LEIDSCH
DAGBLAD
Oppositie in
DDR schort
overleg op
NODIG!
Winnie Mandela: Nelson komt snel vrij
Compromis over kabeljauw
'Knijpers voor
autogordels
erg gevaarlijk'
Landelijke staking dreigt
BB -sirenes
verdwijnen
NPV eist behandeling
coma-patiënte Ineke
Stinissen te hervatten
Adjunct-directeur van
schouwburg verdacht
van verduistering geld
Elsevier-VNU
zijn in gesprek
met Veronique
Doden bij fel gevecht over
spoorwegstaking Zuid-Afrika
DINSDAG 9 JANUARI 1990
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 39134 Prijs fl. 1,35
JOHANNESBURG (GPD) - De
vrouw van de gevangen ANC-leider
Nelson Mandela is er van overtuigd
dat de vrijlating van haar man op
handen is. Winnie Mandela bezocht
haar man gisteren in zijn bungalow
op het terrein van de Victor Verster-
gevangenis in Paarl in de Kaappro
vincie. Na afloop zei ze dat zij en
haar man voor het eerst de conse
quenties van zijn vrijlating hadden
besproken.
Winnie Mandela noemde geen da
tum, maar zei dat de vrijlating van
haar man, die meer dan 27 jaar ge
vangen zit, geen maanden meer zal
duren. Dit is in overeenstemming
met speculaties dat president Fre-
derik de Klerk begin volgende
maand bij de opening van het Zuid-
afrikaanse parlementaire jaar de
vrijlating van Mandela zal aankon
digen.
Het ANC gaat dit jaar zijn aanval
len in Zuid-Afrika opvoeren, zo
heeft Chris Hani, de legercommis-
saris van de militaire tak van het
Afrikaanse Nationaal Congres, gis
teren aangekondigd. Dat er verle
den jaar een pauze in de aanslagen
was, kwam door logistieke proble
men en had niets te maken met een
veranderde strategie, aldus Hani.
In verband met ingewikkelde ak
koorden over de onafhankelijkheid
van Namibia en de terugtrekking
van Cubaanse troepen uit Angola,
moest het ANC zijn militaire bases
in Angola sluiten en hen verplaat
sen naar Tanzania en Uganda. Die
hervestiging en daarmee gepaard
gaande reorganisatie is nu voltooid,
aldus Hani. "En nu gaan wij onze
activiteit in het land (Zuid-Afrika)
opvoeren".
Eerder gisteren had het ANC, dat
die dag zijn 78-jarig bestaan vierde,
al verklaard dat het zijn gewapende
strijd tegen de apartheid zou voort
zetten en alleen aan onderhandelin
gen met de regering zou beginner
op voet van gelijkheid.
DELFT (ANP) - De fraaie
knijpers voor autogordels zijn
levensgevaarlijk. Zij schake
len de werking van de veilig
heidsriemen uit. Dit zeggen L.
Visser en C. Heemskerk, hoofd
en bedrijfsleider van de test
afdeling van het Instituut voor
Wegtransportmiddelen van
TNO in Delft.
De onderzoekers spreken
van een .veredelde wasknij
per', die is bedoeld om de auto
mobilist een beetje lucht te
geven, als hij in zijn gordel zit.
„Er zijn kennelijk mensen die
het vervelend vinden de vei-
ligheidsriem strak om hun li
chaam te hebben. Daarom
heeft de industrie een eenvou
dig middel bedacht om de gor
del op enige afstand te hou
den", aldus Visser. Mensen die
een dergelijk artikel gebrui
ken, spelen volgens hem met
hun leven, omdat de gordel die
door een knijper wordt vast
gehouden bij een botsing niet
meer de beschermende wer
king heeft waarvoor hij is be
doeld.
Een ander gevaar, waar Vis
ser en Heemskerk voor waar
schuwen. is het niet vervangen
van autogordels na een onge
luk. Als een auto na een bot
sing nog gerepareerd kan wor
den, is het volgens hen abso
luut noodzakelijk er nieuwe
veiligheidsriemen in aan te
brengen. Bij een botsing gaat
namelijk de rek uit de banden,
zo lichten zij toe.
