Diiitslanden blij
'4+2'
met top van
Krokuskorting op
Krokuskorting op
ski-boxen
Mandela wil compromis
sluiten over kiesrecht
Tadzjikistan explosief door werkloosheid en islam
Aoun bereidt opnieuw offensief voor
Kans op kernramp Frankrijk
blijkt veel groter dan gedacht
3ÉË
Premier Roemenië: mogelijk
ontslag defensie-minister
Regering Zweden gevallen
DONDERDAG 15 FEBRUARI 1990
PAGINA 5
Snel extra EG-top over Duitse kwestie
PARIJS De kans op een ernstig
nucleair ongeluk in Frankrijk is
veel groter dan ooit gedacht. De di
rectie van de Franse elektriciteits
maatschappij UDF schat de kans op
enkele procenten in de komende
tien jaar, zo citeert het weekblad Le
Canard Enchainé het rapport 'De
nucleaire veiligheid aan het eind
van 1989'.
BONN/STRAATSBURG/OTTAWA (DPA/Rtr/AP/GPD) - Dc beide Duitslanden zijn zeer
ingenomen met het initiatief van de vier geallieerde mogendheden om snel met de Bonds
republiek en de DDR een top over de Duitse eenwording te houden. Bonn noemde de af
spraak een "buitengewoon belangrijke ontwikkeling". De Oostduitse premier Hans
Modrow noemde deze top "dc beste weg waarlangs aan de belangen van alle partijen recht
kan worden gedaan".
door
Rudolph Bakker
UDF nog dat de kans op
in Frankrijk nog geen éen op een
miljoen was. De directie slaat nu
een heel andere toon aan: "Het afge
lopen jaar heeft het vuur ons aan de
schenen gestaan. Het werd geken-
merkt door enkele belangrijke inci
denten". Tot deze belangrijke inci
denten behoren onder andere de
problemen die zich voor hebben ge
daan na de reparatie van de kern
centrale van Dampierre en die in
Gravelin.
ramp Het dagblad Libération had i
twijfel het risico van een plotseling
optredende breuk in een van de bui
zen van de stoomgeneratoren. De
mogelijkheid dat wij een dergelijk
ongeluk de komende jaren zien ge
beuren is niet te verwaarlozen".
Tot nu toe heeft de UDF, dat' e
gustus vorig jaar onthuld dat vijf- staatsbedrijf is, rustig zijn gang
tien maanden na een reparatie in de kunnen gaan omdat zij het volle ver-
atoomcentrale van Grövelin bepaal- trouwen bezat van de op eenvolgen-
de veiligheidskleppen het niet had- de regeringen. Als gevolg van re
cente ongelukken en incidenten
heeft het ministerie van industrie
de controle op de atoomcentrales
den gedaan. Ook in Dampierre i
na een reparatie een veiligheidssys
teem buiten werking gebleven.
UDF-directeur Tangui noemt als verscherpt. Deze controle is zo ïn-
ernstigste manco de snelle slijtage tensief geworden dat UDF-direc-
van een aantal belangrijke onderde- teur Tangui zich daar over beklaagt
op het ogenblik het
stelt dat deze het werk in de c
meeste zorgen baart is zonder enige trales praktisch onmogelijk maakt.
Het '4 2' gesprek over de Duitse vraagd om 15 miljard mark hulp.
nwarding begint direct r
kiezingen in de DDR op 18 maart.
Naar verluidt zullen de onderhan
delingen uit twee fasen bestaan.
Bondskanselier Kohl
zoek zonder meer van de hand, on
der meer met het argument dat de
historicus Arno Beters uit Bremen
aan, die heeft uitgerekend dat de
DDR nog een gigantisch bedrag te
goed heeft van de Bondsrepubliek.
Oost- en West-Duits- bedrag niet kan opnemen. Niette- wedeel
i dergelijk De DDR heeft na de oorlog het leeu-
land onderling besprekingen
de herstelbetalingen
maakte minister van financiën moeten opbrengen, terwijl heel
juridische, economische en politie- Theo Waigel gisteren bekend dat de Duitsland de oorlog had verloren.
