'Kernenergie niet
geheel weggooien'
En de Rus, hij dronk maar voort
Bouwbonden zetten 36 uur voorop
Kamer geeft groen licht voor studies
Lubbers breidt belang
in farniliebedrijf uit
Ghana ontslaat via radio
slapeloze ambtenaren
Stakingsgolf legt helft
treinverkeer Italië lam
INFLATIE-
FNV komt op
voor minima
bij verkiezing
Alleen alcoholproduktie stijgt in Sovjetunie
DINSDAG 30 JANUARI 1990
PAGINA 7
DEN HAAG (GPD) De Tweede Kamer gaat in meerderheid akkoord met nadere studies
over de bouw van veilige kerncentrales en de berging van radio-actief afval. Dit bleek gis
teren tijdens een debat over het energiebeleid in de komende jaren. Minister Andriessen
(economische zaken) had de Kamer gevraagd de studies te mogen laten verrichten.
Volgens Andriessen moeten we
kernenergie als energiebron niet
helemaal weggooien. Uitgaande
van een economische groei van drie
procent per jaar in de komende 20
jaar voorspelde de minister dat ons
land zonder kernenergie in de pro
blemen zal komen. De energiebe
sparing is dan vrijwel aan de limiet,
terwijl de gasvoorraden opraken en
meer kolenstook vanwege de
milieu-effecten niet mogelijk is. Het
geheel importeren van alle energie
is volgens Andriessen evenmin de
juiste weg.
De minister betoogde vooral aan
de lange termijn te denken. "Ik wil
studeren". Hij riep de Kamer op als
verantwoordelijke mensen ook
over de eigen ambtsperiode heen te
kijken naar de toekomst. Overigens
gaf de bewindsman aan geen kalen
der te hebben voor de door hem ge
wenste studies. "Ik wil alleen mate
riaal aandragen".
Andriessen stelde nadrukkelijk
in deze kabinetsperiode geen be
sluiten te willen nemen over de
bouw van meer kerncentrales in
ons land. De bewindsman keerde
zich echter ook tegen pleidooien in
de Kamer om bestaande kerncen
trales stil te leggen en te stoppen
met het onderzoek naar de berging
van kernafval in ons land. 'We moe
ten de bestaande kennis in ons land
wel vasthouden" aldus de bewinds
man. "Het zou onverstandig zijn nu
iets te stoppen".
Over de berging van kernafval in
ons land zei Andriessen dat een in
Borssele gedachte tijdelijke berg
plaats er in 1993 of 1994 kan zijn. Het
vinden van een definitieve berging
voor het afval in ons land noemde
hij 'veel moeilijker'. Wanneer een
reeds in gang gezet onderzoek naar
berging in zoutkoepels voortgezet
zal worden zei de minister niet te
weten.
In een reactie op de stellingen van
Andriessen zei mevrouw Boers
(CDA) akkoord te kunnen gaan met
DEN HAAG (GPD) - Premier
Lubbers heeft tussen december
1985 en nu zijn belang in het fami
liebedrijf Hollandia Kloos BV
vergroot van ongeveer 35 naar
38,36 procent. Dit blijkt uit een
brief die de eerste minister giste
ren aan de Kamer heeft gezonden.
Lubbers heeft zijn belangen in
bedrijven en onroerend goed, be
halve zijn privé-woning, sinds ja
ren ondergebracht in een stich
ting Lubbers. Het bestuur van de
stichting bestaat uit de professo
ren Hofstra, Sanders en Witte-
Uit de brief van de premier
blijkt voorts dat hij het certificaat
van aandeel in Richard Drie heeft
afgestoten. Richard Drie was een
door de eerste minister met zijn
broers opgerichte beleggings- en
exploitatiemaatschappij
De minister-president heeft de
Kamer ook geïnformeerd over
talrijke indirecte belangen die de
Stichting Lubbers sinds eind
1985 in bedrijven en beheers-
maatschappijen heeft genomen.
