TAD LEIDEN
Kap Pieterskerk door
knaagkevers aangetast
'Parkeergarage aan Levendaal
is alleen voor omwonenden'
Ziekenomroep Diaconessenhuis bestaat 25 jaar
LEIDSCH - DAGBLAD
Hardnekkige
exhibitionist
aangehouden
Gokkasten
opengebroken
Maatregelen nog dit jaar noodzakelijk
Drie jaar cel geëist voor
in brand steken eigen huis
s
VRIJDAG 16 FEBRUARI 1990
STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN
LEIDEN De politie heeft gis
teren een 32-jarige exhibitionist
uit Leiden aangehouden. De
man heeft sinds begin januari
bijna dagelijks de stad 'onveilig'
gemaakt. Hij is voorlopig weer
op vrije voeten gesteld, op voor
waarde dat hij zich onder behan
deling stelt van de Riagg.
De man is bij toeval aange
houden. Hij fietste zonder licht
op de stoep in de Kraaierstraat.
Twee agenten wilden hem hier
over aanspreken, maar de man
fietste snel door. Hij deed dat
zonder uit te kijken en schamp
te met zijn fiets twee geparkeer
de auto's en kwam vervolgens
tot stilstand. Pas op dat moment
bleek dat de man bijna geen kle
ren aan had.
Hij was slechts gekleed in een
lange regenjas, sokken en
schoenen. Op de momenten dat
hij zijn geslachtsdelen aan pas
serende vrouwen toonde, hield
hij een sjaal voor zijn gezicht.
Hij was meestal op de fiets. De
exhibitionist reed vorige week
ook al tegen een auto. Hij had,
na zijn daad te hebben begaan,
zo'n haast om weg te komen dat
hij ook toen niet goed uitkeek.
In de ongeveer anderhalve
maand die de exhibitionist ac
tief was, zijn er tientallen aangif
ten van schennisplegerij gedaan
bij de politie.
LEIDEN De kap van de
Leidse Pieterskerk is aange
vreten door grote houtwur-
men, beter bekend als bonte
knaagkevers. De exacte om
vang van de schade is niet
bekend, maar volgens G. de
Klerk van de gemeentelijke
monumentenzorg gaat het
om een ernstige aantasting.
Er moeten op korte termijn
maatregelen worden getrof
fen. Het is niet bekend of er
meer gebouwen in Leiden
last hebben van knaagke
vers.
Volgens A. Boon, directeur van het
bureau Stichting Pieterskerk, is het
hout op sommige plekken al zo aan
getast dat het daar volledig ver-
"En in het uitgebreide rapport
van de reclassering wordt wel over
een black-out gesproken", zo trak
teerde hij de rechtbank nog op een
verrassing, want de leden wisten tot
gistermiddag niet van het bestaan
van de uitvoerige rapportage. Daar
in staan ook de voorstellen vermeld
van de reclassering, die goede kan
sen ziet om de Leidenaar op het
juiste pad te brengen. Er ligt zelfs al
een regeling om de schulden weg te
werken klaar. Lever vroeg dan ook
een voor het merendeel voorwaar
delijke straf.
Uitspraak 29 februari.
LEIDEN Gokkasten zijn gister
nacht het doelwit geweest van het
Leidse inbrekersgilde. Zowel bij
een koffieshop aan de Lange Schei
straat als bij een cafetaria aan de Ha
ven werd een apparaat opengebro
ken. Bij de koffieshop is 875 gulden
buitgemaakt. De schade aan de gok
automaat bedraagt 4.500 gulden.
Bij het cafetaria werden ruim dui
zend gulden uit de gokkast en ook
nog een videorecorder meegeno
men. De politie heeft niemand aan
gehouden.
LEIDEN - De parkeergarage die
wordt gebouwd tussen de Hoge-
woerd en het Levendaal moet in
principe alleen toegankelijk zijn
voor bewoners van de appartemen
ten in het voormalige Van Wijk-
complex. Het restant parkeerplaat
sen moet worden verhuurd aan be
woners van de Hogewoerd. De gara
ge mag in geen geval een openbare
parkeergelegenheid worden.
