MADE BY JVC JVC 'Overheid kan mensen niet gelukkig maken' Sint (PvdA) en De Gaay Fortman over 'maakbaarheid' samenleving: Referendum vraagt fiat Polen 'moeilijke jaren' TJitkeriiigen wao'ers nu lager' PAGINA 6 BINNENLAND BUITENLAND ECONOMIE ZATERDAG 24 OKTOBER 1987 LEIDEN - "De overheid kan de mensen niet geluk kig maken. Dat is een groot misverstand. Daarom moet in het sociale stelsel rechts zekerheid boven rechtvaar digheid worden gesteld". door Wim Fortuyn Met die woorden gaf oud-minister van binnenlandse zaken dr. W. de Gaay Fortman tijdens een sympo sium van de Leidse Veerstichting zijn grenzen aan van de 'maakbaar heid' van de samenleving. De ge pensioneerde CDA-politicus (van anti-revolutionaire huize) reageer de op de vraag hoe of de toenemen de individualisering de overheid dwingt tot een terughoudender op stelling op het gebied van sociale zekerheid. Een volmondig 'ja' leverde dat niet op. Wel constateerde De Gaay Fortman dat Het Gezin nog steeds centraal staat in het sociale stelsel, terwijl dat steeds minder het geval is in de samenleving. Evenals zijn partner in de discussie, PvdA-voor- zitster Marjanne Sint, was hij dan ook van mening dat uitbreiding De Gaay Fortman: streven naar rechtvaardigheid, leidt tot voyeu risme. (foto ANP) van het stelsel met steeds nieuwe regels geen oplossing kan bieden. Sint sprak in dat verband van een 'spanningsveld' tussen het streven naar rechtvaardigheid en het recht op privacy. "Het is niet re delijk om twee gehuwden samen één uitkering te geven van hon derd procent en twee, drie of voor mijn part tien alleenstaanden die samen gaan wonen ieder een uitke ring van 70 procent. Maar de vraag is aan de andere kant in hoeverre je je als overheid mag mengen in pri- vé-zaken". Zij zei zelf 'te neigen' naar een systeem waarbij de uitkering voor ieder individu gelijk is. Zo'n sys teem benadeelt wel de alleenstaan de en vergroot de inkomensonge lijkheid, maar bezweert het gevaar van toenemende inmenging in de persoonlijke levenssfeer waarvoor ook De Gaay Fortman waarschuw de. De christen-democraat had wat dat betreft weinig waardering voor de regering-Lubbers, die wel de mond vol heeft over een terugtre dende overheid, maar nog niets heeft gedaan met de adviezen van de commissie-Geelhoed over de regulering. "Integendeel", aldus de oud-bewindsman: "In haar streven naar strikt rechtvaardige toepas sing van de sociale zekerheid vaar digt de regering nog iedere week nieuwe regels uit". Het resultaat is volgens hem niet een betere samenleving ("want het is gewoon niet mogelijk om in ie der individueel geval rechtvaardig te handelen") maar wel voyeuris me: alleenstaanden met een uitke ring worden tot in hun slaapkamer gevolgd om te kijken of ze wel echt (financieel) alleen staan. Daarom zou de regering er beter aan doen duidelijkheid te scheppen, opdat elke burger tenminste weet waar hij of zij aan toe is. 'Manoeuvreren tussen maak baarheid en machteloosheid'. Daarover ging het dit keer tijdens het tweedaagse symposium van de Veerstichting, die tot doel heeft (Leidse) studenten oog in oog te brengen met beleidsmakers uit de dagelijkse praktijk. Sint en De Gaay Fortman, die overigens op trad als vervanger van minister korthals Altes (justitie), mochten zich in dat kader buigen over de rol van de overheid. De Leidse politicoloog dr. H. van Gunsteren legde het tweetal de stelling voor dat die overheid als normsteller in de knel is gekomen door drie factoren: ten eerste de in dividualisering, ten tweede de in ternationalisering (waardoor de speelruimte van nationale overhe den wordt beperkt) en ten derde de populaire opvatting dat de over heid te ver is gegaan in haar regel geving, met name op het gebied van sociale