In een aantal gevallen zijn be-,
langen verworven in onderne
mingen, waarin Hollandia Kloos
reeds aandelen bezit. Het gaat
dan onder meer om Bemo-beheer
in Alkmaar waarin Hollandia
Kloos een aandeel van 48 procent
heeft. De Stichting Lubbers heeft
nu een belang van 18,4 procent in
Bemo-beheer.
Een ander voorbeeld betreft
Maverbo in R-henen. In deze on
derneming heeft Hollandia Kloos
40 procent van de aandelen waar
van de helft via Mercon Steel (een
bedrijf waarvan Hollandia Kloos
alle aandelen bezit). De Stichting
Lubbers heeft nu een bezit van
9,6 procent in Maverbo. De Stich
ting Lubbers heeft ook een be
lang van 44 procent in Newinco
Rhenen, een bedrijf waarvan Hol
landia Kloos 49 procent van de
aandelen bezit.
Uit het schrijven van Lubbers
blijkt voorts dat de Stichting
Lubbers sinds eind 1985 indirecte
belangen heeft genomen in be
kende bedrijven als Nedschroef
Octrooi Mij. Nederland (8,24 pro
cent), Hollandia Steel Structures
Ltd. (38,36 procent) en Verolme
machinefabriek Ijsselmonde
(18,7 procent). Minder bekende
belangen zijn: PT Kratama Belin-
do Internasional (12 procent), De
Blinkert (50 procent), TBM (19,1
procent), Maeslantkering (19,1 pr-
cent), Hovertrans (33,5 procent)
en Leentjes (9,3 procent).
de door de minister bepleitte weg.
Zijlstra (PvdA) zei Andriessen
'graag te steunen' bij zijn nadere
studies. Ook Bolkestein (WD)
sloot zich bij de bewindsman aan.
Besparing
Minister Andriessen (economische
zaken) wil de energiebesparing die
nu nog geen procent per jaar be
draagt, opvoeren tot twee procent.
De bewindsman heeft daartoe een
omvangrijk energie-besparingspro
gramma ontwikkeld. Door energie
besparing wil de minister de milieu
vervuiling door vooral koolstof
dioxide verminderen.
In het plan zal de hoeveelheid
geld die de overheid voor energie
besparing uitgeeft, groeien van 285
miljoen gulden per jaar nu naar 670
miljoen gulden. Daarnaast zal de
energiesector zelf veel meer moeten
investeren in besparing. De jaarlijk
se uitgaven voor dit doel moeten
verdubbelen van 1,5 naar 3 miljard
gulden.
Akzo doet Enka-
spons en -doekje
over aan Duitsers
ARNHEM (ANP) - Het chemie
concern Akzo heeft zijn produktie
van Enka-sponzen en sponsdoekjes
in Ede met ingang van 1 januari
1990 ondergebracht in Enka House
hold Products (EHP), een gezamen
lijke onderneming met de Westduit-
se Freudenberg Co. De omzet aan
sponzen en sponsdoekjes bij Akzo
bedroeg in 1989 ongeveer 38 mil
joen gulden tegen een geraamde
concernomzet van ongeveer 18 mil
jard gulden. De vaste produktieves-
tiging (130 werknemers) blijft Ede.
Akzo en Freudenberg nemen bei
de een belang van vijftig procent in
EHP, terwijl is overeengekomen
dat Freudenberg over twee jaar het
belang van Akzo in EHP volledig
kan overnemen. De transactie heeft
geen ontslagen tot gevolg.
Freudenberg mag gebruik maken
van de naam 'Enka'. De Enka-spon
zen en sponsdoekjes worden ge
maakt van viscose. Freudenberg
heeft zijn positie door deze aankoop
behoorlijk versterkt doordat het be
drijf nu voor zijn viscose niet meer
hoeft aan te kloppen bij het West-
duitse chemieconcern Hoechst.
Freudenberg behaalde in 1988
een omzet van 3,5 miljard mark en
boekte een winst van 150 miljoen
mark.
