Rentetarieven Westeuropese landen omlaag Landbouwoverleg EG volledig mislukt Amrobank wil onderste uit de kan van failliet Breevast Proef met kolenvergassing voor opwekken elektriciteit Keuringsdienst: besmette Zwitserse kaas niet eten KLM blijft vliegen op Zuidafrika AUTO VAN HET JAAR Cao-akkoord bereikt stukgoed Amsterdam WOENSDAG 25 NOVEMBER 1987 E32E3ZË Rood staan goedkoper ARNHEM (GPD/ANP) - Het op wekken van elektriciteit via kolen- vergassing is in beginsel op grote schaal mogelijk. Nader onderzoek naar deze techniek is echter nodig voordat zij in de praktijk kan wor den toegepast. Vooral ten aanzien van zaken als rendement, bedrijfs zekerheid, kosten, regelbaarheid en onderhoud van kolenvergas- singsinstallaties moeten nog meer gegevens op tafel komen. Dat blijkt uit een studie die in opdracht van de SEP (Samenwer kende Elektriciteits-Produktiebe- drijven) is verricht. By kolenver- gassing worden kolen door middel van toevoer van stoom en zuurstof omgezet in gas. Dit gas wordt na een aantal behandelingen gebruikt voor het aandrijven van een gastur bine. Volgens de studie kan het nood zakelijk geachte verdere onder zoek het beste plaatsvinden in een demonstratie-installatie. Over de bouw van zo'n installatie, die circa een half miljard gulden gaat kos ten, beslist de Sep in 1988. Als lo- katie komen onder meer Nijme gen, de Maasvlakte, Lelystad en het Limburgse Buggenum in aan merking. Mocht volgend jaar worden be sloten een demonstratie-installatie te bouwen, dan zal die vermoede lijk in 1993 gereed zijn. Als de re sultaten hiermee bevredigend zijn - en dat zal rond 1996 bekend zijn - dan kan de eerste kolenvergas- singseenheid van 600 megawatt rond het jaar 2000 in gebruik wor den genomen. Uit het onderzoek blijkt dat de produktie van electriciteit met ko lenvergassing op dit moment nog duurder is dan de elektriciteitsop wekking waarbij poederkolen wor den gestookt. Volgens een woord voerder van de Sep kan dat ver schil bij verdere ontwikkeling van kolenvergassing echter tot een aanvaardbaar niveau worden te ruggebracht. Hij sprak van 'enkele tienden centen' per kiloWattuur. Uit het onderzoek is verder ge bleken dat de nadelige milieu-ef fecten van kolengestookte centra les verder worden terug gedron gen. De uitstoot van zwaveldioxy- de en stikstofoxyden is bij kolen vergassing aanmerkelijk minder dan bij de huidige poederkool-ge- stookte centrales. Bovendien is het as dat bij de stook achter blijft voor meer doelen te gebruiken en mi lieuvriendelijker dan het vliegas dat bij poederkool overblijft. Mepal ontslaat topfunctionaris LOCHEM (ANP) -Directeur D J. Boswinkel van het Lochemse be drijf Mepal heeft samen met enkele stafmedewerkers ontslag gekre gen. De raad van commissarissen heeft hen de laan uitgestuurd om dat zij hebben geprobeerd een be drijf op te richten dat een directe concurrent zou worden van Mepal. Tot tijdelijk directeur is benoemd A. J. Waringa. Het is volgens Warin- ga nog niet helemaal duidelijk hoe veel staffunctionarissen Boswin kel hebben gesteund bij zijn plan nen, maar hij houdt het voorlopig op drie. AMSTERDAM (GPD/VWD/DPA/Rtr) - Behalve Nederland hebben ook Westduits- land, Frankrijk en België een aan tal rentetarieven verlaagd. De koers van de Amerikaanse dollar heeft met een stijging van ruim twee cent tot bijna 1,90 gulden gis teren onmiddellijk gereageerd op de rentewijzigingen. Ook de inter nationale effectenbeurzen vonden hierdoor een stijgende lijn. De renteverlagingen zijn een re actie op het vrijdag in de VS be reikte begrotingsakkoord. De Westduitse centrale bank, de Bun desbank, beantwoordde dit giste ren met een verlaging van de rente op speciale beleningen van 3,50 tot 3,25 procent, het laagste tarief ooit. Later gingen ook de Nederland- sche Bank en de