Wegens succes
verleng d.
Het voetbal als speelbal
Oplossing van de
grote Kerstpuzzel
De Nieuwe Renault 19: Chamade
WÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊ
DINSDAG 9 JANUARI 1990
PAGINA 17
Al snel na z'n introduktic was de
Renault 19 al veelvuldig te signaleren
op de Nederlandse wegen. Z'n vorm
geving, ruimte, prestaties èn prijs
bleken een schot in de roos. En maak-
Dit succes nu hebben wc ver
lengd. Letterlijk. Kijk maar naar de
elegante gedaante van de Renault 19
Chainade, een minstens zo eigen
zinnige variant.
Die ongetwijfeld de harten van
liefhebbers van fraaie autovorm-
geving sneller zal doen kloppen. Een
proefrit zal dat bevestigen.
De Renault 19 gaat dus gewoon
door met scoren. Ook in de verlen
ging. De Renault 19 Chamade is al
verkrijgbaar vanaf fl. 23.705,-*
inkl. BTW, excl. afleveringskostcn.
Prijswijzigingen voorbehouden.
Renault 19. Kracht met Karakter.
Renault adviseert Elf oliën. 6 jaar plaatwerk garantie.
Katwijk; Auto Bierman, Valkenburgseweg 2, Tel. 01718-71704. Leiden; Hemcar Leiden BV, Amphoraweg 2-4,
Tel. 071-769226. Noordwijkaan Zee; Roskam's Automobielbedrijf, Quarles van Uffordstraat 33-37, Tel. 01719-12472.
In Roemenië werd met elk duel wel geknoeid
BUKAREST (ANP/DPA) - Voetbal in Roemenië hing tij
dens het regime van wijlen Nicolae Ceausescu van corrup
tie aan elkaar. De omvang van de 'voorgeschreven schanda
len' gaat elk voorstellingsvermogen te boven en is uniek in
de geschiedenis van de voetbalsport. Naar nu blijkt, is er
vanaf 1975 met de uitslagen van de meeste wedstrijden in
de Roemeense eredivisie gemanipuleerd door omkoping,
chantage, bedreiging, politieke druk of door simpelweg af
spraken te maken
Voor het het begin van de competi
tie stond kennelijk al precies vast
welke club een plaats zou behalen,
die recht gaf op deelneming aan het
toernooi om de UEFA-beker. De
strijd om de landstitel was evenmin
vrij van smetten. Van oudsheV werd
om het kampioenschap 'gevochten'
door Steaua en stadgenoot Dinamo
Bukarest. De eerste vereniging was
de protégé van de Ceausescu's en
het ministerie van defensie, de laat-
se van het ministerie van binnen
landse zaken en dus van de beruch
te veiligheidsdienst Securitate.
Ook Roemeense topscorers, die
wegens hun enorme productiviteit
in het westen argwanend werdén
bekeken maar toch regelmatig een
gouden, zilveren of bronzen schoen
op mochten komen halen, dankten
.veel van hun succes aan gesjoemel
met de feiten.
Waarheid
Deze onthullingen komen uit de
mond van onder anderen de 42-jari-
ge Cornel Dinu, die 75 keer in het
Lotto t: 1e prijs: geen winnaar; 2e.prijs: 1 winnaar,
bruto 300.000,-; 3e prijs: 76 winnaars, ieder bruto
2.350,30; 4e prijs: 3.835 winnaars, ieder 46,50; 5e
prijs: 69.006 winnaars, 5,00.
Cijferspet 16 cijfers goed: geen winn,aar, 5 vijfers
goed: 1 winnaar. Toto 1 ie prijs: 149 winnaars, ie
der 342,30; 2e prijs: 2.077 winnaars, ieder£,50; 3e
pri|S: 10.824 winnaars, ieder 2,60.
Toto gelijk 1:1e prijs: geen winnaar; 2e prijs- 6
winnaars, ieder 46,50; 3e prijs: 32 winnaars, ieder
43,60; 4e prijs- 658 winnaars, ieder 3,30.
