Op de rand van een wereldoorlog
Ex-kopstukken analyseren na 26 jaar de Cuba-crisis
m [DB \MU3BB5>_
ZATERDAG 11 FEBRUARI 1989
EXTRA
PAGINA 33
Iemand weet zich nog te herinneren
dat moeder opeens weer aan het
hamsteren sloeg. De ander, wiens
ouders in het gepriviligeerde bezit
waren van een televisie, ziet zich nog
zitten: "Aan de tv gekluisterd terwijl
Loe de Jong uitlegde dat we langs de
rand van de afgrond gingen. En zo
was het ook". Een Nederlander, die
zijn dienstplicht vervulde bij de eerste
groep geleide wapens in Osnabrück:
"We zaten 48 uur paraat achter de
knoppen. Naar de radar te turen of de
Russen er al aankwamen". Oktober
1962, de Cuba-crisis. De wereld
waande zich aan de vooravond van
de Derde Wereldoorlog. Hoe nabij
die was bleek onlangs, 26 jaar na
dato tijdens een conferentie over de
crisis met mensen die er destijds bij
betrokken waren.
door Aly Knol
Tijdens een zonnig januari-weekein
de in 1989 blijkt in Moskou hoe dicht
de wereld bij het ondenkbare kwam.
In de Russische hoofdstad zijn dan
de nog resterende kopstukken uit
de zwarte dagen van 1962 bijeen
voor de eerste Russisch-Ameri-
kaans-Cubaanse conferentie over de
Cuba-crisis.
Onder hen Robert McNamara, eertijds
onder Kennedy minister van defensie,
Andrej Gromyko, toentertijd Sovjet-mi
nister van buitenlandse zaken, het erva
ren Politburolid Jorge Risquet Valdez
uit Havana, generaal Dmitri Volkogon-
ov, hoofd van het militaire archief in
Moskou en de zonen van de vroegere
Sovjet-leider Nikita Chroesjtsjov en de
voormalige vice-premier Anastas Miko-
jan.
Sergej Chroesjtsjov, destijds ingenieur
bij het Sovjet-raketprogramma, thans
hoofd vaiji een laboratorium voor compu-
teronderzoek, onthult dat de Sovjetunie
niet alleen raketten op Cuba had gesta
tioneerd, maar ook al twintig kernkop
pen naar het eiland in het Caribische ge
bied had weten te brengen. Twintig an
dere kernkoppen waren onderweg aan
boord van de Poltava, maar het schip
kwam niet door de Amerikaanse blokka
de heen. Sergej: "Maar vader zou nooit
hebben toegestaan dat ze op de raketten
werden geplaatst".
Anatoli Dobrynin, nu adviseur buiten
landse politiek van Michael Gorbatsjov,
toentertijd Sovjet-ambassadeur in de
Verenigde Staten en de belangrijkste
boodschapper tussen Moskou en Was
hington, vertelt dat hij pas op het aller
laatste moment hoorde dat zijn land al
kernkoppen op Cuba had. Andrej Gro
myko zou hem niet op de hoogte hebben
gebracht om Dobrynin des te geloof
waardiger te kunnen laten ontkennen als
de Amerikanen vragen in deze richting
hadden gesteld.
McNamara verbaast zich op .de confe
rentie over de cijfers van de gemobili
seerde troepen die nu in Moskou open
baar worden gemaakt. Cuba had op het
hoogtepunt van de crisis 270.000 man on
der de wapenen en nog eens 100.000 man
in reserve, terwijl de Sovjetunie 40.000
soldaten op hét eiland had gelegerd. Mc
Namara: "Wij hadden in die tijd becijferd
dat Moskou er slechts 10.000 of 12.000
man had".
Misverstanden
De echte Cuba-crisis beslaat uiteindelijk
een luttel aantal dagen in die gedenk
waardige oktobermaand. De weg naar de
crisis is lang en geplaveid met misver
standen.
Vanaf het begin van Fidel Castro's ge
slaagde revolutie voelen de Amerikanen
zich ongemakkelijk met de communisti
sche buurman in wat zij'hun 'achtertuin'
noemen. In april 1961 leidt de stemming
makerij tot een totaal mislukte invasie
van door Washington gesteunde Cu
baanse ballingen bij de Bahia de Cochi-
nos, de Varkensbaai.
