LEIDSCH
DAGBLAD
Litouwen betoogt massaal
RgaUsniiDE
NODIG!
Modrow houdt vast aan
nieuwe veiligheidsdienst
WD eist standpunt regering
over boycotbeleid gemeenten
Gorbatsjov begint gesprekken over afsplitsing
Geen hervatting van
behandeling Stinissen
DONDERDAG 11 JANUARI 1990
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 39136 Prijs fl. 1,35
Noordwijker met
gestolen pas gepakt
Geldautomaat
steeds vaker
beveiligd met
videocamera's
LEIDEN/NOORDWIJK - Ban
ken in Nederland maken steeds
vaker gebruik van video-came
ra's om de geldautomaten te be
veiligen. Vrijwel iedereen wordt
gefilmd als hij geld opneemt. De
banden worden volgens de ban
ken aan het eind van de dag te
ruggespoeld en hergebruikt, ten
minste als er die dag niets bij
zonders is gebeurd.
Afgelopen weekeinde liep in
Noordwijk een 19-jarige inwo
ner van de badplaats tegen de
lamp toen hij probeerde bij een
bank met een gestolen pas geld
uit de automaat te halen. De pas
had hij gestolen uit een woning
aan de Irenestraat.
Na drie pogingen de juiste
pin-code in te tikken, werd het
pasje ingenomen. Via de opna
me kon de politie de man even
later oppakken. De man beken
de behalve de inbraak nog vier
insluipingen en twee fietsdief-
stallen. Verder stal hij 20 keer
een krat bier. De opbrengst ver
gokte hij.
In hal
De meeste banken beveiligen
hun geldautomaten al door ze in
een hal te plaatsen, afgesloten
met een deur die alleen met een
pasje kan worden geopend. Zo-
wel de Rabobank als de ABN als
het district Den Haag van de
Bondsspaarbank gaan er steeds
vaker toe over de geldautomaat
extra te beveiligen met een ca
mera. Als belangrijkste reden
noemen de banken het tegen
gaan van vandalisme op.
De Postbank wil geen inlich
tingen verstrekken over het ge
bruik van video-camera's. Ook
de andere manieren van beveili
ging weigert de bank aan de gro
te klok te hangen.
Veilig Verkeer stopt
met botssimulators
UTRECHT (ANP) - Veilig Ver-
keer Nederland (WN) stopt
definitief met demonstraties
met twee botssimulators. Het
is niet uitgesloten dat de simu
lators, waarmee een botsing
bij lage snelheid wordt nage
bootst, lichamelijk letsel ver
oorzaken. Dat blijkt uit onder
zoek door TNO.
De simulator is een karretje
dat op een hellingbaan bij een
snelheid van 9 kilometer per
uur plotseling tot stiltand
wordt gebracht. Het maakt ge
bruikers duidelijk welk effect
een botsing bij een lage snel
heid al heeft. WN wilde met
de simulators, die vanaf 1986 in
gebruik zijn, het publiek wij
zen op het grote nut van auto
gordels.
Vorig jaar zomer kwamen er
klachten van mensen die na
een ritje in de simulator nek-
of rugklachten kregen, waarop
tot het onderzoek werd beslo
ten.
CDA en PVDA verdeeld over anti-apartheidsactie
DEN HAAG (GPD/ANP) - De WD-
fractie in de Tweede Kamer eist van
de regering dat deze nog deze week
een standpunt inneemt over de boy
cot door 30 gemeenten van bedrij
ven die relaties onderhouden met
Zuid-Afrika. WD-kamerlid Wie-
binga noemde vanochtend dit anti-
apartheidsbeleid onaanvaardbaar
en kondigde aan dat zijn fractie de
kwestie desnoods zelf in de Kamer
aankaart.
De WD-reactie volgde op de op
roep van VNO-voorzitter Van Lede
gistermiddag dat kabinet en rege
ringspartijen het beleid van de be
trokken gemeenten ondubbelzin
nig moeten veroordelen. Van Lede
meent dat gemeenten zich niet moe
ten bemoeien met buitenlandse po
litiek. Bovendien staat de boycot
haaks op het regeringsbeleid, vindt
de VNO-voorzitter.