zekerheid. Daarbij wees hij niet alleen op veranderende opvattingen over ge zin, werk en inkomen, maar ook op het verschijnsel dat de regels steeds meer worden overtreden, bewust of niet bewust. "Je kunt niet precies een grens trekken tus sen 'goeden' en 'kwaden'. Of je Sint: "Overheid hoeft beleid niet altijd zelf uit te voeren" (foto anp) kiest vóór de 'goeden', waarbij je het misbruik op de koop toe neemt. Of je kiest tégen de 'kwaden' en aanvaardt dat ook een paar 'goe den' daarvan "het slachtoffer zijn", aldus Van Gunsteren. Voor Sint en De Gaay Fortman was de keuze eenvoudig: dan maar kiezen voor de goeden. De twee waren het wat dat betreft roerend eens over de rol van de overheid. De PvdA-voorzitster kreeg zelfs heimwee kreeg naar de jaren '73- '77 van het kabinet Den Uyl, toen De Gaay Fortman verklaarde dat de geluiden over fraude geen reden mogen zijn voor bezuinigingen op de sociale uitgaven. "Het gaat om gemeenschapsgeld en dat moetje op de juiste wijze ge bruiken. Er wordt wel veel geroe pen over fraude, maar in werkelijk heid weten we er bitter weinig van. Je moet voorzichtig zijn op grond daarvan het stelsel te veroordelen", aldus de CDA-politicus, die bena drukte dat geld nu eenmaal een rol speelt bij de inkomenspolitiek van de overheid. Vervreemding Minder regels, maar daarom nog niet minder overheidsbemoeienis. Als steller van normen blijft de overheid volledig overeind, als het ligt aan Sint en De Gaay Fortman. Sint schetste drie hoofdtaken voor de overheid: de zorg voor openbare orde en veiligheid, de zorg voor de infrastructuur ("en dan bedoel ik niet alleen wegen, maar ook niet •materiële zaken als onderwijs") en de zorg voor een zekere verdeling van de welvaart. "Waar het om gaat is de invulling en de uitvoering van die taken. Het is de vraag of de overheid alles zelf moet doen of zich in sommige ge vallen moet beperken tot het stel len van de voorwaarden. De over heid legt tenslotte ook niet zelf we gen aan. Je moetje steeds afvragen of het middel wel tot het beoogde doel leidt. Maar dat betekent niet dat je het doel moet opgeven of minder hoge eisen moet stellen aan de democratische controle. Mis schien moeten we wat meer toe naar rechtstreekse zeggenschap. Dichter bij de mensen gaan zitten, zodat er minder vervreemding ont staat". Of, om het met De Gaay Fortman te zeggen: terug naar de tijd van Cort van der Linden, van 1897 tot 1901 minister van justitie in het li berale kabinet Pierson-Goeman Borgesius (en later minister-presi dent). Deze Leidse jurist deelde bij de praktische uitvoering van het beleid een grote rol toe aan particu liere, niet op winst gerichte instel lingen als blindeninstituten en kruisverenigingen en ...woningcor poraties. WARSCHAU (AP) - Bij het referendum op 29 november in Polen zal de Poolse bevolking worden gevraagd of zij bereid is twee tot drie 'moeilijke jaren' te accepteren in ruil voor economische hervormingen en of zij meer democratie wenst, zo heeft het Poolse parlement gisteren besloten. Een resolutie van die strekking, ingediend door het parlementslid Jerzy Ozdowski, werd na drie uur beraadslagen met 387 stemmen vóór en drie onthoudingen aangenomen. Eerder had de Sejm, zoals het Poolse parlement heet, 15 wetsontwer pen goedgekeurd die moeten leiden tot de stroomlijning van de regering. De wetsontwerpen waren ingediend door de vice-voorzitter van de Staatsraad, Kazimierz Barcikowski. Donderdag schreef het partijblad Trybuna Ludu in een commentaar dat socialistische landen weliswaar geen oppositie kunnen toelaten die is gericht op ondermijning van hun staatsbestel, maar niettemin kritiek op specifieke maatregelen of voorstellen van de autoriteiten zouden moeten accepteren. "Er