Leger helpt glastuinbouw
'Blusaanval binnen moest'
Geen water meer? Dan drinkt u toch pils?'
Even een frisse neus
halen als vals excuus
Leidse hoogleraar: 'DNA-test niet meer tegen verdachte gebruiken'
(Duöitoutitë
Minister komt door storm gedupeerde tuinders tegemoet
MAANDAG 29 JANUARI 1990
Burgemeester verdedigt aanpak brandweer Noordwijk
NOORDWIJK - Burgemeester J.
Hoffmann van Noordwijk noemt
het 'volstrekt normaal' dat de brand
in Huis ter Duin donderdagavond
van twee kanten is bestreden. Daar
bij is zowel volgens Hoffmann als
commissaris E. Wegman van de
Noordwij,kse politie de juiste proce
dure gevolgd. Hoffmann en Weg
man spreken tegen dat de brand
weercommandant J. Peschier zijn
mensen nooit naar binnen had mo
gen sturen, zoals is gesuggereerd.
De dood van drie brandweerman
nen. lid van het Noordwijkse vrij
willigerskorps," dient vooral te wor
den toegeschreven aan de orkaan
achtige omstandigheden. Voordat
tot de binnen-aanval werd besloten,
heeft eerst een verkenning plaats
gehad door een eenheid van het
Noordwijkse korps die als een van
de eersten ter plaatse was. Direct na
de verkenning werd een binnen-
aanval uitgevoerd, omdat van de
buitenkant af het vuur niet kon wor
den bereikt. Tijdens de binnen-aan
val heeft zich een explosieve ver
branding voorgedaan, een zoge
noemde flash-over (geen explosie),
de verongelukte brandweer
door zijn verrast.
Wegman: "Het was een Vliegende
storm. Is het weer rustig, dan beslis
je misschien om de toestand af te
kijken. Maar gezien het object en de
omgeving is besloten tot het uiter
ste te proberen de schade beperkt te
houden".
door
Gerard Haverkamp
Uit het onderzoek, dat ook nog
vandaag is voortgezet, is vast ko
men te staan dat de brand is ont
staan in de keuken op de eerste ver
dieping, in de omgeving van de
koelcel. Personeelsleden ontdekten
de brand. Vastgesteld is verder dat
in de kelder een grote warmte-ont-
wikkeling is ontstaan, zodanig dat
cle wapening uit het beton is ge
sprongen. Hier wordt nog nader on
derzoek naar verricht.
Onbekend is in hoeverre de aan
wezigheid van brandbare materia
len en kunststoffen aan de snelle
itwikkeling hebben bijgedra
gen. "Je hebt altijd spullen die har
der branden dan andere dingen,
maar wij schrijven de vuurontwik-
keling toch vooral toe aan de enor
me zuigkracht die door de orkaan
werd veroorzaakt", aldus H. Ruine
mans, hoofd van de justitiële dienst
van de politie Noordwijk.
Burgemeester Hoffmann ontze
nuwt ook het gerucht dat brand
weercommandant Peschier niet
over de vereiste papieren zou be
schikken om die functie te mogen
uitoefenen. "De brandweerkorpsen
in Nederland bestaan grotendeels
uit vrijwilligers. Beroepscomman
danten moeten een opleiding heb
ben genoten aan de brandweeraca
demie. Officieel zou 1 januari een
nieuw besluit over de brandweer-
opleiding van kracht worden, wat
tot gevolg heeft dat ook vrijwillige
commandanten in het vervolg een
opleiding aan de brandweeracade
mie moeten volgen. Maar die zaak is
enigszins vertraagd, terwijl voor
vrijwilligers die al commandant zijn
een overgangsregeling geldt. Van
daar dat er misschien wat onduide
lijkheid is ontstaan", aldus Hoff-
Bij Huis ter Duin hangt de vlag halfstok. Vanavond wordt voor de overle
den brandweerlieden een herdenkingsdienst in de Noordwijkse St. Jeroen-
kerk gehouden. (foto wim Dijkman)
In het weekeinde brachten tal
slachtoffers bij de brand bloemen n
Volgens de burgemeester is
Noordwijk zeker nog niet toe aan
een beroepskorps. "Behalve de fei
telijke brandbestrijding kent de be
roepsbrandweer nog drie taken, die
op verschillende gemeentelijke po
ten rust. De brandpreventie",
noemt Hoffmann, "die onder bouw
en woningtoezicht valt. Tevens heb
je de juridische advisering, die bij
ons wordt gedaan door de ambte
naar rampenbestrijding op de afde
ling algemene zaken en tot slot is er
nog de financiële en administratie
ve ondersteuning, die ook op het ge
meentehuis wordt geregeld. Je
kunt nu een beroepscommandant
nemen die zich die drie taken eigen
maakt, of een model kiezen waarin
de vrijwillige commandant van de
diensten op het gemeentehuis ge
bruik maakt. In november en de
cember is daar bij ons over gespro
ken. De beslissing moet nog vallen,
maar het tweede model maakt de
meeste kans".
