Circus Renz zoekt
winterkwartier op
Joodse lobby blijft factor van belang in VS
Nog nooit een politieke carrière gestrand op pro-Israëlische gronden
ZATERDAG 14 NOVEMBER 1987
PAGINA 29
De kassa's gaan open voor de laatste maal, alvorens de mensen van Renz hun winterverblijf opzoeken. (foto's gpdi
De laatste dagen van het
circus. In De Bilt, naast het
gemeentehuis, wordt de
voorlaatste voorstelling van
circus Renz gegeven. In
Zaandam gaat de tent nog één
keer omhoog. De tijd van het
trekken is daarna voorlopig
voorbij. De artiesten zoeken
de warmte van hun
winterkwartier op. Enkele
maanden rust, niet afzien in
regen en wind. Maar al gauw
kriebelt het, willen ze er weer
op uit. Want wie één paar
schoenen in het circus heeft
versleten is er voor altijd aan
verknocht.
door Pieter van de Vliet
Anneke Steyvers is 1.30 meter. De
kleinste gastvrouw van Europa noe
men ze haar bij circus Renz. Een
charmante verschijning. Een per
fecte presentatie. De bijna drie uur
dat het circusprogramma duurt ver
dwijnt de glimlach niet van haar ge
zicht.
Toch kan ze slechts met de grootste
moeite op de been blijven. Haar onderli
chaam is gevoelloos, na een mislukte
operatie. Als ze valt kan ze niet op eigen
kracht opstaan. Daarom is ze bang een
misstap te maken. De dreiging weer tot
de rolstoel te worden veroordeeld blijft,
vooral tijdens de voorstelling. Ze loopt
puur op haar ijzeren wil, zeggen ze in het
circus.
.Als ik niet klein was geweest had ik
nog steeds in die rolstoel gezeten", zegt
Anneke. Ze vergelijkt haar situatie met
mensen die blind zijn. Blinden ontwik
kelen noodgedwongen een scherp ge
hoor. En dwergen leren vechten in de
grote wereld. „Ik laat me niet klein krij
gen", zegt ze.
De artsen hadden gezegd dat het nooit
meer goed zou komen, dat ze haar hele
leven verlamd zou blijven. Dat juist art
sen zulke dingen zeiden prikkelde haar.
Want een fout van een arts was er de oor
zaak van dat de operatie fataal verliep.
En wat haar vooral stak was het zoge
naamde medelijden, de arts die zei:
„Spijtig dat het juist u moet overko
men".
Anneke: „Hij zag het als een dubbele
handicap: een dwerg, en nog verlamd
ook". Op zulke momenten denkt ze te
rug aan de keren dat ze zwanger was.
Mensen die altijd maar weer reageerden
in de trant van 'ach wat zielig'. „Terwijl
ik apetrots was,, het heerlijk vond om
een kind te krijgen".
Anneke is geboren uit 'gewone' ou
ders. Ze verwijt hen dat ze haar onvol
doende op haar 'anders' zijn hebben
voorbereid. Heel lang deden ze of er
niets aan de hand was, alsof het wel goed
zou komen. Misschien wilden ze het niet
weten. In elk geval kwam Anneke er pas
laat achter dat er 'wat' met haar was, of
liever: met de manier waarop de 'grote
wereld' reageert.
„Vroeger, thuis, waren er altijd men
sen die zich afvroegen: hoe zou ze de ra
men zemen. Zo denken burgermensen.
In het circus denken ze anders, daar vra
gen ze dat niet omdat ze daar wel weten
dat er trappen en bankjes zijn".
„Ik wilde als jong meisje al in het cir
cus werken. Maar m'n vader wilde er
niet van horen. Hij zei dat ik geen lach-
object mocht worden. Nu ben ik al heel
lang bij het circus en ik heb me nog
nooit een lachobject gevoeld. En dat de
mensen lachen is alleen maar fun, want
wat is er mooier dan lachen".
Verdrietig
Op de dag dat ze als dertienjarig meis
je besefte dat ze het moeilijker zou krij
gen dan 'gewone' mensen was ze erg ver
drietig. „Het overviel me, ik was er niet
op voorbereid". Toen het circus neer
streek in de buurt en ze haar vroegen om
mee te gaan werd haar leven gauw an
ders, beter vooral. „In het circus accep
teerden ze me niet alleen, ze waardeer
den me".
