Paul McCartney zingt niet voor Einsteins Mijn leven is beslist geen sprookje Fotomodel en zangeres Mandy Smith: 'Misschien verdwijnt je talent wel, als je weet hoe 't werkt' WOENSDAG 9 DECEMBER 1987 KUNST PAGINA 25 Freek de Jonge bedreigd ALKMAAR (GPD) - Dreige menten van de Nederlandse Fascisten Jongeren Organisatie (NFJO) hebben gisteravond ge leid tot strenge veiligheids maatregelen rond het optreden van Freek de Jonge in het Alk- maarse culturele centrum De Vest. De NFJO, die verant woordelijk zou zijn voor de ont voering van de acteur Jules Croiset, had de directie in een brief laten weten dat de 'beuk (lees bom) erin zou gaan'. Tegen Freek de Jonge zijn dezelfde dreigementen geuit. Tijdens de voorstelling, die zonder inci denten verliep, maakte de ac teur daar geen enkele toespe ling op. Om de onrust niet ver der aan te wakkeren weigerde hij na afloop alle commentaar. Uit voorzorg bleef de par keergarage onder De Vest gis teravond dicht en hielden poli tiemensen zowel binnen als buiten het gebouw een extra oogje in het zeil. In een briefje aan de bezoekers verontschul digde de directie zich voor het nemen van de veiligheidsmaat regelen en de daaruit vloeiende overlast. Ze bestonden uit het observeren en het zonodig con troleren van bezoekers. Maatre gelen die ook vanavond, bij het tweede optreden van De Jonge, van kracht zullen zijn. Mandy Smith: 'Ik geniet van alle bewondering HILVERSUM (GPD) - Dodelijk vermoeid en in de war door het vele reizen, bracht zangeres Mandy Smith (17) een bliksembezoek aan Hilversum voor diverse televisie- - optredens. Tussen de bedrijven door stond ze deze krant te woord in het Hilversumse hotel Laapers- hoek. Mandy was een aantal jaar geleden een dankbaar onderwerp voor de vele boulevardbladen in de wereld omdat zij op haar dertiende een verhouding had met Stones gi tarist Bill Wyman. „De pers is oyer me heengeval- len als een lawine. Ik wist niet wat me overkwam en was te onervaren om mezelf daar tegen te wapenen. Nu heb ik mijn privé-leven goed in de hand. De relatie met Bill is ten einde en ik wil er niet meer over praten. Wat ik naast mijn werk als zangeres doe, gaat niemand wat aan. Bovendien vind ik dat de meeste mensen nu een verkeerd beeld van mij hebben. Ze zien me als een volwassen vrouw. Dat ben ik niet. Goed, ik heb meer levenser varing dan het gemiddeld meisje van mijn leeftijd, maar ik kan ook genieten van de dingen waar ieder jong meisje plezier in heeft. Ik hou van uitgaan, rolschaatsen, tennis- door Frederike Contant Behalve door haar opmerkelijke verhouding met Wyman, kenden veel Engelsen Mandy al op jonge leeftijd omdat ze sinds haar der tiende ook als professioneel foto model werkt. Zo sierde zij de co vers van bekende bladen als Har pers en ook de kwaliteitskrant The Observer wijdde een reportage aan het beeldschone meisje. Mandy ge niet van haar leven, hoewel ze de laatste weken als erg vermoeiend ervaart. Om haar tweede single 'A positive reaction' te promoten reist ze, met in haar kielzog haar moe der, door heel Europa. In elke grote stad wachten tv-optredens, inter views en foto-sessies. „Ik kom net terug uit Duitsland, ben nu in Hol land en reis vanavond naar Madrid. Daarvoor waren we ook in tal van landen. Ik ben nu drie weken van huis geweest en verlang er nu wel weer naar. Na Spanje heb ik twee weken vrij. Dan wordt het afwach ten wat de plaat gaat doen." Twee jaar geleden kwam Mandy door toeval in contact met het pro ducerstrio Stock, Aitken en Water man. Het drietal viel in eerste in stantie op haar uiterlijk en liet haar een zangtest doen. Dat pakte posi tief uit en Mandy werd opgenomen in dit hitstal van Stock, Aitken en Waterman. „Ik had