Roemeens elftal speelde en mo
menteel plaatsvervangend minister
van sportzaken :is. De harde waar
heid. wordt nog eens onderstreept
door de Roemeense sportjournalis
ten, die geen moment ongebruikt
laten in de kranten af te rekenen
met het voetbalverleden.
,,De corruptie was verschrikke
lijk en alomvattend", zegt Dinu, die
sinds 1985 als verdacht persoon te
boek stond wegens zijn kritiek op
de heersende terreur, zowel in het
leven van alledag als in het voetbal.
De voormalige speler van Dinamo
hekelde de „primitiviteit en brutali
teit", waarmee de sport tot speelbal
werd gemaakt van de ministers van
binnenlandse zaken en defensie.
Volgens Dinu trokken Ilie Ceau
sescu, broer van Nicolae en leger-
chef, minister van binnenlandse za
ken Tudor Postelnico en Constan-
tin Nutze, baas van de veiligheids
dienst aan de touwtjes in dit absur
de marionetten-theater. Defensie
controleerde een stuk of vier clubs,
binnenlandse zaken wel negen of
tien. Op voetbalgebied knabbelde
de Securitate zelfs aan de macht van
de absolute heerser Ceausescu.
Knoeien
Dinu vertelde dat in principe met ie
dere wedstrijd werd geknoeid. Be
ginjaren tachtig werden vooral spe
lers, scheidsrechters en clubbestu
ren omgekocht, later trad het sys
teem brutaler en 'goedkoper op.
„Tenslotte was het al genoeg te be
seffen welk ministerie achter een te
genstander stond om vrijwillig te
verliezen."
Ondanks de beperkingen bleef
voetbal een grote aantrekkings-
Cornel Dinu
kracht uitoefenen op de jeugd. De
beste spelers werden door Steaua of
Dinamo naar Bukarest gehaald en
verdienden, al was er officieel wei
nig mee te koop, soms wel 150.000
lei per maand, 50 keer Zoveel als een
kameraad in de fabriek. „De beste
20 voetballers van Roemenië waren
de rijksten van het land, op de leden
van de Ceausescu-clan na", aldus
Dinu.
Echter ook de gemiddelde prof
voetballer - hoewel als amateurs te
boek - streken maandelijks 15.000
tot 20.000 lei op, een salaris waar
geen enkele 'normale' Roemeen aan
kwam. Die moest het bovendien
doen zonder allerlei privilege's,
zoals trips naar het buitenland met
de bijbehorende aanschaf van elec-
tronika en andere aantrekkelijke
waar voor de zwarte markt.
„De supporters wisten, dat ze be
lazerd werden", verklaarde een
sportjournalist. „Maar alle Roeme
nen werden bedrogen. Dat was dus
normaal", voegde hij er sarcastisch
aan toe. Volgens Dinu was het sta
dion zo ongeveer de enige plaats
waar nog enigszins vrijuit kon wor
den gepraat. Vandaar de volle tribu
nes. Als voorbeeld noemde hij de
duels van Dinamo in Timisoara,
waar de plaatselijke aanhang de be
zoekers altijd en doorgaans onge
straft met een welgemeend „Boe
ven, boeven" kon verwelkomen.
Nulpunt
„Voetbal in Roemenië staat nu op
het nulpunt", verklaarde Dinu. „Er
moeten een open, professioneel sys
teem komen en een eerlijke compe
titie zonder inmenging van buiten
af. Het begin is er. Dinamo Bukarest
heeft de oude naam Unirea Tricolor
inmiddels 'weer aangenomen en
Victoria, dat onder binnenlandse
zaken viel, is helemaal opgeheven."
Zijn baas, sportminister Mircea
Angelescu, durfde in een gesprek
met een team van de Nederlandse
tv-zender Veronique nog wel een
stapje verder te gaan. Hij kondigde
een reddingsplan aan, volgens welk
harde valuta, die door de sporters in
de toekomst wordt binnengebracht,
slechts ten goede zal komen aan de
sport; dat er een goede materiële
structuur zal komen, onafhankelij
ke bonden en goede richtlijnen voor
de sportlieden zelf.
