Bonus voor verplegend personeel Salarisadministratie? Elektronica of vliegtuigenhet maakt weinig verschiT Waarheid verliest misschien naam 'Witte boord' krijgt recht op gezond werk Lubbers gematigd positief over loonstijging in metaal ZATERDAG 20 JANUARI 1990 Ook Sancta Maria geeft extraatje DEN HAAG (GPD) Een aantal ziekenhuizen, waaronder het Sancta Maria in Noordwijkerhout, heeft zijn verpleeg kundig- en ander personeel de laatste maand van het afgelo pen jaar een bonus uitgekeerd. Het gaat om bedragen van 60 tot 450 gulden, die de directies hebben gegeven voor ex tra inspanniningen. De vakbonden zijn echter nogal boos over deze gratificaties, die volgens hen leiden tot onge wenste inkomensverschillen. Uit een onderzoek van het blad 'Verpleegkunde Nieuws' blijkt dat behalve het Sancta Maria in Noord wijkerhout ook het Clara Zieken huis in Rotterdam, het Merwede Ziekenhuis in Dordrecht, Zon en Schild in Amersfoort en het Me disch Centrum Leeuwarden hun personeel een extraatje hebben ge geven. Het Canisiusziekènhuis in Nijme gen kwam onlangs in het nieuws doordat het voltallige personeel een bonus van honderd gulden kreeg. De directie zei dat de werknemers door hun verantwoorde werkwijze de instelling veel geld bespaarden. Het Antoniusziekenhuis in Nieuwe- gein noemde de hoge werkdruk als motivatie voor een bonus van drie honderd gulden. De Nationale Ziekenhuisraad noemt de bonussen geen verras sing. Het vloeit voort uit cao-bepa lingen die met de vakbonden zijn overeengekomen. Er is een bepa ling dat de werkgever een gratifica tie kan geven. Daaraan zijn verder geen voorwaarden verbonden. Bo vendien kan een bonus stimuleren tot goed en doelmatig werken, al dus een woordvoerder van de raad. Uit reacties van AbvaKabo (FNV) en CFO (CNV) blijkt dat ze bonus- Latijns-Amerika betaalde meer af dan totale schuld QUITO (IPS) Latijns-Amerika heeft al 800 miljard dollar (ongeveer 1500 miljard gulden) aan buiten landse schuldeisers betaald. Dat is twee keer zo veel als de schuld (van 400 miljard dollar) die Latijns-Ame rika nog in het buitenland heeft uit staan. Dat heeft de Ecuadoraanse minis ter van planning, Cornelio Mer- chan, gezegd op een tweedaagse bij eenkomst van de Socialistische In ternationale in de hoofdstad van Ecuador. Democratisch Links (ID), de regeringspartij van Ecuador, zoekt daarom "ongebruikelijke op lossingen voor de schuld. De aflos sing moet ondergeschikt worden gemaakt aan economische groei", aldus Merchan. De aflossing van schulden "ver oorzaakt verarming van het volk, en voor het overgrote deel gaat dat ook ten koste van de democratie", zei Merchan. "Op voorstellen van inter nationale financiële instellingen moet de grote meerderheid van de bevolking zich op een niet te tole reren manier aanpassen. Dat is strij dig met de solidariteitsgedachte". Economie kort Diesel goedkoper De prijs van dieselolie gaat maan dag opnieuw met drie cent per liter omlaag. De prijs aan de zelftank- pomp komt te liggen op 103,4 cent. Dat hebben de benzinehandelaren gisteren in Rotterdam bekendge maakt. Het is voor de vierde keer in anderhalve week tijd dat de prijs van diesel met drie cent daalt. Portugal Alle internationale vluchten van en naar de Portugese luchthaven in Lissabon zijn voor dit weekeinde af gelast. De Portugese luchtverkeers leiders hebben de vluchten ge schrapt door een staking die al drie dagen duurt. De vluchten van dit weekeinde van Martinair er^Transa- via met bestemming Canarische ei landen vliegen om Portugal heen, aldus woordvoerders van beide maatschappijen. Apple in de min De nettowinst van het Amerikaanse computerconcern Apple is 'in het .eind