bestaat geen vrijheid zonder verantwoordelijkheid", hield Jozef Czyrek, de belangrijkste partij-ideoloog en secretaris van het Politburo, de Sejm gisteren voor. Letterlijk luiden de vragen: "Bent u voor volledige uitvoering van het in de Sejm voorgestelde programma voor radicale verbetering van de Poolse economie, gericht op verbetering van de levensomstandigheden van de bevolking, in het besef dat snelle verandering de komende twee of drie jaar storingen en moeilijkheden kan brengen"? En: "Bent u voorstander van een Pools model voor democratisering van het politieke leven, met als doel het zelfbestuur te versterken, de rechten van burgers uit te breiden en hun betrokkenheid bij het beleid te vergroten"? Voorlopig geen duurdere olie LONDEN (AP) - De Golfstaten in de OPEC zijn ernstig verdeeld over de wenselijkheid van een verho ging van de huidige olieprijs van 18 dollar per vat, en een reële prijsver hoging is voorlopig niet te voor zien, heeft OPEC-voorzitter Rilwa- nu Lukman gisteren verklaard. Lukman, de olieminister van Ni geria, zei een verhitte discussie over het onderwerp te verwachten wanneer de OPEC in december voltallig bijeenkomt. Iran wil de prijs tot boven de 20 dollar opschroeven, terwijl Kuwayt helemaal geen verhoging wenst. Als de ministers al tot een verhoging beslissen zal deze slechts neerkomen op een prijsaan passing ter compensatie van de waardevermindering van de dollar en de inflatie sinds december vorig jaar, toen de huidige prijs werd vastgesteld, zei Lukman. ASSEN-LHEE (GPD) - Er is een reële kans dat dr. H. Kars, geoloog bij de Rijksdienst voor Oudheid kundig Bodemonderzoek in Amersfoort, binnen een jaar tot de slotsom komt dat de vals verklaar de stenen van Tjerk Vermaning toch echt blijken te zijn. Op basis van materiaal uit de omstreden vondsten die de onlangs overleden amateur-archeoloog deed in Hoog- ersmilde, Hijken en Eemster en het resultaat van eigen bodemonder zoek in Drenthe en Friesland, vat Kars zijn voorlopige conclusie al dus samen: "Ik denk heel voorzich- 'Valse' stenen Vermaning mogelijk echt tig in de richting van de mogelijk heid dat het spul toch goed is". Ongeveer een jaar terug begon dr. Kars zijn onderzoek om de waarheid aan het licht te brengen omtrent de door de Groninger ar cheoloog drs. D. Stapert als vals be stempelde stenen. Het Nederlands Museum voor Antropologie en Pre historie in Amsterdam weigerde stukken uit Hijken af te staan, maar vrienden van Vermaning, verenigd in de Apan (vereniging van amateur-archeologen), gaven Kars enkele van die stenen. Zelf verzamelde Kars de afgelo pen weken bij veldonderzoek in Erica, Hijken, Oude Mirdumer Klif (Friesland), Hoogersmilde en Lhee (de Eemster-groep) duizenden vuurstenen voor een vergelijk met de omstreden stenen werktuigen van Vermaning. DEN HAAG (ANP) - De normen bij het bepalen van de uit kering voor arbeidsongeschikt heid, die op 1 januari zijn ingegaan, pakken vooral nadelig uit voor sommige ouderen die dit jaar een jaar lang arbeidsongeschikt zijn ge weest. Zij kunnen ondanks een goed arbeidsverleden en tientallen jaren premiebetaling op een uitke ring op bijstandsniveau terecht ko men. De uitkering van arbeidson geschikten die op grond van de op 1 januari van dit jaar ingegane stel selherziening worden herkeurd, hoeft in erg weinig gevallen te wor den verlaagd. Dit zijn enkele voorlopige con clusies van de verzekeringsgenees- kundige S. Knepper, neergeschre ven in het blad Medisch Contact. Knepper, werkzaam bij de Ge meenschappelijke Medische Dienst (GMD), heeft het jaarver slag van de GMD doorgelicht. Voor 1 januari konden i die voor een deel arbeidsonge schikt en voor een deel werkloos waren toch een volledige arbeids