Eerste agent
Secuiitate
veroordeeld
Rechts-extremisme welkome afleiding voor SED
Bulgarije overlegt
over etnisch conflict
Roemenen mogen vrij reizen
Aanslag op
paleis van
keizer Japan
Overleg Moskou en Teheran over Azerbajdzjan
Bestand Amal
en Hezbollah
voor evacuatie
Cambodja akkoord met
vredesplan van Australië
VS: moordenaars jezuïeten vervolgen
DINSDAG 9 JANUARI 1990
BUITENLAND
PAGINA 5
BUKAREST (AP/AFP) - In Roemenië is gisteren het eerste
vonnis gewezen in de reeks zaken tegen leden van Ceauses-
cu's geheime politie Securitate. Een militair tribunaal in Si-
biu in Transylvania achtte een agent schuldig aan poging
tot moord op een officier en veroordeelde hem tot negen
jaar gevangenisstraf. Een lid van het Front voor Nationale
Redding. Silviu Brucan, heeft gisteren in een interview met
het Franse persbureau AFP gezegd dat tijdens de omwente
ling in Roemenië niet meer dan 10.000 doden zijn gevallen.
Het eerder genoemde aantal van 64.000 omvat ook alle exe
cuties die Ceausescu sinds 1965 had laten uitvoeren.
Radio Bukarest meldde over de
rechtszaak dat de beklaagde had ge
probeerd een legerofficier te doden.
De officier werd verwond, maar
bracht het er levend vanaf. De bin
nen- en buitenlandse pers heeft toe
gang tot de processen, waarvan vol
gens woordvoerder Aurel Mantea-
nu van het Front voor Nationale
Redding de televisie uitgebreid ver
slag zal doen. Het onderzoek tegen
Ceausescu's zoon Nicu, die de scep-
TOKYO (AP) Onbekenden heb
ben gisteren met zelfgemaakte pro
jectielen een aanslag gepleegd op
de residentie van de Japanse keizer
Akihito en op de woning van diens
jongere broer prins Hitachi. Eén
projectiel belandde in de keizerlijke
tuin in Kyoto en explodeerde, ter
wijl twee raketten bij de residentie
van Hitachi niet ontploften. Vol
gens de poiitie vielen er geen slacht
offers en werd er geen schade aan
gericht.
De raketten werden afgevuurd
vanuit een auto die 200 tot 250 meter
stond geparkeerd van de woning
van Hitachi. In de kofferbak zaten
vijf lanceerbuizen. Een van de af-
vuurinrichtingen was ontploft en
had de auto opgeblazen.
De politie veronderstelt dat link
se extremisten de aanslag hebben
gepleegd. Hoewel de grote meer
derheid van de Japanners voor de
keizer is, bestaat in kleine kring fel
verzet tegen het keizerlijke stelsel.
Overigens zijn veel Japanners het
niet eens met de plannen voor de
kroningsplechtigheid, die in no
vember zal plaatshebben en waar
van de kosten zijn geraamd op 8,1
miljard yen (ongeveer 120 miljoen
gulden).
ter zwaaide over Sibiu, en tegen ge
neraal Iulian Vlad, het hoofd van de
Securitate, loopt nog.
Interim-president Ion Iliescu
heeft gisteren zijn handtekening ge
zet onder een decreet dat alle Roe
meense burgers het recht op vrij rei
zen garandeert, aldus het Roemeen
se persbureau Rompress. Met het
decreet komt een einde aan de be
staande beperkingen op reizen naar
het buitenland. Reizigers kunnen
voortaan volstaan met een pas
poort.
In het decreet wordt uitdrukke
lijk gesteld dat een paspoortaan-
vraag binnen 20 dagen gehonoreerd
moet worden en "in noodgevallen
uiterlijk binnen drie dagen". Onder
Ceausescu moesten Roemenen ten
minste drie maanden op een reactie
wachten als zij een paspoort hadden
aangevraagd. Volgens Rompress
werd de aanvraag van vooral jonge
re mensen en echtparen vaak niet
gehonoreerd.
