Dagelijkse strijd om eten
en voor leven in Etiopië
Voedselhulp is niet altijd even welkom
Reportage
Goede wensen voor opvarenden mijnenvegers in Golf
DONDERDAG 24 DECEMBER 1987
Enkele wejcen terug luid
den de Nederlandse hulp
verleningsorganisaties op
nieuw de noodklok voor
Afrika. Zoals dat ook ge
beurde in 1984-1985. Hoe
hard 'Afrika Nu' (giro 555)
nodig is, zag onze verslagge
ver die een week lang in een
der ergst door honger en
droogte getroffen Afrikaan
se landen verbleef. Zonder
de steun van buitenaf han
gen de levens van enkele
miljoenen aan een zijden
draad. Een indrukwekkend
relaas vanuit het rampge
bied in Noord-Etiopië.
door
Peter Contant
MEKELE. ASMERA - De kleine
Kebede loopt meteen naar me toe
als hij me ziet op de voedseldistri
butieplaats. We staan ergens tus
sen Kwiha en May Mekden in het
door honger en droogte zo ernstig
getroffen oostelijke en centrale
deel van de provincie Tigre. De zon
staat op z'n hoogst. In die verzen
gende hitte op een troosteloze kale
vlakte zitten honderden hongeri-
gen te wachten op het moment dat
ze hun maandrantsoen meel kun
nen meenemen.
Kebede wil mijn tas dragen. Hij
staat erop. Hij gooit de ballast zelf
verzekerd over z'n smalle schou
dertjes. gehuld in een paar lompen.
Met éen handje pakt hij mijn mid
delste vinger van mijn linkerhand
en trekt me mee. Hij babbelt lieve
woordjes die ik niet versta. Hij
wijst met zijn andere handje naar
de kale rotsachtige verte; daar er
gens moet zijn hutje liggen.
We gaan zitten op een rots. Kebe
de loert aandachtig naar me; die
vreemde witte man die hij heeft
uitverkoren tot z'n vriend. Met een
stokje slaat hij op de gele keiharde
grond. Lieve donkere ogen kijken
me haast smekend aan. Langzaam
doet hij zijn mondje open en wijst
met een vinger op zijn keelgat. Hij
wil eten. Doorpriemende oogjes
blijven vol verwachtigen recht in
mijn ogen kijken. Ik voel tranen
branden, maar daaraan heeft die
kleine niets. Hij heeft liever die
paar stukjes kauwgum die ik nog
heb. Veel is het niet. maar een kin
derhand is gauw gevuld. Hier ze
ker.
We lopen verder. Kebede wijst
z'n buren aan; z'n echte vriendjes
en z'n ezel waarmee hij zo terug
moet met het meel. Een oudere
man komt moeizaam op ons toegel
open. Hij laat z'n donkerrood ge
kleurde bovenbeen zien; een infec
tie. Tsehai. een klein meisje, kan
met het rechteroog moeilijk kijken.
Er loopt wondvocht uit. Vliegen
cirkelen rond haar hoofdje. Sol-
mon toont mij met enige trots zijn
zoon. Het ventje wil niet groeien.
Het huilt voortdurend. Moeder
Nigist probeert het kind temidden
van de wachtenden nog maar eens
te voeden. Ze geeft de baby de
borst en probeert met kirrende ge
luidjes z'n aandacht te trekken.
Een oudere vrouw heeft zichzelf
verstopt in een flanellen doek. Al
leen haar magere gezicht komt er
door. Ze wil m'n hand aanraken.
Langdurig houdt ze me vast. Met
een nietszeggende blik staart ze uit
over de verre dorre vlakte waarop
de zon maar blijft branden.
Strijd
Het is maar een greep uit de hon
derden probleemgevallen die hier
bij elkaar zitten. Iedereen die hier
zit kent leed en iedereen weet dat
van elkaar. Maar met elkaar probe
ren ze er nog het beste van te ma
ken. Gedeelde smart is nu eenmaal
halve smart. Maar hoeveel rek zit er
nog in deze strak gespannen boog?