eigenlijk nooit serieus gedacht aan een carrière als zangeres. Ik was blij met mijn suc ces als model. Dat was al een droom die uit was gekomen. Nu merk ik toch dat ik zingen het leuk ste vind. Je hebt nu direct contact met je fans, het publiek. Ik hou er van op op het toneel te staan en te dansen en te zingen. Ik geniet van de bewondering. Maar veel leef tijdsgenoten verkijken zich wel erg op mijn leven. Het is beslist geen sprookje. Het is keihard werken. Door positief te denken en te leven kun je het volhouden en dat is het geheim van succesvol worden en blijven." Mandy zegt veel over te hebben voor een geslaagde loopbaan als zangeres. „Ik ontzeg mezelf heel veel pleziertjes en lever een groot deel van mijn privé-leven in. Maar het allerbelangrijke in mijn leven is toch wel het familieleven dat ik met mijn moeder en zusje heb. Ik ben ook heel blij dat mijn moeder me vergezelt tijdens de reizen naar het buitenland. Dan heb ik steun aan haar. Tijdens optredens en za kelijke beslommeringen is ze meer mijn vriendin dan mijn moeder, maar in het hotel en thuis zijn we echt moeder en kind." Een echt voorbeeld in de popmu ziek of een idool heeft Mandy niet. „Ik bewonder zoveel mensen. Bij na iedereen in deze bussiness heeft wel talent. Ik wil ook op niemand lijken. Ik ben mezelf en daar moe ten ze het maar mee doen. Zelf luis ter ik wel graag naar Michael Jack son, Prince en Madonna. Maar ik zou geen tweede Madonna willen worden." Ballades In januari verschijnt de eerste lp van Mandy. Het merendeel van de liedjes is vrolijke disco, maar er zal ook een aantal ballads op te horen zijn. „Ik vind dat toch wel heel fijn om te zingen. Eigenlijk zou ik meer ballads willen zingen dan het snel le werk wat op single is uitge bracht. In de toekomst wil ik ook proberen zelf liedjes te schrijven". "Ricky The Red Stripes? Mijn God! Jij duikt een beetje in het verleden, zeg!" Paul McCartney kijkt me aan met dat eeuwige jongenshoofd van hem. Zijn mimiek drukt een mengeling van geamuseer de argwaan en een verre gaande blijmoedigheid uit Onmiskenbaar een clowns- kop, en ik moet even den ken aan die clip van 'Say, Say, Say' waarin hij samen met Michael Jackson het rondreizende vaudeville theatergezelschap Mac- Jack neerzette, en zijn hand niet omdraaide voor de standwerker die het goedgelovige publiek knol len voor citroenen moest verkopen. door John Oornkes Macca, inmiddels vijfen veertig, veegt onnadenkend met de rug van zijn hand langs de diepe kerven in zijn gelaat om te controleren of al le grime intussen verwijderd is. Niet die van de clip, maar van de make-up-dame van Countdown. Zojuist heeft hij een half uur lang optreden in het Veronica-programma achter de rug, en hij was weer allerbeminnelijkst. Kijken naar een filmpje van The Beatles live in Blokker? Okee! Praten over toen? Wel ja. HILVERSUM - Aardige man die McCartney - iemand die in zijn vrije tijd een prima cursus public relations zou weten te verzorgen. Zo nu en dan steekt hij echter vol komen freewheelend de draak met presentatrice Simone Walraven, zijn vrouw Linda of de jonge, inge huurde gastmuzikanten van zijn fake-bandje. Achteloos, op de ma nier van de goochelaar die een schoppenaas uit zijn mouw trekt. Commentaar bij de beelden van Blokker over de houterig bewe gende Harrison: "Zeg, die George kan dansen!" Walraven: "Waar heeft-ie dat vandaan?" Antwoord: "Liverpool!" Dat is McCartney ten voeten uit: flinterdunne, ragfijne humor als een middel om niet diep te hoeven graven. The Beatles traden na september 1966 nooit meer voor concertpu bliek op. Mist McCartney dat niet? McCartney: "Laatst heb ik nog drie nummers live voor de Britse tv ge daan. Leuk om te