Bescherming van de borrel berust
nog slechts op belastingheffing
Het zoete einde
Petursson laat leider
Kortsnoi ontsnappen
Geurtsen weg bij AZC
De ugli
Hi-speed koffiezetten
WOENSDAG 24 JANUARI 1990
SPORT
PAGINA 19
WIJK AAN ZEE - Een adembenemende spanning heerste gisteren tijdens de negende
ronde van de grootmeestergroep A. Victor Kortsnoi behield de koppositie in het Hoog-
ovenstoernooi, maar de manier waarop dat gebeurde was, zwak uitgedrukt, hoogst merk
waardig. Huizenhoog verloren stond hij; niemand gaf meer iets voor zijn kansen op red
ding en zelf zat de grote meester met een droevig gezicht zijn desolate positie aan te kijken.
Toen de tijdnoodfase aanbrak was
het hakken geblazen. De vlag van
Margeir Petursson viel het eerste,
maar bij controle bleek hij de nodi
ge veertig zetten te hebben gedaan.
De IJslander kon weer de tijd ne
men en elke expert verwachtte de
snelle ineenstorting van het zwarte
bolwerk. Toen gebeurde er een
wonder. Petursson verrekende
zich, Kortsnoi kon plotseling met
zijn d-pion doorbreken en dwong
een afwikkeling naar een eindspel
af, dat niet meer te winnen bleek
voor de teleurgestelde witspeler.
'Slecht staan is geen schande, als
je maar niet verliest'. Deze goede
raad van een oude schaaktrainer
werd hier weer eens op grandioze
wijze in praktijk gebracht.
Op de tweede plaats staat plotse
ling de Amerikaan Maxim Dlugy,
die Jeroen Piket in een goed posi
tioneel gevecht wist te verslaan.
Waarom koos Piket een opstelling,
waarvan de zogenaamde hypermo
dernen van de jaren dertig de slech
te kwaliteit al hebben onderkend?
De gedachten van sommige schaak
meesters zijn ondoorgrondelijk.
Bij het peloton, dat de leiders
volgt, hoort Ulf Andersson. Hij
deed met zwart onze nationale kam
pioen Rini Kuyf in het stof bijten.
Kuyf bestreed de Siciliaan op onge
wone wijze, maar kon met zijn me
thode niets bewijzen. In de slotfase
ging hij kansloos te onder.
Ook Lajos Portisch schaarde zich
bij de achtervolgers. Hij koos tegen
Friso Nijboer voor de Saemischva
riant van het Koningsindisch. Met
wijze. Uiteindelijk gaf hi j de pion te
rug en bouwde een vesting die te
gen brand en inbraak verzekerd
was. Toen Portisch dat inzag, accep
teerde hij zonder meer remise.
Nigel Short beleefde
droevige dag in success
een mooie variant uitgezocht, die in
het begin van deze eeuw door de
grote Nimzowitsch werd aanbevo-
19...Tfe8 20. Tadl a6 21. a4 Te4 22.
Dd3 T8e6 23. a5f5 24. h3 DJ7 25. Dd5
Kh7
Short meende na afloop, dat
n derde 25...Dh5 scherper was geweest.
Hij had
26. Lc5 Lb8 27. Dd7
Ondanks zijn overwicht heeft wit
len. John van der Wiel kende de het nog niet gemakkelijk. De dame-
theorie niet precies,
teraf voor het bord
versterking te hebben gevonden.
der Wiel. Zwart: N.
Siciliaans, Nimzowitschvariant.
Vroeger speelde men hier
melijk 6...d6, dat ook niet slecht is.
De tekstzet is eveneens al zeer oud
en werd in 1959 door Larsen nog
eens nieuw, leven ingeblazen. Te
genwoordig komt het systeem wei
nig meer voor.
7. dxc5 Lxc5 8. Dxd5 d6
Zeer ingewikkelde varianten ont
staan na 8...DÖ6 9. Lc4 Lxf2+ 10. Ke2
0-0 11. Tfl Lc5 12. Pg5 Pd4+ en
13...Pe6.
9. exd6 Db6 10. De4+ Le6
r staat het in de boeken.
bleek ach- manoeuvre is gevaarlijk, omdat
belangrijke zwart nu een overwicht op de ko
ningsvleugel krijgt. Veiliger lijkT
27. Pd4.
27...Dh5
Plotseling zitten er verraderlijke
combinaties in de stelling. Zo faalt
28. Dxb7 op 28...Dxf3 29. gxf3 Tg6
'30. Khl Th4 en wit kan het mat
niet meer pareren.
