Klant stap voor stap op
een ander spoor zetten
EXTRA op maandag
Maria Bell Fashion: de persoonlijke benadering
Fassbinder
Ooit er van gedroomd bij een
couturier binnen te kunnen
stappen? Een 'vendeuse'
alleen voor jou, die steeds
weer nieuwe creaties
aandraagt en zonder een
spoortje van ongeduld er een
uur of twee voor neemt je van
advies te dienen? Die
persoonlijke wensen
desnoods met behulp van een
coupeuse vervult? Je precies
kan vertellen wat je bij welke
gelegenheid het best kunt
dragen?
Als het je niet om de kleding
van de specifieke couturier
gaat, is dat wel te
verwezenlijken, zonder dat
dat nu meteen kapitalen moet
kosten.
Marian den Dekker van
Maria Bell Fashion op het
Leidse Waardeiland, heeft
deze vorm gekozen om
kleding aan de vrouw te
brengen en na een jaar is ze
dik tevreden over de
resultaten.
door
Henriëtte v.d. Hoeven
In een ruime blazer en pantalon
van glanzende twill, een smoking
overhemd met plooitjes en een cum-
berband, komt ook de man de feest
dagen wel door. (foto Matlnique)
Het idee om confectie in een
besloten kring te verkopen, is
niet nieuw. Marian: "Ik heb 20
jaar in België gewoond. Daar
was het heel gewoon om in een
besloten omgeving, min of
meer op afspraak, te kopen. We
hebben familie in Italië en ook
daar wordt dit systeem gehan
teerd".
Marian, die een opleiding
kreeg aan de modevakschool
en pedagogiek studeerde, be
sloot een jaar geleden een ka
mer van haar woning aan de
Aletta Jacobslaan 82 om te
bouwen tot 'modehuis'.
Een blik in haar kenissenkring
vertelde haar waaraan het meest
behoefte was: vrij tijdloze kleding,
van goede kwaliteit en voor een re
delijke prijs. En daarin is ze ge
slaagd. Ze heeft een paar goede
Een avondjapon uit de collectie
an de Hilversumse ontwerper Di-
nand. (foto PR)
Franse confectie-merken, o. m.
Gaston Jaunet in huis en je kun
voor een redelijke prijs terecht.
Een goed mantelpak kost rond de
600 gulden, een eenvoudig avond
jurkje ongeveer 400 gulden.
"Je moetje een beetje specialise
ren", zegt ze, "en uit veel collecties
een keus kunnen maken. Ik heb er
natuurlijk niets aan om hier tien
dezelfde pakjes te hebben hangen.
Gelukkig reageert de confectie
heel positief. In de korte tijd dat ik
bezig ben, heb ik al veel goede con
tacten opgebouwd. Er zijn relaties
waar ik een paar stuk kan meene
men, van anderen krijg ik goed in
consignatie".
Klantgericht
Om haar collectie actueel te hou
den en aan de specifieke wensen
van haar klanten te kunnen vol
doen, is Marian den Dekker weke
lijks op pad. Ze gaat naar het Am
sterdamse Confectie Centrum,
Een zwart topje, een zwarte pan
talon en een goud- of zilverkleurig
jasje, een voorbeeld an feestkleding
uit de collectie van Foxy Fashion.
(foto PR)
reist naar Brussel of neemt eens
een kijkje in Milaan of Parijs. Niet
dat ze uit die laatste twee steden
veel kleding meebrengt maar het
geeft haar een goed gevoel op de
hoogte te blijven van wat er zich in
deze modesteden bij uitstek af
speelt. "We," en Marian knikt dan
even in de richting van haar vrien
din Kitty Tieman, "zijn heel klant
gericht bezig".
Wat betekent dat de inkoopster
van Maria Bell Fashion niet klak
keloos achter de nieuwe trends
aanholt maar rustig bekijkt of dat
wel voor haar klanten geschikt is.
Kan ze niet vinden wat ze zoekt,
dan schakelt ze haar coupeuse in.
Die klanten, Maria Bell Fashion
heeft nu een adressenbestand van
800 serieus geïnteresseerden, ko
men uit het hele land van Amster
dam en Amersfoort tot Breda. Ook
buitenlandse vrouwen hebben de
weg naar het Waardeiland gevon
den. "Ze zijn vaak een beetje ver
dwaald in Nederland", zegt Ma
rian, "en ze vinden het fijn wat per
soonlijke aandacht te krijgen".