ACCRA - Elke avond om 20.00 uur
zitten de ambtenaren van het
Westafrikaanse Ghana aan de radio
gekluisterd, om te horen wie er nu
weer wordt ontslagen, overge
plaatst of aangeklaagd. Sinds 30 de
cember houdt de regering in het
openbaar grote schoonmaak in het
ambtenarenapparaat
door
Edward Ameyibor/IPS
Het zijn tijden van grote spannin
gen voor de ambtenaren van Ghana,
en zeker voor degenen die een niet
geheel zuiver geweten hebben over
hun gedrag het afgelopen jaar. Voor
hen is het een opluchting als zij al
leen maar horen dat zij morgen hun
kantoor moeten ontruimen. Erger is
het als de radiostem opdracht geeft
zich met paspoort te vervoegen bij
de nationale onderzoekscommissie
NIC.
Wie zijn naam hoort, weet dat hij
in moeilijkheden zit. Vaak zullen,
direct na de uitzending, enkele
naaste vrienden en familieleden
zich bij de woning van het slachtof
fer melden om hun sympathie te be
tuigen. Maar de meeste mensen blij
ven in het vervolg op gepaste af
stand.
Op 30 december begon de grote
zuivering met de bekendmaking via
de radio dat een aantal hoge functio
narissen werd ontslagen of overge
plaatst. Er werd niets gezegd over
de redenen voor de ontslagen. Ook
werd niets gezegd over het lot van
degene'n die werden vervangen. De
betekenis van dit diplomatieke
zwijgen is dat de ontslagen en ver
vangen personen voorgoed aan de
kant zijn gezet. Twee van de eersten
waren ministers.
In het geval van de minister van
transport en communicatie ging het
ontslag vergezeld van de opdracht
aan twee topambtenaren om zich,
gewapend met paspoorten, te mel
den bij de NIC. De volgende dag
werden nog meer namen genoemd,
en sindsdien worden er heel wat
nachten in gespannen slapeloos
heid doorgebracht in Ghana.
Na twee dagen van bekendma
kingen, kondigde de radio aan dat
op 2 januari luitenant Jerry Raw-
lings, voorzitter van de regerende
"voorlopige raad voor nationale
verdediging", het volk zou toespre-
kën. Het hele volk verwachtte dat
Rawlings nog meer carrières zou
beeindigen. Dat gebeurde niet,
maar Rawlings vergrootte de onge
rustheid bij zijn ambtenaren door
uitgebreid in te gaan op de grote
economische problemen van het
land. "We weten hoe moeilijk het is
om de eindjes aan elkaar te kno
pen... Maar anderen smijten met
hun rijkdom", zei Rawlings.
Hij waarschuwde dat blinde ja
loezie een kwalijke zaak is. Hij on
derstreepte dat velen gebruik had
den gemaakt van de economische
mogelijkheden die door de regering
waren geboden aan het particulier
initiatief, maar zei dat andere mis
bruik hadden gemaakt. "Wij zijn
ons ervan bewust dat sommige rij
ken, die hun woekerwinsten ten
toon spreiden, misbruik hebben ge
maakt van de mazen in het systeem,
in samenwerking met ambtenaren
wier taak het is ons beleid te be
schermen", zei hij.
De twee ministers die in het kader
van de zuivering zijn ontslagen zijn
E.O. Donkor van transport en com
municatie, en E.M. Commodore
Mensah van economische samen
werking. Bij een bank werden de
vijf hoogste functionarissen ontsla
gen, nadat was gebleken dat zij een
nep-bedrijfje hadden opgericht
waarmee woekerwinsten werden
gemaakt op visserijprojecten. De
stroom ontslagen is nu al een
maand aan de gang. zonder verkla
ring en zonder aanwijzing wanneer
er een eind aan zal komen en de
ambtenaren weer rustig kunnen
ademhalen.
ROME (Rtr/AFP) - In Italië is giste
ren het treinverkeer voor de helft
stilgelegd door een wilde staking
van machinisten. De sociale onrust
bij de Italiaanse spoorwegen zal nog
tien dagen duren, zo liet het spoor
wegbedrijf weten.
Het startsein voor de stakingsac
ties werd zondagavond gegeven
door de 'Cobas', basiscomités die
buiten de traditionele vakbonden
staan en berucht zijn om hun strijd
vaardigheid. Zij zijn een driedaagse
staking begonnen om hun eis voor
een salarisverhoging van 600 gul
den per maand kracht bij te zetten.