„Ik heb de burgermaatschappij leren
kennen en de circuswereld. Dat is een
voordeel", zegt ze. Daarom weet ze ook
dat het als dwerg niet goed is toe te tre
den tot de club van kleine mensen. „Die
club van isolationisten irriteert me mate
loos. Want je moet gewoon meehobbe-
len in die grote maatschappij. Als je die
broek te groot vind, nou, dan knip je er
een stuk af, zo eenvoudig is dat. Als die
club van kleine mensen weer eens in de
publiciteit is geweest heb ik daar dagen
last van. Dan focussen de mensen hun
aandacht op je, zodat ik dagenlang niet
normaal kan zijn".
Anneke heeft twee kinderen, een 'ge-
Hoewel het nog ruim een jaar duurt
voordat er in de Verenigde Staten
presidentsverkiezingen worden
gehouden, hebben de meeste
kandidaten voor het presidentschap al
hun opwachting gemaakt bij de kantoren
van de verschillende pro-Israëlische
actiegroepen in Washington. Zo groot is
de invloed die de 'joodse lobby' in de
Verenigde Staten wordt toegedicht. Maar
volgens vertegenwoordigers van deze
joodse belangengroepen wordt in elk
geval een deel van deze invloed sterk
overdreven.
Die invloed zou blijken uit het feit dat de
vriendschap met Israël, die onder meer
is vastgelegd in de Camp David-akkoor-
den, en de nadruk op de emigratievrij
heid voor de Russische joden al jaren een
hoeksteen vormen van het Amerikaanse
buitenlandse beleid. Dit zou echter meer
het gevolg zijn van een brede concensus
onder de Amerikaanse bevolking dan
van een joodse lobby op Capitol Hill, zo
zegt men.
Wat daarvan ook zij, de presidentskan
didaten wijzen op het nuchtere feit dat er
nog nooit een politieke carrière is ge
strand op een pro-Israëligche houding,
maar dat er van het tegendeel een royaal
aantal voorbeelden voorhanden is.
De zwarte Democratische presidents
kandidaat Jesse Jackson was zich hier
van de afgelopen tijd zeer bewust toen
hij zijn betrekkingen met de joodse ge
meenschap probeerde te verbeteren. Die
wone' en een 'kleine'. Brenda is 1.80 me
ter en Milko is ongeveer zo groot als zijn
moeder. Het verschil in grootte telt niet,
want beiden zijn circuskinderen. Tot de
dag van de fatale operatie hebben ze sa
men opgetreden: haar man Louis (1.74
meter), Anneke, Brenda en Milko.
Circus Mini kon net niet het eerste lus
trum vieren. Het werd opgeheven op de
dag dat Anneke het proces tegen de chi
rurg begon. In dat proces heeft ze veel
tijd en energie gestoken. Maar niet te
veel, de meeste energie steekt ze in zich
zelf. „Te meer daar er nog steeds artsen
zijn die glashard ontkennen dat ik weer
kan lopen. Dat kan medisch gesproken
niet, zeggen ze. Terwijl ik het iedere
voorstelling in het circus laat zien. Het
circus geeft me toch zo'n kracht, en ze
ker dit circus dat me de kans gaf op
nieuw te beginnen; dèt begrijpen die art
sen niet".
Spanning
De pijn ontbreekt. Maar erger dan de
pijn kan de spanning zijn, het voortdu
rend op je qui vive moeten zijn, voor
scherpe voorwerpen, voor onverwachte
bewegingen van anderen. „Ik heb uren
met een grote speld in m'n voet rondge
lopen. Met dat ding in m'n vlees heb ik
het programma gepresenteerd, al die tijd
in het doorweekte zaagsel gestaan, met
uitwerpselen van de dieren". Dat had
een fatale infectie kunnen betekenen.
Het publiek merkt daar niets van. An
neke verbergt de spanning onder de glit
ter en glamour. „Maar het is niet altijd zo
dramatisch", zegt ze, „want we lachen
wat af in de grote wereld. Als m'n doch
ter Brenda en ik gaan winkelen bijvoor
beeld. Als ze 'moeder' roept. Zo'n meid
van 1.80 en zo'n klein moedertje. Dan zie
je die mensen kijken. Echt met open
mond. Prachtig hoor. Dat zou ik niet wil
len missen. Dan denk ik: wat een geluk
dat ik zo klein ben".
