Oppositie is woedend op Adamec Egon Krenz: draaikont die te veel lachte Brits bedrijf Courtaulds stuurt dronken werknemers naar huis Rebellen vechten door, kritiek op Aquino Georgiërs belegeren hoofdstad Zuid-Ossetië Azerbajdzjan weigert bestuur Nagorno-Karabach MAANDAG 4 DECEMBER 1989 BUITENLAND PAGINA 5 Weinig hervorming Tsjechisch kabinet PRAAG De Tsjechoslowaakse oppositie dreigt met een nieuwe landelijke staking als de regering-Adamec niet bin nen een week zijn programma en samenstelling verandert. Vanmiddag al zou er in Praag een massale demonstratie plaatsvinden. De oppositie is woedend over de geringe wij zigingen die Adamec gisteren in zijn regering aanbracht. De oppositie eist ook dat binnen politicus met een lange staat van week alle politieke gevangenen dienst die tot de oude garde wordt LONDEN - Het grote Britse textiel- concern Courtaulds wil paal en perk stellen aan het gebruik van al cohol tijdens het werk. Vanaf deze week kan personeelsleden op het werk gevraagd worden om een blaastest af te leggen, als het ver moeden bestaat dat zij hebben ge dronken. De maatstaven die daarbij worden aangelegd zijn dezelfde als voor autorijden. door Haye Thomas De ademtest is niet verplicht, maar wie weigert wordt naar huis gestuurd en wordt niet betaald voor de verloren uren. De maatregel geldt voor iedereen, reden waarom alle alcoholische dranken uit de di rectiekamers zijn verwijderd. Ook de stafleden hebben te horen gekre gen dat zij tijdens hun zaken- etentjes alcohol moeten vermijden. De nieuwe regeling is ingevoerd in de vier grote vestigingen van Courtaulds en heeft de volledige steun van de vakbonden. Maar daar stelt men zich op het standpunt dat het gaat om een goede veiligheids maatregel, omdat veel personeelsle den omgaan met gevaarlijke machi nes en chemicaliën. Teveel alcohol kan dan ernstige bedrijfsongevallen veroorzaken. Maar sir Christopher Hogg, df> op- perbaas van Courtaulds, laat er niet de minste twijfel over bestaan dat het hoge werkverzuim als gevolg van alcoholmisbruik de voornaam ste reden is van de maatregel. Hij wijst erop dat naar schatting jaar lijks 14 miljoen werkdagen in Groot-Brittannië verloren gaan door alcohol, wat goed is voor een i ongeveer vijf mil- schadepost jard gulden. Door de nieuwe regeling hoopt Courtaulds een belangrijke bijdra ge te leveren aan de strijd tegen het groeiende drankmisbruik. Wie via de test wordt betrapt op teveel alco hol in het bloed, moet per taxi naar huis. Daarvoor zal het bedrijf beta len. Maar de betrokkene verliest wel zijn loon voor de uren dat hij of zij niet gewerkt heeft. Wie opbiecht dat hij of zij een drankprobleem heeft, kan in de tijd van Courtaulds en op kosten van het bedrijf hulp krijgen. In de ver schillende vestigingen van het con cern zal informatie worden ver strekt over de symptomen van alco holmisbruik. En het is duidelijk dat in deze nieuwe strenge aanpak niet veel ruimte meer overblijft voor de onweerstaanbare dorstfavoriet van het Britse lunchuur: het grote glas bier of een pint Bitter. Volgens gezondheidsadviseur Graham Lucas zal het niet lang du ren of andere bedrijven zullen het voorbeeld van Courtaulds volgen. Hij beroept zich op medische bewij zen voor de stelling dat het al na het drinken van één pint bitter of twee glazen wijn de arbeidsprestatie ver mindert. Een woordvoerder van de Natio nale organisatie voor burgervrijhe den liet meteen weten het volstrekt oneens te zijn met de nieuwe rege ling van ademtesten op het werk. "Men kan iemand beoordelen op zijn arbeidsprestatie. Niet op de vraag of hij wel of niet teveel ge dronken heeft. Bovendien is de vrees niet ongegrond dat bij Cour taulds vooral de gewone man zal moeten