Geen nieuwe feiten uit
onderzoek van justitie
Volksgezondheid vroeg al in '78 om onderzoek Heineken-afval
'Zuid- en Noord-Holland bloedarm en kleurloos'
(Duö ïlirutoj
Exploitatie lokale omroep
door regionale dagbladen
REGIO
PAGINA 15
Dioxine-onderzoek op Alphense vuilstort nu al omstreden
Vijfhuizen. Toen het hoogheem
raadschap na klachten van omwo
nenden daar een onderzoek instel
de, werden geen kwalijke stoffen
aangetroffen. "Naar dioxines is
toen niet gezocht", zegt een woord
voerder van Rijnland.
Heineken heeft tot nu toe bij hoog
en bij laag ontkend dat er in het pro-
duktieproces dioxines zouden vrij
komen. Ook woordvoerder Meijer
van het hoogheemraadschap ("Hei
neken heeft het produktieproces bij
ons bekend moeten maken") noemt
het onwaarschijnlijk dat in de fa
briek in Zoeterwoude dioxines vrij
komen. Onderzoek van justitie had
dezelfde uitkomst.
Na alle opwinding rond de vuilstort
in Alphen, meende de provincie er
niet aan te kunnen ontkomen op ba
sis van slechts geruchten een kost
baar onderzoek naar dioxines te
starten. Provinciaal-ambtenaar
Timmermans: "Het onderzoek is
bedoeld om de onrust weg te ne
men. Een relatie tussen dioxine en
Heineken kan niet worden gelegd".
De ongerustheid bij leden van de
streekcommissie ove
van onderzoek is inmiddels
fors toegenomen. Ondanks t
delijke afspraak met milieugedepu
teerde Van der Vlist wordt niet op
zeven plaatsen geboord. Het aantal
is gisteren om onduidelijke reden
teruggebracht tot vijf. Streekcom-
missielid C. van Laar: "Ik ben daar
heel boos over. Afspraken worden
zomaar opzij geschoven, ongeloof
lijk. Het moet toch voor alle partijen
ellendig zijn als het aantal monsters
dat geanalyseerd gaat worden zo
klein is dat de onzekerheid blijft be
staan".
Van Laar vindt dat op alle loka-
ties die op aanwijzing van getuigen
zijn uitgekozen, tenminste twee bo
ringen moeten worden verricht om
zoveel mogelijk zekerheid te ver
krijgen. De bedoeling is echter dat
slechts één boring per lokatie wordt
verricht waardoor volgens Van
Laar de conclusie niet anders kan
zijn 'dan dat er zich op die specifie
ke plaats geen dioxine in de bodem
bevindt'. De onzekerheid neemt toe
wanneer er geen kiezelgoer wordt
gevonden omdat deze zich heeft
vermengd met de andere troep die
zich in de bodem bevindt.
i dui-
De uitkomst van het dioxine-on
derzoek kan bepalend zijn voor de
maatregelen die de provincie gaat
treffen op de vuilstort. Van Laar:
"Alle andere stoffen in de vuilstort
zullen, wanneer zij in contact ko
men met het grondwater, op den
duur worden afgebroken. Dioxine
doet dat niet. Daar moetje dus reke
ning mee houden".
De betrokken partijen zijn het er
nog niet over eens wat er precies op
de voormalige vuilstort moet ge
beuren. Gemeentebestuur, streek-
commissie en bewonerscomité vin
den dat het grondwater nu al zoda
nig vervuild is dat het moet worden
afgepompt en worden gereinigd. De
provincie echter meent dat kan
worden volstaan met een bewa
kingssysteem waarna pas behoeft
te worden ingegrepen als de veront
reiniging zich verspreidt. Wanneer
blijkt dat zich dioxines in de vuil
stort bevinden, is het standpunt van
de provincie onhoudbaar, vindt
Van Laar. "Wanneer je constateert
dat de dioxine zich gaat versprei
den, is het al te laat".
