Kamer geeft geen
steun aan boeren
Twee halen.
Minder betalen.
15r
20r
90r
Rol windenergie blijft klein
Acties gaan op beperkte schaal door
Kernenergie DDR zonder
toekomst na ontspanning
'Bedrijven slaan munt
uit milieu in reclames'
Bouw Kanaaltunnel weer
uit financiële problemen
WOENSDAG 21 FEBRUARI 1990
ECONOMIE
PAGINA 7
DEN HAAG (ANP) Ongeveer duizend demonstrerende boeren, overwegend akkerbou
wers, hebben gisteren in Den Haag tevergeefs een beroep op de politiek gedaan. Zij zorg
den met zeker 600 trekkers voor een flinke verkeerschaos in de residentie, maar vonden
geen steun voor hun roep om hogere graanprijzen.
PAITZDORF (Rtr) - De Oostduit-
se uraniumindustrie heeft de Sov
jetunie decennia lang de grondstof
voor zijn atoombommen geleverd
maar heeft over dit wapenfeit 45
jaar gezwegen. Nu de Sovjets niet
langer behoefte hebben aan het ra
dioactieve materiaal voor hun wa
pens en krachtcentrales dreigt Eu
ropa's grootste producent van ura
nium failliet te gaan.
Moskou investeert weliswaar nog
steeds in Wismut, maar de totale
produktie zal drastisch omlaag
moeten. Binnenkort zal met Mos
kou gesproken worden over een
vermindering van 50 procent in de
komende vijf jaar, aldus Müller.
"De Sovjetunie heeft alle importen jetgeleerden
stopgezet", aldus woordvoerder dige toevoer
wapens door Gorbatsjovs ontwape- Hoffmann, manager van de mijn
ningsdrift en de ecologische bezwa- Paitzdorf. "In de toekomst zal o
ren tegen kernenergie na de ramp geen steun ten deel vallen. We mc
bij Tjernobyl in 1986 heeft de Krem-
linleiders doen besluiten het roer
krachtig om te gooien.
Moskou zette de fabrieken in 1946
sneltreinvaart op. Voor de pro
procent van de energievraag in het
land moet verzorgen, zit dus in de
lappenmand. Twee centrales zullen
om hun grove technische gebreken
worden gesloten en de weerstand
onder de bevolking is groot. Zelfs
bij handhaving van de huidige
kerncentrales is de capaciteit in
Wismut vele malen groter dan de
binnenlandse vraag. Precieze cij
fers zijn weliswaar niet bekend
maar westerse experts schatten de
zaak sluiten
"Wismut heeft nooit tegen con-
duktie van de nog in ontwikkeling currende prijzen hoeven werken,
zijnde atoombom hadden de Sov- De eis was slechts uranium te pro-
SDAG-Wismut, Oostduitsers hebben dus 45 jaar stelt echter andere eisen. "Enkele
Berlijn en Moskou evengrote
deelhouders zijn.
Tot voor enkele jaren eiste de
Sovjetunie de totale opbrengst van
De Tweede Kamer verwierp de mo
tie Ter Veer (D66), waarin minister
Braks van landbouw, natuurbeheer
en visserij werd opgedragen zich tij
dens de EG-onderhandelingen in
Brussel in te zetten voor herstel van
de graanprijs naar het niveau van
1988. Voor de motie stemden D66,
de WD, Groen Links, Centrumde
mocraten en RPF.
De Kamer heeft eveneens een
motie van Blauw (WD) verworpen,
waarin de regering werd gevraagd
binnen de bestaande regelingen een
reële daling van de graanprijs te
voorkomen. De Kamer aanvaardde
wel een motie van CDA en PvdA
(Van Zijl/Van Noord) waarin onder
meer wordt gevraagd om een ande
re studie van de Europese Commis
sie naar de mogelijkheden van nieu
we en bestaande maatregelen om de
produktie te beheersen.