28. Td5 Le5
Misschien was 28...Pe5 sterker
bijv. 29. Pxe5 Lxe5 30. Ld4 Lxd4 31.
cxd4 De2! en er dreigt 32...Dxfl
Wit moet in dat geval 30. Dxe6 Lh2+
31. Kxh2 Txe6 32. Td7 doen. Hij
wint dan de zwarte b-pion en dat
moet op de duur voldoende zijn
voor de winst.
Kassa voor Povlsen
Flemming Povlsen kan binnen
kort een bedrag van 125.000
Mark tegemoet zien van FC
Köln. Dat heeft de burgerrech
ter van Keulen beslist, nadat de
PSV'er een aanklacht had inge
diend tegen zijn vorige club. Bij
zijn overgang in 1987 van het
Spaanse FC Castilla naar FC
Köln deed de Bundesligaclub
Povlsen de toezegging de
125.000 Mark te betalen die hij
nog van Castilla tegoed had.
T afelteiinisteam
verslaat Polen
DELFT (ANP) - De Europese super
liga spreekt niet echt tot de verbeel
ding van het Nederlandse tafelten-
nis-publiek. Amper 150 toeschou
wers bekeken dinsdagavond in
Sporthal Buitenhof te Delft het duel
tussen Nederland en Polen.
Het team van bondscoach Jan
Vlieg kwam in de sfeerloze hal
moeizaam op gang. De snelle neder
lagen van Danny Heister en Gerard
Bakker jr, die ook de laatste partij
verloor, hadden echter geen fatale
gevolgen. Met twee overwinningen
in het dubbelspel en triomfen van
Gerdie Keen en Heister in het en
kelspel behaalde Nederland uitein
delijk een belangrijke zege, 4-3.
Met de thuiswedstrijden tegen
Joegoslavië en Frankrijk in Ijet ver
schiet, kan er voor Oranje in de Su
perliga, met drie overwinningen uit
vijf wedstrijden, weinig meer fout
gaan. De ploeg maakt zelfs na het
verrassende verlies van Tsjechoslo-
wakije tegen Frankrijk nog kans op
de eindzege.
De publieke belangstelling was
wellicht groter geweest als beide
landen hun sterkste team naar Delft
hadden afgevaardigd. Daarvan was
evenwel geen sprake.
Bij Polen ontbraken Grubba en
Kucharski, Nederland moest het
stellen zonder Haldan, de nationale
kampioen.
SPANJE, kwart-finales bekertoernooi: Vallado-
lid - Real Madrid 1-0, eerste wedstrijd 0-3.
PORTUGAL, zeventieride speeldag: Boavista -
Rally van Monte Carlo, stand na 18 van de 28
klassementsproeven: 1. Auriol (Fra) Lancia
4.16.00, 2. Samz (Spa) Toyota 0.04, 3. Biasion
(Ita) Lancia 2.26.
LEIDSE BOND
EERSTE KLASSE: Spijkerbak - De Pelikaan 0-9,
UVS - Vriendschap 0-10, Landzicht - De Waag 4-
4, De Kroon - Carambole 4-4, TOP - Spijkerbak 2
10-0
Vriendschap
TOP
Landzicht
Carambole
Waag
73-35 TOP 2 48-49
71-41 Spijkerbak 2 47-62
68-40 De Kroon 41-66
63-35 UVS 34-76
59-39 Spijkerbak 28-79
pionoffer kreeg hi de ^n der Wiel wist niet dat hier nog
moorWi, 1-1. Dh4 aangegeven staat. Hij gaat ale cforL
Short, die in deze fase wilde profi
teren van de tijdnood van zijn te
genstander, achtte dit later een
Charles Vos wint
LEIDEN - Charles Vos heeft de
dertiende ronde van het kampioen
schap van Warmond op zijn naam
geschreven. In de Finale versloeg de
Voorburgse snooker-speler Hiran
Perera. Perara had in de halve finale
met 2-1 afgerekend met Johnny
Walker, terwijl Vos Frank Bunders
uit Warmond met 2-0 versloeg. Vos
zorgde met 38 voor de hoogste
break. Willem van der Hoogt uit
Leiden won de finale van de verlie
zersronde met 2-1 van Jan Willem
Mulder uit Warmond.
1 aangegeven staat. Hij l
af op zijn gezond verstand en vindt
een verbetering.