De drie westelijke zones betaal
den na 1945 2.16 miljard, terwijl de
kleine DDR 99,14 miljard voor Mos
kou ophoestte. Via een ingewikkel
de rekensom met inflatiecorrecties,
De hoogste Westduitse onderne- kwam Peters uit op het gigantische
Westduitse regering 6,9 miljard uit
trekt voor hulp aan de noodlijdende
Oostduitse economie. Daarvan is
noodhulp.
bankiers
ke aspecten van de Duitse
ding. Vervolgens praten de zes 1
den gezamenlijk over de overige
pecten, waarvan het belangrijkste 5,7 miljard bestemd
de vraag is of het herenigde Duits
land neutraal moet worden of lid
van de NAVO. De Westduitse mi
nister Genscher zei er zeker van te
zijn dat de zes op de speciale CVSE- principe bereid te investeren
top dit najaar met een plan komen. DDR indien dat land zorgt
Ierland, op dit moment EG-voor-
zitter, kondigde gisteren een snelle
EG-top over de Duitse kwestie aan.
Een dag eerder had voorzitter van
de Europese commissie Jacques
Delors al tot zo'n extra conferentie
opgeroepen, terwijl de Franse presi
dent Frangois Mitterrand beklem
toonde dat de Duitse eenwording
een snelle integratie binnen de EG
noodzakelijk maakt. Verder ver
klaarde hij dat Frankrijk noch enig
ander NAVO-lid zou aanvaarden
dat het toekomstige Dujtsland neu
traal wordt.
vriendelijker. De industrie
aantrekkelijk ondernemersklimaat.
De president van de verenigde
Duitse bankiers Wolfgang Roller zei
zelfs na afloop dat "de DDR op de
goede weg lijkt".
Modrow sprak als laatste met de
heel wat bedrag
727 miljard i
ken. Zijn berekening, het 'Bremer
dc initiatief genoemd, is mede-onder
tekend door een aantal financiële
experts en vier SPD-senatoren uit
de Hanzestad. Mochten zij ooit hun
zin krijgen, dan kan elke Oostduit
ser 41.800 mark tegemoet zien, ter
wijl de Westduitsers per persoon
11.800 mark moeten betalen.
DDR
De Oostduitse premier Hans
Modrow is gisteren als een teleurge
steld man teruggekeerd van zijn be
zoek aan Bonn. Bondskanselier
Helmut Kohl maakte hem en zijn
gevolg van 17 ministers duidelijk
dat Bonn geen enkele boodschap
aan de huidige DDR-regering heeft.
Modrow: "Ik had de indruk dat de
regering in Bonn niet goed was
voorbereid op dit bilaterale'overleg.
Het had veel meer kunnen opleve
ren". Minister van economische za
ken Christa Luft stelde bitter: "Ze
zijn zonder concept aan de bespre
kingen begonnen, wij hadden een
heel dossier vol cijfermateriaal
meegenomen, maar we wachten nu
nog op het eerste, desnoods halve
velletje tekst van de regering-Ko-
hl".
Modrow had West-Duitsland ge-
Meer buitenlands
nieuws op pagina 19
Jezuiëtenmoord
De mogelijkheid bestaat dat nog
meer Salvadoraanse regeringsfunc
tionarissen zijn betrokken bij de
moord op zes Jezuïeten in novem
ber vorig jaar in San Salvador, naast
de negen militairen die tot nu toe
zijn aangeklaagd. Volgens de De
mocraat Joe Moakley, Congreslid
voor de staat Massachusetts en
hoofd van een Amerikaanse delega
tie die in El Salvador de moorden
onderzoekt, werpt de zaak "zorg
wekkende" vragen opwierp over de
Salvadoraanse regering die veel mi
litaire en andere hulp van Washing
ton ontvangt.