De drie vakverenigingen lossen
hen woensdag morgen af met een
stiptheidsactie van zes dagen die
het Italiaanse treinverkeer danig in
de war dreigt te gooien. Zij sluiten
hun campagne af met een nationale
24-uursstaking op 7 februari.
De vakbonden protesteren tegen
het voornemen van Mario Schim-
berni, buitengewoon commissaris
voor de staatsspoorwegen, om per 1
april 29.000 arbeidsplaatsen te
schrappen. Daarna zullen er tot
50.000 banen verdwijnen. Schim-
berni wil zo middelen vrijmaken
voor de modernisering van het
spoornet. De vakbonden vrezen dat
er ontslagen zullen vallen. Ook zijn
zij geïrriteerd omdat zij niet zijn be
trokken bij de bespreking van
Schimberni's plannen.
Acties van Franse chauffeurs
hebben tot gevolg dat sinds zondag-
achtauto's blokkeren de avond 22.00 uur in heel Frankrijk
het verkeer hinder van blokkades
ondervindt. De chauffeurs proteste-
Franse
\wegen rond een aantal grote steden,
londer meer bij Lille.
ren daarmee niet alleen tegen de
stijging van de prijs van dieselolie
gedurende de winter, maar vooral
tegen de concurrentie van met na
me Nederlandse en Belgische
vracht bedrijven.
De tactiek van de actievoerende
chauffeurs bestaat uit het blokke
ren van de toegang tot de grote ste
den, onder meer Lille, Bordeaux en
Marseille. Ongeveer zeshonderd
vrachtwagens blokkeren de toe
gang tot de tunnel onder de Mont-
Blanc. Op de autosnelwegen rijden
de vrachtwagens met 10 kilometer
per uur langzaam naast elkaar,
waardoor in het hele land enorme fi
les ontstaan. De plaats van de acties
wisselt per uur.
De blokkades van de Franse
vrachtwagenchauffeurs in Frank
rijk leveren voor Nederlandse
vrachtwagenchauffeurs oponthoud
op. NOB-Wegtransport heeft hier
over gisteren tientallen telefoontjes
van transportondernemingen bin
nengekregen, aldus een woordvoer
ster.
EXTRA GELD - De zeventien
FNV-bonden moeten dit jaar 1,8
miljoen gulden extra aan de vak
centrale afdragen. Dat bedrag komt
bovenop de 'contributie'-verhoging
van 3 procent die eind vorig jaar al
werd aangekondigd. De Federatie-
raad van de FNV (bestuur vakcen
trale plus voorzitters van de aange
sloten bonden) heeft besloten dat
de afdracht van de bonden aan de
centrale te weinig oplevert om alle
activiteiten te bekostigen.
AMERSFOORT (GPD) - Om de
werkgevers zo ver te krijgen dat die
instemmen met de invoering van
een 36-urige werkweek (nu 37 uur),
hebben de bondsraden van de
Bouw- en Houtbonden FNV en
CNV gisteren ingestemd met het
doen van enkele concessies. Die
hebben vooral betrekking op de vastgesteld. Nu gelden alle rooster-
verdeling van de roostervrije dagen vrije dagen nog voor de hele be-
het tijdstip van invoering van de drijfstak, waarbij het accent ligt
Markten Zweden plat
Op de financiële markten in Zwe
den is gisteren nauwelijks gehan
deld. Zweedse banken hebben hun
deuren dichtgehouden voor het pu
bliek en ontzegden 50.000 werkne
mers de toegang tot hun bedrijf in'
een conflict over loonsverhoging.
De werknemers van de banken
staakten maandag voor een loons
verhoging van vijftien procent.
China leent in Japan
China neemt binnenkort 500 mil
joen dollar op van een krediet van 2
miljard dollar dat het in juli 1985 bij
67 Japanse banken heeft afgesloten.
Het is de eerste maal dat China van
dit krediet gebruik maakt, zo is ver
nomen in bankkringen in Tokyo.
De banken in Japan hebben China
sinds het neerslaan van de demon
straties in Peking in juni vorig jaar
geen nieuwe leningen meer ver
strekt.