Short verzonk i
Later gaf hij als zijn mening te ken
nen dat zwart hier al verloren staat.
Ook ll...Lxf2+ 12. Ke2 0-0 13.
Lxe6 Tae8 14. Pg5 is slecht voor
zwart.
12. Pd2 0-0 13. 0-0 Tae8 14. c3 Db6
15. P/3 h6 16. b4 Lxd6 17. Le3 Dc7 18.
Lxe6 Txe6 19. Dc4
manoeuvre e
38. cxd4 Kg6 39. Le5 Kh5 40. Td6
Pg5 41. Lxg7 Db8 42. Txa6 Pe4 43.
Le5 Pxd6 44. Txd6 Dg8 45. Lf4 Dg3
Een laatste grapje. Als wit ver
keerd neemt is de zwarte koning
pat!
ALPHEN AAN DEN RIJN George Geurtsen heeft gister
avond in overleg met het bestuur van AZC/Tarvo besloten
om zijn verbintenis als trainer/coach van de waterpoloploeg
te verbreken. De 53-jarige Doorwerthenaar kan het begelei
den van de regerende landskampioen niet langer combine
ren met zijn drukke werkzaamheden als directeur van drie
sportfondsenbaden.
Daarnaast hebben enkele persoon- het bestuur van AZC besproken en
lijke redenen meegespeeld in zijn aangekondigd dat ik het de spelers
besluit. In aanwezigheid van voor- zou vertellen. Ik kon het niet langer
zitter Rob Hesselman heeft Geurt- volhouden. Dat zou voor mij maar
sen de spelersgroep gisteravond ook voor AZC niet goed geweest
zelf van zijn beslissing op de hoogte zijn. Ik houd niet van half werk,
gebracht. daar ben ik de man niet naar. Dan
Geurtsen heeft precies een half moet je ook radicaal stoppen",
jaar in Alphen gewerkt. Hij nam de Eric Noordegraaf was als aan-
fakkel begin dit seizoen over van voerder al op de hoogte, maar
Gijs van der Leden, die op zijn beurt noemt de beslissing van Geurtsen
op interim-basis de ontslagen Piet toch een 'kleine klap'. "Het is zeer
Reedijk halverwege het vorige sei- spijtig, maar de feiten liggen er nu.
zoen had vervangen. Een maand ge- We begrijpen het en zullen het moe
leden veroverde AZC onder zijn lei- ten respecteren. George heeft om
ding de nationale waterpolobeker, persoonlijke dingen zijn besluit ge-
- dig
lig gesteld werd. De spelers zeggen gewoon te druk. Jammer, want hij
het vertrek van Geurtsen, die in Al- had de boel toch weer op de rails ge-
phen aan zijn derde periode bezig zet, ook qua organisatie. Ik hoop dat
was, te betreuren maar ook te rès-
pecteren.
Volgens Geurtsen komt zijn be
sluit niet als een verrassing. "Er was
al langer sprake van dat ik zou stop
pen. Zaterdagavond heb ik het met maakt het extra vervelend"
oplossing komt die
de spelers meer toekomst biedt.
