STAD LEIDEN
Pessimisme over fusie
in het basisonderwijs
AZL-team keek nieuwe methode af
Sollicitant uit groep
minderheden krijgt
voorkeur gemeente
Vage herinnering aan 'die lelijke Kipp'
LEIDSCH DAGBLAD
Wethouder wil één organisatie
Voor deel nieuwbouw
bij Boerhaaveschool
mmmuBWMUHBum
FEf3n
Rhesusbaby's hebben baat bloedtransfusietechniek
LEIDEN Vroeger was er weinig
hoop voor zogenaamde rhesuskin-
deren. Deze ongeboren baby's lij
den aan zware bloedarmoede, om
dat de moeder antistoffen in haar
bloed heeft die de rode bloedcellen
van het kind afbreken. De zwan
gerschap eindigde meestal voortij
dig in de dood van de ongeborene.
door
Annemiek Ruygrok
Eind jaren zestig begon prof.dr.
J. Bennebroek Gravenhorst, gy
naecoloog in de vrouwenkliniek
van het Academisch Ziekenhuis,
met de toepassing van een metho
de waarbij een grote hoeveelheid
rode bloedcellen in de buikholte
van het kind werden toegediend.
Een enorme verbetering van de le
venskansen voor de ongeborene.
Sinds een jaar houdt een speciaal
team in het AZL zich bezig met een
nog betere techniek, die is 'afgeke
ken' in Parijs, waar zij werd ont
wikkeld. De techniek bestaat eruit
om in de buik van de moeder de
foetus via de navelstreng een
bloedtransfusie toe te dienen. Door
de zeer verfijnde echografie-tech
niek is het tegenwoordig in de
meeste gevallen tamelijk gemak
kelijk de navelstreng op te sporen.
Via de buikwand van de moeder
wordt een lange naald in een ader
in de navelstreng van het kind ge
stoken en het bloed toegediend.
Volgens dr. H.H.H. Kanhai van
het AZL-team, dat sinds vorig jaar
16 kinderen op een dergelijke ma
nier heeft behandeld, komen per
jaar zo'n 30 kinderen voor een der
gelijke transfusie in aanmerking.
Van de 16 kinderen vonden er 12
baat bij de ingreep en kwamen als
gezonde baby's ter wereld.
Bij vrouwen met een negatieve
rhesusfactor die in verwachting
zijn van een kind met positief
bloed kan een dergelijke behande
ling uitkomst bieden. "Er zijn mo
menten in de zwangerschap dat
een beetje bloed van het kind via
de moederkoek en navelstreng in
de moederlijke bloedcirculatie te
rechtkomt. Onder meer op het mo
ment van de bevalling kan dat ge
beuren. Maar ook bij eerdere misk
ramen of bij toepassing van de kei
zersnede. Het risico bij volgende
kinderen wordt dus steeds groter.
Het positieve bloed van het kind
komt in de circulatie van de moe
der terecht, waardoor het bloed
van de moeder antistoffen gaat
kweken. Vóór 1960 was hier niets
tegen te doen en moest je maar af
wachten of het goed ging, wat vaak
niet het geval was. Eind jaren zes
tig kwam de stof anti-D-immoglo-
buline beschikbaar. Die stof neu
traliseert het bloed van het kind
wat in de moederlijke circulatie te
recht komt. En daardoor worden
geen antistoffen opgebouwd".
Rhesusnegatieve vrouwen krij
gen zo'n prik meteen na de beval
ling. Maar dat is niet het enige mo
ment waarop positief bloed in hun
circulatie terecht kan komen. Ook
als zij vroeger eens een bloedtrans
fusie hebben gehad, kan dit het ge
val zijn. Helemaal voorkomen dat
er rhesuskinderen ontstaan, is dus
niet mogelijk. Vandaar dat dr. Kan
hai en zijn ploeg zo enthousiast wa
ren toen zij hoorden dat er in Parijs
een methode was ontwikkeld om al
in een heel vroeg stadium, zo rond
de 20 weken, bloedtransfusies toe
te passen bij foetussen waarbij het
toch dreigt mis te gaan.
Concentratie
"Van de 180.000 vrouwen die per
jaar zwanger worden in Nederland,
zijn er 150 tot 200 die antistoffen
hebben. En daarvan zijn er slechts
30 voor wie een intensieve behan
deling noodzakelijk is. Die behan
deling is nu geconcentreerd in het
Academisch Ziekenhuis Leiden".