In het decreet is vastgelegd dat
een paspoort geweigerd kan wor
den aan mensen die gerechtelijk
vervolgd worden of al zijn veroor
deeld en aan mensen van wie vast
staat dat zij de openbare orde heb
ben willen verstoren.
Na ernstige kritiek van parlemen
tariërs en pers in Iran op het bezoek
dat Ceausescu vlak voor zijn val aan
dat land bracht, heeft Iraans geeste
lijk leider ayatollah Ali Khamenei
gisteren verboden om kritiek te ui
ten op regeringsfunctionarissen. De
Iraanse minister van buitenlandse
zaken, Ali Akbar Velayati, moest
zich vorige week in het parlement
verantwoorden voor het bezoek van
wijlen Ceausescu. Khamenei noem
de de aanval op de minister een slag
voor hen die vechten in de frontli
nies van de Iraanse diplomatieke
oorlog tegen een vijandige wereld.
Meer dan 200 parlementariërs
hebben Khamenei inmiddels een
brief geschreven waarin ze hem op
nieuw als opperste leider trouw
zweren, maar waarin ze ook wijzen
op de taak van het parlement de
staatszaken nauwlettend te volgen.
SOFIA (AP/Rtr) De Bulgaarse
communistische partij heeft giste
ren overlegd met de oppositie, de
Turkse minderheid en de Slavische
meerderheid over het etnische con
flict dat is ontstaan na het herstel
van het recht op een eigen identiteit
voor de anderhalf miljoen Turken
in Bulgarije.
Volgens het officiële persbureau
BTA beginnen vandaag de echte
onderhandelingen, al deden giste
ren alle deelnemende partijen een
oproep aan de bevolking om af te
zien van demonstraties en stakin
gen en aldus een "vreedzaam en za
kelijk klimaat" te scheppen voor
besprekingen.
Oostenrijk
Amnesty International heeft de
Oostenrijkse politie ervan beschul
digd dat die zich stelselmatig schul
dig maakt aan mishandeling van ar
restanten. In een vandaag gepubli
ceerd rapport meldt de mensen
rechtenorganisatie 128 incidenten
over de afgelopen vijfjaar, waarbij
verdachten onder meer werden ge
slagen of werden verwond met
brandende sigaretten. Volgens Am
nesty kan met praktische maatrege
len als het op geluidsband of video
vastleggen van verhoren het wange
drag van de politie worden terugge
drongen.
Hormonenspuiter
De rechtbank in Gent heeft gisteren
een man uit het Belgische Eksaarde
tot vier jaar gevangenisstraf en een
boete van ruim 30.000 gulden ver
oordeeld. Het gaat om een van de
belangrijkste Figuren van wat wel
de Belgische hormonenmaffia ge
noemd wordt. In april 1987 ontdek
te de Belgische politie in zijn garage
synthetische hormonen ter waarde
van meer dan een half miljoen gul
den. De man, die in de wijde omge
ving bekend stond als "de spuiter",
bleek in vrijwel geheel België veete
lers van verboden synthetische
groeihormonen te a
Islamitische Azerbajdzjanen slopen de afrastering die het Sovjetdeel van bach, de Armeense enclave in Azerbajdzjan, is de onrust weer toegenomen
Azerbajdzjan scheidt van het Iraanse deel. De spaiiningen in de Sovjetre- nadat door het opblazen van twee bruggen het isolement van de Armeniërs
publiek zijn de afgelopen dagen hoog opgelopen. Ook in Nagorny-Kara- daar verder is toegenomen. (foto ap>
BAYRUT (AP) De islamitische
Hezbollah en Amal-militie in Liba
non hebben gisteren een staakt-het-
vuren afgekondigd voor de evacua
tie van de doden en gewonden. Bij
de steeds oplaaiende gevechten tus
sen beide groepen zijn in de afgelo
pen weken 87 doden en 275 gewon
den gevallen.
