OokRotterdamloijgt
zijn theaterlabriek
Nieuwe schouwburg slokt ruim 35 miljoen op
Jubileum-
uitvoeriiig
Leiderdorps
Kamerkoor
Weer beroering rond
stuk van Fassbinder
Oorlogsslachtoffers exposeren
Record-zang
Kunstwerken
in bruikleen
naar musea
Gouden
Ezelsoor'
voor
Van Dantzig
Broeierigheid 'Tuin der
lusten' niet prikkelend
Subtiel samenspel van
duo Hanaiii en Andreas
DONDERDAG 5 NOVEMBER 1987
KUNST
PAGINA 23
ROTTERDAM (GPD) - Na
Den Haag en Amsterdam
kan ook Rotterdam - vanaf
april volgend jaar - pronken
met een splinternieuwe
'kunsttempel'. Ruim veertig
jaar heeft de werkstad er op
gewacht. De grote zaal is ge
schikt voor alle internatio
nale monsterprodukties,
van dans tot cabaret en van
toneel tot opera. Het strak
vormgegeven gebouw is op
getrokken uit staal, hout en
beton. Redenen voor de ar
chitect Wim Quist om de
nieuwe schouwburg een
'theaterfabriek' te noemen.
Na de oorlogsbombardementen
werd uit het puin een Rotterdamse
noodschouwburg gebouwd. Op de
zelfde plaats als waar het oude, ba
rokke stadstheater had gestaan. Al
leen een noodfaciliteit was het niet,
want pas na 37 jaar - zomer '84 -
werd het zaakje platgegooid. Waar
de noodschouwburg niet voldeed,
vingen Luxor, de Doelen, theater
Zuidplein en De Lantaren de uit
voeringen van verschillende po
diumkunsten op. Maar steeds leef
de de Rotterdamse wens van een
volwaardige schouwburg, voor
zien van professionele en moderne
faciliteiten. Op 15 april '88 wordt
die wens dan eindelijk werkelijk
heid.
Het nieuwe theater is een soort
witte blokkendoos. De trappen die
ontbreken bij de ingang, zijn overal
in het gebouw te vinden, is de ene
trap genomen, dan is er de keuze
tussen twee trappen, die elk een
andere richting uitlopen, enzo
voort. Daardoor is het richtingsge-
voel snel verdwenen, hoewel dat
niet uitmaakt, omdat alle wegen
naar de foyer achter de grote zaal
leiden. Het uitzicht, bij het beklim
men van de trappen, is steeds ver
bazend verschillend.
Feestelijk
De kleur grijs wordt het meest
gebruikt, in allerlei gradaties. Rood
en gele accenten leggen de nadruk
op die rustige kleur. Van binnen is
het gebouw, net als van buiten,
strak van lijn. „De bezoekers zullen
de vorm van het gebouw afma
ken", voorspelt Quist, „overal zul
len mensen krioelen, allemaal op
weg naar de theaterzaal. Zo kan
langzaam het feestelijk gevoel van
het 'avondje cultuur' groeien".
door
Anita Baars
In de grote zaal is ruimte voor 890
theaterliefhebbers. Het podium
heeft een opening van 12 tot 18 me
ter met een maximale hoogte van 9
meter. De grijze stoeltjes in de be
nedenzaal (voor het podium) staan
op drie grote panelen en kunnen
verplaatst worden naar het podi
um. In dat geval wordt podium zit
zaal en wordt de benedenzaal to
neel-arena. Die podiumwisseling is
aantrekkelijk gemaakt door de drie
panelen op verschillende hoogten
te brengen. De orkestbak kan 100
musici herbergen.
Omdat bijna dagelijks vrachtwa
genladingen kleding en decors in
een schouwburg worden afgele
verd, is de theaterzaal altijd op de
begane grond. Architect Quist wil
de zich daar niet op vastleggen. Hij
bouwde de grote zaal op zeven me
ter hoogte en verzon een oplossing
voor de materiaalaanvoer. Een
vrachtwagen van maximaal 30 ton
rijdt een plateau op van 15 bij 3 me
ter, rechts naast de hoofdingang.