„•Gisteren was ik in de Hema, komt er
een winkelmeisje van 1.48 op me af. Ze
zegt: 'Mag ik u iets vragen? Heeft u ook
zo'n grote man?' Ik zei dat 't wel mee
viel. Maar zij had er een van 1.90. Daar
was ze gek op, zei ze".
Milko is genoemd naar de zoon van de
Italiaanse filmster Gina Lollobrigida.
Dat is niet toevallig. Want in die tijd
waren flink bekoeld, nadat hij zich in zijn
campagne voor de Democratische nomi
natie van 1984 enige opmerkingen had
veroorloofd die als anti-semitisch wer
den beschouwd.
Zetel verloren
Een ander slachtoffer is Charles Percy,
de voormalige Republikeinse voorzitter
van de Senaatscommissie voor buiten
landse betrekkingen. Percy sprak zich in
1981 uit voor de verkoop van Amerikaan
se AWACS-vliegtuigen aan Saudiarabië,
en de reactie liet niet op zich wachten.
Zijn Democratische tegenstander Paul
Simon kreeg bij de Senaatsverkiezingen
in 1984 flinke financiële steun van joodse
actiegroepen en Percy verloor zijn Se
naatszetel. Volgens Hyman Bookbinder,
een vooraanstaand lid van de joodse lob
by', was de richtingverandering van de
joodse sympathie een belangrijke factor
bij de nederlaag van Percy.
Ook Paul Findley, een Republikeins
Congreslid uit Illinois dat 22 jaar in de
Senaat had gezeten, beschouwt zich als
slachtoffer van de pro-Israëlische actie
maakte ze furore met de film 'Trapeze'
waarin Burt Lancaster ook een glansrol
speelde. „Ik wilde dat mijn zoon Milko
in alles een circuskind werd", zegt An
neke.
Haar zoon klimt behendig achter het
stuur van een grote vrachtwagen van
daan. Het is de gewoonste zaak van de
wereld dat hij zo'n auto kan besturen.
En dan doet het er niet toe of je nou een
dwerg bent of niet, want van een cir
cusartiest wordt méér verwacht dan op
treden alleen.
Nooit afscheid
Na zo'n driehonderd voorstellingen
van circus Renz staat de laatste voor de
deur, in Zaandam. Nog een uur of wat en
dan zoeken de meeste artiesten hun win
terkwartier op. Maar eerst is er een af
scheidsfeestje. Daar gaat Anneke niet
naartoe. „Ik neem nooit afscheid".
Nu al leeft ze naar het moment in het
prille vooijaar waarop de tent weer over
eind gaat. Milko ontloopt het afscheid
ook. H(j zegt dat hij het druk genoeg
heeft. Z'n zuster opzoeken in Gent, waar
ze met het Belgische circus Piste staat.
Voorbereidingen treffen voor de verdere
dressuur van Brammetje, het tweehon
derd kilo wegende varken waaraan hij
zo is gehecht. Het zijn slimme dieren,
maar hun mogelijkheden tot het aanle
ren van vaardigheden zijn vooral ook
door hun gewicht en hun korte pootjes
beperkt. Het is al heel wat dat Bram
metje op een tonnetje kan dansen en
over een hekje kan springen. Nu wil Mil
ko het dier zo ver krijgen dat het als een
paard kan worden bereden. Dat vergt
veel tijd, want er is geduld voor nodig.
Milko kan dat opbrengen, want hij heeft
gevoel voor Brammetje. En dat is weder
zijds.
„Varkens zijn zeker zo gevoelig als
mensen. Je moet ze op hun gemak stel
len, want ze hebben al gauw last van
stress. Het is bekend dat varkens vlak
voor ze worden geslacht vaak een hart
aanval krygen".
Op het nippertje heeft Milko Bram
metje voor een dergelijke dood behoed.
„Ik heb 'm net voor ie onder het mes zou
gaan weggehaald bij Homburg. Even la
ter en Brammetje zou in de rookworst
ten onder zijn gegaan".
groepen in de Verenigde Staten. Nadat
hij zich had verstout te pleiten voor Ame
rikaanse steun voor de Palestijnse Be
vrijdingsorganisatie (PLO), kreeg zijn te
genstander Richard Durbin massale
steun van joodse actiecomités, hetgeen
Findley in 1982 zijn zetel kostte.