Inmiddels hebben Palestijnse
guerrillastrijders stellingen betrok
ken in een bufferzone in de provin
cie Idlim al-Tuffah (Appelprovin
cie) om de strijdende partijen te
scheiden en te voorkomen dat de
gevechten zich uitbreiden tot de Pa
lestijnse vluchtelingenkampen Ein
el-Hilweh en Mieh Mieh. De Iraanse
gezant Mohammad Ali Besharati.
die probeert te bemiddelen tussen
de pro-Iraanse Hezbollah en de pro-
Syrische Amal, is vanuit Syrië naar
Libanon gekomen om te praten met
shi'itische leiders.
Het Rode Kruis stuurde direct na
het bestand 16 wagens met medi
sche teams uit Bayrut om de doden
en gewonden te evacueren. Volgens
de Amal en de Hezbollah liggen in
de velden waar de strijd woedt, tien
tallen lijken en zijn er ook veel ge
wonden die dringend medische
zorg nodig hebben. In de dorpen
Kfar Hatta, Kfar Milki en Kfar Beit
werd het vuren gestaakt maar el
ders in de provincie werd nog
steeds met artillerie geschoten.
De geestelijk leider van de Hez
bollah. sjeik Muhammed Hussein
Fadlaliah, zei in een interview met
de krant Al-Anwar dat "de oorlog in
de provincie ten einde loopt". Nade
re bijzonderheden gaf hij echter
niet.
MOSKOU (AFP/Rtr) Een Iraanse
delegatie onder leiding van onder
minister van buitenlandse zaken
Mahmoud Vaezi is gisteren in Mos
kou gesprekken begonnen met
Sovjetfunctionarissen over de
grens met Azerbajdzjan.
De afgelopen dagen is de span
ning in het grensgebied tussen de
Sovjetunie en Iran sterk gestegen
als gevolg van acties van nationalis
tische Azerbajdzjanen in de autono
me republiek Nachitsjevan, die ei
sen dat de grens met Iran wordt ge
opend. Woedende "Azeri's" vielen
grensposten aan en vernielden ver
sperringen, alarminstallaties en
elektrische hekken. Functionaris
sen in Moskou zeiden dat sinds de
ongeregeldheden de mogelijkhe
den voor Azeri's die Iraanse familie
willen bezoeken, al zijn verruimd.
"Teheran is net als Moskou
meldde gisteren dat alle installaties
aan de grens tussen Nachitsjevan
en de buurlanden Iran en Turkije
inmiddels zijn vernield. Zondag
werd de laatste belangrijke post aan
de grens met Turkije gesloopt. Be
togers eisten daar dat ze doorgela
ten zouden .worden. Toen de grens
wachten dat deden, sloopten de de
monstranten de hele grenspost.
De premier van de Sovjetrepu
bliek Azerbajdzjan, waar Nachitsje
van deel van uitmaakt, zei gisteren
dat zijn republiek de betrekkingen
met het buurland Turkije wil uit
breiden. "Wij beschikken over aan
zienlijke hulpbronnen, wij moeten
onze handel uitbreiden", aldus pre
mier Ayaz Niyazoglu Mutalibov bij
zijn aankomst in de Turkse hoofd
stad Ankara. Hij is in Turkije voor
overleg over een officiële grens-
vergang tussen Nachtsjeva
spitst. Volgens het persbureau Tass na alle wegen en de spoorlijn zijn al
hebben Azerbajdzjaanse nationalis- maanden geblokkeerd. "De meeste
ten twee belangrijke bruggen opge- goederen moeten door de lucht
blazen naar de autonome enclave worden aangevoerd. De meeste le-
Nagorny Karabach. Dit gebied, vensmiddelen zijn schaars. De toe-
waar voornamelijk Armeniërs wo- stand is zeer ernstig", zo werd ge-
dat ligt in Azerbajdzjan. zegd tijdens een televisie-uitzen
ding.
(pagina 2: Sovjet-Iraanse grens
wordt spanningslijn)
wordt opgeëist door Armenië.