De betrokken gemeenten hebben
zich verenigd in de LOTA (de vere
niging Lagere Overheden Tegen
Apartheid) waarbij ook Leiden en
Leiderdorp zijn aangelsoten. Zij be
roepen zich er op geen boycot te
hanteren maar een voorkeursbeleid
te voeren ten gunste van bedrijven
die geen relatie hebben met Zuid-
Afrika. Voorzitter De Vries van LO
TA vindt daarom dat van discrimi
natie geen sprake is.
Vanmiddag spraken vertegen
woordigers van de LOTA en de mi
nisters Dales en Van den Broek met
elkaar. Beide ministers verschillen
van opvatting over de actie van de
gemeenten. Van den Broek is
scherp gekant tegen de activiteiten
van de LOTA terwijl Dales ook re
kening heeft te houden met haar
partij die een boycot van Zuid-Afri
ka propageert mits deze een juridi
sche ondergrond heeft.
Woordvoerders van PvdA en
CDA maakten het verschil in opvat
ting duidelijk. Volgens het PvdA-
kamerlid Verspaget is een gemeen
telijk voorkeursbeleid wél moge
lijk. "Het gebeurt al bij de boycot
van hardhout. Maar we moeten de
procedure nog,eens nauwkeurig be
kijken", aldus Verspaget. Haar
CDA-collega De Hoop Scheffer is
terughoudender: "Als voorkeursbe
leid inhoudt dat bepaalde bedrijven
worden uitgesloten alleen omdat ze
banden hebben met Zuid-Afrika is
het in strijd met het regeringsbe
leid".
Wanneer het beleid van de ge
meenten strijdig is met het rijksbe
leid kan de Kroon tot vernietiging
van het voorkeursbeleid besluiten.
Van Goghs 'Irissen'
weer in de verkoop
NEW YORK (Rtr) - Het schil-
derij .Irissen' van Vincent van
Gogh, het duurste ter wereld,
wordt binnenkort opnieuw ge
veild. Dit meldde vandaag de
New York Times. De Australi
sche ondernemer Bond kocht
het schilderij in november
1987 voor 106 miljoen gulden.
Het veilinghuis Sotheby leen
de aan Bond 54 miljoen gulden
met het doek als onderpand.
De regeling werd door de
kunsthandel sterk bekriti
seerd omdat ze de prijzen zou
opjagen. Sotheby wijzigde
zijn beleid sindsdien.
Het zakenimperium van
Bond staat er financieel slecht
voor en zou een schuld hebben
van 11 miljard gulden. Volgens
Sotheby. die het doek op een
onbekende plaats heeft onder
gebracht. heeft de Australi
sche zakenman de lening 2 jaar
na de verkoop niet afbetaald.
VILNIUS (AFP/Rtr/DPA/UPI/AP) - Sovjet-president Mi-
chail Gorbatsjov is vanmorgen per vliegtuig aangekomen
in de Oostzee-republiek Litouwen, waar de communisti
sche partij zich wil afscheiden van Moskou. Litouwse natio
nalisten voorspelden dat meer dan een half miljoen demon
stranten in de hoofdstad Vilnius de straat zullen opgaan om
voor de ogen van de Sovjet-leider onafhankelijkheid van de
republiek te eisen.
DDR-premier belooft oppositie regeringsdeelname
Zij daagden de Sovjet-president uit'
de mammoet-bijeenkomst bij te
wonen "om te zien wat de mensen
voelen". De Sovjet-leider is twee,
mogelijk drie dagen op bezoek bij
de communistische leiders in Vilni
us om te proberen een oplossing te
vinden voor het besluit van de Li
touwse communistische partij zich
af te splitsen van de Sovjet-partij.
Veel inwoners willen dat de Sov
jet-republieken aan de Baltische
Zee de onafhankelijkheid terugkrij
gen die ze voor de Tweede Wereld
oorlog genoten. Voor vanmiddag
staat een eerste gespreksronde van
Gorbatsjov met zijn Litouwse gast
heren op het programma.
Gisteren noemde de Litouwse
partijleider Algirdas Brasauskas
het bezoek van de Kremlin-leider
"van historisch belang". Voor de Li
touwse televisie verklaarde Bra
sauskas dat de Litouwers in Gor
batsjov de "invloedrijkste waarborg
onze hoop".
