m
'Rijnlanders moeten zelf mening kunnen vormen'
Wassenaar: twee trucks voor Polen
'In beslagname
ging rector
aan het hart'
Kerstmis in de Leidse regiogemeenten:
Brand in paviljoen Endegeest door twee korpsen snel geblust
Schoolkrant-redactie zou stuk Fassbinder ook plaatsen wanneer ze het anti-semitisch had gevonden
DONDERDAG 24 DECEMBER 1987
OEGSTGEEST - Vasco Groeneveld, de 16-jarige hoofdre
dacteur van de schoolkrant van het Oegstgeester Rijnlands
Lyceum, had zélf maar twee problemen met zijn eigen
voorstel om het Fassbinder-toneelstuk 'Het vuil, de stad en
de dood' in het kerstnummer van zijn 'Roskam' op te ne
men. Hij kon het stuk heel eenvoudig uit de Haagse Post
van enkele weken eerder kopiëren. Maar was dat nog wel
actueel genoeg? En hoe zit het met de auteursrechten?
Inmiddels zijn er wat problemen
bij gekomen. Het bewuste Ros-
kam-nummer, het negende en het
laatste van het jaar, dat eind vorige
week uit had moeten komen, ligt
sinds de inbeslagname in 1500-
voud "op een veilige plek onder on
ze controle" te wachten op de dis
cussie die op de school zal worden
gevoerd.
Het is Vasco duidelijk geworden
dat de in ons land hoogopgelopen
Fassbinder-discussie nog altijd
niet is uitgewoed. Met die vergane
actualiteit valt het dus wel mee.
Vasco en zijn redactie kunnen zich
niet bepaald in de luwte ophouden.
Na de Haagse Post, de VPRO-radio
en - vorige week - een tijdschrift
van de Nederlandse afdeling van
een joods broederschap, die al tot
uitzending of publicatie van het
vermeend anti-semitische stuk zijn
overgegaan, krijgen nu Groene
veld en zijn redactie hier en daar de
wind van voren. Niet zozeer van
hun rector A. Vaessen als wel
door
Wim Koevoet
stuk in de schoolkrant op te ne
men. "Wie is die Raijmond Schiffe-
lers", klonk het dreigend op het
schoolplein en in de gangen nadat
deze redactie-secretaris via het me
dedelingenbord had laten weten
waarom De Roskam niet was ver
schenen.
Bron
Voor het gesprek over de gebeur
tenissen van de afgelopen dagen,
waarin rector Vaessen de Roskam-
oplage volledig in beslag liet ne
men, laat Vasco zich bijstaan door
diezelfde Raijmond Schiffelers, se
cretaris en redactielid van de Ros
kam. Als ontmoetingsplaats kiezen
ze voor een Oegstgeester café waar
nun rector vaessen ars wei van dg Roskammers wel vaker bijeen
sommige schoolgenoten die het zjjn. "Aan deze tafei nog werJHet
is flink schrikken geblazen als de
mevrouw die onuitgenodigd mee
zit te luisteren, vertelt dat ze "uit
Centrum '40-'45 komt". Maar ze is
niet boos, verontwaardigd of ge
schokt. "Ik vind het wel interes
sant".
Vasco, een VWO-5-leerling die
geschiedenis wil studeren en een
journalistieke functie ambieert,
volgde de Fassbinder-discussie op
de voet. "Ik begrijp heel goed dat
de joodse mensen zo hebben gerea
geerd maar toch vind ik de wijze
van reageren onverstandig. Er zijn
andere, betere v/egen om je gelijk
te halen".
Hij was er als de kippen bij toen
de HP uitkwam. Toen ook kwam
het idee bij hem op om De Roskam
te verrijken met de tekst van het to
neelstuk.
De redactie verklaart in het bege
leidende 'redactioneel': "Toen de
hele Kerst-Roskam al klaar was,
diende zich bij ons het idee aan om
in navolging van een landelijk
weekblad de complete tekst van
Fassbinders toneelstuk, dat enkele
weken terug in het middelpunt der
belangstelling stond, te publice
ren. Wij besloten dit idee uit te voe
ren daar wij van mening zijn dat
het voor leerlingen van de twee
"onverantwoord" vinden om het
OEGSTGEEST - "De positie van
de aan de Roskam-redactie toege
voegde leerkracht is moeilijk",
zegt Joar van Raalte, lerares
maatschappijleraar en informati
ca op het Oegstgeester Rijnlands
Lyceum. Ze legt uit dat als er pro
blemen zijn, zoals nu met de Fass-
binder-affaire, er wel degelijk
naar haar wordt geluisterd.