Franse centrale bank over tot verlaging van de ren tetarieven met 0,25 procent. De Eu ropese rentemaatregelen hadden een duidelijk positiever effect op de wisselmarkten dan het vrijdag Laatste eenmalige uitkering in 1987 DEN HAAG (ANP) - De Eerste Ka mer heeft gisteren het wetsont werp om de eenmalige uitkering te beëindigen aangenomen. PSP, CPN en PvdA stemden tegen. Over 1987 wordt voor de laatste maal de koopkracjittoeslag verstrekt. Daar na is het afgelopen zij het dat de meeijarige echte minima een af koopsom van de eenmalige koop krachttoeslag krijgt. Staatssecretaris De Graaf (socia le zaken) heeft in totaal 200 miljoen gulden uitgetrokken voor de laat ste eenmalige uitkering en de beëindigingstoeslag van anderhalf keer het uitkeringsbedrag. In to taal 275.000 mensen die al langer dan vier jaar op een minimumuit kering zyn aangewezen krijgen zo wel de eenmalige als de beëindi gingstoeslag. bereikte begrotingsakkoord in de Verenigde Staten. Gistermiddag besloot de Neder- landsche Bank om al haar tarieven met 0,25 procent te verlagen. Het zogenaamde 'promessedisconto' bedraagt nu 5 procent. De banken beschouwen dit als richtsnoer voor de tarieven die zij berekenen voor kredieten aan bedrijven en particu lieren. 'Rood staan' wordt dus goedkoper. De ervaring leert dat de hypotheekrente na een discont overlaging ook naar beneden gaat. Het is voor de tweede keer deze maand dat de Nederlandsche Bank het officiële disconto met 0,25 pro cent heeft verlaagd zonder dat daar een discontoverlaging bij onze ver reweg belangrijkste handelspart ner West-Duitsland aan vooraf ging. Deze keer was dat minder op merkelijk dan begin november. Toen zei bankpresident dr. W. F. Duisenberg dat de verlaging niet alleen een stimulering voor de eco nomie was, maar ook een signaal voor de andere landen om ons heen de rente te verminderen. De vraag blijft nu of de Westduitse Centrale Bank het officiële disconto verlaagt. Dat zou, zeggen vele deskundigen, pas echt voor iets meer rust op de onzekere wisselmarkten en effectenbeurzen zorgen. Voorlopig lijkt een algeme ne renteverlaging in de Bondsre publiek Duitsland echter niet waarschijnlijk. De Centrale Ban- kraad van de Bundesbank komt pas op 3 december weer bijeen en er is geen speciale zitting gepland. De Europese rentedaling wordt in de Verenigde Staten beschouwd als een voorzet aan de Amerikaan se autoriteiten om hetzelfde te doen ofi.de rente in ieder geval niet te verhogen. Ook stimuleert een rentedaling de consumpitie en de Amerikanen verwachten dan ook een stijging van hun export naar Europa. De markt reageerde ook op het bericht dat de Amerikaanse economie tussen juli en september een groei op jaarbasis had geno teerd van 4,1 procent. Dat was meer dan de verwachte 3,8 procent. SCHIPHOL/JOHANNESBURG (ANP/UPI/Rtr) - Als de Nederland se regering besluit tot sancties te gen Zuidafrika en daarvoor regels oplegt, dan zal de KLM zich daar aan houden. "Maar als maatschap pij met als doelstelling het onder- FORD - De Amerikaanse autofa- briek Ford gaat zijn minderheids- aandeel in de Zuidafrikaanse Mo tor Corporation (SAMCOR) verko pen, maar zal het bedrijf wel onder delen blijven leveren. SAMCOR mag ook de naam Ford blijven voe ren. Van de aandelen gaat 24 pro cent naar een werknemersfonds. De overige 18 procent wordt ver kocht aan het bedrijf Anglo Ameri can. De werknemers van SAMCOR krijgen verder drie zetels in de raad van bestuur. houden van diensten naar bestem mingen waar we rechten op heb ben, maken we geen onderscheid op basis van het politieke of maat schappelijke stelsel in de landen waarop we vliegen". Dit zei een woordvoerder van de KLM gisteren in een reactie op de brief die vijf ontwikkelingssamen werkingsorganisaties aan de mi nisters Van den Broek (buitenland se