De demonstrerende boeren op
het Binnenhof hebben uiterst te
leurgesteld over de afloop van het
landbouwdebat. Minister Braks
toonde zich na afloop van de stem
mingen tevreden. Hij zag er een be
vestiging en ondersteuning van zijn
tot nu gevoerde beleid in. De be
windsman meent dat hij tot nu toe
al het mogelijke heeft gedaan om de
boeren te helpen.
Boze boeren uit Groningen heb
ben vanochtend met 120 tractoren
koers gezet naar het gebouw van de
Sociaal Economische Raad in Den
Haag om een openbare vergadering
van het Landbouwschap in het
SER-gebouw kritisch volgen. Een
deel van de demonstranten uit
Friesland en de IJsselmeerpolders
zou daarbij zijn. Verder werden
nieuwe demonstranten verwacht,
die met drie bussen uit Groningen
nog onderweg waren naar Den
eis dat er eer
nister Braks van landbouw, natuur
beheer en visserij.
voorraden in de Sovjetunie zelf, de
vermindering van het aantal kern-
waarvan Oost- zonder tegenstribbelen geleverd honderden tonnen zouden ze nog
i de Sovjetunie. wel kunnen slijten op de wereld
markt maar contracten voor langere
'We hebben reserves opgebouwd termijn vereisen een gegarandeerde
or een periode van ongeveer tien levering en dat is in de huidige on-
halen zekere politieke constellatie uitge-
SDAG-Wismut op. Maar de grote jaar. Maar of we de 21ste e
een politieke vraag, waarop ik sloten", aldus een westerse expert,
geen invloed heb", aldus Manfred De Oostduitse kernenergie, die 10
Buitenlandse specialisten zien
daarom voor Wismut geen enkele
toekomst. "Over driejaar is alles af
gelopen. Het uraniumgehalte van
de in Oost-Duitsland gedolven ert
sen is extreem laag: 0,05 procent.
Het kost een vermogen om dit te
winnen", luidt de verklaring. En
stralingsgevaar voor de kompels en
het milieugevaar bovengronds zal
een toekomstige Duitse regering
niet snel doen besluiten Wismut te
handhaven.
In de motie wordt ook gevraagd
om er bij andere EG-lidstaten op Haag.
aan te dringen bestaande regelin
gen, zoals het uit produktie nemen Boze akkerbouwers hebben van
van landbouwgrond (braakleggen), ochtend met hun tractoren blokka
maximaal inhoud te geven. Van Zijl des opgericht bij het kantoor
en Van Noord hopen daarmee te be- het Landbouwschap. Rond het kan-
reiken dat ook in andere lidstaten toor en in de straten van de Archi-
grond uit produktie wordt geno- pelbuurt bevinden zich naar schat-
men. Daardoor zou de graanpro- ting 150 tractoren. Het betreft actie-
duktie in de EG onder de 160 mil- voerders uit Groningen, Friesland
joen ton per jaar kunnen blijven. De en de IJsselmeerpolders. Ook het
twee jaar geleden op de Eurotop af- kantoor van de Rijksdienst voor het
Wegverkeer in Veendam werd ge
blokkeerd. Zij blokkeerden van
ochtend omstreeks acht uur een
kwartier lang de Utrechtsebaan in
Den Haag in beide richtingen ge
blokkeerd.
De boeren die nog in Den Haag
.demonstreren dwongen een ge
sprek met de voorzitters van de drie
centrale landbouworganisaties af.
Zij houden bovendien vast aan hun
gesproken kortingsregeling op de
prijzen hoeft dan niet tè worden toe
gepast.
Geldzaken Abemy
deels in handen
van Rabodochter
(van onze verslaggever)
SASSENHEIM - Abemy Holding
bv in Sassenheim draagt de zeggen
schap in haar financieringsmaat
schappij Abfin over aan Rabo-doch-
ter De Lage Landen. Vanochtend
hebben beide bedrijven een over
eenkomst ondertekend die voorziet
in de overdracht van 51 procent van
de aandelen Abfin aan De Lage
Landen. De joint-venture zal als
nieuwe activiteiten lease, autolease
en autofinanciering ontplooien.
