Reeks maatregelen bedreigt wegvervoer Ook schone diesels in bedrijfswagens DAF 400 nu ook met open laadbak Waarschuwende vinger bij bedrijfsauto RAI Persoonlijke vrachtwagentjes Test met zelfreinigend filter Scania milieubewust piet dieselmotor M.A.N. introduceert stille dieselmotor BP Truckstop legt chauffeurs in de watten Mitsubishi komt met nieuwe personenbus Diesel van 1272 cc voor de Seat Terra WOENSDAG 7 FEBRUARI 1990 PAGINA 21 Op de Bedrijfsauto RAI, die morgen begint, presenteren 275 exposanten hun trans portmiddelen en aanver wante zaken. Dat zijn er weer meer dan tijdens de vo rige show in 1988. Toen ston den er 264 exposanten. Deze groei is min of meer illustra tief voor het succes van deze bedrijfstak. Het beroepsgoe- derenvervoer is samen met de luchtvaart de meest groeiende bedrijfstak in de vervoerssector. De omzet beliep vorig jaar meer dan tien miljard gulden. 8 procent aan de Nederlandse Ze zorgt direct en indi rect voor 500.000 arbeidsplaatsen. Het beroepsgoederenvervoer en de eigen vervoerders geven samen aan 185.000 mensen werk. Hoe actief het kleine Nederland is, blijkt uit een vergelijking met Duitsland en België. Het vaderland se wegtransport vervoerde in 1988, exclusief de ritten naar België en Luxemburg, 47 miljoen ton. In dat zelfde jaar vervoerde Duitsland 39 miljoen ton en België 34 miljoen ton. Toch zijn er zorgen in de bedrijfs tak. Sinds 1986 zijn de rendementen wat teruggelopen en vooral dit jaar zal het wegvervoer tegenslagen te incasseren krijgen. Dat is althans de verwachting van de heer A.C.M. Beers, voorzitter van het uitvoerend comité van de Bedrijfsauto RAI. Hij doelt daarmee op de verhoging van de dieselaccijns met bijna 12 cent per liter, het nachtrijverbod in Oos tenrijk (een belangrijke doorgaande route), de dreiging van de Duitse tolheffing en de gevolgen van de be lastingherziening Oort. Beers ziet deze maatregelen als een bedreiging van het wegtrans port, vooral omdat binnen de EG slechts de dieselaccijns en de we genbelasting worden geharmoni seerd, terwijl de loonkosten buiten schot blijven. En juist die loonkos ten zijn in Nederland het hoogst en maken de helft uit van de totale be drijfskosten. Problemen Na 1992 doemen andere problemen op. De EG-plannen voor vrijmaking van de Europese vervoermarkt zul len weliswaar tot kostenbesparin gen en lagere vervoersprijzen lei den, maar zullen ook een verschui ving naar lage-lonen-landen tot ge volg hebben. Dat is althans de waar schuwing van pröf. dr. G. Blau- wens, vervoerseconoom verbonden aan de Erasmus universiteit. Als de lidstaten hun binnenlands vervoer afschermen zal volgen Blauwens de intocht vanuit landen als Spanje en Portugal beperkt blij ven. Als echter ook het binnenlands vervoer (de zogenoemde cabotage) geheel vrijgegeven wordt, dan is de beer los. Blauwens verwacht in dat geval Panama-constructies: Neder landse vervoerders zullen dan een papieren bedrijfszetel kiezen in Ma drid of Lissabon. Tegengas Inmiddels is er al een vorm van te gengas waarneembaar. Uit kringen van zowel ondernemers als vakbon den in Noord-Europa wordt aange- drongen op een opwaartse harmo nisering van de lonen in de lage-lo nen-landen. Maar die maakt vol- gens Blauwens geen kans. De ver hoging van de lonen kan nooit voor af gaan aan de economische groei van die landen. Dat kan pas nadat die landen hun economische groei geboekt hebben. Door de veranderde wetgeving met betrekking tot de uitlaatgassen en de inspanningen, al dan niet vrijwil lig van de autofabrikanten, is de uit stoot van schadelijke gassen sterk verminderd. Als over tien jaar het oude op benzine rijdende wagen park naar de schoothoop zal zijn verwezen, zal het gehele personen- wagenverkeer 