Profeste
Napoleon Duarte: Washingtons man in El Salvador
Leger India
blijft zolang
als nodig is
GERARD
JOUNG*
Paraatheid VS in
Golf teruggebracht
'Vergiffenis voor dood
van IKON-medewerkers'
Ook verkiezingen in gebieden
Suriname met noodtoestand
'Politiefoto's
van Barschel
zijn mislukt'
VLIEGTUIG IN HOTEL
Strijd tegen Tamil Tijgers
WOENSDAG 21 OKTOBER 1987
SINGAPORE - De Indische troepen zullen in Sri Lanka
blijven zolang de Srilankese regering dat nodig acht, aldus
de Indische premier Gandhi, die gisteren in New Delhi
terugkeerde van zijn besprekingen met president Reagan
in Washington.
Verder heeft India opnieuw ver
sterkingen gestuurd naar Jaffna
voor het laatste offensief tegen de
Tamil Tijgers die van conventione
le naar guerrilla-oorlogvoering zijn
overgeschakeld. Zesduizend mili
tairen zijn gisteren naar Jaffna
overgevlogen. Inmiddels is de be
velhebber van het Zuidindische
commando, generaal Depinda-
singh, op het strijdtoneel versche
nen om de beslissende aanval op
het laatste bolwerk van de Tamil
Tijgers te coördineren. De burger
bevolking in Jaffna is opgeroepen
om de stad zo snel mogelijk te ver
laten.
door
Bob Mantiri
India heeft nu in totaal meer dan
16.000 militairen in Sri Lanka,
sinds de ondertekening van het In-
disch-Srilankaans akkoord eind ju
li, dat bedoeld is een einde te ma
ken aan het etnisch conflict met de
Tamils. Gandhi verklaarde giste
ren dat de gevechten op Jaffna in
een week of twee zouden zijn afge
lopen.
LUBECK/KIEL/HAMBURG
(Rtr/DPA/AFP) - Volgens het West-
duitse sensatieblad „Bild" zijn alle
foto's mislukt die de politie van Ge-
nève nam in het hotel waar Uwe
Barschel op 11 oktober zelfmoord
pleegde.
Bild meldt vandaag dat de Ge-
neefse politie ongeveer honderd fo
to's had genomen van het lijk, de
hotelkamer, de badkamer en Bar-
schels persoonlijke bezittingen. Bij
het ontwikkelen van de foto's zou
gebleken zijn dat alle films zwart
waren. De politie zou direct zijn te
ruggegaan naar het hotel om de fo
to's over te doen. Het lijk van Bar
schel was toen echter al wegge
bracht en volgens deskundigen die
Bild heeft geïnterviewd betekent
dit dat het onderzoek nog moeilij
ker zal worden.
De Westduitse openbare aankla
ger Joachim Böttcher heeft giste
ren gezegd dat hij waarschijnlijk
niet nog een lijkschouwing zal la
ten verrichten op het lijk van Bar
schel. Hij verklaarde dat er geen re
denen waren om te twijfelen aan de
conclusies van de Zwitserse politie
die de eerste autopsie verrichtte en
concludeerde dat Barschel zelf
moord had gepleegd door een over
dosis slaapmiddelen.
Buitenland kort
Treinramp
Het dodencijfer van de trein
ramp die zich maandagochtend in
een voorstad van Jakarta in Indo
nesië voltrok, is gestegen tot meer
dan 150. Er zijn meer dan driehon
derd gewonden. De twee treinen,
die in totaal 900 passagiers aan
boord hadden, reden even buiten
Jakarta met grote snelheid op el
kaar in. Waarschijnlijk omdat de
stationschef het groene licht gaf
aan een van de treinen om op het
hoofdspoor te rijden, terwijl op het
zelfde spoor een andere trein zou
binnen komen.
Gevangenisstraf
Vijf Zuidkoreaanse politieagen
ten zijn in hoger beroep veroor
deeld tot straffen van drie tot tien
jaar gevangenis, omdat ze in janua
ri van dit jaar een student hebben
doodgemarteld. De dood van de
student Pak Chong-Chul leidde
eerder dit jaar tot grote demonstra
ties waarbij strenge straffen voor
de betrokken politieagenten wer
den geëist. Drie andere hoogge
plaatste politiefunctionarissen zijn
tot voorwaardelijke gevangenis
straffen veroordeeld, omdat ze pro
beerden de moord op de student in
de doofpot te stoppen.
