'Rechtspositie leerlingen moet verbeteren'
Sinterklaas komt
eigenlijk uit
Griekenland
Vereniging voor Openbaar Onderwijs stelt model - leerlingenstatuut op:
Legende ruim zestien eeuwen oud
Massaal nee Surinamers tegen Bouterse
Actie gymnasium voor goed doel
t7oisfc lefcHtefwU-wefemM
bij )ieel veel rw&emMs en
éübtiej (fiüdfat 't tó/a
ui& triiy>ai... I-
Ahem-ta'pi" uw Sint helpen L&im&b kleintje
li ebbe/; (oüw pappa w mamma \m wel een tówer ie wy
voordtie wsurtt Piet ?-
Eindredactie Paul de Tombe
Telefoon 071-144941, toèstel 242
De Vereniging voor Openbaar
Onderwijs (VOO) vindt dat de
rechtspositie van leerlingen in
het voortgezet onderwijs verbe
terd moet worden. Een leerlin
genstatuut is volgens de vereni
ging het middel om de rechten
(en plichten) van leerlingen te ga
randeren. Vorige week heeft de
VOO een modelstatuut aangebo
den aan staatssecretaris Ginjaar-
Maas van onderwijs.
In het model-leerlingenstatuut
staan vijf grondrechten die zijn
ontleend aan de in Nederland al
gemeen geldende regels en ook
staan in de grondwet: recht op
informatie, recht op privacy, vrij
heid van vergadering, vrijheid
van meningsuiting en recht op
medezeggenschap.
Leerlingen moeten van alles
wat zich binnen de school af
speelt op de hoogte worden ge
houden. zo staat in het artikel
over recht op informatie. Niet al
leen schriftelijk, ook moeten er
tijdens een spreekuur vragen ge
steld kunnen worden aan de
schoolleiding. Het recht van pri
vacy is van belang in verband
met persoonlijke gegevens die in
het leerlingenregister staan. De
vrijheid van vergadering houdt
in dat leerlingen in overleg (over
tijd en plaats) met de leiding op
school mogen vergaderen. In het
artikel over vrijheid van me
ningsuiting staat dat leerlingen
het recht hebben een eigen leer
lingenblad uit te geven (naast de
schoolkrant), waarvan ze inhoud
zelf mogen bepalen. De instel
ling van een leerlingenraad moet
bevorderd worden door het be
voegd gezag van de school, zo
staat in het artikel over recht op
medezeggenschap. De taak van
zo'n leerlingenraad is het uit
brengen van gevraagd en onge
vraagd advies aan de medezeg
genschapsraad. met name over
kwesties die de leerlingen aan
gaan.
Het maken van huiswerk is
een plicht, vermeldt het model-
leerlingenstatuut. Wel hebben
leerlingen af en toe recht op een
huiswerkvrij weekeinde, mag er
Stukje bij beetje worden cadeaus
en surprises bedacht, inkopen
gedaan en verkleedpakken ge
maakt, gehuurd of gekocht. Kin
deren wordt voorgehouden dat
ze lief moeten zijn en degenen
die 'niet meer geloven' zuigen op
het puntje van hun pen om aardi
ge en minder aardige dingen
over familieleden in rijmvorm op
papier te krijgen. De spanning
over die ene avond in de laatste
maand van het jaar wordt steeds
hoger naarmate de datum na
dert; 5 december, het avondje
van Sinterklaas. Ieder jaar komt
hij met zijn knechten op zijn, zo
als het bekende liedje weergeeft,
'stoomboot uit Spanje weer aan'.
door
Mary-Ann Sandifort
Dit liedje toont zeer duidelijk
de misvatting over de goedhei
ligman aan. Hij komt namelijk
helemaal niet uit Spanje, maar is
geboren in het oude Grieken
land, zijn lichaam verhuisde naar
Italië, zijn legende naar Rusland
en verschillende Europese lan
den.
