X Superheffing bescherming én doodsteek veenweidegebieden X Rijnsburgse tuinder past nieuwe teeltmethode toe <-- "x -s pSSPSfsl Ontslag dertig man machinefabriek DMN in Noordwijkerhout PAGINA 8 ■J» i f REGIO MAANDAG 2 NOVEMBER 1987 DEN HAAG/REGIO - De zo bekritiseerde superheffing voor de melkveehouders kan op korte termijn wel eens een belangrijke bescherming voor het veenweidegebied beteke nen. Op langere termijn, als door de produktiebeperking kleinere melkveehouderijen ver dwijnen, kan de superheffing wel eens de doodsteek zijn voor de veenweiden. Tijdens de open dag van de gereor ganiseerde provinciale dienst Ruimte en Groen bleek dat de be perking van de melkproduktie erg belangrijk is voor de toekomst van de voor Europa unieke veenweide gebieden. Binnen enkele jaren be tekent het een vermindering van het aantal koeien en dus meer ruimte voor de natuur. Maar als die koeien helemaal verdwijnen, is het ook afgelopen met de veenweiden, zo werd duidelijk. door Henny van Egmond De dienst Ruimte en Groen had de open dag aangegrepen om een reeks van discussiebijeenkomsten te organiseren. Er bleek een grote belangstelling voor te bestaan. Door de opzet van de bijeenkom sten - een inleiding van een half uur, vijf minuten reactie en slechts beperkte tijd voor discussie - sloeg echter nergens de vlam in de pan en bleef een en ander beperkt tot een keurige gedachtenwisseling tussen rijks-, provinciale en ge meente-ambtenaren, bestuurders en enkele actievoerders. Het bleef zo keurig dat een verte genwoordiger van de vereniging Milieudefensie op een bepaald mo ment opstond en zijn verbazing uit sprak over het feit dat de vele aan wezige actievoerders niet eens rea geerden op een "desastreuze ont wikkeling", waarover op dat mo ment werd gesproken. Waterpeil Het ging om de verlaging van het waterpeil in de veenweiden, een in Nederland frequent voorkomend landschap, maar onbekend in de rest van de wereld. De veenweiden worden gekenmerkt door een hoog waterpeil, daardoor drassige gron den en lange, smalle kavels. Ze blij ken uitstekend te voldoen als wei- devogelgebieden (negentig pro cent van de Europese grutto's broedt op de Nederlandse veen weiden) en hebben een zeer zeldza me vegetatie. Vanwege de grote natuurwaar den is behoud van de veenweiden een hoge prioriteit in het rijks- en provinciale beleid. Via het zoge noemde relatienotabeleid probe ren rijk en provincie de veenwei den de laatste jaren te beschermen, nadat er jarenlang een teruggang te zien was. Bepaalde gebieden wor den in het kader van het relatieno tabeleid aangewezen als reservaat. En dat is niet naar de zin van de melkveehouders, die door deze maatregel in hun werkzaamheden worden beperkt. Zo mag er tijdens het broedseizoen niet worden ge maaid om de nesten niet te vernie len. Om de agrariërs tegemoet te ko men worden er door het rijk ver goedingen verstrekt. Veel te wei nig echter, zo concludeerden de provinciale sprekers en de aanwe zige melkveehouders. Zij maakten zich ook erg boos over het voorne men van minister Braks om de sub sidie voor het verlagen van het wa terpeil af te schaffen. Door een la ger waterpeil via drainagesyste men zijn de gronden minder dras sig en daardoor beter te bewerken voor de boeren. Voor hen is veria- - ging van het waterpeil vaak een voorwaarde om mee te werken aan het relatienotabeleid. Maar de man van Milieudefensie wees peilverla- ging al helemaal af, omdat dat hoe dan ook het ecologische systeem van de veenweiden aantast. Samenwerking In sommige gebieden, zoals rond de Ade bij Oude Ade en Warmond