Acties akkerbouwers
De drie centrale landbouworganisa
ties in ons land hebben de akker
bouwers opgeroepen op 12 februari
mee te doen aan een internationale
demonstratie in Aken voor betere
landbouwprijzen in de Europese
Gemeenschap. De EG-landbouw-
ministers praten die dag in Brussel
over een voorstel van de Europese
Commissie om de landbouwprijzen
te bevriezen of te verlagen.
Nachtvluchten
Schiphol verliest zijn aantrekkelijk
heid als internationale luchthaven
als er een nachtvluchtverbod komt.
Dat zeggen de woordvoerders van
Transavia, Martinair en Air Holland
maandag in reactie op het voorne
men van de provincie om tot een
nachtvluchtverbod op Schiphol te
komen. Voor KLM is een eventueel
nachtvluchtverbod niet van belang
omdat de maatschappij in beginsel
alleen na zeven uur en voor midder
nacht vliegt.
Onderwijs Indonesië
De Wereldbank heeft Indonesië een
lening verstrekt van 154,2 miljoen
dollar, zoom het hoger onderwijs in
het land te verbeteren. Naar schat
ting kunnen 39 miljoen studenten
en 200.000 docenten van het project
profiteren.
percentage
EG-LANDEN
36-urige werkweek,
Daarmee volgen de bonden de
voorstellen die Han Lammers, de
onafhankelijk bemiddelaar in het
verlopende overleg
rond de feestdagen van eind decem
ber. Verder zijn de bonden bereid
de arbeidstijdverkorting ook in
uren te laten opnemen. Tot nu toe
kent de bouw alleen atv in hele of
de 230.000 halve dagen.
bouwvakkers, deed. Lammers stel
de na het stuklopen van het infor
meel overleg op zaterdag 20 januari
afgelopen week een tot gisteren ge
heime brief op met nieuwe uit
gangspunten voor onderhandelin
gen.
Het gesprek zou afgelopen vrij
dag worden voortgezet, maar op het
laatste moment vroegen de werkge
vers om nog drie weken tijd voor
het raadplegen van hun achterban.
Dat vond Lammers te lang, waarop
hij de delegaties uitnodigde voor
overleg op 5 februari, komende
maandag.
De beide bondsraden hebben
hun onderhandelaars wel nadruk
kelijk laten weten, dat de 36-urige
werkweek er absoluut moet komen.
Blijven de werkgevers volharden in
hun afhoudende opstelling, dan
moeten er op korte termijn acties
volgen.
Chicago krijgt
superhoge toren
NEW YORK (DPA) - Chicago, dat
zich er sinds 1974 op beroemt met
de Sears Tower het hoogste gebouw
ter wereld te hebben, krijgt er wel
licht een nog hogere wolkenkrab-
twee jaar ber bij. De Sears Tower is 443 meter
it van een hoog, maar de ondernemers Lee
eenjarige overeenkomst), waarbij Miglin en Paul Beitler hebben plan-
slechts de helft van de 22 rooster- nen opgesteld voor een toren met
vrije dagen voor de hele bedrijfstak een hoogte van 600 meter. De bouw-
moet gelden. In dit model kunnen kosten van het pand, dat 125 verdie-
De bondsraden hebben hun on
derhandelaars gisteren toestem
ming gegeven te praten
cao met een looptijd van
(aanvankelijk gingen
de andere elf flexibel, i
pingen krijgt, worden geraamd op
goed overleg, per bedrijf worden 500 miljoen dollar.
Volgens Jan Schuller, de voorzit
ter van de FNV-bond, was de
bondsraad 'furieus' over de opstel
ling van de werkgevers. "Die onder
handelen gewoon niet", zei hij. "En
dat duurt nu al een week of zes. De
onderhandelingen moeten nu zo
snel mogelijk worden heropend.
Doen de werkgevers volgende
week geen serieus bod, dan volgen
zeker acties. Die zijn al in voorberei
ding", aldus Schuller.
