DE SNEEUW IN! 'Ze weten vaak zelf niet wat hun te wachten staaf KORTING 10 TOT 40% Roet bedekt kerkinterieur VERHUUR en SERVICE den Haan Wintersport I Grandioze opruiming bij Den Haan Wintersport! I Topmerken skikleding I79 00 199 79 29 Komplete ski-sets Afwijken plan gemeentelijke herindeling onwaarschijnlijk 14 REGIO DINSDAG 17 JANUARI 1989 'Buddies' Lambooy en Hulshof begeleiden aids-cliënten tot de dood ALPHEN AAN DEN RIJN Twee van de grootste taboes in Nederland: aids en sterven. Als er al over wordt gepraat, is het bijna altijd op een klinische manier. Want bijna iedereen weet technisch gezien wel wat aids ongeveer inhoudt en wat sterven is, maar meer ook niet. Het is te bedreigend je een voorstelling te maken van hoe het is aids te hebben of op sterven te liggen. Zeker omdat aids en sterven bovendien onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. Is de diagnose aids eenmaal gesteld, dan is er geen uitweg meer, de dood volgt onherroepelijk. Het is alleen de vraag wanneer en hoe. "Want je sterft niet aan aids, je sterft aan de gevolgen van aids. Aids sloopt je afweermechanisme zodat je ten slotte geen weerstand meer hebt tegen infectieziekten. Een schimmelinfectie kan fataal zijn, een longontsteking, noem 1 op. Of een combinatie aids is. Tenminste, wel ongeveer maqr hij weet niet wat hem te wachten kan staan. Zijn familie weet ook bijna van niets". Een zware taak voor de buddy, reden ook waarom een cliënt vaak wordt begeleid door twee mensen. Hulshof: "Dat alles wil niet zeggen, verschillende aandoeningen. Voor dat je alletwee even veel tijd be de buitenstaanders is aids de dood, iets besmettelijks en iets engs. En daar houdt het voor hen mee op", zegt Hans Lambooy (49) uit Al phen. door Herman Joustra Dat geldt dan niet voor hem en voor Hagenaar Richard Hulshof (25). Beiden hebben net een zware training afgerond bij het Haags Al gemeen Maatschappelijk Werk w (AMW). Een training tot buddy, training wordt de buddy-in-spe steedt aan de cliënt, dat hangt der meer af van zijn voorkeur of van het stadium van zijn ziekte. In het begin, als de cliënt nog behoor lijk goed is, kan worden volstaan met één buddy. Een tweede buddy staat wel klaar om in te vallen als dat nodig is. Maar als iemand erg ziek wordt, is buddyhulp in elk ge val elke dag nodig. Dat is emotio neel erg zwaar, is voor één persoon niet goed. te dragen". Aleen iemand die bijzonder sterk in zijn schoenen staat is volgens beiden dan ook in staat als buddy goed te functioneren. Al te om- grondig door de mangel gehaald, aids- Hulshof: "Er zijn criteria i beeld in welke mate ben je agres sief? Heb je te weinig agressie, dan heb je niet voldoende weerstand tegen de agressie van de aids- woonomgeving. Wij als buddy zijn angst, verdriet, depressiviteit een aanvulling op familie, kennis- de cliënt en van jezelf. Bij sen en hulpverleners. Maar als er een gigantische afwas staat, om maar eens wat te noemen, is hét niet de bedoeling dat wij die gaan doen, hooguit geven we het signaal cliënt, heb je het te veel dan door aan andere hulpverleners. Het ook niet goed. Het zelfvertrouwen, accent ligt bij ons op de psychoso ciale kant. Met ze praten over hun emoties, maar ook over alledaagse dingen en dingen doen ter ont spanning zoals naar de film gaan. Toch is het is heel moeilijkje daar aan te houden, om de afwas niet tóch te doen". Bang "^Vant het is zwaar voor ze, voor veel cliënten geldt dat ze worden ontslagen op het werk. Of dat hun vrienden en familie verdwijnen omdat die bang