zaken) en Smit-Kroes (verkeer en waterstaat) hebben gestuurd. Daarin wordt gevraagd de KLM te verbieden nog langer op Johannes burg te vliegen of de luchtvaart overeenkomst met Zuidafrika te verbreken. Dit zou ertoe leiden dat de KLM en de Zuidafrikaanse luchtvaartmaatschappij SAL hun diensten op eikaars grondgebied moeten staken. De KLM vindt het apartheids systeem verwerpelijk maar vindt ook dat het niet op de weg van het bedrijf ligt om daar een keuze over te maken bij het onderhouden van verbindingen. Daarmee zou het be drijf een politieke rol spelen. "Als je de dienstuitvoering afhankelijk zou maken van een redelijk streng beoordelen van de regimes die je krachtens je rechten daartoe aan doet, dan zou er een uitermate be perkt werkterrein overblijven", al dus de KLM-woordvoerder. De Scandinavische landen, de Verenigde Staten en Australië heb ben al het luchtvaartverdrag dat zij hadden met Zuidafrika opgezegd. In Scandinavië en in de Verenigde Staten gebeurde dat nadat de luchtvaartmaatschappijen uit die landen daarvóór al de verbindin gen met Zuidafrika om economi sche redenen hadden gestaakt. DEN HAAG (GPD) - De Rijkskeu ringsdienst van Waren adviseert de kaassoort 'vacherin mont d'or' voor zover die is geproduceerd in Zwitserland niet meer te eten. De Zwitserse vacherin blijkt besmet met de listeria-bacterie en is om die reden voorlopig uit de handel ge nomen. Het eten van de kaas ver oorzaakt listeriose: een ziekte die vooral bij zwangere vrouwen, be jaarden en zuigelingen ernstige ge volgen kan hebben. Andere zachte kaassoorten, zoals brie of camem bert, zijn volgens de Inspectie Volksgezondheid niet besmet. De Inspectiedienst van Volksge zondheid wist gisteren niet hoeveel kaas van dit type is besmet. De va cherin wordt zowel in Frankrijk, Duitsland als Zwitserland ge maakt. Alleen die uit Zwitserland is besmet. Het leeuwendeel van de door Nederland geïmporteerde kaas is afkomstig uit Frankrijk, al dus een woordvoerder van de In spectiedienst. Listeriose is bij volwassenen van voorbijgaande en onschuldige aard en gaat gepaard met griep-achtige symptomen als koorts, hoofdpijn en braakneigingen. Voor pasgebo renen en ongeborenen, die besmet worden door hun moeder, is liste riose ronduit gevaarlijk. Ook bij bejaarden en zieken kan besmet ting met de listeria-bacterie fataal worden. De Nederlandse kaassoorten kunnen met een gerust hart wor den geconsumeerd. Bij recent on derzoek door het Nederlands Insti tuut voor Zuivelonderzoek (NIZO) BENZINE GOEDKOPER - De prijzen van benzine gaan morgen met twee cent omlaag. De meest voorkomende prijzen aan de zelf- tankpomp komen dan voor super op 155 cent en voor ongelode ben zine op 150 cent per liter. De prijs verlagingen zijn het resultaat van de ontwikkeling van de internatio nale produktnoteringen in combi natie met de dollarkoers. is er geen listeria-bacterie gevon den in Nederlandse kaas. Het on derzoek was opgezet naar aanlei ding van een listeria-besmetting van kazen in Amerika. Recent onderzoek deed Zwitser se autoriteiten vermoeden dat een aantal recente sterfgevallen onder bejaarden en pasgeborenen is ver oorzaakt door listeriose als gevolg van het eten van 'vacherin'. Alleen al in West-Zwitserland zouden sinds 1983 31 mensen hierdoor zijn gestorven. De verkoop van de kaas is in Zwitserland inmiddels verbo den. Akkoord bereikt over cao 'bouw' UTRECHT (ANP) - Bonden en werkgevers hebben gisteren een beginselakkoord bereikt over een nieuwe cao voor de 50.000 uitvoer ders, technici en administratieve medewerkers in de bouw (UTA). De arbeidsovereenkomst bevat on der meer verruiming van de vut- mogelijkheden en salarisverho ging. De cao geldt voor de periode van 1 juli 1987 tot 28 februari 1989. Hierin blijft de werkweek vastge steld op 38 uur, er wordt