In die 30 gevallen gaat het om
kinderen die nog niet geboren kun
nen worden, kinderen die jonger
zijn dan 32 weken. "Als je niets
doet, gaat zo'n kind dood. Ën bij ie
der volgend kind kan het alleen
maar erger worden. Het is vaak de
laatste hoop van zo'n vrouw om
een kind te krijgen".
Kanhai hoopt met deze methode
de overlevingskans van rhesuskin
deren naar de 80 a 90 procent te
brengen. Met de methode van prof.
Bennebroek Gravenhorst ligt die
kans op 60 procent. "Volgens die
methode worden geconcentreerde
negatieve rode bloedcellen in de
buikholte van het kind gebracht.
De cellen worden door de lymfeva-
ten opgenomen en komen in het
bloed van het kind terecht. Maar
als kinderen jonger zijn dan 26 we
ken, zijn de lymfevaten nog niet
sterk genoeg. Vandaar dat de be
handeling in 40 procent van de ge
vallen een teleurstelling werd".
Dat met de nieuwe methode
geen 100 procent resultaat wordt
geboekt is volgens Kanhai te wij
ten aan drie factoren: er is een risi
co van één procent dat het kind bij
de behandeling een bloeduitstor
ting oploopt, dan zijn er nog die
zeldzame gevallen dat het kind het
bloed niet oppikt en ten derde is
het soms moeilijk de navelstreng
op te sporen. Want de streng zit
vast in de moederkoek en als die
achterin de baarmoeder zit. is het
heel moeilijk om er met een naald
bij te komen.
De methode is niet 'duur'. In de
meeste gevallen zijn er drie tot vijf
transfusies nodig, waarbij de moe
der telkens drie dagen in het zie
kenhuis wordt opgenomen. Komt
het kind eenmaal 'gezond ter we
reld, dan blijft het nog lang na de
geboorte onder controle van een
kinderarts. Soms moet het kind
DONDERDAG 6 OKTOBER 1988
nog een tijdje ïjzerdruppeltjes toe
gediend krijgen. Soms zijn nog en
kele transfusies nodig. "Het bijko
mende voordeel is dat het kind
minder lang op de kinderafdeling
hoeft te blijven. Moeders kunnen
het vaak al na tien dagen mee naar
huis nemen. En dat is vooral als je
op Texel of in Maastricht woont erg
prettig".
Het gebouw op de hoek met de Witte Singel zc.l volgend jaor opgeknapt
zijn. Er zal ook een stukje nieuwbouw in de Bcerhaaveschool worden ge
pleegd. (archieffoto Wim Dijkman)
LEIDEN Wethouder Van
Dongen (onderwijs) is pes
simistisch gestemd over de
beoogde fusie tussen de
stichting 'Het Leids Studie
huis' en de Stichting basise
ducatie Leiden-Noord. De
ze laatste organisatie is
voortgekomen uit de stich
ting 'Ouders op Herhaling'.
De gemeente wil dat er in Leiden
eén organisatie komt voor basise
ducatie. En binnenkort wenst ze
daarom ook nog slechts één organi
satie op dit gebied te subsidiëren.
'Ouders op Herhaling', en later de
ADVERTENTIE
OKTOBER
NATIONALE
WOONMAAND
Vernieuw het hart
van uw (t)huis!
Ontdek nü
de mooiste waanideeën
bij uw woninginrichter
Stichting basiseducatie Leiden-
Noord, heeft zich steeds verzet te
gen de samenvoeging. De stichting
kon gedurende anderhalf jaar pro
fiteren van een overgangsregeling,
maar die loopt op 1 januari volgend
jaar af. De stichting in Leiden-
Noord verliest dan haar subsidie,
waardoor haar cursisten zijn ge
dwongen naar Het Leids Studie
huis over te stappen.
Wethouder Van Dongen had ge
hoopt dat de beide organisaties zelf
tot een vergelijk zouden kunnen
komen. Dat is echter niet gebeurd.
Vervolgens heeft de inspecteur
voor de basiseducatie nog een be
middelingspoging ondernomen.
Maar ook hij heeft geen succces ge
had, zo maakte wethouder Van
Dongen gisteren bekend tijdens
een vergadering van de raadscom
missie voor onderwijs.