'schoon' zijn. Intus sen is de dieselmotor voorwerp ge worden van hoogst negatieve aan dacht. Hij zou schadelijk zijn voor het milieu. Dat heeft vooral in Duitsland geleid tot een sterke da ling van de verkopen van dieselper sonenauto's. Die verguizing van de diesel mag wat onbesuisd worden genoemd. Nu is er in de personenautomarkt keuze uit meer brandstofsoorten (benzine en autogas). In de bedrijfs wagensector is die keuze er niet. Daar is men aangewezen op diesel. Vreemd genoeg concentreert de aanval op de dieselmotor zich op de personenauto, al wordt hier en daar ook de vrachtwagen als de veroor zaker van al het kwaad aangemerkt. De binnenvaart, de landbouwwerk tuigen en de wegebouwmachines bijvoorbeeld blijven geheel buiten de discussie, terwijl in de binnen scheepvaart juist Ret 'echte grote werk' in de machinekamers staat te ronken en te puffen. Nu is de dieselmotor in feite hele maal niet zo vuil en dat maakt dat hij zonder al te veel problemen 'schoon' te krijgen is. Men kan zelfs de bedrijfsautodie sel stellen dat met name de direct ingespoten diesel tot op zeker hoog te milieuvriendelijk is. Roet Wat betreft de koolmonoxyde (CO) en de koolwaterstoffen CxHy) is de diesel schoner dan de benzinemo tor zonder katalysator. Het pro bleem ligt dan ook meer bij de stik stofoxiden (NOx) en de roetuit- stoot. En daarop richt zich dan ook de ontwikkeling in de bedrijfsauto industrie. Op dit moment worden de oplos singen nog op vrijwillige basis aan gedragen. Iedereen is er nu wel van overtuigd dat het milieu ieders aan dacht en ieders bescherming ver dient. In ieder geval zijn zeer schone grote dieselmotoren op komst. Bin nen vier jaar zal vrijwel iedere fabri kant een schone diesel aanbieden, zo is de verwachting. In Nederland rijden al zogenoemde milieubussen met roetfilters. Veel bedrijfsautodiesels zijn uit gerust met turbo's en inlaatlucht- koeling. Dat beperkt de uitstoot van stikstofoxyden (gunstig tegen broeikaseffect), maar een lage tem peratuur geeft wel weer meer roet. Veel fabrikanten van bedrijfsauto's leveren thans al roetfilters. Men moet dus zoeken naar een compro mis tussen de beperking van beide schadelijke stoffen. Een bijdrage kan geleverd worden door de olie industrie. Als deze dieselolie produ ceert met minder zwavel dan nu het geval is, kan de roetuitworp nog sterker worden verminderd. In de bedrijfswagensector is geen keuze in brandstof. Ondanks de huidige, veelal politiek gekleurde, mening mogen we vol gens vrachtwagenfabrikant Scania de dieselmotor niet verdacht noe men. De dieselmotor is volgens de Zweedse fabrikant zelfs bij uitstek geschikt om een maximaal resul taat te geven bij het verminderen van de schadelijke uitstoot van uit laatgassen. De firma die ook in Zwolle en Meppel fabriceert, werkt hard aan de vervolmaking van een vrijwel stille en schone dieselmotor. Op de RAI staat het merk al te pronken met de nieuwe norm voor de jaren '90: de DSC1130 motor. De emissie van schadelijke stoffen wordt sterk beperkt, waardoor de motor 50 procent onder de ECE R49 uitstoot-norm blijft voor stikstof oxide. De 265 kW/360 pk sterke motor die in het tweede kwartaal van dit jaar op de markt komt, zit ruim 65 procent onder de norm voor de uit stoot van koolmonoxide en koolwa terstoffen. Scania voldoet met de nieuwe DSC 1130 motor aan de Zwitserse en eerdaags ook de Oostenrijkse norm voor de uitstoot van roetdeeltjes. Die uitstoot blijft onder de grens van 0,07 gram aan roetuitstoot per kiloWatt vermogen. De Zweedse krachtbron voldoet nu al aan de voorgestelde normen die in het Na tionaal Milieubeleidsplan voor 1995 staan. Behalve deze motor gaat Scania op de DSC9 motor in de serie 3 voer tuigen milieutesten