zijn voor besmet ting, niet weten waarmee ze wor den geconfronteerd". Lambooy vult aan: "Dat geldt ook voor hun partner. Die denkt: bekijk het maar, ik ben hier veel te bang voor. Of de partner wordt weggestuurd. De cliënten zijn zo bang voor wat hen te wachten staat, vaak weten ze het zelf niet precies, dat wat ze lief hebben wordt afgestoten. Ik kan dat ergens wel begrijpen; ik heb je lief, dus ik stuur je weg, want ik wil je dit niet laten meemaken. En dat meemaken is ook erg, aids kan zich bij voorbeeld op alle mogelijke ma nieren uiten: dementie, blindheid, enzovoort. Niet met een ruime aan kondiging maar plotseling". Juist de buddy is belangrijk om de onzekerheid te helpen verlich ten, voor zover mogelijk. Hulshof: "Je gaat eerst de aidscliënt voor lichten: wat heb je nou precies en hoe ga je er mee om. Daarna komt vaak de vriend of familie. Je ziet dikwijls dat de cliënt niet weet wat hoe zit dat in elkaar, hoe ga je los van de agressie om met je eigen emoties? Kan je dat? Je moet privé ook op steun kunnèn rekenen, an ders hou je het niet vol". Praktijk De training is verder sterk gericht op de praktijk. Lambooy: "Je moet ook zo sterk zijn, dat je kunt om-. gaan met falsificaties. Daar trapte ik in een rollenspel bij voorbeeld in. Eeh aidscliënt zei: ik heb die en die ontmoet en die is ook sero-posi- tief. Waarom krijgt die nou geen buddy? Toen zei ik zoiets van: dat wil ik wel eens navragen als je dat wilt. De valkuil zat hem daarin dat alleen aidseliënten zulke begelei ding krijgen, seropositieven niet. OPGERUIMD I Oppas verkracht Alphens meisje (11) ALPHEN AAN DEN RIJN - Een 11-jarig meisje uit Alphen is op tweede kerstdag in haar woning verkracht door een 25-jarige plaats genoot die op haar en haar 10-jarig zusje paste tijdens de vakantie van haar ouders. De dader is gisteroch tend door de Alphense politie in zijn woning aangehouden en heeft inmiddels bekend. Hij is vandaag voorgeleid aan de officier van justi tie. Toen de ouders begin januari te rugkwamen van vakantie, vertelde het meisje wat haar was overko men. Het spoor leidde volgens de politie al snel naar de dader. Alphenaartje in water gegooid ALPHEN AAN DEN RIJN - Een 10-jarige jongen uit Alphen is gis termiddag rond half vijf in de vij ver in het Bospark gegooid. Hij kwam er met een nat pak vanaf. Volgens de politie maakt dg dader deel uit van een groepje jongeren in de leeftijd van ongeveer 15 jaar. "Het is nog niet bekend wie het heeft gedaan, maar als we hem heb ben gevonden, zullen we een hartig woordje met hem spreken", aldus de plitiewoordvoerder die zegt dat de politie in de omgeving van het Bospark 'extra toezicht' zal hou den. TENSON Head damesjack flj Van ƒ629- voor U Steinebronn Jiflf) dames overall £|»f M f Van ƒ795- voor l*»** Tenson herenjack OOO Van ƒ359.- voor 4LJ Sportalm jack pantalon f" f~~ (dames) Van 979,- voor 3 CD F~ Steinebronn damesjack O Van ƒ525,- voor U Steinebronn p- '43- ST-rS, 3 Crazy colours anorak Van ƒ275,- voor Skiss damesjack rfj f— Van ƒ199,- voor f Steinebronn herenjack 4| rft Van ƒ699,- voor 4jj Descentejack QFft Van 549,- voor 033 F Dus de cliënt ontkende in feite de status van zijn ziekte. Daar is de training ook op gericht dat je de valkuilen op zijn minst ziet". Volgens Hulshof is de training op te vatten als een 'grote psycho- - logische test, gericht op de prak tijk'. "Bovendien krijg je ook hele concrete informatie over aids, wat de ontwikkelingen zijn tót nu toe en wat ons nog staat te wachten. De effecten van medicijnen, stadia