Een miljoen voor
tip in zaak-Heijn
Losgeld slechts gedeeltelijk overhandigd
'Er is niet klungelig gehandeld'
'Alle opsporingsregisters opengetrokken'
Analyse brieven en bandjes vormen enige
houvast voor signalement van ontvoerders
Ahold: gedrag van pers
was geen groot succes
DINSDAG 29 DECEMBER 1987
EEBEKEE
BLOEMENDAAL (GPD/ANP) - Het Ahold-concern heeft een beloning van een miljoen
gulden uitgeloofd voor de tip, die leidt tot de ontknoping van de ontvoering van Gerrit Jan
Heijn. Vandaag staat een Ahold-advertentie in een groot aantal binnen- en buitenlandse
dagbladen, waarin de beloning wordt aangekondigd. Volgens justitie is nog niet eerder
zo'n hoge beloning uitgeloofd.
In de advertentie staan ook de
voorwaarden voor uitkering van
het tipgeld: de aanwijzingen moe
ten leiden tot het vaststellen van de
huidige verblijfplaats van Gerrit
Jan Heijn, de aanhouding van zijn
ontvoerders en de terugbezorging
van het inmiddels betaalde losgeld.
Dat is gisteren bekend gemaakt
op een gezamenlijke persconferen
tie van politie, justitie en Ahold in
het gemeentehuis van Bloemen-
daal. De door zo'n 150 journalisten
uit binnen- en buitenland bezochte
persconferentie vormde het feite
lijke einde van de op 15 september
ingestelde informatiestop rond de
ontvoering van de Ahold-topman.
De kans dat Heijn na 111 dagen
ontvoering nog in leven is, wordt
zeer klein geacht.
Met het opheffen van de informa
tiestop rond de ontvoering van
Gerrit-Jan Heijn kan de politie nu
"alle opsporingsregisters open
trekken". De Amsterdamse com
missaris K. Sietsma, die bij het on
derzoek is betrokken, zei te hopen
dat de ontvoerders door het "mobi
liseren van de samenleving" spoe
dig kunnen worden aangehouden.
Satanisch
De ontvoerders hebben het
Ahold-concern in totaal dertien
brieven gestuurd. De familie Heijn
antwoordde daarop in de vorm van
advertenties. Volgens comissaris
Sietsma stelden de ontvoerders
zich "rigide" op en waren hun brie
ven soms "satanisch" van aard.
Op 17 september sturen de ont
voerders een cassettebandje met
daarop de stem van Heijn. Ook de
sleutel van diens auto werd ge
stuurd. Heijn zegt op dit bandje
zich goed te voelen. De vierde brief
van de ontvoerders - op 30 septem
ber - bevat voor het eerst de los-
geldeis: in totaal 12.000 bankbiljet
ten en 1000 eerste klas geslepen
diamanten.
Over die diamanten wordt later
uitgebreid onderhandeld, want
Ahold liet weten dat het zeker een
half jaar zou duren voordat een der
gelijke partij beschikbaar is, als de
stenen al leverbaar zouden zijn.
Ahold waarschuwde de ontvoer
ders bovendien voor de nodige pu
bliciteit.
De ontvoerders zijn hierover ont
stemd, zo blijkt uit hun vijfde brief
op 6 oktober. Heijn wordt "ge
straft": hij mag niet meer lezen.
Zijn bril wordt naar de familie ge
stuurd. De ontvoerders willen bij
wijze van boete ook één ton meer
losgeld.
Er wordt later verder onderhan
deld over de diamanten. De ont
voerders sturen in hun zesde brief
op 14 oktober een deel van de lin-
kerpink van Heijn. Het li
chaamsdeel zit in een filmkokertje.
De losgeldeis wordt herhaald,
evenals de diamanteneis.
De ontvoerders gaan uiteindelijk
toch akkoord met de voorstellen
van de familie. Dat blijkt uit een ze
vende brief op 21 oktober.
De familie Heijn heeft inmiddels
om een nieuw levensteken ge
vraagd: in een van hun adverten
ties willen ze weten: hoe heette de
zwarte kruier op St. Maarten? Een
direct antwoord komt er niet. Er ar
riveert tegelijk met de negende
brief weliswaar een bandje met
Heijn's stem, maar die telt daarop
alleen van 11 tot en met 19. De ont
voerders voegen eraan toe, dat de
geestelijke en medische toestand
van Heijn "hulpbehoevend" is.