Ten slotte is het al het tweede sei
zoen dat we halverwege met
trainer verder moeten. Dat
De Pelikaan 49-59
TWEEDE KLASSE: Morskwartier - Stompwijk 4-
5. Den Deyl - Alpha Bar 4-5, De Sociëteit - TOP 3
3-5, De Heul - TOG 6-2, Katwijk
DGL - De Waag 2 0-9
Alpha Bar 88-31 Morskwartier
Stompwijk 75-45 Landzicht 2
De Heul 65-40 TOP 3
Katwijk 64-51 TOG
De Waag 2 60-57 Den Deyl
De Sociëteit 58-55 DGL
DERDE KLASSE: De Sociëteit 2 - Carambole 3 4-
4 Carambole 2 - TOP 4 6-2, DOS - Morskwartier 2
2-7, De Waag 3 - Vriendschap 2 5-3, Landzicht 3 -
De Waag 4 4-4, De Heul 2 - De Pelikaan 2 4-4
Stand: Carambole 2 100-28, Morskwartier 2 82-
36. Carambole 3 69-55, De Sociëteit 2 61-58, De
Waag 3 60-64, De Heul 2 57-60. Vriendschap 2
55-63, Landzicht 3 50-65, TOP 4 46-72. De Peli
kaan 2 46-73, DOS 36-79
VIERDE KLASSE: De Waag 6 - TOP 5 6-2, De
Waag 5 - Pinguin 3-5, Landzicht 4 - 't Wachtje 0-9,
DOS 2 - TOG 2 4-4, Vriendschap 3 - DOS 3 2-6
Stand: De Waag 6 77-39, TOP 5 75-34, DOS 2 68-
46, Pinguin 66-42, Carambole 4 63-36, DOS 3 63-
52, TOG 2 50-48, 't Wachtje 49-48, Landzicht 4 31-
76, De Waag 5 31-86, Vriendschap 3 21-87
VIJFDE KLASSE: Pinguin 2 - Wapen v V. 6-2, De
Heul 3 - TOP 6 6-2, Spijkerbak 3 - TOG 4 4-4
Stand: TOP 6 61-29, De Heul 3 55-38, DOS 4 51-
39. TOG 4 51-47. Pinguïn 2 49-34, Spijkerbak 3
47-37. DOS 5 41-50, De Sociëteit 3 32-41Wapen
Heul 4 6-2, TOP 7 - Morskwartier 3 4-4, De Peli
kaan 3 - Stompwijk 2 4-4
Stand: Wapen van Voorschoten 2 54-30, Stomp
wijk 2 48-34, TOP 7 48-34, De Pelikaan 3 41-39,
Morskwartier 3 38-44, De Heul 4 32-51TOG 6 25-
48, De Kroon 2 22-44
ZEVENDE KLASSE: Katwijk 2 - Spijkerbak 5 4-4,
Carambole 5 - De Waag 8 6-2, De Kroon 3 - DOS 6
2-6
Stand: De Waag 7 53-22, Katwijk 2 51-30, Caram
bole 5 51-31, Alpha Bar 2 50-26, De Waag 8 43-
41, Spijkerbak 5 39-35, De Kroon 3 34-46, DOS 6
24-64, De Sociëteit 15-63
ACH 1ST E KLASSE: Vriendschap 4 - Alpha Bar 3
1-7, Stompwijk 3 - De Siociëteit 6 6-2, TOP 8 -
Landzicht 5 4-4
Stand: TOG 7 51-15, TOP 8 45-28, Stompwijk 3
38-27, Landzicht 5 38-36, De Pelikaan 4 36-28, De
Sociëteit 6 29-52, Alpha Bar 3 25-57, Vriendschap
423-42
Bussum. Grand Prix-toemooi, tweede ronde:
Van de Ven (Eindhoven) 50 (48) Van Heuven
(Vreeland) 37 (48) Burgman (Baarn) 50 (47) De
Vries (Amsterdam) 47 (47)
Ruijgrok) 2.07,0 - 1.18.9. 2 Excel Cartouche, 3
Erpedo. Toto: winnend 5,80, plaats 1,201,101,30,
koppel 7,50, trio 90,80. TWEEDE KOERS, 2000
m: 1. Dream Pearl (A. Mollema) 2.43,5 -1.21,8, 2.
Chancey Mereveld, 3 Deane Durbin. Niet gestart:
Elias. Toto: winnend 2,30, plaats 1,501.90, koppel
6,10, trio 38,80. DERDE KOERS, 1609 m: 1Carel
Buitenzorg (J. Meertens) 2.08,4 -1 19.8, 2 Dwight
Marshall. 3. Ceradine Jeanet. Niet gestart: Ditha
0 Toto winnend 5,40, plaats 2,10 1,60 1,80, kop
pel 22.50. trio 214.50 VIERDE KOERS. 2000 m
1 Binky Hanover (Mej. A. Abspoel) 2.43,6 -1.21.8.
2. Doncamielo Kes. 3. Bellatleur Toto: winnend
1,50, plaats 1,60 3,10, koppel 3,00, tno 18,90
VIJFDE KOERS. 2000 m: 1 Cismo Ruimzicht (C.
Wortel) 2.43.9 -1.22,0,2. Dio America, 3. Cor Rie-
brand. Niet gestart Basfried A. Toto winnend 5,50
plaats 2,00 1,60 7,00, koppel 15,80, trio 753,50'.