Vrouwen
Uit de definitieve resultaten van
de parlementsverkiezingen in
Zwitserland blijkt dat centrum- en
rechtse partijen niet aan kracht
hebben ingeboet maar dat er een
recordaantal vrouwen zijn gekozen
in het 200 zetels tellende parle
ment. Tijdens de verkiezingen van
zondag werd 28 vrouwen in de „Na-
tionalrat" gekozen. Vier jaar gele
den werden er 22 gekozen. De
Zwitserse vrouwen hebben pas 16
jaar stemrecht.
Een nieuw aanbod van de Tamil
Tijgers voor onderhandelingen
voor een staakt-het-vuren is weer
door New Delhi van de hand gewe
zen. Een regeringswoordvoerder
verklaarde dat India alleen nog
maar de 'onvoorwaardelijke over
gave van de Tamil-rebellen accep
teert'.
De Indische troepen hebben
sinds gisteren hun posities in het
westelijke deel van Jaffna gecon
solideerd, nadat een ondergrondse
bunker onschadelijk was gemaakt,
zo meldde de Indische radio. Een
belangrijke toegangsweg naar zee
waarlangs de rebellen van wapens
werden voorzien, is in handen ge
vallen van de commandotroepen,
terwijl de hoofdweg naar Jaffna
vanuit het oosten is afgesneden.
Desondanks leveren de Tamil
Tijgers nog felle tegenstand. Er
wordt jacht gemaakt op acht top
leiders van de Tijgers, onder wie de
bevelhebber Velupilai Prabhaka-
ran. Als deze mensen worden ge
pakt is de ïuggegraat van de Tamil
Tijgers gebroken, zei een leger-
woordvoerder. De Tamil-rebellen
hebben gezworen tot de laatste
man te zullen blijven vechten. Er
zijn naar schatting nog 500 man
over, inclusief 150 leden van een
zelfmoordcommando-eenheid, die
bekend staan als de Zwarte Tij
gers.
Volgens de Indische regering
zijn er 100 soldaten gesneuveld en
500 gewond geraakt. De Tamils
zouden 500 man hebben verloren.
Er zouden zevenhonderd burgers
om het leven zijn gekomen. Een
zegsman verklaarde dat de Indi
sche militairen bewust geen artille
rie hebben gebruikt noch lucht
aanvallen hebben uitgevoerd. Dit
om de burgerbevolking te sparen.
Berichten dat er bij het offensief
veel burgers zijn omgekomen wor
den door New Delhi ontkend.
Jaffna heeft oorspronkelijk een
bevolking van 150.000 inwoners.
Vijftigduizend zouden nog in Jaff
na zijn achtergebleven. De duizen
den anderen hebben een toevlucht
gezocht in tempels en in vluchte
lingenkampen.
ADVERTENTIE
FIAT
STERRENPARADE!
VRIJDAG*
*23 OKTOBER.*
17.30 UUR
GRATIS TOEGANG!
BEUK AUTOBEDRIJF
VAN BERCKELWEG 34
NOORDWIJK
DEN HAAG - De president van El
Salvador, Duarte, is uiterst scep
tisch over de uitkomst van de vre
desonderhandelingen die zijn rege
ring voert met het gewapende ver
zet. Duarte, die een officieel bezoek
brengt aan ons land, gaat er dan
ook van uit dat het Salvadoraanse
leger op 5 november een eenzijdig
staakt-het-vuren zal afkondigen.
door
Margreet Vermeulen
Op die datum treedt de tweede
fase van het vredesplan van de Cos-
taricaanse president Oscar Arias in
werking. Die tweede fase voorziet
niet alleen in een staakt-het-vuren
maar ook in een amnestie. Duarte
heeft aangekondigd dat op die da
tum 1000 politieke gevangenen
worden vrijgelaten. Het gaat daar
bij om 750 guerrilla-strijders, 100
burgers en 150 militairen.