"Maar als ik tegen publicatie van
het stuk zou zijn geweest en het
was op stemmen aan gekomen
dan was het 4-1 geworden. Ik kan
dus lang niet alles regelen".
Joar was echter voor. Toch ziet
ze in zichzelf nu geen tegenstan
der van rector Vaessen die alle
1500 schoolkranten, inclusief de
600 reeds geniete exemplaren in
beslag heeft laten nemen.
"Hij belde mij 's ochtends heel
vroeg op om te vertellen dat de
schoolleiding in spoedvergade
ring zou gaan. Ik heb toen de re
dactie bij elkaar geroepen en
daarna hebben we een uur met de
rector gepraat. Ik vind dat Vaes
sen het goed heeft gedaan. De in
beslagname ging hem aan het
hart, dat was duidelijk. Hij wilde
geen censuur plegen maar dat
deed hij eigenlijk toch. Hij bracht
dat wel handig. Ik vind dit weer
een voorbeeld van de goede wijze WASSENAAR - Vanuit Wasse-
waarop deze heel liberale school, naar vertrekken tweede kerst
waar heel veel kan, met haar pro- dag twee trucks richting Po-
blemen om gaat. len, met in totaal 150 kubieke
Ik ?lnk d? discus?ic meter goederen. Volgens een
zorgvuldiger had moeten voorbe- b 6 z,
reiden. Ik heb nu de Groene Am- }lan orf?*1lsa
sterdammer gekocht die helemaal Kreeft, gaat het om 90 kubieke
is gewijd aan joden. Ik zal probe- meter kleren en schoeisel,
ren daaruit een handleiding voor twee kubieke meter medicij-
de discussie samen te stellen. Ik nen, drie ton sinaasappelen,
vind dat er in de discussie méér drie ton babyvoeding, drie ton
aan de orde moet komen dan de wasmiddelen en vijftien tot
u ^sskl"de"'u,kh2"'1" twintig ziekenhuisbedden,
semitisch is. Ja, er zijn orthodox A„.'
joodse kinderen op school maar «ompleet met matrassen. Ook
die hebben zich niet als zodanig houdbare worst, koffie en vi-
gepresenteerd of geprotesteerd, taminepreparaten als Roos-
De bal is gaan rollen toen de vader vicee gaan mee.
»?,ïï'.™deWerkerS dC re°' De meeste goederen zijn bestemd
tor inlichtte voor een kfooster vanJde zusters
Roskam-hoofdredacteur Vasco Van Barmhartigheid in Krakau.
Groeneveld over Joar van Raalte: Het comité Wassenaar helpt Polen
"Het feit dat zij als toegevoegd do- heeft dit Szarytanek-klooster be-
cent vóór publicatie is - er zijn wust uitgekozen omdat de nonnen
heel wat leraren tegen - kan vol- de goederen aan mensen in hun
gens mij worden verklaard uit een buurt geven die het het hardst no-
ander feit, dat ze maatschappij- dig hebben. De bedden gaan
Hoofdredacteur Vasco Groeneveld en redacteur Raymond Schiffelers met de gewraakte Roskam in de hand): "Het gaat ons e
king zich een mening over Fassbinders stuk kan v
hoogste pre-academische opleidin
gen niet te hoog is gegrepen om
zich via de primaire bron, de tekst
zelf, een mening over deze zaak te
vormen. Daarom volgt nu de inte
grale vertaling van R.W. Fassbin
ders stuk 'Het vuil, de stad en de
dood'
Wat minder plechtig is de toon
van het direct daarop volgende re
dactionele 'P.S.': "Natuurlijk ver
krachten wij hiermee opgruwelijke
wijze het auteursrecht maar met jonge hoofdredacteur,
het oog op de vele duizenden Tijdens het
schendingen van het copyright die
op deze school plaats hebben ge-
Spoedvergadering
"Ik vond het zinvoller om ge
woon dat stuk te publiceren dan er
het zoveelste commentaar over te
schrijven. Ik wilde antwoord geven
op de allereerste vraag van deze
discussie: waar hebben we het nu
eigenlijk over", verduidelijkt de
en nieten
De Roskam bemerkte een me
dewerker ("Geen redactielid") dat
het Fassbinderstuk erin stond. De
ze nieter lichtte zijn vader in. De va
der belde rector Vaessen. De rector
regelde een spoedvergadering met
de schoolleiding. De schoolleiding
stelde zich op het standpunt dat De
Roskam "niet zo maar" kon wor
den gedistribueerd. De Roskam-re
dactie was inmiddels ook in con
claaf gegaan. Volgens Vasco was
de redactie, bestaande uit vier leer
lingen en één "toegevoegde lerares
met één stem in de redactie", over
eengekomen dat in het geval van
absolute censuur "we allemaal ont
slag hadden genomen". Rector
Vaessen wist echter te overtuigen
met zijn argumenten. Hij wil eerst
"een didactische inkadering" en
dan pas De Roskam verspreiden.