en in de Voorschotense/Wasse- naarse polder Duivenvoorden, werken veehouders en vrijwillige vogelbeschermers samen. Nestbe schermers worden geplaatst, even als merkstokken, zodat de boeren bij het maaien met de weidevogels rekening kunnen houden. N.J. Alkemade, melkveehouder in Dui venvoorden en actief betrokken bij de problematiek, hield gisteren een vurig pleidooi voor een betere sa menwerking tussen boeren en vo gelbeschermers. Alleen op die ma nier kunnen de vogels goed wor den beschermd, meende hij. Alkemade zag in de superheffing een bedreiging voor de veenwei den. Als in de toekomst melkquota zonder de bijbehorende grond kan worden verkocht, dreigen de melk veehouderijen in de veenweidege bieden te verdwijnen. Het gaat na melijk vrijwel altijd om zwakkere bedrijven omdat ze te kampen heb ben met de specifieke problemen die onlosmakelijk zijn verbonden met de veenweiden. Als de melk veehouder verdwijnt, komen er an dere agrarische activiteiten voor in de plaats. Maar met de melkvee houder verdwijhen dan ook de zeldzame weidevogels, aldus Alke made, die dan ook concludeerde dat een goed renderend melkvee bedrijf doorslaggevend is voor het behoud van de weidevogels. Voorlopig levert de beperking van de melkproduktie alleen maar voordelen op voor de veenweiden, zo meende provinciaal ambtenaar ir. J.W.A. Koster. Voorwaarde iè wel dat de melkquota, de toegesta ne melkproduktie, bij de grond blijft behoren en niet los mag wor den verkocht. Als er minder koeien per hectare zijn betekent dat meer ruimte en mogelijkheden voor de natuur en voor de natuurminnende recreant. In die situatie zou de melkveehouder, die minder inko men heeft door de melkproduktie, geld moeten verdienen aan die re creanten. Koster schetste het beeld van de lange afstandswandelaar, die op zijn tocht bij de boer zijn tent opslaat. En hij wees op de moge lijkheid om op kleine schaal volks tuintjes aan te leggen bij boerderij en vlakbij de stadsrand. Bossen De provincie Zuid-Holland zal zich echter niet kunnen beperken tot het in stand houden van het be staande, er zullen ook op grote schaal kwalitatief goede groen voorzieningen moeten worden aangelegd. Daarvoor is de Rand stadgroenstructuur bedacht vanuit het idee dat er voldoende groen in de Randstad is, maar dat een en an der een betere structuur moet krij gen. Waterpartijen, zoals de Nieuw- koopse en Reeuwijkse Plassen, zouden met elkaar moeten worden verbonden om zodoende een uit wisseling te krijgen. En ook het meest waardevolle bosgebied in Zuid-Holland bij Meyendel, de Horsten en Duiven voorde, zou een belangrijke rol kunnen spelen. Dit gebied zou via een bosstrook moeten worden ver bonden met nieuwe bossen in Zoe- termeer. Zo ontstaat voor het "eco logische leven", zeg maar de be staande plant- en diersoorten, de mogelijkheid van het ene naar het andere bos te gaan met als uitein delijk streven een even waardevol bos in Zoetermeer als in Meyendel, de Horsten en Duivenvoorde. De Roode Polder in Alkemade Dergelijke verbindingen, de eco logische infrastructuur genoemd, zijn erg belangrijk voor het welsla gen van de Randstadgroenstruc tuur die ook de aanleg van bij voor beeld een groot bos bij Leiderdorp- /Hoogmade inhoudt. Ook een deel van de werkzaamheden bij het Voorschotense Vlietland wordt met gelden van de Randstadgroen structuur betaald. Zin Of het allemaal zin heeft, die vraag klonk de hele dag door in alle voordrachten. En eigenlijk werd hij nergens beantwoord. Het land schap op de kaart uit 1913, die pro vinciaal ambtenaar H. Petit dit de la Roche bij zijn