De amnestie zal ook gelden voor
degenen die verantwoordelijk zijn
voor de dood van de vier IKON-
medewerkers in maart 1982. Het
gerechtelijk onderzoek naar de
dood van de televisieploeg is in juli
dit jaar heropend.
In een emotioneel betoog tijdens
een persconferentie vroeg Duarte
namens zijn volk vergiffenis voor
de dood van de Nederlanders want:
„Met haat in het hart kan nergens
vrede heersen".
De Nederlandse vertegenwoor
diger van het verzet in El Salvador,
Arturo Reijesluna, zei grote twij
fels te koesteren over de oprecht
heid van Duarte. Reijesluna: „Pas
als het leger haar bombardemen
ten op de burgerbevolking staakt,
het martelen van politieke gevan
genen achterwege laat en stopt met
het arresteren van vakbondslei
ders, zal het volk Duarte kunnen
vertrouwen".
Op de vraag of het leger zich zal
houden aan een eenzijdig staakt-
het-vuren zei Duarte: „Ik ben de
opperbevelhebber en ik deel de or
ders uit. Bovendien staat het leger
achter mij".
Duarte zal Lubbers vandaag vra
gen of Nederland zijn invloed in de
Europese Gemeenschap wil aan
wenden om meer financiële steun
voor Midden-Amerika los te krij
gen. Alleen met geldelijke steun
van de EG kan Midden-Amerika op
den duur op eigen benen leren
staan, meent Duarte. De Salva
doraanse president, die dagelijks
bijna 2 miljoen dollar aan economi
sche en militaire hulp van de Vere
nigde Staten ontvangt, gaf te ken
nen zich te willen ontworstelen aan
de invloed van zijn machtige noor
derburen.
Na de persconferentie verliet
Duarte het Binnenhof via een zi
juitgang, zodat hij niet werd gecon
fronteerd met de circa 150 demon
stranten die 'Duarte, moordenaar'
scandeerden. De betogers vinden
dat Duarte verantwoordelijk is
voor de schendingen van de men
senrechten in zijn land. De Salva
doraanse mensenrechtenorganisa
tie Tutela Legal zegt dat het leger
en de veiligheidsdienst vorig jaar
175 politieke moorden hebben ge
pleegd. Ook zouden in dat jaar 48
mensen zijn verdwenen.
INDIANAPOLIS - Twee brandweerlieden lopen langs de geblakerde resten van een vrachtvliegtuig van de Ame
rikaanse luchtmacht dat gisteren neerstortte bij een hotel in de omgeving van het vliegveld van Indianapolis.
Daarbij kwamen volgens de plaatselijke autoriteiten minstens negen mensen om. Ten minste 10 mensen zijn ge
wond naar een ziekenhuis gebracht, van wie er een ernstig aan toe is. Een onbekend aantal mensen wordt nog ver
mist.
De piloot van de A-7 Corsair had toestemming gevraagd een noodlanding te maken op het vliegveld van In
dianapolis vanwege problemen met de motor. Maar vlak daarna sprong de piloot, die als enige aan boord was,
met een parachute uit zijn toestel. Het vrachtvliegtuig stortte neer. Het toestel raakte een bankgebouw en boorde
zich toen in de hal van hotel Ramada Inn, aldus een sergeant van politie. Het vliegtuig explodeerde en vloog in
brand.
Het hotel was na het ongeluk gehuld in een dikke rookwolk. Van de 220 kamers in het zes verdiepingen tellende
hotel brandden er 22 uit. Hoeveel mensen er op het moment van het ongeluk in het hotel waren, is nog niet bekend.
Een ooggetuige vertelde dat zij mensen uit de ramen van het hotel zag springen. (foto anpj
WASHINGTON (AP/GPD) - Presi
dent Reagan heeft het Congres gis
teren meegedeeld dat de staat van
paraatheid van de Amerikaanse
strijdkrachten in de Perzische Golf
is verlaagd na de Amerikaanse aan
val van maandag op Iraanse olie
boorplatforms.