van aids, stadia van naar het sterven toe gaan. Het is een heel pak concrete informatie, dat je na je normale dagtaak nog eens moet doorne- Want ze zijn vrijwilligers, een fi nanciële vergoeding staat er niet tegenover. En vrijwilligers draaien doorgaans op idealisme. Lèmbooy: "Voordat we begonnen met ons aan te melden moesten we ook een motivatie schijven. Mij is toen een heleboel duidelijk geworden. Al schrijvende werd ik mij bewust van wat me nou bewoog om dat te willen en dat is uiteraard heel per soonlijk. Ik ben bij voorbeeld zelf heel erg ziek geweest, ik heb op sterven gelegen. Het is dan toch een hele gekke gewaarwording om weer verder te leven, dat heeft me heel erg aan het denken gezet en ook gemotiveerd om iets te doen voor mensen die daar voor staan en niet die mogelijkheid hebben terug te keren". Ervaring Lambooy zegt baat te hebben bij die ervaring. Hoewel hij dat nog niet in de praktijk heeft kunnen brengen als buddy - in tegenstel ling tot Hulshof heeft hij nog geen cliënt onder zijn hoede - was hij de afgelopen jaren werkzaam in de stervensbegeleiding. "Ik merkte het in de gesprekken die ik had. Niet dat ik er altijd zo mee te koop loop, maar het verbaasde me dat mensen die ik begeleidde nogal eens zeiden: volgens mij heb jij ook wel eens zoiets meegemaakt. Ik denk dat zij het kunnen opvangen zonder dat ik wat zeg. Door mijn houding of door begrip of invoe ling, dat ontgaat me zelf op dat mo ment. Achteraf denk ik: ik heb dat gezegd. Dat kun je niet uitleggen als je niet weet wat het ten diepste betekent, het zelf niet hebt meege maakt". "De angst: dat is een ervaring waar je een gevoel aan overhoudt. Als we het dan over die angst had den, was het contact heel sterk. Net alsof er niets tussen kon komen. En dat was dan ook zo. Het is nergens mee te vergelijken, angst voor de dood. Maar dan komt dat moment van berusting daarna, een omslag, die haast iedereen meemaakt die de tijd heeft om dat mee te maken. De berusting wordt dan ook ten slotte rust en overgave. Dan is het meestal ook zo gebeurd, dan werkt de cliënt als het ware zelf ook mee". Vechten Toch komt volgens Lambooy niet iedereen aan dat moment toe. Som migen blijven vechten, accepteren het nooit. "Ik denk dat het onder meer te maken heeft met het leven dat je hebt geleid, dat heb ik lang zamerhand ontdekt. De manier waarop je hebt geleefd, de manier waarop je met de dingen bent om gegaan, is mede bepalend voor de manier wakrop je het leven uitgaat. Iemand die veel bewuster met ge voelens is omgegaan, is dan veel rustiger. Ze komen eerder aan die fase van berusting toe. Iemand die nooit ergens over heeft nagedacht, die gaat pas als hij hoort dat het einde is gekomen denken over hoe hij heeft geleefd. Dan moet alles in eens. Maar ook al heb je bewust ge leefd, het blijft moeilijk. Ik denk niet datje gewoon sterven - let wel, gewoon tussen aanhalingstekens - moet bagatelliseren. Er hangt nog een verschrikkelijk taboe om het sterven in het algemeen. Het komt ook genoeg voor dat mensen die op een gewone manier sterven in de steek worden gelaten. Hoewel toch vooral bij aids-cliënten". Vandaar ook het enorme belang van de buddy, vandaar ook de strenge eisen die aan de begelei ding worden gesteld. Ook door de cliënt die uiteindelijk zijn buddy 'kiest'. Lambooy 'wacht' nog op zijn eerste cliënt, Hulshof begeleidt sinds enkele weken al wel een cliënt. "Iemand hoort in het zie kenhuis dat hij aids heeft, een bij voorbeeld daar werkzame psycho loog geeft dan aan dat hij een