Omstreeks het jaar 270 kwam
in het toenmalige Griekse rijk, in
de plaats Patara aan de Midde-
landse Zee, op 6 december Nico-
laas op de wereld. Zijn ouders
hingen het christendom aan en
behoorden tot een snelgroeiende
kerk. Zij waren reeds lang ge
trouwd toen deze zoon op de we
reld kwam en zijn geboorte werd
dan ook als een bijzondere ge
beurtenis beschouwd. Mede
daardoor zijn waarschijnlijk de
meest fantastische verhalen over
deze baby ontstaan; toen hij één
dag oud was zoü hij al rechtop in
bad hebben gestaan met de
handjes gevouwen om tot God te
Sinterklaas en burgemeester Bram
Peper van Rotterdam hebben on
langs samen de tentoonstelling
'Sint Nieolaas' in het museum voor
Volkenkunde geopend. Deze expo
sitie is zo ingericht, dat kinderen
hun diepe geloof in de 'goed hcilig-
man' niet zullen verliezen. 'Sint Ni
eolaas' is tot 3 januari te zien. Het
museum ligt aan de Rotterdamse
Willemskade 25 in en is van dinsdag
tot en met zaterdag van 10 tot 5 uur
geopend en op zon- en feestdagen
tussen 11 en 5 uur.
bidden. En moedermelk zou de
kleine geweigerd hebben op vas
tendagen.
Heilig water
Op latere leeftijd werd Nieo
laas benoemd tot bisschop van
de nabijgelegen stad Myra, een
belangrijke handelsplaats. Voor
taan heette hij Sint Nieolaas.
Niet alleen hielp hij de mensen
uit de problemen, maar hij liet
ook doden weer leven en gaf
zelfs drie jonge dochters van een
kennis een bruidsschat zodat zij
konden trouwen en niet in de
In het Rotterdamse museum voor Volkenkunde is tot 3 januari een tentoonstelling over de goedheiligman
te bezichtigen. <foto gpd>
prostitutie terecht hoefden te ko
men. Op ongeveer zeventigjarige
leeftijd stierf Nieolaas. Hij werd
in Myra begraven. Deze plek
kreeg een zeer bijzonder aanzien,
niet in de laatste plaats door het
water dat de graftombe elke keer
afscheidde en dat als heilig werd
beschouwd.
Toen een deel van het Griekse
rijk rond 1080 werd veroverd
door de Turken en er daardoor
hevige godsdiensttwisten ont
stonden tussen de Islam en het
Christendom werden overal ker
ken verwoest. Zeelui uit de Zui-
ditaliaanse plaats Bari, dat onder
Spaanse heerschappij stond, (dit
is overigens het enige 'Spaanse'
dat in Sinterklaas' geschiedenis
voorkomt) vreesden het ergste
voor de beenderen van Sint Ni-
colaas. Zij besloten deze te red
den en haalden zijn graf leeg om
het vervolgens weer op te bou
wen in Bari. Toen het graf weer
was opgebouwd, bleek dat ook
het heilige water was meever
huisd, want ook in Bari bleef de
tombe vocht afscheiden.
Ieder jaar wordt de dag dat de
bisschop is begraven, 9 mei, nog
herdacht in Italië. Op die datum
zijn er processietochten en het
zegenrijke water, door de Italia
nen 'manna' genoemd, gaat dan
in flesjes en wordt verdeeld.
Prinses Anna
De Russen beschouwden Sint
Nieolaas rond de tiende eeuw als
zeer heilig, hij bezat volgens de
gelovigen zelfs evenveel macht
als God. Rusland kwam met zijn
legende in aanraking via prinses
Anna. Zij was vanuit het westen
uitgehuwelijkt naar de Russi
sche plaats Kiev. Haar tante be
sloot de heimwee die de prinses
had naar haar vaderland te ver-
Dat de oude politieke partijen
in Suriname, verenigd in het
'Front', de parlementsverkie
zingen van vorige week woens
dag zouden winnen, dat werd
algemeen venvacht. Maar dat
de overwinning zo ruim zou
uitvallen - 40 van de 51 te beha
len zetels - dat was toch wel
een verrassing.