De jonge Amerikaanse president John
F. Kennedy neemt weliswaar later ruiter
lijk de verantwoordelijkheid voor dit
fiasco op zich, daarmee verandert zijn
politieke houding ten opzichte van Cuba
geenszins. In de eerste weken van janua
ri 1962 neemt Washington het initiatief
Cuba te verdrijven uit de Organisatie van
Amerikaanse Staten.
Daarna gaat het snel bergafwaarts met
de betrekkingen, voor zover daar nog
sprake van is. Kennedy kondigt een em
bargo af op alle handel met Cuba. Hij be
schuldigt Havana van agressieve en on
dergrondse activiteiten, waardoor de vei
ligheid van het westelijk halfrond in ge
vaar wordt gebracht.
Cuba klaagt bij de Verenigde Naties
over inmenging van de VS in de binnen
landse aangelegenheden van het eiland
en een dreigende Amerikaanse agressie.
De Veiligheidsraad weigert zich met de
zaak bezig te houden. Steeds-luider wor
den de beschuldigingen van Amerikaan
se kant dat Cuba zich ontwikkelt "tot een
van de formidabelste militaire 'machten
in Latijns-Amerika". Steeds harder
wordt ook de roep in de Amerikaanse
volksvertegenwoordiging, dat de presi
dent er maar het beste toe doet meteen
militaire actie tegen Cuba te onderne-
Op 2 september 1962 maakt Moskou offi
cieel bekend dat het Cuba wapenleve
ranties heeft toegezegd. Het blijkt later
om raketten te gaan, die van een kernkop
kunnen worden voorzien. Sergej
Chroesjtsjov: "Dit land was 11.000 kilo
meter van de Sovjetunie verwijderd en
het was onmogelijk om het op conventio
nele manier te helpen. Mijn vader dacht
dat het eiland alleen was te verdedigen
met heel bijzondere maatregelen, zoals
het plaatsen van nucleaire wapens op
Cuba".
filosoof Bertrand Russell voorstander te
zijn van een topconferentie over Cuba:
"Wij zijn ons volledig bewust van het feit
dat indien hier een oorlog ontbrandt, het
van het eerste ogenblik af een thermo-
nucleaire en een wereldoorlog zal zijn".
Diezelfde dag besluit Chroesjtsjov, zo
zeggen de Harvard-mensen die van Ame
rikaanse zijde materiaal voor de Moskou
conferentie hebben aangedragen, op het
laatste moment af te zien van zijn voorne
men om door de Amerikaanse blokkade
heen te breken. De VN ontvangen op 26
oktober bericht dat alle Russische sche
pen opdracht hebben gekregen de blok
kadezone Cuba te mijden om confronta
ties te voorkomen.
Op 27 oktober lijkt het alsnog mis te
gaan. Vanaf Cuba wordt met luchtaf
weergeschut op een Amerikaans spiona-
gevliegtuig van het type U-2 gevuurd,
dat over het eiland scheert. Het toestel
wordt neergehaald. Dit incident krijgt
met de nieuwe details die in Moskou be
kend zijn geworden een nieuwe beteke-
Kritiek
In het boek With Fidel van de Amerika
nen Frank Mankiewicz en Kirby Jones
(Ballantine Books, 1975) vertelt Castro
dat de order tot het neerhalen van de U-2
door de Cubanen werd gegeven en niet
door de Russen, hoewel het wel Sovjet
troepen waren die uiteindelijk schoten.
"Dat waren misschien wel de meest kri
tieke momenten van de crisis", voegt hij
daaraan toe. De vroegere Sovjet-ambas
sadeur op Cuba, Aleksandr Aleksejev,
vertelt in Moskou dat Castro gedurende
de hele crisis uiterst kalm is geweest,
maar dat hij rondom de 26ste oktober
zijn kalmte verliest.
Mogelijk schrikt Chroesjtsjov van de
onvoorspelbaarheid van Castro's reac
ties. In ieder geval schrikt hij van het in
cident, getuige de uitspraak van zijn
zoon: "Mijn vader was daar erg veront
rust over. Hij was er zeker van dat er géén
nucleaire oorlog zou uitbreken zolang hij
en de president (van de Verenigde Sta
ten) de situatie onder controle hadden.
Maar dit incident betekende dat ze die
controle zouden kunnen verliezen".