lezing toonde, is niet meer terug te vinden in Zuid- Holland. De verstedelijking, nieu we wegen en industrieterreinen hebben diep ingegrepen in het Zuidhollandse, niet in de laatste plaats de afgelopen dertig jaar. •<- 'X De Nederlandse tuinbouw kenmerkt zich door snelle ontwikkelingen in techniek, teeltmethoden en assorti ment. Veel van de nieuwe 'snufjes', of dit nu op het ge bied van de kassenbouw of de automatisering van de administratie is, worden uitgedacht in de vele centra die zich met tuinbouwkundig onderzoek bezighouden. Het komt echter ook heel vaak voor dat tuinders, al doende op hun bedrijf, nieuwe teeltmethoden of vermeerde- ringswijzen ontdekken. Zo wordt er op het selectie- en vermeerderingsbedrijf van A. van Egmond in het nieuwe tuin bouwgebied in Rijnsburg sinds vorig jaar een heel aparte metho de van opkweek van jonge plan ten toegepast. Op de meeste ver- meerderingsbedrijven wordt het zaad uitgezaaid in grote bakken met zand. Vrij kort na opkomst van het zaad, worden de jonge plantjes uit het zand getrokken en in een apart potje gezet (het zogeheten verspenen). Van Egmond licht de nadelen van dit systeem toe: "De wortels van de jonge planten breken al tijd gedeeltelijk af bij het uittrek ken. Daardoor ontstaat er een groeistop. Na het verspenen duurt het een paar dagen voor de plant weer groeit. Voor de afne- rtiers van de jonge planten is dat behoorljk vervelend". Het uit het zand peuteren van de planten is bovendien een las tig en tijdrovend werkje. Bij kwekers van groenteplanten maakte Van Egmond voor het eerst kennis met de 'seedling-cel- methode'. Bij dit opkweeksy- steen wordt gebruik gemaakt van 'trays', langwerpige piep schuim platen met in elke plaat ongeveer 60 gaten. In elk met aarde gevuld gat wordt een zaad je gelegd en na een periode van opkweek worden de jonge plan ten met tray en al aan de kwekers verkocht. Van Egmond gebruikt nu ruim een jaar trays en is zeer tevreden. Het jonge plantmateriaal wordt in de trays aan de bloemenkwe- kers verkocht. Omdat de plantjes elk in een afzonderlijk 'gaatje' staan, groeien de wortels van de planten niet door elkaar. Het uit de plaat halen van de plantjes op het moment dat het materiaal in de kas moet worden uitgeplant, is dan ook bijzonder eenvoudig. Elk plantje heeft haar eigen wor- telkluit en groeit direct na het overplanten, meteen door. De nieuwe teeltmethode heeft, daarvan is Van Egmond over tuigd, grote voordelen voor de te lers van zomerbloemen. Voor de vermeerderaar wordt de teelt er door het invoeren van dit nieuwe systeem niet eenvoudiger op. Van Egmond: "Als er wordt ge zaaid in een grote zaaibak, heb ben de plantjes veel aarde tot hun beschikking. Dat betekent dat er een zekere bufferwerking is voor wat betreft het water en de voedingsstoffen. Bij het ge bruik van trays heeft elk plantje maar een paar kubieke centime ter aarde. Te weinig water of een te hoge concentratie aan voe dingsstoffen heeft al meteen ca tastrofale gevolgen". De opkweek van jonge planten begint met het uitzaaien in de trays. Hiervoor wordt gebruikt gemaakt van een zaaimachine die in elk van de 60 gaten, één zaadje legt. Vervolgens worden de platen afgedekt en bij hoge temperatuur weggezet. Na enke le dagen moet de temperatruur en de luchtvochtigheid worden verlaagd en binnen zes weken na het zaaien is het plantje lever baar. zoals botrytis en pithium. Deson danks wordt er op het Rijnsburg se bedrijf slechts met zeer grote terughoudendheid gebruik ge maakt van chemische bestrij dingsmiddelen. De tuinder: "Die schimmels en beestjes