Een lid van de Litouwse nationa
listische beweging Soudis voor
spelde voor vandaag in de hoofd
stad Vilnius een bijeenkomst zon
der weerga. "Als er maar een half
miljoen mensen zijn dan valt het
voor ons tegen", zei hij. Sajudis en
de in de Letland en Estland gevorm
de Volksfronten eisen volledige on
afhankelijkheid voor de Oostzee-re-
publieken, die vorig jaar wel vér
gaande economische zelfstandig
heid toegekend kregen van Mos
kou.
De ontwikkelingen in Litouwen
worden elders in de Sovjetunie
nauwgezet gevolgd omdat daaruit
conclusies kunnen worden getrok
ken over de ruimte voor een eigen
beleid van de Sovjet-republieken.
Als voorproefje van wat Gor
batsjov vandaag in de hoofdstad
te wachten staat kwamen gisteren
in Vilnius al zo'n 20.000 mensen op
de been. Een enkeling heette de pre
sident welkom, maar het grootste
deel van de demonstranten gaf aan,
dat Gorbatsjov een onwelkome gast
is evenals de in Litouwen gelegerde
Sovjet-militairen. "We hebben ons
niet bij de Sovjetunie aangesloten,
we zijn ingelijfd," luidde het op
schrift op een van de meegevoerde
spandoeken.
BERLIJN/BONN (GPD/Rtr) De
Oostduitse premier Hans Modrow
heeft vanmorgen de buitenparle
mentaire oppositie regerings
deelname en medezeggenschap
op alle gebieden aangeboden nog
voor de verkiezingen in mei. Te
gelijkertijd uitte hij scherpe kri
tiek op de nieuwe partijen die de
legitimiteit van zijn regering ter
discussie stellen. "Ik ben 40 dagen
geleden niet door een staatsgreep
aan de macht gekomen", zei
Modrow in een met spanning te-
gemoetgeziene regeringsverkla
ring.
Hij hield vast aan zijn plan om een
nieuwe veiligheidsdienst in het le
ven te roepen tegen het rechts-ex-
tremisme, drugs en economische
Weinig verandering
Veel bewolking maar overwegend
droog. Voornamelijk in bet zuidoosten
mogelijk enkele opklaringen. Tempe
raturen tussen rond 7 graden in het
noordwesten en 4 graden in het zuid
oosten van het land. Matige, langs de
kust af en toe krachtige, wind uit zuid
west tot zuid.
De vooruitzichten voor zaterdag tot
en met dinsdag: Veel bewolking, een
enkele opklaring en mogelijk wat re
gen of motregen. Middagtemperatuur
ongeveer 7 graden.
Vrijdag 12 januari
zon op: 08.45 uur. zon onder: 16.52
uur; maan op: 18.24 uur, maan onder:
09.38 uur.
Waterstanden te Katwijk
hoog water: 03.48 en 15.58 uur; laag
water: 01.17 en 11.47 uur.
22 PAGINA'S
criminaliteit. Maar deze dienst zal
geen opvolger zijn van de gevreesde
staatsveiligheidsdienst Stasi, die
Modrow nog eens scherp veroor
deelde. De nieuwe dienst komt on
der controle van het het parlement.
Hij riep de oppositie op construc
tief mee te werken aan de opheffing
van de oude dienst en de vorming
van een Oostduitse BVD. Modrow
beloofde dat de regering aanstaan
de maandag aan de 'ronde tafel' ge
detailleerde informatie zal verstrek
ken.
Over de door zijn SED ontworpen
nieuwe kieswet zei de minister-pre
sident dat hij nog steeds wacht op
gedetailleerde voorstellen van de
buitenparlementaire oppositie.
Modrow bestreed dat hij het partij
belang boven het landsbelang laat
prevaleren.
"Mijn regering heeft niets gedaan
en zal niets doen wat het kan recht
vaardigen dergelijke kritiek tegen
ons te richten. Integendeel, wij roe
pen de oppositie op door competen
te persoonlijkheden direct aan de
regeringsverantwoordelijkheid
deel te nemen".
Modrow staat ook onder druk uit
'eigen gelederen'. Gisteren dreig
den drie van de vier niet-communis-
tische partijen van zijn coalitierege-
Minister verbiedt lekken
DEN HAAG (ANP) - Minister Maij-
Weggen (verkeer en waterstaat)
heeft tijdens een interne nieuw
jaarstoespraak op haar departe
ment haar ambtenaren op het hart
gedrukt geen informatie voortijdig
naar buiten te brengen. Ook secre
taris-generaal H. Smits waarschuw
de in zijn nieuwjaarsrede tegen het
"lekken naar de media".