Met die eisen stapt de gemeente
lijke directie ruimtelijke ordening
en stadsbeheer (ROS) binnenkort
naar het bedrijf Erica, waarvan de
werkmaatschappij Swakon Beheer
de garage momenteel laat bouwen.
In de parkeergarage wordt voor ie
der appartement in het zestig wo
ningen tellende complex één par
keerplaats aangelegd. De bewoners
vrezen dat niet elke plaats kan wor
den verhuurd, omdat lang niet alle
eigenaren een auto bezitten en an-
Het voormalige Van Wijk-complex aan de Hogewoerd waarin zestig parkeerplaatsen worden gerealiseerd. Deze deren de huur te hoog vinden. De
komen alleen beschikbaar voor omwonenden. (foto Jan Holvast) maandelijkse kosten van een par
keerplaats kunnen volgens hen op
lopen tot 100 gulden.
De omwonenden zijn nu bang dat
bij leegstand wordt besloten om
plaatsen open te stellen voor bij
voorbeeld klanten van het onder de
appartementen gelegen snooker
centrum. Om die angst bij de bewo
ners weg te nemen heeft de directie
ROS bij monde van G. Schramm
aangekondigd dat dit in geen geval
wordt toegestaan: "Indien er echt
plaatsen ongebruikt blijven, wor
den die verhuurd aan bewoners van
de Hogewoerd".
Schramm gaat binnenkort een
praatje maken met Erica om er nog
maals op te wijzen dat het bedrijf er
niet op hoeft te rekenen dat par
keerplaatsen kunnen worden gere
serveerd voor niet-bewoners. Ze
gaat ervan uit dat de directie van
Erica hiertegen geen grote bezwa
ren zal maken, omdat deze voor
waarden al in de bouwvergunning
voor de garage zijn opgenomen.
Zij zegt dat ze een tijdje heeft ge
wacht met het aanvragen van een
gesprek met Erica omdat ze geen
slapende honden wilde wakker ma
ken. "Als het bedrijf in een vroeg
stadium te weten was gekomen dat
de exploitatie van de parkeerruimte
echt aan strenge regels wordt ge
bonden, had dit het enthousiasme
om verder te bouwen wel eens flink
kunnen temperen".
Overigens heeft de bouw van de
garage al een flinke tijd stil gelegen.
Dit was volgens Schramm te wijten
aan een conflict tussen opdrachtge
ver Erica en de aannemer die de
bouw uitvoert. Ze schat dat de
bouw een maand heeft stil gelegen,
pas begin februari is het werk her
vat. Waarover de beide betrokken
firma's met elkaar in de clinch lagen
is Schramm niet bekend. Bij Erica
is niemand bereikbaar voor com
mentaar, omdat directeur A. Swaak
met vakantie is.
nieuwd moet worden. Andere plek
ken, die minder te lijden hebben ge
had, kunnen misschien worden ge
repareerd. De insecten moeten in ie
der geval worden uitgeroeid. De
Stichting Pieterskerk is eigenaresse
van het kerkgebouw.
De knaagschade aan de kap van
de Pieterskerk was volgens De
Klerk al een tijd bekend. "Men"
dacht alleen dat het ging om een ou
de aantasting van diertjes die niet
meer actief waren". Toen men vorig
jaar een paar zwaar aangevreten
planken verving, bleek echter dat
de insecten nog steeds aanwezig
waren. Van knaagkevers is bekend
dat ze lang inactief kunnen zijn om
dan plotseling weer te gaan knagen.
De Klerk verwacht binnenkort
een plan van de Stichting Pieters
kerk waarin staat hoe de insecten
bestreden moeten worden. Het is
nog onduidelijk wanneer de her
stelwerkzaamheden beginnen en
wie ze betaalt. Maar volgens De
Klerk wordt er in ieder geval dit jaar
nog iets aan gedaan. Hoe langer
wordt gewacht met het bestrijden
van de kevers, hoe erger de schade
wordt.