Het plateau stijgt zoals een lift, met
vrachtwagen en al tot het decor-
huis van de grote zaal. Rotterdam
is daarmee uniek.
Verder bestaat de schouwburg
uit een kleine zaal voor maximaal
176 bezoekers, een theatercafé en -
restaurant en een ruime entreehal.
Voor de bezoekers zijn er twee foy
ers. Ze liggen aan de achterkant
van het gebouw en zijn ruim en
licht, doordat een hoge wand
plaatsmaakt voor een halfronde
glazen pui. Voor de artiesten en het
schouwburgpersoneel is er een
aparte foyer. Van daaruit kan ener
gie worden opgedaan door een blik
op de toestromende bezoekers, of
rust door een blik op de onderlig
gende tuin. Ook de bezoekers kun
nen genieten van het uitzicht op
dat stukje groen.
Het nieuwe theater ligt aan het
Schouwburgplein, op 500 meter
het Centraal Station. Zowel te
Schouwburgdi
recteur Krijn
Boon,adjunct-di
recteur Car el Al-
ons en architect
WimQuist
(v.l.n.r.)voorhet
nieuweRotter-
damsetheater-
complex.
LEIDERDORP - Het Leiderdorps
Kamerkoor viert dezer dagen zijn
tienjarig bestaan. Ter gelegenheid
daarvan geeft het komende zater
dag, 7 november, een jubileumcon
cert in de Dorpskerk van Leider
dorp.
Het Leiderdorps Kamerkoor
heeft in tien jaar tijd een uitgebreid
repertoire weten op te bouwen. In
de huidige formatie bestaat het uit
zeven sopranen, zes alten, vijf teno
ren en zes bassen. Alle leden zijn
met zorg geselecteerd en ze hebben
nagenoeg allemaal zangles.
Tijdens het jubileumconcert
brengt het Leiderdorps Kamer
koor werken van componisten
waarmee het veel lof oogstte of
waaraan het bijzondere herinnerin
gen heeft. Het gaat om composities
van onder anderen Andriessen,
Bach, Brahms, Fauré, Lotti, Mon
teverdi, Mozart en Tomkins. De in
strumentale begeleiding is in han
den van het Leiderdorps Kameror
kest dat dit jaar het eerste lustrum
viert. Solisten zijn Wijneke Jor-
dans, Leo van Doeselaar (piano) en
Charles Fransen (hobo). Het geheel
staat onder leiding van Wim van
Meeuwen. Het concert begint om
kwart over acht.
Verbod voorstelling gewaagd
ROTTERDAM (ANP) - De Stich
ting Bestrijding Antisemitisme
(Stiba) heeft er deze week bij de ge
meente Rotterdam op aan gedron
gen de première van het Fassbin-
dertoneelstuk 'Het vuil, de stad en
de dood', te verbieden. Het stuk
staat over twee weken op het pro
gramma in de Rotterdamse Lanta-
De opvoering in Rotterdam zou
de Europese première van het stuk
zijn. In 1985 ging na veel protesten
de opvoering van het stuk in het
Westduitse Frankfurt niet door.
Een jaar later werd het wel in New
York op de planken gebracht.
Na de première in Rotterdam
wordt 'Het vuil, de stad en de dood'
op vier en vijf december in hef
Leidse LAK-theater uitgevoerd.
Bij de gemeente Leiden is nog geen
verzoek van de Stiba binnengeko
men om deze twee voorstelling af
te gelasten, aldus een woordvoer
der.
Volgens de Stiba is de opvoering
in Rotterdam (een afstudeerproject
van Johan Doesburg van de Am
sterdamse Theaterschool) gericht
op sensatie en wordt het geken
merkt door maatschappelijke on
verschilligheid. De stichting
noemt de opvoering 'verwerpelijk
en provocatief.