bud dy kan krijgen. Als hij; dat wil, wordt dan contact opgenomen met het AMW in Den Haag, het buddy project. Een intakegesprek volgt: waar heb je behoefte aan, in welk stadium verkeer je? Wil je een bud dy met een auto, een man of een vrouw, jong of oud. De karakters moeten bij elkaar passen. Is dat rond dan word je benaderd. Er gaat dus heel wat aan vooraf'. Behoefte De intensieve training, het afne men van de intakegesprekken, maar vooral de dringende behoefte aan begeleiding door de snelle toe name van het aantal aidseliënten, vereisen een heel coördinatienet werk. Lambooy: "Dat bestaat op dit moment uit de Schorerstich ting, het algemeen maatschappe lijk werk in onder meer Amster dam, Den Haag, Leiden en Bra bant. Het strekt zich nog niet uit ovef het heie land, maar plannen in die richting bestaan wel. Ze zijn dacht ik bezig een landelijke vere niging van de grond te krijgen die de opleidingen gaat coördineren, zodat de inhoud ervan hetzelfde blijft. Dat moet ook, het is beter dan een verschillende aanpak vanuit verschillende normen". "Maar dergelijke begeleiding al leen is niet voldoende, er is nog meer nodig. En ook daar wordt aan gewerkt. Bij voorbeeld met het op zetten van groepen die sero-posi- tieven steunen - die leven als het ware met een tijdbom in hun li chaam - en groepen die moeten hel pen bij het rouwproces van de na bestaanden. Dat daar echt genoeg mensen voor te vinden zullen zijn, is een illusie. Aids kan explosief groeien, ondanks dat dat hier min der hevig het geval is dan in het buitenland. Het aantal homo's neemt af, maar via de prostitutie, biseksuele contacten en door het intraveneuze drugsspuiten is er een toename van het aantal aidsge- vallen bij hetero's". Hulshof: "Ik was vorig jaar bij een bijeenkomst in Amsterdam, een herdenking van de aids-doden- tot-nu-toe. Dat heeft een ongeloof lijke indruk op me gemaakt. Steeds werd de naam van een dode hardop genoemd en werd een kaars aangestoken. Hoewel je het eigenlijk wel weet, schrik je toch van de schijnbaar oneindige rij van aids-slachtoffers". A FISCHER Met GRATIS bijpassende stokken en GRATIS montage van bindingen SALOMON ffOSS/GAfOl TYROUA WARMOND - "Alles zag zwart. De muren, het plafond, de banken, de kussens en zelfs de bijbel zaten onder het roet". Penningmeester C. de Jong van de hervorm de gemeente in Warmond neemt enigszins verbouwe reerd de schade in ogenschouw die zaterdag door een technisch mankement aan de verwarming in het kerk gebouw aan de Herenweg in Warmond werd veroor zaakt. 1 De penningmeester prijst zich gelukkig dat de brand vroegtijdig werd ontdekt door hovenier J. Thijssen, die tijdens het snoeien van de bomen bij toe val de rookontwikkeling in de kerk zag. Thijssen belde onmiddellijk de brandweer die door snel ingrijpen er ger kon voorkomen. Het interieur van de kerk was op dat moment echter al met een laag roet bedekt. De Jong vermoedt dat de brand is ontstaan door een technisch mankement aan de verwarming dichtbij het rooster in de kerkmuur. Daardoor heeft de isolatie vlam gevat, waarna de roet met de verwarmingslucht het kerkgebouw is ingeblazen. "Het is nog een geluk dat de brandweer de brand met schuim heeft kunnen blussen, zodat er tenminste geen waterschade is ont staan. Maar het herstellen van de schade zal toch nog wel zo'n twee maanden in beslag nemen", verwacht De Jong. Gistermiddag heeft de verzekeringsmaat schappij de schade opgenomen, maar de hoogte van het schadebedrag kon nog niet worden vastgesteld. Het wordt volgens de