Het gebeurt niet. De vlam van de crisis
dooft in de volgende uren even snel als
hij is opgelaaid. Op 28 oktober zijn
Chroesjtsjov en Kennedy, na een inten
sieve wederzijdse briefwisseling, het
eens: de Sovjetunie zal haar raketten van
Cuba terugtrekken in ruil voor de Ameri
kaanse belofte Cuba niet te zullen bin
nenvallen.
Kennedy prijst Chroesjtsjov zelfs voor
diens "goede staatmanschap", waarmee
"een belangrijke en constructieve bijdra
ge tot de vrede" is geleverd. In het licht
van wat men nu over het neerhalen van
de U-2 op 27 oktober weet, is het veelbe
tekenend dat Cuba niet in de Russische
beslissing wordt gekend. Castro krijgt
tot zijn woede pas achteraf te horen
dat de Sovjetunie het conflict heeft afge
blazen.
Beslissing
Tijdens een lunch in het vakbondsge
bouw in Moskou wordt door een van de
deelnemers gezegd dat Castro in die ok
toberdagen herhaalde keren bij Moskou
aandringt op het afvuren van de raket
ten. De suggestie dat Castro zichzelf op
het hoogtepunt van de crisis niet meer in
de hand heeft, dringt zich op. Vooral als
men naleest hoe vaak Chroesjtsjov het in
die dagen nodig acht om er op te hame
ren dat het de Sovjet-troepen zijn die de
raketten beheerden en dat het de Sov
jetunie is die de beslissing over het al of
niet afvuren van deze projectielen zal ne-
Chroesjtsjov op 27 oktober in een ver
klaring aan Kennedy: "De strijdmidde
len die in Cuba zijn opgesteld en waar
van u verklaard hebt dat zij u zorg baren,
bevinden zich in handen van Sovjet-offi
cieren. Het is dus uitgesloten dat zij per
ongeluk worden gebruikt ten nadele van
de Verenigde Staten". En ook in de daar
opvolgende verklaring van 28 oktober
onderstreept Chroesjtsjov nog eens dat
"de strijdmiddelen, zoals ik reeds heb
meegedeeld, in handen van Sovjet-offi
cieren zijn".
Castro valt het beslechten van de crisis
niet licht. Als op 2 november de Russi
sche vice-premier Anastas Mikojan naar
Cuba reist om de afwikkeling van het
drama te regelen, schrijft de Amerikaan
se pers dat Mikojan duidelijk de op
dracht heeft Castro te laten instemmen
met inspectie van de ontmantelde bases.
De Russen ontkennen deze berichten
weliswaar als "ongegronde en fantasti
sche hypothesen", maar uiteindelijk
blijft Mikojan niet minder dan 24 dagen
op Cuba langer dan het hele conflict
heeft geduurd.
Opgehelderd
De conferentie van Moskou heeft veel
opgehelderd van wat nog onduidelijk
was in het Cuba-conflict. Maar de bijeen
komst heeft vooral bij de deelnemers het
inzicht bevestigd, dat onvoldoende com
municatie en gebrekkig inzicht in el-
kaars handelen en motieven landen nog
steeds tegen elkaar kunnen opzetten.
Voor McNamara is het aanleiding om
aan het slot van de conferentie te ver
zuchten: "In de afgelopen 26 jaar hebben
we maar weinig vooruitgang geboekt bij
het leren vermijden van crises. Onze in
stellingen, onze politiek zijn nog niet
aangepast aan de mogelijkheid dat wij
nu de Koude Oorlog kunnen beëindigen.
De wereld is nog steeds georganiseerd
langs de lijnen van de vijandigheid tus
sen de socialistische en kapitalistische
kampen".
Op Cuba groeit met het uur de angst dat
de Verenigde Staten inderdaad van plan
zijn een invasie uit te voeren. Een van de
Cubaanse militaire leiders uit die tijd,
Emilio Aragones, vertelt in Moskou dat
men destijds op het eiland schatte dat
zo'n invasie aan minstens 800.000 Cu
banen het leven zou kosten. Robert Mc
Namara geeft 26 jaar later in Moskou toe
dat de VS over het hoofd hebben gezien
hoezeer de Cubanen geloofden in de
theorie dat alles wat Washington deed al
leen maar voorwendsels waren om uit
eindelijk een invasie te kunnen goedpra
ten. McNamara: "We waren dat werke
lijk niet van plan. Maar als ik hen (de Cu
banen) was geweest, zou ik denk ik ook
zo hebben gedacht".
Direct na Kennedy's uitroepen van de
blokkade beginnen koortsachtige pogin
gen om de angel uit het conflict te halen.
