Bonn: snel D-mark voor Duitslanden HET GROTE TREINNIEUWS VAN 1990 IS EEN AUTO. Rutten was 'sfinx' van EZ Engels zondagsblad mislukt Japan protectionisme verweten KLM koopt 10 vliegtuigen DETREINTAXI. VIJF PIEK PER BILJET BU7 NS-LOKET. ZATERDAG 3 FEBRUARI 1990 PAGINA 7 FRANKFURT (Rtr) De regering in Bonn wil de bespre kingen over een monetaire unie met de DDR versnellen. De Westduitse minister Waigel (financiën) wil een spoedige in troductie van de Westduitse mark als officiële munteenheid in de DDR "om het Oostduitse volk direct en overtuigend hoop te verschaffen voor de toekomst". In de gisteren verschenen, eerste heruitgave van het Oostduitse eco nomische blad Die Wirtschaft zegt de Oostduitse minister van econo mische zaken, Christa Luft, dat de Oostduitse regering ernaar streeft om binnen drie jaar een vrij inwis selbare munteenheid te hebben. Als een eerste stap in die richting zou de Oostduitse mark aan de Westduitse mark kunnen worden gekoppeld. Een andere mogelijkheid om de monetaire banden tussen de twee landen aan te halen is te wachten totdat de produktiviteit in de DDR zich heeft verbeterd. Daarna moet de Oostduitse mark vrij inwissel baar worden gemaakt en kan er een monetaire unie worden gevormd. Deze volgorde geniet de voorkeur van de Westduitse centrale bank en een groot aantal economen in de Bondsrepubliek. Waigel verklaarde hierover dat ADVERTENTIE Laatste weekend Vrachtvoerders stellen bonden een ultimatum deze weg de beste is om economi sche redenen, maar dat die wel erg veel geduld vraagt van de Oostduit se bevolking. De bewindsman ver bindt de kwestie van een monetaire eenheid aan stappen naar een even tuele eenwording van de twee Duitslanden. Deze discussie is in een stroomversnelling geraakt na dat de Oostduitse premier Modrow donderdag aandrong op de vorming van één neutraal Duitsland. De Bundesbank heeft zich voor zichtig opgesteld aangaande monetaire unie met de DDR, net zoals zij heeft gedaan tegenover de monetaire unie binnen de Europese Gemeenschap. In januari nog ver klaarde Bundesbank-president Poehl het niet reëel te achten dat de DDR de Westduitse mark als munteenheid gaat gebruiken. Veel bedrijven in Oost-Berlijn werken met machines die prak tisch rijp zijn voor de sloop. Vol gens de 'Berliner Zeitung' van gis teren zijn veel machines al voor 50 procent versleten. In de bouw, bij de post en in de telefooncentrales is ongeveer tweederde van de ap paratuur al lang financieel afge- *In Nederland is het aanbod van kranten altijd te groot geweest voor een zondagsblad. In Engeland is een zoveelste zondagkrant zojuist mislukt. (foto archief) LONDEN (GPD) De campagne begon vo rige week woensdag met een korte aankon diging in het Britse dagblad The Indepen dent. "Over vier dagen zal voor de eerste keer The Independent on Sunday worden gepubliceerd. De vraag naar de zondags krant zal hoog zijn. Bestel uw exemplaar door Cees van Zweeden Vier dagen na het verschijnen van het zo veelste Engelse zondagsblad, zaten kioskhouders in het hele land nog steeds met de kater: een half miljoen exemplaren was niet verkocht. De oplage van de bij voor baat al zo bewierookte Independent on Sun day was blijven steken op nog geen 800.000 exemplaren. Wie afgelopen zondag een vluchtige blik heeft geworpen op elk van de pagina's die de gezamenlijke zondagsjournalisten hadden volgeschreven en daarbij een minuut per pa gina heeft uitgetrokken, is grofweg 25 uur onafgebroken aan het bladeren geweest. Met het nieuwe zondagsblad erbij, dat overigens nog een bescheiden omvang heeft, is het aantal redactionele pagina's gestegen tot 1500. De vraag is waarom iedereen zich nu op de zondagsmarkt stort. Aan het nieuwsaanbod kan het niet