uitvoeren. Daarvoor is het wel noodzakelijk de zogeheten 'stadsbrandstof te ge bruiken. Naast de motor met lage emissies moet er dieselolie met wei nig zwavel en aromaten getankt worden om de schadelijke uitlaat gassen zoveel mogelijk te kunnen beperken. Hammarberg ontwerper van de Scania dieselmotoren daarover: 'Die uitstoot kan nog verder inge perkt worden als we zorgen voor een nabehandeling met een kata lysator. Daarmee kun je het schade lijke uitlaatgasbestand koolwater stof, en de emissie van deeltjes te gengaan. We gaan de ene helft van de testwagens uitrusten met een ka talysator èn de andere met een me taal-filter. Met dit filter en een tur bolader, een interkoeler en een ka talysator wordt een dieselmotor ruim 60 procent schoner. Nabehan deling van conventionele dieselmo toren heeft dus wel degelijk zin.' Het filter dat wordt gebruikt is zelfreinigend. Bij een uitlaattempe- ratuur boven de 350 graden Celsius brandt het zich schoon. Een re- geleenheid zorgt ervoor dat die tem peratuur indien noodzakelijk, tijde lijk in het uitlaatfilter wordt ver hoogd. Het per motortype verschil lende speciale katalysatormetaal op het filter vermindert de uitstoot van koolwaterstof. Dat haalt groten deels de dieselstank weg. De testen worden nu uitgevoerd met grote apart gemonteerde filters. Scania komt over enige tijd met een zelfreinigend filter dat is inge bouwd in de uitlaatdemper. Omdat de proef wordt genomen in stads en regionaal verkeer, rijden alle voertuigen op 'stadsbrandstof. Het gebruik van gewone dieselolie, met een hoog gehalte aan aromaten en zwavel, is echter niet schadelijk voor de motor of het filter. Op de Bedrijfsauto RAI die van morgen tot en met 17 februari in Amsterdam wordt gehouden, staat voornamelijk zwaar materieel. De doelgroep is immers het beroeps goederenvervoer. Er staan echter ook kleine persoonlijke vrachtwa gens die onderhoudsdiensten en stadsbestellers prima van dienst zijn. Daaronder bevindt zich ook nog merkwaardig spul dat, ondanks de blindering van de achterzijde, in de verste verte niet lijkt op een be stelauto. De wildgroei die een aan tal jaren terug in deze 'grijze sector' heerste, leverde dus nog aardige volbeglaasde modellen op, met een aantrekkelijke korting. Nu is het echter verplicht om de zaak te blinderen, wil een auto op grijs kenteken komen. Het gevolg is dat sommige modellen er echt niet uitzien. Het zou daarom raadzaam zijn de blindering te beperken tot staandaard auto's en niet in de spor tieve GTi klasse om iets meer omzet te behalen, ten koste van het imago. Mazda heeft dat goed begrepen en brengt alleen de 121 Van en de rest betreft de 323 en 626 als station wagen. Voor het overige is dit merk actief in de middelgrote en grotere bestelauto's en vrachtwagens. Nissan ziet kennelijk nog wel heil in een grijze aanpak en levert bij voorbeeld een Bluebird Hatchback 2.0 automaat. Ook de Bluebird en Sunny met een 12 kleps-motor val len niet echt in de Van-sfeer. Voor wie het allemaal een zorg is hoe de auto er uitziet, als er maar voordelig gereden kan worden, heeft het merk een rekenvoorbeeld. Driejaar 'grijs-rijden' in een Sunny LX diesel levert vergeleken met een auto op geel kenteken, ruim 11 mille voor deel op. Beter geslaagd bij Nissan zijn de Patrol, Prairie en uiteraard de nor male vracht/bestelauto's zoals Cab- star, Vanette en King-Cab. Bij Daihatsu weer een voorbeeld van hoe het niet moet in de vorm van een Charade GTti. Een bespoi- lerd racertje met ruim 100 pk ver mogen als bestelauto; prijsvoordeel 4 mille. Ook de Applause kan als Van geleverd worden, maar de ter reinauto's Feroza en Rocky lenen zich meer voor het vrachtvervoer. Daar scheelt het direct ook 10 mille op de