OOST-BERLIJN (AP/DPA/AFP) De Oostduitse opposi
tie heeft het ronde-tafeloverleg met de regering tot volgen
de week opgeschort. Dan moet premier Hans Modrow met
overtuigende bewijzen komen dat de gehate geheime poli
tie Stasi werkelijk is ontbonden. Zo niet, dan zal de opposi
tie oproepen tot een landelijke staking.
Tijdens een roerige vergadering
stonden gisteren de opheffing van
de Stasi en het regeringsplan om
een nieuwe geheime dienst in het le
ven te roepen centraal. Regerings
vertegenwoordigers bleken niet in
staat alle vragen te beantwoorden,
waarop de oppositie de komst van
Modrow persoonlijk eiste. Die was
toen echter al op weg naar de Come-
con-vergadering in Sofia.
Het overleg werd toen opgeschort
tot volgende week maandag. "Als
we dan geen antwoord op onze vra
gen krijgen, zullen we het volk weer
oproepen de straat op te gaan", al
dus Markus Meckel van 'Democra
tisch Ontwaken'.
Volgens de regering zijn alle poli-
tie-eenheden inmiddels ontwa
pend, is het informantennetwerk
DEN HAAG (GPD) - De lucht
alarm-sirenes van de (voormali
ge) BB en hun hinderlijke proef-
alarm op de eerste maandag van
de maand hebben hun langste
tijd gehad. Minister Dales (Bin
nenlandse Zaken) kondigt een
geheel nieuw systeem aan waar
mee "de bedreigde bevolking
snel, bedrijfszeker en flexibel
kan worden gewaarschuwd'. En
wat belangrijker is: "Controle
op de werking van het nieuwe
stelsel kan geluidloos plaatsvin
den".
Minister Dales deelt dit mee
in antwoord op vragen van de
PvdA-kamerleden Valk en Vos,
die werden geïnspireerd door
het VPRO-programma 'Keek op
de Week' van Van Kooten en De
Bie.
Ook minister Dales heeft op 3
december de dringende oproep
van Koot en Bie gezien om in
het vervolg af te zien van het tes
ten van de sirenes. Dat een aan
tal burgemeesters spontaan ge
volg heeft gegeven aan dit ver
zoek, roept bij de verantwoorde
lijke bewindsvrouw geen reac
tie op.
Wel vindt zij dat het sire
nestelsel niet meer voldoet aan
de eisen die daaraan thans wor
den gesteld. Over een nieuw sys
teem zal het kabinet binnen af
zienbare tijd een standpunt in-
opgeheven en zijn de dossiers ver
zegeld. Woordvoerder Peter Koch
erkende dat, hoewel 25.000 mensen
inmiddels bij de Stasi zijn ontsla
gen, er nog zo'n 60.000 op de loon
lijst staan. "Wij staan nog aan het
begin van het proces van ontbin
ding", zo zei hij.
In Leipzig gingen gisteren naar
schatting 150.000 mensen de straat
op om te protesteren tegen de
macht die de communisten nog
steeds hebben. Sprekers zeiden te
vrezen dat de communistische par
tij opnieuw de macht aan zich wil
trekken en dat de Stasi nog steeds
actief is.
Veel mensen geloven dat de com
munisten geruchten over de op
komst van neo-Nazi's aanmoedigen
als welkom excuus om de macht
van de partij te versterken en de
Stasi te handhaven.
De NAVO heeft gisteren in een
korte verklaring koeltjes gerea
geerd op een voorstel van de Oost
duitse partijleider Gysi om de
strijdkrachten in de DDR en de
Bondsrepubliek komend jaar te
halveren en een wapenvrije zone in
te stellen tussen beide landen van
tussen de 100 en 160 kilometer. Vol
gens de NAVO wordt in Wenen over
troepenvermindering onderhan
deld. "Als er voorstellen gedaan
worden is Wenen de plek om erover
te discussiëren", aldus de verkla
ring.
De voormalige Oostduitse partij
leider Erich Honecker is zondag op
genomen in een ziekenhuis in Oost-
Berlijn om te worden geopereerd
aan een niertumor, zo is gisteren be
kend geworden. Tegen de 77-jarige
Honecker, die op 18 oktober werd
gedwongen af te treden, loopt een
onderzoek op verdenking van
machtsmisbruik. Artsen lieten vori
ge week al weten dat hij nierkanker
heeft en daardoor te ziek is om te-
worden opgesloten.
(pagina 5: Rechts-extremisme wel
kome afleiding voor SED)
Brievenschat in
Torquay ontdekt
LONDEN (AFP) - Bij een cul
turele vereniging in Torquay,
in het zuidwesten van Enge
land, zijn volgens het dagblad
The Times honderden 'echte'
brieven gevonden van de hand
van de grootste figuren uit de
19de eeuw.
Onder de in albums verza
melde brieven, die in 1934 door
een oude dame werden na
gelaten aan de vereniging, be
vinden zich handschriften van
Napoleon, admiraal Nelson, de
Russische tsarina Catherina
II. de dichters Shelley.
Goethe, Poesjkin, de compo
nist Hector Berlioz, de bacte
rioloog Pasteur en de natuur
onderzoeker Darwin. De al
bums bevatten ook een bood
schap van Napoleon aan een
van zijn generaals over de be
handeling van krijgsgevange
nen. De culturele vereniging
in Torquay beraadt zich of de
brieven zullen worden ver
kocht of permanent worden
tentoongesteld. Een besluit
wordt genomen als experts
zich een beeld hebben ge
vormd van de waarde van de
brieven.
Aanhoudend zacht
Veel bewolking en af en toe wat lichte
regen. In de nacht en ochtend kans op
mist. Minimumtemperatuur omstreeks
5 graden. Middagtcmperatuur
r 9 graden. Matige
zuidwestelijke wind kracht 4, aan de
kust tijdelijk hard kracht 6, vannacht
weinig wind.
De vooruitzichten voor donderdag tot
en met zondag: Veel bewolking en af en
toe wat lichte regen. Kans op mist. Vrij
zacht met een middagtcmperatuur van
omstreeks 7 graden.
Woensdag 10 januari
zon op: 08.46 uur. zon onder: 16.49 uur:
maan op: 15.44 uur. maan onder: 08.34
Waterstanden te Katwijk
hoog water: 02.13 en 14.28 uur: laag wa-
icr: 10.06 en 22.56 uur.
HAAKSBERGEN (ANP) - Het be
stuur van de Nederlandse Patiënten
Vereniging (NPV) heeft gister
avond besloten een kort geding aan
te spannen om de artsen van het
verpleeghuis Het Wiedenbroek in
Haaksbergen er toe dwingen de be
handeling van de coma-patiënte
Ineke Stinissen te hervatten.
"De NVP stapt naar de rechter
omdat de patiënte haar wens over
de levensbeëindiging niet zelf ken
baar heeft kunnen maken. Gezond-
heidsrechtelijk is dat niet geoor
loofd", zo verklaart NVP-directeur
Van de Berg. Hij vreest dat van dit
soort levensbeëindigingen 'een olie
vlekwerking uitgaat.' Nederland
begeeft zich hiermee volgens hem
op een hellend vlak. "De rechter
moet deze ontwikkeling voorko
men door het Wiedenbroek tot de
orde te roepen", zo vindt Van. de
Berg.
De artsen van het Wiedenbroek
hebben de behandeling van Ineke
Stinissen gisteren gestaakt. Het be
stuur van het verpleeghuis heeft
hen hiervoor de ruimte gegeven na
een uitspraak van het Arnhemse
hof. Die komt er op neer dat het
stoppen met het toedienen van
vocht en voeding een verantwoor
delijkheid van de medici is.
De NVP zegt overspoeld te zijn
met reacties van sympathisanten.
Vandaag wordt ook duidelijk welk
standpunt minister Hirsch Balin
(justitie) inneemt. De kamerleden
Van Middelkoop (GPV) en Van der
Vlies (SGP) krijgen vanmiddag ant
woord op schriftelijke vragen over
de zaak-Stinissen.
In Leipzig gingen gisteren op
nieuw 150.000 mensen de straat om
te demonstreren tegen de vermeende
poging van de communistische par
tij om de macht in handen te houden
en om uiting te geven aan hun wens
tot hereniging van beide Duitslan-
den. Een spandoek en een Westduit-
se vlag lieten aan duidelijkheid
niets te wensen over. (foto ap>
DEN HAAG/IJMUIDEN (GPD) -
Na een blokkade van de sluizen van
IJmuiden die ruim 7 uur duurde,
hadden vertegenwoordigers van
het ministerie van Visserij en een
delegatie van boze kabeljauwvis
sers gisteravond maar één uur no
dig om tot een werkbaar compro
mis te komen. Het totale quotum te
vissen kabeljauw voor dit jaar blijft
weliswaar onveranderd, maar de
vissers mogen langer op zee blijven
en meer kistjes per reis aanvoeren.
Dat bespaart kosten aan brandstof
en onderhoud.
De overeenkomst, gisteravond
gesloten op het ministerie van Vis
serij in Den Haag, betekende dat de
blokkade van de sluizen van IJmui
den kon worden opgeheven. Die
was gisteren in alle vroegte gelegd
door 30 kabeljauwvissers uit IJmui
den, Scheveningen, Harlingen en
Lauwersoog.
De vissers protesteerden tegen de
verlaging van het aantal dagen dat
op rondvis zoals kabeljauw en wij
ting mag worden gevist. Per 1 janu
ari is dat aantal voor boten groter
dan 600 pk teruggebracht van 172
naar 150 dagen. Bovendien mogen
zij niet meer dan 50 kisten rondvis
per reis aanvoeren. Dat is 10 kisten
minder dan verleden jaar.
Volgens de vissers maken de be
palingen het onmogelijk de visserij
op rondvis nog langer rendabel uit
te voeren. Als de scholen vis zich
ver uit de kust bevinden, betekent
dat een lange reis voor een relatief
kleine opbrengst. Niet alleen slokt
het heen en weer varen het meren
deel van het aantal zeedagen op, bo
vendien mag er relatief weinig vis in
een keer worden gevangen.
Minister Braks heeft nu als proef
bepaald dat voor het eerste kwar
taal het aantal zeedagen wordt uit
gebreid van 38 naar 43. Verder
wordt het aantal aan te voeren kis
ten verhoogd naar 60. Daarmee wor
den langere reizen mogelijk. Voor
waarde is wel dat het voorgeschre
ven quotum niet wordt overschre
den. Dat bedraagt voor dit jaar
11.475 ton tegen 13.840 in 1988. Doel
van de maatregel is de fors terugge
lopen kabeljauwstand weer op peil
te brengen.
Om half tien gisteravond konden
de leiders van de blokkade, de Vo-
lendammer Jaap Tuip en de Katwij-
ker Dirk Hoek, hun in Den Haag be
haalde resultaat bekend maken in
de mijnzaal van de visafslag van
van Nederlandse gemeenten werd
besloten de zaak in handen van de
politie te stellen.
In de periode tussen mei 1988 en
25 oktober 1989 zijn telkens kleine
bedragen verdwenen uit de kluis
van de schouwburg. Dat bedrag liep
uiteindelijk op tot 132.000 gulden.
De adjunct-directeur hield zich
dagelijks met het tellen van het geld
en de boekhoudingkundige verwer
king daarvan bezig. Hij admini
streerde de goede bedragen, maar
nam vele keren een klein bedrag
weg. Wat er met het geld is gebeurd,
is nog onduidelijk. De politie kent
ook de motieven niet van de ver
dachte om het geld achterover te
drukken. Er is geen beslag gelegd
op de persoonlijke bezittingen van
de man. De man is vanmorgen door
het college van B en W geschorst.
Hem wordt volgens de politiever-
duistering door een ambtenaar in
dienstbetrekking ten laste gelegd.
De man is inmiddels voorgeleid en
besloten is hem voorlopig in hech
tenis te houden. Morgen neemt de
rechtbank een besluit of de man
nog langer in voorarrest moet blij
ven. Is dat het geval, dan wordt de
zaak binnen drie maanden behan
deld.
(pagina Leiden: Schouwburg-direc-
.IJmuiden. Tuip wees erop dat de te- vissers zal worden bezien ot de teur Frans Boelen: 'Ik ben er kapot
gemoetkoming van Braks voorlo- maatregel kan worden verlengd. Van")
pig voor 3 maanden van kracht is. fPagina 7: Vissers kunnen geen bok-
Al naar gelang het gedrag van de kesprongen meer maken) ■■■■■■■■■■I
LEIDEN - De politie heeft de 48-
jarige adjunct-directeur van de
Leidse Schouwburg aangehouden
op verdenking van verduistering
van 132.000 gulden. De politie
kwam de man op het spoor nadat
hij op 4 januari van dit jaar op
nieuw heeft gepoogd een deel van
de recette in eigen zak te steken.