december afgelopen eerste kwartaal van het lopende boekjaar met elf procent gedaald van 140,5 miljoen dollar tot 124,8 miljoen dol lar, zo heeft Apple gisteren bekend gemaakt. Andere Amerikaanse computerfabrikanten, zoals IBM en Digital Equipment, rapporteerden eerder een nog veel sterkere winst daling over het vierde kwartaal van 1989. sen geen oplossing vinden om waar dering te uiten voor het werk van de verpleegkundigen. Deze extraatjes kunnen leiden tot ongewenste on- deringe beloningsverschillen. Bo vendien, aldus de woordvoerders, zou het beter zijn permanente maat regelen te nemen om de hoge werk druk en de slechte arbeidsvoor waarden te verbeteren. Ook tegen de achtergrond dat zo veel ziekenhuizen klagen over te korten, wekt het uitkeren van bo nussen enige verbazing. Bekend zijn de klachten van veel ziekenhui zen over uitputting van de budget ten, als gevolg waarvan operaties moesten worden geschrapt of uitge steld tot dit jaar. Van de 160 zieken huizen hadden over 1989 ongeveer 100 een tekort. In de regio Nijmegen heeft de bo nus van het Canisiusziekènhuis in middels geleid tot een conflict met het (academische) Radboudzieken- huis. Daar vreest men dat verpleeg kundigen (er is een flink tekort) eer der voor Canisius gaan kiezen als gevolg van dit verschil. Mogelijk ontstaat dus een oneerlijke vorm van concurrentie. De directies van beide ziekenhuizen gaan over deze zaak binnenkort overleggen. •Het Rotterdamse Clarazieken- huis was in 1986 een van de eerste ziekenhuizen die een gratificatie ga ven. Men heeft daar echter het aan vankelijke systeem veranderd. Vastgelegd is nu dat het personeel ieder jaar waarin de resultaten het toelaten een half tot een heel pro cent van het basissalaris krijgt. Daarom kon vorig jaar vanwege de goede uitkomsten van 1988 f 350 worden verstrekt. Bij Clara denkt men dat zo'n bedrag binnenkort weer wordt uitgekeerd. Een en ander wil nog niet zeggen dat de ziekenhuizen die gratificaties gaven het gunstige saldo d&araan hebben besteed. Men heeft verder bijvoorbeeld verbeteringen aange bracht in de radio- en tv-voorzienin- gen (Clara) en het uitbreiden van de psycho-sociale zorg aan kankerpa- tënten (Canisius). Overigens gelooft men in kringen van ziekenhuisdi recties niet dat het geven van bo nussen een bedreiging is voor de kwaliteit van de zorg of voor onge oorloofde concurrentie tussen in stellingen. *Een drukker van de Waarheid leest de krant, die nu nog De Waarheid heet. AMSTERDAM (ANP) - Het communistische dagblad de Waarheid houdt misschien op zo te heten, ook al zijn er nog nieuwe namen genoemd. De redactie dis cussieert nu namelijk over een eventuele nieuwe naam van het blad dat over ongeveer een half jaar een weekblad wordt. Binnen de Waarheid heerst nog een diepgaand meningsverschil over een eventuele naamswijzi ging, die ook een koerswijziging zou beteken. De ene groep vindt dat De Waarheid moet vasthou den aan de bekendheid van het blad die net als de krant zelf wor telt in de Tweede Wereldoorlog, toen de krant een verzetskrant was. Daartegenover staan de re* dacteuren die dat de krant dat verleden moet loslaten en zich moet richten op een breed le zerspubliek met linkse politieke ideeën. De Waarheid wil een weekblad worden van linkse signatuur. Een groot deel van de lezers zal te vin den moeten zijn in kringen van Groen Links, maar ook diverse bewegingen als de vredesbewe ging, de anti-apartheidsbeweging en de milieubeweging ziet hoofd redacteur Biesboer als potentiële doelgroepen. De overgang van dagblad naar weekblad is uit nood geboren. De Waarheid heeft sinds 1983 gesta dig abonnees verloren. Tot begin jaren tachtig