Het is een klantenkring van der
tigjaar en ouder, met de nadruk op
de groep tussen de dertig en veer
tig. Het zijn vrouwen met een baan
buitenshuis of moeders met kleine
kinderen. Marian: "Vaak zijn het
vrouwen die geen tijd of gewoon
geen zin hebben om het modege-
beuren in de stad scherp in de ga
ten te houden en winkel in winkel
uit te hollen als ze iets nodig heb
ben. Die liever gewoon gezellig
gaan winkelen zonder met iets
thuis te moéten komen".
"Het is ook eigenlijk verkeerd
om op het moment datje iets nodig
hebt pas te gaan winkelen. Het is
veel beter om aan het begin van
een seizoen een basis-garderobe
aan te schaffen en die in de loop
van de tijd aan te vullen". Een plei
dooi dus voor een garderobe-plan
ning. Je afvragen wat heb ik nodig,
het kopen als je het ziet en er het
geld voor hebt. Wie de zaken aan
het begin van het seizoen een
beetje op een rijtje zet, loopt ook
niet de kans met een impuls-aan
koop grandioos de mist in te gaan.
Want het is dikwijls zo dat spon
taan gekochte kledingstukken na
een keer toch niet blijken te zijn
wat je er van verwachtte.
En dat idee begint nu ook een
beetje bij de klanten van Maria
Bell Fashion door te dringen. Aan
het begin van het seizoen zijn er
veel mantelpakjes verkocht, nu is
het tijd om naar feestkleding uit te
kijken.
Adviezen
Het geven van adviezen vindt
Marian een boeiend onderdeel van
haar vak.
"Voor een klant een hele avond
uittrekken is echt geen bijzonder
heid," zegt ze. "En dat mag ook wel
want als ze een afspraak maken, ko
men ze niet om een bloesje te ko
pen. Het gaat dan vaak om het aan
schaffen van een basisgarderobe of
van kleding voor een heel speciale
gelegenheid".
"Laatst kreeg ik iemand die naar
Wenen ging. Ook een bezoek aan
de opera stond op het programma
en dus moest er echte avondkle
ding aan te pas komen. Ik ben zelf
ook in Wenen geweest. Ik ken de
sfeer. En met die ervaring, samen
met de klant naar passende kle
ding zoeken, is heel leuk."
Het gebeurt natuurlijk wel dat
Maria Bell niet in huis heeft waar
de klant om vraagt. Wintermantels
bijvoorbeeld, zijn maar mondjes
maat vertegenwoordigd. "Als er
een klant naar vraagt, probeer ik er
achter te komen wat ze wil hebben.
Ik kan schetsen wat er te koop is,
en dan op zoek gaan. Zonder enige
verplichting tot kopen voor de
klant natuurlijk".
Verschillend
Hoe een klant tegen mode aan
kijkt, blijkt nogal eens te verschil
len. Er stappen vrouwen binnen
die precies kunnen duidelijk ma
ken wat ze willen maar er zijn er
ook veel die onzeker zijn. Die ei-'
genlijk wel "iets anders" willen
maar alleen die stap niet durven
nemen. Bij Maria Bell Fashion
hebben ze de gelegenheid alles
eens rustig uit te proberen. Nie
mand zal ongeduldig worden als
na een uur passen het juiste nog
niet is gevonden.
"Ik ben ook heel eerlijk. Ja, dat
zegt natuurlijk iedere verkoop
ster", lacht Marian, "maar ik kan
het me ook niet veroorloven ie
mand met iets dat haar absoluut
niet staat naar huis te sturen. Door
onze manier van verkopen bouw je
een heel persoonlijke relatie met
de klant op. Je krijgt het vertrou
wen. Op die manier lukt het soms
klanten stapje voor stapje op een
ander spoor te brengen. Iemand
die bijvoorbeeld haar hele leven
donkerblauw heeft gedragen, zal er
moeite mee hebben een andere
kleur te kiezen. Als dat dan samen
lukt, ben ik echte tevreden".
Dat ze in het begin helemaal al
leen werkte, vond Marian een
beetje nadeel voor de klanten. "Het
is dan alleen mijn mening. Daarom
werk ik nu met Kitty en heb ik ook
stagaires van de Noorderwiek. Dat
werkt heel plezierig, ook naar de
klanten toe.
Het moeilijke van klanten is: hoe
houd je ze. Maria Bell Fashion
heeft geen aanlokkelijke etalage,
timmert niet aan de weg met grote
advertenties. Ook hier is voor een
heel persoonlijke benadering ge
komen. Zo eens de in twee maan
den valt er bij alle klanten post van
Maria Bell Fashion in de bus. Even
de aandacht vragen voor een nieu
we trend, een show of iets anders.