Ook'commissaris Wegman vindt
niet dat de brand bij Huis ter Duin
nu een beroepskorps nodig maakt.
Hij wijst in dat verband op de hech-
uit medeleven met de drie te samenwerking met de omliggen-
terDuin. (foto wim Dijkman) de korpsen.
'Ramptoerist' massaal naar Huis ter Duin
NOORDWIJK - De laatste keer
dat ramptoeristen massaal naar
het Nederlandse strand trokken,
was een paar jaar geleden toen de
tanker Rio Grande door zwaar
weer op de Wassenaarse kust
strook was getild. Dat was wat.
Tienduizenden hadden er een
flinke strandwandeling voor over
om de kolos van dichtbij te bekij
ken. Wat een avontuur, wat mooi.
Maar ja, dat liep toen allemaal
goed af.
Veel minder opgetogen trok
ken het afgelopen weekeinde op
nieuw vele duizenden richting
zee, nu om de geblakerde over
blijfselen van Huis ter Duin in
Noordwijk te bezichtigen.
"Nieuwsgierigen wil ik ze niet
noemen, voor mij zijn het belang
stellenden die hun medeleven to
nen", vertelt H. Ruinemans, offi
cier van piket op het Noordwijkse
politiebureau.
Van degenen die' bij de uitge
brande entree van het Grand Ho
tel bloemen hebben gelegd ter ge
dachtenis aan de drie verongeluk
te brandweerlieden, kun je dat
misschien wel zeggen. Maar de
rest is gewoon nieuwsgierig. Zij
die zich betrapt voelen, excuse
ren zich vals door te zeggen dat ze
'even een frisse neus wilden ha
len'.
Maar dat konden ze zaterdag en
zondag ook in hun eigen achter
tuin doen, want de wind waaide
overal even hard. Toen die echter
in de loop van zondagmiddag de
Noordwijkse lucht bijna strak
blauw had geblazen, zorgde de
stroom ramptoeristen binnen een
uur weer voor de 'zomerse' files
op de toeleidende wegen.
"Maar vanmorgen om half tien,
toen het zo hard stormde, waren
er ook al mensen", verbaast zich
een Haarlemse beambte van het
beveiligingsbedrijf, dat 24 uur per
dag over Huis ter Duin waakt. "Je
ziet ze komen, ze gaan weer weg
en even later komen ze met de fo
to- of videocamera terug. Ach, het
is natuurlijk heel wat". Veel om
kijken heeft hij niet naar de toe
risten. Ze kunnen redelijk dicht
bij de hoofdingang komen, van
waar het uitzicht goed genoeg is
om je een voorstelling te maken
van wat er donderdagavond moet
zijn gebeurd. De strak wapperen
de vlag, halfstok benadrukt de be
drukte stemming. Een vrouw,
zachtjes en niet zonder emotie:
"Als je daar bij bent geweest, hou
je er toch nachtmerries van?"