aanschafprijs. Handzame busjes Subaru beperkt het gelukkig tot de kleine Jumbo Van en de Legacy sta tionwagen. Verder zijn de compacte en handzame busjes in de E-serie ui termate populair, temeer daar ze al vanaf 14 mille (ex BTW) te koop zijn. Suzuki levert helemaal geen ge blindeerde versies van normaal als personenauto bekend staande mo dellen. Ook hier de terreinauto's Sa murai en Vitara als commercials en uiteraard de bekende Carry's, de kleine busjes-serie. De Samurai Van is een 4WD-vrachtpatser met een vlakke laadvloer die 'grijs' van af 16.873,42 (ex btw) te leveren is. Europees gezien beperkt de Van serie zich voornamelijk tot de voor de hand liggende modellen. Land- Rover is een merk dat bij uitstek ge schikte auto's heeft om bedrijfswa gen-uitvoeringen op de markt te brengen. Op geel kenteken zijn het stevig geprijsde 4WD's en het scheelt dan ook fors als je niet hecht aan vier of meer zitplaatsen. De nieuwe Discovery wordt als pri meur op deze RAI als commercial getoond. Er zijn zes uitvoeringen en twee motorvarianten. Niet geblindeerd ziet de Commer cial met verhoogd dak er heel aardig uit. Die aanpassing van het dak is nodig om aan de wettelijke eis van 130 cm inwendige laadhoogte te ko men. Terberg Specials irr IJssel- stein bouwt de Discovery om tot de ze volbeglaasde versies. Het bedrijf heeft in de afgelopen jaren bij tal van importeurs een bekende naam opgebouwd. Zo levert men o.m. de Ford PTT-auto's, Mercedes-Benz politievoertuigen voor de M.E. en het waardetransportauto's. De prij zen (ex BTW) van de Discovery's be ginnen bij ƒ42.152 voor het geblin deerde en 42.996 voor het onge- DAF Nederland bv, onze vader landse vrachtwagenfabriek, toont op de Bedrijfsauto RAI liefst zeven tien verschillende voertuigen. De primeurs zitten voornamelijk in de middenklasse, waar de 2300, de 2700, de 2900 en de 3200 het nieuws uitmaken. Daarnaast is er in de lich te klasse een tweetal nieuwtjes bij gekomen in de vorm van de 400 met open laadbak plus een versie met zogenoemde manschappencabine. DAF lanceerde de 400-serie in 1987. Het produkt kwam in het D AF-programma door de overname van de Britse fabriek Leyland. Sindsdien is er veel gebeurd in de lichte klasse. DAF heeft belangrijke verbeteringen aangebracht. Vorig jaar kreeg de 400 een nieuwe aan- drijflijn met zwaardere motoren, met of zonder turbo, e snellingsbakken. De nieuwe middenklassers bie den grotere vermogens, variërend van 228 pk tot 238 pk. Ze vervangen de bekende typen 2100, 2300, 2500 en 2800. Zowel interieur als exteri eur zijn gewijzigd. DAF heeft op de RAI ook standruimte gereserveerd voor de jongste ontwikkelingen op het gebied van 'schone' diesels en geluidsarme motoren. Hoezeer dë harde Oostenrijkse maatregel (het nachtrijverbod) heeft ingegrepen in de produktie van motoren blijkt ook uit de mede deling van M.A.N. dat er nu geluids arme diesels in de aanbieding zijn. DAF zocht al eerder de publiciteit met met zijn stille diesel en binnen kort zullen de andere ongetwijfeld volgen. Oostenrijk eist voor de nachtrit ten motoren die minder dan 80 deci bellen produceren en dat heeft gro te gevolgen voor het transito-ver voer. M.A.N. heeft nu haar typen G90, M90 en F90 onder de strenge norm weten te krijgen. De fabrikant presenteert zijn ge luidsarme vrachtwagens als 'Silent Trucks'. De wagens zijn 's nachts toegelaten op de Oostenrijkse we gen en voldoen ook aan de Duitse normen. De geluidswinst kon wor den bereikt door het maximum aan tal toeren te verlagen van 3000 naar 2700 in de G90 serie. Dat bracht wel een pk-verlies met zich mee van 136 naar 122 ISO pk. Bovendien werd de motor ingekapseld. Bij de grote re versies liggen de waarden uiter aard verschillend. De BP werkt