Het argument van voorstanders
van opvoering dat het stuk 'discus
sie mogelijk maakt' wordt door de
stichting van de hand gewezen.
Volgens de stichting ontstaat hier
over altijd een 'oeverloze pole
miek'. De voorstanders wijzen erop
dat Rainer Werner Fassbinder (al
enige jaren geleden overleden) niet
anti-semitisch wès en met het stuk
ook geen anti-semitische bedoelin
gen had. Deze stellingen vindt de
stichting niet relevant. Het stuk
heeft volgens de stichting geen
boodschap, eerder worden de
'kwaadaardigheid van de jood' en
de 'rechtvaardiging van zijn vernie
tiging' ondersteund, zo meent Sti
ba. "Ongeregeldheden bij de pre
mière kunnen voorshands dan ook
voet als met bus en tram is het
makkelijk en snel bereikbaar. De
auto's kunnnen achterblijven in de
nieuwe parkeergarage onder het
Schouwburgplein.
'Kaal' heeft het pand 33,5 miljoen
gulden gekost. Dat is grotendeels
door de gemeente Rotterdam opge
bracht, gedeeltelijk door het minis
terie van WVC. Om voor de ope
ning ook de aankleding te hebben
voltooid, heeft de gemeente 2,5
miljoen gulden geleend. Met be
hulp van sponsors uit het bedrijfle
ven wil de schouwburg dat geld te
rugbetalen. Dat financieringspro
ject moet nog worden gerealiseerd.
„Dat legt een grote druk op ons",
verzucht directeur Krijn Boon.
Ook de programmering voor het
eerste seizoen brengt spanningen
met zich mee. „We kunnen over de
programmering nog weinig met ze
kerheid zeggen", vertelt adjunct
directeur Carel Alons, „het pro
gramma is nu nog onvolledig".
Vast staat dat de eerste twee weken
(15 april tot 1 mei) elke dag, behalve
's maandags, hetzelfde te zien is. In
de grote zaal de opera Pol, van het
huisgezelschap RO-theater, in de
kleine zaal het muziekstuk
'Quartetto' van het samenwer
kingsverband De Salon, Fact-
/Kerngroep Bijzondere Projecten
en de Rotterdamse Schouwburg.
Overdag zijn er lunchvoorstellin-
gen en kindertheater in de hal en 's
avonds zijn er in de foyer en het
theatercafé verschillende optre
dens gepland. Het twee weken du
rende openingsfeest zal niet alleen
voor genodigden, maar ook voor
Rotterdammers zijn.
De maanden mei en juni functio
neren als de 'opmaat', de voorbe
reiding, voor het eerste seizoen.
Vaste bespelers van de schouw
burg, zoals het Nederlands Dans
Theater, Scapino en het Nationale
niet worden uitgesloten", aldus de
stichting.
De gemeente Rotterdam beraadt
zich nog op het verzoek van de
Stichting Bestrijding Antisemitis
me (Stiba). Een woordvoerder wil
de niet kwijt of een verbod serieus
tot de mogelijkheden wordt gere
kend. De directie van de Theater
school toonde zich, bij monde van
adjunct-directeur Rob Weber, ver
bolgen en verbaasd over de klacht
van de Stiba. Hij beschuldigt de
Stiba van 'stemmingmakerij'.
DEN HAAG (GPD) - Het ko
ninklijk mannenkoor Die Hag-
he Sanghers heeft met meer
dan anderhalf uur ononderbro
ken zang het Guinness Book of
Records gehaald. Daarbij werd
'koristisch' ademgehaald: door
het vernuftig van elkaar over
nemen van de melodie was het
niet waarneembaar dat er naar
adem werd gehapt. Dat kunnen
alleen getrainde koren: de 'al
tijddurende koortoon' op basis
van een oud volksliedje dat
vierstemmig ten gehore werd
gebracht, had theoretisch tot
het jaar 2000 kunnen 'voortgol-
ven'. Zover heeft de Guinness-
jury het niet laten komen: na
100 minuten vond men het wel
letjes.