De familie Heijn verlangt een
nieuw levensteken in de vorm van
een kleurenfoto met een recente
krant. Die wordt niet gestuurd.
Okura-hotel
Een elfde brief op 12 november
bevat instructies voor de losgeldrij
der van de familie Heijn. Hij moet
in het Amsterdamse Okura-hotel
wachten op een telefoontje. Het
gaat echter mis: de losgeld-rijder
gaat weg, voordat er wordt gebeld.
Op de vraag waarom de Ahold-rij-
der op 12 november niet langer
heeft gewacht, antwoordde com
missaris Sietsma dat het accent op
de nacht van 13 november is ge
legd. Die mogelijkheid hadden de
ontvoerders zelf geopperd.
Bovendien waren er grote risi
co's verbonden aan het langer par
keren van de auto met het losgeld.
Het kenteken was al in een adver
tentie in de krant gemeld en daar
door bekend bij de Amsterdamse
onderwereld. Tijdens de tweede
nacht liep het bijna mis toen de au
to naast de losgeldwagen werd ge
kraakt, aldus Sietsma.
In de vroege ochtend van 27 no
vember wordt opnieuw "gereden".
Een deel van het losgeld wordt
langs de rijksweg A-12 bij Arnhem
gedumpt. De overdracht van het
resterende deel mislukt. Via het
NOS-Journaal is iedereen nog de
zelfde dag op de hoogte.
De dertiende en laatste brief
komt binnen op 9 december, drie
maanden nadat Heijn is ontvoerd.
De losgeldrijder moet zich weer ge
reed houden, zeggen de ontvoer
ders, maar zij laten niet meer van
zich horen. De familie Heijn stelt
op 19 december een ultimatum.
Ook daarop reageerden de kidnap
pers niet.
Een beeld, van de persconferentie in het gemeentehuis van Bloemendaal.
BLOEMENDAAL (GPD) - De
ontvoerders van Gerrit Jan Heijn
hebben slechts een deel van het ge
vraagde losgeld in hun bezit. Nadat
tweemaal tevergeefs een poging
was ondernomen om het losgeld te
overhandigen, vond uiteindelijk
bij Wolfheze een gedeeltelijke
overdracht plaats van 450.000 gul
den in baar geld en 1236 diamanten
met een waarde van 7,7 miljoen
gulden.
Het restant (acht miljoen gulden
in bankbiljetten) werd niet over
handigd, omdat de losgeldrijder
van Ahold bij een AH-filiaal in Arn
hem voor een gesloten deur stond.
Op de persconferentie gisteren
werd duidelijk dat de ontvoerders
tot vier maal toe hadden gebeld
naar de betrokken vestiging om
een vervolg-afspraak met de los
geldrijder te maken.
Twee eerdere pogingen om het
totale losgeld van 16,1 miljoen gul
den te overhandigen, mislukten.
De Ahold-medewerker, die door de
ontvoerders met de naam Rosa was
betiteld, kreeg de opdracht zich
naar het Okura-hotel in Amster
dam te begeven. Daar zou hij in de
nacht van 12 op 13 november tus
sen 11 uur 's avonds en zeven uur 's
ochtends telefonisch opdracht krij
gen wat hij met het losgeld moest
doen.
Omdat het telefoontje van de
ontvoerders uitbleef, besloot de
politie 's nachts om twee uur de
operatie af te blazen. Een half uur
na het vertrek van de Ahold-mede
werker meldde een van de ontvoer
ders zich. Een deel van dit gesprek
werd maandag via radio en televi
sie uitgezonden in de hoop dat ie
mand de stem zou herkennen.
Na dit eerste telefoontje meldde
de onbekende zich een tweede
maal, waarbij hij een boodschap
voor 'Rosa' achterliet. De Ahold-
medewerker moest rijden naar
Alkmaar, waar langs de A-9, ter
hoogte van hectometerpaal 70.7, de
volgende instructie klaar zou lig
gen. De politie trof daar een klinker
aan, waarop een boodschap was
bevestigd. 'Rosa' moest naar par
keerplaats De Horn op de weg Den
Oever-Hoorn, ter hoogte van Abbe-
kerk. Daar werd opnieuw een aan
wijzing gevonden, die verwees
naar een parkeerplaats even voor
bij Monnickendam, langs de N 247.
richting Amsterdam. Daar werd
echter niets aangetroffen.