Met Vasco "is te praten over" be
paalde aanpassingen. "We zouden
bij voorbeeld een brief kunnen in-
vouwen van mensen die er anders
dan wij over denken. Maar we moe
ten wel van Fassbinders tekst af
blijven".
Vasco vertelt dat de leraren in
middels in het bezit zijn gesteld
van een exemplaar van de school
krant. Na afloop van de conferen
tiedag (over een heel ander onder-
Comité' zamelt recordbedrag in: 16.000 gulden
Centraal stond een grote 'groei-
thermometer', met links benodig
de goederen en rechts een weke
lijks groeiende lijst van bedrijven
die het geld voor die goederen ga
ven. Dat bedrijven goed voor Polen
zijn, hoeft dus geen Wassenaarder
te ontgaan.
Overigens blijven de rekening
nummers open tot half februari
voor het organiseren van een Pool
se dag. Alle gulle gevers zijn hier
welkom. Een dansgezelschap van
genaturaliseerde Polen vermaakt
bedrijven, middenstanders en par
ticuliere gevers.
Of ook volgend jaar een trans
port naar Polen gaat, durft Kreeft
nog niet met zekerheid te zeggen.
Zijn comité, dat uit vijf vrijwilli
gers bestaat en voor het laadwerk
op scoutinggroepen rekent, moet
het daar nog over hebben. "Per
soonlijk zou ik ook wel eens naar
een ander Oostblok-land willen
gaan", begint hij. "Probleem is dat
je binnenkomst daar vaak niet op
prijs wordt gesteld". Bovendien
zoekt hij liever een ingang via de
Poolse katholieke kerk dan, pak
weg, de orthodoxe kerk van Roe
menië. En Afrika? "Je moet een
keuze bepalen, veel zal van de toe
komst afhangen", stelt Kreeft, die
het laatste jaar wat "positievere be
richten" uit Polen heeft gekregen.
leer geeft. Dat zijn over het alge
meen mensen die hun nek durven
uit te steken".
Burgerlijke Stand
ziekenhuis dat door de nonnen
van dat klooster is aanbevolen.
Het comité kan twee, gratis be
schikbaar gestelde, Norfolk-liners
vullen doordat mensen kleding af
stonden en bedrijven geld storten
op de opengestelde rekeningnum
mers. In totaal is 16.000 gulden bin
nengekomen. Dat is meer dan in
voorgaande jaren, aldus het comi-
Burgerlijke stand Warmond: Gebo- té dat vanaf 1982 transporten
ren: Robert van Hulst, Karin Vink, Jes-
sica Adinda Pesik. Wouterus Gerardus zorgt. Jpeeft dankt dat aan de
Peterus van Dijk, Else Ernestine Caroli- gebreide publiciteit. Van voor-
Kerstmis hoeft niet per se binnens
huis te worden gevierd. Tal van in
stellingen in de dorpen proberen
de ketens met de eigen kerstboom
te verbreken. Een greep uit het
aanbod van de activiteiten voor, tij
dens en na de feestdagen.