Het leven hier is een grote strijd te
gen de dood. De dood die elke keer
z'n opwachting maakt en zich aan
kondigt met droogte en honger.
Eerst was de oogst zijn prooi,
toen veel van de ossen en nu loert
hij op de mensen. De distributie-
plek is de enige ontsnappings
plaats. In heel Tigre en Eritrea zijn
in totaal tientallen van deze kunst
matig gecreëerde oases. Alleen
door hier het voedsel op te halen
kan het leven weer gerekt worden
met weer een paar weken of een
maand.
Vol overgave hebben de vrijwilli
ge hulpverleners van de Eritrea Re
gion (RRC) eerder die dag vanaf
het nabij gelegen vliegveld Mekele
vrachtwagens met noodhulp aan
gevoerd. Bijna 17 kilo meel of
graan is er voor elke geregistreerde
hongerige. Een hoeveelheid goed
voor één mens gedurende één
maand. Omgerekend komt dat
neer op een halve kilo per dag.
Dat kostbare witte goedje ligt op
het vliegveld van het noordelijker
gelegen Asmera opgestapeld naast
vele tonnen Canadees graan, 's
Ochtends in alle vroegte reeds
staat captain Hucves er al naar te
kijken. Hij ziet tientallen Ethiopi
sche vrijwilligers luid zingend
twee Franse Herculesvliegtuigen
vullen. Achttien ton verdwijnt er
moeiteloos in de buik van het
transportvliegtuig. Vier tot zes
keer per dag brengt de Hercules
deze hoeveelheid naar Mekele dat
op ongeveer een half uurtje vliegen
ten zuiden van Asmera ligt.
Concentratie
Elke dag één vlucht met de Her
cules gedurende één maand kost
de hulpverleningsorganisaties
600.000 dollar. Waarmee is aange
geven hoe extreem kostbaar deze
wijze van transport is. Maar sneller
en efficiënter kan het niet. Behen
dig koerst Hucves zijn luid grom
mende Hercules het onbewolkte
luchtruim in. Het lijkt voor hem
evenals voor co-piloot LeLarge en
mechaniciën Lambert een routine-
vlucht.
Tenslotte vliegen ze enkele ma
len per dag heen en weer tussen As
mera en Mekele. Maar gewoon dat
is het allesbehalve. Alleen al van
wege de oorlogssituatie in het on
der ons liggende gebied is uiterste
concentratie geboden. Lambert
ziet hem als eerste, een verken
ningsvliegtuig van het Etiopische
leger. Als een speer schiet het toe
stel door de lucht om zijdelings
voor de Hercules af te buigen.
Het vliegveld van Mekele nadert.
Al is vliegveld teveel gezegd. Op
een soort met gravel verharde
zandweg zet captain Hucves de
Hercules met een daverende klap
neer. "Ze hebben weer meer, die
arme drommels", merkt de co-pi-
loot droog op terwijl de Hercules
naar een aantal gereedstaande
vrachtwagens taxiet. Van alle kan
ten gapen de militairen ons aan.
Een drietal staat tegen een muur
een bokje te villen. Anderen han
gen verveeld rond in schutters
putjes van allerlei afmetingen. De
sfeer is dreigend.
Intussen liggen de ruimen van
de Hercules al open en tientallen
Etiopische 'dragers' zijn met een
reusachtige snelheid doende het
vliegtuig van zijn lading te ont
doen. Rennend worden de zware
zakken van 50 kilo uit de Hercules
gehaald en overgeheveld naar ge
reedstaande trucks. De dragers
zwepen elkaar op door rythmische
spreekkoren aan te heffen. Het is
een fascinerend schouwspel dat
doet denken aan mieren die met ei
tjes op weg naar hun hol. Iedereen
krioelt door elkaar, maar vindt z'n
weg. Elke graankorrel telt. Als het
ruim leeg is worden de laatste rest
jes er met een veger uitgehaald.