„De afgelopen vijfjaar zijn de in
vesteringen in de sport drastisch te
ruggelopen, met een factor acht.
Het budget voor de totale Roemeen
se sport was op het laatst nog net ge
noeg om een flatje van te bouwen
met vijf verdiepingen. Eén van de fi
nanciële oplossing is het verkopen
van spelers als Lacatus, Hagi en Pe-
trescu na het wereldkampioen
schap in Italië. Inderdaad", aldus
Anghelescu.
Waanzin
De tijd, dat grootheidswaanzin in
familieverband ook al het Roe-
voetbal beheerste, is voor
bij. De opzienbarende staaltjes er
van zijn legio. Dinu en een aantal
sportjournalisten herinneren zich
nog maar al te goed dat zelfs Elena
Ceausescu, de vrouw van de dicta
tor, anderhalf jaar geleden persoon
lijk optrad als Roemeense opper-
scheidsrechter bij de finale van het
bekeroernooi tussen, hoe kan het
anders, Steaua en Dinamo.
In de tweede helft wilden de spe
lers van Steaua demonstratief het
veld aflopen uit protest tegen de
openingstreffer van Dinamo, waar
aan meer dan een luchtje zat. Zoon
Valentin Ceausescu, de supersup
porter van Steaua die met zijn club
enkele maanden geleden op bezoek
was bij PSV, en broer Ilip eisten dat
farpilieberaad een oplossing zou
aandragen. Elena bleek de baas: ze
herriep de omstreden beslissing
van de scheidsrechter en overhan
digde de aanvoerder van Steaüa de
nationale voëtbalbéker.
Het bekend worden van de voet
balcorruptie in Roemenië zal overi
gens geen gevolgen hebben voor de
deelneming van de nationale selec
tie aan de eindronde van het wereld
kampioenschap in Italië. „De FIFA
zal Roemenië niet uitsluiten", zei
woordvoerder Guido Tognoni na
mens de wereldvoetbalbond. „De
Roemenen hebben zich op regulie
re wijze gekwalificeerd, onder toe
zicht van waarnemers van de FIFA.
Alleen een hogere rechtsinstantie
.en politieke beslissingen in eigen
land kunnen Roemenië bij het WK
weghouden."
Passarella bij
River Plate
BUENOS AIRES (SID) - Daniel
Passarella, aanvoerder van het Ar
gentijnse voetbalelftal dat in 1978
wereldkampioen werd, treedt als
trainer in dienst bij River Plate. Met
Argentinië versloeg Passarella (36)
twaalf jaar geleden in de WK-finale
Nederland in de verlenging.
Na het behalen van de titel speel
de hij voor Fiorentina en Inter Mil
aan. Bij River Plate in Buenos Aires
was hij jaren als speler actief. De
vroegere verdediger heeft in augus
tus zijn loopbaan beëindigd. Passa
rella is de opvolger van Reinaldo
Merlo, die voor de eer bedankte
toen eind vorig jaar een nieuw be
stuur aan het bewind kwam.
WttëÊÊË
Horizontaal: 1 fanfarekorps, 10 en
thousiasme, 19 oor, 20 sar, 21 ets, 22
eer, 23 kat, 24 look, 26 kan, 28 mes,
.30 pul, 31 mis, 33 sate, 35 mot, 36 Do-
nar, 38 tompoes, 41 koets, 43 pil, 44
pi, 45 soldaat, 47 kapok, 48 parkiet,
50 Lt., 51 stro, 52 stil, 54 Ier, 55 tape,
56 Eton, 58 oker, 59 taan, 61 dier, 63
rage, 64 nap, 67 kaal, 69 arak, 72 zot,
73 uw, 75 meerslag, 78 wak, 80 Pana-
mees, 83 dij, 84 Cie, 86 Triton, 87
renet, 89 tarbot, 90 wad, 91eest, 93
fles, 94 pelsrob, 96 rits, 97 have, 98
pol, 100 jr., 101 p.a.,.102 pen, 103 o.a.,
105 as, 106 sas, 108 beta, 110 bora,
112 sela, 114 joon, 117 autohande
laar, 118 huishoudbeurs, 119 gast,
120 demi, 122 leer, 123 beek, 125 kar,
126 K.O., 128 na, 129 sap, 131 n.m.,
132 mi, 133 ral, 136 rein, 138 neon,
140 tulband, 143 galm, 145 meel, 147
alm, 148 noviet, 150 riant, 151 mo
reel, 153 beo, 154 V.S., 155 beletsel,
157 pad, 158 geleuter, 160 N.B., 161
hek, 162 tram, 164 wolf, 165 Sem,'
167 ever, 170 rand, 172 nero, 175
vast, 176 lila, 178 beat, 180 obi, 182
term, 184 lauw, 186 St., 188 nonsens,
190 kerel, 192 novelle, 194 zo, 195
tak, 197 motet, 198 gelaten, 200 ge
net, 201 vet, 202 imam, 204 iel, 205
dag, 206 vod, 208 ros, 209 keet, 210
aan, 212 log, 213 reu, 214 oud, 216
bas, 217 torpedojager, 218 groot
meester.