De aanslagen hebben de bevoor
rading verder onder druk gezet. Bij
BANGKOK/PHNOPM PENH (AP) landse zaken naar Parijs sturen om
- De Cambodjaanse regering heeft te praten over het Australische
baat bij goede buurrelaties", aldus Turkije. Het zou de tweede opening
regeringwoordvoerder Gerasimov in de grens tussen Turkije
gisteren ingestemd met het Austra
lische voorstel om plaats te maken
interim-bestuur
plan.
Volgens diplomaten heeft de ont
moeting op 15 en 16 januari plaats.
gisteren. De grensproblemen "kun
nen worden opgelost als bewijs van
de wederzijdse goede wil". "Het is
geen moeilijke kwestie", zo voegde
hij daar aan toe.
Het Sovjetdagblad Izvestija
Sovjetunie worden. Vorig jaar werd
bij Sarp aan de Zwarte Zee de eerste
grensopening in gebruik gesteld.
De moeilijkheden tussen Azerba
jdzjan en de buurrepubliek Arme
nië hebben zich ook verder toege-
Verenigde Naties, dat verkiezingen Woordvoerster Margaret Tutwiler
moet uitschrijven. De vijf perma
nente leden van de VN-Veiligheids-
raad - de Verenigde Staten, de Sov
jetunie, China, Frankrijk en Groot-
Brittannië willen volgende week turn of plaats
hun onderministers van buiten
het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken gaf toe dat
er besprekingen zullen worden ge
houden, maar wilde nog geen da-
WASHINGTON/SAN SALVADOR weging FMLN en het rechtse be-
(Rtr/UPI/AFP) - De Verenigde Sta- wind en leger.
vervolging van de militairen die moorden staat, maar gaf wel toe dat
worden verdacht van de moord op een aantal officieren
Afgelopen zondag dreigden de
monstranten met een algemene sta
king als hun eis tot het houden van
een referendum over de etnische
kwestie niet zou worden ingewil
ligd. Tevens werd het aftreden ge
ëist van partijfunctionarissen die
voor het regeringsbesluit tot herstel
van de rechten van de islamitische
minderheid verantwoordelijk wa-
Nikolai Kolev, de leider van de
onafhankelijke vakbond Podkrepa,
zei zondag voor de staatstelevisie
het vermoeden te hebben dat tot de
nationalistische protesten is aange
zet door plaatselijke leiders die nog
in het Zivkov-tijdperk zijn be
noemd. Mladenov heeft de landelij
ke partijtop gezuiverd van aanhan
gers van Zivkov, maar zou dat op lo
kaal niveau vooralsnog hebben na
gelaten. Volgens Kolev stonden fa
brieksdirecteuren arbeiders toe van
hun werk weg te blijven om aan de
anti-Turkse demonstraties deel te
nemen en mengden agenten van de
veiligheidsdienst zich onder de de
monstranten om hen aan te sporen
tot nationalistische slogans.
De communistische partij besloot
gisteren wel om 30 partijleden poli
tiek te rehabiliteren, die onder Zi
vkov waren weggezuiverd. Partijle
den die beschuldigd zijn van sa
menzwering met de gerehabiliteer
de functionarissen wacht ook eer
herstel. "Bovenaan de lijst van ge
straften stonden partijleden die
voor zichzelf dachten en er onafhan
kelijke denkbeelden op na hiel
den", aldus BTA.
zes jezuïeten vorig jaar november.
President Alfredo Cristiani gaf
zondag toe dat militairen betrokken
zijn bij de moord op de jezuïeten op
16 november. Zonder namen te noe
men, verklaarde Cristiani voor ra
dio en televisie dat ".zekere elemen
ten van de strijdkrachten" bij de
moord betrokken waren. De omge
brachte priesters waren voorstan
der van een politieke regeling tus
sen de Salvadoraanse guerrillabe
ken zou kunnen hebben. "Een ding
is duidelijk: iemand moet het bevel
hebben gegeven", aldus een militai
re woordvoerder.