telde de krant onge veer 10.000 abonnees, op het mo ment zijn het er minder dan 7.000. Om de krant met succes als dag blad te kunnen voortzetten zou den grote investeringen nodig zijn, die de uitgeefster, de Stich ting Bepenak, onmogelijk kan doen. De Stichting haalt haar in komsten uit abonnementsgelden, neveninkomsten zoals de ver huur van de drukpers en een jaar lijkse bijdrage van de CPN. Met een nieuwe aanpak hoopt men met een jaar of vier weer op 10.000 abonnees te zitten. De gun stige reacties op de zaterdagbijla- ge geven de medewerkers van De Waarheid de hoop dat er ruimte is voor nog een weekblad op de toch niet al te florissante markt van de opinieweekbladen. De financiële situatie is de afge lopen twee jaar verbeterd. Hoe wel de exploitatie van het dag blad jaarlijks een tekort oplevert van ruim een miljoen gulden is de stichting Bepenak er dank zij ne veninkomsten de laatste twee jaar in geslaagd een positieve kas stroom (eventuele nettowinst plus afschrijvingen) te bereiken. Ter verdere sanering van de schulden zal het Bedrijfsfonds voor de Pers, dat in 1980 een kre diet heeft verstrekt van twee mil joen gulden, worden gevraagd de helft daarvan, een miljoen dus, kwijt te schelden. Aangezien 700.000 gulden is afgelost resteert een schuld in de orde van grootte van 300.000 gulden, die De Waar heid omgezet zou willen zien in een achtergestelde lening, af te lossen in vijf jaar. Het Vrije Volk De kans dat het Vrije Volk als nog fuseert met het Rotterdams Nieuwsblad is weer wat groter, nu Sijthoff Pers, de uitgever van het Rotterdams Nieuwsblad, zich gisteren bereid heeft verklaard opnieuw met het Vrij Volk te gaan praten over de toekomst van de Avondbladen Combinatie Rot terdam. Dat heeft de directie van de ACR na afloop van een com- missarissenvergadering bekend gemaakt. Enige tijd geleden raakte het overleg over de toekomst van het Vrije Volk, dat in de ACR op com mercieel terrein samenwerkt met het Rotterdams Nieuwsblad, in een impasse, toen de Sijthoff- commissarissen lieten blijken niets te voelen voor het onderzoe ken van vormen van redactionele samenwerking tussen beide kranten. Als gevolg van deze op stelling tekende zich bij het Vrije Volk het streven af de ACR te ver laten en op eigen kracht te stre ven naar een gezonde, levensvat bare krant. DEN HAAG (ANP) - Kantoorper soneel en winkelbedienden kunnen voortaan van hun bedrijf eisen dat het iets doet aan zaken zoals hinder lijke geluiden en te weinig daglicht. Behalve voor de bouw, de industrie en de landbouw geldt het zogeheten Veiligheidsbesluit nu ook voor de zogeheten 'witteboordwerkers'. Het kabinet besloot gisteren dat de vei ligheidsvoorschriften in de wet op de arbeidsomstandigheden ook van toepassing zijn voor werknemers in onder andere kantoren, winkels en de gezondheidszorg. In die voorschriften staat onder meer hoeveel daglicht er op de werkplek moet zijn en hoe het uit zicht is van iedere werknemer. Ver der moeten bedrijven zorgen voor goede rust- en zitgelegenheden en voor schone sanitaire voorzienin gen zoals de toiletten. Ook moeten bedrijven hinderlijke geluiden dempen en moeten zij hun perso neel zoveel mogelijk beschermen bij de omgang met gevaarlijke stof fen. Leden van de Bouw- en Hout bond FNV pleiten voor een steiger- bouwbewijs voor werknemers die na een opleiding goed op de hoogte zijn van de veiligheidseisen. In Groot-Brittannië is dat ook zo gere geld. Volgens hen doen zich nogal eens gevaarlijke situaties voor. doordat ongeschoolde mensen in de steigerbouw worden ingezet. De bouw- en houtbond FNV gaat meer aandacht schenken aan de zware en gevaarlijke arbeidsom standigheden