterdam vereist geen oplossing
rond Winterswijk".
De schrijvers van het boek beplei
ten niet dat het hele binnenlandse
bestuur op de helling moet. Zij kie
zen voor een verschillende aanpak.
Zij stellen voor per gebied bestuur
lijke knelpunten te onderzoeken en
dan te bekijken of bestuurlijke ver
anderingen nodig zijn en zo ja, wel
ke.
De grote steden kampen volgens
Derksen en Pronk met vier proble
men. Ten eerste sluiten de huidige
bestuurlijke grenzen niet meer aan
bij de beleving van de burgers. Die
voelen zich inwoners van een stads
gewest of agglomeratie. Het tweede
Leidse studenten op
werkbezoek in Praag
LEIDEN Twaalf Leidse studen
ten brengen de laatste week van
maart een werkbezoek aan de Kei
zer Kareluniversiteit in Praag. Doel
van het bezoek is het leren kennen
van het universitair onderwijs en
Tsjechoslowakije.
De delegatie (allen zijn lid van de
universiteitsraad) voert gesprekken
met studenten en hun organisaties
en met maatschappelijke en politie
ke instellingen die het onderwijs ter
harte gaan.
Op grond van deze gesprekken
nodigt de delegatie tien studenten
uit op haar kosten naar Leiden te
komen om daar kennis te nemen
van het universitaire systeem.
ook niet naar hun land van her
komst kunnen worden terugge
stuurd. een werkvergunning kun
nen krijgen.
Slecht imago
Overigens vindt De Vries dat de
tuinders zelf een beetje schuld heb
ben aan de personeelstekorten. Hij
vermoedde dat de lonen en arbeids
omstandigheden in deze sector zijn
achtergebleven bij andere bedrijfs
takken. Dat heeft de tuinderij vol
gens hem een slecht imago bezorgd.
De tuinders reageerden gisteren
teleurgesteld. Ze hadden gehoopt
dat hij toch zou toestaan om meer
Polen in te schakelen. Met werkne
mers uit EG-landen zijn ze niet ge
holpen, menen ze. De tuinders heb
ben slechte ervaringen met Britten
en Ieren. Wat de werknemers uit
Zuideuropese landen presteren,
weten ze niet maar erg enthousiast
kijken ze niet naar hun komst uit.
Vooral niet omdat de tuinders de
reis- en verblijfskosten moeten be
talen. Bij tijdelijke personeelsleden
uit Spanje en Portugal kan dat aar
dig in de papieren lopen.
WADDINXVEEN Het produk-
tiepersoneel van de vestiging van
NKF Kabel in Waddinxveen, on
geveer 400 werknemers, heeft gis
teren aan het eind van de middag
het werk neergelegd. De spontane
staking brak uit, omdat volgens de
directie voor de produktie van
speciale kabels geen toekomst is
in Waddinxveen, zie één van de
actievoerders, C. Scalzo, vanmor
gen.
Volgens Scalzo moesten de
werknemers van het mededelin
genbord vernemen dat de produk
tie van speciale telefoonkabels
naar de NKF-vestiging in Delfzijl
zou worden verplaatst. Daar wor
den nu al bulkprodukten geprodu
ceerd. In een kantinebijeenkomst
besloten de werknemers in de
produktie te staken.
Voor de werknemers is het on
begrijpelijk dat Waddinxveen
dicht moet. aldus Scalzo. De fa
briek zou de grootste winst van
het NKF-concern in Nederland
maken. Over vorig jaar werd vol
gens Scalzo een brutowinst van
28,8 miljoen gulden geboekt.
Vanochtend is tussen stakers en
directie een gesprek begonnen.
Zij eisten daarin uitleg over de
verspreide onheilsboodschap op
het mededelingenbord. Vanmid
dag overlegden de werknemers
met de vakbonden. Volgens woor-
voerder Van Linderen van NKF is
de actie van het produktieperso-
neel voorbarig. De mededeling
van de directie was gebaseerd op
voorlopige conclusies van een on
derzoeksrapport.
Het definitieve onderzoek naar
de toekomstmogelijkheden van
een fabriek voor speciale kabels
in Waddinxveen is nog niet afge
rond.
'Blauwdrukken voor het hele land werken niet'
LEIDEN - Het bestuur rond de gro
te steden kent zoveel problemen dat
bestuurlijke reorganisatie daar
dringend nodig is. De uit 1851 stam
mende driedeling rijk-provincie-ge
meente werkt daar niet meer.
Voor de grote steden is een spe
ciale wet nodig waarin afwijkende
bevoegdheden kunnen worden
vastgelegd. Dr. W. Derksen, hoogle
raar bestuurskunde, en drs. J.
Pronk, beiden van de universiteit
Leiden, schrijven dat in een boek
over de bestuurlijke vernieuwing
rond de grote stad.
probleem is dat de mogelijkheden
tot regionale sturing beperkt zijn.
Ten derde is het draagvlak van het
bestuur van de grote stad te gering
en ten vierde zijn de lasten tussen
centrum- en randgemeenten onge
lijk verdeeld.