De wethouder wil nu op korte
termijn een gesprek met de Stich
ting basiseducatie Leiden-Noord.
Ze hoopt de stichting alsnog over
te halen met het Studiehuis te fuse
ren. Van Dongen is daarover echter
pessimistisch gestemd. Van een
voorzetting van de subsidie aan
'Leiden-Noord' zal echter geen
sprake zijn.
Leiderdorp
Studiehuis-bestuurslid Van
Meijgaarden waarschuwde giste-
Met fiets op fiets
LEIDEN - Na een korte achtervol
ging heeft de politie gisteravond
een jongen opgepakt die op de Vijf
Meilaan met een fiets op zijn rug
fietste. Toen hij werd gesommeerd
te stoppen, sloeg de jongen óp de
vlucht, eerst op de fiets, later lo
pend. Na een achtervolging door
een vijver kreeg een agent hem te
pakken. De jongen heeft tot nu toe
geweigerd zijn identiteit te onthul
len. Vermoedt wordt dat beide fiet
sen gestolen zijn.
ren overigens dat zijn stichting in
de problemen komt wanneer zij -
op het laatste moment - volledige
groepen van 'Leiden-Noord' moet
overnemen. "Enige cursisten zijn
nog wel te doen. Maar het inpassen
van hele groepen wordt hoe langer
hoe moeilijker. Vandaar dat we
'Leiden-Noord' hebben gevraagd
ons vóór 1 oktober te melden wat
men van plan is. Op dat verzoek
hebben we echter nog geen ant
woord gekregen".
Van Meijgaarden verklaarde gis
teren dat het 'Studiehuis' ook een
gesprek wil met de gemeente Lei
derdorp. Die gemeente wil haar ei
gen basiseducatie beginnen. Op dit
moment volgen veel mensen uit
die plaats cursussen bij de Leidse
stichting. Wanneer Leiderdorp
voor zichzelf begint, en die mensen
daar niet kunnen worden ge
plaatst, dreigen ze volledig buiten
de boot te vallen. "Daarom hopen
we dat Leiderdorp zich bij Leiden
aansluit. Dat zou het allemaal veel
gemakkelijker maken", aldus Van
Meijgaarden.
Hoogheemraad
Van Rossem weg
LEIDEN Ir. J.M. van Rossem
treedt met ingang van 1 januari uit
het college van Dijkgraaf en Hoog
heemraden. Als hoogheemraad be
heert hij de portefeuille financiën.
Van Rossem, die volgend jaar de
pernsioengerechtigde leeftijd be
reikt, wordt opgevolgd door
A.C.M. Menken. De verenigde ver
gadering van het Hoogheemraad
schap van Rijnland besloot giste
ren om hem als eerste op de voor
dracht aan de Kroon te zetten.
Dijkgraaf E.H. van Tuyll van
Serooskerken herinnerde er aan
dat in 1516 de Kroon voor de laatste
maal afweek van de voordracht
van het hoogheemraadschap zelf.
Menken is president van Menken
Landbouw in Wassenaar.
LEIDEN Aan de Boerhaave
school, die een ingrijpende renova
tie ondergaat, wordt ook een ge
deelte nieuw bijgebouwd. Dit stuk
moet een verbinding vormen tus
sen de beide panden van de school
aan het Noordeinde. De nieuw
bouw zal bovendien dienst gaan
doen als kantine. Het is de bedoe
ling dat tijdens de opknapbeurt
ook een lift in de school wordt aan
gebracht.
De raadscommissies voor onder
wijs en financiën zijn gisteren ak
koord gegaan met de kosten voor
het renovatie- en nieuwbouwplan.
De opknapbeurt voor de school
kost de gemeente ruim 1,5 miljoen
gulden. Een gedeelte van dat be
drag, ruim twee ton, krijgt Leiden
terug van het rijk. De school staat
op de Monumentenlijst.
De gemeenteraad besloot al eer
der de school te laten opknappen.
De panden bevonden zich in een
zeer slechte staat. Bovendien vol
deden ze niet meer aan de eisen die
tegenwoordig aan een schoolge
bouw worden gesteld. Een van de
twee panden is inmiddels gereno
veerd. Op korte termijn zal met het
andere pand, dat op de hoek met de
Witte Singel, worden begonnen.
Naar verwachting is de renovatie
volgend jaar afgerond.