dus geen verdergaande arbeidstijdverkor ting ingevoerd. Wel hebben de werknemers tijdens de looptijd van de cao recht op 20 roostervrije dagen die in overleg met de onder nemer worden vastgesteld. De lonen voor het UTA-perso- neel gaan begin volgend jaar struc tureel met één procent omhoog. Op 1 december 1988 volgt een uit kering van eveneens één procent. In de nieuwe cao is verder bepaald dat de vut-leeftijd in januari 1989 structureel van 61 naar 60 jaar gaat. Volgens werkgeversonderhande laar C. de Fouw kunnen met de vut-maatregelen 900 jongeren in de bedrijfstak aan het werk. BRUSSEL - De EG-landbouwmi- nisters zijn het gisteren niet eens geworden over een pakket maatre gelen om de landbouwuitgaven te beheersen. Het staat nu vast dat de regeringsleiders van de twaalf op hun halfjaarlijkse topconferentie van 4 en 5 december in Kopenha gen de knopen moeten doorhak ken. De landbouwministers komen vanavond en -nacht nogmaals bij een, maar slechts om nog eens heel precies vast te stellen en op te schrijven waarover men het wel en niet eens is. Eensgezindheid be staat er slechts over een klein aan tal minder belangrijke kwesties. Het hoofdprobleem, beperking van de produktie van graan, plant aardige oliën en vetten en eiwit- houdende vetten, bleek* gisteren onoplosbaar. Voordat de rege ringsleiders dat op hun bord krij gen, zullen eerst de ministers van buitenlandse zaken zich er komen de zondag en maandag nog over buigen. Zonder overeenstemming over de beperking van de landbouwuit gaven - die tweederde van het EG- budget opslokken - kunnen de re geringsleiders in Kopenhagen geen afspraken kunnen maken over meer geld voor de Gemeen schap. Groot-Brittannië en Neder land stellen zich het hardst op en weigeren zonder landbouwak- Economie kort Fusie Het Koninklijk Verbond van Grafische Ondernemingen KVGO smelt begin volgend jaar samen met de organisatie van fabrikanten van grafische eindprodukten FGE. De nieuwe organisatie zal ónder meer dienst verlenen op econo misch, technisch en sociaal gebied, de voorlichting van de van de grafi sche industrie verzorgen en onder linge meningsverschillen oplos sen. De nieuwe organisatie vestigt zich in het gebouw van de KVGO in Amstelveen. Economie VS De Amerikaanse handelsbalans vertoont over het derde kwartaal van dit jaar een recordtekort van 39,83 miljard dollar. Over de eerste negen maanden van dit jaar is er een tekort van 118,15 miljard dol lar. De economische groei was in het afgelopen kwartaal 4,1 procent op jaarbasis. De inflatie liep op van 2,4 tot 2,8 procent ten opzichte van voorlopige cijfers van een maand geleden. koord te praten EG.'1 door Hans de Bruijn Lijnrecht tegenover hen staan Frankrijk en Westduitsland die minder ver willen gaan bij het be perken van de produktie van gra nen en andere landbouwproduk- ten. De meningsverschillen tussen de 'assen' Londen-Den Haag en Bonn-Parijs bleken de afgelopen dagen niet oplosbaar. De ministers zijn het alleen eens over de beperking van de produk tie van schapenvlees, tabak, wijn en melk. Over melk was al eerder overeenstemming bereikt, en de andere sectoren zijn veel minder belangrijk dan de veel te veel pro ducerende graansector. De Europese Commissie wil de graanproduktie beperken tot maximaal 155 miljoen ton per jaar. Bij overschrijding moet worden in gegrepen via prijsverlagingen en het beperken van de opkoop van overschotten. De Franse en Duitse ministers verzetten zich daartegen om hun vele graanboeren te be schermen. Minister Braks (landbouw) zei het 'gevaarlijk' te vinden dat de landbouwministers er niet zijn uit gekomen. Hij vreest dat ook de re geringsleiders niet tot een compro mis in staat zullen zijn, dan wel ak koord zullen gaan met minder in grijpende maatregelen. Drie jaar geleden is dat ook al eens