De secretaris-generaal van de Verenigde
Naties, U Thant, doet een oproep tot on
derhandelen, evenals paus Johannes de
23ste. Chroesjtsjov schrijft op 24 oktober
in antwoord op een oproep van de Britse
Op 7 september kondigt Kennedy "in
verband met de kritieke internationale
situatie" aan 150.000 reservisten on,der
de wapenen te willen roepen. De Russen
•waarschuwen dat de Amerikaanse pro
vocaties op een kwade dag de wereld in
een atoomoorlog kunnen storten, maar
voelen zich na de bekendmaking van
Kennedy verplicht van hun kant de hulp
aan Cuba op te voeren.
Dan, op maandag 22 oktober, is de cri
sis een feit. De Amerikanen hebben uit
luchtfoto's het onomstotelijke bewijs af
geleid dat de Sovjetunie op Cuba lart-
ceerinrichtingen aanlegt voor raketten
met een bereik van 1000 tot 2000 kilome
ter. Kennedy doet Cuba 'in quarantaine',
zoals hij de blokkade betitelt.
Hij dreigt de Sovjetunie dat "elke
kernraket die vanaf Cuba tegen enig land
op het westelijk halfrond wordt gelan
ceerd, zal worden beschouwd als een
aanval door de Sovjetunie op de Verenig
de Staten" en doet een beroep op
Chroesjtsjov "deze klandestiene, roeke
loze en provocerende bedreiging van de
wereldvrede" te beëindigen.
Net als de zoon van Chroesjtsjov zegt
ook generaal Volkogonov op de confe
rentie in Moskou "dat zelfs op de meest
bedreigende momenten geen comman
do is gegeven om de raketten in staat van
paraatheid te brengen en de kernkoppen
zijn nooit op de raketten geplaatst". Wel
weet hij met militaire precisie te zeggen
dat het gereedmaken van de raketten
vier tot vijf uur in beslag had genomen.
"Plus nog eens 15 minuten om ze af te vu-
In de Sovjetunie zelf, aldus Volkogon
ov, zijn op het moment van de crisis
slechts "ongeveer twintig" interconti
nentale raketten, die yanaf het Russische
grondgebied de Verenigde Staten kun
nen bereiken. Een Amerikaanse deskun
dige verbaast zich later hogelijk over dit
"schokkend lage aantal". De CIA schatte
toentertijd dat de Sovjetunie over veel
meer kernwapens voor de lange afstand
kon beschikken.
Chroesjtsjov, Castro en Kennedy, de drie hoofdrolspelers in de Cuba-crisis.
-.DINGEN VAN DE WEEK
ONS HANS
Ons Hans uit Brabant 'doet' graag bui
tenland. Op zich is daar niets tegen. Ook
een minister, en zeker een minister van
buitenlandse zaken mag zo z'n voorkeu
ren hebben. Praten met ambtgenoten
over -wereldse kwesties zoals Van den
Broek dat pleegt uit te drukken, het
spreekt inderdaad meer aan dan het ver
edelde dorpsgezever over paspoorten.
Het vergt voor een man van de wereld,
die thuis foto's in het familiealbum heeft
waarop ook Shultz en Shevardnadze
staan, een geestelijke salto mortale om
een stel volksvertegenwoordigers te moe
ten aanhoren die, gemeten naar interna
tionale maatstaven, nog niet de allure
hebben van kneuterige dorsvlegelpoliti-
Ons Hans is gewend te spreken op ni
veau en dat is, hij zal het nooit openlijk
erkennen, een ander niveau dan het ge
middelde Tweede Kamer-debat biedt.
Van het wereldvermaarde symfonie-or
kest naar de uitsluitend lokale bekend
heid genietende dorpsfanfare, van gala
banket naar boerenkool met worst, van
quick step naar horlepiep, zo ongeveer
moet onze geachte minister van buiten
landse zaken de omschakeling van pakr
weg het Elysée naar het Binnenhof erva-
En wat overkomt ons Hans nu? Die be
moeizuchtige zeurpieten in die Tweede
Kamer willen nu weer weten wat de ge
achte excellentie wel denkt te gaan doen
in Iran. Wat de bedoeling is van z'n voor
genomen bezoek aan de, op z'n zachtst ge
zegd, omstreden islamitische republiek
die nu tien jaar bestaat.