Freek van der Meulen, onderhan
delaar van de Hout- en Bouwbond
CNV, uitte zich na afloop van de
vergadering van zijn bondsraad in
dezelfde bewoordingen. "We dul
den geen uitstel meer", zei hij. C. de
Fouw, de voorzitter van de werkge
versdelegatie, kon gisteravond nog
niet erg warmlopen voor de
handreiking van de bonden.
De Vervoersbonden FNV en CNV
hebben gisteren aan de werkgevers
organisaties in het wegvervoer
NOB. PCB en KVO laten weten dat
die nog tot vrijdag de tijd krijgen de
onderhandelingen voor.een nieuwe
cao te hervatten. De bonden willen
dat de drie organisaties met een bod
komen dat op zijn minst gelijk is
aan de principe-overeenkomst die
is gesloten met de organisatie van
de grote transportbedrijven, de KN-
VTO, tegenwoordig Nederlands
Vervoer geheten.
Prijzen Nederland
stijgen 't minst
van de hele EG
BRUSSEL (ANP) De kosten van
het levensonderhoud'stijgen in Ne
derland het minst van alle EG-lid-
staten. Ons land had met 1,3 procent
het laagste inflatiepercentage van
alle EG-landen over 1989. In 1988
was dat. met een stijging van het
prijspeil met 1,2 procent, ook al het
geval. In de maanden november en
december vorig jaar bedroeg het in
flatiepercentage in Nederland 0,0.
Dit blijkt uit cijfers die gisteren ver
strekt zijn door Eurostat, het Eu
ropese bureau voor de statistiek.
De gemiddelde inflatie in de EG
bedroeg vorig jaar 5,4 procent tegen
4,4 procent in 1988. Het gemiddelde
inflatiepercentage in december vo
rig jaar bedroeg 0,3 tegen 0,4 in no
vember. In alle EG-landen nam de
inflatie vorig jaar toe behalve in
Portugal, waar het percentage in
1989 0,1 procent lager was dan in
1988. Griekenland spande vorig jaar
de kroon met 14,8 procent terwijl dit
land in 1988 met 14,0 procent dezelf
de twijfelachtige eer te beurt viel.
Het EG-gemiddelde over 1989
stijgt uit boven het inflatiepercenta
ge over 1989 van 4,6 procent in de
Verenigde Staten en 2,6 procent in
Japan. Het percentage van Ierland
over 1989 is nog niet bekend.
De prijsstijgingen in Nederland
waren het afgelopen jaar het laagst
van heel de Europese Gemeenschap.
In Griekenland was de inflatie het
hoogst. (fiarfiek ANP)
UTRECHT (ANP) - De FNV
gaat rond de gemeenteraadsver
kiezingen op 21 maart een cam
pagne voeren die met name is
gericht op de positie van uitke
ringsgerechtigden en ouderen.
Het is niet de bedoeling een
stemadvies te geven. Wel zullen
plaatselijke politici "worden uit
gedaagd en gevolgd" om het be
leid met betrekking tot minima
en ouderen te beïnvloeden.
FNV-voorzitter J. Stekelen
burg kondigt donderdag op een
bijeenkomst in Valkenswaard
de start van de activiteiten aan.
De campagne wordt vooral
plaatselijk en regionaal gevoerd
door FNV-afdelingen en -dis
tricten. Het FNV-secretariaat
uitkeringsgerechtigden onder
steunt de campagne landelijk
met pamfletten en posters.
MOSKOU (AP) Wat de meeste
Sovjet-burgers al wisten aan de
hand van de lege winkelschappen,
is de laatste dagen nu ook door offi
ciële cijfers bevestigd: Gorbatsjovs
belofte dat er in 1989 meer consu-
mentenprodukten beschikbaar
zouden zijn, is bij lange na niet uit
gekomen.
In totaal hadden de consumenten
vorig jaar 165 miljard roebel die ze
niet konden besteden omdat er niet
genoeg produkten waren om ze aan
te besteden. Maar als simpelweg
zou worden overgeschakeld op een
markteconomie zouden de consu-
mentenprodukten meteen met 40
procent stijgen, hetgeen ernstige en
ongewenste sociale gevolgen zou
hebben, schreef directeur Kiritsjen-
ko van het statistiekbureau in het
regeringsorgaan Pravitelstvenny
Vestnik. Het probleem wordt vol
gens hem nog verergerd doordat de
lonen sneller stijgen dan de be
schikbare hoeveelheid consumen-
tenprodukten en diensten.
