LEIDSCH
DAGBLAD
NS starten in 93 met
bouw 'bollenstations'
NODIG!
Schalck vrij en spoorloos
Shell schort sponsoring
650 jaar Rotterdam op
Verdubbeling Leiden-Woerden moet 1998 klaar zijn
VS-troepen zijn paraat
Topambtenaren bezorgen
elkaar extra beloningen
Elsevier en VNU nemen deel in Véronique
WOENSDAG 10 JANUAR11990
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 39135 Prijs fl. 1,35
'Nieuwe geheime
politie in DDR'
OOST-BERLIJN (Rtr) - De Oost-
duitse regering heeft volgens de li
beraal-democratische partijkrant
Der Morgen al een nieuwe veilig
heidsdienst opgericht als vervan
ging voor de gehate Stasi. De oppo
sitie dreigde maandag alle overleg
met de regering af te breken als er
3 dienst komt.
Op de voorpagina drukte Der
Morgen een kopie af van een enve
lop die de krant heeft ontvangen
van het tot dusver onbekende Bu
reau ter Bescherming van de
Grondwet. Het adres is gelijk aan
dat van het Bureau voor Nationale
Veiligheid, de staatsveiligheids
dienst. Buitenlandse corresponden
ten in Oost-Berlijn kregen gisteren,
een uitnodiging voor een persconfe
rentie van het zelfde bureau. De re
gering en het Bureau voor Nationa
le Veiligheid waren niet voor com
mentaar bereikbaar.
Eerder deze week hebben opposi
tiegroepen gedreigd weg te lopen
van de ronde-tafelbesprekingen
met de vijf coalitiepartijen, tenzij de
regering van premier Hans Modrow
beloofde de vorming van een nieu
we veiligheidsdienst uit te stellen
tot na de verkiezingen van 6 mei.
Modrow vindt een (nieuwe) veilig
heidsdienst belangrijk in verband
met het toenemende rechts-ex-
trmisme.
OOST-BERLIJN (AP/DPA) - De
Westduitse openbare aanklager
Schultz heeft de voormalige Oost-
duitse handelsfunctionaris
Schalck-Golodkowski, die in de
DDR wordt gezocht voor fraude,
verduistering en geheime wapen
handel, gisteren op vrije voeten ge
steld. Schalck dook onmiddelijk
onder nadat Schultz besloot het uit
leveringsverzoek van de DDR niet
in te willigen. Volgens de openbare
aanklager hebben de Oostduitse au
toriteiten niet alle twijfel kunnen
wegnemen dat Schalck een eerlijk
proces zou krijgen.
Schalck-Golodkowski (61) hield
zich in het oude DDR-bewind bezig
met de handel met het buitenland.
Hij wordt er na de omwenteling in
de DDR van beschuldigd miljarden
marken te hebben verduisterd. Ook
gebruikte hij zijn functie om de
SED-leiding van allerlei luxe-goe
deren te voorzien. Kort na de instor
ting van het bewind-Honecker was
hij enige tijd spoorloos, maar op 6
december gaf hij zich aan bij de po
litie in West-Berlijn. Inmiddels had
de nieuwe leiding van de DDR een
internationaal opsporingsbevel te
gen hem uitgevaardigd.
In de DDR is met bevreemding
gereageerd op de vrijlating van
Schalck-Golodkowksi. De weige
ring hem uit te leveren, betekent dat
hij piet ter verantwoording geroe
pen kan worden voor zijn ernstige
misdrijven, aldus de Oostduitse
procureur-generaal.
ROTTERDAM (GPD) Het
Rotterdamse anti-apartheids-
beleid kan de sponsoring van
de festiviteiten rond het 650-
jarig bestaan van de stad in ge
vaar brengen. De oliemaat
schappij Shell heeft het be
sluit geld voor de festiviteiten
beschikbaar te stellen opge
schort. Het zou gaan om een
bedrag van enkele tonnen.
Een woordvoerder zegt dat
men eerst het gesprek tussen
de ministers Dales (Binnen
landse Zaken) en Van den
Broek (Buitenlandse Zaken)
met de zogeheten LOTA-ge-
meenten wil afwachten voor
dat er een knoop wordt door
gehakt. Dat gesprek heeft
morgen plaats.