In het boek dat Findley over deze erva
ring heeft geschreven (.They Dare Speak
Out') stelt hij dat de pro-Israëlische lob
by, die wordt.geleid door het Israel Pu
blic Affairs Committee, de Congresleden
dermate intimideert dat men niet langer
anti-Israëlische standpunten durft in te
nemen.
„Ik denk niet dat we zoveel eer verdie
nen," meent Bookbinder, „maar we heb
ben wel enige invloed en ik geloof ook
niet dat we ons daarvoor hoeven veront
schuldigen". Volgens hem doen de jood
se actiegroepen niets anders dan wat ve
le andere actiegroepen doen, en dat is ge
bruik maken van hun grondwettelijk
recht om het regeringsbeleid te beïnvloe
den. Bookbinder verdedigt zijn activitei
ten onder andere met de stelling dat als
de joodse gemeenschap in de jaren der
tig en veertig even goed georganiseerd
Aan het eind van de voorstelling biedt
organist John Peulman, leider van het
circusorkest, Anneke, de kleinste gast
vrouw van Europa, een bloemetje aan.
„Een klein gebaar", zegt hij. „En klein is
fijn. En soms duur. Wat dacht je van een
dwergpoedel bijvoorbeeld".
Onderschat
John Peulman is van huis uit entertai
ner, een te dun gezaaid en onderschat
beroep. Vindt hij zelf. Waar is de tijd ge
bleven dat een beetje zaak ten minste
een pianist had, en een beetje kroeg een
accordeonist? „Nu hebben de meeste za
ken bandjes die zo knetterhard staan dat
je er gillend gek van wordt".
De circussen zijn evenmin aan die ver
vlakking ontkomen. Een circus zonder
orkest zou eigenlijk niet moeten mogen,
vindt hij. Maar zelfs een beroemd circus
als Krone werkt met muziekbanden. „Al
zijn die wel van topkwaliteit, en hebben
specialisten van de Bayerische Rund
funk ervoor gezorgd dat het tenminste
niet rot uit de speakers komt".
Orkestleider is een groot woord voor
de functie van Peulman. Want het orkest
zou zijn als nu, de Holocaust niet zou
hebben plaatsgevonden.
Wrijving
Weliswaar heeft de affaire-Pollard (de
Amerikaanse marine-expert die voor Is
raël bleek te spioneren) enige wrijving
veroorzaakt tussen Jeruzalem en Was
hington, maar de meeste leden van de
joodse gemeenschap geloven niet dat
hierdoor de Amerikaans-Israëlische
vriendschap blijvend is geschaad.
Politieke actiegroepen, met hun Ame
rikaanse afkorting PAC's (Political Ac
tion Comittee's) geheten, zijn officieel
goedgekeurd in de Amerikaanse kies
wet, en de joodse PAC's doen niets wat
andere actiegroepen niet doen. Zo brach
ten tijdens de Congresverkiezingen van
1984 de PAC's in totaal 112,6 miljoen dol
lar bijeen voor verkiezingscampagnes;
hieraan droegen de joodse groeperingen
4,5 miljoen dollar bij. Ook hun beleid om
zendtijd te kopen waarin vervolgens 'Is-
raël-vijandige' kandidaten worden aan
gevallen, verschilt niet wezenlijk van dat
van andere actiegroepen.
Het grote verschil met de andere actie
van circus Renz bestaat uit drie man.
Toch klinkt het trio als een orkest, en dat
is voor een deel aan de voortuitgang van
de techniek te danken. Met die moderne
orgels met al hun toeters en bellen is het
voor een gewiekste organist gemakke
lijk een orkest na te bootsen. „Die fluit is
ook het orgel", zegt John. „De andere
musici kunnen net zo goed van alles. De
trompettist speelt met evenveel gemak
saxofoon, klarinet, trombone. En de
drummer is een geweldenaar. Zo kun je
toch een leuk klankkleurtje krijgen met
z'n drietjes.