Een dag later ging de losgeldrij
der wederom naar het Okurahotel,
omdat de ontvoerders hadden la
ten weten de transactie bij een
eventuele mislukking 24 uur later
te willen herhalen. De ontvoerders
lieten die avond echter niets van
zich horen.
De derde poging om het losgeld
en de diamanten te overhandigen,
lukte ten dele. In de vroege och
tend van vrijdag 27 november (om
streeks half drie) kwam bij het
Ahold-concern in Zaandam een te
lefoontje van de kidnappers bin
nen met de mededeling dat 'Rosa'
moest rijden naar hectomoterpaal
75.2 langs rijksweg A-12 (Utrecht-
Arnhem). Hij trof ook daar een
klinker aan met een briefje met de
boodschap door te rijden naar hec
tometerpaal 117.3. Daar lag de op
dracht om de hele partij diamanten
en een deel van het geld in een plas
tic zak te deponeren. Met de rest
van het losgeld moest hij zich naar
het AH-filiaal aan de Van Pabst-
straat in Arnhem begeven.
Nadat 'Rosa' om tien over vijf
een deel van het losgeld op de aan
gewezen plaats had achtergelaten,
reed hij richting Arnhem. Onder
weg belde hij met het hoofdkan
toor in Zaandam om de weg te vra
gen naar het bewuste filiaal. Het
pand was echter gesloten, waar
door 'Rosa' niet kon reageren. Om
de mogelijk in de buurt geposteer
de ontvoerders duidelijk te maken
dat hij de winkel niet binnen kon,
bleef de chauffeur demonstratief
voor de deur staan. Via het hoofd
kantoor werd ondertussen uitge
zocht wie de sleutel van de winkel
had.
Pas om zeven uur arriveerde de
filiaalhouder. Later werd vastge
steld dat tussen zes en half zeven
vier keer door de ontvoerders is ge
beld. De kidnappers lieten daarna
niets meer van zich horen. Inmid
dels had de politie geconstateerd
dat de plastic zak met inhoud bij
Wolfheze door een onbekende was
weggehaald.
Tot 9 december hielden de ont
voerders zich gedeisd. Toen ont
ving Ahold een nieuwe brief, de
dertiende en laatste, waarin om de
rest van het losgeld werd gevraagd.
Bij een geslaagde overdracht zou
Gerrit Jan Heijn nog voor Kerstmis
worden vrijgelaten. Ahold moest
ervoor zorgen dat de losgeldrijder
24 uur per dag toegang in alle AH-
filialen zou kunnen krijgen. Een
preciese opdracht van de ontvoer
ders zou later volgen. De familie
stemde met het voorstel in via een
advertentie in de kranten van 11
december.
Ondanks dit bericht, dat in de
kranten van maandag 21 december
nog eens met klem werd herhaald,
reageerden de ontvoerders niet
meer. Zij hebben het risico van een
tweede aflevering kennelijk niet
meer willen nemen.
ADVERTENTIE
BLOEMENDAAL (GPD/ANP) -
De ontvoerders van Gerrit Jan
Heijn *zijn vermoedelijk mensen
met een criminele achtergrond op
het gebied van inbraak en diefstal.
De groep is klein en bestaat uit niet
meer dan vijf personen, onder wie
mogelijk een vrouw. Zeker is dat er
in elk geval twee of meer Neder
landse ontvoerders zijn en het
wordt niet uitgesloten dat er ook
buitenlanders bij de kidnap be
trokken zijn.
Het recherchebijstandsteam, dat
deze veronderstellingen heeft ge
uit bij een analyse van de mogelij
ke daders, gaat ervan uit dat de ont
voerders 'zeer gedisciplineerd' te
werk zijn gegaan.
De stijl van de dertien brieven,
die de ontvoerders in de loop van
de afgelopen ruim drie maanden
hebben gestuurd, is 'ambtelijk en
quasi formeel'. Een gedragskundi-
ge van de politie vermoedt dat het
merendeel van de brieven is ge
schreven door een vrouw met een
mavo-opleiding, die een taalge
bruik probeert te hanteren dat bij
een hoger opgeleide past.
De politie heeft verder twee
bandjes met daarop de stemmen
van ontvoerders. Een stem is opge
nomen in de nacht van 12 op 13 no
vember. Een van de ontvoerders
belde omstreeks half drie het Am
sterdamse Okurahotel en vroeg om
de heer Rosa, de afgesproken naam
voor de losgeldrijder van Ahold.