ZESDE KOERS, 2000 m. 1Deventore B (J. Meer
tens) 2.40,1 1.20,1, 2. Amigo Buitenzorg, 3. Bet-
sie B, 4. Cnta Hanover. Niet gestart- Wanno van
Barke en Carole Ashton. Toto: winnend 6,00,
plaats 1,50 1,90 1,60, koppel 34,40, trio 261,40,
kwartet 2 625.10 ZEVENDE KOERS. 1609 m 1
Carola van Ranum (A. v.d. Blonk) 2.06,0 -1.18,3,
2. Camiel Kes, 3. Bliksem V. Toto winnend 21,10.
plaats 3,40 1,70 2,80, koppel 16,90, trio 764,20.
ACHTSTE KOERS, 2440 m: 1 Zora Volomon (J
Pool) 3.14,7 - 1 19.8. 2. Wish of Thiissen. 3 Ygor
Peterhof. Toto. winnend 2,10, plaats 2,00 2,60
2,30, koppel 38,30, trio 248,50. NEGENDE
KOERS, 2000 m: 1. Always Again (C. Toonen)
2.39,3 - 1.19,7, 2. Zazou Supreme, 3. Beloved
Child, 4. Zeb van de Lente. Toto: winnend 10,90,
plaats 1,90 1,70 1,60, koppel 17,20, trio 319,40,
kwartet 1 540,10. TIENDE KOERS. 2000 m 1
Count Worry (C. Hetteling) 2.41.6 -1.20.8. 2. Car
los S. 3. Doortje Scimitar. Niet gestart: Yershm
Toto winnend 9,00. plaats 1,60 1,90 1,60, koppel
28,40, trio 319,20. W5 (5-10-6-4-6) Niet gespeeld.
Omzet totalisator: 256.139,00
Wijk aan Zee, Hoogovens toernooi Groot
meestergroep A, negende ronde: Kuijf (Ned) -
Andersson (Zwe) 0-1Nunn (GBr) - Dokojan (Sov)
0-1, Dlugy (VSt) - Piket (Ned) 1-0, Van der Wiel
(Ned) - Short (GBr) 1 -0, Petursson (IJsl) - Kortsjnoi
(Zwi) 1/2-1/2, Anand (India) - Goerevitsj (Sov) 1/2-
1/2, Portisch (Hon) - Nijboer (Ned) 1/2-1/2. Stand
na negen ronden 1Kortsjnoi 6 punten. 2. Dlugy 5
1/2, 3. Nunn, Petursson. Portisch. Anand en An
dersson 5, 8. Short. Dokojan en Goerevitsj 4 1/2,
11. Piket en Van der Wiel 4,13. Kuijf 3 1/2,14. Nij
boer 1 1/2 Grootmeestergroep B, zevende
ronde: Brenninkmeijer (Ned) Judith Polgar (Hon)
1-Ó, Zsuzsa Polgar (Hon) - Winants (Bel) afg., So
fia Polgar (Hon) - Van Wely (Ned) 1-0, Damljano-
vic (Joe) Peelen (Ned) 1-0, Fedorowicz (VSl)
Van der Sterren (Ned) 1 -0. De Jong (Ned) - Hellers
(Zwe) 0-1. Stand na zeven ronden-1. Fedorowicz
6 punten, 2. Hellers 5 1/2,3. Brenninkmeijer 4 1/2,
4. Z. Polgar 3112 en 1 afg 5. Van der Sterren en J
Polgar 3 1/2, 7. Damljanovic en S Polgar 3,9. Wi
nants 21/2 en 1 afg., 10. De Jong 21/2,11. Peelen
2.12. Van Wely 1 1/2.
Melbourne (Aus), open AustraKsche tennis
kampioenschappen, negende dag, verzamel
de uitslagen: vrouwen enkel, kwart finale: Graf
(BrD/1- Fendick (VSt) 6-3 7-5, Porwik (BrD) - Ga-
valdon (VSt) 6-4 6-3, Mary Joe Fernandez (VSt/5)
- Garrisson (VSt/3) 1-6 6-2 8-6, Sukova (Tsj/4) -
Katerina Maleeva (Bul) 6-4 6-3.
mannen, dubbel, kwart finale: Connel/Michibata
(Can/13) - Fleuriarvleconte (Fra) 4-6 7-5 7-5 6-2.
Aldrich/Visser (Zaf/2) - DavisA/an T Hof (VSt) 4-6
6-4 7-6 (7-4) 4-6 23-21, Leach/Pugh (VSt/2) -
Cash/Edberg (Zwe/Aus) 3-6 7-5 7-6 (7-3) 3-6 6-4.
Lendl (Tsj/1) - Tsjerkasov (Sov) 6-3 6-2 6-3, Ed-
len 4-3. Gedetailleerd: Heister - Kolodziejczyk 1
2 (19-21 21-13 18-21), Gerard Bakker |r - Sk.ersk.
1-2 (22-20 18-21 20-22), Keen - Gieraga 2-0 (21-
12 21-7), Heister/Boute - Kolodziejczyk/Sk.ersk. 2-
1 (22-20 16-21 21-16), Kloppenburg/Bakker -
Gieraga/Kolodziejczyk 2-1 (21-12 27-29 21-14),
Heister - Skierski 2-0 (21-16 21-15), Bakker - Ko
lodziejczyk 0-2 (21-23 15-21)
EXOTISCH FRUIT
De UgÜ is een merkwaardige ci
trusvrucht. Kenners zeggen dat
het een kruising Ss tussen- de
tóngarine (een soort mandarijn),
de grapefruit en de bittere si
naasappel. Hei is een grote
vrucht, wat hobbeliger dan een
sinaasappel of een grapefruit,
meestal geelgroen, soms zelfs
bruinkleurend. De dikke schil
laat gemakkelijk los en anders
dan' bij de grapefruit zijn hier de
partjes vruchtvlees vrij gemak
kelijk te scheiden. De partjes
hebben maar weinig pitten. De
smaak is zoet, met een duidelijk
aroma.
De ugli is het best te bewaren
in de groentela van een koel
kast, Op een fruitschaal zal deze
vrucht te snel verder rijpen. Wat
vitamine C betreft doet de ugli
het prima, Zo'n 30 tot 40 mg per
100/gram. En net als alle andere
citrusvruchten bevat ook de ug
li veel voedingsvezels.
Behalve als handfruit is de ug
li ook geschikt om mee te stoven
met bijvoorbeeld kip of de stevi
ger soorten vis. In een fruitsala
de of een dessert behoudt de ug
li veel van zijn eigen aroma en
zal dan goed te proeven zijn.
Voor vruchtensalades geldt ove
rigens dat ze niet te lang tevoren
klaargemaakt moeten worden
omdat er -dan nogal wat van de
vitamines verloren gaan.
Is Belgische jenever geen jenever?
Pan voor pastafan
Bij het Italiaans koken in de prak
tijk is de eerste hindernis het berei
den van de pasta. Is die te gaar dan
wordt het een kleffe hap. Het slim
ste is daarom om een speciale pasta-
pan aan te, schaffen. Zosn pan is
ruim en is meestal voorzien van een
vergietachtig ïnzetstuk zodat u wei
nig problemen heeft bij het afgie
ten. Een voorbeeld van zo'n pan is
Pasta Cooker van het Skandinavi-
sche merk Hackman, geïmporteerd
door Hackman Housewares in Bre
da (tel 076-657670). De pan die is uit
gevoerd in roestvrijstaal is voorzien
van een 'maatgat' waardoor precies
een eenpersoons portie spaghetti
past. Voor 95,- staat de pan in de
winkel.
BOL - De beste beslagkommen heb
ben de vorm van een halve bol. In
kunststof levert Mepal ze in de ma
ten 1.5,3 en 4 liter. Er wordt een ring
bijgeleverd die als 'statief dient. De
kommen zijn er in wit en rood en
zwart. De prijs loopt van 18,95 tot
ƒ28,95.
Het lijkt goed nieuws. Eind
volgend jaar, december 1991,
mag er niet meer gerommeld
worden met de
alcoholpercentages in
dranken als jenever, whisky,
cognac en andere sterk
alcoholische dranken. Dat is
dan het resultaat van een
Europese wet op de sterke
drank. Maar helemaal klaar is
de wet nog niet, want de
Belgen blijven vasthouden
aan de naam jenever voor een
waterkleurig drankje dat net
dertig procent alcohol bevat,
terwijl we in Nederland, waar
we de jenever toch als
nationaal produkt
beschouwen, een minimum
alcoholpercentage van 35
hanteren.
door
Huub Klompenhouwer
Het lijkt goed nieuws. Maar de me
ningen zijn verdeeld. Kenners van
de echte borrel zijn aardig teleurge
steld. "Je kunt geen pakje soep op
de markt brengen of er moet keurig
op staan wat er in zit. Zelfs simpel
snoepgoed wordt op de verpakking
ontleed naar grondstoffen. Maar als
het om een borrel gaat mag iedereen
er de naam graanjenever aan geven,
terwijl er geen korreltje graan aan te
pas is gekomen. Maar ja, dat interes
seert de overheid niets. Het is hen
enkel te doen om de opcenten op de
alcohol".
In december 1988 namen de mi
nisters van landbouw in de EG het
besluit om op Europees niveau een
normering te bereiken van het ge
distilleerd. In een voor Europese
politiek supersnelle tijd is die er ook
gekomen. Maar de consument hoeft
daar nog niet zo veel van te merken.
De fabrikanten van gedestilleerd
krijgen op hun beurt ook een jaar
om zich aan de nieuwe wetgeving
aan te passen. Pas met de komende
kerst zullen ze strafbaar zijn als ze
met de alcohol toch onder het mi
nimumpercentage komen.
Waarom zo streng die minima alco
holpercentages gehanteerd? De
prijs van de borrel is voor een goed
gedeelte gebaseerd op de belasting
op alcohol. Hoe minder alcohol in
de borrel, des te goedkoper de fles
kan worden aangeboden! Of, wat
ook gebeurt, des te groter de winst
voor de fabrikant, als het voordeel
niet naar de consument wordt door
berekend. Een procent minder alco
hol levert een enorm prijsvoordeel
op.
"Alcohol is", zegt gedistilleerd-
kenner Rob de Vreng, producent
van Nederlands meest exclusieve
jenevers "de belangrijkste schakel
bij de overdracht van de smaak. Ge
bruik je te weinig alcohol, dan kan
een jenever zich niet ontwikkelen.
De smaakoverdracht zal nihil zijn.
Het begrip boeket kun je dan wel
vergeten. Hoe ouder een jenever zal
moeten worden, des te hoger het al
coholpercentage".
Er is op het gebied van de jenever
wel een begin gemaakt met een be
schermende maatregel. De gebruik
te alcohol moet gemaakt zijn van
een landbouwprodukt. Heel wat je
nevers worden nog gestookt van
synthetische alcohol, die aanmerke
lijk goedkoper is. Maar of de alcohol
nu geheel of slechts gedeeltelijk uit
granen gedistilleerd is, maakt nog
steeds niets uit. De alcohol moet
straks wel persé gearomatiseerd
zijn met jeneverbessen. Daarnaast
mag jenever ook natuurlijke of na-
tuur-identieke smaakstoffen (aro
ma's) bevatten. En voor een wat
authentieke donkere kleur mag ca
ramel als kleurstof gebruikt wor
den. (Dat is ook toegestaan voor het
kleuren van cognac en whisky.) En
tenslotte mag jenever ook verzoet
worden.
Concurrentie
Er mag dus nog steeds veel, terwijl
er nog geen enkele wettelijke be
scherming is van waarheden op het
etiket. Dubbelgestookte graanjene
ver is een rekbaar begrip. Hetzelfde,
geldt voor het begrip oude jenever.
Wanneer is een jenever oud? En hoe
moet een Korenwijn zijn samenge
steld? Er liggen wel voorstellen
klaar om ook dit te regelen. Maar
daar heeft de Europese politiek
minder haast mee dan met het vei
ligstellen van de opcenten van de al
coholpercentages.
Voor de nieuwe beschermende
Een verzameling drankjes, die in België jenever worden genoemd. (foto
maatregelen was ook spoed nodig,
want met name vanuit Japan was
een forse concurrentie op gang ge
komen. De Japanners slaagden erin
bijna perfecte imitaties van de whis
ky en de cognac te maken. Eerst
louter voor de eigen consumptie, la
ter ook voor de export en daarmee
werd Japan een geduchte concur
rent van de cognac- en whigkyba-
ronnen in Europa.
Whisky
De nieuwe wetgeving is op het ge
bied van de whisky, cognac en nog
een tiental andere produkten te zien
als een aardige beschermende
maatregel. Scotsch Whisky en Irish
Whiskey moeten ook daadwerkelijk
in Schotland en Ierland gestookt
worden. De laatste jaren werd de
markt bestookt met fancy whisky's,
die alleen al door hun lagere alco
holpercentage concurreerden met
de 'echte'De distilleerderij zou net
zo goed in Bameveld kunnen staan.
Voor whisky zal niet alleen het al
coholpercentage minimaal 40 pro
cent moeten zijn, de whisky zal ook
voort moeten komen uit een distil
laat van granen, mag gekleurd wor
den met caramel en zal minimaal
drie jaar gelagerd moeten zijn op
houten fusten van maximaal 700 li
ter.