Abemy bevat een aantal bedrij
ven die zich bezighouden met im
port en verkoop van auto's en moto
ren zoals Mitsubishi, Hyundai,
FSO, Harley Davidson, Motó Guzzi,
Jawa, Malaguti en Benelli en Shi-
baura-tractoren. De groep wil het
aantal merken uitbouwen en de ac
tiviteiten verder uitbreiden over
Europa. De Lage Landen doet voor
al in lease, autolease, factoring, in
casso en financiering en heeft vesti
gingen in een aantal Westeuropese
landen.
Invoerrechten EG
De Europese Gemeenschap stelt
voor haar invoerrechten te verlagen
voor een totaal bedrag van 4 miljard
ecu (9,2 miljard gulden) per jaar.
Daarbij zal het gemiddelde tarief
omlaag moeten gaan van 5,44 pro
cent naar 3,86 procent. Dit is het
voorstel van de EG aan de lidstaten
van de wereldhandelsorganisatie
GATT op de Uruguay-ronde, aldus
een EG-woordvoerder gisteren.
100 banen weg
Bij de Nederlandse vestiging van
het Westduitse cosmetica-concern
Beiersdorf in Almere zullen de ko
mende twee jaar 100 banen verdwij
nen. Volgens de plannen zijn ge
dwongen ontslagen niet uitgeslo
ten. De vakbonden hebben al laten
weten dat niet te accepteren. De af
slanking van de vestiging in Almere
is onderdeel van een eind vorig jaar
aangekondigde grote reorganisatie
van de Europese produktie van
Beiersdorf, waarbij eerst sprake
was van van een complete sluiting.
Economie VS
Recente economische gegevens
duiden erop dat de groei van de
Amerikaanse economie het diepte
punt waarschijnlijk is gepasseerd.
Dit heeft de president van het stel
sel van centrale banken in de VS (de
'Fed'), Alan Greenspan, gisteren
verklaard tegenover de bankcom-
missie van het Huis van Afgevaar
digden. Greenspan zei dat de cor
rectie van de voorraden in de auto
mobielindustrie achter de rug lijkt
en dat het ook in andere sectoren
van de industrie beter lijkt te gaan.
Centraal akkoord
De betekenis van centrale akkoor
den tussen overheid en sociale part
ners over de arbeidsvoorwaarden
zal minder worden. Het is dan ook
beter bestendige normen voor soci
aal-economisch gedrag op te stellen
die ook in bedrijven en bedrijfstak
ken nageleefd moeten worden. Dit
schrijft prof. L. A. Geelhoed, vice-
voorzitter van de Wetenschappelij
ke Raad voor het Regeringsbeleid
(WRR) in het PvdA-blad Socialisme
en Democratie. Geelhoed wordt
met ingang van 1 juli de hoogste
ambtenaar op het departement van
economische zaken.
DEN HAAG Tot diep in de nacht
toonden de boeren zich strijdlustig
in Den Haag, waar de Kamer echter
het beleid van minister Braks (land
bouw) steunde. (foto gpd>
Paspoort verplicht bij wisselen
grote bedragen bij de banken
AMSTERDAM (ANP) Wie binnenkort een fors geldbedrag wil wis
selen moet zijn paspoort of rijbewijs trekken. De banken overleggen
namelijk over de invoering van een legitimatieplicht voor mensen die
bedragen van 25.000 gulden of meer willen wisselen. Op die manier wil
len de banken voorkomen dat zwart geld wordt witgewassen of dat zij
anderszins worden misbruikt. Hoewel de banken beweren dat zij hier
mee al heel lang bezig waren, maakt de actie onmiskenbaar deel uit van
een internationale campagne tegen het witwassen van vooral drugsgel
den.
PARIJS (AP) De financiële crisis
die de bouw van de kanaaltunnel
voortijdig dreigde te torpederen is
voorlopig van de baan. Eurotunnel
heeft gisteren bekendgemaakt dat
een akkoord is bereikt met het En
gels-Franse consortium dat de Ka
naaltunnel aanlegt,
Volgens de overeenkomst kan
moedermaatschappij Eurotunnel
nieuwe leningen aangaan. Daarmee
kan Eurotunnel onderaannemer
Trans-Manche Link (TML) onge
veer 650 miljoen francs (rond 216
ADVERTENTIE
Dit 100% katoenen kleuter
T-shirt is er in verschillende,
vrolijke kleuren.