momenteel aan een Europees netwerk van grootschalige tankstations voor de transporteurs en chauffeurs in het beroepsgoederenvervoer. De eerste stap op het vaste land van ons continent is eind vorig jaar in Frankrijk gezet. Daar is bij het plaatsje Roye een BP Truckstop geopend. Langs de autosnelweg Al, die loopt van Amsterdam via Antwerpen naar Parijs, is bij afslag 12 een groot complex verrezen. Daar worden 7 dagen per week en 24 uur per dag de klanten in de watten gelegd. De beroeps- chauffers worden met hun vrachtwagens via een aparte in- rit naar de BP Truckstop geleid. Voor het tanken is er een specia le grootschalige tankfaciliteit, met zes high-speed dieselpomp straten. Er is een afgescheiden,! verlicht, bewaakt en verhard parkeerterrein, dat plaats biedt aan 120 vrachtwagencombina ties. In de gebouwen voor ont vangst- en restauratie bevinden zich verschillende tie-faciliteiten met ondermeer 9 telefoontoestellen, copieerappa- ratuur, telefax en 2 minitels. In het restaurant met 140 zitplaat sen kunnen de chauffeurs voor een schappelijke prijs 'een stevi ge maaltijd 'zoals u thuis ge wend bent' gebruiken. Er is een ontspanningsruimte met onder meer televisie en tien aparte af sluitbare doucheruimtes met toilet en wastafel. De douche ruimtes worden na elk gebruik schoongemaakt en er is ook een wasserij. De Franse BP Truck stop die halverwege Lille en Pa rijs ligt, heeft ook een winkel met een groot assortiment pro- dukten. Pittige stadsbesteller Opel heeft alleen de Corsa als per soonlijk vrachtwagentje in het pro gramma. Een pittig stadsbesteller- tje waarvan voor 1990 het interieur van de laadruimte is aangepast. Verder biedt dit GM-merk op basis van stationwagens als Kadett en Omega diverse vervoersmogelijk heden. In Friesland bouwt specia list Gebr. Visser de af-fabriek ver lengde Omega 3000 om tot ambu lance. Dit specifieke Nederlandse auto-ontwerp voor ziekenvervoer gebeurt in samenwerking met de Opeldealer Kraan in Doorn. Isuzu staat ook op de GM-stand van de Bedrijfsauto-RAI. Deze mo dellen leggen het accent op laadver mogen en trekkracht. Met aanpas singen in het motorengamma en het interieur staan er diverse uitvoerin gen van de Midi, Campo en Trooper. Renault heeft zijn meest recente model de R19 als bestelauto uitge*- voerd. Niet direct een geslaagd ont werp. Dan moeten we eerder kijken naar de R5. Dat is een echt mobiel pakhuisje. Uit de aloude R4/R6 is de Express ontstaan, een veelzijdig ontwerp dat vorig jaar goed was voor een verkoopstijging van 6 pro cent. Het verhoogde model met een extra hooggeplaatste voorruit en grote zijramen is populair bij rol- stoelbezitters. Peugeot komt met de 405 Break Commercial als primeur. Deze vijf- deurs wordt in zeven benzinever sies en drie dieselvarianten gele verd. Onbetwiste topper blijft de 504 die als pick-up van hier tot de Sahara een geliefd trekpaard is. De goedkoopste auto bij Peugeot is de 205 XA die (ex BTW) f 13.590 kost. Maar waarom er een 205 GTI van bijna 26 mille geblindeerd geleverd wordt is onduidelijk. Zeker lekker sportief met 122 pk vermogen de snelle koerier spelen. Primeurs Chrysler heeft twee primeurs met de Jeep Cherokee Commercial en de Dodge Mini Ram Van. De eerste is een tereinauto die geblindeerd een acceptabel uiterlijk heeft, het tweede model is een flinke bestel auto. Uitgerust met een V6 motor is deze 484 cm lange Dodge in staat 4,5 kuub te verstouwen voor de prijs van bijna 35 mille. Volkswagen heeft een keur aan bedrijfswagens, met het accent op de Transporter. Sinds 8 maart 1950 zijn er bijna 7 miljoen van verkocht. In een onafzienbaar aantal varian ten is dit VW-busje van weleer uit gegroeid tot de best verkochte be drijfsauto ter wereld. Volkswagen brengt samen met Toyota de Taro op de markt, dit 4WD-type staat op de RAI voor het eerst in de uitvoe ring halve dubbele cabine. Verder biedt Volkswagen in de sector Vans de Polo en de Golf met vrij normale motorisering. De Passat is alleen als Variant leverbaar met twee zitplaat sen en een laadvloer van 180 centi meter. Ford heeft twee opmerkelijke modellen op de stand: de Fiesta Koerier en de Fiesta Fun Van. Het eerste model is gebouwd op basis van de Fiesta Van, het verhoogde dak (lijkt op de Kadett Combo) biedt een laadhoogte van 181 cm. De tweede versie is een bedachte naam voor een gewoon 'sportief be- spoilerd model. Door de blindering hoopt men de klanten over de prijs- streep te trekken. Mitsubishi verwacht eind van dit jaar in Nederland met een voor Eu ropa nieuwe pick-up met dubbele cabine en vierwielaandrijving op de markt te komen. Het is een versie van de L 200, die in Azië en in de VS reeds wordt verkocht. De auto prijkt uiteraard op de Bedrijfsauto RAI. Ook zal de L 300 personenbus dit jaar op de markt komen. Het betreft een originele bus (dus af-fabriek) en geen in Nederland omgebouwde bestelauto. Er is overigens wel een L 300 voor personenvervoer, maar deze is in Nederland omgebouwd op basis van de bestelversie. De nu aangekondigde personenbus heeft grotere ramen met schuiframen in de zijdeuren, verwarming voor en achter, luxe binnenbekleding, om- klapbare banken met hoofdsteu nen, stuurbekrachtiging en centrale portiervergrendeling. Blikvanger op de RAI is ongetwij feld de „Guppy", een studie van de Mitsubishi Motors Corporation voor een zware bestelauto, bestemd voor stadsdistributie. Het model is voorzien van onafhankelijke lucht vering, zeswielbestunng, een moni tor aan de achterzijde en een com puter. - De Seat Terra is als bestelwa Seat komt met opmerkelijk nieuws: de Terra. Deze be stelwagenvariant van de TVIarbella, is leverbaar met 1272 cc dieselmotor. De Marbella, die ooit zijn oor sprong vond in de Fiat Panda, is de kleinste Seat. Op zich is het al bijzonder dat een dergelijke compacte au to met dieselmotor geleverd kan worden. Seat kon echter, nu het deel uitmaakt van het Volkswagen (VAG) concern, beschikken over een passende diesel. De 1272 cc viercilinder is een recent ontwerp en heeft een moderne snit. Zo heeft de krachtbron een ci- linderkop met wervelkamers, een vijfmaal gelagerde krukas en onderhoudsvrije hydraulische klepstoters. De bovenliggende nokkenas wordt aangedreven door een kunststof riem. De motor levert 45 pk bij 3000 toeren en heeft op dat moment een koppel van 75 Nm. Hij levert globaal de zelfde prestaties als de 903 cc benzinemotor. In de Ter ra diesel zit bovendien een vijfversnellingsbak. Deze Terra heeft een nieuw ïntrumentenpaneel ge kregen en ook het front werd iets gewijzigd. De veran deringen hebben betrekking op de grille, de bumper en de motorkap. De remmen zijn in dit model ook be krachtigd. De dieselmotor vergde voorts dat het reser vewiel een plaatsje moest krijgen onder de laadvloer. De ruiten in de dubbele achterdeuren zijn voortaan verwarmd. Mercedes Benz racekampioen In het renwezen gaat het tegen woordig niet meer om toerwa- gens, sportwagens en formule- renwagens, ook de bedrijfsauto staat zijn mannetje op de cir cuits. Mercedes Benz bleek op een internationaal kampioen schap het succesvolst. Op het Belgische circuit van Zolder werd de Duitser Tomas Heg- mann Europees kampioen Truc kracen. De standaardmotor van 500 pk levert in race-uitvoering 1500 pk. Dat had nog meer kun nen zijn, ware het niet dat twee roetfilters er 100 pk van af heb ben geknabbeld. Maar de diesel is daardoor wel heel wat scho-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 21