Zware industrie
De vooruitzichten zijn bovendien
weinig rooskleurig omdat de Sov
jetunie nog altijd een grote voor
keur aan de dag legt voor de bouw
van grootschalige fabrieken. Veel
milieuvervuilende fabrieken die
voor sluiting op de nominatie staan,
zijn de enige leveranciers van drin
gend benodigde artikelen.
Om de Sovjet-burgers tevreden te
stellen die het zat zijn uren in de rij
te staan voor armzalige produkten
van eigen bodem, is de import van
levensmiddelen, medicamenten,
cosmetica, zeep en andere produk
ten uit het westen met 24 procent
toegenomen. De magere produktie-
stijging van 1,7 procent in de indus
trie werd door economen geweten
aan de onregelmatige aanvoer van
materialen en weerstand tegen in
structies van de regering.
De tarweboeren hebben een goed
jaar achter de rug, zo blijkt uit cij
fers die het afgelopen weekeinde in
de kranten zijn verschenen, maar zij
zijn zo ongeveer de enigen in de he
le landbouwsector. Hoewel in 1989
in de landbouw 67 miljard roebel
(207 miljard gulden tegen de officie-
Ie koers) is geinvesteerd, is de pro
duktie van levensmiddelen met am
per 1 procent gestegen, terwijl gere
kend was op 6,6 procent. Die minie
me stijging kwam vooral op het con
to van graan, suikerbieten en aard
appelen. Dat laatste zal de Sovjet
burgers verrast hebben, want de
doorgaans overal te vinden aardap
pelen zijn nu vrijwel afwezig.
Bureaucratie
De graanoogst bedroeg 211 miljoen
ton, een goed resultaat, net als in
1986 en 1987. Maar een nieuw pro
gramma om boeren die meer harde
tarwe verbouwen, te betalen in har
de valuta, leverde slechts 223.000
ton op. Volgens de Sovjet-media
kampten de boeren met te veel bu
reaucratische rompslomp en was er
niet genoeg contant geld. De rege
ring had gehoopt dat het program
ma goedkoper tarwe zou opleveren
dan wanneer het in het westen ge
kocht moest worden, maar niette
min moest nog altijd 36 miljoen ton
geimporteerd worden, zelfs nog een
miljoen ton meer dan in het voor
gaande jaar.
Met de landbouw ging het vooral
slecht in gebieden waar zich etni
sche onlusten en stakingen voorde
den. Zo daalde de produktie van
groenten in Azerbaidyan met 27
procent en in Armenie met 16 pro
cent. De Armeense economie kwam
door de twee maanden durende
blokkade die door Azerbaid^jan vo
rig najaar werd ingesteld, vrijwel
geheel tot stilstand vanwege een
nijpend gebrek aan energie en
grondstoffen.
Alcohol
De alcoholproduktie is met maar
liefst 19 procent toegenomen, voor
namelijk dankzij de versoepeling
van de strenge produktiebeperkin-
gen die Gorbatsjov in 1985 had inge
steld om een eind te maken aan het
drankprobleem in de Sovjetunie.
Gorbatsjovs anti-alcoholcampagne
heeft in zoverre succes gehad, dat
alcoholisten nu niet zozeer geamu
seerd als wel met afkeuring worden
bekeken.
De produktie van steenkool is
met 32 miljoen ton gedaald, vooral
door mijnstakingen en een vermin
derde vraag van het kieskeuriger
publiek. Ook de olieproduktie daal
de met 2,6 procent, zo wist het pers
bureau TASS te melden. Een aantal
oliewinningsfaciliteiten is in 1989
vernietigd door enkele ernstige on
gelukken. De televisie berichtte in
het weekeinde dat het wel een jaar
zou duren voor de belangrijke olie
velden en raffinaderijen bij Bakoe
weer op volle kracht zouden draai
en na de recente onlusten in Azerba-
jd^jan.