De commandant van een guerril-
la-bestrijdingseenheid zei dat 45
van de soldaten onder zijn bevel en
twee officieren het kazerneterrein
niet mogen verlaten omdat er een
onderzoek wordt ingesteld naar
hun mogelijke betrokkenheid bij de
moorden.
Witte Huiswoordvoerder Marlin
Fitzwater verklaarde dat er nog
geen redenen zijn aan te nemen dat
de Salvadoraanse regering zelf bij
de moorden is betrokken. "Wij zijn
blij dat Cristiani het onderzoek
heeft voortgezet. Hij heeft grote
moed getoond. Wij vragen om een
diepgravend onderzoek en dat de
vervolging wordt voortgezet. Het
ziet er naar uit dat Cristiani die
koers volgt".
Het ministerie van buitenlandse
zaken in Washington sprak van een
"beslissende en noodzakelijke eer
ste stap". De Salvadoraanse rege
ring moet nu "actie ondernemen
om de daders van deze misdaad te
veroordelen".
Premier Hun Sen van Cambodja
en de Australische onderminister
van buitenlandse zaken Michael
Costello spraken gisteren over het
vredesplan. Hun Sen stemde in met
het idee om de VN te betrekken bij
een interim-regering. Wel verklaar
den beiden dat er nog gedetailleer
de onderhandelingen nodig zijn
over de precieze rol die de VN zou
den moeten spelen. Daartoe zou een
conferentie moeten worden gehou
den met alle betrokken partijen.
Volgens het Australische plan
zou een VN-team van 200 mensen
Cambodja moeten besturen en ver
kiezingen moeten organiseren voor
een regering van nationale eenheid.
De VN-bestuurders zouden ge
steund moeten worden door een
VN-vredesmacht van ongeveer 7000
man die toezicht zou moeten hou
den op een staakt-het-vuren tussen
de regering en de drie guerrillabe
wegingen, en op de verkiezingen.
Noorwegen zit
tot ver na 2000
met Tsjernobyl
OSLO (AP) Noorwegen blijft
nog tientallen jaren kampen
met een verhoogde straling als
gevolg van de ramp met de kern
reactor in Tsjernobyl in de Sov
jetunie in 1986. De straling blijft
ten minste tien maal langer aan
wezig dan aanvankelijk was ver
wacht, zo heeft het Noorse Rijks
Instituut voor Stralings Hygie
ne bekendgemaakt.
Volgens woordvoerder Per
Strand blijkt de halveringstijd
van de isotopen cesium 134 en
137 in bepaalde delen van Noor
wegen tien tot 20 jaar te zijn, ter
wijl eerder was verondersteld
dat deze tijd een tot twee jaar be
droeg. Volgens Strand was de
radio-activiteit in enkele vlees-
en visprodukten in 1988 en 1989
hoger dan kort na de ramp.
Het Noorse persbureau NTB
meldde dat de Raad voor Voed-
seltoezicht heeft geadviseerd
om voorlopig bepaalde vis- en
vlëesprodukten zoveel mogelijk
te blijven mijden. Strand zei dat
bijna 30 procent van het vee in
Noorwegen in de periode 1987
tot 1989 met straling van de
ramp in Tsjernobyl besmet is
geraakt. De dieren krijgen voor
de slacht tabletten en speciaal
voedsel toegediend om het vlees
veilig te maken voor consump
tie door de mens.
BIRMINGHAM SIX - De Britse mi
nister van binnenlandse zaken Da
vid Waddington heeft gisteren de
Ierse regering beloofd de zaak van
de 'Zes van Brimingham' opnieuw
te bekijken. De zes zitten sinds 1974
gevangen wegens IRA-aanslagen
op twee pubs in Birmingham.
BERLIJN/BONN Neo-nazisti-
sche leuzen op de pompeuze ge
denkplaats voor gevallen Russische
soldaten in Oost-Berlijn, haken
kruizen, kreten als "Hitier leeft" en
•"Joden dood" op muren en ramen.