Fing op te stappen als de hervormin
gen niet worden versneld en de op
richting van een nieuwe staatsvei
ligheidsdienst niet wordt tegenge
houden. De Liberale Democraten,
Christendemocraten en Nationale
Democraten willen niet verder gaan
dan een speciale veiligheids-een
heid die wordt verbonden aan de
gewone politie.
De Westduitse bondskanselier
Helmut Kohl liet gisteren weten dat
hij er niet over peinst om het voor
begin februari voorgenomen over
leg met Modrow af te zeggen. De
Westduitse regeringsleider wees de
kritiek dat een top met Modrow ver-
kiezingssteun voor de Oostduitse
communisten is, van de hand. "De
mensen in de DDR verwachten
snelle en diepgaande veranderin
gen. Ze hebben met hun vreedzame
revolutie de poort naar vrijheid en
democratie opengestoten en willen
dat dit proces verder gaat". Kohl
zal, zo zei hij verder, dit jaar ook nog
naar Moskou reizen.
(pagina 5: SED heeft geen kind aan
verdeelde oppositie)
Rien Zilvold wint
Zilveren Camera
UTRECHT (GPD) - De fotograaf
Rien Zilvold heeft de Zilveren Ca
mera gewonnen, de jaarlijkse prijs
voor de beste journalistieke foto's.
De Alkmaarder Theo van Houts is
uitgeroepen tot fotojournalist van
het jaar.
Zilvold kreeg de prijs voor zijn re
cente foto's uit Roemenië, die hij
maakte in opdracht van NRC-Han-
delsblad. Van Houts, die werkt voor
Panorama, kreeg de onderschei
ding voor zijn totale oeuvre.
Staat New York
eist van Exxon
geld voor olielek
NEW YORK (AP) - Minister van
justitie van de Amerikaanse
staat New York, Robert Abrams
wil dat de oliemaatschappij
Exxon wordt vervolgd. Hij stelt
de maatschappij verantwoorde
lijk voor het feit dat op 2 januari
meer dan twee miljoen liter
stookolie uit een pijpleiding in
een kanaal in de stad New York
terecht kwam.
De minister beschuldigt
Exxon ervan waardevolle na
tuurgebieden te hebben ver
vuild en verklaarde dat de maat
schappij de kosten voor een stu
die naar de vervuiling moet dra
gen. Pas als Exxon instemt met
een vergoeding van de schade
zal de staat afzien van vervol
ging, aldus Abrams.
BAALBERGEN
KATWIJK en LEIDERDORP
11.000 vierkante meter meubelkeus. uniek in de Randstad.
En nu heel veel meubelaanbiedingen, met enorm opruim-voordeel.
Wél vlug bij zijn. In Katwijk nu bovendien heel
wat extra voordeel in tapijt.
■5 MEUBELPROMENADE KATWUK
MEUBELPLEIN LEIDERDORP
Miljoenenorder
voor Leids HCG
RIJSWIJK (ANP) - Het Leidse me
taalbedrijf Hollandse Constructie
Groep (HCG) gaat voor 31 miljoen
gulden in Nigeria acht olietanks re
pareren. HCG voert het project uit
samen met Interbeton, een buiten
landse dochter van de Hollandsche
Beton Groep (HBG), waarvan HCG
de staalbouwer is.
Interbeton heeft zes opdrachten
ontvangen met een gezamenlijke
waarde van ongeveer 250 miljoen
gulden. Behalve in Nigeria bouwt
Interbeton in Ghana, Libië, Abu
Dhabi, Aruba, Nigeria, de Grenadi
ne-eilanden in de Caribische Zee.
De Ghanese opdracht bestaat uit
herstel en verbreding van een 55 ki
lometer lange weg tussen Kumasi
en Mampong. Het project in Libië
omvat de bouw van een 525 meter
lange steiger en vernieuwing van
een bestaande steiger plus toe
gangsweg nabij Zueitina. In Abu
Dhabi wordt een 2 kilometer lange
golfbreker gebouwd. In Oranjestad
op Aruba bouwt Interbeton een ho
tel met 250 kamers en een casino.