Natuurramp
Hoe ernstig de droogte heeft toe
geslagen blijkt als we met de jeep
de tocht voortzetten. Eén grote
honderden kilometers lange gort
droge rotsachtige vlakte is het re
sultaat van deze natuurramp. Het
ziet er nog erger uit als vanuit de
lucht. Dat hier niets tot leven kan
komen mag niet verbazen. Langs
de weg sjokken af en toe mensen;
sommigen met lege blikken, ande
ren zitten op ezeltjes die zich met
knikkende nek voortslepen en na
tuurlijk zijn er weer de militairen.
Ze komen voorbij in vrachtwa
gens. Zingen luid hun overwin
ningsliederen. Habtu Tewelde is
het jonge gedreven hoofd van de
regionale hulpverleningsclub in
Tigre. In zijn kantoortje schetst hij
de omvang van het probleem. "De
regenperiode is normaal gespro
ken van juni tot september. Nu
hebben we alleen regen in mei en
nog wat in juni gehad. Resultaat is
dat al de geplante groente en aard
appelen zijn doodgegaan".
Het gevolg laat zich makkelijk
raden. De boeren hebben geen eten
voor eigen consumptie en ook geen
mogelijkheid om hun produkten
op de plaatselijke markten te ver
kopen. Voor het doen van investe
ringen is dit jaar al helemaal geen
ruimte. Hoeveel de hulpverle
ningsorganisaties geleerd hebben
van de ramp 1984-1985 blijkt uit het
vroege tijdstip waarop geconsta
teerd werd dat er dit jaar opnieuw
een ramp zou ontstaan. In augus
tus zagen de hulpverleners de hui-
'dige problemen al aankomen. Be
wust is gestreefd niet te vroeg te
Voedseldistributie in Tigre. Elke graankorrel telt..
beginnen met voedselhulp omdat
daardoor de lokale marktprijzen
van de landbouwprodukten danig
beïnvloed zouden worden.
In de maanden augustus en sep
tember nam een organisatie als het
Internationale Rode Kruis de tijd
om de voedsel- en gezondheidssi
tuatie in Tigre en Eritrea in kaart te
brengen. Zo kon een goed beeld
ontstaan van waar de nood het
hoogst zou worden. Toen eind sep
tember de lokale marktprijzen van
groente, vlees en aardappelen dras
tisch omhoog gingen startte dan
ook de voedselhulp.
Vrachtwagens
"Op het juiste moment", zegt
Claire Frèsard van het Internatio
nale Rode Kruis in Geneve. Habtu
Tewelde: "De ruim 340 distributie
punten die we hier in Tigre hebben
functioneren goed, maar we zitten
dringend verlegen om meer vracht
wagens om het voedsel daar op tijd
mee weg te krijgen". Admassu Te-
ferra, basismanager voor de noor
delijke provincie van het World
Food Programm van de Verenigde
Naties zegt dat hij per direct hon
derden trucks kan inzetten om de
voedselverspreiding vanuit Asme
ra te bespoedigen.
"We hebben monteurs genoeg
om al de wagens in onderhoud te
nemen. De bedoeling is om grotere
voedselkonvooien te vormen zodat
de hongerenden een voedselvoor-
raadje kunnen opbouwen en niet
meteen met de dood bedreigd wor
den als het voedsel een paar dagen
te laat komt". Habtu Tewelde on
derschrijft dit: "We moeten ten
koste van alles vermijden dat de
mensen op zoek gaan naar voedsel;
ze moeten weten dat wij het komen
brengen".
Claire Frèsard, voor het Interna
tionale Rode Kruis actief in Tigre
denkt er iets genuanceerder over.
Zij vindt het veel essentiëler dat
het wegennet snel verbetert en dat
er meer wegen geopend zijn voor
de trucks met voedsel. "Als we drie
dagen moeten wachten voor een
gesloten weg, dreigt de kans dat de
mensen zelf gaan zoeken naar
voedsel veel meer. Waardoor ook
de kans op kampvorming veel gro
ter is. Helaas is het alternatief om
het voedsel vanuit Mekele met
kleine vliegtuigjes naar haast onbe
reikbare plaatsen te brengen onbe
taalbaar. Per uur kost dat duizend
gulden. Vandaar dat we wel aange
wezen zijn op het transport over
land".