blazen en het kader buiten schot blijft", aldus de woordvoer der. gerekend. Ook de nieuwe minister van energie Krumiki moet volgens sident. Tegen die laatste eis heeft de de oppositie weg. Hij zou niet com- communistische partij zich al ver zet. door Hans Geleijnse Adamec stelde zijn nieuwe 'coali tiekabinet' gisteren voor. Van de 21 leden behoren er zestien tot de com munistische partij, drie zijn partij- Slechts op enkele punten heeft hij petent zijn. Bovendien heeft Ada mec tegen de zin van de oppositie een militair, generaal Vacek, tot mi nister van defensie benoemd en een partijlid op het ministerie van bin nenlandse zaken. In oppositiekringen werd gister avond gezegd dat Adamec de over eenstemming die vorige week in de gesprekken met het Burgerforum was bereikt, heeft geschonden. loos en twee komen er uit de gelede ren van de Volkspartij en de Tsje chische socialistische partij, twee bondgenoten van de communisten. De overmacht a ten in het nieuwe enige punt dat de oppositie dwars zit. Zo wil men af van minister buitenlandse zaken Johanes, zich echt aan de afspraken gehou den. Zo wordt de invasie van de troepen van het Warschaupact van 1968 nu een schending van interna tionale wetten genoemd. Daarnaast kabinet is niet het wordt de arbeidsmilitie ontwapend, Geen drukte bij openstelling Tsjechische grens BRATISLAVA (AP) - De Tsjechen hebben bepaald geen massaal gebruik gemaakt van de openstelling van de grens naar het westen. Om 12 uur van nacht precies werden de gren zen geopend, maar bij de grens posten met West-Duitsland en Oostenrijk werden relatief wei nig mensen gesignaleerd, waar schijnlijk omdat maandag een werkdag is. Alleen aan de grensovergang bij de stad Bratislava stond een file van ongeveer 100 auto's en heerste een opgewonden stem ming. Toen de grens om vier mi nuten over twaalf openging, re den de eerste Tsjechoslowaakse auto's onder aanmoedigingen van een groepje Oostenrijkers over de grens. "Dit is een onbe schrijfelijk gevoel", zei Jan Spumy, die samen met zijn broer Dusan de grens over kwam. Spurny's broer Dusan was enigzins teleurgesteld: hij had gehoopt op Berlijnse toe standen. Sinds 1987 is het reizen naar Westerse landen al op grotere schaal toegestaan. Toen werd het mogelijk om op uitnodiging van familieleden of kennissen in Westerse landen een uitreisvi sum aan te vragen. Maar voor het aanvragen van een visum was toestemming nodig van de politie, de werkgever en soms van de lokale partijafdeling. Met ingang van vandaag hoeven rei zigers alleen aan de grens een formulier in te vullen met perso nalia en de reisbestemming. MANILA Hoewel op de Filipij- nen een grote groep rebellen zich in het weekeind heeft overgegeven en een aantal leiders van de coup i tend vroeg schoten de rebellen op helikopters die boven de wijk vlo- de de rebellen v gen, Minister arresteerd, lijkt de militaire rebellie de chef-staf generaal De Villa had- als het staakt-het-' nog altqd niet bedwongen. of overgeven. Zij weigerde elke on- te verenigen, defensie Ramos en derhandeling met de muiters, even- ning tot stand te brengen en de cor- den met onderdrukking. De Egypti- de re- ruptie en omkoping krachtig te be- sche minister van buitenlandse i zoals was vastgelegd. De militie de gewapende arm van de commu nistische partij. Maar over vrije verkiezingen vol gend jaar juni, zoals het forum heeft geëist, zei Adamec gisteren niets. Hij verklaarde alleen dat zijn rege ring wil aanblijven "tot de volgende verkiezingen". In theorie zou dat betekenen tot juni 1991, het tijdstip waarop volgens het geldende sche- Een F ilipijnse fotograaf sleept een ernstig gewonde soldaat naar veiliger geringstroepen bombardeerden. Daarbij vielen i