in de steigerbouw. Het ziekteverzuim ligt bij de meeste bedrijven tegen de 20 procent en er zijn nauwelijks steigerbouwers die ouder zijn dan 45 jaar. Boven de tien meter zouden smal le steigers verboden moeten wor den en de steigers zouden met mini maal drie mensen tegelijk gebouwd moeten worden. Verder willen de leden extra rusttijden en een onder zoek naar het gebruik van de veilig heidsgordel, die ook onveilige situ aties kan opleveren. Daarnaast vra gen de leden afzonderlijke aan dacht voor de bouw van steigers op chemische fabrieken en schoorste nen, vanwege de aanwezigheid van schadelijke chemicaliën. WARSCHAU (Rtr/AP/ANP) - De economische situatie in Polen is vo rig jaar verder verslechterd. De in flatie vertienvoudigde, de industrië le produktie nam duidelijk af en ook met het begrotingstekort, de in ternationale handel en de buiten landse schuld ging het de verkeerde kant op. Dit blijkt uit gisteren be schikbaar gekomen cijfers van het Poolse bureau voor statistiek. De cijfers geven aan welke enor me taak de door de Solidariteit ge leide regering voor zich heeft. De re gering heeft in overleg met het In- - ternationale Monetaire Fonds een ingrijpend programma voor sane- Poolse economie holt achteruit ring van de economie opgesteld. Dat zal de bevolking in eerste in stantie alleen nog maar meer ellen de brengen. De prijzen zullen fors omhoog gaan en er komen hon- derddduizenden werklozen bij. Pas in de tweede helft van dit jaar valt verbetering te verwachten, zo ver wacht de regering. In drie van de vijf kolenmijnen in in het zuiden van Polen waar de af gelopen dagen werd gestaakt zijn de mijnwerkers gisteren weer aan het werk gegaan. In twee andere mijnen wordt nog onderhandeld over de eisen van de mijnwerkers, die een looncompensatie willen voor de infaltie. De inflatie nam toe van 74 procent in 1988 tot 740 procent in het afgelo pen jaar. De industriële produktie in Polen nam vorig jaar af met 3,4 procent. Het begrotingstekort van de staat bereikte volgens voorlopi ge cijfers een recordomvang van 4,7 biljoen zloty (omstreeks een miljard gulden). DEN HAAG (GPD) - Premier Lub bers zegt niet bij voorbaat 'nee' te gen de cao voor het grootmetaal ook al is daarin een loonstijging van 3,5 tot 3,75 procent vervat. Het kabinet streeft naar een gemiddelde loon stijging van maximaal 2,5 procent om de kosten voor de koppeling van de ambtenarensalarissen met die in het bedrijfsleven niet te duur te ma ken. Lubbers zei na afloop van het ka binetsberaad gisteren dat in het be leidskader zoals kabinet, werkge vers en vakbonden dat in december vorig jaar afsloten, geen cijfer staat. Volgens Lubbers is het de vraag of de forse loonstijging in de cao- grootmetaal, die bekend staat als een trendsetter, wordt gevolgd door forse stijgingen in andere cao's. Vol gens hem is er echter op het eerste gezicht geen sprake van 'extreme' afspraken. "Het blijft binnen de bandbreedte", aldus Lubbers. De cao-onderhandelaar van de In dustriebond FNV bij Hoogovens, Jan Schalx, put weer moed uit het bereikte akkoord in de grootmetaal. Hij verwacht dat Hoogovens nu de ruimte heeft om volgende week tij dens de derde onderhandelingsdag ook met concrete voorstellen te ko men. Schalkx: "Ze kunnen de werkgevers in de grootmetaal in ie der geval niet meer voor de voeten lopen. Een ding is wel zeker: Hoog ovens kan nooit meer met een lager bod komen dan wat in de metaal cao is bereikt. De situatie bij Hoog ovens is nog een stuk gunstiger. De trend is in ieder geval gezet". Bouw De vakbonden en de werkgevers in de bouw praten vandaag informeel over hervatting van het overleg over een nieuwe cao voor de 