Sovjettroepen
Het aantal Sovjet-troepen in het mi
litaire district Leningrad wordt dit
jaar gehalveerd tot irf totaal 22.000
man, zo heeft de Finse krant Helsin-
gin Sanomat gemeld. Volgens Sov
jet-stafchef Michail Moisejev kan
"onze noordelijke buurman (Fin
land) zeker zijn van een vreedzame
grenszone". Finland deelt een 1270
kilometer lange grens met de Sov
jetunie.
Haïti
Elf Haitiaanse politieke partijen
hebben gisteren in een gemeen-
BUKAREST (AP/Rtr) - Premier Pe-
tre Roman van Roemenië heeft gis
teren ingestemd met een onderzoek
de activiteiten van minister niet op i
hebben verschanst zei dat ministe
rie Militaru hen had bevolen het ge
bouw te verlaten, maar dat zij daar
van defensie Nicolae Militaru,
wil diens ontslag overwegen. Hon
derden militairen die sinds begin
deze week voor het regeringsge
bouw in Bukarest bivakkeren, lie
ten echter weten dat zij daar zullen
blijven tot Militaru daadwerkelijk is
afgetreden.
De militairen worden in hun pro
test bijgestaan door naar schatting
duizend burgers. In Timisoara de
monstreerden gisteren volgens mi
litaire bronnen ongeveer vijfdui
zend burgers en duizend soldaten
gegaan. De offic
maakten melding van onbeves
tigde berichten dat Militaru buiten
Bukarest de staat van paraatheid
had uitgeroepen om te voorkomen
dat andere officieren naar de hoofd
stad zouden trekken. Twee treinen
met marine-officieren uit de Zwar-
te-Zeehaven Constanta zouden
door niet nader geïdentificeerde
veiligheidstroepen op weg naar Bu
karest zijn tegengehouden. Ook zou
Militaru hebben gedreigd de lucht
macht onder gezag te stellen van het
leger als het protest aanhield. Een
Oost-Bayrut om voedsel e
r het vertrek van de minister. De kadet vertelde dat op militaire ba
ses elke drie uur appèl werd gehou
den om te controleren wie het pro- §amir Geagea
test in Bukarest steunde.
Zeven officieren van de Securita-
Strijdkrachten (FL). Tegen
middelingscomité verklaarde hij
te zijn dinsdag wegens volkeren- Geagea te zullen vernietigen als de-
moord veroordeeld tot langdurige ze zijn militie niet ontbindt.
protesterende militairen
Militaru en minister van binnen
landse zaken generaal Mihai Chitac
moeten vertrekken, omdat zij bei
den in het verleden nauw besrok
ken zijn geweest bij het regime-
Ceausescu.
Roman stemde gisteren tijdens
besprekingen met vertegenwoordi- biu gisteren meegedeeld. Rotariu Geagea
gers van de demonstranten
de benoeming van een commissie
die de rol van het leger in de dagen
van de revolutie zal onderzoeken.
Vooral gaat het om de vraag of het dor, werd veroordeeld tot 18 jaar ge- troepenbewegingen
Generaal Michel Volgens de politie zijn de afgelo- door sneeuwval en mi,
v groot offensief pen dagen honderden burgers op de slaagde het Rode Kruis t
te bereiden tegen zijn rivaal vlucht geslagen o
de verwach- in 100 ton voedsel en medicijnen het
de Libanese te gevechten tussen beide milities gevechtsgebied in te krijgen
Kesrouan te ontsnappen. De aantal doden te bergen,
vlucht wordt ernstig bemoeilijkt Met een aanval op Kesrouan wil
doordat de bruggen door de Libane- Aoun de havenstad Jounieh in han
sestrijdkrachten zijn opgeblazen en den krijgen, die op 12,5 kilometer
wegen en paden onbegaanbaar zijn van Bayrut ligt. De nationale bank
van Libanon is in Jounieh geves
tigd. Kesrouan is traditioneel een
steunpunt van de Libanese Strijd
krachten. Naar verluidt wil Aoun de
artillerie van Geagea in Kesrouan
uitschakelen om vervolgens een
aanval in te zetten op de laatste stel
lingen van de mannen van Geagea
die in Oost-Bayrut stand houden.
i gezwel in ons lichaam"
hij geen andere gewapende
groep naast zijn eigen leger in de
zwering tot volkerenmoord". Het christelijke enclave te dulden. Gea-
hoofd van de politie, Petrisor Teo- gea meldde gisteren "verdachte
leger, en niet Securitate-agenten,
als eerste op demonstranten in Ti
misoara hebben geschoten.
