Hemd is deze zomer
nader dan de broek
'Lachen is een pijnstiller met geneeskracht'
Bittertje
Fenomeen
PAGINA 12
MAANDAG 19 FEBRUARI 1990
Broeken met rechte pijpen en
zonder bandplooien zijn even
actueel als bandplooibroeken
met extra veel bewegings
ruimte. En colberts met een
brede reverskraag doen het
even goed als die met een
smallere of zelfs zonder kraag.
Net zoals er praktisch even
veel jasjes zijn met een dou
ble-breasted sluiting met vier
of zes knopen als jasjes met
een eenvoudige sluiting mid
denvoor met twee knopen.
door
Kitty van Gerven
Qua belijning heeft de confec-
tie-industrie het al eerder in
geslagen pad verder afgelo
pen en de nieuwe zomermode
is dan ook een vervolg op de
elegante en ontspannen retro-
trend met invloeden uit de ja
ren vijftig van de laatste tijd.
Een mode met een ruim en
comfortabel silhouet, waarin
klassieke en speelse elemen
ten met elkaar zijn verweven.
Maar dat betekent niet dat de
man zich nog steeds de allures
moet aanmeten van een Britse
aristocraat of van een welge
stelde golf- op polo-speler om
er modisch uit te zien. Die ty
pisch Engelse look is op z'n
retour. Voor het komende sei
zoen hebben de ontwerpers
hun blikveld verruimd en met
name het Wilde Westen van
Amerika en Mexico gekozen
als smaakmakers. Een sfeer,
die voornamelijk tot uitdruk
king komt in de kleuren en de
dessins.
Kleuren
De herenmode lijkt
Een jack met veel details ge
dragen op een gestreept t-shirt
en een zwarte denim broek uit
de collectie van Peek en Clop-
penburg.
Onder een nette van Gils-
combinatie wordt een vrolijk
gedessineerd hemd gedragen.
stofte cactussen. De warmte
straalt haast voelbaar af van
de diepe tinten brique, terra
cotta, robijnrood, kerrie, me-
loengeel en mosterd, lever,
vergrijsd paars en groen in tal
van schakeringen, van flesse-
groen en olijfkleur tot mos
groen.
Kleuren, die perfect samen
gaan met neutrale tinten als
zand en kiezel en de zachtere,
licht vergrijsde pastels, zoals
lindegroen, oud-rose en vio
let. Alleen in de heel sportieve
vrije-tijdskleding worden ze
vervangen door harde kleu
ren rood, groen, blauw en
geel. Zwart heeft komende zo
mer alleen maar de functie
van accent-tint en het traditio
nele blauw blijft grotendeels
beperkt tot blazers en panta
lons in marinestijl.
gloed te liggen van de zinde
rende zon boven de-Ameri
kaanse en Mexicaanse woes
tijn met zijn lichte zand, zijn
rood verschroeide aarde, zijn
sombere rotsformaties en be-
Het echte nieuws zit hem
vooral in de dessins, die de
warme uitstraling van de
kleuren alleen nog maar ver
sterken. Het meest opvallend
zijn de fantasie-variaties op
Indiaanse motieven, die we
uit de cultuur van de Inca's en
Maya's kennen, de gestyleer-
de tekeningen van poppetjes
en vormen, zoals die op de ka
lenders van deze volkeren
voorkwamen. Ze worden
veelal in randdessins samen
gevoegd met kleurige Mexi
caanse dekenmotieven.
Overigens hebben de dessin-
ontwerpers niet op een cul
tuurtje meer of minder geke
ken. Ook primitieve grotteke
ningen, elders in de wereld ge
vonden, hebben als inspiratie
bron gediend, evenals de af-
Uit de collec
tie van Mac en
Maggie: een
kraagloze
poplin blazer
gedragen op
broek. Het
overhemd is
met band ver
sierd (links).
Een blazer en
broek met een
knipoog naar
de sportmode
(rechts). Het
hemd heeft
een veterslui
ting.
beeldingen uit de Egyptische
oudheid.
Zelfs batik- en ikatmotieven
nemen in het enorme aanbod
van prints een niet geringe
plaats in.
Wat is gebleven zijn de afbeel
dingen van bloemen en blade
ren, van tropische vogels en
vruchten, die aan de sfeer van
de hete woestijn nog eens die
van de broeierige jungle toe
voegen. Een ander blijvertje
zijn de veel kleinere versierin
gen in de vorm van gebor
duurde labels, merknamen of
afbeeldingen uit de sportwe
reld. De ontwerpers hebben
hieraan alleen nog de foto
prints toegevoegd met voor
namelijk afbeeldingen van
het Wilde Westen.
