Ortega biedt de Contras bestand aan Verkiezingen Mexico volgend jaar zijn al beslist Belgische politie zoekt gangster 'petit Robert' Vrees voor geweld bij betoging in Hamburg Voortbestaan coalitie in Italië op het spel ZATERDAG 14 NOVEMBER 1987 BUITENLAND PAGINA 5 Staakt-het-vuren voor een maand WASHINGTON (Rtr/DPA) - De Nicaraguaanse president Daniel Ortega heeft de Contras een wapenstilstand van een maand aangeboden. In Washington vroeg Ortega de Nica raguaanse kardinaal Miguel Obando y Bravo zijn voorstel len voor een staakt-het-vuren over te brengen aan de anti- sandinistische rebellen. De geestelijke bemiddelt tussen het Nicaraguaanse bewind en de contras. BRUSSEL - De politiekorpsen van België zijn een klopjacht be gonnen op Robert van Oirbeek, de meest gezochte gangster van het land. Ook in Nederland, Frankrijk en West-Duitsland wordt uitgeke ken naar 'Petit Robert', die al bij zijn leven een legende aan het wor den is. door Hans de Bruijn Dinsdag en woensdag sloeg Van Oirbeek zijn grootste slag, toen hij met twee maten de Bank Brussel Lambert in het Waalse plaatsje Gembloers overviel. Ze hielden dertien mensen 24 uur gegijzeld, braken meer dan 125 kluizen open en gingen er uiteindelijk met min stens 28 miljoen gulden vandoor. Zijn grootste slag, maar bij lange na niet zijn eerste. Robert van Oir- beeks leven is getekend door de misdaad. Hij heeft inmiddels al meer jaren celstraf aan ziin broek gekregen dan zijn leven heeft ge duurd: 47 jaar op 32 jaar. Maar daar van heeft hij er slechts een paar ge zeten. Van Oirbeek is een meesterkra- ker met tientallen misdrijven op zijn naam, maar vooral een mees- ter-ontsnapper. Sinds 1979 is hij vijf maal opgepakt, veroordeeld en achter de tralies van diverse Belgi sche gevangenissen gezet, maar evenzovele keren slaagde hij er in de vrijheid te veroveren. Om prompt weer aan het overvallen te slaan. Die rijke criminele carrière bracht hem ook diverse malen in aanraking met de Nederlandse jus titie. In augustus 1984 dook hii. na drie maanden eerder uit de gevan genis van Lantin bij Luik te zijn ontsnapt, op in Zuid-Limburg. De politie kwam hem op het spoor en wilde zijn schuilplaats binnenval len. Van Oirbeek baande zich echter schietend een weg, zonder overi gens iemand te raken, en nam twee gijzelaars mee. Enkele weken later werd hij in Knokke toch opgepakt. Op 8 februari van dit jaar 'vertrok' hij andermaal uit Lantin. Op zijn vlucht gijzelde hij met drie mede vluchters een gezin in het Vlaamse Laar. Dezelfde dag beroofden zij nog een veehouder. Op 11 februari gij zelden zij, zwaar bewapend, drie In Ortega's plan, dat uit elf punten bestaat, wordt voorgesteld het be stand in te laten gaan op 5 decem ber en te laten duren tot 5 januari. In die periode moeten de Contra strijders zich vestigen in speciaal daarvoor aangewezen gebieden. Na 5 januari dient in een internatio nale commissie te beoordelen of het bestand is gerespecteerd. Twee weken voordat het staakt- het-vuren van kracht wordt stop pen de Nicaraguaanse strijdkrach ten hun operaties in het hele land zodat de Contras veilig naar de be standszones kunnen gaan. Op ge wapende groepen buiten deze zo nes mag worden geschoten. Tij dens het bestand mogen de Con tras geen buitenlandse hulp ont vangen. Aan het eind van de be standsperiode moeten de Contras in aanwezigheid van waarnemers hun wapens neerleggen, waarna zij mogen deelnemen aan het politie ke leven in Nicaragua, aldus de voorstellen van Ortega. Volgens de Nicaraguaanse presi dent beantwoorden zijn voorstel len aan de eisen van het Midden- amerikaanse vredesplan. Hij noemde