Reagan zei dat hij die informatie
verstrekte op grond van de zoge
noemde War Powers Act. Aan de
belangrijkste bepaling van die wet,
namelijk om binnen 60 dagen het
stationeren van Amerikaanse mili
tairen in een oorlogsgebied ter
goedkeuring aan het Congres voor
te leggen, wil hij zich echter niet
houden.
In Reagans verslag aan het Con
gres over de Amerikaanse aanvals-
actie van maandag spreekt hij op
nieuw van „beperkte en afgemeten
acties" die op zijn wens zijn onder
nomen „in overeenstemming met
ons recht van zelfverdediging vol
gens artikel 51 van het VN-Hand-
vest". Hij wijst er verder op dat de
Amerikaanse grondwet hem het
recht geeft om het sein op groen te
zetten voor dergelijke acties omdat
hij de opperbevelhebber is van de
strijdkrachten en de eindverant
woordelijke voor het buitenlandse
beleid.
Hij laat weten dat de strijdkrach
ten in de Golf weer in hun eerdere
staat van paraatheid zijn terugge
vallen, maar voorbereid blijven op
nieuwe militaire acties ter verdedi
ging van Amerikaanse belangen in
de regio.
De Amerikaanse Senaat besloot
gisteren een eind te maken aan een
zogenoemde filibuster. Dit is een
tactische praatmarathon, in dit ge
val van de Republikeinen, die be
oogden te voorkomen dat de Se
naat zich zou uitspreken over het
Golf-beleid van de regering-
Reagan. Met een meerderheid van
67-28 stemmen maakte de Senaat
een einde aan de filibuster, waar
door het mogelijk wordt binnen
kort een resolutie in stemming te
brengen. Deze beoogt voortzetting
van het Golf-beleid van de regering
onderhevig te maken aan goedkeu
ring van het Congres.
Terwijl Iraanse vertegenwoordi
gers over een oorlog met de Vere
nigde Staten spreken ontkent
Amerika dat het in staat van oorlog
met Iran is. „De Iraniërs zijn niet zo
stom dat ze met ons oorlog zullen
voeren", meende president
Reagan. Ook minister van buiten
landse zaken George Shultz heeft
ontkend dat de vijandelijkheden
met Iran tot oorlog zullen leiden.
Deze kombinatie bewijst dat je niet
altijd een héél pak aan hoeft om er
chic uit te zien.
Haarlemmerstraat 149, Leiden MANNENMODE
MEXICO - José Napoleon Duarte
is één van de meest controversiële
politieke leiders van Latijns-Ame-
rika. Een levend voorbeeld van de
mocratie, een man die tegen wil en
dank vrede in El Salvador probeert
te brengen, zo beweren sommigen.
Maar lang niet iedereen is die me
ning toegedaan.
door
Rob Sprenkels
"Geef hem een vliegticket, een
beetje whisky en zie de resulta
ten", zo beweerde onlangs de re-
bellenzender Radio Venceremos.
Een dag eerder had Duarte, tijdens
zijn officiële ontvangst in Washing
ton, de 'stars and stripes' gekust,
de Amerikaanse vlag. Zelfs Ronald
Reagan sloeg het tafereel met
stomverbaasde ogen gade.
"Een gebaar van dankbaarheid
van het Salvadoraanse volk voor
alle hulp", aldus probeerde Duarte
zijn weinig eervolle optreden goed
te praten. Hij eiste van de Sandi
nisten dat ze een dialoog met de
contrarevolutionairen beginnen;
vroeg Reagan 'al het noodzakelij
ke' te doen om democratie in Mid
den-Amerika te brengen, maar riep
ook op om geen nieuwe hulp aan
de Contra's te geven.
Bijna twintig jaar geleden streed
Duarte zij aan zij met Guillermo
Ungo voor sociale veranderingen
in het door veertig goedboerende
familie's overheerste El Salvador.
Dat kostte hem in 1972 de verkie
zingsoverwinning, drie vingers en
acht jaar ballingschap in Venezue
la.
In maart 1980 maakte hij een
triomfale terugkeer in El Salvador.
De progressief gebleven Ungo en
zijn makkers waren vanwege de
voortgaande repressie uit de een
half jaar eerder opgerichte militai
re junta gestapt, op aanraden van
Washington namen de christende
mocraten hun plaats in.