Jeans
Deze fotoprints komen we
met name tegen in de jeans-
sector, die in de herenmode
een aanmerkelijk prominen
tere plaats zal krijgen. Wat na
tuurlijk ook moeilijk anders
kan bij een modebeeld, waar
voor ruige cowboys en sher-
rifs uit spaghetti-westerns
model hebben gestaan.
Met één simpele spijkerbroek
kan de man, die zich modieus
wenst te noemen, komende
zomer niet meer volstaan.
Zijn prima aansluitende jeans
hoort toch zeker te worden af
gewisseld met een zogenaam
de anti-Fit spijkerbroek, een
pantalon, die de juiste pas
vorm ten enenmale ontbeert
en daardoor flink wat meer
ruimte biedt. Voor de echte
.cowboys' zijn er het komende
seizoen zelfs broeken met in
gezette zadelstukken.
De bermuda is de sector vrijetijdskleding ontgroeid
teerd in de sector formele kleding.
Zo'n broek, die zeker niet al
leen een indigoblauwe of ge
wassen lichtblauwe kleur
hoeft te hebben, maar ook
best rood of zwart mag zijn,
hoort vergezeld te gaan van
een spijkerjasje, boordevol
sierstiksels, zakken,- fotop
rints en metalen nagels.
Het mag er best allemaal een
beetje versleten uitzien. Een
scheur hier of daar hoort er ze
ker bij. Wie er toch wat moeite
mee heeft om in z'n nieuwe
spijkerbroek of -jack meteen
de schaar te zetten, hoeft niet
bang te zijn voor 'te netjes' te
worden versleten; de confec
tie brengt zelf al spijkerjasjes
en ook vestjes in de handel
met naar buiten gekeerde,
flink gerafelde naden.
Kostuums
Uiteraard is zo'n stoer jeans-
pak nu niet direct de dracht
om dagelijks naar het werk te
gaan. Toch hoeft de formele
kleding ook zeker niet stijf te
zijn. Dank zij de soepele stof
fen, zoals cool wool, katoen,
linnen en mengingen daar
van, maken de kostuums een
jeugdige en wat nonchalante
indruk.
De colberts tot net over de
heupen zijn over het alge
meen licht getailleerd en
voorzien van verbrede, afge
ronde schouders. De details
zorgen voor de variatie: de
plaats van de knopen bijvoor
beeld op de jasjes met een
double-breasted sluiting, ex
tra stiksels langs de kraag of
een toegevoegd zakje, ge-
paspoilleerde dan wel klep-
zakken, hier en daar een extra
lusje en gedessineerde voerin
gen in contrastkleuren.
Ook in de kraagvormen zit
nogal wat verschil. Zijn de uit
gesproken korte reverskragen
weer een beetje uit het beeld
verdwenen, in breedte blijven
ze variëren. Bovendien ko
men naast kragen met opge
sneden of haakrevers nu ook
Ook het
nette kos
tuum is
comforta
bel, de das
geeft fleur
aan het ge
heel. Een
ontwerp
van Peter
van Hol
land.
veel andere kraagvormen
voor. En in sommige model
len ontbreekt de kraag zelfs
helemaal.
Pantalons
De bijpassende pantalons
hebben over het algemeen
ruime, rechte pijpen, al dan
niet met een omslagje. De
minder formele broeken, die
in combinaties voorkomen,
zijn zelfs nog aanmerkelijk
ruimer met flink wat band-
plooien en naar beneden toe
iets toelopende pijpen. Maar
ook aansluitende broeken,
zonder bandplooien doen het
komende zomer goed.
De band blijft voorlopig nog
breed en voorzien van een
riem. In de 'casual-look' zijn
er overigens ook veel hoog op
gesneden pantalons zonder
band, maar wel met een riem.
Een goed alternatief voor de.
lange broek is trouwens de
bermuda. De broek tot net op
ook geaccep
De hedendaagse cowboycombineert zijn jeans-
pak met een vrolijk gedessineerd overhemd of een
trui.
de knie met rechte pijpen, al
dan niet met een omslagje,
past zowel in de sportieve als
in de meer geklede mode. Een
bermuda kan komende zomer
namelijk net zo goed worden
gecombineerd met een col
bertjasje als met een noncha
lant jack.