HONG KONG - Vier Vietnamese kinderen zitten op toiletten in de open
lucht in een opvangkamp voor vluchtelingen in Hong Kong. In de Britse ko
lonie wachten in totaal 56.000 Vietnamezen totdat ze in het kader van hu
manitaire hulp naar andere landen kunnen vertrekken. (foto ap>
ALMELO (ANP/GPD) - Verpleeg
huis Het Wiedenbroek in Haaksber
gen hoeft de maandag gestaakte be
handeling van comapatiënte Ineke
Stinissen (47) niet te hervatten. De
Nederlandse Patiëntenvereniging
(NPV) is vanmiddag door vice-pre
sident mr. H. Breitbarth van de Al
melose rechtbank niet ontvankelijk
verklaard in haar vordering.
De op christelijke leest geschoei
de patiëntenvereniging (NPV) stel
de in het gisteren aangespannen
kort geding dat staking van behan
deling van Ineke Stinissen een aan
tasting van de bescherming van het
recht op leven en dus aantasting
van een algemeen patiëntenbelang
betekende. Het Wiedenbroek, waar
de vrouw bijna zestien jaar in coma
heeft gelegen, zou direct weer moe
ten beginnen met toediening van
vocht en voedsel.
Het Wiedenbroek wees er bij de
behandeling van het geding op dat
de NPV onmogelijk voor represen
tatief kan worden gehouden in Ne
derland, een land waar vrijwel ie
dereen tijdens zijn leven één- of
meermalen patiënt/gebruiker is van
gezondheidszorg- en welzijnsvoor
zieningen. De NPV heeft 40.000 le
den, verdeeld over honderd plaatse
lijke en regionale afdelingen. Het
verpleeghuis wees erop dat de vere
niging zelf geen direct belang heeft
bij behandeling van Ineke Stinis-
Mr. Breitbarth volgt de redene
ring van Het Wiedenbroek bij zijn
uitspraak van vanmiddag. Hij stelt
vast dat de NPV weliswaar de groot
ste organisatie op haar gebied in Ne
derland is, maar dat betekent niet
dat zij representatief is. De vice-pre
sident overweegt verder dat in de
procedures tussen het verpleeghuis
en Ineke's echtgenoot Gerard Sti
nissen is beslist dat behandeling
van de patiënte een medische be
handeling is. "Een dergelijke be
handeling mag niet alleen, maar
moet zelfs, naar algemeen en juri
disch inzicht gestaakt worden als zij
zinloos geacht moet worden. Naar
het oordeel van de behandelende
artsen is dat thans het geval", aldus
Breitbarth.
Dokter A.G. van Eist van het Wie
denbroek liet gisteren weten dat de
situatie van Ineke Stinissen sinds
maandag nog weinig is veranderd.
Eerder had Het Wiedenbroek zich
verzet tegen de NPV-suggestie dat
het staken van de behandeling ont
luisterend en mensonwaardig is.
"Het onthouden van vocht en voed
sel, begeleid door ondersteuning
met medicamenten of door een kal
merend middel, is niet ontluiste
rend", aldus de advocaat van het
verpleeghuis, "het heeft eerder een
zekere fysieke sereniteit tot gevolg,
waarna door de nierfunctie bloed
vergiftiging optreedt en het einde
volgt".
Na een 'zorgvuldige procedure'
werd maandag met stopzetting van
de verzorging begonnen. Voordat
dat gebeurde vertelde een arts Ine
ke Stinissen formeel wat ging ge
beuren. Er is volgens Hét Wieden
broek geen sprake van strijdigheid
met het recht en van aantasting van
een algemeen patiëntenbelang,
waartegen rechtsbescherming is ge
boden.
Het is nog niet bekend of de NPV
tegen de uitspraak in beroep gaat.
óók om mee te
kunnen praten
over wat er rn
de buurt is
gebeurd
Zes dagen per week
kompleet nieuws, tips en
trends. Dat willen we niet missenl
J Wi| nemen een proefabonnement voor
7 weken en betalen slechts 127.50
J Wij nemen een kwartaalabonnement I 74,15*
Wij nemen een jaarabonnement 128550
Voor het abonnement ingaat ontvangen wij de krant twee weken gratis!
(aankruisen wat van toepassing is)
NaamI
Adres
Postcode-
Woonplaats
Deze bon in een envelop, zonder postzegel, sturen naar
Leidsch Dagblad. Antwoordnummer 10050,
2300 VB Leiden U kunt ook bellen: 071-161400