Jong een hele. klus om het in terieur op te knappen. Het is zelfs maar de vraag of het meubilair dat in de kerk staat nog kan worden ge bruikt. Vooral de kussens van de kerkbanken zijn doordrongen met roet. "Het orgel moet waarschijnlijk uit elkaar worden gehaald voor een grondige schoon maakbeurt. Een heel specialistisch werk", weet De Jong, die de Leidse firma Bik daarvoor zal benaderen. De penningmeester overweegt tijdens de herstelwerk zaamheden maar gelijk de muren van de kerk een grondige opknapbeurt te geven. "Die verkeren in een slechte staat en als er tocht stellingen in de kerk ko men, kan dat mooi worden meegenomen". De gelovigen zullen de komende zes a acht weken hun toevlucht moeten nemen tot een zaal in Het Tref punt, dat de hervormde gemeente in eigendom heeft. De zondagsschool die daar gewoonlijk wordt gehou den moet voor zolang ruimte huren in de christelijke school Overgeest. Kneissl Pro Star met Salomon 547 binding. Van' Z', 459- GRATIS Kneissl stokken en GRATIS montage van binding. Head Arrow metTyrolia 290 grijs/wit binding. van/ «t 548,- GRATIS Head stokken en GRATIS montage van binding. RossignolCompS met Salomon 747 binding. Van/ 894,- ^29 GRATIS Rossignol stokken en GRATIS montage van binding. Fischer Vacuum SC4 met Tyrolia 490 grijs binding. Van,,™0; 879,- GRATIS Fischer stokken en GRATIS montage van binding. Dit seizoen is alles NIEUW! Ook verhuur van SNEEUWKETTINGEN en SKIBOXEN. STEENSLIJPEN en BINDINGEN AFSTELLEN met professionele WINTERSTEIGER apparatuur! Vliet Zuidzijde 24, Rijnsburg. Tel. 01718- 28344 Vrijdag koopavond Dammenaar heeft nog niet bekend ALPHEN AAN DEN RIJN - De 21-jarige man uit Zwammer- dam die ervan wordt verdacht betrokken te zijn geweest bij de dodelijke aanrijding die het af gelopen weekeinde plaatshad op de Ziendeweg bij Zwam- merdam, heeft 'nog geen duide lijke bekentenis afgelegd'. Dat heeft de politie van Al phen vanochtend meegedeeld. De man werd zondag aange houden, enkele uren nadat een 20-jarige inwoner van Bodegra ven was overleden aan de ge volgen van de aanrijding. De vriend van het slachtoffer en de verdachte hadden eerder die nacht gevochten, zodat ver moedelijk sprake is van een wraakactie. "We hebben nog geen volledig inzicht in de ge beurtenissen, maar deze knaap zit natuurlijk niet voor niets nog vast", aldus de Alphense politie. ALPHEN AAN DEN RIJN/STREEK - Volgens J. Franssen, Tweede-Ka merlid voor de WD, kan alleen worden afgeweken van de provinciale plannen voor gemeentelijke herindeling wanneer de betrokken gemeen ten met 'zeer goede argumenten op tafel komen'. "Maar we hebben een open oor voor geluiden uit de regio en stellen ons flexibel op". Franssen zei dat gisteravond tijdens een bijeenkomst in Alphen, waar raadsleden, wethouders en burgemeesters van de WD uit de verschillen de IGOR-gemeenten discussieerden over de herindelingsplannen. Het kamerlid was hiervoor speciaal uitgenodigd met collega-kamerlid H. Lauxtermann. De regionale WD-leden bepleitten nogmaals de alternatieve herinde lingsplannen, zoals het plan van de Woubrugse werkgroep 'Krachtig in ei gen kring'. In dit plan wordt een indeling voorgestaan van Rijnsaterwou- de met Leimuiden en van Nieuwveen met Zevenhoven, terwijl Woubrug- ge en Ter Aar zelfstandig blijven. De provinciale plannen gaan echter uit van een samenvoeging van Woubrugge met Rijnsaterwoude en Leimui den, en van Ter Aar met Nieuwveen en Zevenhoven. Een ander punt van gesprek vormde het mogelijke uitstel van de hoor zitting van de vaste