Een ander durft bijna niet hard
op te zeggen dat haar de ravage
'eigenlijk nog wel meevalt'. Hon
derd meter verder doet een jon
gen z'n best op een anti-parkeer-
paaltje te klimmen, teneinde een
zo goed mogelijke foto te kunnen
maken. Hij tuimelt de Rudolf van
Tappenbeckweg op, zonder ge
vaar want die is voor het autover
keer afgesloten.
Een collega-bewaker van de
Haarlemmer krijgt het aan de
stok met een man, die niet op het
verzoek wil ingaan zich van de
oprit naar de parkeerplaats te ver
wijderen. "Er staat toch nergens
dat ik hier niet mag lopen?",
vraagt de man 'pesterig, eigen
wijs. De bewaker blijft vriende
lijk. "Het is voor uw eigen veilig
heid, in verband met loswaaiende
delen", legt hij uit. Andere pro
blemen deden zich niet voor, be
halve dat in de verkeersdrukte
enige aanrijdingèn plaatshadden.
DEN HAAG/TER AAR - Defensieminister R. ter Beek
(PvdA) is bereid om het leger in te zetten bij het opruimen
van glasscherven in de kassen van gedupeerde glastuin
bouwers. Vandaag is er overleg tussen Defensie en het
Landbouwschap gevoerd om daarover nadere afspraken te
maken.
waarvoor zij zullen werken. "Tenzij
zij vlakbij wonen of gelegerd zijn
natuurlijk. Maar mochten mensen
van ver komen, dan lijkt het mij zin
vol dat zij ook onderdak bij de be
drijven krijgen". Het overleg tussen
Defensie en Landbouwschap gaat
onder meer over de precieze hulp,
het aantal manschappen, welk ma
terieel en wie de kosten voor zijn re
kening neemt. Wat dat laatste be
treft zei de minister dat hij 'de men
sen niet het vel over de neus wil ha
len'. Ter Beek: "De nood is mij dui
delijk. In dit soort noodsituaties
ben ik blij dat er een leger is om bij
stand te verlenen al moet je ervoor
waken dat het leger allerlei oneigen
lijke taken krijgt toegeschoven".
Het Landbouwschap becijfert de
schade aan de kassen als gevolg van
de zware storm van afgelopen don
derdag in het hele land op tussen de
150 en 200 miljoen gulden. Er zijn
tussen de 50 en 70 bedrijven geheel
vernietigd.
De meeste bedrijven hebben on
geveer 100 tot 200 vierkante meter
aan kapot glas. Het Land
bouwschap schat dat 80 tot 90 pro
cent van de bedrijven schade heeft
opgelopen, zo'n 7000 bedrijven.
Ter Beek zei gisteravond voor de
VARA-televisie begrip te hebben
voor het verzoek van het Land
bouwschap om het leger in te zet
ten. Volgens het schap zijn 500 tot
700 mensen nodig om de schade op
te ruimen. In 80 procent van de ge
vallen kunnen de getroffen bedrij
ven de rommel zelf of met hulp van
familie of buren, opruimen, in de
andere gevallen is extra hulp nodig.
In Ter Aar en omgeving, waar
burgemeester Verhoef als coördina
tor zal optreden, zijn zo'n 20 bedrij
ven zwaar door de storm getroffen.
Verhoef denkt zelf aan groepjes van
drie a vijf man die in één a twee we
ken tijd de schade moeten oprui
men en de boel enigszins bedrijfs
klaar maken. De soldaten zouden
vooral glas moeten rapen uit de
teeltgrond. Elk scherfje moet wor
den opgeruimd om de toekomstige
teelt niet te beschadigen.
"Vervolgens is het de beurt aan
de vaklieden om het glas te zetten.
Maar dat zal nog wel enige tijd du
ren, want die hebben het natuurlijk
razend druk". Volgens Verhoef zijn
de meeste bedrijven tegen een der
gelijke calamiteit en de gevolgen er
van verzekerd. Maar een stuk of ze
ven bedrijven hebben slechts de-op
stallen in een verzekering onderge
bracht. "Voor die bedrijven geldt
dat het werk van een heel jaar verlo-
Hoe de financiële gevolgen moe
ten worden geregeld, is nog niet be
kend: "Een rampenfonds is er niet
in de landbouw. Ik denk dat we als
gemeente, in samenspraak met de
belangenorganisaties tot een oplos
sing moeten zien te komen".