Heineken niet
in beroep tegen
besluit rechter
ZOETERWOUDE - Bierbrouwer
Heineken gaat niet in beroep tegen
de uitspraak van de Amsterdamse
rechter mr. Vrakking die vrijdag de
staking die vorig week de brouwe
rijen in Zoeterwoude en Den Bosch
lamlegde, niet onrechtmatig ver
klaarde. Heineken legt zich bij de
uitspraak van de rechter neer om al
dus zo snel mogelijk weer tot nor
male arbeidsverhoudingen te ko-
"De staking is gestopt en het reor
ganisatieplan is van tafel. De werk
omstandigheden zijn weer normaal
en dat willen we graag zo houden",
aldus woordvoerder C. Woerts van
de bierbrouwerij in Zoeterwoude.
De woordvoerder kon nog geen
schatting maken van de schade die
de bierbrouwerij door de stakingen
heeft geleden: "Duidelijk is dat bij
een bedrijf als Heineken het al gauw
over miljoenen guldens gaat".
Vandaag worden overigens on
derhandelingen over de nieuwe cao
gevoerd. Afgelopen zaterdag werd
al een principe-overeenkomst be
reikt tussen de directie van Heine
ken en de bonden over vier procent
loonsverhoging en een verlenging
tot 1996 van een vut-leeftijd van 60
jaar.
Geen subsidie voor
luchtvaartmuseum
DEN HAAG, - De Raad van State
heeft beslist dat de provincie
Noord-Holland het luchtvaartmu
seum Aviodome niet hoeft te subsi
diëren. Het museum gaat zo goed
als zeker opnieuw in beroep en wel
tegen de beslissing van het ministe
rie van WVC de subsidiëring over te
laten aan de provincie.
Medewerker Peter van de Noort
van het luchtvaartmuseum zegt niet
verbaasd te zijn over de uitspraak
van de Raad van State. "Wij hadden
er op gerekend het beroep te verlie
zen. Wij overwegen daarom nu op
andere gronden beroep aan te teke-
Wethoitder De Jong: "Goed fout ge
gaan op de vuilstort".
zoek op de vuilstort, moet duidelijk
maken of er sprake is van nieuwe
feiten.
De Jong zegt nog geen informatie
te hebben over de omvang van de
stortingen. "Ik ben ook niet geïnte
resseerd in het aantal vaten dat er
ligt. Het gaat mij er om wat voor
stoffen zich in de vuilstort bevin
den", aldus De Jong die de raads
commissie in maart verslag wil
doen van het overleg met justitie.
Vlekken
De Jong zegt geschrokkken te zijn
van verklaringen die getuigen te
genover justitie hebben afgelegd.
Daaruit is hem gebleken 'dat er iets
goed fout is gegaan op de vuilstort'.
De Jong spreekt van blinde vlekken
in het beheer van de stortplaats en
de controle op de stortingen. "Daar
bij is het nodige misgegaan".
De wethouder onthoudt zich van
het verstrekken van informatie over
getuigen die door justitie zijn ge
hoord. Hij heeft met justitie afge
sproken daarover geen mededelin
gen te doen. Ook justitie zelf hult
zich voorlopig in stilzwijgen over
het onderzoek. Volgens persofficier
De Vos is het onderzoek nog niet af
gerond en worden er de volgende
maand nog getuigen gehoord.
Het onderzoek valt in twee delen
uiteen. Enerzijds is het gericht op
mogelijke overtredingen van het
transportbedrijf Kemp uit Hazers-
woude, anderzijds wordt bekeken
in hoeverre ambtenaren en bestuurt
ders van de gemeente Alphen me
de-verantwoordelijk kunnen wor
den gesteld voor de illegale stortin
gen.
De Vos: "De resultaten van het
onderzoek zullen in een eventuele
rechtszaak blijken. De officier van
justitie beraadt zich momenteel op
de zaak Kemp. Wanneer die horde is
genomen, zal zij zich een oordeel
vormen over het tweede deel van
het onderzoek".
Wanneer het onderzoek van justi
tie en eventuele rechtszaken die
nog volgen hem enig houvast ge
ven, is De Jong van plan de betrok
ken bedrijven aansprakelijk te stel
len voor het reinigen van de grond
die zij hebben vervuild.