VOORBURG (ANP) - „Het was
schokkend om te ervaren hoe emo
tioneel kunstenaars, die onder de
oorlog met Japan hebben geleden,
betrokken zijn bij het werk dat ze
daarover hebben vervaardigd."
Dat zei gisteren een woordvoerder
van de stichting Pelita, die zich al
40 jaar voor de slachtoffers van de
ze oorlog inzet. Het jublileum is
aanleiding een tentoonstelling te
organiseren van werken van zulke
kunstenaars.
De expositie wordt 17 november
door prinses Juliana geopend en is
van 18 november tot 15 december
te zien in 't Swaentje aan de He
renstraat 76 in Voorburg. In deze
gemeente heeft de stichting ook
haar centrale kantoor.
Medewerkers van de stichting
zijn in samenwerking met maat
schappelijk werkers en een kunst
historica het hele land rondgegaan
op zoek naar werken van Pelita-cli-
ënten over de oorlog zelf, over de
repatriëring, het aanvragen van uit
keringen en de immateriële proble
men. Er zijn schilderwerken,
beeldhouwwerken, geweven doe
ken, snijwerk en zelfs beschilderde
eieren verzameld. De twintig kun
stenaars, amateurs en professio
nals, bleken het één voor één
enorm belangrijk te vinden hun
werk te laten zien.
De tentoonstelling heet 'Licht op
landgenoten uit de Archipel'. Het
Maleise woord pelita betekent
lampje of licht en wordt in Indone-
'sië nu ook gebruikt als benaming
voor de vijfjarenplannen van de re
gering.
De stichting Pelita heeft in haar
bestaan met een belangrijke veran
dering in haar doelstelling te ma
ken gekregen. Aanvankelijk hielp
zij 60.000 repatrianten vooral in
materiële zin (met het aanvragen
van een uitkering). In het begin van
de jaren 70 kreeg de immateriële
hulp meer aandacht. Inmiddels be-
Ballet, Toneelgroep Amsterdam,
Werkcentrum Dans en de Neder
landse Opera, zullen het overgrote
deel van de voorstellingen verzor
gen. Maar er komen ook produk-
ties uit het buitenland. Gedacht
wordt aan de Franse dansgroep
Groupe Emile Dubois. De klein
kunst zal vertegenwoordigd wor
den door Youp van 't Hek en er
staan acht voorstellingen gepro
grammeerd gepland van het nieu
we muziektheaterstuk van Konrad
Boehmer 'Woutertje Pieterse', ge
produceerd door Stichting TTiea-
terproduktie Rotterdam met me
dewerking van het Rotterdams
Philharmonisch Orkest.
Het echte openingsjaar valt sa
men met de manifestatie Rotter
dam '88, zodat er dan een aantal bij
zondere gezelschappen naar de
schouwburg gehaald kan worden.
'Solid Ashes' (werktitel) is een pro
ject waarin theater gecombineerd
wordt met beeldende kunst. Het
zal alleen in Rotterdam te zien zijn,
in oktober. Het Rotterdams Phil
harmonisch Orkest zal een project
van Robert Longo en Paul Gallis
begeleiden, waarvan Janine Brogt
de dramaturgie doet. De spits, in
augustus, zal worden afgebeten
met 'Het Theaterfestival', waarin
een jury de 10 'beste' toneelvoor
stellingen van het afgelopen sei
zoen uitnodigt om te komen spe
len. Het slot, in december, zal een
wereldpremière zijn van de opera
'Orpheus dochter' van Studio On
afhankelijk Toneel, waar Michael
Nyman de muziek voor compo
neert op basis van libretto van Ger-
rit Timmers.