De Baptistengemeente Leider
dorp heeft voor dinsdag 29 decem
ber een kindermiddag op het pro
gramma staan. Kinderen tot onge
veer 12 jaar kunnen van twee tot
vier uur in het wijkcentrum Zijl-
kwartier terecht.
Café-restaurant Meerrust in War
mond, aan de Dorpsstraat, verzorgt
een kerstmatinee. Op 'derde' kerst
dag (zondag de 27ste)luiden The
Meteor All Stars met onder ande
ren Frits Katee, Rob Wulvers, Pim
Hoogervorst, Dick Sleeman en Jos
van Buren op swingende wijze het
kerstfeest uit.
De Zoeterwoudse drumfanfare
de Rijntamboers, 25 jaar jong, kon
digt een nieuwjaarsconcert aan, te
geven op 3 januari om 14.30 uur in
De Eendenkooi.
Op Tweede Kerstdag houden de
voetballers van het Zoeterwoudse
Meerburg hun zestiende kerst
cross. Het startschot wordt om
13.00 uur gegeven op het terrein
van de voetballers. Deelnemen
staant eenieder vrij. Er kan geko
zen worden uit vijf of tien kilome
ter. Het parcours is zwaar met veel
blubber en bladeren.
De Warmondse collega's van
Warmunda hebben voor Tweede
Kerstdag een Kerstloop georgani
seerd. Ook hier zijn de afstanden
vijf en tien kilometer. Start en fi
nish worden afgewikkeld in sport
park Overbos aan de Herenweg.
Het gemengd koor COV Exultate
Deo uit Voorschoten en het Rijn
lands Christelijk Mannenkoor Vox
Humana uit Leiden concerteren
woensdag de 23ste voor de zevende
achtereenvolgende keer in de Vor-
schotense sporthal de Vliethorst.
De Wassenaarse Dorpskerk
maakt reclame voor haar viering
van de kerstavond/kerstnacht op
donderdag 24 december. Het zou
hier gaan om "een speciale beleve
nis". Er zijn twee diensten, een om
half acht, speciaal bestemd voor
gezinnen met kinderen - en een om
half elf. Deze dienst is vooral be
doeld voor mensen die de kerst
nacht liever in eigen kring door
brengen. The Revival Singer uit
Katwijk, dat "inspirerend" zou
klinken, helpt mee aan die dien
sten evenals de Katwijkse Noord-
zeezangers. Ds. R. Steenstra gaat
Leidse jongen
ontwerpt RIO-
kerstkaart met
'vrede 1988'
LEIDERDORP - De traditionele
kerst- en nieuwjaarskaartwed
strijd van het Rijnlands Insti
tuut voor Ondernemersonder
wijs (RIO) is gewonnen door de
14-jarige Loek Weijts uit Lei
den. Loeks ontwerp paste wat
de jury (leraren en directiele
den) betreft volledig in de actu
aliteit. Als onderwerp voor zijn
ontwerp koos hij de onderteke
ning van het INF-akkoord door
Gorbatsjov en Reagan in Was
hington. Loek, een derdeklasser
van de LDS, maakte een wereld
bol, met het jaartal 1988 en twee
keer het woord vrede. Hij ge
bruikte een "pentechniek" die
bij het drukken een bijna hout
gravureachtige indruk maakt.
Op het Rio bestaat al bijna
twintig jaar een traditie om de
jaarlijkse kerst- en nieuwjaars
kaart door leerlingen van de la
gere of middelbare afdeling te
laten ontwerpen. De kerst- én
nieuwjaarskaart wordt aan
3500 mensen met wie het RIO
contacten onderhoudt, ver
stuurd.
De tweede prijs ging naar de
Leiderdorpse Martijn Boekee
uit de derde van de LDS. Hij
maakte een jaartal waarbij de
vier cijfers op zichzelf een "kijk-
feest" zouden aanrichten.
Nievelt, Rick Jacobus Lange-
Getrouwd: M. J. Diemei met J.A.M.
van der Lans, C.H.M. Langenhoff met
J.A.G.L. Homulle, R.F. Bommezijn met
M.J.H. van den Berg; F.P. Hage met
C.H.C. Langeveld.