De Klerk legt de verantwoorde
lijkheid voor de schade die de ke
vers veroorzaken gedeeltelijk ook
bij de wetgever. Die verbiedt name
lijk een aantal bestrijdingsmidde
len, die in dit soort gevallen goed
van pas zouden komen. Volgens De
Klerk zijn de kevers immuun voor
de middelen die nog wel zijn toege
staan.
Er zijn overigens meer monu
menten in Nederland die last heb
ben van de kevers. Zo was er enige
tijd geleden een ware explosie van
knaagkevers in Friesland. Kerkto
renspitsen waren daar zo aangetast
dat ze in hun geheel moesten wor
den vervangen.
Vloer
Ook de vloer van de Pieterskerk
baart de heer Boon van de Stichting
Pieterskerk zorgen. Doordat de
voegen tussen de stenen afbrokke
len komen de stenen los en dus ook
scheef te liggen. Deze situatie is ont
staan toen bij de restauratie van tien
jaar geleden de stenen te snel in de
cementen ondergrond zijn gelegd.
Daarnaast zijn ze tijdens het leggen
onvoldoende nat gehouden. Hier
door is de specie verbrand, de ste
nen liggen dus eigenlijk gewoon in
los zand.
Een degelijke restauratie van de
vloer is onhaalbaar omdat de kosten
daarvan waarschijnlijk in de miljoe
nen lopen. Daarnaast zou de kerk
dan een jaar moeten sluiten. De be
doeling is dan ook om alleen de voe
gen te repareren. Dit zal in fasen
moeten gebeuren, zodat de kerk
niet dicht hoeft. Deze werkzaamhe
den worden zo spoedig mogelijk
,.4--
groot aantal tegels
Sinds de kerk echter ook
mercieel wordt gebruikt
dat c
dat het commercieel gebruik
Pieterskerk erg gevoelig ligt i
ders. In het kerkgebouw worden Leidse gemeenschap. Maar het e
de
Directeur A. Boon van het bureau Stichting Pieterskerk op de vloer
inmiddels los is komen te liggen.
uitgevoerd. "Zodra we er geld voor
hebben, beginnen we", aldus Boon.
Op een rijksbijdrage voor het her
stel van de vloer rekent hij voorlo
pig niet. "We zijn pas in 1998 aan de
beurt".
Volgens hem is er zeker een fout
gemaakt bij de restauratie, er is ech
ter geen schuldige aan te wijzen.
"Niemand wist op dat moment hoe matig tribunebouwers, met al het ook
intensief de Pieterskerk in de toe- nodige rollende materieel. Het is kerk terug te doen. Wij gebruiken
onder meer tentoonstellingen,
beurzen, congressen
gehouden. De kerk is hierdoor
geveer een derde deel van het j,
gebruik. "In plaats
de kerkgangers lopen
ge alternatief is om het gebouw niet
te gebruiken en in de hars te zetten.
Wij hebben er voor gekozen om het
wel te gebruiken. Daardoor lijdt het
schuifelen- gebouw helaas schade, maar door
regel- het geld dat we verdienen zijn we
de
i staat
i wat 1
worden gebruikt. De duidelijk dat een vloer dan te lijden het commercieel
vloer is aangelegd zoals kerkvloe
ren al eeuwen worden gemaakt.
Vroeger liepen er echter alleen
maar mensen tijdens kerkdien
sten".
heeft", aldus Boon.
Hij is er uitermate op gebrand om
ook de andere kant van de commer- w
ciële medaille te schetsen: "Ik weet meenschap
staat te zijn
ook andere dingen in de kerk te la
ten gebeuren, waarvan de gemeen
schap weer profiteert. Wij beheren
dit gebouw dan ook voor de ge-
Morgen extra lange jubileumuitzending van Rovoz
DEN HAAG/LEIDEN - De nacht
na de brand in zijn bovenwoning
bekende een 29-jarige Leidenaar
het vuur te hebben aangestoken. Al
thans, hij had een zondagavond in
november brandende kaarsen dus
danig opgesteld, dat die tijdens een
bezoekje aan de snackbar wel om
moesten vallen. En er lag genoeg
papier in de buurt om vlam te vat
ten. De volgende morgen ontkende
hij echter dat er opzet in het spel
was. Nadien, onder meer bij de
rechter-commissaris en de reclasse
ring legde hij opnieuw wisselende
verklaringen af.