Een pijnlijke afgang beleef
de legerleider Desi Bouterse,
die sinds de militaire staats
greep in 1980 de touwtjes in Su
riname in handen had. Zijn
partij kreeg van de kiezers niet
meer dan twee zetels toebe
deeld, wat niet anders vertaald
kan worden dan een massaal
'nee' van de Surinamers tegen
het beleid van de militairen.
Onbegrijpelijk is dat niet
wanneer de huidige economi
sche situatie van het land in
ogenschouw wordt genomen.
Er is schaarste aan van alles en
wat er wel te koop is is meestal
ontzettend duur. Om een voor
beeld te geven: een blik dop
erwten kost bijna een tientje
en dan te bedenken dat het ge
middelde maandloon in Suri
name 500 gulden bedraagt. De
situatie in de voormalige Ne
derlandse kolonie is nog onaan
genamer in het oosten van het
land waar eeH Jungle-com
mando al maandenlang oorlog
voert tegen het regime van
Bouterse.
Bouterse en zijn militaire
handlangers hebben het, kort
om, verknald bij de Surinaam
se bevolking die de staatsgreep
in 1980 overigens met een zeke
re welwillendheid begroette.
De politici, die sinds de onaf
hankelijkheid in 1975 de maeht
uitoefenden, hadden er in hun
eerste vijf jaren ook een rom
meltje van gemaakt. Corruptie,
ruzies en vriendjespolitiek
vierden hoogtij, tot ergernis
van veel Surinamers die de
ontwikkelingsgelden uit Ne
derland aan verkeerde doelen
zagen besteed.
Vandaar dat de machtsgreep
van de militairen, die zeiden
dat zij eens flink de bezem door
de Surinaamse politieke stal
Legerleider Bouterse hield zich groot na de verkiezingsnederlaag en ging breed lachend de winnende poli
tici van het 'Front' feliciteren. (foto anp)
zouden halen, met de nodige
instemming werd begroet. Alle
goodwill werd echter in één
klap verspeeld toen Bouterse
en zijn mensen in december
1982 een aantal politieke te
genstanders op brute wijze lie
ten vermoorden.
De wereld reageerde ge
schokt en de Nederlandse rege
ring besloot tot het stopzetten
van de uitkering van de ont
wikkelingsgelden. Die maatre
gel betékende een geweldige
klap voor de Surinaamse eco
nomie, een klap die het land
niet meer te boven is gekomen
en het levenspeil geleidelijk
heeft doen dalen.
Vandaar dat de Surinaamse
bevolking vorige week de kans
aangreep om Bouterse duide
lijk te maken dat hij maar be
ter kan opkrassen. Of dat ook
werkelijk gebeurd is echter de
vraag want in de eerder dit jaar
aangenomen grondwet is een
vooraanstaande plaats voor het
leger ingeruimd. Weliswaar
kunnen de oude partijen dank
zij hun tweederde meerder
heid in het parlement de
grondwet veranderen, maar of
zij dat ook zullen aandurven
valt te betwijfelen.
Trouwens, er wordt in Suri
name hardop gefluisterd dat de
oude politici in de zomer met
Bouterse hebben afgesproken
dat de militairen een promi
nente rol mogen blijven spelen
in ruil voor het uitschrijven van
de verkiezingen van vorige
week.
Wat daar precies van waar is
zal de komende weken blijken.
Voor de Surinamers is er in elk
geval weer hoop op een verbe
tering van hun situatie want
een democratisch geïnstalleer
de regering maakt een goede
kans de Nederlandse ontwik-
kelingsbeurs weer open te peu
teren. En in die beurs zitten nog
altijd 1,6 miljard voor Surina
me bestemde guldens.
BERT PAAUW
zachtcn door haar vanuit Rome
ikonen op te sturen van de in
middels in de Middellandse zee
gebieden bekende heiligman.
Via Anna werd zijn legende zo
danig verbreid dat de bevolking
hem uitriep tot heilige die vol
gens hen naar de gewone, bid
dende mens luisterde.