92 t/m 116.
Kost maar 9.-
Meisjes T-shirt.
verkrijgbaar in diverse kleuren
en met drie verschillende "ton-
sur-ton" borduursels
100% Katoen.
128 t/m 176.
Kost maar 12.-
Vlotte damesjeans met plooi
tjes. Blue denim. 100% Katoen.
36 t/m 46.
Kost maar 59.-
De fraaie ceintuur
van gevlochten leder is verkrijg
baar in de kleuren zwart, marine,
wit, geel en kiwi 12.-
Superconfex zorgt dat je goed voor de dag komt.
ZOETERWOUDE. Hoge Rijndijk 313 (.naast Leski en Casba, tegenover Heineken).
miljoen gulden) betalen aan over
schrijdingen van de begroting,
zoals de rechter al eerder had be
paald.
Eurotunnel opende maandag in
tensief overleg met TML over de
weigering van de onderaannemer
een financieringsovereenkomst te
tekenen die in januari met krediteu-
ren-banken overeen was gekomen
en die reikte tot mei. TML zou onte
vreden zijn over de benoeming vori
ge week donderdag van Alastair
Morton als hoogste leidinggevende
functionaris voor het project.
Eurotunnel weigerde Britse pers
berichten te bevestigen dat de crisis
maandag was opgelost door de be
noeming van John Neerhaut, vice
president-directeur van de Bechtel-
groep, als de verantwoordelijke per
soon voor de dagelijkse leiding. Het
is het plan de tunnel in de zomer
van 1993 open te stellen voor spoor
wegverkeer. Nu is ongeveer eender
de van het project uitgevoerd.
AMSTERDAM (ANP) - De Vereni
ging Milieudefensie heeft bij de Re
clame Code Commissie zeventien
klachten ingediend tegen mislei
dende milieureclames. Het gaat om
weFving voor auto's, wegwerppro-
dukten en merken dje ten onrechte
als milieuvriendelijk voorgesteld
worden, zo heeft Milieudefensie gis
teren bekend gemaakt.
De organisatie maakt onder meer
bezwaar tegen een reclame van Es-
so Loodvrij, die stelt dat dank zij de
ze benzine "duizenden mensen
meehelpen aan het behoud van het
milieu". Opel wordt gekapitteld
omdat het automerk beweert dat
"we met elke nieuwe Opel geruster
adem kunnen halen".
DAF krijgt een veeg uit de pan
omdat een vrachtwagenmotor
milieuvriendelijk wordt genoemd.
Deze autoreclames gaan volgens
Milieudefensie voorbij aan de ern
stige gevolgen van het autoverkeer
voor het milieu.
Protest is er tegen een reclame
Zodiac, die plastic wegwerpser-
probeert te slijten onder het
motto 'milieuvriendelijk' en zelfs
'eetbaar'. Ook de reclames voor de
wegwerp 'milieuvriendelijke' na-
vulpakken van vloeibare wasmid
delen kunnen niet door de beugel,
vindt Milieudefensie.
De concerns Albert Heijn en Aldi
zouden het groenlogo te pas en te
onpas gebruikt hebben. Zo zijn
zelfs produkten voorzien van een
groenlogo, die niets met het milieu
van doen hebben, zoals vla in weg-
Beursfraude door
top effeetenbank
AMSTERDAM (ANP) - Twee
directeuren van Van der Hoop
Effektenbank hebben beurs
fraude gepleegd. Zij hebben in
januari en februari 1989 voor 1,6
miljoen gulden met aandelen
van hun bank verkocht zonder
die in hun bezit te hebben, ter
wijl zij beschikten over koersge-
voelige informatie die niet aan
derden bekend was. Dat is ko
men vast te staan door middel
van een onderzoek dat het Con
trolebureau van de Amsterdam
se effectenbeurs heeft verricht.