22 februari 1990
Honderd jaar geleden stond er
in de krant:
- Uit Kuilenburg bericht men
van gisteren: Eene aIgemeene
werkstaking is uitgebroken on
der het werkvolk der glasfabriek
van den heer Hoytema. Het volk
moet schandelijk hebben huisge
houden. Een deel der werklieden
wilde niets weten van het werk-
staken en was als gewoonlijk
aan het werk gegaan. De andere
troep is toen de fabriek binnen
gedrongen en heeft de goedge-
zinden met gloeiende vorken en
blaaspijpen uit de werkplaatsen
verdreven. Vooral de jongens
doen hard mede. Ofschoon thans
alles rustig is, zijn de noodige
maatregelen genomen om even-
tueele wanordelijkheden met
kracht tegen te gaan. (A.C.)
De smidsgezellen te Lubeck heb
ben wegens het afwijzen van
hunne vorderingen wat de
loonen betreft het werk gestaakt.
Vijftig jaar geleden:
- Een visscher uit Katwijk aan
Zee, die hardhoorend was, wilde
graag haar zee, doch daarvoor
moest hij een geneeskundige ver
klaring bezitten. Zijn broer ging
naar den dokter en kreeg een
goedkeuring, waarvan de hard-
hoorende man gebruik maakte.
De zaak kwam aan het licht,
toen laatstgenoemde omkwam
bij het vergaan van zijn boot. De
Haagsche politierechter veroor
deelde de broer tot veertien da
gen gevangenisstraf.
- Onze verlieslijst aan schepen
sedert het uitbreken van den oor
log:
Hr.Ms. Van Ewijck (30 dooden
Mark, Hr.Ms. Van Gelder (6),
Binnendijk H.A.L.Tegri (7),
Safe (7), Sliedrecht (26), Sim. Bo
livar K.N.S.M. ((86), Spaarn-
dam H.A.L. (5), Tajandoen (6),
IJm. 116 Silvain (11), Imming-
ham, Truida, Arendskerk, Nora,
Burgerdijk H.A.L.. Den Haag
(26 vermisten), Ameland, Alja,
Tara, Petten.
Herdenking in Ridderzaal van 150-jarig bestaan Holland-provincies
ALPHEN AAN DEN RIJN - Op
nieuw spitten mannen in gif-veilige
overalls in de vervuilde grond van
de voormalige Alphense vuilstort in
de Coupépolder. Terwijl de golfers
op de achtergrond hun balletje
slaan, zijn de mannen dit maal op
zoek naar materiaal dat bierbrou
werij Heineken 10 jaar geleden op
de stort heeft achtergelaten en waar
volgens geruchten dioxines in zou
den zitten.
In 1978 al vroeg de toenmalige in
specteur van de volksgezondheid,
naar het lijkt tevergeefs, om een on
derzoek naar het afval dat Heineken
op de vuilstort liet deponeren. Naar
de mening van de inspecteur had
nooit toestemming gegeven mogen
worden voor de stort van Heineken-
afval in Alphen.
door
Gert Visser
Steeds als het grijpertje een schep
smurrie naar boven haalt, komt er
een muffe walm uit het boorgat om
hoog. Een aanwezig lid van de
streekcommissie die het graafwerk
nauwlettend in de gaten houdt,
wijst op enkele geel-groene, smerig
uitziende plassen van onbekende
samenstelling die een tiental meters
verder uit de stort omhoog wellen
en een deel van de stank voor hun
rekening nemen.
Brokken grond die uit de stort
omhoog worden gehaald, verdwij
nen in emmertjes- waarvan er later
enkele zullen worden opgestuurd
ook al trekken Amsterdam, Rot
terdam en Den Haag veel macht
en bevoegdheid naar zich toe.
Juist door de aanwezigheid van
de grote, machtige steden komt
daar bij dat Zuid- en Noord-
Holland moeten optreden als
bewakers van de belangen van
de kleine gemeenten".
Nog belangrijker is volgens
Zijderveld dat de maatschappe
lijke bloedarmoede en culture
le vaagheid zullen afnemen.
"Samen met de provincie
Utrecht» die dezelfde euvelen
deelt, moeten beide provincies
zich ontwikkelen tot een sa
menhangende. herkenbare,
identificeerbare en vitale euro
regio. Ze moeten op korte ter
mijn uitgroeien tot de euroregio
Holland die een dubbele kern
bezit: de eurocities Amsterdam
en Rotterdam".