Burgeroorlog
Maar juist vanwege de burger
oorlog is dat niet altijd mogelijk.
Door enerzijds acties van de Etio
pische militairen in Eritrea en Ti
gre en anderzijds de activiteiten
van de rebellen wordt de toevoer
van voedsel bijna wekelijks enkele
malen vertraagd. Daarom lijkt de
conclusie gerechtvaardigd dat
voor de nationale en internationale
hulporganisaties de burgeroorlog
soms nog de grootste dobber lijkt.
Maar kritiek uiten op het bewind
dat is er niet bij, want de hulporga
nisaties uit het buitenland zijn
slechts gasten die bij de gratie van
de autoriteiten de werkzaamheden
voor die overheid mogen uitvoe
ren. Wordt er openlijk kritiek gele
verd dan lopen met name de bui
tenlandse hulpverleners de kans
om uit het land gezet te worden
met alle negatieve consequenties
voor de hongerenden. Want de re
gering in Adis Abeba lijkt zich
meer zorgen over de oorlog te ma
ken dan over de hongerende bevol
king.
Een oorlog die overigens steeds
meer op een prestigeslag gaat lij
ken die ten koste van alles wordt
uitgevochten over de ruggen van
enkele miljoenen mensen in het
noorden van Etiopië.
Maar wie denkt dat de Etiopiërs
zich gewillig naar de slachtbank la
ten leiden heeft het mis. Er vinden
momenteel meer activiteiten
plaats dan ooit. De bouw van irriga-
tieprojekten, de aanleg van dam
men en de opzet van nieuwe land
bouwbedrijven zijn belangrijke re
sultaten. Vader Pawlos van Catho
lic Relief Secretariat in Asmera is
(foto GPD)
een van de stuwende krachten ach
ter dergelijke initiatieven.
Rust
Van de geestelijke gaat een bijna
hemelse rust uit. Door zijn takti-
sche optreden gaan er deuren op
die voor anderen gesloten blijven.
Vader Pawlos brengt meer dan het
Woord. Hij ziet het als een le
venstaak om te werken aan de op
bouw van een nieuw Etiopië. Maar
hij weet dat daar tijd voor nodig is,
Veel tijd. Aan tien jaar komt hij zo.
Maar hij bidt dan ook tot God dat
het westen Etiopië niet zal laten
vallen en zal blijven steunen in de
ze fase.
Vader Pawlos is niet de enige die
God aanroept. Dat doen ook de
tienduizenden boeren. Elke dag
vragen ze de Hem niet langer toor
nig te zijn en Zijn eeuwige goed
heid vergezeld te laten gaan van re
gen. Veel regen is pure noodzaak
Want weet Haptu Tewelde, hoofd
van de regionale hulpverlening in
Tigre, "als we geen regen krijgen
dan is het volgend jaar echt een
ramp".
De jeugd in Asmera danst 's
avonds in de plaatselijke disco
theek al rond een namaakkerst-
boom. Plaatjes van de kerstman en
een arreslee staan al op sommige
ruiten. Maar stille nacht, heilige
nacht is het nog lang niet. Tolk
Haille wenkt me. Het is tijd om weg
te gaan, anders missen we de Her
cules. Ik vraag Haille of hij kleine
Kebede kan vertellen dat we ver
trekken. Weer kijkt het ventje me
aan met zijn grote bruine kijkers.
Hij geeft mijn tas terug waarop
hij al die tijd trouw heeft gepast.
"Kom je gauw terug", vraagt hij.
"Heel gauw", laat ik hem beloven
door de tolk. "Dan is het goed",
zegt m'n Etiopische vriendje. Weg,
stuift-ie. Kebede zwaait met zijn
kleine handje. In de andere houdt
hij een leeg blikje. Ik voel me rot.
Zal ik hem nog eens zien dat kleine
dappere Etiopische ventje van wie
ik in een paar uur zoveel ben gaan
houden? Of zal de hulp voor hem
toch te laat komen?
leen al heeft behoefte aan 1,2 miljoen ton graan.