zijn heel bijdehand. Ze ontwikkelen al heel snel een resistentie tegen de gebruikte chemische middelen". Juist omdat de meeste ziekten en plagen al vrij snel ongevoelig worden voor bestrijdingsmidde len, moet de tuinder preventief te werk gaan. De trays worden maar één keer gebruikt en er wordt uitsluitend gezaaid in aar de die ziektevrij en van hoge kwaliteit is. tie de vermeerdering bloem Statice. De meeste rassen van deze plantesoort zijn goed door middel van zaad te ver meerderen. Dat gaat echter niet op voor bepaalde roze en lila- kleurige variëteiten. Eén zakje zaad van roze Statice levert plan ten op met alle nuances van roze. Dat lijkt leuk, maar voor de telers van zomerbloemen is dit aller minst prettig. De veiling vraagt immers grote uniforme partijen. Van Egmond, niet voor een gat te vangen, maakt voor de ver meerdering van de 'moeilijke' rassen daarom gebruik van weef selkweek. Zodra hij in zijn kas een plant vindt met een mooie kleur en goede overige teeltei genschappen, laat hij de plant in een laboratorium door middel van weefselkweek vermeerde ren. Omdat er bij deze geavan ceerde techniek uit één cel een hele nieuwe plant moet groeien, duurt het ongeveer anderhalf jaar voor Van Egmond van de be wuste plant flink wat nakomelin gen heeft. Zelfs na anderhalf jaar is de Rijnsburger nog niet zo ver dat hij de nieuwe variëteit op grote schaal kan gaan verkopen. Eerst moeten de planten in de praktijk worden getest door deze gedu rende een groeiseizoen op een normaal zomerbloembedrijf uit te zetten. Voldoet de nieuweling aan alle eisen, dan kan Van Eg mond het laboratorium opdracht geven duizenden plantjes 'te ma ken'. Hoewel de seedling-celmetho- de maar nauwelijks de kinder schoenen is ontgroeid, kijkt Van Egmond al weer uit naar nieuwe selectie- en vermeerderingsme thoden. De blauwe Statice-ras- sen zijn vrij ongevoelig voor de schimmelziekte botrytis en ook de andere teelteigenschappen zijn gunstig te noemen. Het zou voor zowel de vermeerderaar als de telers van Statice gunstig zijn planten te vinden die niet blauw bloeien, maar wel de overige ei genschappen van de JStatice heb ben. Spontane veranderingen van de erfelijke eigenschappen (mu taties) komen geregeld voor, maar het is ook mogelijke deze kunstmatig te forceren. Van Egmond: "Door bestra ling van planten veranderen de erfelijke eigenschappen ervan. We maken nu nog geen gebruik van deze manier om mutaties te verkrijgen. We willen de moge lijkheden ervan de komende tijd wèl eens goed bestuderen. Wel licht kan deze methode proble men waar we niet mee te kampen hebben, in een keer oplossen". MONICA WESSELING En nog dagelijks gaat dat verder. Steden groeien, het Groene Hart van de Randstad wordt steeds meer bedreigd. Is er dan niets be reikt in al die jaren? Jawel, meen den vrijwel alle sprekers, maar de aanslagen op de natuur blijven doorgaan. "Ik zou niet zonder meer durven beweren dat we al een keerpunt hebben bereikt waarop een stabili satie tot stand is gekomen of wel licht een herstel van waarden in voldoende mate in zich komt", al Dijkman) dus provinciaal ambtenaar Petit, die echter nadrukkelijk de stelling uitdroeg dat dat keerpunt binnen handbereik is, mits iedereen mee werkt en accepteert dat het land schap verandert als gevolg van maatschappelijke ontwikkelingen. "Zonder de inspanningen van ons allemaal, alle overheden en de vele particulieren, lukt het niet om de landschapswaarden van Zuid-Hol land te behouden", waarschuwde hij. NOORDWIJKERHOUT - Bij de machinefabriek Noordwijkerhout (DMN) worden dertig van de