Een kolonel onder de 49 officie
ren die zich in het regeringsgebouw
angenisstraf. Vijf andere officieren Aoun beheerste gebied langs de
de Securitate kregen gevange- oost- en zuidgrens van Kesrouan,
nisstraffen variërend 1
jaar wegens het doden
stranten.
gebied ten noordoosten
Bayrut waar Geagea's troepen lig
gen geconcentreerd.
Vuilste stad van
Europa ligt in DDR
OOST-BERLIJN (AFP) - De
vuilste stad van Europa ligt in
de DDR en heet Bitterfeld. Vol
gens de Oostduitse vakbonds
krant Tribüne staat de omge
ving van Bitterfeld in het zuiden
van de DDR "voor een ecologi
sche ramp". Vanwege de vervui
ling van het milieu zou binnen
twee jaar ten minste tien pro
cent van de fabrieken dicht
moeten, aldus de krant. Volgens
Tribüne wijzen onderzoeken uit
dat de lucht de mensen ziek
maakt. De fabrieken bij de stad
stoten ieder jaar 40.000 ton stof
deeltjes en 90.000 ton zwavel
dioxide uit. De chemische in
dustrie van Bitterfeld loost ie
der jaar in de Mulde 70 miljoen
kubieke meter wajer waarin gif
tige stoffen zitten.
ADVERTENTIE
SOWETO/JOHANNESBURG (AP- met president De Klerk overlegd, dat
/AFP/Rtr) Nelson Mandela
reid om compromissen te sluiten len
over een algemeen kiesrecht in ma;
Zuid-Afrika, heeft hij gisteren in
zijn eerste vraaggesprek met de
pers sinds zijn vrijlating gezegd.
De Klerk i
bereid te onderhande.
Dver een nieuwe grondwet,
wil daarin ook een aantal poli
tieke garanties voor de blanken.
uidafrikaanse regering heeft gis
teren zes politieke gevangenen vrij
er geen politieke gevangenen
r op Robbeneiland zitten.
Da's mooi meegenomen met het voorjaar voor
de deur: 10% korting op alle '89-modellen
van Peugeot en Cumberland fietsen. Er is
nu al een Peugeot racefiets voor f.579,-,
incl. een goedgekeurd slot en 1 jaar ver
ily zekering. Waar anders dan bij Halfords?
VOORDELIG OP WEG MET HALFORDS
lang ze in het belang zijn van niet hun steun
slechts een enkele bevolkings- blij om on
groep, maar van het hele land", zei weer te ziei
Mandela bij zijn woning in Soweto.
ALLES VOOR UW AUTO EN FIETS
degenen die
achterlaten", zei Bushy Maape in
een verklaring namens het zestal.
KïprSdëÏÏSë^teiSS Y°}Sens hem zitten er nog 354 poli-
sinds zyn vrijlatihg echter duidehjk
te maken dat ze geen zwarte
heersing hoeft te vrezen
ons bewust van die angst
ken er serieus en oprecht aan om
die weg te nemen. Ik ben ervan
overuigd dat het ANC en de rege
ring samen in staat zijn om een op
lossing te vinden, die voor iedereen
Bij gevechten tussen anti-apart-
heidsgroepen en conservatieve
zwarte groepen in de Kaapprovin
cie zijn volgens de politie gisteren
zeker negen doden gevallen. Een
groot aantal huizen werd in brand
gestoken. In Kwanobuhle probeer
de de politie naar eigen zeggen met
traangas, rubberen kogels en ge-
hebben moeten weerschoten een eind te maken aan
de onlusten. In de provincie Natal
vielen bij gevechten tussen voor- en
tegenstanders van het ANC drie do
den. De regering heeft gezegd dat
het leger zal worden ingezet om een
eind te maken aan het onderling ge
in het ANC. "We zijn
vrienden en families
r ook bedroefd
"We ziin lO Jdal IICCU uuuigcUldLIU. cuiu ic uiancii aan iici
t wp wpr- Klerk verklaarde daarentegen weid tussen zwarten.