Maar ook al wordt in die nood voorzien, een
blijvende oplossing voor het hongerprobleem
levert het niet, aldus het WFP.
De enige manier om uit de neergaande spi
raal te raken is het verbeteren van de Afrikaan
se landbouw. VN-organisaties, ontwikkelings
organisaties en regeringen hameren steeds
weer op dit punt. De VN-voedsel en landbouw
organisatie (FAO) verdeelde dit jaar 300 mil
joen dollar (840 miljoen gulden) onder 25 Afri
kaanse landen om de eigen voedselproduktie
op te krikken. De FAO helpt boeren bij het ver
beteren van hun landbouwmethoden, voorziet
hen van zaden, kunstmest en werktuigen, in de
hoop dat de produktie omhoog gaat.
Het tij is tegen de Afrikaanse boeren. Landen
als Malawi en Zambia die tot voor kort nog
maisoverschotten produceerden, kampen nu
met de grootste tekorten in hiLn geschiedenis.
Droogte en mislukte oogsten zijn geen nieuwe
verschijnselen op het continent. Deskundigen
zijn het erover eens dat tegenslagen vroeger be
ter opgevangen werden.
De Afrikanen hadden genoeg voorraden
aangelegd om het maandenlang uit te kunnen
zingen tot de volgende oogst. Maar die voorra
den zijn nu allang op. Gedreven door honger
hebben de veel mensen ook hun zaaizaad opge
geten, waardoor het uitzicht op een nieuwe
oogst verdwijnt. Afrika's vermogen om in de
landbouw te investeren neemt af, de bevolking
neemt toe.
De FAO heeft uitgerekend dat er in 2010 650
miljoen Afrikaanse monden meer te voeden
zijn. Tegen die tijd zal het continent 100 mil
joen ton graan per jaar tekort komen, vele ma
len meer dan de huidige 2,7 miljoen. In de regio
Zuidelijk en Oost-Afrika oogsten nu alleen de
boeren in Zimbabwe, Kenya en op bescheiden
schaal ook Tanzania meer dan de eigen bevol
king opeet.
Het zou voor de hand liggen dat de landen
met voedseltekorten bij hun buren kopen, die
beter af zijn. Maar daarvoor ontbreekt hen het
geld en zijn ook de verbindingen te slecht. Bo
vendien is dat voedsel veel duurder dan de ge
subsidieerde produkten uit Europa en Noord-
Amerika. Afrikaanse regeringen vragen dono
ren wel vaak hun voedselhulp in Afrika te ko
pen, maar de Westerse landen kiezen vaak de
goedkoopste oplossing: schenking van eigen
overschotten. Daarbij hebben ze echter vooral
zelf baat.
Een moeder zoogt haar kind onder de brandende Etiopische zon.
HARARE (IPS) - Voedselhulp stroomt Afrika
binnen om miljoenen mensen van de honger
dood te redden. Maar niet alle hulp is even be
langeloos. Een Westduitse ontwikkelingswer
ker die vijfjaar lang in Mozambique werkt, ver
telt dat een aantal hulporganisaties graag onaf
hankelijk van de regering werkt. In de vracht
wagens met voedsel is ruimte gemaakt voor
een lading tweedehands boeken met christelij
ke, stichtelijke lectuur.
Hij en andere hulpverlèners beschuldigen
Amerikaanse organisaties als Christian Care
en Worldvision (die overigens ontkennen) van
het werven van zieltjes met voedselhulp: in ruil
voor het bijwonen van een kerkdienst krijgen
de 'gelovigen' wat te eten.
De ontwikkelingswerker maakt zich echter
nog meer zorgen over de verslavende werking
van voedseluitdelingen. "De lawine van voed
selhulp ondermijnt de zelfvoorziening van veel
landen", zegt hij. "Geen boer zal zich uit de
naad werken, als iedereen gratis voedsel
krijgt".