Tot nu toe is Van den Broek niet kies
keurig geweest als het ging om het wel of
niet accepteren van uitnodigingen. Hij
ging naar Indonesië, waar het met de
mensenrechten niet zo nauw wordt geno
men. Binnenkort is hij aanwezig bij de
begrafenis van Hirohito, een beleefheids-
bezoek waarvoor hij de handen ook niet
op elkaar krijgt. En nu is hij ook nog van
plan naar Teheran af te reizen. De Iraan-
se president Khameinei heeft wel gezegd
dat Van den Broek zich niet met interne
aangelegenheden mag bemoeien. Wel
kom mits, niet gewenst tenzij. Voor ie
mand met enig gevoel voor principes re
den genoeg om af te zien van een derge
lijk bezoek. Van den Broek is echter wel
zoveel CDA-politicus dat hij z'n woord
voerder laat verklaren: "Het bezoek van
de heer Van den Broek aanjran gaat wel
door, alleen nu niet, er moet een nieuwe
datum worden vastgesteld".
De prangende vraag dringt zich op hoe
Van den Broek zou reageren op een uitno
diging vanuit Santiago. Er moet ergens
op buitenlandse zaken toch wel een dui
mendraaiende ambtenaar te vinden zijn
die kan voorkomen dat deze vraag hele
maal niet beantwoord hoeft te worden.
Gewoon door het paspoort van ons Hans
zoek te maken, zodat deze man van de
wereld gedoemd is te blijven in de omge
ving waar hij thuishoort: in het door
mestgeur gearomatiseerde Brabant.
GERARD VAN PUTTEN
KERK EN HUISDIER
'Gij zult geen kat, hond of kanarie hou
den voor uw gezelligheid'. Dit gebod liet
de Wereldraad van Kerken deze week
achteloos de pers in fladderen. Deze in
Genève zetelende organisatie wil daar
mee christenen oproepen hun houding je
gens het dier te veranderen.
Ik vraag me af waaraan we deze dijen
kletser te danken hebben. Het is een goed
initiatief dat de Wereldraad iets wil doen
aan het leed van de dieren. Het eveneens
door de raad op de stenen tafelen bijge-
beitelde gebod, dat er geen bont en cosme
tica mag worden gebruikt door de gelovi
gen, juich ik van harte toe, al zal het er in
de kerken heel wat minder fris op gaan
ruiken zonder de zakdoekjes met Boldoot.
Maar dat een normaal protestants ge
zin niet eens meer de liefde en aanhanke
lijkheid van een pitbull-terriër zou mo
gen ondervinden, wil er bij mij niet in.
Alsof dat dier bij ons in gevangenschap
zou verkeren!
Hoe moet het nu met die eenzame oude
mevrouw die deze week op de televisie zei
dat ze alleen nog maar contact had met
haar kanarie? Moet die nu het kooitje
van deze vrolijke fluiter maar openzet
ten? Of zegt de Wereldraad van Kerken
in dit geval: nee, die kanarie is een onge
subsidieerde hulpverlener, die mag blij-
Overigens vraag ik mij af of een en an
der in het belang is van het dier. We we
ten allemaal dat de asielen overbevolkt
zijn met zwerfhonden en zwerfkatten.
Wie haalt ze daar nu weg, wie houdt er
een warm plaatsje in zijn huis vrij voor
deze dieren? Of worden er misschien een
paar kerken als kennels ingericht?
Het is maar goed dat de katholieken
niet tot het uitvaardigen van een derge
lijk gebod hebben besloten. Anders zie ik
het straks nog gebeuren dat al die mijters
van de bisschoppen moeten worden
dichtgenaaid omdat ze, vanuit de hemel
gezien, te veel lijken op opengesperde vo
gelbekjes die bedélerb om een worm van
boven.
SCHURK CEES VAN HOORE
Bij alle begrijpelijke vreugde die er de af
gelopen week. in Paraguay heerste over
de aftocht van de 76-jarige dictator Alf
redo Stroessner, die 34 jaar met ijzeren
vuist regeerde, moet helaas worden ge
vreesd dat het binnenkort weer uit is met
de pret. Weliswaar heeft de nieuwe heer
ser, generaal Andres Rodriguez, beloofd
de Paraguayanen voor te gaan op de weg
naar democratie maar de duurzaamheid
van die toezegging zal net zo solide blij
ken te zijn als de opslag van water in een
vergiet.