liggen. Het was dat de Britse po litie erin was geslaagd om een baby op te sporen die enige dagen eerder uit een zie kenhuis was gestolen, anders hadden de kranten moeten terugvallen op berichtge ving van een nog lager allooi. Bij gebrek aan de onthullingen waar de zondagsbladen in een grijs verleden in uit blonken, wordt de lezer onthaald op disser taties over de val van het Russische rijk en verhalen over helikopter-skieën in datzelfde Russische rijk ("Praat niet te luid, je veroor zaakt een lawine"!). Daarnaast waren er kleurenfoto's van de laatste modeshow in Parijs en de recentste hongersnood in Ethio pië. Het zijn ook niet de winstmarges die de ui- gevers ertoe aanzetten nog meer papier op de, reeds getergde lezer los te laten. De Sun day Times, met een oplage van 1,2 miljoen het grootste (serieuze) zondagsblad, maakt wekelijks een winst van ruim drie miljoen gulden. Maar de Sunday Correspondent, die nu een oplage heeft van ruim 300.000. moet zeker nog 50.000 abonnees winnen om uit de rode cijfers te komen. En de Observer (675.000 abonnees), die de meeste hinder lijkt te gaan ondervinden van de nieuwko mer, moest tien miljoen gulden in televisie reclame stoppen om het tij te keren. De lezer, zo was de redenering, was niet meer tevreden met het bestaande aanbod. De Sunday Times zou onder leiding van An drew 'playboy' Neil te veel naar de pijpen van zijn eigenaar Rupert Murdoch zijn gaan dansen en ook de Observer, ooit het lijfblad van de linkse intellectueel, zou zijn redactio nele onafhankelijkheid hebben verloren. De Observer verspeelde vorig jaar veel goodwill door zich sterk te maken voor de overname van het beroemde warenhuis Harrods door Tiny Rowland, toevallig de eigenaar van de zondagskrant. Op een moment dat Rowland in een gevecht van leven op dood was gewik keld met twee Egyptische broers over Har rods. kwam de Observer uit met een zeer on gebruikelijke midweekse editie waarin ver meende frauduleuze praktijken van de Egyptenaren aan de kaak werden gesteld. In de optiek van de Independent hadden Sunday Times en Observer door het prijsge ven van hun journalistieke onafhankelijk heid de weg bereid voor een geheel nieuwe, frisse, boven de partijen staande zondags krant van formaat. Deze week bleek het gat in de markt niet meer dan een gaatje te zijn. Al jarenlang wordt in Nederland met enige regelmaat de vraag opgeworpen of een zondagskrant succesvol kan zijn. Met eenzelfde regelmaat zijn ook onderzoeken uitgevoerd om het haast spreekwoordelij ke gat in de markt te peilen, maar deson danks is er nooit een serieus initiatief van de grond gekomen. Tot de bekendste 'zon dagsbladen' die in Nederland werden ge lanceerd hoorde 'Zondag' van initiatiefne mer Rob Muller. 'Zondag' is echter nooit meer geweest dan een soort advertentie krant waarin de redactionele bijdragen weinig of niets met serieuze actualiteiten hadden te maken. oud genoeg tot NOORDWIJK/UTRECHT (ANP) - De werkgeversorganisaties in het wegvervoer, NOB. PCB. KVO en FNK (ongeveer 60.000 werkne mers). hebben de vervoersbonden gisteren een ultimatum gesteld. Ze hebben een eenmalig nieuw cao- voorstel gedaan voor een loonsver hoging van 2,5 procent voor 60.000 chauffeurs. Als de bonden er niet voor 7 fe bruari op reageren, zullen zij hun le den een advies geven over de aan passing van de lonen om "de werk nemers niet de dupe te laten wor den". Ze hebben met acties ge dreigd en waren van plan, de werk gevers op 10 februari een formeel ultimatum te stellen. De bonden be studeren de werkgevers-brief van gisteren nog. In december boden de werkgevers een loonsverhoging van 2 procent voor de binnenlandse en van 1 procent voor de buiten landse chauffeurs. De KLM wijst