doen. In de late night show van Jonathan Ross. We speelden ook oud werk: Lawdy Miss Clawdy". Hij richt zich op, en zingt de eerste regels met de kop stem van een rockabillyzanger - zijn ogen blikkeren. "Te gek! Na al die jaren. En we deden 'I Saw her standing there'". Drie jaar geleden waren er dui delijke aanwijzingen dat je met een band aan het repeteren was. Grote namen als Dave Edmunds, Ringo Starr, Jody LinscottChris Spedding. Je vrouw was erbij. Op de binnenhoes van de soundtrack van je film-musical 'Give my Re gards to Broad Street' prijkt een fo to van die 'band'. Met daarboven het opschrift: coming soon. McCartney wil er niets van we ten. Wappert zijn wijsvinger heen en weer. "Nee! Nee! Geen repeti ties, misschien een losse gedachte. Als je vraagt of ik weer live ga op treden. Ja, ik denk daar hard over. Maar ik heb geen nieuw materiaal om dat nu al te kunnen doen. Zo nu en dan jam ik wat, speel voor tv-programma's, of zoals bij Live Aid voor een charitatief doel". Liefde, geluk en vrede zijn nog steeds de centrale thema's waarop je je songs baseert. Wat dat betreft is er weinig veranderd sinds het midden van de jaren zestig toen je 'All you need is Love' schreef. In de binnenhoes van je elpee 'Pipes of Peace' plaats je een motto van de Indiase wijsgeer Rabindranath Tagore: In de liefde lossen alle te genstrijdigheden van het leven zich als vanzelf op. Paul schraapt zijn keel: "Ik be hoor tot een traditie waarin song schrijvers als vanzelf over liefde schrijven. Sommige lui houden daar niet van, zoals Alan Parsons - hij heeft het woord liefde uit zijn songs verbannen. Ik begrijp dat wèl; het begrip wordt vaak mis bruikt. In de oude tijd schreef ik altijd over mezelf in relatie met een meisje. Uiteraard! Daarom ga je in een bandje zitten: om aan meisjes te komen. Zoals die knullen van A- Ha nu. Het gaat ook om geld, maar vooral om de meisjes. In de oude tijd schreef je dan teksten als 'Jij houdt van mij, schatje. Ik hou van jou. Dankjewel-alsjeblieft!" Toch schreef je ook in de jaren zestig al vanuit een niet zo voor de hand liggend standpunt over lief de. Ik denk aan 'She's leaving ho me', dat gaat over de gevoelens die ouders hebben als hun kind het huis verlaat, en aan 'When I'm 64', waarin je de liefde tussen oude ech telieden behandelt. McCartney, peinzend: "Dat is waar. Ik kan mijn werk echt niet verklaren. Ik maak het, en dat is dat. Ik analyseer het ook nooit achteraf. Ik weet niet eens hoeveel ik heb geschreven. Het komt alle maal neer op bijgeloof. Misschien verdwijnt je talent wel als je weet hoe het werkt. Ken je dat gevoel? Ik heb ook nooit les gehad. Ik heb het allemaal opgepikt. 'Ik begrijp ook niet wat er gebeurt. De woor den vloeien als vanzelf uit me. Ik weet er iets van. Een woord als 'night' zingt prettig". Zet een keel op en zingt keihard: "Well, at ni-hi- hi-hight!" Wijst op een handdoek en zingt: "Well a towu-hull!" "Dat doet het veel minder. Het komt er vaak op neer dat ik intuïtief aan voel wat het prettigste zingt." Zingt wat onzinwoorden. "Dan wacht je tot dat die klanken veran deren in woorden. Je kunt het niet "Ik ben het soort jongen - en dat geldt niet alleen voor mijn songs - dat...Tja, je hebt tegenwoordig veel mensen die zo technisch onderlegd zijn. Die spreken je aan: 'Hé, joh! Wat voor versterker is dat? Zit daar een DDL-35-35 in? Dan zeg ik: weet ik veel! Ik wéét 't eenvoudig niet! Ik weet alleen dat het een Vox-versterker is. Laatst, een Amerikaan: wat voor snaren ge bruik je op je bas? Ik zei: van die lange, glimmende! Ik weet 't echt niet. 