Shell gaat er vooralsnog van
uit dat de landelijke overheid
de betrokken gemeenten zal
terugfluiten. Men baseert zich
onder meer op uitspraken van
bewindslieden die eerder heb
ben laten blijken geen apart
gemeentelijk anti-apart-
heidsbeleid voor te staan.
len we kijken hoe dat in Rot
terdam wordt uitgelegd. En als
het niet mogelijk blijkt geld te
geven, dan geven we geen
geld", zegt Shell-woordvoer-
der P. Stroink. Het ministerie
van Binnenlandse Zaken licht
toe dat het gesprek van mor
gen niet ten doel heeft eerdere
richtlijnen die een eigen ge
meentelijk beleid toestaan, te
wijzigen.
Voorzitter De Bok van de
Rotterdamse Kamer van
Koophandel heeft het bestuur
van de Stichting Rotterdam
1990 schriftelijk gevraagd of
het financiële steun aanvaardt
van bedrijven die zakelijke
connecties hebben met Zuid-
Af ri ka.
De gemeenteraad heeft be
sloten dat gemeentelijke in
stellingen geen sponsorgelden
meer mogen aannemen van
dergelijke ondernemingen. De
stichtingen waarin de ge
meente zitting heeft mogen
die afweging zelf maken. Vol
gende week dinsdag wordt
over de brief van De Bok ge
sproken.
NICE(AP) - De doeken van de Fran
se schilder Henri Matisse, die verle
den maand werden gestolen, zijn te
recht. De vijf olieverfschilderijen,
twee tekeningen en een ets werden
aangetroffen op de achterbank van
een auto die bij een politiecontrole
was aangehouden.
De 24-jarige bestuurder, die al
eerder met de politie in aanraking
kwam wegens diefstal en drugsmis-
drijven, is aangehouden. De kunst
werken, die een gezamenlijke waar
de vertegenwoordigen van naar
Gestolen doeken
Matisse terecht
schatting 23.6 miljoen gulden wa
ren uit hun lijsten gehaald en lagen
opgerold op de achterbank.
De doeken waren ontvreemd uit
het leegstaande appartement in Ni
ce, waar Matisse tot zijn dood in
1954 woonde.
UTRECHT/LEIDEN De Nederlandse Spoorwegen be
ginnen in 1993 definitief met bouw van stations in Hille-
gom, Voorhout en Leiden Merenwijk, dat Leiden Noord
gaat heten. De stations komen te liggen aan de 'oude lijn'
Den Haag-Leiden-Haarlem-Amsterdam. In datzelfde jaar
wordt ook begonnen met de verdubbeling van de nu nog
enkelsporige treinbaan tussen Leiden en Woerden, een pro
ject dat in 1998 klaar moet zijn.
Linies verzet op Filipijnen weer actief
MANILA (IPS/AFP/ANP/AP) - De
VS hebben hun troepen op de Fili
pijnen in staat van paraatheid ge
bracht nadat de linkse verzetsbewe
ging Nieuwe Volksleger (NPA) zijn
guerrillastrijders opdracht heeft ge-
VS-leger kijkt toe
bij plundering
van basis Noriega
PANAMA STAD (AP) - Onder het
toeziend oog van Amerikaanse mili
tairen hebben enkele honderden
met snijbranders en kettingzagen
uitgeruste Panamezen het voorma
lige hoofdkwartier van de verdre
ven legerleider Noriega gisteren ge
sloopt.
De Amerikanen hadden het vier
verdiepingen tellende gebouw even
daarvoor verlaten. De omgeving
van het hoofdkwartier is door de ge
vechten tijdens de invasie zware be
schadigd. De plunderaars droegen
meubels, lampen en buitgemaakte
uniformen naar buiten zonder dat
iemand hen tegenhield. "Wij heb
ben allemaal iets verloren, laten zij
ook maar eens iets verliezen", aldus
één van de plunderaars. De meesten
kwamen uit de nabijgelegen arme
wijk Chorillo.
Veel bewolking
Veel bewolking en mogelijk wat lichte
regen of motregen. Minimumtempera
tuur omstreeks 5 graden; middagtcm-
pcratuur ongeveer 8 graden. Zuidwes
tenwind, overwegend matig, vannacht
langs de kust krachtig of hard.
De vooruitzichten voor vrijdag tot en
met maandag: Veel bewolking en voor
al zondag en maandag af en toe regen.
Middagtempcratuur ongeveer 7 gra
den.