"Je moet de klanten wakker hou
den. Ze hebben toch al zoveel aan
hun hoofd. Ik ken het zelf. Je
neemt je iets voor maar door alle
andere beslommeringen komt er
toch weer niets van".
En het idee werkt, de open dagen
waarbij de blik op de december-
feestjes was gericht, waren een
groot succes.
Wie eens een kijkje wil nemen
Maria Bell Fashion is gevestigd
aan de Aletta Jacobslaan 82 in Lei
den. Geopend op dinsdag, woens
dag en donderdag van 14.00-22.00
uur en op afspraak (071-896816).
CAKE-EYELINER - Het lijntje
om de ogen is weer helemaal in.
Clinique brengt daarom drie
kleuren cake-eyeliner in een
doosje; mat wit, mat zwart en
mat chroom. In het doosje ook
twee applicator en een kwastje.
De prijs van het zilveren doosje
is 49 gulden.
Lezers schrijven
Naar aanleiding van het interview
van Cees van Hoore met 2 Leidse
theaterdirecteuren, Roland Hel-
mer en Frans Boelen, over het to
neelstuk 'Het vuil de stad en de
dood' van Rainer Werner Fassbin
der, zou ik graag enkele opmerkin
gen willen maken.
Er is teveel gediscussieerd over
de wijze van protesteren en te wei
nig over de inhoud van het toneel
stuk zelf. Terecht staat in het inter
view de vraag centraal of het stuk
nu wel of niet antisemitisch is. Het
is merkwaardig dat de mensen die
vinden dat het stuk niet antisemi
tisch is met het argument komen
aandragen, ik citeer Helmer:
"Er komt wel antisemitische taal
in voor, maar die wordt uitgespro
ken door verwerpelijke figuren,
door een neo-nazi bijvoorbeeld".
Dit is een zeer merkwaardige uit
spraak, die door anderen is gedaan.
Het feit dat de antisemitische taal
door een neo-nazi wordt geslaakt
ontneemt aan deze taal toch niet
het antisemitisch karakter?
Integendeel. Of bedoelt Helmer
dat het stuk pas antisemitisch is als
heel duidelijk zou zijn dat Fassbin
der zelf deze taal gebruikt. Maar
zou dat niet teveel gevergd zijn. Er
is op de wereld geen antisemiet die
zichzelf als zodanig afficheert.
Zelfs Adolf Eichmann noemde
zich tijdens zijn proces geen antise
miet. Geen enkele oorlogsmisdadi
ger heeft zichzelf ooit antisemiet
genoemd.
Het is niet mijn bedoeling te be
weren dat Fassbinder een antise
miet is. Zijn toneelstuk is het wel.
Om de volgende redenen.
Voor de beoordeling hiervan be
roep ik mij op de uitzending van de
VPRO. een omroep die zich nooit
onbetuigd heeft gelaten als het er
om ging joden te provoceren en te
shockeren, verder de televisiebeel
den van de Deense opvoering uit
gezonden door de KRO, plus vele
citaten in een aantal publicaties.
Fassbinder heeft in zijn toneel
stuk zijn visie gegeven op de Wes
terse, verloederde, kapitalistische
maatschappij, zoals deze zich ma
nifesteert in Frankfurt. De kapita
listische maatschappij wordt ons
getoond door hoeren, pooiers, ge
drochten, homo's en een neo-nazi.
Maar die kapitalistische maat
schappij is volgens Fassbinder niet
compleet als er niet een jood in
wordt geplaatst. De meeste krante
artikelen schrijven over "een rijke
jood" en gebruikten versluierend
taalgebruik. Het gaat niet alleen
om een rijke jood, maar om een
speculerende, perverse jood, die
ook nog een moord begaat. Deze
jood beantwoordt aan alle stereoty
pen die eeuwenlang gebruikt zijn
in antisemitische propaganda. De
nazi's hebben deze propaganda in
verhevigde vorm gevoerd. De jood
in het stuk van Fassbinder staat
niet alleen als prototype van een
specifiek soort joden, maar van alle
joden.
In tegenstelling tot de andere
personen in het stuk, die ieder op
zich prototypen zijn van een groep.
De antisemitische taal in het stuk,
die door niemand wordt ontkend,
slaat op het stereo-type beeld van
een jood en dus op alle joden. De
antisemitische propaganda heeft
het beeld gebruikt van een jood, zo
als deze alleen maar in de fantasie
en in werkelijkheid niet bestond.
Als Fassbinder de waanzin en de
misdadigheid van het antisemitis
me had willen tonen, had hij dit
kunrten doen met handhaving van
het taalgebruik, maar zonder de
aanwezigheid van een jood in het
stuk. Dan was de absurditeit van
het antisemitisme aangetoond.