't Kan me niet schelen. Ik sla snaren aan, verder niet." Maar in heel wat gevallen heb je de song wel degelijk gebruikt als een medium. Onlangs had je die schietpartij in Enniskillen in Ier land. Dat deed me denken aan 'Gi ve Ireland back to the Irish' dat je aan het eind van de jaren zeventig schreef na het bloedbad van Lon donderry. Dat lied maakte nogal wat los, toch? McCartney: "Zo'n lied is toch meer het resultaat van een opwel ling, van een emotie, dan van een beredeneerde analyse. Als kind groeide ik op in Liverpool in een Iers milieu. Iedereen was in die buurt bevriend met iedereen. Je ging samen naar de film. John Wayne en zo. Iedereen begroette dan iedereen, (zet stemmetje op, praat in Iers accent) 'Hallo, goeie- morgen! Top of the mornin'. Oh, lo vely! You want a drink?' Dat was mijn beeld van de Ierén. Het was dus een grote schok voor me toen ik te weten kwam dat mijn leger, het Britse leger dus, onschuldige mensen had neergeschoten. Ik was razend! Buiten mezelf van woede! De volgende dag kon ik het niet helpen dat er zo'n lied ontstond. Ik weet niet of het geholpen heeft, het moést eruit! Ik ben niet écht een politieke tekstdichter, hoor, maar dat weet je". Denk je dat je jouw houding te genover de wereld naief kunt noe men? Jouw houding als songschrij ver wel te verstaan. McCartney: "Naïef? Misschien. Ik heb veel wereldleiders ontmoet, en ik vind niet dat ik zo verschrik kelijk naïef ben. Als je hen ont moet dan blijken het heel gewone mensen te zijn. Die mensen die van zichzelf vinden dat ze niet naïef zijn, houden er van die complot theorieën op na. (Gaat verzitten, fronst zijn wenkbrauwen, laat zijn Paul McCartney: 'Ik houd van sterke daar voel ik me toe aangetrokken'. GPD) stem dalen) Laat me eens kijken, er wordt hier een heel knap spelletje gespeeld. Net schaken! (Weer nor male stem) Zo gaat het dus niet. Veel op wereldschaal is gewoon het resultaat van gebeurtenissen en ongelukjes. Die wereldleiders doen naïever aan dan ik. Vooral Reagan". Heb je hem ontmoet? McCartney: "Nee, hem met. Thatcher wel. Wilson. Gewone lui. Je verwacht grote geesten, schaak spelers aan te treffen. Onsterfelijk, bijna-goden. Maar nee, hoor...Nèt gewone mensen. Ze ruiken ook net zo, zien er net zo uit, hebben dezelf de tics". Hoe zit dat in de zakenwereld? Je hebt met je eigen multinational MPL opgeboden tegen je goede vriend Michael Jackson, en daarbij ging het om de oude songrechten van The Beatlesover de songs die je samen met Lennon had geschre- McCartney: "Dat is een gecom pliceerd verhaal. Als ik die rechten had willen hebben dan had ik sa- 1 1) Faith - George Michael 15 2 (2) Whenever you need so mebody - Rick Astley 16 9) 3 (10) Never can say goodbye - 17 (34) The Communards 4 7) Got my mind set on you 18 (31) George Harrison 5 (17) My baby just cares for 19 (23) me - Nina Simone 6(6) Full metal jacket - Abi- 20 (11) gail Mead 21 (13) 7(4) How can we hang on to a dream - Tim Hardin 22 (25) 8(3) Dance little sister - Te rence Trent d'Arby '23 (21) 9 (16) The way you make me feel - Michael Jackson 24 (12) 10 5) Maybe tomorrow - UB 40 11 8) Jack le Freak Chic 25 (15) 12 (19) Everlasting love - San dra 26 13 (14) Love in the first degree - Bananarama 27 (26) 14 (28) Hot girl - Sabrina China in your hand - T'pau Crazy - Icehouse Paid in full - Eric B Rakim Once upon a long ago - Paul McCartney Criticize - Alexander O'Neal Walk the dinosaur - Was (Not Was) Here I go again - White- snake Peacemaker - Kool The Gang Don't shed a tear - Paul Carrack Pump up the volume - Marrs System of survival - Earth Wind Fire The look of love - Madon- 28 (18) The real thing - JelLy- 29 (39) I could never take the place of your man - Prin- 30 (20) I need love - L L Cool J 31 (32) Fight fire with fire - Mai Tai 32 Need you tonight - Inxs 33 (24) So