ne gentig personeelsleden ontslagen. Het verlieslijdende bedrijf moet volgens directeur L. van Putten weer uit de rode cijfers komen. De tekorten konden niet langer wor den opgevangen binnen het con cern IHC Holland. Het bagger- bouwbedrijf is zelf in de proble men geraakt als gevolg van het uit blijven van orders uit de off shore- industrie (winnen van olie en gas op zee). Het besluit van het moederbe drijf IHC Holland om 600 van de 1375 arbeidsplaatsen te schrappén, kwam voor de werknemers van de machinefabriek in Noordwijker hout als een verrassing. Vrijdag middag werden de personeelsle den ingelicht. Verwarring ont stond over het exacte aantal ontsla gen bij DMN. In het.bericht van IHC Holland stond dat 55 van de 103 banen verdwijnen. "Dat is een halvering van het bedrijf. Zo dras tisch wordt het niet", corrigeert di recteur Van Putten. "We hebben hier 90 mensen in dienst, waarvan er dertig moeten verdwijnen. We gaan dan verder met 60 werkne- Wie precies ontslagen worden staat nog niet vast. "Maar we moe ten over de hele linie inleveren. Niet alleen de mensen op de werk vloer, maar ook uit het kader van ondersteunend personeel, -zoals werkvoorbereiding, planning en administratie. Opzet is dat we voor alle afdelingen onze concurrentie positie verbeteren. Het tekort dat we nu hebben, kan IHC niet meer dragen", verduidelijkt Van Putten, die niet wil zeggen hoeveel verlies de machinefabriek maakt. In 1985 had DMN nog een omzet van 20 miljoen gulden, terwijl van Putten verwacht dat over 1987 voor niet meer dan 16 tot 17 miljoen wordt verkocht. In 1985 waren 116 men sen in dienst en nu nog 90. De 'gevolgen voor Noordwijker hout vallen in vergelijking met an dere IHC bedrijven nog mee. De di rectie van IHC Holland wil de acti viteiten beperken tot het maken van baggermaterieel en daarin de capaciteit terugbrengen. De bag- gerbouwactiviteiten van IHC Hol land vinden plaats bij IHC Smit te Kinderdijk en bij IHC Sliedrecht. Hier wordt de nieuwbouw-capaci- teit teruggebracht met ongeveer 350 arbeidsplaatsen. De reorgani satie omvat voorts sluiting van IHC Gusto te Slikkerveer, waar 205 ba nen verdwijnen. Deze onderne ming was gespecialiseerd in de bouw van materieel voor de off shore industrie. Lieren Het inkrimpen van de produktie van baggermaterieel heeft voor de machinefabriek tot gevolg dat er minder lieren nodig zijn. De lieren afdeling is al enkele jaren het 'zor genkindje' van DMN. "Met onge veer 15 mensen is het al niet meer zo'n grote afdeling. Gelukkig hoe ven we niet de hele lierenproduktie stop te zetten, een klein gedeelte kan overeind blijven", meent Van Putten. Daarnaast heeft het bedrijf nog twee 'poten'. Een daarvan is de pro duktie van sluizen, een zeer gespe cialiseerde afdeling. De sluizen die DMN maakt worden gebruikt in transportleidingen. Dat kan het vervoer van granen, melk of boter zijn, maar ook chemische verbin dingen. De afdeling is goed voor een omzet van ruim 9 miljoen gul den. "De sluizenafdeling is een goede tak. De omzet is stabiel en de toe komst ziet er redelijk uit. Probleem is momenteel dat de produktie voor Amerikaanse bedrijven vrij wel geheel is stil gevallen. Als ge volg van de lage dollarkoers zijn onze sluizen te duur geworden", constateert Van Putten. "Maar ge lukkig hebben we het tijdelijke verlies in de VS kunnen compense ren met een groei van de verkoop in Europa". De toeleveringsafdeling moet volgens Van Putten wél inleveren, al kan het grootste deel blijven be staan. Deze tak bestaat uit het ver- spannen en bewerken van grove produkten, die door