INFORMATIE-AVOND - In
buurthuis De Pancrat wordt dins
dag 11 oktober om 20.00 uur een in-
formatie-avond gehouden over de
inrichting va»i het gebied rond de
nieuwbouw op het vroegere ir.
Driessenplein.
Tijdens de avond presenteert de
gemeente de plannen voor de her
indeling van de Oude Rijn en een
gedeelte van de Middelstegracht.
Ook komt de inrichting van het
binnenterrein van het complex ter
sprake.
LEIDEN De gemeente streeft er
naar meer mensen van buitenland
se afkomst in dienst te nemen. Met
een aantal maatregelen hoopt zij
dat over driejaar rond vier procent
van de gemeente-ambtenaren uit
zogeheten etnische minderheden
bestaat. De raadscommissies voor
onderwijs en financiën zijn giste
ren akkoord gegaan met de maatre
gelen.
De gemeente hoopt meer men
sen van buitenlandse afkomst aan
te trekken door hen een voorkeurs
behandeling te geven bij sollicita
ties. Dit zou dan op dezelfde ma
nier moeten gaan zoals dat nu bij
vrouwen gebeurt. Een 'buitenland
se' vrouw krijgt daarbij weer de
voorkeur boven een vrouw van Ne
derlandse afkomst.
Omdat mensen uit etnische min
derheidsgroepen veelal een lage
opleiding hebben, en dus niet snel
voor een hogere functie in aanmer
king zullen komen, wil de gemeen
te hen extra begeleiden en scholen.
En wanneer iemand als eerste 'bui
tenlander' op een afdeling komt te
werken, wil het gemeentebestuur
tegelijkertijd een tweede kandi
daat van buitenlandse afkomst
aannemen. Op die manier wil zij
SPAARPOTTEN - In museum De
Lakenhal heeft van 15 oktober tot
en met 8 januari de tentoonstelling
'Verzameld en getoond, spaarpot
ten' plaats. Uit een particuliere col
lectie wordt een deel van de enor
me hoeveelheid spaarpotten ge
toond. Museum De Lakenhal is
van dinsdag tot en met zaterdag ge
opend van 10.00 tot 17.00, op zon
en feestdagen van 13.00 tot 17.00
Omwonenden
tegen bouw op
plek van school
LEIDEN Omwonenden van de
Beatrixschool aan de Herensingel
bieden wethouder van volkshuis
vesting Tesselaar op dinsdag 11 ok
tober handtekeningen aan tegen
bebouwing van het speelterrein
van de school. De handtekeningen
zijn opgehaald in de Nassaustraat,
Mecklenburgstraat, gedeelten van
de Os- en Paardenlaan en de Spoor-
laan.
De gemeente wil op de plaats van
de school een centraal-wonenpro-
ject realiseren. Ook bestaan er
plannen om het speelterrein van de
school aan de Mecklenburgstraat
te bebouwen. De bezwaren van de
bewoners richten zich voorname
lijk tegen bebouwing van het
schoolterrein. Zij zijn van mening
dat er dringend behoefte bestaat
aan een speelplaats in de buurt.
voorkomen dat deze mensen zich
al te zeer geïsoleerd gaan voelen.
Ëeiden wil ruime bekendheid
gaan geven aan de maatregelen. De
gemeente hoopt overigens dat be
drijven haar voorbeeld overnemen,
en ook meer mensen van buiten
landse afkomst in dienst nemen.
Van Lint (Links Leiden) drong er
bij het college op aan ook zo veel
mogelijk 'buitenlanders' te benoe
men in leidinggevende functies.
Daarvan zou een enorme stimulans
uitgaan voor mensen uit etnische
groepen. Als voorbeeld noemde hij
een eventuele vacature voor een
personeelsconsulent. Als zich van
zelf geen geschikte 'buitenlandse'
kandidaten zouden aandienen,
moet de gemeente net zo lang zoe
ken tot zij er wel een heeft gevon
den. Het college beloofde dit te zul
len doen wanneer zo'n geval zich
zou aandienen.
Jochie pakt de trein
LEIDEN De politie heeft gister
middag in de trein naar Den Haag
een drie jaar oud jochie aangetrof
fen dat op eigen gelegenheid reis
de. Leter bleek dat het jongetje in
Alkmaar thuishoorde waar hij ook
op de trein was gestapt. Zijn vader
heeft hem gisteravond opgehaald.