ma de nieuwe parlementsverkiezin- plaatsen nadat zaterdagmorgen jagers van de luchtmacht per ongeluk re gen stonden gepland. Sovjettroepen Zoals hij vorige week aangekondig de, wil Adamec nu met Moskou on derhandelen over terugtrekking van de Sovjettroepen die na 1968 in Tsjechoslowakije zijn gestatio neerd. Maar die moet wel plaatsvin den binnen een akkoord over ver mindering van troepen en wapens tussen Oost en West. Ook op andere terreinen kwam Adamec slechts met betuigingen van goede wil. Zo "gaat er gewerkt worden" aan nieu we wetten op de pers-, druk-, verga der- en verenigingsvrijheid. Het Forum kreeg gisteravond voor het eerst de gelegenheid zijn opinie over de nieuwe politieke si tuatie via de massamedia te uiten. Er was vijf minuten ingeruimd na het tv-journaal. Daarin noemde Pe ter Miller, een arbeider van de staatsindustriële gigant CKD, de veranderingen van Adamec een 'schijnvertoning'. "Er is geen spra ke van dat de leidende rol van de partij nu is verdwenen. Dat is alleen op papier zo". De stakingsacties van de studen ten, die al twee weken de colleges en lessen boycotten, gaan gewoon door. In oppositiekringen gaat men ervan uit dat Adamec een uitput tingsslag is begonnen. De actiebe reidheid onder de studenten bij voorbeeld is nog steeds aanwezig, maar de vermoeidheid en griep ei sen steeds duidelijker hun tol. r verluidt zes doden. 'PLO stemt in met plan Baker' JERUZALEM (AP) - De Palestijn se Bevrijdingsorganisatie PLO heeft gisteren ingestemd met het vredesplan van de Amerikaanse mi nister van buitenlandse zaken Ja mes Baker. De VS gaven in ruil daarvoor de verzekering dat de PLO een schaduwrol mag spelen bij de onderhandelingen met Israël, zo hebben de Israëlische dagbladen Jerusalem Post en Haaretz gisteren gemeld. het plan Baker komt in grote lij nen met een eerder voorstel van Egypte voor onderhandelingen tus sen Israel en de Palestijnen in Cairo over verkiezingen in de bezette ge bieden. Daarbij moeten Palestijnen worden gekozen die met Israël gaan praten over een beperkte autono mie voor de 1,7 miljoen Palestijnen in de bezette Gazastrook en de wes telijke Jordaanoever. De Israëlische minister van bui tenlandse zaken Moshe Arens zou krachtig hebben geprotesteerd, zo meldde het dagblad Haaretz. Arens zou hebben gezegd dat Israël zo ge dwongen wordt tot indirecte onder handelingen met de PLO. Volgens zowel Haarzetz als de Jerusalem Post zal het antwoord van de PLO op het Amerikaanse voorstel eind deze week door Egypte officieel be kend worden gemaakt. In ruil voor de verzekering dat er geen Palestij nen deel zullen nemen aan de be sprekingen zonder goedkeuring van de PLO, zal de organisatie "geen openlijke rol spelen bij de on derhandelingen", aldus de dagbla den. De Egyptische overheid heeft gis- meent hij. Mevrouw Aquino heeft teren fel uitgehaald naar Israël. Vol- volgens Laurel gefaald om het land gens Egypte zal de Palestijnse op- nationale verzoe- stand niet beëindigd kunnen den eerder verklaard dat de rebellie bellen om hadden gevraagd. In was onderdrukt en dat het voor de radio- en televisierede zei de ver- regeringstroepen slechts een kwes- moeid kijkende president grimmig: tie was van "het bijeendrijven van "Ik zal een einde maken aan waar de rebellen". De verklaring kwam jullie mee zijn begonnen". Ze heeft nadat het leger had voorkomen dat vanochtend haar kabinet in spoed de rebellen het militaire hoofd- vergadering bijeengeroepen, kwartier Kamp Aguinaldo verover- Volgens het Rode Kruis zijn tot Enkele honderden tot de tanden den. De rebellen bestookten het dusver vijftig soldaten en burgers hoofdkwartier met mortiervuur en raketten, maar vannacht gaf briga de-generaal Marcelo Blando zich