De directie van de
schouwburg hoopt in het
en doelmatige gebouw' een afwis
selende en interessante program
mering aan te bieden, die 'nieuwe
impulsen en meer elan' geeft aan
het uitgaansleven in het Rotter-
kommert de stichting zich ook om
de 'tweede generatie', die bestaat
uit mensen van rond de vijftig. Die
zijn als kind naar Nederland geko
men, moesten zich aan de Neder
landse samenleving aanpassen en
krijgen problemen nu de kinderen
de deur uit zijn en hun carrière
drang is verdwenen.
Een groot probleem voor de
slachtoffers van de oorlog met Ja
pan is de onbekendheid met hun
ervaringen van de Westerse psychi
aters. Daarmee kampen niet alleen
de repatrianten, maar vooral ook
zij die naar de Verenigde Staten en
Canada zijn geëmigreerd. „Een in
1939 in Batavia geboren man bij
voorbeeld heeft in Nederland ze
ven jaar lang bij Nederlandse in
stellingen in en uit gelopen. Nooit
werd het probleem van de oorlog
door die instellingen opgepakt. Nu
zit hij nog steeds met een trauma",
aldus een van de medewerkers van
Pelita.
damse centrum. „De openingspe
riode is de belangrijkste toetssteen
voor het publiek en voor ons", vol
gens de (uit de schouwburg van
Arnhem afkomstige) directeuren.
Zij zullen beoordelen hoe de moge
lijkheden van het gebouw het best
uitgebuit kunnen worden, terwijl
het publiek over hun artistieke
programmakeuze zal oordelen.
DEN HAAG (GPD) - Tienduizen
den kunstwerken die in bruikleen
zijn afgestaan aan publieke instel
lingen zoals ziekenhuizen, scholen
en kantoren, zullen op korte ter
mijn ter beschikking moeten wor
den gesteld van musea. Dit is het
gevolg van een wijziging in het be
heer van kunstobjecten door de
Rijksdienst Beeldende Kunst
(RBK).
Deze collectie omvat ongeveer
300.000 kunstwerken, waarvan cir
ca 260.000 objecten de afgelopen
tientallen jaren in het kader van de
Beeldende Kunstenaars Regeling
(BKR) door het rijk zijn verworven.
Ongeveer 120.000 werken zijn uit
geleend. Het wordt steeds moeilij
ker al deze objecten op verant
woorde wijze te 'onderhouden'.
Om te komen tot een doelmatiger
beheer is nu besloten om een selec
tie aan te brengen in objecten van
'culturele waarde' en objecten van
'bijzondere culturele waarde'.
Tot die laatste categorie behoren
ongeveer 35.000 kunstwerken. Zij
zijn uitgeleend aan openbare in
stellingen overal in het land en
worden vrijwel alle teruggevraagd.
De kunstwerken zullen een plaats
krijgen in gemeentelijke, provinci
ale en rijksmusea. Tot bijzondere
kunstwerken worden die schilde
rijen, tekeningen, e.d. gerekend die
afkomstig zijn van inmiddels be
kende kunstenaars.
AMSTERDAM (ANP) - De boeken
prijs 'Het Gouden Ezelsoor' wordt
dit jaar toegekend aan Rudi van
Dantzig voor diens vorig jaar ver
schenen roman 'Voor een verloren
soldaat'. De Organisatie van Fabri
kanten van Grafische Eindproduk-
ten FGE, die deze jaarlijkse onder
scheiding instelde, maakte dit van
daag bekend.
De prijs (2500 gulden) wordt elk
jaar uitgereikt aan die debuterende
schrijver, van wie in een jaar (in dit
geval 1986) de meeste boeken zijn
verkocht. Van het boek van Van
Dantzig gingen vorig jaar in vijf
drukken 13.340 exemplaren over
de toonbank. Op dit moment zijn
er in acht drukken 28.350 exempla
ren verkocht. De prijs wordt op 17
november in Amsterdam aan Van
Dantzig uitgereikt.