Knokpartij tussen
Minervanen en
Amsterdammers
LEIDEN In sociëteit Minerva aan
de Breestraat heeft zich gister
avond een vechtpartij voorgedaan
tussen twee Amsterdammers (22
en 24 jaar) en een groep Minerva
nen. De Amsterdammers die geen
lid waren van de sociëteit weiger
den het pand te verlaten. Bij de
knokpartij die volgde liepen diver
se mensen een bloedneus op. Eén
Minervaan moest naar het zieken
huis voor een gebroken neus. Bei
de partijen hebben tot nu toe geen
aangifte gedaan.
Tweetal bekent
auto-inbraken
LEIDEN - Twee mannen uit Roelo-
farendsveen (18 en 19 jaar) hebben
bekend vijf autoinbraken in Lei
den te hebben gepleegd. Vier in
braken hadden plaats in de nacht
van 1 op 2 oktober op het Stations
plein. Daarbij werd audioappara-
tuur buitgemaakt. De politie heeft
hiervan echter geen enkele aangif
te ontvangen. De twee jongens
werden zondag aangehouden in
Lisse wegens het plegen van inbra
ken.
Oorlogsmisdadiger uit politie-archief verdwenen
LEIDEN Oorlogsmisdadiger Abraham
Kipp werkte vermoedelijk slechts korte tijd
in Leiden als politieagent. In het archief van
de Leidse politie is niets meer te vinden over
de man die onlangs in Buenos Aires werd op
gespoord door twee verslaggevers. Gepensio
neerde agenten weten zich hem nog slechts te
herinneren als 'die lelijke Kipp'.
Het is onwaarschijnlijk dat Kipp in deze
korte tijd oorlogsmisdaden heeft gepleegd.
Onderzoekers van het Leidse verzet prof. I.
Schöffer en M.J. Schwegman zijn Kipp in
hun onderzoek niet tegengekomen. Schóffer
zegt de naam Kipp alleen te kennen van de
Velsense affaire. Na Leiden is Kipp naar Ede
en Velsen verhuisd waar hij wel gruweldaden
verrichtte waarvoor, hij bij verstek ter dood is
veroordeeld.
Verzetsmensen uit Leiden hebben ook
nooit te maken gehad met Kipp die later be
kend werd als 'de beul van Ede'. Volgens me
vr. H. Stoffels uit Noordwijk waren verzets
mensen doorgaans heel goed op de hoogte
welke politieagenten 'goed' en welke 'fout'
waren. Overigens is het volgens haar niet zo
vreemd dat Leidse verzetsmensen Kipp niet
kennen, omdat het verzet in de stad pas in
1942 goed van de grond kwam.
Volgens politie-woordvoerder Graveland
kan niet worden achterhaald wanneer precies
de op 1 september 1940 in Leiden als agent
tweede klas aangestelde Kipp, de stad Leiden
weer verliet. Het dossier is om onbekende re
den verdwenen en ook is in het Leidse archief
geen foto te vinden waarop hij staat.
Wel is duidelijk dat de door dadendrang be
vangen Kipp snel naar eenzelfde functie in
Ede solliciteerde. De motivatie van deze ver
huizing lijkt te zijn dat Kipp al enkele jaren
geregeld in Ede vertoefde, omdat zijn zwager
en de zuster van zijn verloofde er woonden.
Nog voor Kipp in Leiden in dienst trad was
hij al blokhoofd bij de NSB, was hij lid van
het Rechtse Front en van de Germaanse SS.
Volgens Graveland zal de 'foute' commissaris
U. Hoffman ook niet vreemd zijn geweest aan
Kipps aanstelling in Leiden. Hoffman wer.l
door de Duitse bezetter op de plaats gezet van
commissaris R.J. Meijer.
Dat Kipp langer dan enkele maanden in
Leiden werkzaam is geweest acht Graveland
ook uitgesloten. "Het is in elk geval te kort ge
weest om een goed beeld van de man te vor
men. Er zijn geen dingen gebeurd die de toen
malige agenten nog levendig voor de geest
staan. Een man van zo'n kaliber moet van
zich hebben laten spreken als hij bijvoor
beeld een jaar in Leiden zou hebben ge
werkt".
ADVERTENTIE
Lekker pittig
met puur mager
rundvlees.
"Als je niets doet, gaat zo'n kind dood. En het is vaak de laatste hoop van zo'r
STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN STAD LEIDEN