emotional - Whitney Houston 34 (22) Little lies - Fleetwood Mac 35 The time of my life - B Medley J Wames 36 (29) Casanova Levert 37 (27) You win again - Bee Gees 38 Mr Manic Sister Cool - Shakatak 39 Nothin's gonna change - Labi S iff re 40 (30) In the Dutch The Nits men met Yoko Ono (als erfgename van Lennon - J.O.) een hoger bod moeten uitbrengen. Michael kon zijn gang gaan, ik had en heb een emotionele verplichting naar Yoko toe, vanwege John. Michael hoest te 50 miljoen pond op. Hij heeft veel geld in kas, vanwege 'Off the Wall', 'Thriller' en 'Bad'". "Hij belde me op. Meisjesstem metje. 'Hello'. Ik zei: met wie? 'Mi chael'. Welke Michael? Oh, Mi chael Jackson! Wat wil je? 'Ik wil wat hits maken'. Dat klinkt aardig, zei ik. We deden wat werk samen: Say Say Say, The Man, The Girl is Mine. De hele tijd dat we samen werkten, vroeg hij: zeg, kun je me wat adviseren? Ik zei: Michael, je krijgt heel veel poen binnen, je moet erg voorzichtig zijn, je moet iemand hebben die je kunt ver trouwen - hij schopte vervolgens zijn manager de deur uit; die doet dus nu Madonna - en je moet wat video's maken - hij maakte vervol gens Thriller - en ik zei: denk eens aan het opkopen van songrechten. Goeie bizniz!" Dus achteraf bekeken heb je hem geadviseerd om je eigen songrech ten aan te kopen? McCartney: "De week later dacht ik dat hij een grapje maakte. (Weer hoog stemmetje) Ik ga jouw songs kopen, Paul! Ik zei: pfff! La ten we wat gaan eten, joh! 's Avonds weer. I'm gonna buy your songs, Paul. Ik zei: na-na-na, schiet op, hou op met die grap! Twee we ken later kreeg ik een telefoontje. Michael had de rechten gekocht. Ik kan het 'm niet kwalijk nemen. (Gaat verzitten, kijkt slim) Toch zou het aardig zijn als ie die songs teruggaf. Een fijn gebaar! Haha- ha!" Zo half serieus, en half beledi gend word je omschreven als The Tunesmith (de liedjessmid) of Mr. Tuneful (Meneer Melodieus). "Zo word ik genoemd, ja. Het kan me niet schelen. Sommige van mijn favoriete songschrijvers zijn 'tunesmiths'. Het maakt wel uit wié het zegt, als je me dat niet kwa lijk neemt. Als John Lennon het deed tijdens een van onze me ningsverschillen dan wist ik: dat zegt hij om me op de kast te krij gen. Want hij zou niet met iemand samen willen schrijven die alleen maar een slijmbal was. John wist hoe hij me kon raken - hij wist dat ik daarin kwetsbaar ben...' Omdat je nu eenmaal iemand bent die makkelijk een in het ge hoor liggende en sentimentele melo die, een schmaltzy liedje schrijft. "Het is erg moeilijk om met the ma's als liefde om te springen. Als ik zie hoe mijn zoon wordt geboren en ik schrijf daar dan over - dan is daar niets 'schmaltzy' aan. Of als ik over een stervende vader schrijf dan..." Je raakt geagiteerd en stelt je de fensief op als het over die dingen gaat. "Ja! Ik schreef Silly Love Songs, zoals je weet. Juist omdat mensen daarover vallen. Ik schrijf zó! Ik heb nooit beweerd dat ik meer kan dan wat een goeie vakman kan. De schrijvers die ik bewonder zijn mensen als Cole Porter en Chuck Berry. Berry's teksten zijn mees terlijk. Mensen als Porter schreven voor Broadwayshows en zeurden niet. AJs de regisseur zei: Schrijf iets nieuws! Dan deden ze dat. Ze traineerden niet. Hoagy Carmi- chael kon Stardust niet verkopen, verkeerde titel. Ik ken door mijn vader oudere muziek dan die uit de tijd waarin ik zelf opgroeide. Ik kijk tegen die traditie aan, en ik probeer me daarin te zien. Neem Live and Let Die, niet bepaald mijn eigen voorkeursnummer. Maar wél een opdracht om een nummer voor een James Bond film te schrijven. Weetje wie dat te gek vond? Neil Young, en dat is toch niet bepaald iemand die je van valse sentimentaliteit kan be