Overleden: C.A. van der Voort e.v.
G.A. van Leeuwen 25-5-1920, J.M.E.
Smit, w.v. J.T. Dieben 20-05-1900, A.M.
Houbolt, w.v. L.O. van der Plas 21-01-
1901, G.P. van der Schrier G.P. 11-05-
1939, P. de Koekkoek 08-06-1920, B.H.
Driessen, w.v. C. van Velzen, 18-07-1909.
gaande reizen werden uitgebreide
reisverslagen opgenomen in plaat
selijke bladen en ook dit transport
heeft niet te klagen over aandacht
van de plaatselijke pers.
Kerk
In artikelen die al snel een hele
pagina besloegen, stonden weder-
werp, overigens) dié de school de
eerste maandag na de kerstvakan
tie houdt, komen ze bijeen om te
praten over hoe het nu verder moet
met het kerstnummer van De Ros
kam. Hoofdredacteur Vasco weet
dat er minstens twee leraren zijn
die pertinent zullen weigeren om
De Roskam in hun klas te versprei
den of daaraan medewerking te
verlenen.
De hoofdredacteur en zijn secre
taris zeggen dat ze niet hadden ver
wacht dat de schoolleiding zich zo
zou opstellen. Ze hebben er begrip
voor dat ze "zorgvuldig moeten
omspringen met de gevoelens van
anderen" en willen net als Vaessen
"de goede naam van de school geen
geweld aan doen". Daar staat te
genover dat de "toegevoegde lera
res, die er toch een beetje namens
de schoolleiding zit" akkoord was
met publicatie. Vasco: "We hadden
het normaal kunnen plaatsen. Met
de inbeslagname van de school
krant verhelpt de schoolleiding de
dingen niet die ze had willen voor
komen. Emoties houd je toch. En
die zijn er nu helemaal, natuurlijk.
Ons gaat het erom dat we de
schoolbevolking een eigen mening
willen kunnen laten vormen. Dat is
ook de strekking van de inleiding
die we erbij hebben gezet".
Hij vervolgt: "De school heeft
zelf in haar doelstellingen staan
naar kritische, zelfstandig denken
de leerlingen te streven. Dit past
daarin".
Ook als het stuk anti-semitisch
is? Is het trouwens volgens jullie
anti-semitisch?
Raijmond Schiffelers: "Toen ik
dat citaat las over joden die zonder
scrupules iedereen laten stikken,
dacht ik wel dat het anti-semitisch
was, ja. Maar ik kan niet zien wat er
allemaal achter steekt, wat voor
bijbedoelingen Fassbinder gehad
zou kunnen hebben".
Vasco: "Het is een heel moeilijk
stuk maar het is niet anti-semi
tisch. De rijke jood uit het stuk is
een onaangenaam persoon die
Fassbinder ten tonele heeft ge
voerd, juist om anti-semitisme aan
de kaak te stellen. Was het mijn
vaste overtuiging geweest dat het
een anti-semitisch stuk is, dan had
ik het ook geplaatst".
Raijmond: "Want het gaat erom
dat we de lezers in de gelegenheid
willen stellen zelf een mening te
Staan er wel vaker controversiële
stukken in De Roskam of is dit ge
woon een eenmalige stunt?
Vasco: "De inhoud is heel erg
wisselend. Er staan ook flauwekul-
dingen in maar discussies, waar
over dan ook, gaan we nooit uit de
weg. Er is bij voorbeeld heel wat
discussie ontstaan toen we uit no
tulen van oude vergaderingen ci
teerden waarin de rector had ge
zegd dat er te veel leerlingen op het
Rijnlands zitten".
"Maar ik wil en kan niet hele
maal ontkennen dat er een element
van sensatie in het spel is. Dat geldt
ook voor de HP. Toch zijn onze
overwegingen, eh, zuiver geweest,
vrij zuiver. We zijn niet op een rel
uit geweest".
Volgens Vasco "ligt alles nu he
lemaal bij de docenten". Hij heeft
goede verwachtingen omtrent de
afloop. "Er kan heel veel op het
Rijnlands. Problemen worden al
tijd met praten opgelost. Op andere
scholen had het er voor de redactie
vervelender uitgezien. Nee, ik ben
niet bang voor persoonlijke conse
quenties, voor 'vreemde' rapport
cijfers en mijn kerstvakantie is er
ook niet door bedorven".