Beleeft de DDR een rechts-extre-
mistisch ontwaken of proberen
"Stasi-agenten" met provocaties de
prille democratisering te verstik
ken? Vragen waarop nog geen dui
delijk antwoord te geven is.
door
Hans Hoogendijk
Vast staat wel, dat het gevaar van
rechts voor de aangeslagen, maar
niet verslagen communistische
SED-PDS een welkome aanleiding
biedt de aandacht van het eigen ver
leden af te leiden. Vrij naar het mot
to "De SED of de bruine chaos"
hebben de communisten onder hun
nieuwe voorzitter Gregor Gysi de
verkiezingsstrijd geopend.
Een kwart miljoen aanhangers
werd gemobiliseerd om tegen het
bekladden van het Russische mo
nument te demonstreren. Gysi trok
alle demagogische registers open
CURSUS CAFÉBEDRIJF f295.-
Binnenkort start in Alphen a/d Rijn en Leiden de cursus Cafébedrijf. Deze opleiding
bestaat uit 10 wekelijkse avond of middaglessen van elk 2'A uur
De cursus kosl totaal ƒ295,- en men kan zich nog aanmelden. Een vooropleiding is niet
nodig en het Examen voor het Rijkserkende Diploma is op 6 juni De zeer afwisselende
en beslist niet saaie cursus wordt zowel door vrouwen als mannen uit pure hobby
gevolgd. Sommigen hebben in hun achjerhoofd om ooit nog eens een eigen Horeca-
bedrijf(je) te beginnen. Ook is er een groot tekort aan gediplomeerd horecapersoneel!
De lessen worden zeer levendig gebracht met o a. dia's, vrijblijvend wijnproeven etc
Ook bezoekt men gezamenlijk een Brouweri|. Met het Diploma kan men zelfstandig
een Café. Petit-Restaurant. Disco, Kantine. Bar, etc beheren De cursus.is zowel
mondeling als schriftelijk te volgen.
Voor een gratis Brochure of aanmelden, bel Stichting
Horeca Onderwijs, postbus 1161 te Breda, telefoon 076-710078.
en eiste een binnenlandse veilig
heidsdienst om het gevaar te be
strijden "anders hoeven we over
een democratische ontwikkeling
niet eens meer te praten". De over
gebleven kameraden konden voor
het eerst sinds de novemberrevolu-
tie weer juichen. Was de DDR 40
jaar geleden niet opgericht als "eer
ste anti-fascistische staat op Duitse
bodem"?
De oppositie is wantrouwend. En
niet helemaal ten onrechte. Een
nieuwe interne veiligheidsdienst
zou immers onderdak kunnen bie
den aan de tienduizenden stasis, die
door de opheffing van hun ministe
rie werkloos dreigen te worden. Zij
vormen volgens de buitenparle
mentaire oppositie nog steeds een
veel groter gevaar dan de rechts-ex-
tremisten. Dat die er 2ijn, ontkent
tegenwoordig niemand meer in de
DDR.
Plaatsvervangend procureur-ge
neraal Hertzberg: "De situatie is
zeer ernstig. De afgelopen twee jaar
zijn meer dan 300 personen veroor
deeld". De justitie wil elke opleving
van het bruine verleden in de kiem
smoren. "De neo-nazis uit het Wes
ten mogen bij ons geen enkele kans
krijgen, maar ook de rechts-extre-
misten hier moet elke gelegenheid
tot contact worden ontnomen", zegt
Hertzberg. Maar de lawine rolt.
Oven
De joodse gemeente in Erfurt maak
te anonieme telefoontjes bekend:
"De oven van Buchenwald wacht
nog op jullie". In het voormalige
kamp zelf kreeg de directrice van
het museum een pamflet van de
Ondergrondse Beweging Republi-
kaner" met de tekst: "Houd de
ovens brandend".