zijn plan 'erg realistisch en flexibel'. "Het is bedoeld om de Contras een kans te geven zodat het staakt-het-vuren van kracht kan worden met alle veiligheid en garanties die zij nodig hebben". Het vredesplan dat in augustus door vijf Middenamerikaanse pre sidenten werd ondertekend roept op tot een wapenstilstand in de Buitenland kort Treinongeluk Bij een frontale botsing tussen een personentrein en een goede rentrein op een smalspoortraject bij de Noordspaanse stad Oviedo zijn gisteren zeker twee mensen om het leven gekomen en 32 ge wond geraakt, aldus de autoritei ten. De botsing gebeurde vier kilo meter buiten Oviedo. Onder de do den was de machinist van een van de treinen. Tsjernobyl De ramp met de kerncentrale in Tsjernobyl heeft geen merkbare gevolgen gehad voor nieuwgebo renen in de deelstaten Niedersach- sen en Beieren. Dat blijkt uit een gisteren gepubliceerde studie van de Perinatologische Werkgemeen schap in de Bondsrepubliek. Er is na het ongeluk geen stijging van het aantal miskramen, noch van het aantal afwijkingen bij pasgebo renen, zo blijkt uit het onderzoek. Bus In Mexico is gisteren een bus met ongeveer 80 mensen aan boord, van wie een groot aantal schoolkinderen, een kanaal ingere den. Minstens 37 van de inzitten den zijn om het leven gekomenm, aldus een woordvoerder van de po litie. Het ongeluk vond plaats in dichte mist bij San Miguel Xico on geveer 25 kilometer van de hoofd stad. Veerboot De Britse hoofdofficier van justi tie heeft gisteren opdracht gegeven tot een nieuw politie-onderzoek naar de oorzaak van het kapseisen van de Britse Veerboot 'Herald of Free Enterprise' voor de haven van Zeebrugge op 6 maart, waarbij 189 opvarenden om het leven kwamen. Van het resultaat van dit onder zoek hangt af of tegen beman ningsleden of directieleden van de rederij Townsend Thoresen een strafvervolging zal worden inge steld. Iraq Iraq heeft gisteren de diploma tieke betrekkingen met Egypte hersteld. Dit heeft het officiële Iraakse nieuwsagentschap INA ge meld. Baghdad verbrak de betrek kingen met Cairo uit protest tegen de ondertekening van het vredes verdrag tussen Israel en Egypte in 1979. Iraq is na de Verenigde Arabi sche Emiraten het tweede Arabi sche land dat de diplomatieke ban den met Egypte herstelt na de bui tengewone topbijeenkomst van de leiders van de Arabische landen in de Jordaanse hoofdstad Amman. Amnesty De mensenrechtenorganisatie Amnesty International iri Londen heeft gisteren bekendgemaakt dat zij berichten uit China heeft gekre gen dat Wei Jingsheng, een voor aanstaande politieke gevangene, is overleden tijdens het uitdienen van 15 jaar gevangenisstraf wegens contrarevolutionaire misdaden. burgeroorlogen in Nicaragua en El Salvador. Ortega had gisteren een ontmoe ting met Obando y Bravo in de ver tegenwoordiging van het Vaticaan in Washington. Dit gesprek moet het begin vormen van de bemidde ling waarmee Ortega eerder deze week instemde. Het is niet bekend wanneer Obando y Bravo het plan aan de Contras doorgeeft. De voorzitter van het Ameri kaanse Huis van Afgevaardigden, Jim Wright, was ook bij het onder houd aanwezig. Wright noemde Or tega's plan 'op zijn minst een nieu we stap in de richting van vrede'. Alfredo Cesar, één van de Contra- leiders, reageerde terughoudend op de voorstellen van Ortega. Doodvonnis in Chili omgezet in levenslang SANTIAGO (Rtr) - Een doodvon nis" dat aan een schuldig bevonden linkse terrorist was opgelegd, is donderdag door een Chileense mi litaire rechtbank automatisch in le venslang omgezet. Dit gebeurde omdat de leden van de krijgsraad het niet eens konden