Aangezien beide plaatsen waar
Nieolaas is begraven, Myra en
Bari, kustplaatsen zijn, zal het
duidelijk zijn dat zeelui hem ken
den. Velen beschouwden hem
als beschermheilige. De Noor
mannen - die alle gebieden tus
sen hun land en de Middelandse
Zee aandeden - zorgden er uit
eindelijk voor dat zijn naam ook
in West-Europa bekend werd.
'Sint Heer Klaas', zoals hij hier
eerst werd genoemd, viel in Ne
derland in goede aarde; kooplie
den, scheepslui en bankiers voel
den zich wel aangetrokken tot de
heilige. Door de naam die hij had
gemaakt als huwelijksbemidde
laar (toen hij de bruidsschatten
voor drie vrouwen verzorgde)
viel hij ook bij de rest van de Ne
derlanders in de smaak. De hui
dige speculaaspop, die vroeger
'vrijer' heette, gebruikte men in
dit verband voor de schoenen
van de alleenstaanden 'op rijpe
leeftijd'. Als hint. Het suikerhart
is hier ook van afgeleid.
Wodan
De manier waarop de goedhei-
ligman in Nederland wordt uit
gebeeld - met paard, zwartepiet
en alles wat om het Sinterklaas
feest heenhangt - lijkt sterk op de
legende rond de heidense God
van de vruchtbaarheid, Wodan.
Hij stond bekend als beschermer
van kinderen en van jonge, huw
bare vrouwen en hij zorgde bo
vendien voor de vruchtbaarheid
van de akkers. Met zijn paard
vloog hij daar overheen. De ak
kers waarop hij landde zouden
veel opleveren. Om ervoor te zor
gen dat hij inderdaad op een be
paald stuk land terechtkwam,
lokte men hem door er offerdie
ren neer te leggen en wortels
voor het paard. Zijn metgezel,
een duivel met de naam Rupert,
nam hij altijd mee. Deze knecht
was een gevaar voor degenen die
niet 'zoet' waren geweest.
De vergelijking met Sinter
klaas is duidelijk. Het paard dat
op daken loopt en de afspiege
ling van zwartepiet, Rupert. Dat
de knecht van Sinterklaas zwart
is, zou komen van het roet uit de
hel. Ook de marsepeinen varken
tjes zijn regelrecht te herleiden
naar de legende van deze Wodan;
namelijk naar de offerdieren. Het
is dan ook zeer waarschijnlijk
dat het christelijke feest rond
Sint Nieolaas is vermengd met
het heidense feest van Wodan.
Waar hij dan ook is geboren en
wat zijn levensloop en legende's
dan ook zijn, Sinterklaasavond
wordt dit jaar in vele Nederland
se huizen natuurlijk gewoon
weer gevierd. Maar misschien
zou dat ene zinnetje uit 'Zie
ginds komt de stoomboot' voor
de volledigheid toch een keer
veranderd moeten worden.
voor de dag na een vakantie geen
huiswerk worden opgegeven en
moet er de gelegenheid zijn in
school huiswerklessen te volgen.
Wat betreft de proefwerken
moet leerlinjgen weten hoe hun
cijfer is uitgerekend. Verder
moet een proefwerk uiterlijk een
week van te voren zijn opgege
ven (niet meer dan vier per week)
en heeft iedereen per rapportpe
riode recht op ten minste een
herkansing voor ieder vak.
Leerlingen hebben vrijheid
van uiterlijk. Alleen op grond
van hygiëne- of veiligheidseisen
mag de schoolleiding kleding
voorschriften geven.
Een nauwkeurige regeling
voor eten, drinken en roken op
school is in een modelstatuut
niet te gevenzegt de VOO. Voor
gesteld wordt om alleen eten en
drinken in de kantine toe te staan
en niet te roken tijdens de lesu
ren.
De schoolleiding mag in be
paalde gevallen leerlingen tijde
lijk schorsen. Die periode mag
maximaal een week zijn. De re
denen moeten dan schriftelijk
worden vastgelegd en behalve
aan de leerling zelf, worden mee
gedeeld aan de schoolinspectie.