Een antisemitisme gerichf op een
fantasiebeeld van een jood zoals
die in de werkelijkheid niet voor
komt. Dan was het stuk ook niet
antisemitische geweest. Nu Fass
binder een slechte jood heeft inge
voerd en daar een neo-nazi op los
laat is het stuk ontegenzeggelijk
antisemitisch en bevestigt het de
bestaande vooroordelen. Boelen is
bevreesd dat men straks over Fass
binder zal spreken als de antise
miet, terwijl hij toch een groot kun
stenaar was. Het een sluit het ander
niet uit. Richard Wagner was een
groot kunstenaar en tevens een er
ge antisemiet. Ook de Franse
schrijver Céline was een kunste
naar. De Amerikaanse dichter Ezra
Pound ook. Wel waren ze beiden in
de Tweede Wereldoorlog zo fout
dat ze ter dood zijn veroordeeld.
Hoeveel kunstenaars hebben zich
in de oorlog niet aan de kant van de
nazi's geschaard?
Helmer en Boelen zouden wel
zeer naïef zijn als ze denken dat
kunstenaars geen abjecte theorie
ën kunnen aanhangen. Ook kunst
kan een middel zijn om stuitende
ideeën te verkondigen.
Naam en adres bij
redactie bekend
Nieuwe uitgaven
Proza
- 'Met de geur van vroeger', bundel kerst
verhalen voorouderen, geschreven door
Tjibbe Bijlsma, sinds 1973 directeur van
het Bijbels Museum in Amsterdam.
Voorhoeve, prijs 14,90.
- 'Een stem door de mist', een autobiogra
fische roman van Maurice Denton
Welch, die op 30 december 1948 over
leed nadat hij dertien jaar eerder bij een
ongeluk zwaar gewond was geraakt.
Zijn lijdensweg sindsdien beschrijft hij
in zijn boek. BZZTóH, prijs 34,50.
- 'De meester van het go-spel' door Yasu-
nari Kawabata, die eens de Nobelprijs
voor literatuur kreeg en in dit boek een
bewogen confrontatie tussen generaties
en idealen vastlegt. BZZTóH, prijs
ƒ24,50.
- 'Brekend licht', verhalen van zestien
schrijfsters uit Latijns-Amerika. Uiter
aard rijk geschakeerde vertelkust. We
reldbibliotheek, prijs 29,50.
- 'Dwalen in het donker', roman van Alex
La Guma, die wordt gerekend tot de gro
te zwarte Zuidafrikaanse schrijvers. Met
enkele van zijn boeken verwierf hij in
ternationale erkenning. Hema, prijs
ƒ6,75.
- 'Zomerliefde' roman van de Tsjechi
sche auteur Ivan Klima, wiens werk in
deze maanden in ongeveer tien Wester
se talen wordt vertaald. Dit boek geeft
de geschiedenis van een noodlottige
liefde die een bioloog opvat voor een
jonge vrouw. Wereldbibliotheek, prijs
ƒ32,50.
- 'Wat geef ik om carnaval', erotische
verhalen van de Italiaanse schrijver Al
berto Moravia. Wereldbibliotheek, prijs
24,50.
- 'Zwartrok', roman van Brian Moore,
die het conflict tussen indianen en Jezu
ïeten schildert in het Canada van de ze
ventiende eeuw. Ieder indiaan was voor
de priesters een zieltje om te winnen, de
indianen beschouwden de paters als
vandalen in zwarte rokken. Wereldbi
bliotheek, prijs 29,50.
- 'In de Stille Zuidzee', waarin Robert
Louis Stevenson vertelt over zijn reizen
naar Marquises, Paumotus en de Gilbert
Eilanden. Hollandia (Reisverhalen),
prijs 29,50.
Poëzie
- 'Geen letterheren' door Jan G. El-
burg, die terugblikt op de voorgeschie
denis van de 'experimentele revolutie',
zoals de poëzie-manifestatie van Cobra
(5 november 1949) wel werd genoemd.
Meulenhoff, prijs 29,50.