gebeurd, en dat heeft niet geleid tot minder produktie. De Britse minister van buiten landse zaken Howe zei dat maatre gelen die niet echt leiden tot stabi lisering van de produktie 'een waardeloos compromis' zouden zijn. Voor hem is zonder afspraken over de landbouw geen akkoord over de EG-financiering mogelijk. UTRECHT (ANP) - De Amrobank heeft een dringend verzoek van de bewindvoerders van Bredero Vast Goed (Breevast) om een vergelijk mogelijk te maken tussen crediteu ren en Bredero Grundbesitz in West-Duitsland afgewezen. Amro bank maakt aanspraak op 60 mil joen gulden van Bredero Grundbe sitz. De Duitse rechter kan nu geen toestemming geven voor definitief uitstel van betaling voor dit be drijf. Volgens Breevast-bewind- voerder mr. F.B. Keulen, die dit gisteren in de aandeelhoudersver gadering meedeelde, is een faillis sement voor Bredero Grundbesitz nu onafwendbaar. Op een ander verzoek van be windvoerders aan de Amrobank om een hypotheek op een lening van 10 miljoen gulden door te ha len is juist gisterochtend eveneens negatief gereageerd. Volgens mr. Keulen zal deze zaak bij de rechter aanhangig worden gemaakt. De vergadering was bijeengeroe pen om het derde verslag van be windvoerders te behandelen als mede de vertraagde jaarstukken over 1986, waaruit een verlies voor Breevast van ruim 300 miljoen gul den bleek. De bijeenkomst leidde- na uren heen-en-weer-gepraat tot het knarsetandend vaststellen van de jaarrekening, zonder dat echter aan de inmiddels bijna alle afgetre den bestuurders goedkeuring voor het gevoerde beleid werd verleend. Deze goedkeuring was aandeel houders door bewindvoerders af geraden gezien het bij de onderne mingskamer van het Amsterdamse gerechtshof ingediende enquête- verzoek. Mocht de ondernemings kamer oordelen dat van wanbeleid sprake is geweest dan kan zij als nog de inhoud van de jaarrekening afkeuren. Mr. Keulen gaf een toelichting op de in zijn verslag geproduceer de cijfers die hij 'zeer reëel' zei te achten. Het boekhoudkundig ver lies op de projecten in Schevenin- gen is op 70 miljoen gulden ge schat, dat op een Duits winkelcen- Geen Duitse tol BONN (GPD) - Binnen de West duitse regering is niet gesproken over een mogelijke tolheffing voor vrachtwagens. Verder is er door verkeersminister Warnke, die tien dagen geleden tijdens een sympo sium in West-Berlijn gedachten over een dergelijke heffing naar voren bracht, geen concreet voor stel hiertoe ingediend bij de minis terraad. Indien het al tot een derge lijke heffing zou komen, zou die ook voor Westduitse vrachtwagens gelden. Dat werd gisteren gehoord in mi nisteriële kringen in de Westduitse hoofdstad. De opmerking van CSU-minister Warnke heeft vooral in ons land tot heftige reacties ge leid. Minister Smit-Kroes (verkeer en waterstaat) stelde vorige week maandag dat een telefoongesprek met Warnke haar had geleerd dat de Bondsrepubliek hard werkt aan de uitwerking van de plannen. trum op 50 miljoen gulden. Dit laatste vond aandeelhouder Oosterbaan onzin. "Na een eigen taxatie kwam ik niet verder dan 20 miljoen gulden. Het is me duidelijk dat alles is opgeschroefd om de grote jongens, ABN en FGH, de hand boven het hoofd te houden". De laatste termijn van een wo ningbouwproject in Frankfurt is nog niet betaald en volgens Keulen zal dit ook niet meer gebeuren. Volgens hem moet het uitgesloten worden geacht dat er uit de Bonds republiek nog maar een cent zal worden ontvangen. Maar dit is alle maal al in de jaarrekening van 1986 verwerkt. Het streven van bewindvoerders is er op gericht na afwikkeling van alle zaken een klein onroerend- goedbedrijf over te houden met een groot fiscaal compensabel ver lies. Daardoor moet het voor der den aantrekkelijk zyn het afge slankte bedrijf over te nemen. Keu len verwacht dat 1987 