door Bob Mantiri strijden. Laurel, die op voet schap leeft met Aquino en leider ken Esmat Abdel-Meguid zei tegen vijand- de Israëlische ambassadeur in Cai ro dat de behandeling van de Pales- af te treden "als dit de enige r nier is om een bloedbad of een bur geroorlog te voorkomen". n een duidelijke provoca- voor de gevoelens van de de hele wereld". gewapende rebellen hebben ties ingenomen op de daken van i vijfsterren hotel in Makati, het kendistrict van Manila, terwijl op men met 400 rebellen over het eiland Cebu een grote rebellen- macht de strategische vliegbasis het leven zijn gekomen. Maar een legerwoordvoerder in Kamp Aguinaldo verklaarde vanochtend de desgevraagd via de telefoon dat er duizend of mogelijk nog meer slachtoffers zijn gevallen. De lokale pers heeft mevrouw brigade-generaal luchtaanval op het presidentiële pa- Aquino fel gekritiseerd. De Philip pine Star noemde Aquino's besluit 'MOSKOU (AP) - Gewapende Ge- Edgar Abenina, die zichzelf heeft leis. Ingrijpen van Amerikaanse uitgeroepen tot voorzitter van de Phantoms van de luchtmachtbasis junta die de macht over had moeten Clark verhinderden succes. De nemen als de staatsgreep gelukt z zijn. Tanks en troepen hebben ochtend Makati van de rest v Amerikaanse luchtmacht mengde zich in de strijd nadat mevrouw Aquino president Bush om militai re assistentie had verzocht. Het tro Manila afgesloten voor operaties zesde, wellicht bloedigste coup te- keurt het gebruik van geweld door etnisch geweld in deze Sovjetrepu- van speciaal opgeleide commando's gen het drie jaar oude bewind van J1e1 J1 die de muiters moeten uitschakelen president Aquino. De rebellen eisten haar aftreden, maar Aquino verklaarde dat zij niet koming Amerikaanse hulp in te roepen "e klap voor het zelfrespect van de Fi- lippino's". Kritiek kwam ook van vice-president Salvador Laurel. Volgens hem heeft de Amerikaanse interventie de strijd verhevigd. Hij de rebellen af, maar weigert de zaak waar zij voor vechten te veroorde len. "Ze vechten voor de totstand- orgiërs hebben de hoofdstad van de autonome regio Zuid-Ossetië van de buitenwereld afgesneden en houden in omliggende dorpen naar schatting 150 mensen in gijzeling. Het is de nieuwste uitbarsting goede regering", giërs en een andere etnische min derheid, de Abchaziërs. Ook heb ben zich problemen voorgedaan met Osseten en Mescheten. Sommi ge Osseten willen dat hun regio de status van autonome republiek krijgt, zodat zij meer zeggenschap krijgen over plaatselijke aangele genheden en minder afhankelijk worden van beslissingen die geno men worden in Tbilisi. Buitenland kort bliek. Bij gewelddadigheden tussen Ge orgiërs en Osseten z(jn sinds vorige week nu al 38 mensen gewond ge raakt. De 40.000 inwoners tellende regionale hoofdstad Tschinvali is vrijwel afgesloten door militante zijn begonnen nadat een groep van Georgiërs, die de omliggende dor- ongeveer 2500 militante Georgiërs pen Echvim Eredvi en Avnevi bezet geen toestemming had gekregen Cambodja Cambodjaanse regeringstroepen zijn in de tegenaanval gegaan tegen het verzet. Daarbij zijn 173 guerrilla strijders van het KPNLF v premier Son-Sann gedood anderen gewond geraakt, zo heeft heeft het hoofd de regering zaterdag gezegd. Het leggen. KPNLF vormt met twee andere groepen een verzetscoalitie tegen de regering in Phnom Penh. De ove rige bewegingen zijn de Rode Kh- OOST-BERLIJN Jarenlang was hij kroonprins. Op 24 oktober werd hij koning, vier weken later trad hij af. Egon Krenz, secretaris-generaal van de regerende SED en voorzitter van de staatsraad, kon de omme zwaai van trouw volgeling van oud- Erich Honecker tot overtuigd her- vele vormer niet snel genoeg maken en de schoot moeten door en