Maar het belangrijkste is dat het een
beetje oogt: drie van die mannen in smo
king, want de mens is toch mooier dan
de techniek. Alleen een mens kan inspe
len op wat er in de piste gebeurt. Eerst
zat het trio in de orkestbak, maar dat zag
er wat magertjes uit. „Bovendien liep er
een olifant zo hard tegenaan dat we bijna
eruit donderden. Zo vlak bij het publiek
komen we wat meer tot ons recht, vooral
omdat ik als entertainer gewend ben op
de reacties van mensen in te spelen. Ik
voel als het ware de stemming aan, kan
de stemming bespelen".
groepen is dat die doorgaans binnen
landse Amerikaanse belangen beharti
gen, variërend van abortusvrijheid tot
een schQon milieu, maar dat de joodse
PAC's rechtstreeks het belang van een
andere natie bepleiten.
Dit leidt er volgens James Abourezk,
een voormalig Senator die na een ambts
termijn opstapte, toe dat Washington in
de positie wordt gedwongen dat ook
wandaden van Israël worden gesteund
of in elk geval niet openlijk veroordeeld.
Abourezk, wiens ouders van Libanese
afkomst zijn, meent dat de joodse lobby
ambitieuze Amerikaanse politici op deze
wijze voorziet van een aantal gemakkelij
ke .scoringskansen'.
Verschuiving
Hoewel de betrokkenen het ontken
nen, suggereert hij dat de Republikeinse
presidentskandidaten Bob Dole en Jack
Kemp hun ogen op de joodse PAC's ge
richt hadden toen ze er bij de regering op
aandrongen het PLO-kantoor in Was
hington te sluiten, hetgeen inderdaad ge
beurde. Dole en Kemp houden echter vol
dat ze alleen werden gedreven door hun
John Peulman praat met een rare
schorre stem. Het is bijna niet te geloven
dat hij in de wintermaanden honderden
feestgangers vocaal begeleidt bij het dei
nen op de Rijn. „Ik heb de dokter wel
eens gevraagd hoe het kan dat ik zo be
roerd spreek, maar hij vond dat er niets
aan de hand is. Er zijn beroemde operas
terren die evenmin uitblinken tijdens de
conversatie".
Het leven van een orkestleider in het
circus is afzien. „Een Wersi-orgel is on
der normale omstandigheden betrouw
baar. Maar in het circus gelden geen nor
male omstandigheden. Dat gesjouw, au
to in, auto uit, daar wordt geen orgel op
gebouwd. En altijd is er vocht en stof.
Opeens kan het orgel ermee ophouden.
Dat geeft een ongemakkelijk gevoel. En
dan is het wel prettig dat er nog levende
musici rondlopen die wat kunnen op
vangen".
Als John Peulman dat zou willen, zou
hij een geriefelijk bestaan hebben in zijn
zaken in Rotterdam. Maar het avontuur
verkiest hij verre boven het comfort.Al
zit ik in m'n caravan niet zonder warm
stromend water". Z'n moeder houdt
hem gezelschap. Want haar man is on
langs overleden en alleen is maar alleen.
„Toch houdt ze het niet langer uit dan
een dag of drie. In het circus leven moet
je kunnen, maar als je er één paar zolen
hebt gesleten ben je er voor altijd aan
verkocht. En dat is met mij het geval".
Tante Corrie wordt de moeder van het
circus genoemd. Zij is ook zo'n circus-
kind, maakt al de vierde generatie Renz
mee. Met ome Pim is ze in het circus ge
trouwd. „Bij opa Renz in de tent". Om
J hun eerste onderkomen, een Pipo-
wagentje, te kunnen kopen moest haar
man z'n motor van de hand doen.
„De acrobaat was timmerman en die
heeft ons geholpen met het interieur.
Want je helpt elkaar in ons wereldje".
Geld, wat is geld. „De beesten gingen al
tijd vóór. Eerst de dieren en dan wij. Dat
vinden wij normaal. En er wóren wat
dieren vroeger. De oude Renz had 35
paarden op stal staan. Als het circus
kwam zeiden de mensen: daar komt het
paardenspul".
Weet je nog
„Zo was dat". Ome Pim, net zeventig
jaar geworden, verkoopt vlaggetjes voor
de matinee. „Wantje moet alles doen om
wat bij elkaar te scharrelen". Straks, in
hun chaletwagen aan de Wenkenbach-
weg in Amsterdam, vlak bij de Bijlmer
bajes, zullen ze zoals elke winter de oude
circusboeken doorkijken. Iedere dag:
weet je nog wel.
Marina en Nol vormen de directie.