KOPENHAGEN (GPD)
acceptabel is", aldus Mandela. In de Zweedse regering is gisteren geval-
De binnen de economische kamercom-
ROTTERDAM Een week of vier
geleden zette het Sovjetpersbureau
TASS een kleine mededeling op het
schappelijke verklaring gezegd dat internationale telexnet. In de Sov-
het beleid van de regering van gene- jetrepubliek Tadzjikistan was de 34-
er deels verantwoordelijk voor is
dat Doesjanbe op de trieste record-
lijst van de tien vuilste steden vgn
raai Prosper Avril "op i
jarige Abdulkhamid Davlatov tot
failliet" is. Volgens hen regeert tien jaar gevangenisstraf
Avril eigenmachtig en heeft daar
door een "algemeen klimaat van
wantrouwen" geschapen. Zij stel
len dat de regering geen voorwaar
den voor eerlijke en vrije verkiezin
gen kan creëren, en dat allerlei teem
"twijfelachtige elementen" uit de
clan van de vroegere dictators Du-
valier en Namphy zijn geïnfiltreerd
in het verkiezingsapparaat van de
regering.
deeld. Hij had getracht in Tadzjikis
tan, met Afghaanse en Pakistaanse
hulp, een ondergrondse organisatie
van Sovjet-moslims op te richten
"die zou pogen het bestaande sys-
/er te werpen".
mentalisme in Afghanistan naast de
deur, is het niet verwonderlijk dat
Sovjetleider Michail Gorbatsjov
hard en meedogenloos optreden
heeft verordonneerd om in
Doesjanbe, de hoofdstad van Tad
zjikistan, de onlusten de kop in te Tadzjikistan overspoeld is, gelijke-
drukken. "Wij moeten alle kracht
van de wet aanwenden tegen de
mensen die onder de vlag van het
nationalisme het volk in hun strijd
dustrie werkt is voornamelijk 'im
port': 24 percent van de bewoners
Tadzjikistan bestaat uit Oezbe-
Moskou zelfs al
Wat de grootste economische in
greep in de naoorlogse geschiede
nis had moeten worden, kost daar-
de Zweedse sociaal-democra-
de Sovjetunie staat. Verder moet de ken, 10 percent wordt gevormd beidsbemiddeling
vluchtelingen opgericht dat ten geheel onverwacht de rege-
zich bezighoudt met registratie, ar- ringsmacht. Pogingen op het laatste
door Russen en Oekraïners. De
woede van de Tadzjikistanen wordt
dan ook allengs in-toenemende ma
te gekoeld op de niet-Tadzjikistaan-
de stad.
hulpverlening. Gevreeds moet
den dat wat nu in Tadzjikistan ge
beurt, straks nog op ontelbare ande
re plaatsen gebeuren.
materiële moment om de steun te krijgen
de kleine communistische partij
voor een bevriezing van lonen, prij
zen, huren en de gemeentelijke be
lastingen, mislukten gisteren.
Tadzjikistan is vrijwel geheel c
willen meesleuren voor hun eigen dergeschikt gemaakt aan de katoen.
door
Aly Knol
Laserwapens
Het Amerikaanse ministerie van
het defensie is gisteren een proef
begonnen die van doorslaggevend
belang wordt geacht voor de verde
re ontwikkeling van laserwapens in
het kader van het Strategische De
fensie Initiatief, beter bekend als
het Amerikaanse "Star Wars"-pro-
gramma. Een Delta-2 raket van de
McDonnell Douglas fabrieken heeft
twee high-tech "kleiduiven" in de
ruimte gebracht waarmee de ko
mende twee jaar wordt geoefend,
met laserwapens die op aarde staan
gestationeerd.