Helft ondernemers verdwenen
NOORDWIJKERHOUT - Minister B. de Vries van Sociale zaken wil niet dat bloembollen
kwekers tijdelijk Polen in dienst nemen. Land- en tuinbouworganisaties hebben hierop al
verschillende keren aangedrongen omdat met name in het hoogseizoen niet voldoende
bollenpellers kunnen worden aangetrokken. Om de personeelstekorten aan te vullen doen
de tuinders al jaren een beroep op Polen, die speciaal voor dit tijdelijke werk naar de bol
lenstreek komen. De kwekers willen nu dat de overheid die situatie min of meer legali
seert.
Minister De Vries voelt daar echter
niets voor. Hij meent dat de tuin
ders in de eerste plaats een beroep
moeten doen op Nederlandse werk
lozen. Hij is daarbij bereid om maat-
Minister De Vries in Noorwijkerhout. Tuinders hebben door het lage loon en slechte arbeidsomstandigheden zelf reëelen te treffen, waardoor het
ten beetje schuld aan het gebrek aan personeel, vindt de bewindsman. (foto Dick H«gpunnin<-i werklozen moeilijker wordt ge-
Omwonenden vuilverbranding zijn schone beloften zat
(vervolg van pagina 1)
LEIDEN - "Het eerste wat er na 14
april moet gebeuren is dat de vuil
verbranding gesloten wordt. We
zijn nu zeven jaar bezig en het moet
nu maar eens afgelopen zijn. De
maat is vol. Elke dag dat de vuilver
branding open blijft, is er één te
veel".
J. Oostwouder maakt als lid van
de werkgroep vuilverbranding dui
delijk dat de omworienden de scho
ne beloften van provincie en be
stuur van de vuilverbranding meer
dan zat zijn. Met de sluiting van de
vrijwel identieke vuilverbranding
in Alkmaar als lichtend voorbeeld,
eisen zij van minister Alders dat ook
de Leidse installaties volgende
maand sluiten.
Tot 14 april 1990 gaf de Raad van
State gelegenheid om de installaties
te verbeteren zodat de uitstoot min
der giftig zou zijn. Dat is om diverse
redenen niet gebeurd. Wel is de mi
nister inmiddels om ontheffing van
de voorwaarden gevraagd. De
werkgroep is fel tegen een dergelij
ke ontheffing.
De omwonenden voelen zich
voor de gek gehouden door provin
ciebestuur en bestuur van de Ge-
vulei die alle problemen jarenlang
omzeilden met de mededeling dat
in het begin van de negentiger jaren
een nieuwe vuilverbranding in
Leidschendam gereed zou zijn. De
verwachting is echter dat deze niet
eerder dan in '95 in bedrijf gaat. Mo
gelijk dat onjuiste procedures nog
voor verdere vertraging zullen zor
gen.
De bewoners vinden het niet no
dig de resultaten van een bliksem-
onderzoek naar de Leidse vuilver
branding af te wachten. Metingen
waarvan de resultaten drie maan
den geleden bekend werden ge
maakt, hebben naar hun mening
ondubbelzinnig aangetoond dat de
ze niet voldoet aan de eisen. Het
bliksemonderzoek kan daar weinig
aan toevoegen, meent de werk
groep.
Woonwijk
Aanpassing van de vuilverbranding
wordt door alle betrokkenen onmo
gelijk geacht omdat de kosten (50
miljoen gulden) veel te hoog zijn en
de ovens voor de noodzakelijke
werkzaamheden geruime tijd stilge
legd zouden moeten worden. "Ver
betering van de installatie zou bo
vendien betekenen dat de Leidse
vuilverbranding nog veel langer in
werking zal blijven. Dat willen we
niet. Een vuilverbranding hoort
niet in een woonwijk", zegt Oost
wouder.
Sluiting van de vuilverbranding
betekent dat, in afwachting van een
nieuwe installatie in Leidschen
dam, voor 90.000 ton vuil een be
stemming moet worden gevonden.
Oostwouder: "Van der Vlist heeft
onlangs gezegd dat in Zuid-Holland
afval van de vuilverbranding in Alk
maar gestort kan worden. Het lijkt
me dat er dan in de provincie ook
plaats is voor afval van de Leidse
vuilverbranding".
"Dat is echter niet ons probleem.
De provincie en het bestuur van de
Gevulei hadden hiervoor al veel eer
der een oplossing kunnen zoeken
maar ze hebben het probleem jaren
lang voor zich uitgeschoven".
maakt om tijdelijk werk te weige
ren. Biedt dit geen soelaas, dan
moeten de tuinders inwoners van
EG-landen in dienst nemen,
j Blijven ze dan nog met perso
neelstekorten zitten, dan wil De
Vries wel kijken of er Poolse werk
nemers kunnen worden ingescha
keld. "Wat mij betreft is de toelating
van Polen dus nagenoeg uitgeslo
ten, maar niet geheel onmogelijk",
aldus de minister gisteren tijdens
een bijeenkomst van tuindersorga
nisaties in Noordwijkerhout.
Het verzoek van directeur De-
bicka van het Poolse ministerie van
arbeid om meer mogelijkheden te
scheppen voor seizoensarbeiders
uit dit land, wees De Vries van de
hand. "In Nederland is nog altijd
een groot aantal werklozen. Die
moeten eerst aan een baan worden
geholpen. Verder is Polen niet de
enige die zo'n verzoek heeft inge
diend. Andere landen hebben dat
ook gedaan".
De minister wil wel kijken of asiel
zoekers, die nog geruime tijd op een
besluit over hun verblijfsvergun
ning moeten wachten en hoe dan