Na een controle door personeel van
de schouwburg bleek het in de boe
ken genoteerde bedrag niet te klop
pen met de werkelijke geldop-
brengst. Daarop is de Leidenaar ge
arresteerd. De verdachte, die ont
kent iets met de zaak te maken te
hebben, blijft voorlopig zes dagen
in hechtenis.
De fraude bij de schouwburg
werd eind november van het vorig
jaar door medewerkers van het be
drijf zelf aangekaart bij de gemeen
te. Na een onderzoek door het Veri-
fïcatiebureau van de Vereniging
Vissers heffen blokkade sluizen op
MAKO - Het konvooi met Nederlandse voedselpakketten voor Roemenië
nadert zijn bestemming. Morgen wordt een begin gemaakt met de uitdeling AMSTERDAM, HAARLEM (GPD)
(zie pagina 3). Gistermiddag werd deze foto gemaakt toen de karavaan on- - De uitgevers Elsevier en VNU
der politiebegeleiding door het centrum van de Hongaarse hoofdstad Bud- zijn ,al geruime tijd m gesprek met
apest reed. De afgelopen nacht werd doorgebracht in Mako, vlakbij de de eigenaren van RTL Veronique,
arens van Honaarije met Roemenië. (foto anp> het Luxemburgss tv-bednjf CLT,
met een aantal andere partijen
WINTER OPRUIMING bij
BAALBERGEN KATWIJK en LEIDERDORP
een uniek meubelgebeuren: héél snel bij zijn, want er zijn veel extra
laag geprijsde aanbiedingen. Bekijkt u daarvoor ook onze advertenties.
Bovendien enorme kortingen op toonkamer-modellen.
JOHANNESBURG (Rtr/AFP) -
Bij een fel gevecht tussen stakende
arbeiders van de Zuidafrikaanse
spoorwegen en werkwilligen zijn
vanmorgen zeker 21 mensen ge
dood en enige tientallen gewond.
De slachtoffers vielen bij een
vechtpartij op het spoorwegstation
van Germiston bij Johannesburg.
Zo'n 2000 werkwilligen en politie
agenten wachtten daar op het per
ron een trein met stakers op.
Het Zuidafrikaanse staatsbedrijf
Sats, dat de meeste spoorwegen en
Kerstboom vliegt in
brand: ton schade
WASSENAAR - Twee weken na
Kerstmis vloog gistermiddag een
nog opgetuigde kerstboom in een
woning aan de Wassenaarse Rijks
straatweg in brand en veroorzaakte
naar schatting meer dan een ton
schade. Twee bewoners van het
pand konden zich tijdig uit de voe
ten maken. De oorzaak van de
brand is nog niet bekend.
De brand onstond even na twaalf
uur in de woonkamer aan de achter
zijde van de woning die zich nabij
het viaduct van de Landscheidings-
weg over de Rijksstraatweg be
vindt. Twee brandweerwagens wa
ren snel ter plaatse. Het vuur werd
met een hogedrukspuit gedoofd. De
brand beperkte zich tot de woonka
mer, maar de rook- en hitteschade
in de andere vertrekken zijn groot.
die bezig zijn met commerciële tele
visie'. Dat heeft een woordvoerder
van VNU bevestigd.
Wie de andere partijen zijn, willen
de woordvoerders van Elsevier en
VNU niet kwijt. Dat de uitgevers
een meerderheidsbelang in RTL
Veronique zouden willen verwer-
n, zodra de mediawet is gewij
zigd, van Veronique een legale Ne-
alle havens en vliegvelden bestuurt,
heeft in de al negen weken durende
acties meer dan 22 000 stakers ont- dStatldae "commerciële 'zender Te
slagen. Sats raamt de schade tot r
toe op ruim 30 miljoen gulden.
óók om te
weten waar ik
m'n voor
deeltjes kan
halen
Zes dagen per week
kompleet nieuws, tips en
trends. Dat wil ik niet missen!
Ik neem een proefabonnement voor
7 weken en betaal slechts 127.50
Ik neem een kwartaalabonnement 174.15'
Ik neem een jaarabonnement 1285.50'
Voor het abonnement ingaat ontvang ik de krant twee weken gratis!
(aankruisen wat van toepassing is)
Naam
Adres
Postcode-
Woonplaats
Deze bon in een envelop, zonder postzegel, sturen naar
Leidsch Dagblad. Antwoordnummer 10050.
2300 VB Leiden U kunt ook bellen: 071-161400