andere bedrij ven verder worden bewerkt. Al en kelejaren geleden kwam de klad in de produktie van de halt-fabrika ten, omdat bedrijven die zelf gin gen maken. In 1982 werd een over levingsplan opgesteld. Gemikt werd op het snel leveren van pro dukten voor bedrijven die geen grote voorraden willen aanleggen. Daarvoor werd een nieuwe machi- 1 ne aangeschaft. Bij de machinefa briek zag men de toekomst weer zonnig in. Toch kwam deze afdeling in de 'rode cijfers'. Volgens Van Putter is dat een gevolg van de felle con currentie op de toeleveringsmarkt. Ook de komende jaren zal DMN nog een aantal klanten verliezen. De reorganisatie moet er mede voor zorgen dat het bedrijf niet alle klanten verspeelt, maar juist kan blijven r HARTAANVAL - Een 49-jarige Lissenaar heeft zaterdagavond ver moedelijk hersenletsel opgelopen bij een ongeval op de Delfweg in Noordwijkerhout. De man raakte, doordat hij volgens de politie waar schijnlijk een hartaanval kreeg, met zijn auto van de weg. Daarbij sloeg de auto enkele malen over de kop. Via een tuin en een sloot kwam het voertuig tegen een lan taarnpaal terecht. MAANDAG 2 NOV. Boskoop forumdiscussie Bouwen in Boskoop. Hotel Neuf. aanvang 20.00 uur Leiden Leidse Schouwburg, Nationaal Russisch Folkloreballet. 'Arbeid- zjan', aanvang 20.15 uur kapelzaal K O. Beethoven- cyclus door Martha Noguera. laatste avond, aanvang 20.15 uur. rondleiding in de Sterrenwacht, met inleiding door J. Meyvogel, voorlichtingsmedewerker, aan vang 20.00 uur. dia-lezing The spiritual in art' door E. Kreytz in de Kapelzaal van K O, Oude Vest, aanvang 14.15 Leiderdorp vergadering raadscommissie ruimtelijke ordening, aanvang 20.00 uur in het gemeentehuis, Statendaalder. Oegstgeest jaarvergadering van de VVD in café De Rode Leeuw, Dorpsstraat 55, aanvang 19.30 uur. Voorschoten verzamelbeurs 'De Verzame laar met o.a. briefkaarten, mun ten, postzegels, van 18.00 tot Wassenaar vergadering raadscommissie algemene zaken in het raadhuis, aanvang 20.00 uur. DINSDAG 3 NOV. n zaal 't Veen, Roe- lofarendsveen. Alphen eerste les cursus 'Weet wat u eet', van de Alphense kruisvereni ging, Fazantstraat 114, aanvang Hillegom bijeenkomst van de CDA met Lubbers en De Vries in Treslong, aanvang 19.30 uur. oecumenisch avondgebed in de Oud-Katholieke kerk aan de Zoeterwoudse singel, van 19.00 tot 19.30 uur. meiden-café in 't Breehuys aan de Breestraat, vanaf 21.00 uur. najaarsvergadering van de FNV, afdeling Leiden, aanvang 19.30 uur in het Abvakabo-ge- bouw aan de Driftstraat 49a; om 21.00 uur, spreekbeurt over voor genomen bezuinigingen in de ge- J~~)t Elske ter Veld. sponsorloop van de Chr. Mid delbare Technische School aan het Lammenschanspark ten bate van'het Rode Kruis, start 13.30 wordt gesteld, aanvang 20.00 uur in het pand van de jongerenbe- wegig aan de Koppenhinksteeg 2. Oegstgeest verkoopdag handwerken Stich ting Welzijn Ouderen Oegstgeest, Rijnsburg concert van de muziekvereni ging Wilhelmina en het mannen koor Jubilate, aanvang 20.00 uur, Immanuelkerk aan de Kerkstraat. WOENSDAG 4 NOV. Leiden spreekuur verkeersveiligheid van 10.30 tot 12.00 uur «n het Stadsbouwhuis aan de Lange- gracht. landse Kerkgracht 28, aanvang jaarmarkt met producten van handenarbeid en gebruikte artike len, voorts tal van attracties, van 10.00 tot 18.00 uur. Huize Room burg aan de Zaanstraat. kindervoorstelling 'Richard de Koning' door Dwarf-Jeugdtheater, aanvang 14.30 uur, Kapelzaal K informatiepunt gemeenschap pelijk wonen, 20.00 tot 22.00 uur bij Ver. Centraal Wonen. Ge-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 8