ongeschiktheidsuitkering krijgen op basis van 70 procent van het laatstgenoten loon. Nu is het zo dat nieuwe arbeidsongeschikten en ar beidsongeschikten onder de 35 jaar, voortaan een werkloosheids uitkering krijgen voor het deel dat zij werkloos zijn. Arbeidsonge schikten onder de 35 jaar worden herkeurd. Met het JVC HiFi èn Video Compulink systeem is afstandsbediening volmaakt geworden. Compulink (een patent van de Uitvinders van JVC) dankt zijn naam aan de in de diverse apparaten ingebouwde Compu(ter), waardoor deze onderling een link(schakel) hebben. Door middel van één afstandsbediening kunt u praktisch alle functies van uw JVC Compulink HiFi- èn Video-installatie vanuit uw stoel regelen. INTERACTIEVE BEDIENING. Dat betekent dat wanneer u bijvoorbeeld op uw afstandsbediening de CD-toets aanraakt, niet alleen uw CD gaat spelen, maar ook de versterker automatisch op CD weergave overschakelt. GESYNCHRONISEERDE BEDIENING. Het JVC Compulink systeem is een belangrijke schakel tussen cassettedeck en CD-speler, of cassettedeck en platenspeler, voor het maken van volledig gesynchroniseerde opnamen, om perfect geprogrammeerde banden samen te stellen. COMBINATIE HIFI EN VIDEO. Het JVC Compulink systeem verbindt ook HiFi-en Video appara tuur onderling. U kunt nu praktisch alles wat met geluids- en beeldweer gave te maken heeft op afstand besturen. WERELDKLASSE STEREO-RECEIVER De hierbij bescheiden afgebeelde JVC stereo-receiver (tuner en versterker), wordt gerekend tot een van de meeste spectaculaire HiFi apparaten. Een staalkaart van de allerlaatste elektronische vindingen, zowel op het gebied van weergave, als op het gebied van bedieningsgemak. Een machtig vermogen van 2 x 120 watt bij 8 ohm, gecombineerd met aansluitmogelijkheden voor alle apparaten, ook de nieuwste nog uit te komen DAT recorders (Digital Audio Tape recorders). Deze JVC stereo-receiver, met alle hierbij genoemde Compulink mogelijkheden, is daarmee waarschijnlijk het beste dat er voor HiFi èn Video liefhebbers te koop is. KENNISMAKEN MET JVC COMPULINK. Het is duidelijk dat een dergelijke geavanceerde apparatuur vraagt om een deskundige uitleg en demonstratie. Wij adviseren u daarom een bezoek te brengen aan een van onze speciale JVC dealers. Mocht u geen JVC dealer bij u in de buurt weten, vraag dan de speciale dealerlijst aan bij JVC, 071-45 33 33, of kijk in de Gouden Gids 87/88. Zie voor meer informatie ook Skytext pagina 350. AFSTANDS BEDIENING Gecombineerd HiFi- èn Video-Kleuren-TV systeem. TUNER DISPLAY Verschijnt na aanraking FM of AM. LCD DISPLAY Bediening via vingertip gevoelige display. DRIE VIDEO INGANGEN Op de hierbij afgebeelde HiFi stereo-receiver RX-950 kunnen drie Video eenheden worden aangesloten. (Videorecorders/ beeldplatenspeler/ VideoMovies) TUNER "MENU" Presenteert keuze uit tuner functies. SELECTIE TOETSEN Voor apparaat keuze en interactieve schakelingen. rru«M i 1*11/ IIHRemotêW Control System Alle JVC apparaten die met Compulink zijn uitgerust hebben dit beeldmerk. VIDEO "MENU" Presenteert keuze uit video functies. GEHEUGEN Voorgeprogrammeerde instellingen kunnen op afstand worden HIFI OPNAMEN Mogelijk met cassettedeck, CD-speler èn DAT recorder. TAPE "MENU" Presenteert keuze uit cassettedeck en DAT recorder functies. COMPUTER GESTUURDE EQUALIZER Geheugen met 5 voorgeprogrammeerde en 5 zelf te programmeren karakteristieken. CD"MENU" Presenteert keuze uit CD-speler Nineties. GEHEUGENCAPACITEIT 32 zenders kunnen in de hierbij afgebeelde HiFi stereo-receiver worden opgeslagen. AKOESTISCHE EXPANDER Op afstand te bedienen, ruimtelijke verbreding van het stereo-effect. DE UITVINDERS Energieweg 41 2382 NC ZOETERWOUDE

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 6