Heel formeel beschouwd, leggen
Vasco en Raymond uit, had hun
rector geen poot om op te staan en
hadden ze zelf alle aanleiding om
de hunne stijf te houden. De redac
tie is namelijk voor honderd pro
cent zelfstandig en m de redacties
tatuten heet het dat in De Roskam
alle ruimte is "voor meningen, fei
ten en creatieve produkties die in
het belang zijn of kunnen zijn voor
de schoolbevolking. Dit laatste ter
beoordeling van de redactie". Vas
co echter: "Ach, poot stijf houden.
Vaessen zelf was heel redelijk. Van
onze kant was het heel onredelijk
geweest als we hem op het altaar
van de persvrijheid hadden geof
ferd. Daar komt nog eens bij dat
Vaessen volgens mij tot de groep
behoort die publicatie niet afkeurt.
Nee, de statuten hoeven van mij
niet te worden aangescherpt of ver
anderd. Dit soort dingen laat zich
daarin niet vangen, het is ook nog
nooit eerder gebeurd".
('Maar mensen nog aan toe, wat val
len de prijzen tegen') en vertelde
'de wandelende Krakau-begelei-
der' aardige historische details.
OEGSTGEEST - Een patiënt van
de Oegstgeester psychiatrische in
richting Endegeest heeft vannacht
zijn kamer in één der paviljoens in
de aankoop de brand gestoken. Een gezamen
lijk optreden van de Oegstgeester
en Leidse brandweer maakte dat
de schade tot de kamer alleen bleef
beperkt. Niets van wat er in de ka
mer stond, is nog bruikbaar. De pa
tiënt zou tot het stichten van de
brand zijn overgegaan omdat hij
het niet eens is met de bedrijfsvoe
ring in het ziekenhuis. Zijn geeste
lijke toestand wordt "labiel" ge
noemd.
De Oegstgeester brandweercom
mandant M. Noordervliet denkt
dat de schade wel 100.000 gulden
kan bedragen. "Maar zulke schat
tingen moet je met een grote korrel
zout r
De melding kwam rond 03.00 uur
op de alarmcentrale in Leiden bin
nen via de automatische brandmel
der. Toen de brandweer arriveerde,
vertelt Noordervliet, was de evacu
atie van de bewoners naar het veili
ge deel van het paviljoen al vol
tooid. Toch bestond er aanvanke
lijk onzekerheid over de volledig
heid van die operatie.
"Twee leden
van ons korps zijn naar binnen ge
gaan en stelden vast dat er nie
mand meer was". Het betreffende
paviljoen bestaat uit één bouwlaag.
Het sein dat de brand meester
was kon al snel worden gegeven.
Wel zijn de vuurbestrijders nog ge
ruime tijd met nablussen bezig ge
weest.
Mededelingen
Gemeentebestuur
Diversen
Kerstboom-inzamelactie met 150 prij
zen
Nieuwjaarsreceptie
Directie Economische Zaken verhuisd
Openstelling gemeentelijke diensten en
directies rond Oud en Nieuw
Sluitingsdatum huursubsidie
Leest u deze week vooral het hoofdstuk
"Diversen" over de openstelling van di
verse gemeentelijke diensten en directies
tijdens Oud en Nieuw. Hierin kunt u de-
eventuele wijzigingen in openingstijden
vinden.
Grof-/huisvuilophaaldienst
Wijzigingen ophalen huis- en grofvuil
rond nieuwjaar
Afsluiten wijkcontainers
Bouwplannen
Verlenen van diverse bouwvergunnin-
Ruimtelijke Ordening
Bestemmingsplan Stationsbuurt
Milieu
Verlenen diverse hinderwetvergunnin-
U kunt de gemeentelijke mededelin
gen ook elke zondag beluisteren via
Omroep Rijnland op 88,1 FM via de ka
bel en 105.7 FM via de ether. Uitzen
ding: 10.30-11.00 uur.
leiden
Lees in
van a.s. zondag
onder meer over:
