Juridische strijd om 'Gat van Palace' Verslagenheid bij Ruiten Troef Ontslaggolf bij Alkemades conservenbedrijf nabij Auto gestolen Bank financiert studie naar weefselkweek tulp Bollen Kunstuitleen Alphen wordt commercieel PAGINA 16 W III REGIO DONDERDAG 10 DECEMBER 1987 ALKEMADE - Moordende con currentie, de door onbekende oor zaak gehele ineenstorting van de Duitse markt, een fout manage ment. Het zijn diverse oorzaken die van de eens florerende conserven- fabriek Ruiten Troef nog maar wei nig overlaten. De feiten, opgetekend in rappor ten over een reorganisatie bij het Roelofarendsveense familiebe drijf, hebben ertoe bijgedragen dat de geldschieter van de onderne ming de kredietverlening niet lan ger voortzet Om die reden is de be windvoerder gisteren uitstel van betaling verleend, waaraan het ont slag is gekoppeld voor het meren deel van de (nu nog) bijna honderd werknemers. Ook wordt een reorganisatie by de betrokken Nederlandse Cre- dietbank (NCB) in Amsterdam nog als oorzaak van de val van het be drijf genoemd. Als gevolg daarvan is namelijk tot kredietbeperking overgegaan. Dat neemt niet weg dat de pogingen om Ruiten Troef te redden afgelopen vrijdag strand den omdat een mogelijke kandi daat voor overname zich terugtrok. VOORHOUT - Een 21-jarige inwo ner van Warmond heeft gisteren bij de politie in Voorhout aangifte ge daan van diefstal van een Ford Es cort 1100 personenauto. De auto stond sinds eind oktober bij een il legale spuitcabine in een schuurtje van een zomerhuisje aan de Boek horstlaan in het bollendorp. Het was de bedoeling dat de auto zou worden opgeknapt. Volgens het hoofd van de afdeling bijzondere kredieten van de NCB, J. Bommel, zijn de fusiebesprekin gen steeds positief verlopen en is het wachten op nader overleg met bewindvoerder G. Kievit van Rui ten Troef. "Uitstel van betaling hoeft nog geen faillissement te betekenen. Tijdens de surcéance is er tijd om een reorganisatie door te voeren. Als die slaagt, zijn er nog mogelijk heden", kijkt Bommel vooruit. Over het schuldbedrag van het Veense concern, dat in zijn soort tot de vier grootste van Nederland behoort, kan hij geen inlichtingen verstrekken. Over de beschuldi ging van de teruggetreden direc teur J. van Ruiten, als zou de bank zich met name afgelopen vrijdag 'zeer negatief hebben opgesteld, zegt Bommel: "Die uitspraken laat ik geheel voor zijn rekening van. Hij is niet eens bij de bespreking geweest". Kerstpakket In de kantine, waar de rond deze tijd traditionele kerstboom ont breekt, lichtte Van Ruiten gister morgen het voltallige personeel in over de stand van zaken. Hij kon digde aan dat op korte termijn zes tig zeventig personeelsleden wor den ontslagen. Het slechte nieuws kwam hard aan, ook al vreesden de werknemers de afgelopen maand al het ergste. In oktober gaf de NCB de directie van het 33 jaar ou de familiebedrijf nog tot eind no vember de tijd om de toekomst vei lig te stellen. Uit het feit dat niet of nauwelijks mededelingen zyn ge daan over het verloop van de fusie- besprekingen, kon worden afge leid dat deze moeizaam verliepen. Over de afgelopen maand is nog salaris uitbetaald, de vraag is of dat ook in december gebeurt. Met de kerstdagen in het vooruitzicht vindt ondernemingsraadslid P. Bouwmeester dat bijna vanzelf sprekend een morele plicht, of dat nu door de geldschieter geschiedt of door de bedrijfsvereniging. "En een kerstpakket hoort er ook bij. Het zou de directie sieren als dat wordt verstrekt. Ten slotte hebben we er elf maanden voor gewerkt", aldus Bouwmeester. Fiasco In augustus van dit jaar werd door deskundigen van buitenaf een begin gemaakt met de reorga nisatie van het concern. Dit leidde onder meer tot het faillissement van een champignonkwekerij in de provincie Limburg die eerder door Ruiten Troef was overgenomen. Die overname liep op een fiasco uit. De daarop volgende ontwikke lingen hebben de emoties bij de medewerkers in Roelofarendsveen soms hoog doen oplopen. Om uit spattingen te voorkomen wordt geen gehoor gegeven aan het ver zoek om met mensen op de werk vloer te praten. "Toen we maandagavond verga derden, kwam al een scheidtele foontje binnen", toont commer cieel medewerkster I. van Velzen, eveneens lid van de ondernemings raad, zich geschrokken. Zij is te vens ontstemd over de medewer king van de industriebond CNV. "Dieheeft het totaal laten afweten. Ze vonden het niet interessant ge noeg om te komen". Slechts twee of drie werknemers zijn bij deze vakbond aangesloten. Het aantal FNV-leden is niet gek veel hoger: tien stuks. "Maar die gaf wel gelijk volledige medewerking. Zij kwa men meteen de andere dag en ook bij de bekendmaking gistermor gen was een vertegenwoordiger aanwezig". Hoewel de produktie nu stil ligt, wordt in de fabriek toch nog ge werkt. De etiketteer-afdeling en de expeditie draaien volop door. Bij de produktieafdeling wordt onder houd gepleegd. "Normaal gespro ken gebeurt dat ook altijd in deze periode. In december is het altijd rustig, je weet dat het in januari dan weer op volle toeren gaat draai en. Maar dat zal nu wel anders zijn". Gelaten Bij de allersomberste oplossing, ontslag voor alle werknemers, ko men 45 inwoners van Alkemade op straat te staan. Ongeveer 35 perso neelsleden komen uit Leiden, de rest uit de regio. De ondernemings raadsleden constateren gelaten dat 'de politiek' het in Alkemade totaal heeft laten afweten. "Natuurlijk heeft de gemeente Alkemade geen financiële mogelijkheden om ons te redden, maar geen raadslid heeft iemand van ons benaderd of vra gen in de raad gesteld of geen sym bolische hand kon worden toege stoken", zeggen zij. Nu het schip bijna is gezonken, zoekt een ieder zijn weg. Een aantal heeft dat al gedaan. In het seizoen werken ongeveer 120 mensen vast bij Ruiten Troef, enkelen onder hen al 27 jaar. Het bedrijf produ ceerde tweehonderd zogeheten halffabrikaten in verschillende ma ten, waarvan de helft voor private labels (huismerken). Van de pro duktie was 35 procent bestemd voor de Nederlandse markt, de rest was bestemd voor export. Bij Ruiten Troef wordt nog op slechts enkele fronten doorgewerkt. De produktie ligt echter stil. (foto Nanno Bioupot» Bouw tweehonderd appartementen op losse schroeven DEN HAAG/N OORD WIJK - Een plan voor de bouw van ongeveer tweehonderd appartementen op het Palaceplein aan de Noordwijk- De vakgroep Moleculaire Plantkunde van de Leidse universiteit onderzoekt al eijkele jaren de mogelijkheid om tulpen met behulp van weefselkweektechnieken te vermeerderen. Vele gewassen zoals hyacint, iris, narcis, allium en gladiool kunnen al op reageerbuisjes worden vermeerderd. Bij de lelie is op dit gebied het meeste suc ces geboekt: verleden jaar werden er maar liefst 8 mil joen lelieplantjes in vitro gekweekt. Bij de tulp wil het evenwel nog steeds niet lukken. De tulp, hèt symbool van Neder land, is nog steeds qua areaal en exportomvang het belangrijkste bolgewas. De helft van de totale oppervlakte bollengrond is in ge bruik bij de tulpenkwekers. De vereniging van bolvermeerde- raars, Stiverbol heeft, om het on derzoek naar de techniek van weefselkweek bij de tulp te kun nen intensiveren, de Rabobank om een financiële bijdrage ge vraagd. Gistermiddag werd, tij dens een bijeenkomst op het La boratorium Bloembollen Onder zoek (LBO) in Lisse naar aanlei ding van dat verzoek een cheque ter waarde van 150.000 gulden aan Stiverbol overhandigd. Het onderzoek naar de 'tulp in vitro' wordt in Leiden uitgevoerd. De universiteit werkt daarbij nauw samen met het Centraal Onder zoekslaboratorium voor de Weef selkweek van Tuinbouwgewas- sen (CWOT) in Lisse. De vermeerdering door mid del van weefselkweek biedt gro te voordelen. Bij deze techniek worden hele kleine stukjes plant (bol, stengel, blad, groeipunt of wortel) op een voedingsbodem gezet. De bodem, het zogeheten medium, bevat bepaalde (veelal natuurlijke) groeistoffen. De hor monen zetten het groepje cellen aan tot het vormen van een volle dige plant. In vergelijking met de traditionele kweekmethode be tekent vermeerdering in vitro een enorme tijdswinst. Juist die snelheid is volgens R.J. Bogers, directeur van het Laboratorium voor Bloembollen Onderzoek in Lisse, van het grootse belang. Gistermiddag tij dens een bijeenkomst op het LBO, stelde Bogers vast dat de bollensector behoefte heeft aan gewassen die resistent zijn tegen ziekten zoals virusaantastingen en schimmels. Zodra door kruisingen en an dere veredelingstechnieken een min of meer ideaal gewas is ver kregen, moet dit binnen niet al te lange tijd in de praktijk kunnen worden gebruikt. Tulpen wor den tot nu toe vermeerderd door verklistering. De kleine bolletjes die aan de zijkant van een tulpe- bol groeien, worden eraf gehaald en afzonderlijk opgeweekt. Bij gebruikmaking van deze ver meerderingsmethode duurt het twintig jaar voordat een nieuw ras door de tulpekwekers kan worden gebruikt. Vermeerde ring in vitro verkort deze periode tot een of twee jaar. Weefselkweek heeft ook als voordeel dat de planten, bollen of knollen (het uitgangsmateri aal) makkelijker ziektevrij te houden zijn. Bij de traditionele manier van vermeerdering van bollen, worden de bollen mecha nisch geplant en geoogst. Bij de ze teelthandelingen beschadigen de bollen en worden daarmee vatbaarder voor ziekten en pla gen. De tulp is evenwel, in het on derzoek naar de vermeerdering in vitro, een geval apart. Uit de eerste onderzoekingen in Neder land en Japan is volgens profes sor K.R. Libbenga van de Leidse universiteit gebleken dat er bij de vermeerdering in vitro van de tulp het best gebruik kan worden gemaakt van de rokken van de bol. De rokken (de 'schillen' waaruit de de bol is opgebouwd) zijn immers het hele jaar door in grote hoeveelheden voorhanden. Uit de kleine stukjes bolrok die op de voedingsbodem zijn ge ënt, groeien scheuten die op hun beurt weer kunnen uitgroeien tot bollen. Het spruiten van de bol rok vormt, zo maakte Libbenga gistermiddag duidelijk, het knel punt bij de vermeerdering van de tulp in vitro. Er kan nogal wat misgaan. Bol- Tuintulpen kunnen len die by onjuiste temperatuur of luchtvochtigheid zijn bewaard of op het verkeerde tijdstip zijn geoogst, lopen niet uit. Ook de concentratie aan groeistoffen in de voedingsbodem blijkt van grote invloed op de resultaten van de opkweek in reageerbui zen. Een te dikke plak bolrok spruit niet, evenmin als een te dunne. Omdat het vermneerderings- resultaat van zoveel factoren af hankelijk is, moeten er bij het on derzoek een groot aantal variabe len worden ingebouwd. De bol- rokdelen moeten allemaal met de hand op voedingsbodems worden geënt, zodat het onder zoek bijzonder arbeidsintensief en daardoor duur is. Weefselkweek is een zeer gea vanceerde vorm van biotechnol- gie. Voorzitter J. Veldhuyzen van Zanten van de Koninklijke Algemeene Vereeniging voor Bloembollencultuur maakte gis termiddag duidelijk dat de weef selkweek niet het eind van de technische mogelijkheden is. Veldhuyzen van Zanten ver wacht dat de genetische manipu latie (het door kunstgrepen wijzi; gen van de erfelijke eigenschap pen van een plant) binnen enkele jaren haar intrede zal doen. Op verschillende instituten wordt nu al onderzoek gedaan naar de mogelijkheid resistenties tegen virusaantastingen in te bouwen. Ook verbetering van de eigen schappen op het gebied Van de broeikwaliteit of de sierwaarde, is door gentische manipulatie te bereiken. De laatste jaren is het sortiment bollen enorm uitgebreid. Naast de overbekende tulpen, narcis sen en hyacinten, worden steeds meer zogeheten bijgoed gewassen, minder gangbare bol gewassen, op de markt gebracht. Omdat onder bijgoed zeer veel verschillen de bolsoorten vallen, van blauwe druif tot sneeuw- klok, is met bolgewassen uit de ze groep bloei van januari tot juni te bereiken. In januari kan, als het weer tenminste meewerkt, het sneeuwklokje (Galanthus niva lis) al in bloei komen. De Galan thus groeit het best op een hu- musrijke vochthoudende grond onder struiken, in het gras en tussen zeer lage bodembedek kers. De eerste tijd na het plan ten is de bloei van dit gewas niet erg rijk. Met de jaren komen evenwel ook de bloemen. Kort na de bloei van de sneeuwklokjes verschijnen de eerste gele boterbloempjes van het knolgewas winterakoniet (Eranthis hiemalis). Dit gewas wordt niet hoger dan ongeveer 5 centimeter. De uiterst kleine knolletjes mogen niet dieper worden geplant dan ongeveer 3 centimeter. Hoewel bepaalde dwergirisjes, zoals Iris reticulata (blauwe kleu ren) en I. danfordiae (geel) zich. ook al uiterst vroeg presenteren (februari-maart) hebben ze wel eens last van de koude in die pe riode. Sneeuwroem en Chiono- doxa komen in maart in bloei. Deze drie soorten worden maximaal 20 centimeter hoog en zijn geschikt voor verwildering. Ze vormen onder gunstige om standigheden veel jonge bolle tjes en ook via zaden breidt zo'n groepje zich snel uit. Het is ver standig om flinke groepen te planten; ook voor kleine tuintjes is zo'n 25 stuks per soort toch wel het Heel vroeg komt ook Anemo ne blanda in bloei. De blauwe, witte of roze bloemetjes met kor te stelen doen denken aan mini- margrietjes. De kievietsbloem (Fritillaria meleagris) is geschikt voor tuinen met vochtige grond. Plant de bolletjes 7 cm diep. In april verschijnen grote gespik kelde bloemen die aan een dun steeltje hangen. MONICA WESSELING se Koningin Wilhelminaboulevard dreigt te stranden nu de twee be drijven die zich met de bouw bezig houden elkaar in juridische proce dures bestrijden. Eurotel, een Zwitsers bedrijf dat het hotelplan heeft ontwikkeld, heeft beslag la ten leggen -op de grond, die eigen dom is van de Onroerend Goed Be- leggings- en Ontwikkelings VI bv (OBO). OBO is een volle dochter van de BAM Projektrealisatie- en Beleggingsmaatschappij. OBO (en dus BAM) heeft een kort geding aangespannen om het beslag te la ten opheffen. Het geding diende gistermiddag voor de Haagse rechtbankpresident mr. R.R. Port- heine. BAM heeft al enkele plannen ge maakt die alle onuitvoerbaar ble ken. Ruim een jaar geleden kwam Eurotel op de proppen met een plan dat volgens dit bedrijf wel de gelijk haalbaar was. Het behelst de bouw van tweehonderd apparte menten. In juni sloot Eurotel een overeenkomst met BAM, waarin beide bedrijven afspraken dat ge zamenlijk het bouwplan zou wor den uitgewerkt. In oktober besloot BAM dat ver dergaan met het plan zinloos was, omdat een haalbaarheidsonder zoek negatief zou zijn uitgevallen. Het bedrijf draagt, zo is afgespro ken, het risico van het project. Con form de overeenkomst werd de grond (inclusief het plan en de bouwvergunning voor het terrein) aangeboden aan Eurotel voor de prijs van vier miljoen gulden. Bo vendien verlangde BAM dat indien Eurotel tot koop zou overgaan tien procent van de koopsom direct zou worden betaald. Eurotel liet weten te willen ko pen, maar weigerde de vier ton op tafel te leggen. Daarop sommeerde BAM het Zwitserse bedrijf op 17 november het geld voor het eind van de dag over te maken.-Eurotel reageerde mët een verzoek bij de Haagse rechtbankpresident om be slag te mogen leggen op de grond uit angst dat BAM het terrein aan .een ander zou verkopen als de vier ton niet zou worden overgemaakt. Volgens mr. J. W. Meijer, advo caat van OBO en BAM, is echter niet BAM de eigenaar, maar OBO. Namens dat bedrijf spande hij dan ook het kort geding aan tegen Eu- ALPHEN AAN DEN RIJN - De Alphense kunstuitleen gaat inten siever samenwerken met het be drijfsleven. Bovendien worden kunstvoorwerpen in de toekomst meer dan tot nu toe te koop aange boden. Die mogelijkheden krijgt de kunstuitleen, nu de gesprekken over de privatisering van deze ge meentelijke instelling vrijwel zijn afgerond. Gisteren werd door de nieuwe stichting Beeldende Kunst Rijn streek, onder voorzitterschap van A. Slot, een akkoord over de over dracht bereikt met wethouder G. Brussen-Leerdam (CDA, welzijn). rotel om het beslag opgeheven te krijgen. Hij benadrukte dat Eurotel geen enkele vordering heeft op OBO en dus ook geen beslag kan laten leggen op eigendommen van dat bedrijf. Overigens bestreed Meijer ook dat Eurotel een vorde ring op BAM zou hebben. Mr. E.J. van der Wilk, raadsman van Eurotel, verweet BAM "goo cheltrucs" te hebben uitgehaald. "BAM heeft zich altijd gepresen teerd als eigenaar. In de overeen komst met Eurotel zegt BAM de grond in eigendom te hebben en ook in de aanvraag voor de bouw vergunning staat achter BAM genaar/bouwer'. BAM heeft ge woon een juridische truc uitge haald", vond Van der Wilk, die na mens zijn cliënt vertelde dat Euro tel een schadevergoeding vai ven miljoen gulden zal eisen als het bouwplan niet wordt uitgevoerd. Desgevraagd vertelde een woordvoerder van Eurotel te ver moeden dat BAM gebruik van het Zwitserse bedrijf heeft gemaakt om de prijs van het stuk grond op te drijven. "Wij zijn met een haal baar plan gekomen. Onze architect heeft daarvoor het idee geleverd. BAM heeft nu ook die tekeningen en heeft waarschijnlijk een andere koper voor de grond die vele mil joenen wil betalen", zei hij. Ook mr. Van der Wilk zei "steeds meer de indruk te hebben gekre gen dat BAM van Eurotel af wil". Hij benadrukte dat Eurotel het be slag op de grond heeft laten leggen om zo de zekerheid te krijgen dat het bouwplan alsnog kan worden uitgevoerd. Omdat BAM de over eenkomst heeft opgezegd, zal het plan in dat geval wel door een an dere bouwer worden uitgevoerd. Overigens heeft Eurotel toestem ming gevraagd om ten laste van OBO beslag te mogen leggen op het terrein aan de Koningin Wilhel minaboulevard mocht het kort ge ding succes hebben voor BAM. Mr. Meijer bestreed beide besla gen. Hij zei dat er geen sprake was van een koopovereenkomst omdat Eurotel -de tien procent aanbeta ling niet heeft overgemaakt. Hij wees er verder op dat in het eerste beslagverzoëk BAM als eigenaar was aangemerkt, terwijl OBO dat in werkelijkheid is. En op OBO heeft het Zwitserse bedrijf hele maal geen vordering, zodat be slaglegging onmogelijk kan. Bo vendien, zo zei Meijer, als er onver hoopt toch een vordering van Eu rotel op BAM bestaat, dan is een beslag overbodig. BAM zal dan ge woon de schadevergoeding beta len. Uitspraak over een week. Celstraf voor W oubruggenaar DEN HAAG/WOUBRUGGE - Een 45-jarige inwoner van Woubrugge is door de Haagse politierechter mr. I. de Vries veroordeeld tot zes weken gevangenisstraf, waarvan vier weken voorwaardelijk. De man had zijn vrouw bedreigd met een alarmpistool. De straf is con form de eis van de officier van justi tie, mr. F. van Straelen. De advo caat van de Woubruggenaar, mr. G. Veldhuis, vroeg om vrijspraak. DONDERDAG 10 DEC concert Toonkunstkoor in sa menwerking met Krasna Musica Delft, werk van Brahms, Bartok en Strawinsky, aanvang 20.15 uur in de Stadsgehoorzaal lezing met het thema 'Het ge bruik van paragnosten ten behoe ve van praktische doeleinden' aanvang 20.15 uur in de Kapel zaal van K&O aan de Oude Vest. in de fin-de-siecle-cyclus van de studentenvereniging SSR spreekt Jaap Goederede over de i 108. it pand Hoge- lezing over 'chakra's en ener gie' door Ruud Kats, gespeciali seerd in lichaamstherapie, aan vang 20.00 uur in Centrum Ex '85, Koppenhinksteeg. spreekuur voor jongeren met jlicht, van 't Breehuys vragen 19.00 tot 22.00 u voorlichting en begeleiding dienstweigeren. van 20.00 tot 21.30 uur in Troef. Stationsweg Leiderdorp klaverjassen bij buurtvereni ging De Buitengewonen, aanvang 20.00 uur in de Muzenhof aan de Cor Gordijnsingel. Noordwijk opening tentoonstelling Noord- wijkse Pluimvee en Konijnenvere niging door wethouder J. Bedijn, om 20.00 uur, Pickéstraat 72a. VRUDAG 11 DEC. Hazerswoude Leiden open huis bij de gemeentelijke Kredietbank aan de Breestraat 24, van 15.00 tot 17.00 uur. optreden van 'Facade' met op wekkend literair cabaret in Art Centre Droomfabriek aan de Ou de Singel, aanvang 21.30 uur. concert door het Leids Studen ten koor en -orkest Collegium Mu- sicum olv Rene Gulikers, aanvang 20.00 uur in de Stadsgehoorzaal. lezing door J.Ph. Fijnvandraat uit Sneek, over de onfeilbaarheid van de bijbel, aanvang 20.00 uur Leiderdorp jaarvergadering van de ijsclub Britisch School, J.v.Hooflaan 3. neelcombinatie Dialoog, aanvang 20.15 uur in het cultureel centrum Warenar, Kerkstraat 75. ZATERDAG 12 DEC. Leiden concert Residentieorkest olv Andrew Parrot met Huug Steketee (trompet), Michel Tikin (trombone) en Peggy Walsh (hoorn), aanvang 20.15 uur in de Stadsgehoorzaal. optreden van de Gijs Hendriks Construction Company in Jazz- zolder Hot House, Waaggebouw, Aalmarkt, aanvang 21.30 uur. vlooienmarkt in de Groenoord- hallen van 10.00 tot 16.00 uur. rommelmarkt in de Pieterskerk, 10.00 tot 17.00 smartlappen me aanvang 21.30 u Droomfabriek aa De Animo's, knipoog, expositie-verkoop van olieverf schilderijen in gebouw Staaiwijk aan de Herenstraat 45. aanvang grote postduivenshow in het clubgebouw van de postduiven vereniging De Vriendenclub aan de Anna Pauwlonastraat 1, van 16.00 tot 23.00 uur. tentoonstelling postduivenver eniging De Reisduif in het clubge bouw van de speeltuinvereniging Morskwartier, Lage Morsweg, van 15.00 tot 17.00 uur. wandeling in de Molenwinter- sene over 10 en 15 km, start 10.00 uur bij het VW-kantoor, Stations-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 16