Overhemd
Zoals gezegd fungeert het
overhemd als blikvanger. Zijn
de colberts en broeken
dikwijls van uni-stoffen of va
ge ton-sur-ton ruit- of streep-
dessins, de hemden verleven
digen het beeld met hun op
vallende prints.
Toch zal niet iedere man zich
geroepen voelen om met een
wild batikdessin, grote bloe
men of Mexicaanse motieven
op z'n hemd te lopen. Voor het
wat klassiekere type blijven
er de streepdessins, die overi
gens ook heel speels kunnen
zijn, omdat veel strepen zijn
samengesteld uit minuscuul
kleine bloemetjes of orna
mentjes. Wie desondanks lie
ver een unikleurig hemd aan
trekt heeft de keuze uit gladde
blouses of overhemden met
een ingeweven reliëfstruc
tuur.
De overhemden zijn er met
gewone boordkragen, maar
ook met button-downkragen
en boorden met verlengde
punten. Ze doen het uitste
kend onder de gilets van wat
barokke gobelin- of damast
stoffen, die ook het volgende
seizoen een must blijven en in
verschillende vormen voorko
men: met een V-hals, met een
sjaalkraag of- met een ronde
hals.
Truien
Wat voor de overhemden
geldt, geldt in feite ook voor
de truien: het zijn blikvan
gers. Jacquardtruien met al
lerhande kleurige figuratieve,
zowel als non-figuratieve mo
tieven, met ingebreide stre
pen of reliëfdessins leveren
een belangrijke bijdrage aan
het vrolijke karakter van de
zomermode.
De meer geklede truien zijn
nog dikwijls versierd met op-
geborduurde afbeeldingen uit
de sportwereld of merkna
men. Op de sweat-shirts prij
ken bovendien grote emble
men en teksten.
Jacks
Wie een uni-kleurig jack wil,
zal dit het volgende seizoen
met een lantaarntje moeten
zoeken. De meeste jacks en
blousons vertonen tenminste
twee, maar vaker nog drie
kleuren. Dubbele sluitingen,
extra ritsen, klepzakken met
grote drukknopen, in de
kraag verstopte capuchons en
elastische boorden zorgen
nog eens voor een extra speels
accent. En uiteraard ontbre
ken ook op de blousons, jacks,
parka's en anoraks de merkla-
bels niet.
Dassen
De liefhebber van een fleurige
das kan z'n hart ophalen. De
klassieke gestreepte das of de
das met wapentjes moet maar
eventjes in de kast blijven.
Daarvoor in de plaats zijn er
dassen met veelkleurige bloe
men of vage bladdessins, met
afbeeldingen van tropische
vruchten en vogels, opvallen
de ornamenten en cashmere-
motieven in tal van enigszins
ingetogen kleuren, die ervoor
zorgen dat de das weliswaar
een opvallend, maar zeker
geen schreeuwerig
wordt.
Psychiater Paul van Alphen vond baat bij het cartoon
Tijdens mijn opleiding heb
ik niets gehoord over humor
als hulpmiddel. Er is ook geen
wetenschappelijk onderzoek
naar gedaan. Blijkbaar hou
den wij ons als psychiaters
meer bezig met negatieve psy
chische verschijnselen zoals
agressie, depressie en angst en
minder met positieve zaken
zoals humor. Toch staat vast:
lachen geeft niet alleen (spier)
ontspanning maar kan ook
pijnstillend soms zelfs gene
zend werken..".
door
Rob Peters
Psychiater dr. Paul van Al
phen (50) in Sittard weet waar
over hij praat. Onlangs ver
scheen van zijn hand een
boekje 'Psychiatrie met een
glimlach', dat cartoons over
de psychiater en zijn werk
plaatst naast het gebruik van
humor in het algemeen in de
psychiatrie. Een 'bedrijfstak',
constateert Van Alphen,
'waarin aan werk geen gebrek
bestaat'. Nauwelijks is het
boekje op de markt of prof. dr.
G.J. Zwanikken bestempelde
het werk niet alleen als 'het
kruidenbuiltje voor iedere se
rieuze vakgenoot' maar hij
riep ook uit dat het onderwerp
aangesneden door Van Al
phen het verdient onderwerp
te worden van diepgaande
studie, uitmondend in een
proefschrift. Voor de Sittard-
se psychiater een eerste be
wijs dat 'humor' altijd onder
gewaardeerd is geweest.
Toch is het motto 'lachen is
gezond' even oud als de psy
chiatrie zelf. Sterker nog zegt
Van Alphen: "In de bijbel zijn
zelfs verwijzingen te vinden
naar de gevolgen van lachen
en pretmaken en ook zijn er
aanwijzigingen dat later de
hofnar werd ingezet bij som
bere stemmingen. In de prak
tijk blijkt dat de gemoedstoe
stand sterk wordt bepaald
door het denken: negatieve
denkinhouden kunnen bij
voorbeeld een angstig-sombe-
re stemming oproepen, maar
het omgekeerde kan ook...
Het is overigens een toeval
ligheid dat ik op het onder
werp stootte. Ik heb het af en
toe nodig om zijdelings via
een hobby met het eigen vak
bezig te zijn. Filatelie bij voor
beeld en in dit geval cartoons
met als onderwerp de psychi
atrie. Dat helpt de accu opge
laden te houden en kan soms
een verrassende andere kijk
op de zaak geVen..".
Overdrijving
Van Alphen geeft toe dat hij
bewuster het wapen van de
humor is gaan hanteren. Hij
zegt: "Een voorbeeld, dat wij
dikwijls gebruiken is de lach
wekkende overdrijving.
Neem een verpleegster die
denkt dat zij een fatale fout
heeft gemaakt. Door te vertel
len dat tengevolge van haar
fout niet alleen alle patiënten
van het ziekenhuis zijn ge
schaad, maar ook de bevol
king van Sittard, Nederland
en zelfs de hele EG, komt er
een moment dat zij consta
teert met een lach: nu is het
wel erg overdreven... op dat
moment is er een opening om
verder te gaan. Het behande
len van mensen is heel
dikwijls, behalve uiteraard
van vertrouwen, afhankelijk
van het moment dat er ont
spanning optreedt in de vorm
van lachen". Dat geldt uiter
aard in belangrijke maten ook
voor (zelfhulp)groepen waar
de sfeer van immens belang is
voor het effect van het samen
zijn.
Van Alphen vertelt over de
problemen die hij ondervond
bij het uitgeven van zijn boek
je om aan te geven hoe gevoe
lig psychiatrie nog steeds in
onze samenleving ligt. Een
eerste sponsor haakte af van
wege het effect voor de pa
tiënt en de uiteindelijke spon
sor pas ging door de bocht
toen bleek dat op geen enkele
wijze de patiënt op de korrel
werd genomen, maar slechts
de psychiater 'voorkwam in
tekst en cartoon'."Men ging er
dus opvallend genoeg vanuit
dat psychiaters niet voldoen
de kunnen relativeren".
Zonder humor is ook een psy
chiater gedoemd te lijden,
staat ergens in het boekje.
psychiater gedoemd te lijden
"Neem de praktijk van alle
dag. Humor doet wat, al is het
soort humor wat je appreci
eert heel afhankelijk van af
komst en opleiding. De een
zal terugverlangen naar Toon
Hermans en de ander zal zijn
neus ophalen voor de cyni
sche stijl van humor van bij
voorbeeld Youp van 't Hek en
Freek de Jonge". De laatste
categorie neigt steeds meer
naar de zwarte humor of 'epi-
leptoid' in tegenstelling tot
'cycloid' of boertige humor en
de 'schizoid', de echte absur
diteiten.
Bekend gegeven is dat men
sen onder bijzondere omstan
digheden zoals stress minder
open staan voor humor en
vooral psychotici hebben
daar last van. Een gezonde
lach is belangrijk als diagnos
tische indicator en er zijn na
tuurlijk wel wat handig
heidjes om mensen aan het la
chen te brengen," aldus Paul
van Alphen die na het ver
schijnen van zijn boekje één
ding zeker weet... er wordt in
de toekomst meer gedaan met
de 'gulle lach in de psychia
trie'...
De in het boekje gebruikte
cartoons zijn uitzonderlijk
treffend geselecteerd. Zelf
wijst hij op de uitzonderlijke
uitstraling van een tekening
van de Rus Mich^jl Zlatkovk-
si die zo de herstelde uit de
handgelopen machtsverhou
dingen binnen een gezin knap
'verwoordde'.
Het boekje, waarvoor de Sit-
tardse cartoniste Annemie
Moolhuysen de omslag ontwierp
is verkrijgbaar bij Lundbeck BV,
Hcttenheuvelweg 37-39,1101
BM, Amsterdam, tel. 020-971901.
Een fenomeen, dat zijn ze. de
jongelui van nu. Die in deze tijd
leven, zijn geboren zo ergens na
1950. En ze beseffen, denk ik,
geen moment dat ze iets bijzon
ders zijn. iets unieks. Iets dat nog
nooit is vertoond in de voorbije
eeuwen m Nederland.
En niet door hun manier van le
ven, hoewel die naar ik me meen
te herinneren eind jaren zestig
verre van onopvallend was,
maar door iets wat ze niet ken
nen. Als eersten in de voorbije
eeuwen en misschien wel in de
hele vaderlandse geschiedénis.
Honger.
Echte honger.
Dat gevoel hebben ze niet ge
kend. En ze zijn daarmee de eer
sten in een mens weet niet hoe
lange tijd. Ze zijn een generatie
die geen idee heeft hoe dat voelt,
knagende onvervalste honger
die niet te stillen is omdat er
geen eten is, of geen geld om het
te kopen. Wat soms nog erger is.
En daarmee zijn ze uniek.
Wij, de generatie van boven de
vijftigers zijn de laatsten, de al-
lerlaatsten tot nu toe, - en het re
servaat wacht nog steeds -, die
dat gevoel wel hebben gekend.
Misschien dan wel niet aan den
lijve, niet bij ons zelf, maar wel
als generatie die ook de kinde
ren omvat van de turfstekers in
Drente, de Peelwerkers in Bra
bant, de keuterboertjes op de
Veluwe en de sloebers in de
krottenwijken die onvervalste
honger hebben gekend. Honger
waarmee ze naar bed gingen en
waarmee ze weer opstonden.
En na die benarde jeugd kwa
men ze in de grote crisis terecht,
en daarna in de hongerwinter.
Steeds weer waren er wel gene
ratiegenoten die door de honger
werden besprongen, waren er
mensen die hun maag voelden
krimpen en er geen soelaas voor
hadden.
Tot het ineens in de jaren vijftig
over was. In Nederland. Daar
was de bittere armoede uitge
bannen, weggedreven op de
wind van de sociale vooruitgang.
Alleen trek bleef er over, vanwe
ge de slanke lijn.
Na ons trad een generatie aan
die dat niet kende, honger. Een
hoogst opvallende mijlpaal die
eigenlijk best met wat feestge
druis gevierd had mogen wor
den, want behalve die comforta
bele hongerloze jeugd, zullen de
bofferds daardoor ook vast nog
eens gemiddeld een stuk ouder
worden dan wij nu al doen.
Ook al omdat het cijfer van de
kindersterfte, die vroeger een
van de hoofdoorzaken van de la
ge gemiddelde leeftijd was (voor
de radio hoorde ik een verslag
gever zeggen dat hij in het oude
Griekenland al dood zou zijn ge
weest want daar werden ze
maar vijfendertig en hij was al
veertig, de goede man had ken
nelijk nog nooit van een gemid
delde gehoord) nog steeds lang
zaam blijft zakken en zodoende
mee zal helpen die toch al be
voorrechte hongerloze generatie
ook nog eens gemiddeld heel
oud te laten worden. De instellin
gen voor sociale voorzieningen
kunnen denk ik, de borst vast nat
maken.
Ik zie dat gemiddelde met be
langstelling, vol optimisme en
met enige afgunst tegemoet
straks, vanachter het ruitje van
de computer, waarin ik dan al
leen nog een cijfertje zal zijn dat
meetelt in het gemiddelde dat la
ter vast nog verbazingwekkend
zal stijgen, nog nooit vertoond
hoog zal worden.
De bofferds.
INA DE RUYTER
Vrolijke dessins komen het best tot
hun recht op overhemden en truien
Het hemd mag de komende tijd best een beetje nader zijn dan de broek. Het over
hemd waar de man de eerste lente en zomer van de jaren negentig in beleeft, ver
dient eenvoudig die extra aandacht. Het is kennelijk bedoeld om wat speelsheid
te brengen in het herenmodebeeld, dat wat de overige kledingstukken betreft
maar weinig afwijkt van dat in voorgaande seizoenen. Colberts, pantalons, kos
tuums en vestjes, ze krijgen hooguit een ander, vrolijker kleurtje, maar qua mo
del is er weinig nieuws onder de eerste voorjaarszon.