In de visie van Zijderveld
groeien meer van zulke regio's,
tot over de grenzen. Hij wees
gistermiddag op het econo
misch en cultureel samenwer
kingsverband van de drie noor
delijke provincies met de regio
aan de andere kant van de grens.
Voor Gelderland en Overijssel
valt eenzelfde transnationaal
netwerk te verwachten, terwijl
de zuidelijke provincies zich
meer op Brussel dan op Den
Haag zullen oriënteren. De Hol
landen, plus Utrecht en later
ook Flevoland, wordt een euro
regio van groot economisch,
maatschappelijk en cultureel
verband, verwacht Zijderveld.
De provinciebesturen zullen
daarin een grote rol spelen. "De
groot-stedelijkheid enerzijds
en de groenvoorzieningen an
derzijds zullen ervoor zorgen,
dat wat met een verkeerde
naam Randstad wordt genoemd,
niet uit zal groeien tot wat
Tokyo en New York geworden
zijn".
naar de universiteit van Amster
dam. Daar wordt het zeer specialis
tische onderzoek naar dioxines ver
richt waarvan de uitslag mogelijk
eind maart bekend is.
Het kiezelgoer, het filtermateriaal
dat Heineken op de stort achterliet,
werd in de eerste week van het on
derzoek niet gevonden, tenminste
niet in zijn zuivere vorm. Niet uitge
sloten is dat het spul onherkenbaar
is opgegaan in de brei die zich op
enkele meters diepte in de stort be
vindt. Dat maakt het de onderzoe
kers lastig om te bepalen welke
monsters geanalyseerd moeten
worden.
Kattepis
Medio maart en april 1988 meldden
zich bij de streekcommissie een elf
tal getuigen die verklaarden dat er
giftig filtermateriaal op de vuilstort
aanwezig zou zijn. Acht noemden
Heineken als de bron van het spul,
zeven getuigen wezen op de aanwe
zigheid van dioxine. De streekcom
missie, die de identiteit van de ge
tuigen angstvallig geheim houdt,
achtte de verklaringen serieus ge
noeg om de provincie in te lichten.
Deze besloot pas enkele weken ge
leden een onderzoek in te stellen.
Niet omdat er concrete aanwijzin
gen voor de aanv ezigheid van
dioxine waren maar om de geruch
ten te ontzenuwen.
Dat Heineken enige tijd actief is.
geweest op de Alphense vuilstort is
geen geheim. De bierbrouwer
maakte tot 1978 gebruik van de
Leidse vuilstort in Roomburg die
dat jaar werd gesloten. Vooruitlo
pend op een definitieve vergun
ning, mocht Heineken met toestem
ming van de gemeente ruim een jaar
gebruik maken van de Alphense
stort.
Dat leidde tot nogal wat opwin
ding en klachten van omwonénden
over een kattepis-stank. Na een on
derzoek liet de toenmalige inspec
teur van de volksgezondheid drs. W.
Krul op 28 december 1978 het ge
meente- en het provinciebestuur
weten "dat op de stortplaats een
aantal bergen slibachtige afvalstof
fen gestort waren waarvan de aard
en herkomst niet duidelijk waren.
Een van deze afvalstoffen, een geel
bruin korrelig materiaal, verspreid
de bijzonder veel stank. Naar alle
waarschijnlijkheid betreft het hier
afvalstoffen van de firma Heine
ken". Krul vroeg om een onderzoek
naar 'de aard, samenstelling en her
komst van deze afvalstoffen'.
Ontheffing
De inspecteur, zo blijkt uit een late
re brief, stelde zich op het stand
punt dat de afvalstoffen van Heine
ken zich niet leenden voor storting
'doch dat het verbranden er van mil
ieutechnisch gezien de meest pas
sende verwerkingsmethode is'. Te
vens vroeg Krul om een onderzoek
naar stoffen die door Unilever uit
Gouda zonder vergunning werden
gestort.