de eis van de FNV om een verdere arbeidsduurverkor ting bij het bedrijf af. Dat is de voor lopige uitkomst van het cao-overleg dat donderdag en gisteren in Noord wijk is gehouden. De KLM is volgens de woordvoerder met de ar beidsduurverkorting die tot nu toe is gerealiseerd, beland op een punt waar het bedrijf "uit oogpunt van produktiviteit, concurrentie en in stroming van nieuw personeel" geen mogelijkheid meer heeft voor verdere verkorting. Bij verdere ar beidsduurverkorting zou extra per soneel nodig zijn waarvoor oplei dingscapaciteit ontbreekt. De Industriebond FNV wil dat het komende jaar bij Akzo (23.000 werknemers) een studie wordt ver richt naar de mogelijkheid de pen sioengerechtigde leeftijd te verla gen tot 62 jaar. Werknemers in de ploegendiensten zouden bovendien het recht moeten hebben op 60-jari- ge leeftijd uit te treden. Dat staat in de cao-voorstellen die de FNV- bond bij het chemisch heeft ingediend. Inflatie Polen De inflatie in Polen is in januari uit gekomen op een na-oorlogs record. De consumentenprijzen stegen met 68.2 procent. De prijzen van voedsel gingen zelfs met 75 procent om hoog, zo heeft het Poolse ministerie van financiën gisteren bekendge maakt. De prijsstijging is een recht streeks gevolg van de economische hervormingen die Polen in januari heeft ingevoerd. museumstuk verklaard te worden, schrijft de krant. In de industrie geldt dat voor 48 procent van de apparatuur. Waigel verklaarde dat de West duitse centrale bank verantwoorde lijk moet blijven voor de geldhoe- veelheid in de twee landen als die één munteenheid hebben. De Bun desbank heeft daarop nog niet gere ageerd, maar volgens een woord voerder van het ministerie van fi nanciën hebben zijn ministerie en de centrale bank wel nauw contact over de kwestie. Poehl gaat op 6 fe bruari naar Oost-Berlijn voor over leg met zijn Oostduitse collega. Horst Kaminsky. Minister Waigel staat niet alleen in zijn opvatting dat de besprekin gen over een monetaire eenheid moeten worden versneld. Gisteren liet de Westduitse minister van bui tenlandse zaken, Hans-Dietrich Ge- nscher, weten dat de voorbereidin gen voor een 'economische en een monetaire eenheid nu moeten be-, ginnen en niet later. Waigel ziet wel in dat de introduc tie van de Westduitse mark in de DDR op problemen zal stuiten, maar die moeten op een 'humane' manier worden opgelost. De intro ductie heeft als positieve gevolgen dat de goederenvoorziening in de DDR er direct door kan worden ver beterd, de produktiviteit kan wor den vergroot en de schepping van arbeidsplaatsen kan worden ver sneld, aldus de Westduitse minister. DAVOS (Rtr) Japan heeft giste ren de wind van voren gekregen over zijn drang om wel in het bui tenland te investeren en tegelijk de geringe bereidwilligheid om bui tenlandse investeerders in eigen land toe te laten. "Japan heeft de open investeringspolitiek van ande re landen volledig uitgebuit, maar heeft zelf die openheid niet be tracht". zei de Amerikaanse staats secretaris Farren (handel) op de jaarlijkse bijeenkomst in het Zwit serse Davos over de wereldecono mie. Hij wees erop dat in 1987 de bui tenlandse investeringen in Japan slechts 0,4 procent bedroegen van zijn bruto nationaal produkt, terwijl dat percentage voor de Verenigde Staten zes was. Hij vond dat Japan zich wat dat laatste betreft gedraagt als een ontwikkelingsland en wees op het gevaar dat echte ontwikke lingslanden ook een dergelijke hou ding gaan aannemen. "We kunnen niet accepteren dat de tweede eco nomische wereldmacht zich zo op stelt". Ook EG-commissaris Frans An- driessen liet zich in dergelijke be woordingen uit en wees erop dat Ja panse investeringen in Europa ook op een veel hoger niveau liggen dan andersom. Hij vond date wichtigheid die snel moet worden aangepakt. "De Japanse overheid en het bedrijfsleven moeten zorgen dat het evenwicht weer op de een of andere manier wordt hersteld". De Japanse staatssecretaris van buitenlandse zaken Koji Watanabe pleitte voor een rustige benadering van het probleem en stelde dat een investeringsoorlog geen enkel doel dient. Hij wees erop dat Japan wat overheidsvoorschriften betreft net zo open is voor buitenlandse inves teerders als andere landen. Maar de prijzen van grond en gebouwen in Japan zijn evenals arbeidskrachten erg duur en dat zou het volgens hem moeilijk maken te investeren. Watanabe voorzag dat buiten landse investeringen in Japan zul len toenemen en dat de Japanners meer open staan voor buitenlandse produkten nu de spaarquote daalt en de consumptie toeneemt. Als voorbeeld noemde hij de Japanse handel in auto's met de Bondsrepu bliek, die vorig jaar in balans raakte als gevolg van agresieve verkopen van Westduitse autofabrikanten in Japan. AMSTELVEEN (ANP) - De KLM wil tien vliegtuigen van het type MD-11 kopen bij de Amerikaanse vliegtuigfabrikant McDonnell Douglas ter waarde van 2,5 miljard gulden. De KLM neemt ook een op tie op nog eens vijf van deze vlieg tuigen. Een woordvoerder van de KLM heeft dit gisteren bekendge maakt. Fokker versterkt haar positie op de markt voor het verhuren, ver handelen en financieren van vlieg- Met luxe taxivervoer van en naar 'l Centraal Station wordt het reizen per trein nog aan trekkelijker. Daarom introduceert NS de Treintaxi Een zeer redelijk geprijsde service waarmee u snel en comfortabel tot voor de deur van uw bestemming wordt gebracht Die Treintaxi staat sinds I februari voor u klaar in dertig Nederlandse steden En omdat u hem doorgaans met enkele andere passagiers ueelt, kost hij u slechts vijf gulden per rit WAAR KOOPT U EEN KAARTJE VOOR DE TREINTAXI? De Treintaxi is er alleen voor treinreizigers. En de kaartjes worden dan ook alleen verkocht aan het NS-loket. op vriiwel ieder bemand slat in Nederland Als u een taxibiljet koopt.moet alli|d even uw treinkaartje laten zien U moet dat biljet dus vooraf aanschaften. Dat geldt niet alleen als u op het station in de taxi stapt, maar ook als u van huis wilt worden opgehaald Houdt u er verder even rekening mee dat u binnen de stadsgrenzen moet blijven, want daarbuiten komt de Treintaxi met DE FOLDER'TREINTAXI'LIGT VOÖR U KLAAR We kunnen u hier niet alles over deze nieuwe NS-service vertellen Wilt u bijvoorbeeld de Treintaxi bellen om afgehaald te worden, dan is het zaak om eerst even na te lezen hoe u vooraf een kaartje kunt krijgen En hoe u ervoor kunt zorgen dat uw taxi op tijd voor de deur verschijnt U kunt daarom het beste even de gratis folder Treintaxi' halen op het station of bij het postkantoor Dan weet u preciès wat de Treintaxi voor u kan betekenen. TREINTAXI'S RIJDEN VANAF HET CENTRAAL STATION IN ALKMAAR INCL. ST PANCRAS, APELDOORN. ASSEN. BREDA INCL. PRINSENBEEK EN TETERINGEN. DEN BOSCH INCL VUGHT. ROSMALEN EN VLIJMEN. DEN HELDER INCL HUISDUINEN, DEVENTER INCL DIEPENVEEN EN SCHALKHAAR. DORDRECHT. EDE- WAGENINGEN INCL BENNEKOM EINDHOVEN, ENSCHEDE INCL UNIVERSITEIT TWENTE. GOES INCL. KLOETINGE EN STREEKZIEKENHUIS. GRONINGEN. HAARLEM INCL OVERVEEN EN BLOEMENDAAL. HEERLEN INCL. SCHAESBERG. HENGELO INCL UNIVERSITEIT TWENTE. HILVERSUM INCL LOOSDRECHT EN 'S GRAVELAND, HOORN. LEEUWARDEN, LFIDEN INCL OEGSTGEEST EN LEIDERDORP, LELYSTAD, MAASTRICHT. MIDDELBURG, NIJMEGEN, ROERMOND INCL LINNE. HERTEN. MAALBROEK, MELICK, HERKENBOSCH EN HORN. ROOSENDAAL. TILBURG. ZAANDAM. ZUTPHEN INCL WARNSVELD. ZWOLLE tuigen door een samenwerking aan te gaan met de Britse vliegtuigmo- torenfabriek Rolls-Royce. In begin sel is overeenstemming bereikt over een deelneming van 50 procent van Rolls-Royce Partners Fi nance (RRPF) in de Fokker-onder neming Aircraft Financing and Tra ding (AFT). Dat heeft Fokker giste ren bekendgemaakt. RRPF heeft een eigen vermogen van 200 miljoen dollar en draagt zo een zware steen bij aan de financie ringsmogelijkheden voor het leasen van vliegtuigen door AFT. AFT least ook onderdelen voor vliegtui gen, zoals motoren, een zaak waar GPA zich niet mee bezig houdt. Bonden eisen koerswijziging Vredestein VELP (GPD) De gezamenlij ke vakbonden willen dat de raad van bestuur van het bandencon cern Vredestein zijn bedrijfsbe leid drastisch bijstelt. De resul taten van het al twee jaar in moeilijkheden verkerende be drijf vallen opnieuw sterk tegen. In een gesprek met de raad van bestuur willen de vakbonden bereiken dat de zaken nu anders worden aangepakt opdat Vrede stein eindelijk uit het dal kan komen. Mochten de gesprekken op niets uitdraaien, dan zijn acties niet uitgesloten. "Als er geen op lossingen komen, gaat de beuk er flink in", aldus districtsbe stuurder F. Plomp van de Indus triebond FNV, woordvoerder namens de gezamenlijke vak bonden. Begin 1989 was de concernlei ding voorzichtig optimistisch over de resultaten. De automati seringsproblemen bij de fiets- bandenfabriek waren overwon nen, er kwamen orders binnen bij de recyclingfabriek en de kwalitatief hoogaangeschreven autobanden veroverden lang zaam een groter marktaandeel. Deze week maakte de concern leiding bekend dat de financiële positie van Vredestein zich niet had verbeterd. Brazilië samen met Venezuela kandidaat voor schuldverlichting WASHINGTON (KRF) - Brazilië en Venezuela zijn dit jaar de belang rijkste kandidaten voor schuldver mindering. Ook Marokko komt in aanmerking. Dat heeft de Ameri kaanse minister van financiën, Ni cholas Brady, gisteren gezegd voor de gezamenlijke economische com missie van het Congres. Brady verklaarde dat de plannen, die hij in maart van vorig jaar naar voren heeft gebracht, succesvol zijn toegepast in Mexico, de Filipijnen en Costa Rica. Het akkoord tussen de commerciële banken en Mexico wordt morgen ondertekend. De schuldeisers van Mexico kon den kiezen tussen het verstrekken van nieuwe leningen, het verminde ren van de hoofdschuld of het verla gen van de rente. Brady toonde zich teleurgesteld dat in het akkoord slechts weinig nieuwe leningen zijn voorzien. Ook gaf hij toe dat de bui tenlandse schuld van Mexico niet erg veel afneemt. Volgens de minis ter is het belangrijk dat de aflossing van de schuld nu is gegarandeerd. Die garantie geschiedt doordat Mexico Amerikaanse staatsobliga ties afgeeft als schuldbewijs. DEN HAAG Eigenlijk kón het ook niet meer fout gaan met Frans Willem Rutten, de man die wel als de 'sfinx van Economische Zaken', de 'Cassandra van de Nederlandse economie' of 'de machtigste ambte naar van Den Haag' werd aange duid. Zijn eigen minister An- driessen had immers informeel al laten weten in te kunnen stemmen met het vertrek van 'zijn' topambte- 'naar naar de Wetenschappelijke Raad voor Regeringsbeleid. Boven dien was de kritiek op Rutten's macht, zowel binnen als buiten het departement, aanzienlijk toegeno- door Carel Goseling Beide ontwikkelingen liggen in eikaars verlengde. Bron van alle 'el lende' ligt in 1973. Op 1 september van dat jaar werd Rutten (CDA), tot Geelhoed volgt Rutten op bij EZ DEN HAAG (GPD) - Professor mr. L. A. Geelhoed (47) wordt de nieuwe secretaris-generaal op Economi sche Zaken. Hij volgt in die functie professor Rutten op, die met ingang van 1 juli voorzitter wordt van de Wetenschappelijke raad voor het re geringsbeleid (WRR). Volgens pre mier Lubber