Donderdag 11 januari
i op: 08.45 uur. zon onder: 16.51 uui
lan op: 17.09 uur, maan onder: 09.1
26 PAGINA'S
geven VS-militairen aan te vallen.
Maandag waarschuwde de Ame
rikaanse regering haar staatsbur
gers in de Filipijnen al dat ze be
paalde delen van de archipel beter
kunnen mijden. Het NPA bedreig
de de Amerikaanse troepen voor
het laatst in april 1987. Twee weken
later doodde een moordcommando
de Amerikaanse kolonel Rowe, een
belangrijk militair adviseur van de
Filipijnse regering. Vorige maand
bliezen guerrillastrijders het kan
toor van de Amerikaanse informa
tiedienst USIS in Davao op. De be
weging verwijt de VS de luchtsteun
die zij gaven aan president Aquino,
toen zij vorige maand bijna ten val
werd gebracht.
In de Filipijnen zijn op 6 bases
permanent ongeveer 15.000 Ameri
kaanse soldaten gestationeerd met
nog eens 15.000 tot 20.000 familiele
den. In de Filipijnen wordt al jaren
lang geprotesteerd tegen de Ameri
kaanse militaire aanwezigheid. Pre
sident Aquino liet gisteren weten
dat de bases moeten verdwijnen nu
er een einde is gekomen aan de
Koude Oorlog.
De besprekingen met Washing
ton over de de VS-luchtmachtbasis
Clark en de marinebasis Subic Bay
beginnen over een paar maanden.
In september 1991 komt er defini
tief een einde aan het huurverdrag
van de bases. Washington wil de
verdragen graag verlengen en heeft
de Filipijnen voor het gebruik van
de bases in de afgelopen 2 jaar 2 mil
jard dollar betaald, maar de weer
stand in de Filipijnse senaat is zo
groot dat daar weinig kans op is.
PARIJS - Twee leden van
Franse ski-school in Serre-Che-
valier toonden gisteren hun
vaardigheden op de latten vlak
voor de de Eiffel-toren. Ze had
den had een paar ton sneeuw
ten deponeren in hartje Parijs
om aandacht te vestigen dp het
feit dat er in het zuidoosten van
Frankrijk voldoende sneeuw
ligt om te kunnen wintersporten, i
Dit in tegenstelling tot het mid-
den van Frankrijk. (foto epa> i
Deze voornemens maken deel uit
van de ambitieuze toekomstplan-
Treinconducteur
wordt steeds
vaker bedreigd
UTRECHT (ANP) - De conducteur
in de trein krijgt steeds vaker te ma
ken met lichamelijk geweld of de
dreiging ermee. Uit een enquête
van Spoorwegvakbond FSV onder
de 2.350 conducteurs blijkt dat drie
kwart van hen klachten over ge
weld. De FSV eist van Nederlandse
Spoorwegen dat op korte temijn
maatregelen worden genomen te
gen de agressie.
De meeste problemen in de trein
doen zich voor met reizigers onder
30 jaar. Vooral scholieren die hun
abonnement zijn 'vergeten' en
discogangers in de laatste treinen in
het weekeinde leveren problemen
op. De FSV vindt dat NS op drukke
treinen minstens twee conducteurs
moet inzetten en wil dat de kaart
verkoop in de trein zelf aan banden
wordt gelegd. Mochten die maatre
gelen niet voor het najaar zijn geno
men, dan wordt actie overwogen.
(pagina 3: Veel geweld tegen trein
conducteurs)
Bouw tunnel
onder Kanaal
kan doorgaan
LONDEN (ANP) De bouw
van de Kanaaltunnel, die door
een gigantisch geldtekort
voortijdig aan zijn einde
dreigde te komen, gaat voorlo
pig toch door. De banken die
het vrijwel failliete project fi
nancieren hebben gisteren op
het laatste nippertje besloten
om een onlangs bevroren kre
diet van ongeveer 1,22 miljard
gulden alsnog vrij te geven. De
komende drie maanden wordt
beslist of het project dat in
1993 klaar moet zijn nog
voortgaat, zo meldde de Fi
nancial Times vanochtend.
Vorig jaar oktober bleek de
bouwkosten van de tunnel, die
waren begroot op 15 miljard
gulden, inmiddels waren ge
stegen tot 22 miljard gulden.
Bovendien had Eurotunnel ru
zie met aannemer Transman
che Link over de snelheid
waarmee wordt gewerkt aan
de tunnel die nu voor een der
de deel klaar is.