Deze was echter na uren wachten
half uur uur eerder vertrokken,
n de politie ervan
niet meer zou wor-
omdat Ahold
uitgingen dat
den gebeld.
Omdat de politie zogenoemde
'vangers' had aangebracht op de te-
In het AVRO-programma Opsporing verzocht werden deze Chinese
schoenen van zwart linnen met een bruine zool getoond. Dezelfde schoenen
zouden zijn gedragen door een man die zich vlak voor de ontvoering ver
dacht heeft opgehouden bij het huis van de familie Heijn. (foto anpi
lefoonlijnen van het hotel, kon het
gesprek op de band worden opge
nomen. Stemmendeskundigen en
kenners van dialecten hebben de
voorzichtige conclusie getrokken
dat de betrokken ontvoerder wel
licht een Indonesische afkomst
heeft.
Overigens is niet iedereen het
daar over eens. Een van de dialec
tologen houdt het op ierrictfnd uit
het oosten van NederlamJ, uit
Overijssel of Gelderland. Waar ze
het wel over eens zijn, is dat deze
ontvoerder tussen de 25 en 40 jaar
oud is.
Commissaris Sietsma, adviseur
bij het huidige onderzoek en leider
van eerdere onderzoeken naar de
ontvoeringen van Heineken en zijn
chauffeur Doderer en van het meis
je Valerie Albada Jelgersma,
noemt de ontvoerders 'irrationele'
mensen. De wijze waarop ze de fa
milie Heijn onder druk hebben wil
len zetten vindt Sietsma volstrekt
verwerpelijk.
Zo ontving Ahold op 14 oktober
een brief, waarin ook een kokertje
met een gedeelte van de linker-
pink. In het briefje lieten de ont
voerders hun ergernis blijken over
het feit dat de familie en Ahold er
nog niet in waren geslaagd de ge
vraagde diamanten aan te kopen.
Sietsma bespeurt in deze brief een
'satanische ondertoon', aangezien
de ontvoerders schreven dat het
gemis van zijn linkerpink Gerrit
Jan vast problemen zou opleveren
tijdens het pianospelen.
In het AVRO-programma 'Op
sporing verzocht' zijn de kijkers
onder andere vragen gesteld met
betrekking op het filmrolletje
waarin het pinkdeel van Gerrit Jan
Heijn zat. De politie is zeer geïnte
resseerd in het kokertje van het
filmrolletje omdat gebleken is dat
het betrokken kokertje op de Ne
derlandse rriarkt slechts bij enkele
tientallen is verkocht, terwijl de
produktie in 1973 is stilgelegd. Het
kokertje is gebruikt voor een zoge
noemde dia-rolfilm (8 opnamen)
met een beeldformaat van 28 maal
40 millimeter van het type Kod-
achrome.
Mededeling aan de cliënten van de apotheken
in de regio Leiden, t.w. Leiden, Leiderdorp,
Oegstgeest en Voorschoten.
Per 1 januari komt er een nieuwe tariefstructuur voor geneesmidde
len, zowel in de ziekenfondssector als in de particuliere sector. De
ze veranderingen zullen ingrijpend zijn. De ziekenfondsverzeker
den zullen weinig of niets van de nieuwe maatregelen merken. De
2,50 eigen bijdrage zal blijven bestaan en zijn recept zal via het
ziekenfonds verrekend worden.
Voor de particuliere sector ontstaan geheel nieuwe prijzen. De mar
ge op het in de apotheek afgeleverde geneesmiddel verdwijnt. De
prijs, die de consument uiteindelijk in de apotheek moet betalen
komt voortaan tot stand doordat op de inkoopprijs van het genees
middel een vaste opslag voor de kosten van de apotheek wordt ge
zet. Deze opslag is door de overheid vastgesteld en is in geheel Ne
derland gelijk.
De maatregel is een overheidsmaatregel. Het is een patiëntonvrien-
delijke en bureaucratische maatregel. De medewerkers in de apo
theek zullen u een en ander duidelijk maken.
Wij hopen dat u hiervoor begrip zult hebben en vertrouwen op u aller
medewerking.
De gezamenlijke apothekers
uit de Leidse regio
BLOEMENDAAL (GPD) - Er moeten afspraken worden gemaakt tussen
justitie, politie en media over de berichtgeving in delicate zaken, zoals
ontvoeringen. Dit brachten Ahold-topman Zwartendijk en de korpschef
van de gemeentepolitie Bloemendaal, A. Brinkman, gisteren naar voren.