Nu de feestroes over z'n hoogtepunt
heen is begint Rodriguez de touwtjes al
aan te trekken. Vriendjes worden op sleu
telposities gedropt, de oppositie krijgt
nauwelijks kans zich behoorlijk te prepa
reren op de verkiezingen in mei, en de
wandaden van zijn voorganger worden
goedgepraat. Er valt natuurlijk ook nau
welijks iets anders te verwachten van ie
mand die jarenlang de rechterhand van
Stroessner is geweest en zichzelf gigan
tisch heeft verrijkt met drugssmokkel.
Op een persconferentie ontkende de 65-
jarige generaal de hem toegedichte drugs
praktijken. "Ik zweer als katholiek en
als huisvader dat ik niets te maken heb
met drugs". Een uitspraak die slechts een
schampere lach verdient. De eerbied
waardigheid aan de status van huisva
der is inmiddels toch wel grondig ge
sloopt en wat betreft het katholicisme.
Nou ja, laten we het maar houden op de
historische uitlating die Piet Steenkamp
ooit eens heeft gedaan: 'Wij katholieken
hebben niet zo'n sterk ontwikkeld gewe
ten'.
Gevraagd naar zijn presidentiële aspi
raties antwoordde Rodriguez slechts een
militair te zijn en slechts datgene te zul
len doen wat nuttig is voor zijn land. Ge
neraals die dergelijke onbaatzuchtige
taal gaan uitslaan zijn per definitie ver
dacht. De geschiedenis van het Latijns-
amerikaanse continent staat bol van de
bittere ervaringen met dergelijke 'va
ders' van ongeacht welk vaderland.
Kortom, aangenomen mag worden dat
de Paraguayanen de komende tijd meer
van betzelfde te wachten staat. De ene
schurk heeft gewoon plaatsgemaakt voor
de andere.
BERT PAAUW
PARANORMAAL
Geen van de tweeduizend paranormale
tips in de zaak Gerrit Jan Heijn zou, ach
teraf bezien, hebben bijgedragen tot de
opsporing van de dader of het slachtof
fer. Wat iedereen allang wist, is deze
week tot nieuws gepromoveerd dank zij,
u raadt het} een werkgroep.
Een psycholoog, twee filosofen, een pa
rapsycholoog en een computerprogram
meur hebben als mosterd na de maaltijd
een rapport uitgebracht, waarin het we
tenschappelijk bewijs wordt geleverd.
Er zijn dus niet alleen vage dromers,
halve psychoten en oplichters die de poli
tie lastig vallen met hinderlijke ingevin
gen; er zijn ook nog wetenschappers die
onderzoeken of ze achteraf misschien ge
lijk zouden kunnen hebben gehad.
En wat het meest verbluft: zelfs de poli
tie is bereid ze serieus te riemen. Want
wat zei commissaris Brinkman, de man
die het onderzoek-Heijn leidde, toen hij
deze week het rapport in ontvangst nam?
"Als je niets hebt, ben je blij met elke tip".
Om het met de ergernis van Walter de
Rochebrune te zeggen: kan het nu afgelo
pen zijn met die flauwekul, ja? Dat kan.
Brinkman komt "op grond van dit onder
zoek tot de conclusie dat het voor de poli
tie niet zinvol om meteen duizenden pa
ranormale tips te gaan natrekken".
Toch (toegegeven, toegegeven) blijft er
iets knagen. Want blijkens het onderzoek
zaten de 'echte' paragnosten er niet zo
maar naast met hun tips; ze zaten er zelfs
meer naast dan je op grond van het toe
val zou mogen verwachten.
Twee mogelijkheden. Of het onderzoek
is onderdeel van een complot tegen pa
ragnosten (maar dan kom je niet met zo'n
opvallende uitkomst). Of de kracht van
paranormalen is dat ze altijd ongelijk
hebben (paranormaal betekent tenslotte
anti-gewoon).
In het blad Paravisie tracteert weten
schapper (want drs.) Leo Pannekoek de
lezer op de 'astrologische handtekening'
van George Bush. Pannekoek analyseert
aan de hand van de sterren dat Bush zal
streven naar het voorkomen van oorlo
gen via onderhandelingen en goed zal
weten te werken met economische pressie
middelen.
Houdt u er maar vast rekening mee:
Zuidafrika valt in de komende periode
de Verenigde Staten binnen.
WIM FORTUYN
Zou een normaal protestants gezin niet meer van dit dier mogen houden?