worden over hun oordeel. De invloedrijke krant El Mercu- rio schreef gisteren dat van deze beslissing een precedentwerking kan uitgaan op de zaak van 13 an dere linkse activisten, onder wie twee vrouwen, tegen wie de doodstraf geëist is wegens het om brengen van leden van de strijd krachten bij acties in het begin van de jaren '80. De militaire rechtbank, die uit drie militairen en twee burgers be stond, kwam in de verhouding 4 1 tot de uitspraak dat Carlos Garcia Herrera de doodstraf verdient. Hij vermoordde in 1980 een voormali ge directeur van een inlichtingen- school van het Chileense leger. Maar de Chileense wet schrijft voor dat een doodvonnis unaniem be krachtigd moet worden. Gebeurt dat niet, dan wordt het automa tisch omgezet in levenslange cel straf. Het lot van Garcia en de andere guerrillastrijders had internatio naal de aandacht getrokken. Een aantal Westeuropese landen had verklaard hun politiek asiel te wil len verlenen. In de Duitse Bondsrepubliek ontstond bijna een crisis in de cen trum-rechtse regering nadat rechtse leden van de regering-Kohl geweigerd hadden in te stemmen met het in hun land opnemen van de linkse Chilenen. personeelsleden van een hotel in Amersfoort, die tot aan de Franse grens werden meegenomen. Daar na verdwenen Van Oirbeek en de zijnen spoorloos. Om op 2 mei in Valkenburg de NMB-bank te over vallen, waarbij elf personeelsleden zeventien uur lang werden vastge houden. Die actie lijkt als twee druppels water op die van woensdag in Gembloers. Alleen de buit ver schilt: in Valkenburg ging het om ruim vier ton, in Gembloers om 28 miljoen. Ondanks al zijn - gewa pende - overvallen heeft de kleine, besnorde Robert nog nooit een van zijn gijzelaars of beroofden ge wond. Het scheelde overigens niet veel of Van Oirbeek had nu vastgezeten. Hij verbleef tot voor kort in Parijs en de Franse politie was hem al op het spoor. Zijn appartement zou worden binnengevallen, maar net voor het zover was koos hij het ha- zepad. En dat liep dinsdag langs Gembloers. Radioactief materiaal weg in Venezuela CARACAS (IPS) - De Venezo laanse politie heeft gisteren toegegeven al twee maanden naarstig op zoek te zijn naar twee gestolen flessen met het radioactieve cesium 137. De le vensgevaarlijke buit is nog steeds spoorloos. De flessen werden ont vreemd uit het academisch zie kenhuis in Maracaibo, de twee de stad van Venezuela in het westen van het land. Volgens de onderdirecteur van het zie kenhuis, Guillermo Puche, be vat elke fles tien buisjes met on geveer honderd milligram cesi- SAINTMAUR- Bewakers van de gevangenis van Saint Maur bekijken de ravage die is aaangericht door mui tende gevangenen. Zo'n 400 gedetineerden kwamen donderdag in opstand tegen het strenge regime dat er in deze Franse gevangenis zou heersen. Ze gijzelden daarbij een aantal bewakers en de directeur van de gevangenis. Na een dag gaven de gevangenen zich weer over. ,foto AP) BONN (GPD) - In de Noordduitse stad Hamburg groeit de spanning nu de bezetters van de acht huizen aan de Elbe hebben opgeroepen tot een demonstratie. Vandaag willen zij hun onvrede over het beleid van de sociaal-liberale coalitie in de stad kenbaar maken. Hoewel de organisatoren hebben meegedeeld alles in het werk te zul len stellen dat de protestmars een vreedzaam verloop zal hebben, wordt vrij algemeen aangenomen dat het tot gewelddadige botsingen zal komen tussen gewelddadige demonstranten en de ME. Van het verloop van deze demonstratie zal veel afhangen voor de verdere gang van zaken rond de acht sinds 1981 bezette huizen. Gisteravond was het ogenschijn lijk rustig in de