gisteren heeft minister Andriessen (economische zaken) gezegd Geelhoed een prima kracht te vinden. Geelhoed (PvdA) is op dit mo ment vice-voorzitter van de WRR. Bovendien is hij buitengewoon hoogleraar europees en economisch recht aan de Erasmus-universiteit in Rotterdam. Recent uitte Geel hoed felle kritiek op het in zijn ogen slechte functioneren van de over heid. In politiek-Den Haag worden de kwaliteiten van de jurist Geel hoed zeer hoog ingeschat, op dat moment hoogleraar conjunc tuurleer en economische politiek aan de Erasmus-universiteit Rotter dam, secretaris-generaal op Econo mische Zaken. Het departement waar de kersverse minister Lubbers (34 toen) de scepter zwaaide. De samenwerking tussen Lub bers en Rutten klikte zo goed, dat een hechte band tussen beiden ont stond die tot op de dag van vandaag bestaat. Het feit dat Rutten door zijn positie op Economische Zaken ook voorzitter werd van de Centraal eco nomische commissie (CEC), heeft daar zeker toe bijgedragen. De CEC dient het kabinet immers, gevraagd en ongevraagd, van advies op finan- cieel-economisch terrein. Bovendien bespreekt de CEC alle voorstellen en plannen voordat zij in de, door de premier voorgezeten, Raad voor economische aangele genheden (REA) komen, het beraad van alle ministers en staatssecreta rissen wier beleidsterrein ook maar iets met geld te maken heeft. En dat zijn ze bijna allemaal. Wat in de REA besloten wordt, staat. De vol tallige ministerraad kan hoogstens nog 'ja' knikken. Er is echter meer. Na Lubbers kende het ministerie van Economi sche Zaken alleen nog ministers uit WD- en D66-kring (Van Aardenne, Terlouw en De Korte), een situatie die pas met de komst van CDA'er Andriessen werd doorbroken. Met een vertrouweling als Rutten op het departement kon Lubbers aan de Haagse Bezuidenhoutseweg een prima oogje in het zeil houden. Voeg daarbij het feit dat noch Van Aardenne, noch Terlouw, noch De Korte economisch waren geschoold (alle drie zijn wis- en natuurkundi ge) en de bundeling van macht bij Rutten is duidelijk. De secretaris generaal kon 'sturen'. Niet alleen op zijn eigen ministerie, maar ook via de CEC waarbij de band met de eer ste minister nog een extra rugge steun bood. Binnen het departement omring de Rutten zich met een groep van 28 jongeren, tesamen vormend de di rectie algemene economische poli tiek (AEP). Hier werden de grote economische lijnen uitgezet. Rut ten eiste het uiterste van 'zijn' men sen, op het ministerie ook wel als 'Rutten's maffia' aangeduid. Wie niet tot het clubje uitverkorenen be hoorde, kwam er niet aan te pas. Met de komst van oud-NCW- voorzitter Andriessen op Economi sche Zaken veranderde het beeld voor Rutten echter dramatisch. De nieuwe bewindsman was immers doctor in de economische weten schappen. Kende het vakgebied dus op zijn duimpje. Bovendien bleek Andriessen vanaf zijn aantre den zelf de beleidslijnen uit te wil len zetten voor zijn departement en het te voeren economisch beleid. Denkbeelden die nogal afweken van Rutten's ideeën. Hield de secre taris-generaal zich vooral bezig met zaken als financieringstekort en las tenverlichting, Andriessen zocht het veel eerder op bedrijfsniveau. Macro- tegenover micro-economie. De 'denker' tegenover de 'doener'. Rutten heeft de bui kennelijk zien aankomen. Na zeventien jaar Eco nomische Zaken vond hij het welle tjes. Weken is in het geheim aan zijn vertrek naar de WRR gewerkt. Top man worden van de 'denktank' van het kabinet. De grote lijnen kunnen uitzetten, niet alleen op financieel- economisch terrein, maar op elk ge bied. Zo bezien alleen iets meer van hetzelfde. Een uitbreiding van het territorium.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 7