Dat de situatie dramatisch is, ontkent nie
mand. Het Wereldvoedselprogramma (WFP)
van de VN schat dat 2,7 miljoen ton graan no
dig is om de ergste nood te lenigen. Etiopië al-
De opvarenden van de Neder
landse mijnenvegers in de Perzi
sche Golf hebben van het her
vormde syfiodebestuur een brief
gekregen met goede wensen
voor de Kerst. "U bent, ver van
huis, bezig aan een onderneming
die niet zonder risico's is. Wij
hebben er alle begrip voor, dat u
de huiselijke gezelligheid, die
vooral in de decembermaand een
belangrijke rol speelt, node zult
Kort gaat het synodebestuur
ook in op de geestelijke beteke
nis van Kerst. "Wij vieren de
komst van dit Kind als Gods
nieuwe begin met ons. Een be
gin, een belofte van vrede, mid
den in een wereld van oorlog en
dreiging. Wij wensen u toe, dat
die belofte ook u mag bezielen en
bemoedigen".
Dankbare nagedachtenis.
"Kardinaal Alfrink zal in onze
herinnering blijven voortleven
als een waarlijk eminent kerklei
der, die veel heeft betekend voor
de Rooms-Katholieke Kerk bin
nen en buiten Nederland, maar
ook voor de groei in oecumeni
sche verhoudingen tussen de
verschillende kerken en kerkelij
ke tradities in ons land".
Dat schreef het hervormde sy
nodebestuur in een brief aan de
Nederlandse bisschoppen. "Ook
wij houden hem in dankbare na
gedachtenis".
Persbureau. Na twintig jaar
dragen drs. Niek Scheps en zijn
vrouw Zwaan de leiding van het
Persbureau Scheps over aan
dochter en schoonzoon Marcelli-
ne en Jaap AJeman. Het persbu
reau verzorgt kerkelijke bericht
geving en de dagelijkse beroe-
pingsberichten.
Vele jaren ontplooide het zijn
activiteiten vanuit Heerlen in
Zuid-Limburg. Het verhuist per
1 januari naar Apeldoorn. De
Alemans zullen het beleid, zoals
dat vele jaren is gevoerd, voort
zetten.
Lezing Bluijssen. Oud-bis
schop J. Bluijssen van Den
Bosch treedt na lange tijd van
rust binnenkort weer eens naar
buiten. Op zaterdag 16 januari
hoopt hij in het Montfortcen-
trum 'Op weg' in Oirschot een le
zing te houden over de leek in de
kerk. De bijeenkomst begint om.
10 en eindigt om 4 uur.
Uitgangspunt is, dat het Twee
de Vaticaans Concilie de leek
een duidelijke plaats heeft gege
ven in de kerkgemeenschap. Hoe
men samen verder kan gaan en
de problemen aanpakken waar
mee de kerk worstelt, is de vraag
waarop de deelnemers zich die
dag zullen richten.
Voor nadere inlichtingen:
Montfortcentrum, postbus 27.
5688 ZG Oirschot, 04997-72254.
Twintig jaar. Op vrijdag 5
februari viert de Katholieke
Theologische Universiteit Am
sterdam haar 20-jarig bestaan.
Ter gelegenheid daarvan is bij de
uitgeverij Ambo een bundel op
stellen van docenten verschenen
onder de titel 'Geloofsover
dracht vroeger en nu'.
Een onderdeel van deze bun
del krijgt extra aandacht op een
door de universiteit georgani
seerd congres, namelijk geloofs
overdracht en jongeren. Het (gra
tis) lustrumcongres - van half 11
tot half 4 in het gebouw Oude-
manhuispoort 4 Amsterdam -
draagt als thema: 'Spreken over
God in de jongerencultuur'.
Het eerste deel wordt verzorgd
door een kenner van deze cul
tuur, dr. J. Bulckens. Vier inlei
ders zullen in het tweede deel
van het congres ingaan op con
crete vormen van geloofsover
dracht. Onder de inleiders is ook
drs. L. Dorenbos, de vroegere di
recteurvan de Evangelische Om
roep. Het congres wordt afgeslo
ten met twee forums.