250.000 werknemers, zo heeft een woord voerder van de Hout- en Bouwbond CNV gisteren meegedeeld. De on derhandelingen zijn in december opgeschort toen geen overeenstem ming mogelijk bleek over de door de bonden geëiste verkorting van de werkweek van 37 tot 36 uur. De werkgevers willen geen verdere ar beidstijdverkorting vanwege een verwacht tekort van ongeveer 4.000 vaklieden in de bouw. Nefanna belooft ombuiging van medicijnprijzen DEN HAAG (GPD) - De fabrikan ten en importeurs van medicijnen garanderen de Nederlandse over heid dat de prijzen van de medicij nen zullen dalen. Volgens de Nefar- ma, de organisatie van farmaceuti sche producenten en importeurs, zijn wettelijke maatregelen om de uitgaven aan medicijnen met enke le honderden miljoenen in te dam men daarom niet nodig. In een brief aan de Tweede kamer schrijft Nefarma dat het akkoord dat de overheid vorig jaar sloot met de geneesmiddelenfabrikanten niet is mislukt. Ondanks de afspraken die toen werden gemaakt om de prijzen van geneesmiddelen te be heersen werd er vorig jaar 120 mil joen gulden meer aan medicijnen uitgegeven. Maandag praat de vaste Tweede Kamercommissie over de financiële ontwikkeling in de ge zondheidszorg praat met de WVC- bewindslieden. Volgens Nefarma-voorzitter San ders ligt de oorzaak van de tegenval ler in het niet volledig bereiken van de prijsverlaging voor zogeheten specialité's (merkgeneesmiddelen). Belangrijk is ook de snelle opkomst van de zogeheten rugzakgroothan dels, 'papieren' bedrijven van apo thekers opgericht voor het innen van de groothandelsmarge. Bestuurder Bijvank (FNV) van Fokker naar Philips AMSTERDAM Vier jaar lang was hij de belangrijkste onderhandelaar voor de bonden bij Fokker. In het crisisjaar 1987 was hij tot in de kleine uren te vinden op het hoofdkantoor van de vliegtuigbouwer in Amsterdam. Duizend banen stonden op het spel. Mede dankzij zijn inspanningen verloor slechts een handvol mensen zijn baan. Nu keert Henk Bijvank (43) de vliegtuigbouw de rug toe om zich helemaal op Philips te richten. Daar zijn reorganisaties en ontslagen aan de orde van de dag. door Bill Meyer Bijvank is opgetogen over het feit dat het met Fokker zo goed gaat. "We hebben een roerige tijd achter de rug. Het tegelijkertijd in produktie brengen van twee nieuwe vliegtuigtypen was een gigantische inspanning. Maar Swarttouw had gelijk. Die man heeft zijn ziel en zaligheid in Fokker gestopt. Het feit dat de onderneming nu is wat zij is hebben we aan hem te danken". Bijvank besteedde reeds 85 procent van zijn tijd aan multinational Philips. Hij zegt zich er altijd over verbaasd te hebben dat bij 't minste of geringste akkefietje Fokker de voorpagina haalt, terwijl bij Philips jarenlang bijna geruisloos duizenden banen verdwijnen. "Toen ik in 1987 Philips in mijn portefeuille kreeg, voorspelde ik dat binnen driejaar 5000 arbeidsplaatsen verloren zouden gaan. Dat is gebeurd. En de komende vijfjaar verwacht ik een verlies van nog eens 10.000 banen". Vcm Fokker (links) stap. "Niet alle banen verdwijnen en het aantal gedwongen ontslagen valt mee. Philips verkoopt veel ondernemingen en trekt zich net als veel andere bedrijven terug op de kernactiviteiten. Veel produktie verdwijnt naar het buitenland, waar al ruim 90 procent van het personeelsbestand van de multinational zit. De produktie met de know-how, de geavanceerde technologie, blijft in Nederland. Maar de hoog gekwalificeerde werknemers in deze sector worden weggeautomatiseerd. Ik voorspel dat er straks niet meer dan 50.000 mensen in ons land bij Philips werken". Voor het werk van Bijvank heeft deze ontwikkeling ingrijpende gevolgen. De FNV