kamercommissie op 17 februari, waar de herindeling voor de Rijnstreekgemeenten ter sprak? zou komen. Door een vertraging in de overige hoorzittingen bestaat de kans dat deze naar later datum wordt verschoven, aldus de beide Tweede-Kamerleden. De voorzitter van deze commissie heeft daartoe althans het voorstel gedaan aan de overige leden. Vandaag wordt daarover door de commissie vergaderd. DINSDAG 17 JANUARI Alphen dia-reis per landrover tijdens bijeenkomst Koninklijke Mij. Tuin bouw en Plantkunde, afdeling Al phen, Ten Harmsenweg 14, aan vang 20.00 uur. thema-avond over 'Milieu in en om ons huis', door G. van Nieuw koop van Milieudefensie, aanvang 20.00 u n De Bron. sen 18.30 en 19.30 uur tel: 224405). voordracht: 'Oosterse wijsheid voor de westerse mens', Theoso fisch Genootschap, aanvang 20.00 u n de Pieterskerk. Leiden informatie-avond in de Sterren wacht, Polderwerkgroep IVN, van 19.45 tot 22.00 uur, (opgeven tus- Haar- en Schoonheidsfestival op Emilie Knappert Scholenge meenschap, aanvang 19.00 uur, prijsuitreiking om 21.30 uur. Leidse Jazz Marathon: Leidsch Studenten Jazz Gezelschap (20.30 uur) en Blue Friends Jazz Band met Ann Vossen (23.30 uur), Waaggebouw, Aalmarkt. optreden Prime Time in The Duke, aanvang 21.30 uur. Jazz at the Temple door Philip Paar en Koos Mark Big Band, aanvang 20.00 uur in het Rijksmu seum van Oudheden. Leiderdorp start cursus 'Je lekker voelen in je lijf*, van 20.00 tot 22.00 uur in Sjelter, Heemraadlaan. WOENSDAG 18 JANUARI Alphen finale schaakkampioenschap voor basisscholen in het Ashram College, Marsdiep, aanvang 14.00 uur. rommelmarkt in buurthuis Wes terhaven, Emmalaan, vanaf 19.30 Leiden bijeenkomst over dementie in buurthuis Groenbord, Pasteur straat, aanvang 10.00 uur. dia-lezing: Trams achter het IJzeren Gordijn', döor tramkenner K. Hoorn, aanvang 20.00 uur in de NZH-zaal, Rijnsburgerweg. informatie/praatavond Borst- voedinggroep Leiden, vanaf 20.00 uur bij Ineke van der Leek, H. Schaftstraat 3 (Stevenshof), in lichtingen tel: 312556/312967. open huis Rijnlands Christelijk Mannenkoor Vox Humana, voor ieder die zou willen zingen in een mannenkoor, aanvang 20.00 uur in de Lokhorstkerk. concert: 'Oude muziek in Oud heden', door Ensemble DelI'Ani- ma Eterna, vocale en instrumen tale werken uit de 16e, 17e en 18e eeuw, 20.15 uur. Taffehzaal, Rijksmuseum van Oudheden. voorstelling: 'De koopman van Amsterdam', door Toneelgroep De Nieuw Amsterdam, 20.15 t in de Leidse Schouwburg. voorstelling: 'Kaarsen op de tocht', door toneelgroep Spalken, aanvang 20.30 uur in het Micro- Fact, i i het in kader van de Leidse Jazz- week: 'Kroegentocht' met live-mu- ziek in tal van cafés in de binnen stad, vanaf 21.00 uur. film: 'Jazz Ball' en 'Chicago Blues', aanvang 21.15 uur in het LVC, Breestraat. Leiderdorp sport- en spelclub voor kinde ren van 8 tot 12 jaar, van 13.30 tot 15.30 uur, Sjelter (van tevoren op geven). bridgen in het Bridgecentrum Leiderdorp, Prins Bernhardstraat, aanvang 13.30 uur. Oegstgeest 10 jaar zwembad Poelmeer: MBvO-activiteiten voor ouderen, van 10.30 tot 12.00 uur; zwemin- stuif voor de jeugd, van 14.00 tot 16.00 uur. Voorschoten kindervoorstelling (vanaf 4 jaar), door Poppentheater Wellus Nietus, aanvang 14.30 uur in Cul tureel Centrum, Marijkestraat. DONDERDAG 19 JANUARI Boskoop lezing over schaakjournalistiek door Lex Jongsma, aanvang 20.00 uur in de bibliotheek. Leiden lunchconcert Anne Kevitsch, Sassier Brüll en Livette Ernest,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1989 | | pagina 14