Maak je te weinig vorderingen
op school dan mag dat geen re
den zijn om iemand definitief
van school te sturen, zo stelt de
VOO. Wordt iemand verwijderd
dan moet er een mogelijkheid
zijn tegen zo'n beslissing in be
roep te gaan. Een verzoek om
herziening moet door de school
leiding binnen dertig dagen be
handeld worden. Voorbeelden
van geoorloofde redenen om ie
mand van school te verwijderen
zijn volgens de VOO ernstig
wangedrag en twee keer blijven
zitten in dezelfde klas. Je mag
overigens pas van school ge
stuurd worden als je (als leer
plichtige leerling) bij een andere
school weer bent ingeschreven.
Klachtrecht
De VOO pleit verder voor een
klachtrecht voor leerlingen. Ben
je benadeeld door een mede-leer
ling of iemand van het personeel
dan moet er een mogelijkheid
zijn een 'verzoek tot een voorzie
ning' te doen. Dat moet dan
schriftelijk gebeuren en gericht
zijn aan de schoolleiding.
Dinsdag 10 december overlegt
de Tweede Kamer met staatsse
cretaris Ginjaar-Maas over het
vastleggen van rechten van leer
lingen. De VOO is een voorstan
der van het wettelijk vastleggen
van die rechten, de staatsecreta
ris heeft al te kennen gegeven
hier niet zo veel voor te voelen.
Voor meer inlichtingen over het
model-leerlingenstatuut kun je
bellen met de Vereniging voor
Openbaar Onderwijs, tel. 020-
769276.
Het statuut kun je bestellen door
het overmaken van 7,50 gulden op
postgiro 538566. t.n.v. VOO-bestcl-
lingen. Amsterdam, onder vermel
ding van P516.
Roken in veelvoud
De Amerikaanse stuntman Jim
Mouth is al enige tijd de wereld
recordhouder 'veel sigaretten te
gelijk roken'. Hij heeft het ge
presteerd om 141 sigaretten tege
lijk te roken. Tijdens de twee we
ken geleden gehouden protest
actie tegen roken de Great
American Smoke-out, deed
Mouth een poging zijn wereldre
cord te verbeteren. Een misluk
king, 142 sigaretten kon hij niet
allemaal tegelijk in zijn mond
houden.
In Puurs (België) rookte Tony
Marién uit St. Niklaas op 9 mei
1983 in één keer 26 sigaren met
een doorsnede van 15 mm. Hij
moest daaraan minimaal twee
maal trekken zonder de handen
te gebruiken. Zijn recordpoging
duurde vier minuten.
LEIDEN - Het Stedelijk Gymna
sium houdt in de week van 11 tot
en met 18 december een kerstac
tie voor een goed doel. De vijfde
klas gaat dan geld ophalen voor
Yvonne van Diemen, een verlos
kundige in Nieuw Guinea.
Deze vrouw is door een Engel
se organisatie voor twee jaar naar
dit land uitgezonden. Zij verricht
daar al het medische werk op
zeer primitieve wijze bij gebrek
aan voldoende en goede hulp
middelen. De opbrengst van de
volgende week te houden actie
zal gebruikt worden voor de aan
koop van verband, pleisters, in
jectienaalden, etc. Die spullen
worden dan opgestuurd naar
Nieuw Guinea.
De week begint maandag met
een filmavond. Vanaf volgende
week maandag zijn kaartjes voor
de film 'Witness' op school ver
krijgbaar. In de pauzes kunnen
leerlingen en onderwijzend per
soneel inzetten op wedden
schappen tussen en met leraren
/leraressen. Op 16 en 17 decern
ber is er een Kerstshow die be
gint om acht uur 's avonds. De
show bestaat uit zang, dans en to
neel. Iedereen is welkom, de
kaartjes hiervoor zijn vanaf 14
december verkrijgbaar op school
(Fruinlaan 15).
7odM...Joppèdoè je mee
-We mis5evMXr fén Piet...
TJóü Ntezefr...
inititimszxkw..
(Wordt vervolgd)