De 208 bankiers stonden
voor de keus tussen het staken
van 's werelds grootste bouw
project met een verlies van de
reeds geïnvesteerde miljarden
Of doorgaan met het risico van
nog meer verlies.
Als voorwaarde voor de
voorlopige voortgang hebben
de bankiers nu geëist dat Eu
rotunnel, de beheerder van de
tunnel, en Transmanche Link
het eens worden over bezuini
gingen. Als alle banken ak
koord gaan komt nog eens 3,14
miljard gulden aan extra kre
dieten vrij.
nen die topman Ploeger gisteren
ontvouwde op de nieuwjaarsbijeen
komst van NS. De spoorwegen voe
ren de komende jaren een groot
aantal al voorgenomen projecten
versneld uit. Dat levert een tijds
winst van zo'n 10 jaar op. Zo wordt
volgend jaar al begonnen met de
vervanging van de overweg aan de
Beeklaan in Hillegom door een tun
nel.
De versnelde bouw gebeurt op
verzoek van de ministers Maij-Weg-
gen (verkeer en waterstaat) en Al
ders (VROM) aan wie de plannen
gisteren werden aangeboden. Vol
gens het aangescherpte Nationaal
Milieubeleidsplan van het kabinet
Lubbers kan de trein namelijk bij
dragen aan het oplossen van de files
in de Randstad en de milieuvervui
ling. Ook de enorme toename van
het reizigersvervoer dwingen de NS
tot haast.
Tot 1994 starten 30 projecten die
samen 3,7 miljard gulden kosten.
Dat is 2,2 miljard gulden meer dan
oorspronkelijk was begroot. Vol
gens de NS-topman moet het kabi
net per jaar 200 miljoen gulden
meer op tafel leggen voor deze plan
nen. Ploeger: "De eerste driejaar fi
nancieren wij dat op verzoek van
het kabinet voor, maar daarna kun
nen we niet meer terug. Want dan
hebben we zoveel op de schop geno
men dat praatjes geen gaatjes meer
vullen".
AMSTERDAM - Het koninklijk paar hield vanochtend de traditionele
nieuwjaarsreceptie in het Koninklijk Paleis op de Dam in Amsterdam voor
het Corps Diplomatique. Koningin en prins werden opgewacht door paleis
intendant kolonel Broékhuijsen (rechts). Bij het paleis ontstond een flinke
file van luxe auto's met CD-kentekens. (foto's anp)
be
halve in Hillegom, Voorhout en Lei
den ook in Haarlen (Zuid of Oost),
Spaarnveld en Amsterdam Geuzen
veld stations worden gebouwd. G.
Gustafsson, chef ondernemings
planning van de NS: "Het traject is
zo druk dat we vreesden voor ver
stoppingen en vertragingen. Dat
wordt nu opgevangen door het vier-
'baansspoor tussen Den Haag en
Leiden. Bovendien was het de
vraag of er genoeg reizigers zqn om
het traject rendabel te maken. Dat is
nog steeds net aan".
Ook de verdubbeling van de
spoorbaan van Woerden naar Lei
den is niet erg rendabel. Gustafs
son: "Reden is vooral een techni
sche. Op die oude baan kunnen
nieuwe treinen, zoals onze dubbel
dekkers, niet rijden vanwege de
uitzwiep.
VOORSCHOTEN (ANP) - Tiental
len topambtenaren van het ministe
rie van WVC hebben sinds 1988
zichzelf en elkaar extra toelagen be
zorgd van 10.000 tot 26.850 gulden
per jaar. Dat gebeurde met instem
ming van ex-minister Brinkman en
zijn opvolgster d'Ancona. Dat
meldt het weekblad Vrij Nederland.
Volgens een woordvoerder van
WVC worden de extra toelagen ook
dit jaar uitgekeerd.
Het gaat bij de WVC-toeslagen
om twee regelingen, die in principe
gelden voor elk ministerie: de 'ar
beidsmarktknelpuntenregeling' uit
1987, bedoeld om het weglopen
naar het bedrijfsleven door finan
cieel deskundigen en informatica-
deskundigen bij de overheid tegen
te gaan en een regeling uit 1988 die
extra inzet beloont.