Wie belangstelling heeft, moet
zich vóór 30 januari opgeven: Ka
tholieke Theologische Universi
teit Amsterdam, postbus 19481,
1000 GL Amsterdam.
Veertig jaar Israël. Op
maandag 22 februari zal in de au
la van de Vrije Universiteit in
Amsterdam een internationaal
symposium worden gehouden
over 'Veertig jaar Israël en de
kerken'. Het wordt georgani
seerd door het Overlegorgaan
van Joden en Christenen in Ne
derland (Ojec) en het Centrum
voor Informatie en Documenta
tie Israël.
Kerkdiensten
op pagina 17
Naast inleidingen is een fo
rumdiscussie gepland, waarvoor
onder anderen Nederlandse poli
tici en leiders van joodse geloofs
gemeenschappen zijn uitgeno
digd. In alle programma-onder
delen komt de haat-liefde-ver
houding van de kerken tot de
staat Israël aan de orde. De lezin
gen zijn in het Duits, Engels en
Nederlands.
Belangstellenden kunnen zich
opgeven bij het genoemde infor
matiecentrum, postbus 11646,
2502 AP Den Haag, 070-646862.
Overleden. In Heerenveen,
waar hij sinds kort woonde, is op
65-jarige leeftijd de gereformeer
de predikant J. A. van Netten
overleden. Hij werkte van 1970
tot 1975 in Leiderdorp. In april
vorig jaar nam hij afscheid van
zijn laatste gemeente, de gerefor
meerde streekgemeente Mid-
den-Betuwe en de hervormde ge
meente 'Emmaüs'. Vanmiddag is
ds. Van Netten in Heerenveen
begraven.
Gereformeerde Kerken
Vrijgemaakt: beroepen te Lisse-
Oegstgeest kandidaat D. H. Grit-
ter Biddinghuizen.
Onrust
De Wereldraad van Kerken
en de Lutherse Wereldbond heb
ben de Israëlische regering giste
ren opgeroepen, de onrust in de
bezette gebieden niet met ge
weld op te lossen. Beide organi
saties zijn 'diep verontrust' over
het Israëlische optreden bij de
nu al twee weken durende ge
welddadigheden.
In een telegram aan premier
Shamir schrijft secretaris-gene
raal dr. Emilio Castro van de We
reldraad, dat de oplossing van
het Israëlisch-Palestijnse con
flict met ligt in geweld maar in
onderhandelingen. "Een aan
houdende spiraal van geweld be
dreigt de geplande Midden-Oos-
ten-conferentie, die tot duurza
me vrede en zekerheid voor alle
partijen in het conflict kan lei
den".
Secretaris-generaal dr. Gun
nar Staalsett van de Lutherse
Wereldbond noemt in een tele
gram aan de Israëlische ambas
sadeur in Genève de berichten
over de situatie in Jeruzalem, de
Gazastrook en de Westelijke Jor-
daanoever 'uiterst pijnlijk'. Hij
pleit voor beëindiging van de
'onderdrukkende maatregelen'
en terugkeer van de rust in deze
gebieden. De spanningen zijn,
volgens Staalsett, weg te nemen
via een internationale conferen
tie onder verantwoordelijkheid
van de Verenigde Naties.
Tv-station. Rooms-Katho-
lieken, orthodoxen en protestan
ten in de Verenigde Staten heb
ben samen een christelijk tv-sta-
tion opgericht. Het initiatief
daartoe ging uit van het kabelsta
tion 'Telecommunications', dat
tot voor kort programma's uit
zond "van het tv-station 'Praise
the Lord' van Jim en Tammy Ba
ker. Zij kwamen na seks- en geld-
schandalen in opspraak. Na stop
zetting van die uitzendingen riep
het kabelstation de kerken op
met een alternatief te komen.
Het 'Vision Interfaith Satelite
Network' gaat met ingang van 1
juni volgend jaar dagelijks mis
vieringen, kerkdiensten, preken,
discussieprogramma's en kin-
der- en tv-films uitzenden.