Maar niemand noemt hen zo. „Ze heb
ben geen kapsones", zeggen ze in het cir
cus. Marina bladert een boek over plan
ten door, op zoek naar wintergroen en
winterbloesem. Want nooit zagen ze de
lente in eigen tuin. Ver voor de bloesem
trokken ze alweer met het circus mee.
Ze klagen over het hoge staangeld dat
de gemeente De Bilt vraagt: achthon
derd gulden per dag. Voor dat bedrag
kunnen ze dagenlang op het Malieveld
in Den Haag staan, wat duur lijkt maar
goedkoop is, omdat het onder Staatsbos
beheer valt.
.Alles is duur en alles moet mooi lij
ken. Het publiek ziet gelukkig niet hoe
we met plastic zakken om onze schoe
nen door de modder baggeren, hoe we in
de stromende regen onder paraplu's pro
beren de schminck op ons gezicht te
houden, hoe we moeten bedelen om een
lijntje stroom van een burger te krijgen.
En hoe moeilijk het is personeel te hou
den dat niet alleen de tent opzet maar
hem ook afbreekt".
Toch schiet er voldoende geld over om
de wens van hun enige zoon Herman,
die het circus moet voortzetten, in ver
vulling te doen gaan: een optreden met
olifanten. „Ze lijken lomp, maar ze zijn
vlug. Ze zijn fijngevoelig en je kunt met
ze praten, ze begroeten je. Wel wat an
ders dan paarden, of kamelen".
Buiten komt een slurf uit een wagen.
„Dat is Taiga, de leider", weet Herman.
Zorgen
De vier Tsjechische trapezewerkers
maken zich zorgen. Ze moeten zich bin
nen drie dagen melden bij de autoritei
ten in hun land. Duizend kilometer moe
ten ze overbruggen in een auto waaraan
het een en ander mankeert. Ze verdie
nen met hun nummer zevenduizend gul
den netto per maand. De helft daarvan is
voor de Tsjechische staat. Het is duide
lijk waarom ze alles aangrijpen om een
centje bij te verdienen. Die laatste dag in
Zaandam helpen ze bij het opzetten van
de tent, die als een reuzeninktvis in de
takels hangt. Toch zijn ze.tevreden, want
de gulden is hard. De caravan is smaak
vol ingericht, de voorwerpen zijn met
zorg gekozen.
Buiten hinkepinkt de Fransman met
het droevige gezicht. Hij stinkt naar de
stal. In de pauze van de matinee zal hij
kinderen op een pony tillen voor een
rondje door de piste. Gezegd wordt dat
hij vroeger een beroemd dompteur was
totdat een leeuw een deel van zijn voet
afbeet. Hij wilde nooit meer de kooi in.
Maar omdat hij niet zonder het circus
kon leven is hij gebleven.
afschuw van het internationale terroris-
David Ifshin, die in 1984 diende als ad
viseur voor joodse aangelegenheden van
de Democratische presidentskandidaat
Walter Mondale, zegt dat de joodse stem,
die in totaal slechts vier procent van het
Amerikaanse electoraat vormt, vooral
zwaar weegt in staten waar een belang
rijk deel van de bevolking van joodse af
komst is, zoals New York, New Jersey,
Pennsylvania, Maryland en sommige de
len van Californië, Florida en Illinois.
Volgens Ifshin kan de invloed van de
ze bevolkingsdelen vooral van belang
worden voor de voorverkiezingen (de
'primaries') van de Democraten. Er is na
melijk in de loop der jaren een verschui
ving opgetreden in de voorkeur van de
joodse groeperingen van de Republikei
nen naar de Democraten. Deze wordt
veroorzaakt door hun preoccupatie met
de scheiding van kerk en staat in de Ver
enigde Staten en het belang dat men in
joodse kringen hecht aan versterking en
verdediging van de burgerrechten.
President Reagan maakte ten aanzien
van de religieuze gevoeligheid van de
joodse gemeenschap een ernstige misre
kening toen hij na zijn verkiezing in 1981
het christelijk fundamentalisme zo open
lijk ruim baan gaf. De steun van de 'jood
se lobby', die ten tijde van zijn verkiezing
een record van 40 procent bedroeg, was
in 1984 gezakt tot 32 procent, ondanks
het feit dat de president al die tijd een on
verminderd pro-Israëlisch standpunt
had ingenomen.
RUTH SINAI (AP)
Anneke Steyvers.
Het doek gaat op: de voorstelling begint.