schuldigen.". "De vraag of ik mezelf moet ver dedigen irriteert me niet. Ik ben niet mijn eigen favoriet. Ik verde dig anderen. Neil Young, hij is Je arrangementen zijn vaak heel curieus. In Pipes of Peace gebruik je de vreemde combinatie van een Indiase tabla-drummer met orgel en kinderkoor. "Ik wilde aan dat nummer, toch een oproep voor vrede, een inter nationaal tintje geven. George Mel- ly, de Londense jazzentertainer, vroeg me of ik een song voor Unes co wilde schrijven. Ik houd van dat soort simpele ideëen. Ze zijn mis schien melig, maar ik voel me al tijd verantwoordleijk voor deposi tie waain ik verkeer. Tegenwoor dig meer dan vroeger. Ik besef dat als je in staat bent om een song te schrijven als 'Give Peace a Chan ce', en een miljoen mensen richten dat nummer tot Nixon, en zijn in staat om de oorlog stop te zetten, dan heb je macht". Maar dat was van John Lennon. Heb jij dergelijke dingen weten te bereiken? "Mmm. 'Give Ireland back to the Irish' was politiek, maar of het ge holpen heeft waag ik te betwijfe len. In Ierland is de situatie nog net zo. Maar Pipes of Peace, Ebony and Ivory. Veel mensen hielden daar niet van, vonden het te senti menteel, Stevie Wonder en mezelf achter de piano zingend over de wil om zonder racisme in harmonie te willen leven. Maar ik heb ook veel brieven gekregen van mensen die zijn getrouwd met iemand van een andere huidskleur, en die schrijven: bedankt, je hebt ons le ven gered". Ken je de kritiek van de New York Times-journalist Robert Pal mer op de tekst van dat nummer? En dan merkt hij ook nog op dat de beeldspraak van de zwarte en wit te toetsen (ebbenhout en ivoor) die naast elkaar zijn geplaatst en zou den harmoniëren niet juist is... McCartney (opeens kwaad): "Hij vindt het een dom idee. Fuck him! Hahaha! Fuck him! Wie kan 't wat schelen wat hij schrijft? Ik heb lie ver de zanger Robert Palmer. Ik heb geen respect voor die knapen! Als de journalist Palmer een hit kan schrijven, of een halve hit, dan zou ik geneigd zijn naar hem te luisteren. Maar het idee voor het lied is ontleend aan wat de komiek Spike Mulligan ooit over Apart heid zei. Ik ben trots op dat num mer. Ik ben tegen Apartheid, en dat lied helpt, 't Kan me niet sche len dat de beeldspraak van die tekst dom is. Die is dom. Maar ik praat niet tegen fucking Einsteins! Ik communiceer met gewone blan ke en zwarte mensen. Ik praat te gen de blanke vent die (slaat hard in zijn handen) in staat is om een neger in elkaar te slaan". "Ik hoef alleen maar duidelijk te maken dat er misschien een ma nier bestaat om samen te kunnen leven. Als ik dat red en veel men sen worden zich dat bewust dan heb ik gewoon genoeg gedaan. Het hoeft niet dezelfde test te kunnen doorstaan als de beste tekst van Shakespeare. Daar gaat het niet om. Het is een slogan. Net als Give Pis geschiedenis geworden, man! Geschiedenis! En de president luisterde daarnaar. Ik ken een zwarte saxofonist uit Los Angeles, Ernie Watts, hij speelde veel bij de Stones. Hij is getrouwd met een blanke vrouw. En hij bedankte me. Het kan me geen bal schelen wat Robert Palmer vindt; ik ben er voor mensen als Ernie Watts". Je beeldt vrouwen in je songs als sterke mensen af. "Ja, houd ik van. Vooral van ster ke dijen. Hahaha. Nee! Nee! Grap je. Ik houd van sterke vrouwen, voel ik me toe aangetrokken. Ik wil dat iedereen voor zichzelf opkomt, zegt wat hem of haar dwars zit. Daarom heb ik Linda getrouwd. Ze is lief, zorgzaam, maar sterk. Je kunt haar zo'n beetje (houdt zijn vingers drie centimeter van elkaar) naar beneden douwen, meer niet. Dan moetje niet verder gaan, want ze komt terug en maakt je af!"

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 25