Overigens, niet alleen de jenever
komt er in de nieuwe Europese ver
ordening bekaaid af .(tenminste
voor de consument). Ook voor be
renburg, brandewijn en vieux zijn
nog geen Europese normen aange-
Muskaatwijn:
De Zuidfranse en Italiaanse
muskaatwijnen zijn de beste
dessertwijnen ter wereld. Want
ze passen perfect bij alle
mogelijke zoete nagerechten,
zowel bij ijs, gebak als fruit.
Er bestaat een hardnekkig
misverstand dat de witte
Bordeauxwijn Sauternes de
ideale dessertwijn zou zijn. In
werkelijkheid echter blijkt deze
wijn vaak niet zoet genoeg te
smaken om echt zoete toetjes te
begeleiden. Met als gevolg dat
de Sauternes in de mond wat
zurig overkomt.
Muskaatwijnen hebben echter
voldoende suiker om zich naast
zoete nagerechten staande te
houden. Ze worden ook op een
geheel andere wijze dan
Sauternes gemaakt. Sauternes
ontleent zijn karakter aan
ingeschrompelde druiven die
een zogeheten 'nobele rotting'
hebben ondergaan. Bij
muskaatwijnen daarentegep
wordt de gisting voortijdig
gestopt door wat alcohol toe te
voegen. Dit betekent dat er
onvergiste, natuurlijke suiker in
de wijn achterblijft.
Het principe van deze manier
van wijnbereiding werd bijna
zeven eeuwen geleden ontdekt.
In de stad Perpignan hield de
onderzoeker Arnau de Vilanova
zich bezig met "het distilleren
van wijn. Op een gegeven dag
voegde hij wat distillaat toe aan
nog gistende wijn, en ontdekte
dat dit resulteerde in een
weelderig zoet produkt.
Nog steeds wordt in Roussillon,
waarvan Perpignan de
hoofdstad is, een van de beste
Franse muskaatwijnen
geproduceerd. Deze heet
Muscat de Rivesaltes en
ontleent zijn naam aan het dorp
Rivesaltes. Tegenwoordig komt
Muscat de Rivesaltes niet alleen
uit Rivesaltes, maar ook uit 85
andere gemeenten in het
departement.
Het minimum
alcoholpercentage van Muscat
de Rivesaltes is 15 procent, maar
in de praktijk ligt het doorgaans
tussen de 15,4 en 16 procent. Dit
geldt ook voor de andere
muskaatwijnen in het Franse
zuiden. Meer oostwaarts, in de
Languedoc, geniet Muscat de
Frontignan een uitstekende
reputatie.
Andere goede Franse
muskaatwijnen zijn de Muscats
van Saint-Jean-de-Minervois,
Lunel, Beaumes-de-Venise en
Mireval.
In tegenstelling tot de Franse
muskaatwijnen is de Italiaanse
Moscato d'Asti on versterkt. De
wijn wordt zelfs gekenmerkt
door heel weinig alcohol, vaak
slechts 5,5 procent. Bovendien
parelt hij een beetje.
Moscato d'Asti komt uit
Piëmonte, gelegen in
Noordwest-Italië. Het is een
eigenlijk te onbekend produkt.
Voor wie bij het dessert wel een
klein glas wijn wil gebruiken,
maar behoefte heeft aan weinig
alcohol, is Moscato d'Asti een
kostelijke keuze.
Het voordeel van overigens alle
muskaatwijnen is dat ze in een
aangebroken fles gemakkelijk
enkele dagen goed blijven, de
Franse soorten vaak zelfs een
week of langer. Maar de fles
moet dan wel in de koelkast
staan.
HUBRECHT DUIJKER
Het leukste van automatisering is dat alle technische inspanning er op is
gericht om iets zo te laten doen of het met de hand is gemaakt. Een aardig
voorbeeld daarvan is het koffiezetapparaat. De fabrikant heeft daarbij
twee voorbeelden: de Filterkoffie waarbij eerst een klein scheutje water
wordt opgegoten om de koffie te laten wellen en de snelfiltermethode. De
Hi-Speed, de jongste generatie van Tefal (tel 08385-19058), hoort tot deze
laatste categorie. Door het extra grote vermogen (1200 Watt) is het water
niet alleen extra snel heet, door de snelle waterpomp en de speciale sproei
kop, filtert hij ook veel sneller. De Hi-Speed, geschikt voor 12 kopjes, heeft
als adviesprijs ƒ105,-.