De twee directeuren zijn op 17
januari afgetreden, terwijl hun
beurslidmaatschap verviel.
werppakken. De reclame van het
milieuschadelijke insecticide
Roxasect kon evenmin genade vin
den omdat daarin gesteld werd dat
de spray 'de ozonlaag spaart'.
Met het instellen van een Recla
mecode Milieu wil de Vereniging
Milieudefensie proberen een eind te
maken aan de stortvloed van mislei
dende milieureclames.
Het frisdrankenconcern Coca Co
la, dat zich uit reclame-overwegin
gen zo veel mogelijk als hoedster
van het milieu probeert voor te stel
len, komt een nieuwe, hervulbare
pet-fles. Als proef heeft het concern
vorig jaar de fles in het gebied rond
Amsterdam geïntroduceerd. De re
sultaten worden verbluffend ge
noemd.
Er komt ook een nieuw blikje ge
heel van staal. Van de meeste blik
jes was het deksel van aluminium,
waardoor zij minder gemakkelijk
uit het huisvuil zouden kunnen
worden gehaald en het hergebruik
lager zou zijn dan mogelijk.
NS en bonden
praten vergeefs
over nieuwe cao
UTRECHT (ANP) - De drie vak
bonden en de Nederlandse Spoor
wegen zijn gisteren nog niet nader
tot elkaar gekomen in de onderhan
delingen voor een nieuwe cao. De
bonden toonden zich er na afloop
het meest teleurgesteld over dat NS
(26.000 werknemers) nog steeds niet
precies wil aangeven hoeveel loon
ruimte het spoorwegbedrijf denkt
te hebben.
De bonden (vervoersbonden van
FNV en CNV en de spoorwegvak
bond FSV) eisen vooral een flinke
loonstijging, een verlaging van de
vut-leeftijd naar zestig jaar en een
deeltijdvut op 59 jaar. De FNV- en
CNV-bond gaan uit van een loon
ruimte van 5 a 6 procent.
Bij het begin van de zesde sta
kingsdag in de bouw is het aantal
stakers, gisteren nog 11.000, opgelo
pen tot 11.500. Het actiecentrum
van de bouwbonden van FNV en
CNV verwacht dat de 12.000 in de
loop van de dag zal worden gepas
seerd.
Energiebedrijven pakken zaken groot aan
LUNTEREN (ANP/GPD) Wind- ten de bewindsman zorgelijk.
energie, een zeer milieuvriendelijke
bron van elektriciteit, slaagt er nog
steeds nauwelijks in een behoorlijk prijzen
deel van de energie-markt te ver
overen. Dat bleek vanochtend op de
eerste dag van de Nationale Wind- te gevaarlijk achten
energie Conferentie in Lunteren.
Op dit moment is het aandeel v
elektriciteit die verkregen is
windenergie minder dan een half ook een standpunt dat vaak door
procent (40 megaWatt) van het tota- gere overheden wordt vertolkt.
Ie elektriciteitsgebruik in Neder
land. Het Integraal Windenergie gie-deskundige
Programma (IPW), dat draait met (Nederlandse Maatschappij
subsidie van het ministerie
verdere ontwikkeling van grote tur-
Windenergie heeft lange tijd te lij- bines van belang. Zaak hierbij
den gehad van de voortdurend lage wel om, zoals H. Beurskens van het
klassieke ener- Energie Centrilm Nederland het
vogels, te werken,
en lawaaiig en lelijk voor het land- OrdCT
schap vinden. Nederland is te klein
«n te vol voor windmolens, zo luidt Pe distributie-bedrijven van elek-
triciteit, verenigd in de VEEN, wil
len de toepassing van windenergie
stimuleren door de komende vijf
'de "nOVEM -iaar molens met een totaal vermo-
„.«.„uhappij voor gen van 250 megaWatt te bouwen.