Of het Heineken-afval ooit is on
derzocht, is onduidelijk. Noch de
provincie noch het Hoogheemraad
schap van Rijnland kunnen hier
antwoord op geven. In augustus '79
moest Heineken het storten van af
val op last van de gemeente Alphen
beëindigen waarna het bedrijf in
zee ging met een firma die van het
afval tuinaarde en compost maakte
dat werd verwerkt op een terrein in
AMSTERDAM - De exploitatie
van de zenders van de lokale en re
gionale omroepen moet in de toe
komst worden overgelaten aan de
uitgevers van dag- en nieuwsbladen
in de betrokken plaatsen en regio's.
Alleen op die manier kan reclame
bij deze omroepen worden inge
voerd zonder dat het de plaatselijke
pers de kop kost.
Tot deze conclusie komt de Ne
derlandse Dagbladpers. De organi
satie van dag- en nieuwsbladen
heeft vandaag een gedetailleerd
plan bekend gemaakt voor exploi
tatie van lokale en regionale zen
ders. De regionale omroepen heb
ben negatief gereageerd op de plan-
De NDP wijst commerciële Ipka-
le en regionale omroep af, de uitge
versorganisatie gaat ervan uit dat
een publiek lokaal/regionaal bestel
met beperkte vrijheden de beste
kans van slagen heeft. Een volledig
vrij bestel merkt ze aan als 'niet re
ëel'. Er zijn daarvoor onvoldoende
frequenties beschikbaar en boven
dien zou er een enorme strijd ont
branden om de markt. Zo'n concur
rentieslag levert de omroepen uit
eindelijk niet meer geld op. wat
voor de overheid toch in eerste aan
leg reden was te pleiten voor invoe
ring van deze reclame.
De NDP heeft zich jarenlang ver
zet tegen de invoering van etherre
clame op de plaatselijke zenders,
omdat de uitgevers bang zijn dat dat
ten koste gaat van hun eigen adver
tentie-inkomsten. Maar nu de orga
nisatie - onder meer op grond van
de mediaparagraaf in het regeerak-
DEN HAAG - Nu eens niet al
léén mooie woorden bij een
plechtigheid: "De twee Hol
landse provincies zijn, om het
wat grof uit te drukken, maat
schappelijk bloedeloos en cul
tureel gezichtsloos".
Het zal je maar worden ge
zegd op je 150ste verjaardag.
Maar professor A. Zijderveld,
cultuursocioloog aan de Eras
mus Universiteit in Rotterdam
en gistermiddag spreker bij de
herdenking van het 150-jarig
bestaan van de provincies
Noord- en Zuid-Holland, ging
nog even door.
door
Gerard Haverkamp
koord - tot de conclusie is gekomen
dat invoering van reclame voor deze
omroepen onvermijdelijk is, pro
beert ze ermee te leven. Óm de scha
de voor haar leden tot een minimum
te beperken, komt "de organisatie
met een eigen exploitatieplan.
De omroepen moeten hun pu
bliek karakter behouden, waarbij
via een Ster-achtige constructie ex
tra inkomsten uit reclame worden
geworven. Deze Opbrengsten moe
ten worden verdeeld tussen de om
roepen en de exploitant van de zen
der, de uitgever. De NDP bepleit in
haar voorstel een strikte scheiding
tussen de redactie van de omroep
en de advertentie-werving door de
uitgevers, een verdeling die verge
lijkbaar is met de situatie van de
meeste bladen.
De Stichting Regionale Omroep
Overleg en Samenwerking heeft ne
gatief gereageerd op de plannen van
de dagbladen. De regionale omroe
pen zijn weliswaar bereid tot sa
menwerking met de uitgevers,
maar voelen er niet voor de exploi
tatie met de uitgevers te delen. De
Roos houdt vast aan haar eerder
voorstel de uitgevers als eersten in
de gelegenheid te stellen regionale
zendtijd op te kopen en te exploite
ren. "We zien niet in waarom het
aanbod op de regionale zenders
door twee verschillende aanbieders
zou moeten worden verzorgd", al
dus de Roos. De organisatie bena
drukt dat de pluriformiteit van de
informatievoorziening ermee is ge
diend dat de redacties van kranten
en omroepen onafhankelijk van el
kaar blijven functioneren.