Gistermiddag, toen tijdens de zit
ting van de Haagse rechtbank drie
jaar gevangenisstraf tegen de Lei
denaar werd geëist, trok hij ander
maal zijn eerder gedane bekentenis-
"Ik heb een black-out gehad",
vertelde hij. Officier van justitie
Meijer geloofde hem voor geen me
ter. "Bij de reclassering en psychia
ter hebt u verteld dat u het echt niet
meer zag zitten. U had veel schuld.
Nadat een jaar geleden het gas al
was afgesloten, volgde nu ook de
elektriciteit en de volgende morgen
kreeg u ook nog een belastingaan
slag. U heeft gezegd een paar dagen
eerder het plan voor de brandstich
ting al te hebben gemaakt. Waarom
komt u nu pas met het black-outver-
haal?" wilde zij weten.
"Bij de politie ben ik onder druk
gezet. Ik zou een enorme 'douw'
krijgen als ik niet bekende. Ik wilde
niet te lang de gevangenis in, zodat
ik weer snel aan het werk kon om
m'n schulden af te betalen", ver
klaarde de dader.
De financiering van twee auto's
deed hem in de rode cijfers belan
den. Hoeveel uur hij ook werkte, de
schulden werden alleen maar gro
ter. De Leidenaar was weliswaar
eenzaam en door het ontbreken van
een gezinssituatie vroeger ook zon
der veel zelfvertrouwen, maar had
verder een vol programma. Juist
nog een nieuwe baan, 's ochtends
vroeg een grote krantenwijk en de
vrije uren 's avonds bracht hij door
op het voetbalveld. Was nog nooit in
aanraking met de politie geweest.
Toen hij de bewuste avond uit de
kantine van de voetbalclub kwam,
stak hij de kaarsen aan en ging ver
volgens naar de snackbar. Op de te
rugweg zag hij de bovenwoning aan
de Schimmelstraat in lichterlaaie
staan. Het kwam niet bij hem op de
benedenbuurvrouw te waarschu
wen. Zij liep feitelijk ernstig gevaar,
al kon zij haar huis tijdig verlaten.
De Leidenaar bekeek de vuurzee
vanuit de buurt en keerde terug
toen die was gedoofd. Afwisselend
bekende en ontkende hij de dagen
daarna dat de brand was aangesto
ken.
Officier van justitie Meijer achtte
opzet bewezen: "Hoe je het ook be
kijkt, hij heeft brandende kaarsen
in contact met papier laten komen.
Van die black-out begrijp ik niets.
Er zijn vijf verklaringen afgelegd
die stuk voor stuk zeer gedetail
leerd zijn. Uit het psychiatrisch on
derzoek is verder niets van stoornis
sen in het bewustzijn gebleken. U
heeft het recht die black-out aan te
voeren, maar ik geloof er niks van".
Ze bracht ook geen enkel begrip
op voor de motieven. "Wie om zulke
redenen zijn huis in brand steekt,
om op die manier hulp te vragen
voor zijn problemen, daar is iets
ernstigs mee aan de hand. Zo ie
mand is gevaarlijk. Hij heeft er geen
moment aan gedacht de brandweer
of politie te waarschuwen en zag het
gevaar voor de mensen in de omge
ving niet in. Zo iemand moet een
paar jaar uit de samenleving".
De advocaat Lever zag van de
door haar verlangde driejarige cel
straf het nut niet in. "Het doel van
de straf moet niet de beveiliging van
de maatschappij zijn, maar de op
vang van de dader. Ik had natuur
lijk ook liever gehad dat hij vanaf
het begin had ontkend óf bekend,
want wat moeten we nu geloven?
Maar als hij schuldig wordt ver
klaard, zou er iets heel ernstigs met
hem aan de hand zijn. De psychiater
rept daar echter met geen woord
over en sluit ook de kans op herha
ling uit".