Verticaal: filmproducer, 2 noot, 3
fok, 4 ar, 5 eland, 6 os, 7 ram, 8 pret, 9
steppe, 11 neus, 12 tel, 13 Hr., 14
uniek, 15 ik, 16 aas, 17 stap, 18 ezel
tjerijden, 25 ooi, 26 kolos, 27 naast,
29 sok, 30 pek. 31 morel, 32 stier, 34
til, 36 dor, 37 rat, 39 Main, 40 oord, 41
kap, 42 set, 45 stram, 46 titaan, 48 pa
raat, 49 toros, 51 sen, 53 laag, 55 terp,
57 nat, 60 al, 62 ia, 65 pet, 66 briljant
kever, 67 klos, 68 kansel, 70 knar, 71
ambtsjubileum, 72 zet, 74 wie, 76
erf, 77 ster, 78 welf, 79 kern, 81 aria,
82 Eos, 83 d.a.v., 85 esp, 87 re, 88 t.o.,
90 was, 92 tobogan, 94 paramat, 95
boeiend, 97 hanekam, 99 Lehar, 101
Polen, 104 alsem, 106 sober, 107
mud, 109 tas, 110 bed, 111 aai, 112
sul, 113 Ahr, 1156 ode. 116 ork, 121
kabaal, 124 graveerstift, 125 kim,
127 ooit, 129 slip, 130 pand, 132
mare, 134 leb, 135 globetrotter, 137
els, 138 nol, 139 nest, 141 Ur, 142
N.T., 143 golf, 144 met, 146 een, 148
nek, 149 terras, 151 meloen, 152 les,
155 berin, 156 laat, 158 gort, 159 re
vue, 161 hel, 163 m.n., 164 we, 166
m.a.w., 168 Hanoi, 169 abeel, 171
doel, 172 niet, 173 omver, 174 alles,
177 lom, 179 ent, 181 brasem, 183
rog, 185 alt, 187 tam, 189 steno, 190
keg. 191 lev, 193 enorm. 194 zee, 196
kaar, 198 gage, 199 Noor, 201 vest,
203 map, 205 dog, 207 duo, 209 kas,
211 Ne. 212 la. 215 do. 216 be.
Sleutelwoorden:
BOEKHANDELAAR en KRAAG
KOLIBRIE
Prij
swinnaars
De hoofdprijs van 100 gulden gaat
naar Mevrouw P. de KORT-
KOOY, Oranjelaan 105 2161 KC
Lisse, De oveige prijzen gaan
naar: J. TAAMS, Rooseveltstraat
5a, 2321 BK Leiden (75); Z. GOED
HART, W. de Withstraat 11, 2405
VA Alphen aan den Rijn (50). De
drie prijzen van 25 gulden gaan
naar resp. W.v.d NAGEL-van
DORP, Kruisweg 2, 2481 KV Wou-
brugge. J.P. BARNHOORN, Duin
weg 34. 2204 AV Noordwijk en
S.A.P. SCHALKERS, Peppel
schans 71, 2352 BE Leiderdorp.