Het gedrag van de pers is volgens hen geen groot succes geweest. Minis
ter Korthals Altes (justitie) wijst het maken van afspraken echter af.
Zwartendijk sprak zijn waardering uit over de terughoudendheid waar
mee de media de ontvoering behandelde, maar toonde zich uiterst teleur
gesteld over de wijze waarop een aantal media later inging op de lopende
ontwikkelingen. Volgens hem is hierdoor een snelle afwikkeling van de
ontvoering nadelig beïnvloed.
Korpschef Brinkman van Bloemendaal zei dat nog niet kan worden
overzien in hoeverre enkele publicaties schadelijke gevolgen heeft gehad
voor Gerrit Jan Heijn. De Amsterdamse recherchecommissaris K. Siets
ma durfde niet te zeggen of de informatiestop mogelijk ook nadelig heeft
gewerkt voor het politieonderzoek.
Beide politiemensen stelden dat een discussie noodzakelijk is over de
rol van de pers die een eigen verantwoordelijkheid heeft, en de rol die
voor justitie en politie in dit soort criminele zaken is weggelegd. In zijn
brief aan de Tweede Kamer wijst minister Korthals Altes op de eigen ver
antwoordelijkheden van de hoofdredacties. Algemeen geldende proce-
dure-regels bieden volgens Korthals Altes ook geen oplossing voor een
veelheid van verschillende gevallen en omstandigheden.
Commissaris Sietsma verdedigt optreden politie
BLOEMENDAAL (GPD) - "We
hebben niet klungelig of amateu
ristisch gehandeld", aldus recher
checommissaris Sietsma gisteren
over de overdracht van het losgeld.
De politie heeft bij de overdracht
langs de snelweg Utrecht - Arnhem
uitsluitend gebruik gemaakt van
spraakvervormers, zodat de ont
voerders de onderlinge gesprek
ken van de rechercheurs niet heb
ben kunnen verstaan. Ook de pers
is niet in staat geweest deze radio
verbindingen af te luisteren.
De gesprekken die het NOS-
journaal heeft uitgezonden en die
veel kritiek op de politie tot gevolg
hadden, hebben pas uren later na
de overdracht plaats gevonden. De
politie was op dat moment bezig
met sporenonderzoek bij de boom
waar de tas met losgeld door de
ontvoerder was weggehaald.
Volgens Sietsma heeft de politie
zich aan de afspraak met de familie
gehouden om zich zeer terughou
dend op te stellen. Voorkomen
moest worden dat degene die het
losgeld kwam afhalen zou ontdek
ken dat er politie in de buurt was.
De helikopter die het NOS-jour-
naal liet zien, is pas enkele uren na
de aflevering van geld en diaman
ten boven de bewuste plek gaan
hangen. De overdracht vond rond
vijf uur in de ochtend plaats, ter
wijl de televisie om kwart voor ne
gen zijn gemaakt. Ook ontkende
recherchecommissaris Sietsma dat
er een stoet politiewagens vanuit
Haarlem richting Arnhem is gere
den, zoals het Journaal suggereer
de.
Minister Korthals Altes (justitie)
schrijft in een brief aan de Tweede
Kamer dat het contact tussen de
verschillende politie-eenheden
weliswaar niet letterlijk kon wor
den gevolgd, maar dat zendama
teurs door middel van onderlinge
kruispeilingen konden vaststellen
in welke regio de bedoelde uitzen
dingen plaats vonden. Vervolgens
hebben zij ter plaatse de gecodeer
de mobilofoons opgespoord. Dat
was niet moeilijk omdat de politie
auto's met radio stil stonden.
De zeer vergaande technische
mogelijkheden van deze zendama
teurs is groter gebleken dan tot
dusverre bekend was, zegt de mi
nister. Korpschef A. Brinkman van
de gemeentepolitie Bloemendaal
merkte tijdens de persbijeenkomst
op dat de pers en radio-afluiste
raars hebben gewerkt met niet toe
gestane apparatuur om daarmee de
acties van de politie te traceren.
De politie heeft op 8 december
een losgeldoverdracht gesimu
leerd met als doel te onderzoeken
Commissaris Sietsma.
hoe de pers en afluisteramateurs
zich gedragen. Na die nep-over-
dracht heeft de politie invallen ge
daan bij twee "afluister-freaks",
die nauwe contacten onderhielden
met persvertegenwoordigers. De
politie nam bij hen geavanceerde
apparatuur en frequentielijsten in
beslag.