"Vooral de uitzendingen vanaf
die lokaties zijn heel populair", al
dus presentator D. Selier. "Vorig
jaar, we zonden uit vanuit de tuin,
gooiden de mensen de verzoek-
briefjes vanuit de ramen naar be
neden. Het waren er zo veel, we
konden het gewoon niet meer al
lemaal verwerken".
Elk jaar gaat de Rovoz op 3 ok
tober de stad in om rechtstreeks
verslag te doen van de festivitei
ten. Tegenwoordig gaat dit met
allerlei verbindingen vrij gemak
kelijk, maar vroeger was dat niet
eenvoudig. "We moesten dan op
names maken in de stad en ver
volgens als een gek in de auto,
dwars door de stad naar de stu
dio. Daar gaven we de geluids
banden dan aan de presentatoren
en die zonden het meteen uit. Wij
meteen weer terug naar de stad
om nieuwe opnames te maken.
Vanuit de stad meteen uitzenden
kon in die dagen nog niet. We zijn
ook nog op televisie geweest, bij
de EO", aldus Wand.
De jubileum-uitzending begint
morgen om 10.00 uur en duurt tot
16.30 uur. In dit programma zul
len de afgelopen 25 jaar van de
wereldgeschiedenis en die van
Rovoz worden belicht. Er zullen
doedelzakkers en een organist
aanwezig zijn en waarschijnlijk
bellen er ook nog enkele bekende
Nederlandse artiesten op om de
ziekenomroep te feliciteren. Ook
dansorkest De Stalen Bank en het
Leidse juniorenorkest Jong K
G geven acte de présence. Behal
ve dit zijn er, volgens Selier, nog
enkele andere verrassingen.
LEIDEN De Radio Omroep
Voor Zieken (Rovoz) van het
Diaconessenhuis in Leiden
viert zaterdag zijn 25-jarig be
staan. Dit gebeurt met een ex
tra lange feest-uitzending, ge
titeld 'Rovoz zilver'. Na dit ju
bileum-programma wordt er
een receptie gehouden voor
iedereen die ooit iets met de
omroep te maken heeft ge
had.
door
Eric Lorier
Een van de medewerkers van het
eerste uur is T. Wand, program
maleider. "De Rovoz kwam 25
jaar geleden voort uit de zieken
omroep van het Academisch Zie
kenhuis, de Vrije Lijn. Enkele
medewerkers van die omroep,
ook ik was daarbij, wilden wel
eens voor zich zelf beginnen. We
zijn toen naar het Diaconessen
huis gegaan, dat net in een nieuw
gebouw zat, met het verzoek of
we daar radio mochten gaan ma
ken".
"We zonden de eerste paar we
ken nog uit vanuit de portierslo
ge, maar dat was eigenlijk geen
doen. Niet voor ons en niet voor
de mensen in de receptie, die veel
last hadden van het heen en weer
geloop. Voor ons was het lastig
omdat we niets rechtstreeks kon
den doen. Zelfs onze praatjes tus-
Medewerker van het eerste uur T. Wand (links) en presentator D. Selier van Rovoz dat morgen een
kwart eeUW bestaat. (foto Ellen Martens)
sen de muziek moesten we van te
voren opnemen", aldus Wand.
De Rovoz verhuisde daarom al
snel naar de domineeskamer in
het ziekenhuis. Daar was het rus
tiger en groter. En behalve dat, de
studio lag nu vlak naast de kapel.
"En op de banken daar konden
we mooi al onze platen uitsprei
den. We hadden namelijk nog
geen catalogus en op deze manier
konden we toch snel alle platen
vinden".
Inmiddels is de Rovoz weer van
studio veranderd. Vanaf 1975
wordt er uitgezonden vanuit een
voormalige zusterkamer. Deze
studio is gevuld met allerlei mo
derne apparatuur. Behalve uit
zendingen vanuit deze studio,
maken de in het totaal 27 vrijwilli
gers ook reportages vanaf ver
schillende lokaties. Er worden bij
voorbeeld geregeld programma's
gemaakt vanuit het trappenhuis
van het ziekenhuis en 's zomers
vanuit de tuin.