Verhoef denkt eraan om de solda
ten, mochten zij worden ingezet, on
der te brengen bij de bedrijven
Burgemeesters regio
laten meepraten over
beheer politiekorps
DEN HAAG - De Vereniging van
Nederlandse Gemeenten is een
warm voorstander van het vormen
van een beheersraad per politiere
gio, waarin in ieder geval de burge
meesters van de betrokken ge
meenten zitting hebben.
Verder vindt de VNG de politiere
gio's te groot. De ministers Hirsch
Ballin (Justitie) en Dales (Binnen
landse Zaken) willen ons land in 23
politieregio's indelen.
De Leidse burgemeester Goed
koop reageerde vorige week op de
voorstellen, dat zijn politieregio
(Leiden, Alphen aan den Rijn, Rijn
streek en duin- en bollenstreek)
weer aan de kleine kant is. Hij zou
bij voorbeeld Gouda er bij willen.
Districtscommandant Van Hulst
van de rijkspolitie pleitte aanvanke
lijk voor niet al te grote regionale
politiekorpsen, maar dat is nu zo
klein geworden, dat hij er bij voor
beeld het Westland en Delft wel
weer bij wil hebben.
De VNG stelt de ministers voor
om, als onderdeel1 van een regio,
toch lokale politie-eenheden te vor
men, eenheden die groter kunnen
zijn dan één gemeente. Groepen
van kleinere gemeenten kunnen
zo'n eenheid vormen om tot een
werkbaar geheel te komen, aldus de
VNG.
Jubileum Leidse Hortus
LEIDEN Precies 400 jaar, nadat
het besluit tot het stichten van de
Hortus Botanicus in Leiden is geno
men, wordt op 9 februari het start
sein gegeven voor de viering van
het jubileum. Dr. Peter Raven van
de Missouri Botanical Garden uit de
VS en eredoctor van de Leidse uni
versiteit, zal de openingsrede uit
spreken.
LEIDEN - De DNA-test is niet honderd
procent waterdicht en kan niet als be
wijslast tegen een verdachte worden ge
bruikt. De test zou alleen moeten worden
aangewend om een verdachte te ontlasten.
Aldus concludeert prof.dr. M. J. Giphart
van de universiteit in Leiden, op basis van
Amerikaans onderzoek. Giphart stelt dat
achttien van de 68 laboratoria in de Vere
nigde Staten een steekproef me| twee
bloedmonsters verkeerd interpreteerden.
En dat terwijl de Amerikanen veel verder
zijn met DNA-tests dan in Nedrland.
Volgens prof. Giphart - hoogleraar in de
erfelijkheid - kan een DNA-test daarom
niet tegen een verdachte worden gebruikt
om mensen te veroordelen. De Leidse
hoogleraar: "Ik denk dat je een dergelijke
test heel goed kunt gebruiken om schuldi
gen te ontlasten, maar het omgekeerde,
aantonen dat het DNA van een verdachte
identiek is aan het DNA van het op de
plaats van de misdaad verzameld materi
aal, is veel moeilijker. Een verschil is mak
kelijker aan te tonen, de identiteit veel
moeilijker".
Giphart zegt dat slechts een deel van de
test voor het geheel wordt gebruikt. Op
zich heeft hij er geen problemen mee dat er
gebruik wordt gemaakt van deze test.
Maar in zijn ogen wordt er te veel nadruk
gelegd op het geheel en dat terwijl er nog
grote problemen met bij voorbeeld de ge
netica zijn.
Een feit is echter wel dat er met gebruik
making van de DNA-test verdachten in
ons land zijn veroordeeld. Prof. Giphart
zet daar een vraagteken bij. "Wat ik me wel
kan voorstellen", zegt hij, "is datje om een
nader onderzoek vraagt. Tenslotte is er in
die DNA-test een aantal technische zaken
overgeslagen".
In ons land is alleen het gerechtelijk la
boratorium belast met de uitvoering van
een DNA-test. Er is in Nederland geen
tweede laboratorium waar dat kan. Gip
hart: "Dit is een partij die voor het open
baar ministerie werkt en dus niet onafhan
kelijk. Nee, dat hoeft niet bedenkelijk te
zijn als de mogelijkheid bestaat om ergens
anders een tegen-onderzoek te laten doen.
Zo'n monopolie-positie vind ik niet echt
Wellicht zullen er mensen zijn die zeg
gen dat prof. Giphart spoken ziet. "Dat
kan best mogelijk zijn", reageert hij,
"maar ik weet er toch wel wat van. Ik vind
dat als er een objectieve uitspraak wordt
gedaan, dan moet die voor 99,9 procent be
trouwbaar zijn".
29 januari 1990
Honderd jaar geleden stond er
in de krant:
- Men meldt ons uit Waddings-
veen dat aldaar een kinderbal
heeft plaatsgehad ondef directie
van den heer Van Tijn, die gedu
rende het afgeloopen seizoen al
daar lessen had gegeven. Het bal
was zeer geanimeerd en belang
stellenden en ouders en vrienden
woonden het tot den afloop bij.
- De stoker M.K. heeft in een
twist, in de herberg van O. aan
de haven te Bergen-op-Zoom,
den arbeider L. een stuk van het
oor afgebeten en... ingeslikt. De
politie heeft zich die gulzigheid
aangetrokken en tegen K. die
reeds vroeger wegens mishande
ling tot gevangenisstraf werd
veroordeeld, proces-verbaal op
gemaakt. (N. v. B.o.Z.)
- Voor den achturigen werkdag
zal eene betooging te Amster
dam niet gehouden worden,
doch door het comtié der ver
schillende vakvereenigingen al
daar zulelen op 1 Mei twee open
bare bijeenkomsten worden be
legd in Plancius - eene andere
zaal was niet te verkrijgen.
Vijftig jaar geleden:
- Het wonder is geschied! Deze
strenge winter heeft in de afge
loopen weken zoveel sneeuw ge
bracht dat de liefhebbers der
skisport hun hart hebben kun
nen ophalen. Overal waar het
terrein enigszins heuvelachtig
is, heeft men het vorige weekein
de en ook Zaterdag en gisteren
skiërs in actie kunnen zien en
hun aantal was des te grooter nu
men niet, zooals vorige jaren,
naar het buitenland kan om in
de bergen van deze sport te pro-
fiteeren. Te Zandvoort vonden
wedstrijden in skijoring plaats
(wedstrijden op ski's achter au
to's) en zoowel bij Leersum als
bij Drunen organiseerde men
gewone Ski-wedstrijden. Af en
toe kreeg men de indruk ergens
in Zwitserland te zijn!
Hazerswoudenaar Carree verlaat na bijna 30 jaar waterleidingbedrijf
HAZERSWOUDE - Hoeveel kilo
meter waterleiding er onder zijn
'bewind' is gelegd en vernieuwd,
kan hij niet precies zeggen. Maar
het moeten er enkele honderden
zijn geweest. "Ga maar na: we zijn
bezig geweest in alle nieuwbouw
wijken die na 1960 in Leiden, Oegst-
geest en Valkenburg zijn gebouwd.
En verder hebben we ongeveer 80
procent van het bestaande net in die
plaatsen vervangen. Je kunt dus
wel zeggen, dat er in Leiden en om
geving bijna geen waterleiding te
vinden is waar ik niet iets mee te
maken heb gehad".
door
Wim Wegman
P. Carree, chef uitvoering van de
voormalige Leidsche Duinwater
Maatschappij - inmiddels opgegaan
in de Energie- en Watervoorziening
Rijnland - zegt het met enige trots.
"En waarom ook niet? Water is een
eerste levensbehoefte. Mensen kun
nen niet lang zonder. En dus voel je
je, als je met dit werk bezig bent, er
al snel verantwoordelijk voor dat
het ook inderdaad goed wordt gele
verd. Zijn verantwoordelijkheid is
inmiddels opgehouden. Carree is
vrijdag met vut gegaan. Tijdens zijn
afscheidsreceptie is hij onderschei
den met de eremedaille in goud,
verbonden aan de órde van Oranje
Nassau.
Carree trad in 1960 in dienst bij de
LDM als hoofd van de fitter ij, zoals
dat toen nog heette. En hij viel
meteen met zijn neus in de boter.
"Begin jaren '60 was de capaciteit
van het net volstrekt ontoereikend.
Er was voldoende water maar we
kregen het, bij extreme warmte bij
voorbeeld, niet bij de klant. Daar
door kon het gebeuren dat in de
flats de druk wegviel. We hebben in
die tijd nog al wat boze telefoontjes
gehad; van mensen bij voorbeeld
dié drie hoog woonden en geen
druppel water meer uit de kraan
kregen, terwijl hun buurman bene
den vrolijk zijn tuintje stond te
sproeien".
"Het was n;et altijd eenvoudig om
die mensen uit te leggen wat er aan
de hand was. Na de zoveelste
klacht, heb ik een keer gezegd: Dan
drinkt u toch bier? 'Met bier kan ik
me niet wassen', had die man boos
geantwoord. Daar had hij natuurlijk
gelijk in", zegt Carree lachend.
"Maar ja, wij konden het ook niet
helpen".
Wasmachines
De watertekorten waar de LDM be
gin jaren '60 mee kampte, waren het
gevolg van de explosieve stijging
van het verbruik. "In die tijd lieten
steeds meer mensen douches instal
leren. Verder was de wasmachine
begin jaren '60 flink in opmars. Dat
was misschien wel een van de be
langrijkste redenen. Zo'n machine
slorpt grote hoeveelheden water op,
mensen vergissen zich daar wel
eens in. In elk geval ging het ver
bruik omhoog van 10 kubieke me
ter per gezin per jaar in 1960 naar
100 tot 180 kubieke meter nu".
Een van de eerste grote klussen
waarmee Carree zich bezighield,
was de aanleg van een nieuwe grote
transportleiding van Katwijk naar
Leiden. Daarmee konden de/water-
tekorten voor een belangrijk deel
worden opgelost. Inmiddels was
ook het 'grote vervangen' begon
nen. Carree: "De meeste leidingen
in die tijd waren van gietijzer. En
die braken nogal eens. Vooral in een
strenge winter. In 1963 bij voor
beeld hebben we niet minder dan 31
grote breuken gehad".
"We moesten er toen bijna voort
durend er op uit, want zo'n leiding-
breuk moet natuurlijk onmiddellijk
worden gerepareerd. Het grote pro
bleem was toen dat de straatmakers
vanwege de vorst niet werkten. Het
enige wat we konden doen, nadat
we de leiding hadden gerepareerd,
was de zaak maar weer een beetje
toedekken met zand en stenen, af
zetten met linten en er een waar
schuwingsbord bij zetten. Aan het
eind van de winter waren daardoor
echter mooi door onze borden heen,
terwijl her en der in de stad nog al
tijd forse gaten in de weg zeten".
Carree verlaat het bedrijf na bijna
30 jaar met enige weemoed. "Toch
ben ik ook weer niet al te droevig.
Na de fusie is de zaak enorm veran
derd. Ik was laatste op een bijeen
komst voor het voltallige personeel
en voelde me daar compleet verlo
ren. Ik kende bijna niemand. De
EWR is ook veel te groot geworden,
en de lijnen zijn te lang. Ik krijg
soms het idee dat er meer over het
werk wordt gepraat dan dat ei
wordt gewerkt. Dat was vroeger wel
anders".
P. Carree, met de watertoren van de voormalige LDM: "Ik krijg soms het
idee dat er meer over het werk wordt gepraat, dan dat er wordt gewerkt