is altijd sterk geweest in de produktiesector. Nu die verdwijnt zal de FNV haar aanpak moeten veranderen. Slechts 12 procent van de Philips- werknemers is bij de FNV georganiseerd. Bij Fokker is dat bijna 30 procent. "Een geavanceerd bedrijf met uitsluitend hoger en middelbaar personeel stelt nieuwe eisen aan het vakbondswerk. Wij moeten met de decentralisatie bij Philips mee. Geen eenheidsworst meer bieden, maar ons werk afstemmen op de specifieke behoeften van de werknemers in de vestigingen". De decentralisatie bij Philips gaat naar de mening van Bijvank echter te snel. "Het management is er niet ADVERTENTIE op voorbereid. Van der Klugt kan wel achter zijn bureau roepen dat 't anders moet, maar dan moet hij wel. de voorwaarden scheppen om het anders te doen. Een bedrijfscultuur verander je niet met een handomdraai. Het management bij Philips heeft nooit leren onderhandelen met de bonden. Als het sociaal beleid voortaan decentraal gevoerd wordt, moet het management daartoe in staat zijn". Voor Bijvank lijkt er dus voorlopig voldoende werk aan de winkel bij Philips. Het toeval wil dat bij Fokker nu ook een voormalig Philipstopman de scepter zwaait. Marten Kuilman is volgens Bijvank een capabele manager. "Het maakt op dqt niveau niet zoveel uit of je nu GPD) voor een producent van consumentenelektronica werkt of voor een vliegtuigbouwer. Fokker heeft nu een heel gekwalificeerd management, maar is er nog niet. Toch zie ik meer kansen dan bedreigingen voor Fokker op lange termijn. De komende vijf jaar zijn voor het voortbestaan van Fokker cruciaal". Bijvank doelt op het ontbreken van een industriebeleid in Nederland. Dat ziet hij als de grootste bedreiging voor Fokker. "Fokker hepft de belastingbetaler nooit een cent gekost. Alle kredieten zijn of worden terugbetaald. De overheid gaat er zelfs dik aan verdienen. Maar wil Fokker na de Fokker 100 verdér, dan zal dat geld opnieuw ter beschikking moeten komen voor het plegen van de noodzakelijke research. De ontwikkeling van een nieuw vliegtuig is nu eenmaal een kostbare zaak. Zelfs Boeing en McDonnell Douglas kunnen dat op eigen houtje niet meer opbrengen". Keerpunt Fokker heeft volgens Bijvank na de crisis in 1987 nu een keerpunt in zijn bestaan bereikt. "Fokker is van een Nederlands-Europees georiënteerd bedrijf een wereldwijde organisatie geworden. Een onderneming met een verwachte jaaromzet van 6 tot 7 miljard gulden mag je niet verloren laten gaan. Wil Fokker voorop blijven lopen, dan moet er nu al nagedacht worden over de toekomst". Fokker ontkomt er volgens Bijvank niet aan samen te werken. "Iedereen vergeet echter dat dit reeds met de Fokker 100 gebeurt. MBB, Shorts en Rolls- Royce zijn risicodragende partners in het project. Belangrijk is dat Fokker in nieuwe projecten de kar blijft trekken. De know-how, de ontwerpfase en de assemblage in eigen huis houdt. Daar heb je als Nederlandse economie wat aan". De definitieve vormgeving van de Fokker-organisatie draagt volgens Bijvank de kenmerken van vakbondsinbreng. "De cao voor de groot-metaal gaat Fokker geld kosten. In het verleden is veel ingeleverd. Nu moeten we voorzichtig oogsten, zonder de opbouw in gevaarte brengen. Wil Fokker een stuk effectiever gaan werken, dan ontkomt men er niet aan in personeel te investeren. Alleen dan kan Fokker honderd vliegtuigen per jaar produceren". Üw salarisadministratie Is bij ons in goede handen. CAO. s alsmede het R.B.S.-systeem hebben voor ons geen geheimen. Bespaar tijden energie: laat het over aan onze specialisten. behorend tot de Arenthais/Chaudron groep

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1990 | | pagina 7