Davlatov, aldus TASS, meldde
zich in 1988 bij het Afghaanse verzet
en toog met enkele mujaheddin
naar Pakistan, waar hij tot geheim
agent werd opgeleid om in de Cen-
traalaziatische republieken van de
Sovjetunie onrust te stoken. Dat al
les gebeurde op aandringen van een
lid van een Afghaanse islamitische
partij, die allerlei"subversieve" pro
jecten in het islamitische deel van
de Sovjetunie aanvoerde.
doeleinden," zei Gorbatsjov. Hij
verwees daarbij duidelijk naar een
islamitische hand in de gebeurte
nissen in de kleinste van de Sovjet
republieken.
Het is overigens te eenvoudig om
de schuld alleen bij de moslims te
zoeken, die zich op basis van een ge
rucht, dat Armeense vluchtelingen
dë Tadzjikistaanse hoofdstad zou
den overspoelen, in beweging zet
ten. Er is meefaande hand, getuige
de eisen die naar het hoofd van de
plaatselijke Communistische Partij
werden geslingerd.
Nog in de jaren zestig werden hele
bevolkingen van bergdorpen naar
de dalen gedeporteerd om als ar
beidskrachten te kunnen .worden
ingezet in de katoenproduktie.
Doesjanbe zelf is verworden tot een
vieze, stinkende industriemo-
nopool die uitpuilt var
Tadzjikistan heeft de snelst groei-
Keer op keer moet met grote treu
righeid worden vastgesteld dat de
humane geest in de Sovjetunie in de
laatste zeventig jaar vooral door de
felle repressie van boven zo ver
wrongen is geraakt, dat iedere tole
rantie ten opzichte van de ander is
vernietigd.
Zelfs de komst van 39
Armeniërs zoals de partijleiding
zei die bij voorrang huizen zou
den krijgen toegewezen, wordt al
ende bevolking van de Sovjetunie, a^s dreiging gevoeld en maakt lang
waaraan het islamitische geloof
de debet is, en is hard op weg naar
de vijf miljoen. Maar mogelijkhe
den voor sociale ontplooiing zijn er
nauwelijks. Het bracht stads-partij-
leic^er Dzjamsjet Karimov er vorig
jaar al toe te zeggen dat "het aantal
inwoners van Doesjanbe dat onder
de armoedegrens ligt al gauw aan de
opgekropte haat en wrok los. Voeg
daarbij het nieuwe islamitische be
wustzijn en de explosieve cocktail
klaar.
Onder armoedegrens
De betogers vonden niet alleen dat dertie percent komt'
die partijleiding moet opstappen
(en Kachar Machamov zou inmid
dels inderdaad zijn ontslag hebben jongeren, is nog steeds groeiende
aangeboden). Ook moet een alumi- hun hang
Als gevolg van het nationalitei
tenprobleem zijn in de Sovjetunie al
zo'n half miljoen mensen op drift
geraakt, Azerbajdzjanen en Arme
niërs, die sinds het ontbranden van
hun onderlinge strijd in de Kau-
De werkloosheid, vooral onder de kasus al maanden op zoek zijn naar
beter heenkomen, maar ook
mooi mee
genomen als u
gaat wintersporten:
Zolang de voorraad strekt
10% korting op alle ski-boxen.
Wie snel is koopt nu zo'n ski-box v.a
f.329,-. Waar anders dan bij Halfords?
VOORDELIG OP WEG MET HALFORDS
,wislamitisch funda- duizenden Mescheten die uit Oez-
vooral met het strijdbare funda- niumfabriek worden gesloten, die mentalisme everedig. Wat in de in- bekistan zijn verdreven. Inmiddels
ALLES VOOR UW AUTO EN FIETS