VERKLARING DER TEKENS
Beurs Amsterdam
gedaan en heden
gedaan en laten
Noteringen van maandag 7 december 1987 (tot 12:30 uur)
146.30 146.50
116.00
89 50
34 30
400.00
660.00
1.53
290.00
koppelpoort
landré glin
sphin*
telegraaf c
ONG= otfiaête not geschorst
Combinaties:
C X bie
115000 1160.00
165.00 16500
80.20 80 50
275.00 265.001
630.00 845 00
10730.0 10800.0
11500.0S 11650.0
gr br 12 2750.00B
beleggingsinst.
bemco
deltalloyd
intereff 500 22.30
leveraged 185.50
nwyorkind 2570 00S
OBLIGATIES
staatsleningen
nl 127.61-91 115.70
0)12*/. 86-96 135.10
nl6V.87p97
nl 67.86-96
nl 67.86p95
bng
121.50 121.50
105.25 105.15
7.82-07 119.70
bg 107.82-07 118.80
bg 10 60-88 103 80
bg 97,824)7 113.80
bg 9 83-08 113.00
bg 87.-8411-09 110 90
bg 77; 85-10 104.80
bg 67.86-11 97.50
bg 67.-86-11 96 50
bg 67,87-12 96.50
bedrijfsleven
aegon 7 88 98 00
103.80 103.8C
abn 67.86-8!
abn 67.87-9
abn 67.87-9;
lans 67,87
men 67.87
mb 87.841-
100.00
100.90
0 67. 86-06
67.87a
•o 67.87
bp C 67; 87-94
b-t 67.87-97
coopag7 87
cc rabo 67.87
ccib 67,87-95
87-02 72.50
541-99
87.83-98
77.84-99
7 85-00
97.83-93
105.30
4bn 77.66-06a 99.70
106,30
nmb 87.85-93 96.50
nmb 8 85-05 103.00
nmb 77,85-93 103.00
nmb 77.85-S5 102.00
nmb 7 87-94 102.50
100.008
102.60
112.30
95 00 95.20
97.10 97.10
100.50 100.50
niet officieel genoteerd
gouda vuurv
Goud en zilver
Goud fijnmetaal 28.900-29.400, vo
rige 28.970-29.470
Zilver (ijnmetaal 380-450, vorige
Buitenlands geld
Amer.dollar 1,81 1,93
Brits pond 3,22 3,52
Belg. frank (100) 5,21 5,52
Duitse mark (100) 110.25 114,25
II. lire (10.000) 14,20 16,20
Port. esc. (100) 1,15 1,55
Can. dollar 1,37 1,49
r. (100) 31,50 34,50
.(100) 134,75 1
Zweedse kr. (100) 29,25 32,25
Noorse kr. (100) 27,25
Deense kr. (100) 27,50
Oost.schill (100) 15,75
Deense kr. (100) 27,50
Oost.sch
Veemarkt Leiden 07 dec:
Slachtrunderen: (gulden per kg gesl.gew.)
Aanvoer 952 waarvan 150 stieren. Dikbillen,
extra kw. 8,25-13,75 per kg, stieren 1e kw.
7,35-8,10, 2e kw. 6,45-7,35, vaarzen 1e kw.
7,15-8,15, 2e kw. 6,25-7,15, koeien 1e kw.
6,90-8,00,2e kw. 6,10-6,90,3e kw. 5.70-6.10,
worstkoeien 5,35-5,85.
Handel en prijzen: stieren goed - hoger; koei
en goed - hoger.
Slachtschapen- en lammeren: (gulden per kg
gesl.gew.)
Aanvoer 114, Schapen 4,00-5,75, lammeren
(rammen) 8,00*9,25, lammeren (ooien) 8,00-
9,00.
(gulden per stuk) schapen 150-210, lamme
ren (rammen) 180-215 en lammeren (ooien)
160-185.
Handel en prijzen: schapen vlug - hoger; lam
meren vlug - hoger.
Totale aanvoer 1066 stuks.
LEIDEN - Groenteveiling.
Aardappelen 10-13, andijvie
155-220, boerenkool 70-112, prei
91-101, spruiten A 115-127, B 162-166,
D 70-115, uien 15-53, winterpeen
22-41, witlof 160-265, knolselderij
95-102, sla 45-110, bos peen 161, radijs
70-86, selderij 63-82.
Beurs niet onvriendelijk
AMSTERDAM (ANP) - De Amsterdamse ef
fectenbeurs kabbelde maandagochtend zon
der veel enthousiasme de nieuwe week in. De
koersstijging van de dollar was wel een steun
tje in de rug, maar erg onder de indruk was de
markt daar niet van. De stemming was even
wel niet onvriendelijk en evenals in de bonds
republiek konden veel aandelenkoersen wat
aantrekken.
In de internationale hoek werd Koninklijke
Olie tegen het einde van de ochtend f 2,90 ho
ger verhandeld op f 192,90. Unilever werd f
Met een klein groepje werd tijdens de open dag de collectie voor de feestdagen bekeken. (foto Loek Zuyderduin)