de groep die door prins Annette Ramelsberger/AP Norodom Sihanouk wordt geleid. GtlZÜ Nadat gisteren het Centraal Co- Tijdens grootscheepse rellen in de mité en het politburo waren afgetre- Gazastrook hebben Israëlische sol- den, bleef ook voor Krenz niets an- daten gisteren een Palestijns meisje ders over dan het ambt neer te leg- van 10 doodgeschoten en 29 andere gen. In Oost-Berlijn verwacht bijna mensen verwond. De onlusten in niemand meer dat Krenz op de bij- Gaza vonden plaats tijdens een al- zondere partijconferentie over twee gemene staking uit protest -tegen weken zal worden herkozen als s het doodschieten van vier Palestij nen door het Israëlische leger en de tief heeft gefaald arrestatie van meer dan 30 anderen nog niet duidelijk, in Nablus. De vier gedode Palestij nen behoorden tot de Zwarte Pan- De 52-jarige Egon Krenz beli- ters, een knokploeg die volgens het chaamt voor het volk nog te zeer de Israëlische leger minstens 16 Ara- oude politiek van de SED, die niet cretaris-generaal. Of hij nu defini- gisteravond irde gevoe lens van het volk lijken duidelijk: schandalen openbaar te maken veel te laat. Op een gegeven moment wérd de roep om "Krenzenlose Freiheit" en een "UnbeKrenzte DDR" te luid, werd die zelfs door zijn eigen kamaraden ondersteund. Egon Krenz had lang en vol ambi tie aan zijn carrière gewerkt. Negen jaar lang was hij leider van de com munistische jeugdorganisatie FDJ. Sinds 1971 is hij afgevaardigde in de Volkskammer, hij werd geeerd met de Karl-Marxmedaille en heeft nog talloze andere onderscheidingen in zijn kast hangen. In 1983 werd hij lid van het politburo. Honecker nam zijn rol als beschermheer van Krenz meer dan serieus en legde zijn kroonprins geen strobreed in de weg zich te profileren. En Krenz speelde Honeckers spel tot het bit tere einde mee. Amicaal Toch vonden veel burgers Krenz persoonlijk best aardig. In zijn kies district Ribnitz-Dammgarten werd hij als een amicaal mens gezien. Bij tijd houden. "Wij voelen ons als gijze laars in de stad, afgesneden van de rest van de wereld", zei Irina Gagoe- jeva van de communistische jeugd bond Komsomol in een telefoonge sprek vanuit Tschinvali, 100 kilo- demonstratie in Tschinvali om te eisen dat de Osseten zich aan de Georgiërs zouden onderwerpen of uit Georgië zouden vertrekken. Toen hun de demonstratie werd be let, bezetten de Georgiers de omlig- meter ten noordwesten van de Ge- gende dorpen. Zij lieten twee dagen orgische hoofdstad Tbilisi. Voedsel geleden ongeveer 50 gijzelaars begon schaars te worden, verklaar- gaan, die verklaarden te zijn gemar teld en naakt in ijskoude bergstro men te zijn gegooid. Een onderminister van binnen landse zaken is inmiddels naar Tschinvali gekomen om de situatie in ogenschouw te nemen. de zij. De Osseten vele kleine etnische groepen die Ge orgië bevolken. De Sovjetrepubliek werd dit jaar al geteisterd door ge welddadige botsingen tussen Geor- MOSKOU (Rtr/AP) De Azerb^jd- zjaanse president Elmira Kafarova heeft de beslissing van het parlë- ment in Moskou geschorst om Na gorno-Karabach onder Azerb^jd- ^jaans bestuur te plaatsen. Volgens Kafarova is de beslissing een aan- wijle toog hij tot grote schrik tasting van de soevereiniteit van zijn lijfwachten zelfs naar het Azerbajdzjan. Nagorno-Karabach ligt in Azerba jdzjan, maar wordt opgeëist door de. bieren als vermeende collabora- met de mantel der liefde bedekt dient te worden. Ofschoon Krenz zijn best deed het vertrouwen van het volk te teurs heeft gedood. Drugsmafia De Colombiaanse drugsbaronnen hebben een eenzijdig bestand afge kondigd om een referendum moge lijk te maken over de uitwijzing van drugshandelaren naar de Verenigde antwoordde hij: "Nee". Of