Van Dantzig is choreograaf en ar
tistiek leider van het Nationale
Ballet. Hij werd in 1933 in Amster
dam geboren. Zijn romandebuut is
autobiografisch en gaat over een
Amsterdams jongetje dat in de
hongerwinter in het laatste jaar
van de Tweede Wereldoorlog in
Friesland wordt ondergebracht en
daar de bevrijding meemaakt. Een
Amerikaanse soldaat wijdt hem in
in de lichamelijke liefde. Van
Dantzig kreeg rèeds de Geert Jan
Lubberhuizenprijs 1986 voor zijn
boek.
Rudi van Dantzig.
'Tuin der lusten' door theatergroep
Caroussel. Tekst: Arrabal. Regie en
bewerking: Han Romer; vertaling:
Jacoba van Velde; muziek: Truusje
Melissen en Louis ter Burg; spelers:
Elja Pelgrom, Cecile Heuer, Jack
Vecht en Tjerk Risselda. Gezien op 4
november in het LAK. Leiden.
LEIDEN - Regisseur Han Ro
mer heeft met zijn bewerking
van Arrabal's toneeltekst 'Tuin
der lusten' zichzelf en zijn spe
lers in de 'problemen gebracht.
Romer heeft te royaal in de tekst
geschrapt. De toneeltekst maakt
een onaffe indruk, precies zoals
de regie en het spel. Han Romer
heeft te krampachtig geprobeerd
van de resterende tekstfragmen
ten een synthese te maken. De
deels politieke symboliek van
Arrabal is in de voorstelling van
Caroussel afwezig, terwijl de se-
xuele symboliek op verpletteren
de wijze is benadrukt. In de
'Tuin der lusten' heeft alles met
"van dattum" te maken, het re
sultaat is een soort richtingloze
broeierigheid, die noch de geest
noch de zinnen prikkelt.
De 'Tuin der lusten' wordt op
het toneel summier verbeeld.
Een gedekte tafel met een fruit
mand, waarin een piepklein fon
teintje is verwerkt, zonnebloe
men en vogelgeluiden. Aan tafel
zitten een gevierde actrice, een
journalist en twee jeugdvrienden
van de actrice. De journalist
(Tjerk Risselda) leidt grappig de
alcoholrijke, geanimeerde con
versatie. Op innemende wijze en
met een omhaal van woorden
plaatst hij zijn vragen naar de be
kende weg.
De geanimeerdheid slaat vrij
snel om in grimmigheid als de
actrice (Elja Pelgrom) jeugdhe
rinneringen ophaalt. De journa
list verdwijnt bedremmeld naar
de achtergrond, de actrice en
haar jeugdvrienden betrekken
hun stellingen. In hoeverre het
om reële jeugdherinneringen
gaat, wordt in het midden gela
ten; twijfelachtig blijft het of de
verhalen van de actrice over het
weeshuis en de "weeshuismoe
der" fantasieën zijn of niet.
De herinneringen hebben een
sprookjesachtig karakter en zijn
vergeven van Freudiaanse sym
boliek, letterlijke verwijzingen
naar uitwerpselen, sex en urine.
Talloos zijn ook de sado-maso
chistische toespelingen (straf en
foltering). De actrice heeft in
haar jeugd een relatie gehad met
een vriend (Jack Vecht), die later
met haar jeugdvriendin (Cecile
Heuer) is getrouwd. De relaties
tussen de actrice en de beide
vrienden worden door verbitte
ring en onvervuldheid gety
peerd.
Centraal in het stuk staat de
jeugd van de actrice. Het para
dijs van de kindertijd is aan haar
voorbijgegaan. Ze is een succes
volle actrice geworden, maar de
prijs is bezoedeling. Aan die be
zoedeling zijn ook haar vrienden
niet ontkomen. De geanimeerde
conversatie van het begin loopt
uit op harteloze bekentenissen.