Milieu), zijn uiteindelijk Twa,alf energiebedrijven langs de
Volgens R. de Bruijne, windener-
Energie
Economische Zaken, heeft tot doel vele duizenden megaWatts nodig,
het marktaandeel in 2000 te hebben wil windenergie serieus worden ge
en. Daarbij denken de experts
de vraag of dit ook aan de mogelijkheid van het
bouwen van windmolens buiten de
uitgebreid tot 1000 megaWatt. Het
echter nog m
wordt gehaald.
Het IPW-streven om dit jaar uit te
komen op 150 megaWatt blijkt in
elk geval te hoog gegrepen. Niette- bleek
min is het ministerie van EZ bereid
de subsidie voor windenergie de ko
mende jaren voort te zetten. Het en
thousiasme voor deze energiebron
is op het departement evenwel
klein.
het IJsselmeer hebben hier
plaats voor.
Na 1995 moet een nieuwe genera
tie turbines van 1 megaWatt worden
ngevoerd, meent de VEEN. De c
Begin
Dat bleek vanochtend ook wel ook
uit de openingstoespraak van mi
nister Andriessen van economische
zaken. Het motto
Windenergie Conferentie, 'Wind
een winnende realiteit', boog de be
windsman om tot 'een beginnende
realiteit'.
Al tijdens de behandeling van zijn
begroting in de Tweede Kamer
heeft Andriessen te kennen gege
ven niet serieus te geloven in een
belangrijk markt-aandeel voor
windenergie. In Lunteren, voor een
gehoor van wind-fans verpakte hij
zijn scepsis in milde vorm.
Het belang van windenergie, een
onuitputtelijke bron die het milieu de kop
geen schade toebrengt, wilde de mi
nister niet ontkennen. Wel stem
men de technische en wetenschap
pelijk ontwikkeling van windener
gie en de naar verhouding hoge kos-
kust. De ontwikkeling hiervan staat ganisatie, wil de ontwikkeling hier-
van een impuls geven. Voorwaar
de is wel dat steeds ook gekeken
wordt naar manieren om elektrici-
Neder- teit uit windenergie rendabel te ma
ken.
De VEEN gaat een contract slui
ten met een consortium van Neder
landse windturbinefabrikanten,
voor de levering van honderden
middelgrote windturbines, met een
gezamenlijk vermogen van 250 me-
ongeveer 500
Op dit moment staan
land 321 windturbines. Dit jaar ko
men er naar schatting 100 bij. De
overheid heeft in de afgelopen veer
tien jaar ongeveer 220 miljoeh gul
den uitgegeven aan de ontwikke
ling van windenergie-programma's.
Op de Nationale Windenergie Con
ferentie werd toegegeven dat de gawatt. Met de order
ontwikkelingen niet alle
de*Nationale v«'°Pan
de Nationale De kostprijs „i^i,
windenergie
miljoen gulden gemoeid. Het ge
plande vermogen van 250 megawatt
elektriciteit uit moet al over vijf jaar in werking zijn
wordt geplaatst in de zeven
met 30 procent teruggelopen, meest windrijke Nederlandse pro-
maar ligt nog steeds hoger dan elek- vincies, zoals Zeeland, Noord- en
triciteit gewonnen uit olie, steen- Zuid-Holland en Friesland,
kool en dergelijke (ongeveer 12 cent De VEEN wil in zee gaan met
per kiloWattuur, tegen ongeveer 7,5 windturbinefabrikanten die wind-
cent). Zonder flinke subsidies, zo molens leveren
niet r
verwachten de deskundigen, zal het hoeft te worden geknutseld. Die als
uiterst moeilijk zijn de markt
windenergie fors te vergroten,
Ondanks de magere belangstel- markt
ling voor windenergie in Nederland woordvoerder
staat ons land met Denemarken
het ware panklaar op de plank lig
gen. Voor die types willen wij een
aldus VEEN-
G.H. Bontius. De
VEEN wil ook steun verlenen
de Westeuropese wind- de ontwikkeling van heel grote
molen-ranglijst. De deskundigen windturbines, waarvan er in de toe
vrezen voor de toekomst evenwel komst na het jaar 2000 - moge
lijk grote aantallen buitengaats op
platforms in de Noordzee worden
de (kleine) markt blijven, dan is de geplaatst.