buurt van de kraak panden, maar beide fronten hiel den elkaar haarscherp in de gaten. De krakers kregen nog steeds ver sterking van medestanders die uit andere delen van het land naar Hamburg zijn getrokken. Onder hen ook de 'chaoten' en 'autono men' die tot elke vorm van geweld bereid zijn. Naar schatting zouden er nu rond 1500 van deze oproer kraaiers in de Hanzestad zijn. Aan de andere kant is ook de po litie op alles voorbereid. Gister middag werden berichten beves tigd dat eenheden van de paramili taire Bundesgrenzschutz in de stad waren aangekomen om assistentie te verlenen indien dit nodig zou zijn. Ondanks de dreigende escalatie probeerden alle gematigde krach ten een uitbarsting van geweld te voorkomen. Aan krakerszijde werd de bereidheid getoond om weer met het gemeentebestuur te praten en ook burgemeester Klaus von Dohnanyi lijkt daar wel voor te voelen. ADVERTENTIE ROME (DPA/Rtr) - De Liberale Partij, die met 2,2 procent van de stemmen de kleinste partner in de vijf-partijen-coalitie is die Italië re geert, heeft gisteren officieel beslo ten tot uittreden uit het kabinet van premier Giovanni Goria. Par tijwoordvoerder Attilio Bastianini heeft dit in Rome meegedeeld. Hierdoor is het voortbestaan van de hele coalitie op losse schroeven komen te staan. Aan het besluit van de Liberalen, die met de andere coalitiegenoten van mening verschillen over de rijksbegroting, was een topconfe rentie van voorzitters van de chris ten-democratische, socialistische, sociaal-democratische, republi keinse en liberale partijen vooraf- De liberale leider, Renato Altissi- mo, had aanvankelijk nog gespro ken over een naar elkaar toegroei en van de standpunten, waarmee hij algemeen stoom afblies. Later stelde Altissimo echter als nog vertrek uit de coalitie voor, waarin de liberalen zijn vertegen woordigd met één minister, Vale- rio Zanone van Defensie. Zij bezet ten in de Kamer van Afgevaardig den 11 zetels. Goria's coalitie, die regeert sinds 29 juli van dit jaar, be houdt na vertrek van de liberalen wel een comfortabele meerderheid in het parlement, maar zijn coalitie is niet meer dezelfde als die welke het vertrouwen van dat parlement kreeg. VERMOORD - Gewapende man nen hebben gisteren de Filipijnse kolonel Corouz vlakbij zijn woon huis in een buitenwijk van Quezon City vanuit een hinderlaag doodge schoten. De vier daders vluchtten daarop in een personenwagen die zij hadden aangehouden, aldus een politiewoordvoerder. JAMBA - Vrouwen van de guerillabeweging Unita voeren wapens af die zijn veroverd op het Angolese regeringsleger. Volgens Unita-leider Sa- vimbi hebben zijn troepen een offensief van het Angolese leger, dat wordt gesteund door Cubaanse en Russische soldaten, afgeslagen. Meer dan 7.000 militairen aan Angolese kant zouden daarbij zijn gedood of ge wond. De Unita wordt gesteund door Zuid-Afrika en de VS. (foto api erstel van alle gebre ion de gekonlroleerde onder- die eventueel mochten optre den, inclusief verlies van koelvloeistof, voor zover deze gebreken niet het gevolg zijn van onoordeelkundige behandeling of een ongeval. KOSTEN: f 25,- inclusief BTW [ÜÖHet Motorhuis Het Motorhuis: je kunt er niet omheen. Hoge Rijndijk 5 Leiden Telefoon 071-120541 Tg7QPEL^ Volgend jaar juli gaan de Mexica nen naar de stembus om een nieu we president te kiezen. De uitslag staat nu al vast. Carlos Salinas de Cortari, kandidaat voor de regeren de Revolutionaire institutionele Partij (PRI), zal als overwinnaar uit de bus komen. De verkiezingen zijn niet meer dan een ritueel om dat feit publiekelijk te rechtvaardi gen. door Nicole Lucas Op het