hij niet Staten. Eerder had een parlemen- vroeger tegen Honecker in had kun- Krenz: steun voor Honecker tot het bittere einde. plaatselijke café waar hij met de stamgasten een praatje maakte. Twee weken geleden nodige hij een AP) camerateam van de Oostduitse tele- omdat isiezender uit en stelde zijn gezin hoogte is gesteld, zo vertelde de Ar meense activist Karen Sjachbazjan zaterdag. Volgens Sjachbazjan be sloot een groot deel van de Armeen se parlementariërs om de tweede zitting van het Congres van Volks afgevaardigden, die op 12 december in Moskou begint, te boycotten. Om Armenië te dwingen af te zien zyn aanspraken op de enclave De eerste keer dat Krenz werkelijk lachte tijdens zijn bezoek in China, voor. Glasnost in de woonkamer, opstand kwam tegen zijn be- vlak nadat demonstranten tt._j__._i.-— - niing tot opvolger van Honecker i gaan? "Nee". Had hij zichzelf ging het snel met de gedaan te veram rijkt? "Nee". Egon Krenz had dering rendum. De Colombiaanse regering geen enkele keer het voortouw ge- grenzen en maakte haast met de zelf schandalen onthuld, hervormingen in zijn land dat land door tanks waren platgereden. Hij lachte, toen hij bekend maakte dat de SED bij de gemeenteverkie- pengeweld tegen de studenten in zingen in de DDR het ongeloof- Leipzig in te gaan. Na zijn benoe- waardige resultaat van 98 procent onthullingen schermheer Honecker, was toen de .Op de vraag af voormalige partijleider hem begin oktober beval desnoods met tot uitwijzing overgegaan omdat drugshandelaren in eigen land bij- Hij kwam na elke onthulling slechts i altijd vrij komen door intimida- met een korte verklaring dat hij i de stemmen had behaald verde zelfs nog een glimlach te Krenz. Hij opende de voorschijn toen de burgers hem )or "draaikont" uitscholden. Voor de demonstranten tie en omkoperij. echt niets van had geweten. Toch kwam deze ommezwaai verhuizing van de villawijk Wand- voor het volk te laat. Krenz had net ^tz naar Pankow "alleen maar een paar keer te vaak gelachen. Hij show" en kwam zijn belofte alle de meerderheid vormen. Na ernstige onlusten werd het ge- Hardnekkige geruchten dat bied begin dit jaar onder het directe Krenz wegens overmatig drankge- gezag van Moskou geplaatst. Azer- bruik grote problemen met zijn le- baidzjan kreeg echter vorige week ver zou hebben konden tot nu toe de opracht samen met de plaatselij- nog niet worden bevestigd. Maar al ke overheid van Nagorno-Karabach zou hij kerngezond zijn, politiek ge- de orde te herstellen. De troepen die zien lijkt het doek voor te zijn geval- naar het gebied zijn gestuurd, zul len. Als de SED enigszins geloof- len daar voorlopig blijven, waardig wil blijven en het vertrou- Armenië reageerde briesend. Het wen van het volk wil terugwinnen, Armeense parlement en de Natio- moet er een politicus zonder besmet nale Raad van Nagorno-Karabach verleden aan de top worden gezet, verklaarden dat de enclave bij Ar- Voor een lachende draaikont is er menië wordt ingelijfd en dat de lan- dan geen plaats meer. delijke regering daarvan op de aangrenzende republiek Armenië hield het Azerb^jd^jaanse Volks- - de enclave christelijke Ar- front in augustus een maand lang al le treinen naar Armenië tegen. Na gorno-Karabach werd zelfs maan denlang door activisten afgesloten. Daardoor ontstonden in beide ge bieden grote tekorten aan brandstof en levensmiddelen. Volgens een Armeense journalist is die blokkade hervat. Sinds dins dag zou geen enkele trein in de Ar meense hoofdstad Jerevan meer zqn aangekomen en in de Azerb^jd- zjaanse hoofdstad Bakoe zou een staking aan de gang zyn. Beide be richten konden niet worden beves tigd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1989 | | pagina 5