Een nieuw begin, reiniging of
een symbolische wedergeboorte
ontbreekt en ook de naïeve, on
schuldig ogende journalist zit er
als verlamd bij aan het eind.
Toch blijft de overheersende
indruk dat het stuk strandt in on
duidelijke bedoelingen. Te veel
symboliek en te weinig struc
tuur. Storend is ook de aanwe
zigheid van de beide musici afzij
dig van het toneel. De muziek
speelt in de voorstelling een be
scheiden rol en had zeker aan
'impact' gewonnen als ze niet 'li
ve' op het toneel was uitgevoerd.
Cecile Heuer en Tjerk Risselda
spelen zeer overtuigend, Elja
Pelgrom en Jack Vecht zijn min
der. Dat is jammer, want de laat
ste twee hadden helaas verreweg
de meeste tekst.
RADBOUD ENGBERSEN.
Het programma was trouwens
helemaal aan Beethoven gewijd.
Hij was de eerste componist die
de cello een zelfstandige rol gaf
naast het "pianoforte". Door de
ze combinatie heeft hij drie vari
atiewerken gecomponeerd en
vijf sonates, waarvan de derde en
de vierde de bekendste zijn. De
vijfde cellosonate (opus 102, no. 2
in D) stond gisteravond op het
programma en daarin lieten de
musici de ideeënrijkdom van
Beethoven horen. Zoals in veel
van zijn latere werken is het
laatste deel een snelle fuga met
grillige toonladderfiguren en een
abrupt slot.
Cellist en pianist vormden in
dit werk een hechte eenheid. Het
subtiele pianospel van Erich An
dreas overheerste nergens. Ik
vond het jammer dat voor dit
doel de klep van de vleugel hele
maal gesloten was, waardoor de
klank te gedempt klonk. Beetho
ven schreef zijn sonates voor pia
no en cello (de piano voorop). De
piano heeft dan ook een solis
tisch karakter. Andreas had een
haast galante manier van spelen
met sierlijke trillers en gepolijste
toonladders. Toch kon hij, even
als Hanani ook flink uitpakken
waar dat vereist was, zoals in het
laatste deel van de derde celloso
nate (in A op. 69).
Deze integere musici die korte
tijd in Wassenaar hebben gel
ogeerd, zijn nu op weg naar West-
Duitsland waar zij vier concerten
zullen geven. We hopen ze nog
eens in Nederland te mogen ho-
WASSENAAR - De allesover
heersende vraag was gister
avond onder het publiek: wie
heeft dit concert mogelijk ge
maakt? In de plaatselijke pers
was alleen aangekondigd dat er
een gratis concert door dit pro
fessioneel duo zou worden gege
ven met na afloop een receptie,
waarbij met de musici van ge
dachten kon worden gewisseld.
Later bleek een Wassenaarse fa
milie, die anoniem wenst te blij
ven, het openbaar concert aan de
hele burgerij te hebben aangebo
den. Een voorbeeld dat navol
ging verdient. De entourage van
'Warenar' leent zich goed voor
kamermuziek en zo had men gis
teravond in de volle zaal toch
weer het idee van een groot huis
concert.
Het optreden van beide musici
gaf de indruk van twee heren die
onderhoudend bezig waren,
maar zeker niet oppervlakkig.
De Israëlische cellist Yehuda Ha
nani heeft een achttiende eeuwse
cello die heel licht aanspreekt.
Daardoor hoeft hij de toon niet te
forceren, maar kan hij juist zono
dig heel zacht spelen. Dit komt
goed van pas in de muziek van
Beethoven wanneer de toon ster
ker wordt om dan ineens pianis
simo (zeer zacht) te \yorden.
Door af en toe tonen zonder vi
brato te spelen, wist hij subtiele
effecten te bereiken die pasten in
het kamermuziekkarakter van
dit concert.
FRANK DEN HERDER