eerste gezicht is Salinas niet de meest voor de hand liggen de keus van de ongeveer 25 miljoen Mexicaanse stemgerechtigden. De econoom, in het huidige kabinet minister van begrotingszaken en planning, geldt namelijk als de voornaamste architect van het Mexicaanse economische beleid. En dat is, sinds 5 jaar geleden deze Amerikaanse zuiderbuur als eerste schuldenland aankondigde haar verplichtingen niet meer te kun nen nakomen, vooral gericht op be zuinigen. Veel Mexicanen onder vinden daarvan dagelijks de gevol gen. De werkloosheid is gestegen, de ontwikkeling van de lonen is vér achtergebleven bij de stijging van de prijzen (de inflatie zal dit jaar uitkomen op zo'n 130 procent), de ondervoeding neemt toe. In menige democratie is dat niet beste achtergrond om vol vertrou wen de verkiezingen mee in te gaan. In Mexico lijkt dat anders. Wie eenmaal de kandidatuur van de PRI in de wacht heeft weten te slepen is verzekerd van het presi dentschap. Want sinds haar oprich ting in 1929 verloor de PRI nog nooit een verkiezing voor een pre sident of zelfs een deelstaatgouver neur, al moet daarvoof de uitslag af en toe worden 'bijgestuurd'. Zoals vorig jaar toen bij verkiezingen voor de gouverneur in de noordelij ke deelstaat Chihuahua de rechtse Nationale Actie Partij (PAN) dreig de de overwinning voor zich op te eisen. Alleen via grootscheepse fraude wist de PRI de uitslag in de 'juiste' banen te leiden. Dat zal, indien nodig, ook vol gend jaar weer gebeuren. De 39-ja- rige Salinas kan er daarom nu al van verzekerd zijn de opvolger te worden van de huidige president Miguel de la Madrid. Macht Op 4 oktober maakte de voorzit ter van de PRI, Jorge de la Vega Domfnguez, bekend dat de partij de Harvard-econoom had uitverko zen om volgend jaar aan de presi dentsverkiezingen mee te doen. In werkelijkheid betekent dat dat De la Madrid zijn oog op Salinas heeft laten vallen. In het Mexicaanse po litieke systeem is de 'dedazo' -vin gerwijzing- van de zittende presi dent doorslaggevend bij de keuze van zijn opvolger. Sinds 1917 mag een Mexicaanse president niet langer aanblijven dan een termijn van zes jaar. De strijd tegen nóg een herverkiezing van Porfirio Diaz (die zichzelf al 30 jaar lang iedere 4 jaar had laten her- verkiezen) vormde in 1910 de aan leiding voor de Mexicaanse Revo lutie. In 1917 werd het principe van 'no reelección' opgenomen in de Grondwet. Iedere president weet dus dat hij na 6 jaar onherroepelijk moet verdwijnen. In die periode zelf echter is zijn macht bijna onbe perkt. Hoewel er officieel een scheiding bestaat tussen de wetgevende (par lement en senaat), de rechterlijke Miguel de la Madrid - opvolger aangewezen - (foto ap> en de uitvoerende macht (de presi dent), is in de praktijk vrijwel alle macht geconcentreerd in de han den van de laatste. Hij beheerst het hele politieke leven. Zijn beslis singsmacht is vele malen groter dan die van andere gekozen staats hoofden. Hij benoemt en ontslaat ministers van zijn kabinet naar ei gen goeddunken en is niet onder worpen aan controle door het par lement. Beurs Wat Salinas na 1 december 1988 met zijn vrijwel dictatoriale macht gaat doen, is nog niet helemaal dui delijk. Op economisch gebied zal hij ongetwijfeld het beleid van De la Madrid voortzetten. Dat bete kent onder meer privatisering van bepaalde staatsbedrijven, het af schaffen van allerlei handelsbe lemmeringen en het beperken van loonsverhogingen. De Mexicaanse zakenwereld is daar wel over te spreken. Op de dag dat Salinas' uit verkiezing bekend werd gemaakt gingen althans de koersen op de beurs zó omhoog, dat de handel tij