Met een zware grondboor worden monsters uit de Alphense belt gehaald, die bij de universiteit van Amsterdam
op dioxine worden onderzocht". (foto wim Dijkman)
Verontreiniging vuilstort niet erger dan nu bekend
DEN HAAG/ALPHEN AAN
DEN RIJN - Het is onwaar
schijnlijk dat het onderzoek
van justitie naar illegale stor
tingen op de voormalige
vuilstort in Alphen nieuwe
vervuiling aan het licht zal
brengen.
Volgens F. Timmermans, werk
zaam bij de afdeling bodemsane
ring van de provincie, heeft het on
derzoek geen nieuwe informatie op
geleverd over aard en omvang van
de vervuiling.
Volgens Timmermans zijn de ge
ruchten destijds als zouden er zo'n
100.000 vaten met chemisch afval
op de vuilstort liggen door het justi
tieel onderzoek 'niet waargemaakt'.
In afwachting van de resultaten van
het dioxine-onderzoek dat momen
teel plaatsheeft, ziet de provincie
dan ook geen reden om af te wijken
van de voorgestelde maatregelen
om verspreiding van de vervuiling
tegen te gaan. Bij eerder onderzoek
werden 'slechts' 130 vaten naar bo
ven gehaald.
De resultaten van het onderzoek
van justitie zijn nog niet openbaar
gemaakt. Timmermans zegt zijn in
formatie te hebben uit contacten
met ambtenaren die aan het onder
zoek hebben deelgenomen. Ook
milieuwethouder W. de Jong van de
gemeente Alphen heeft inmiddels
contact gehad met justitie. Hij
wacht nog op een lijst van stoffen
die volgens getuigenverklaringen
illegaal zijn gestort. Een vergelij
king met de resultate van het onder-
"Vergeleken bij andere
streekculturen zijn Noord- en
Zuid-Holland als provincies
bloedarm en kleurloos geble
ven", sprak hij tot ministers,
commissarissen van de konin
gin en de koningin zelf. "Inder
daad. eigenlijk zijn zij niet veel
meer dan abstracte en functio-
nele bestuursstructuren. Ze be
staan en functioneren wel als
legale structuren, maar ontbe
ren legitimiteit, dat wil zeggen:
overtuigingskracht, maatschap
pelijke verankering, gezag.' Dit
is een ernstige conclusie, want
zoals bekend is legaliteit zonder
legitimiteit voos en is macht
zonder gezag op den duur
kwetsbaar".
Ja, van deskundigen had hij
de afgelopen tijd wel eens ge
hoord dat beide provincies als
bestuurlijke eenheden eigen
lijk overbodig zijn. "Maar die
conclusie wijs ik met klem af.
Dus heeft u vanmiddag toch nog
reden om feest te vieren",' zo
hield hij de stemming er in een
Koningin Beatrix kreeg uit handen van de Zuidhollandse gedeputeerde Günther (links) het gedenkboek '150
jaar Noord- en Zuid-Holland'. In het midden gedeputeerde Van Dieperi-Oost van de provincie Noord-Holland.
(foto ANP)
volle Ridderzaal op het Binnen
hof in Den Haag in.
De provinciale staten van zo
wel Zuid- als Noord-Holland
waren daar gistermiddag in een
bijzondere vergadering bijeen
voor de herdenking van het feit
dat Holland in 1840 in twee de
len werd gesplitst. De kamerle
den in die tijd bepaalden dat
deze provincie 'te groot was in
uitgestrektheid, bevolking,
rijkdom en opbrengst'. "Typisch
Hollands", noemde c
van de koningin in deze provin
cie, S. Patijn, dat in zijn ope
ningswoord. "Zoals zo vaak in
ons groene land. De hoogte van
het maaiveld bepaalt wat een
ieder mag of niet mag: alles
daarboven wordt afgesneden".
Bewakers
Terug naar Zijderveld, die na
een 'historische' rede van J.
Bank, hoogleraar aan de univer
siteit in Leiden, de blik op de
toekomst wierp. Want die heeft
de provincie ondanks de door
hem uitgesproken culturele
vaagheid weldegelijk. "De pro-
vincies'hebben op verschillende
terreinen aan belang gewon
nen: wat betreft de ruimtelijke
ordening, het bouwvolume,
milieudefensie, het openbaar
vervoer, de groenvoorziening,
enzovoort hebben de provincies
genoeg in de melk te brokkelen,