De Westduitse rechts-extremisti-
sche leider Franz Schonhuber gaat
er prat op dat in veel plaatsen in de
DDR lokale organisaties van zijn
partij zijn opgericht. Zondag deelde
Schonhuber op een bijeenkomst
nog vol trots mee dat "tientallen
Een man verbrandt op een massademonstratie in Leipzig posters van de
extreem-rechtse Westduitse politicus Franz Schonhuber. (fotoAPi
part ij vrienden dit weekeinde naar
de DDR zijn gereisd en in e e n enke
le stad meer dan 28.000 pamfletten
hebben verdeeld". Uit de DDR
wordt met grote regelmaat de inbe
slagname van (neo)nazistische pro
paganda gemeld.
Terwijl justitie schat dat het om
enkele duizenden georganiseerde
rechts-extremisten gaat, komen we
tenschappers tot een potentieel van
twee tot acht procent. Hoofdzake
lijk jongeren. De oorzaken worden
onder meer gezocht in het onder
wijs- en vormingssysteem. De stali
nistische variant van het socialisme
is volgens Manfred Behrendt van
het Oostberlijnse Instituut voor In
ternationale Politiek en Weten
schap een van de oorzaken.
De onderdrukking van een natio
naal gevoel en de frustratie over de
permanente bevoogding door de
partij hebbgn daar ook het nodige
toe bijgedragen. Ook de para-mili
taire opvoeding op de scholen is
niet zonder uitwerking gebleven.
De Oostduitse regisseur Rloand
Sterner, die nog voor de vreedzame
revolutie een documentaire maakte
over randgroepen in de DDR, maar
de premiere eerst na de "Wende"
beleefde, ziet nog andere oorzaken.
"Veel fascistische gedachten kon
den zich hier ontwikkelen dankzij
de partijrituelen, zoals het zoge
naamde Pinksterfeest en de fakkel
optochten voor jongeren. Die bij
eenkomsten waren favoriet bij een
aantal skinheads. Ze trokken een
blauwe FDJ-bloes aan marcheer
den vrolijk mee en vonden het
prachtig".
In zijn film probeert Steiner ook
begrip te kweken voor deze dwalen
de jongeren. "Zoals kinderen in een
bepaalde ontwikkelingsfase thuis
proberen de grenzen af te bakenen,
zoeken deze jongeren naar de meest
effectieve methode om de staat te
provoceren, namelijk door fascis
tisch en racistisch gedrag. En dat
niet toevallig in ons land, want deze
staat identificeert zich met het anti
fascisme, hoewel hooguit een pro
cent werkelijk in het verzet was".
Niet de opening van de Muur,
maar het ontbreken van een con
frontatie met het verleden is vol
gens veel oppositionelen, pedago
gen en psychologen de oorzaak van
het oplevend extremisme. De
schrijfster Christa Wolf spreekt van
een gevoel van diepe schaamte en
droefheid over wat de Duitsers on
der Hitier aan misdaden hebben
toegelaten. Daarover mocht in de
DDR nooit worden gesproken, om
dat de staat nu eenmaal het "goede"
Duitsland vertegenwoordigde.
Steiner meent dat het thema veel
te lang is doodgezwegen en een
hard optreden nu niets oplevert. Al
leen een fundamentele discussie
over 40 jaar falend communistisch
opvoedingsssyteem en een open
hartige bekentenis tot het bruine
verleden kan volgens hem de oplos
sing bieden.
De Westduitse tv- journalist en
vroegere communistische functio
naris Fritz Schenk, in 1960 bij ver
stek in de DDR ter dood veroor
deeld, ziet in de huidige campagne
van de SED tegen neo-nazis een po
ging tot machtsbehoud. "Want on
der het motto anti-fascisme zijn
sinds 1945 alle gewelddadige acties
van de communisten grechtvaar-
digd".
De meeste Oostduitsers denken
er net zo over. Zij eisen de totale
ontmanteling van de nog altijd
machtige, regime-trouwe stasi, op
dat een nieuwe onderdrukking in
ieder geval'niet meer uit de commu
nistische hoek kan komen.