delijk werd stilgelegd. Over zijn politieke koers bestaan echter veel meer twijfels. Salinas heet vooral een technocraat te zijn. geen politicus. En dat terwijl bij veel Mexicanen het geloof in het bestaande systeem tot bijna een nulpunt is gedaald, wat onder meer tot uiting komt in het toenemend aantal mensen dat niét meer of on geldig stemt. Voor de meesten is dat zo'n beetje de enige manier om hun onvrede kenbaar te maken. Want de arm van de PRI, de par tij van de regering, reikt ver. De be langrijkste vakbonden - de CTM voor de arbeiders, de CNC voor de boeren en de CNOP voor de ambte naren - worden door haar gecontro leerd. Wie lid is van een van deze drie bonden wordt automatisch lid van de PRI. En wie voor bepaalde functies of een stuk grond in aan merking wil komen, moet weer lid zijn van een van de bonden. "In feite is er sprake van een zeer subtiele vorm van repressie", aldus een Mexicaanse journalist, "alleen in uitzonderlijke gevallen neemt de staat, dus de PRI, haar toevlucht tot geweld. Verzet van buitenaf wordt meestal in de kiem ge smoord door omkoping. Loyaliteit in de eigen gelederen wordt be loond met politieke en ambtelijke baantjes". Twijfel Kritiek van PRI-leden op het be leid van de partij wordt alleen geto lereerd als het binnenskamers blijft. Wie openlijk zijn twijfel uit spreekt, wordt hard aangepakt. Dat ondervonden en ondervinden in ieder geval de aanhangers van de zogenaamde Corriente Democrati- ca (Democratische Stroming), die in augustus 1986 voor het eerst openlijk met hun kritiek naar bui ten kwamen. De belangrijkste zegslieden van de CD zijn niet de eerste de besten leden van de PRI. Cuauhtemoc Cardenas was tot 1986 gouverneur van de deelstaat Mechoacan. Porfi rio Munoz Ledo is ex-voorzitter van de PRI, oud-minister van ar beid en onderwijs en ex-ambassa deur van Mexico bij de VN. Hun voornaamste kritiek richt zich op de ondemocratische besluitvor ming in de PRI. Vooral de 'verkie zing' van de presidentskandidaat is hen een doorn in het oog. De dissidenten zijn zeer hard aangepakt. Minder prominente aanhangers van de CD verloren hun baan en een groot deel van de regeringsgezinde pers (de staat heeft het monopolie op het kran tenpapier) viel over hen heen. Veel verder dan het argument dat de eenheid van de PRI in gevaar werd gebracht, kwamen de media daar bij echter niet. Hoewel de CD op vrij grote bijval lijkt te kunnen rekenen van vooral de lagere echelons in de partij, be staan er toch ook de nodige twijfels over de echte motieven van vooral de CD-top. 'Toen ze zélf nog een be langrijke rol speelden in de partij, hoorde je Cardenas en Munoz Ledo ook niet', is vrij algemeen de ge dachte. De achterdocht is nog eens ver sterkt sinds Cardenas half oktober overstapte naar de PARM, een klei ne partij iets rechts van de PRI, die tot nu toe altijd de presidentskan didaat van de regeringspartij steunde. De wijze waarop Córde- nas werd uitverkozen deed name lijk verdacht veel denken aan de wijze waarop dat in de PRI ge beurt. De leden van de PARM had den daarin geen enkele zeggen schap. Cérdenas werd door de top van de partij als kandidaat aange wezen. Hij is daarmee een van de vier mensen die zich inmiddels als op volger van De la Madrid heeft g( meld. Behalve Salinas zijn ook Herbert Castillo (namens de socia listen) en Rosario Ibarra de Piedra (voor de communistische partij) kandidaat. Aan de uitslag zal het deze keer nog niets veranderen. Toch valt te verwachten dat het streven naar een 'glasnost 'a la Mexicana' eerder toe- dan af zal ne men.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 5