De Dienstcommissie van WVC
kon zich aanvankelijk niet vereni
gen met de manier waarop de eerste
regeling werd toegepast. Het over
leg werd zelfs opgeschort toen geld
terecht dreigde te komen bij func
ties waarvoor de regeling' niet be
doeld zou zijn. De top van het minis
terie kwam tegemoet aan de kritiek
en wat de Dienstcommissie betreft
is de kwestie nu uit de wereld.
Secretaris-generaal (en oud-mi-
nister) van WVC De Boer, zelf gever
en ontvanger, geeft tegenover VN
toe dat de regeling te ruim werd toe
gepast. Naar aanleiding van de kri
tiek van de Dienstcommissie zegt
hij "Ik zeg ook achteraf: waarschijn
lijk hebben wij een te opgerekte in
terpretatie van de regeling voor de
knelpunten gebruikt". Maar De
Boer benadrukt "de dekking van de
politieke leiding", de ministers.
Topscorer op de lijst is overigens De
Boers rechterhand, de door Brink
man indertijd naar WVC gehaalde
plaatsvervangend secretaris-gene
raal drs. K. van der Steenhoven.
ARRESTATIE - Het hoofd van de
militaire inlichtingendienst in El
Salvador, kolonel Alfredo Benavi-
des, is gisteren als eerste officieel
gearresteerd in verband met de
moord op zes jezuïten en twee vrou
wen half november. Hij was volgens
legerwoordvoerders in de nacht van
de moord verantwoordelijk voor de
veiligheid van onder meer de Mid-
denamerikaanse Universiteit
(UCA), waar de moorden werden
Een NS-woordvoerder twijfelt of
die verdubbeling inderdaad in 1998
klaar is: "Aan ons zal het niet liggen,
maar alles hangt af van de vraag of
de lokale overheid wil meewerken.
De baanverdubbeling bij Hazers-
woude kostte ook 5 jaar door allerlei
procedures".
óók voor de
laatste mode
nieuwtjes
AMSTERDAM/HAARLEM (ANP) -
De uitgevers Elsevier en VNU ne
men elk 19 procent van de aandelen
in het commerciële tv-zender RTL-
Véronique over van Euro Media In
vestors.
De beide uitgevers maakten gis
teravond bekend dat hierover in
principe overeenstemming is be
reikt. Euro Media Investors is een
beleggingsinstelling waarin het be
lang dat NMB Postbank in Véroni
que heeft, is ondergebracht.
Verder is Véronique voor 35 pro
cent in handen van de Luxemburg
se omroep CLT, 10 procent is van de
Luxemburgse investeringsbank
SNCI, 5 procent van de Luxem
burgse beleggingsmaatschappij
Projects Etudes, 2 procent van Phi
lips en 10 procent van de bank Cre
dit Lyonais.
De Telegraaf liet weten zich uit
sluitend te richten op een eventuele
deelname in een Nederlandse com
merciële zender, terwijl Véronique
officieel buitenlands is.
Nu de grote uitgevers met Véroni
que in zee gaan en de produkties
van Joop van den Ende de kijk-
dichtheid moeten vergroten, twijfe
len deskundigen ernstig of de Ne
derlandse advertentiemarkt groot
genoeg is voor een tweede commer
ciële tv-zender.
TV 10 gaat overigens via een zaak
bij de Raad van State alsnog probe
ren iets van het geleden verlies te
rug te halen. De nooit op de buis
verschenen commerciële zender,
die op 1 maart alle activiteiten stopt,
gaat in beroep tegen de uitspraak
van het commissariaat voor de me
dia waarin TV10 de toegang tot de
'-qbel werd ontzegd.
De hoofdfinancier van TV10, de
Rotterdamse investeringsgroep
VCI is er volgens Joop van den En-
de tussen de 30 en 45 miljoen gul
den bij ingeschoten.
Zes dagen per week
kompleet nieuws, tips en
trends. Dat wil ik niet missen!
Ik neem een proefabonnement voor
7 weken en betaal slechts f 27,50
Ik neem een kwartaalabonnement f 74.15*
Ik neem een jaarabonnement f 285.50*
Voor het abonnement ingaat ontvang ik de krant twee weken gratis!
(aankruisen wat van toepassing is)
Naam
Adres
PostcodeTel
Woonplaats
Deze bon in een envelop, zonder postzegel, sturen naar
Leidsch Dagblad, Antwoordnummer 10050.
2300 VB Leiden. U kunt ook bellen: 071-161400
*4