een klein po sitief resultaat zal opleveren. Op alle beschuldigingen aan het adres van de vroegere bestuurders verwezen Keulen en Spruit naar de komende enquête. Een beslissing hierover zal de ondernemingska mer op 7 januari bekendmaken. Ook aankondigingen van sommi gen om op eigen houtje aanklach ten in te dienen werden afgeraden. Mocht de ondernemingskamer wanbeleid bewezen achten dan kunnen individuele schuldeisers naar de rechter stappen om verhaal te halen. Dit kunnen korte proce dures zijn omdat het bewijs dan is geleverd. Dreigend tekort goed opgeleide secretaressen AMSTERDAM (ANP) - De werk nemers in de Amsterdamse stuk goedsector hebben vanochtend tij dens een massale bijeenkomst het gisteravond bereikte principe-ak koord tussen werkgevers en bon den voor een nieuwe cao in Am sterdam met instemming ontvan gen. Bestuurder P. Rosenmöller van de Vervoersbond FNV heeft dit na afloop meegedeeld. Werkgevers en bonden zijn een loonsverhoging van anderhalf pro cent en een regeling voor wao-ers overeengekomen, terwijl de werk nemers zelf mogen bepalen wan neer ze hun roostervrije dagen op nemen. Door tijdens de cacao-piek zeven roostervrije dagen om te zet ten in snipperdagen, worden de werknemers tevens in de gelegen heid gesteld in de zomer vier aan eengesloten weken vakantie op te nemen. Ook zal een technologische raamovereenkomst in de nieuwe cao worden opgenomen. De ele menten hiervan zullen dan per be drijf worden uitgewerkt. Punten van kritiek die door de Amsterdamse stukgoedwerkers werden geuit zijn het ontbreken van afspraken over arbeidstijdver korting en het tijdstip waarop de salarisverhoging ingaat. De Ver voersbond FNV wilde dat dit al. met ingang van mei van dit jaar zou zijn, maar werkgevers hebben dit weten te verschuiven naar sep tember. "Het is echter een accepta bel resultaat dat we door onze ge zamenlijke inzet ook in een accep tabele tijd hebben kunnen bewerk stelligen", aldus Rosenmöller. Het cao-voorstel kwam tot stand door bemiddeling van burgemees ter Lems van Zaanstad, die werk gevers en werknemers gistermid dag wist te bewegen tot het sluiten van een principeakkoord. Gedu rende diens bemiddeling voerde de bond ook geen acties, zoals die bijna twee weken geleden werden ingezet met een 24-uursstaking. Wel legden bij de Verenigde Car gadoors Kantoren (VCKI in Am sterdam hebben 125 werknemers op twee plaatsen spontaan het werk neer ter ondersteuning van de eisen van de FNV in de cao-on derhandelingen. AMSTERDAM (GPD) - In de ko mende jaren valt een tekort aan goed opgeleide secretaressen te verwachten. Dat komt onder meer omdat een secretaresse moet steeds meer een soort infor matie-manager zijn, zo zei M. Vink, directeur van de uitzendor ganisaties Manpower, gisteren op een bijeenkomst in Amster dam, ter gelegenheid van de ver kiezing van de 'Secretaresse van het Jaar'. Voor de gelegenheid was een onderzoekje uitgevoerd onder de 150.000 secretaressen die in Nederland werkzaam zijn. Hieruit blijkt een sterke afname van secretaressen die voor hun baas slechts een doorgeefluik zijn, tot slechts eenvijfde. De groep die voor hun baas een 'fil terfunctie' heeft blijft op ruim de helft. De grote groei vindt echter plaats in de derde categorie, de secretaressen die echt wat te ver tellen hebben en die alleen de paar echte belangrijke telefoon gesprekken naar hun baas door verbinden. In deze categorie, waartoe nu al dertig procent be hoort, is de opleiding minstens HBO en komen jaarsalarissen voor van 80.000 gulden. DEN HAAG - De Peugeot 405 is gekozen tot auto van het jaar 1987188. Een jury van 53 Westeuropese autojour- nalisten deelde dit Franse produkt van alle kandidaten de meeste punten toe, zo werd vanochtend bekend. (foto PR)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 7