Duarte was nog niet benoemd of
de populaire aartsbisschop Oscar
Arnulfo Romero werd door een
sluipschutter vermoord. In novem
ber beedigden de militairen Duarte
als het feitelijke staatshoofd. Op de
28ste van diezelfde maand werd de
gehele leiding van de zogenoemde
massa-organisaties uitgemoord.
Duizenden boeren, studenten en
arbeiders trokken de bergen in. De
burgeroorlog was definitief begon-
Duarte - met Amerikaanse steun in het zadel -
Tijdens dat eerste bewind van
Duarte, tot eind 1982, leverde het
regeringsgeweld ongeveer 25.000
doden op, inclusief de IKON-ploeg
onder leiding van Koos Koster.
wist aan de vooravond van de pre
sidentsverkiezingen van 1984 te
vertellen dat Duarte daar geen
schuld aan had. Hij had geen enke
le controle over het leger en de ul
tra-rechtse doodseskaders. "Zon
der hem was het waarschijnlijk
nog erger geweest".
Van den Broek voorspelde des
tijds dat Duarte tijdens zijn nieuwe
ambtstermijn veel meer mogelijk
heden zou hebben. Maar de prak
tijk leert dat er niet veel is verbe
terd. En opnieuw heet het dat
Duarte zijn best doet, maar dat de
pressies van het leger en ultra
rechts zijn bewegingsvrijheid tot
een minimum beperken.
Alle moordenaars lopen nog op
vrije voeten. De door Amerikaanse
adviseurs uitgestippelde anti-guer
rilla-oorlog is vooral gebaseerd op
het terroriseren van de bevolking.
In de gevangenissen wordt gemar
teld. Meer dan duizend mensen zit
ten illegaal achter de tralies. Lucht
bombardementen en executies ei
sen drie, vier levens per dag. Er
zijn weer nieuwe doodseskaders
opgestaan. Duarte heeft persoon
lijk maandenlang de vrijwillige re
patriëring van duizenden vluchte
lingen tegengehouden.
De vredesdialogen met het gewa
pende verzet zijn tot nu toe niet erg
serieus geweest, hebben meer het
karakter gehad van publiciteits-
tunts, pogingen om de wereld van
zijn goede bedoelingen te overtui
gen. Ik beloof, ik zweer, ik garan
deer....Duarte is een handig prater,
een showman, een volksmenner.
Bij de meeste Salvadoranen heeft
hij inmiddels afgedaan, maar het
Amerikaanse Congres blijft grif
met dollars strooien. Duarte is het
enige alternatief tussen ultra-links
en ultra-rechts.
De Amerikaanse steun houdt
hem in het zadel, maar verplicht
hem ook te luisteren. Duarte is
Washingtons man in El Salvador.
Volgens Watergate-journalist Bob
Woodward zou hij een tijd lang op
de loonlijst van de CIA hebben ge
staan.
PARAMARIBO - Regerings- en
legerleider Bouterse van Suriname
is het niet eens met de beslissing
van het Topberaad om de verkie
zingen in de drie districten, waar
de noodtoestand van kracht is, uit
te stellen. NPS-leider Arron, die sa
men met de voorzitters van VHP
en KTPI in het Topbedraad over
legt met vakbonden, bedrijfsleven
en de revolutionaire 25 Februaribe-
weging, had afgelopen weekeinde
bekendgemaakt dat de verkiezing
in die gebieden niet mogelijk was
om "organisatorische en admini
stratieve redenen".
door Marie Annet
van Grunsven
Bouterse heeft nu verklaard, dat
de regering de maatregel van het
Topberaad niet kan uitvoeren, om
dat ze "ongrondwettig is". Bouter
se: "Verkiezingen die gedeeltelijk
niet doorgaan, zijn niet algemeen,
niet vrij en niet geheim". Hij vindt
het onjuist als in een later stadium
gestemd moet worden over tien
resterende Assemblée-zetels. De
uitslag in de andere districten zal
een grote invloed hebben op het
stemgedrag en op de politieke par
tijen. Dat is strijdig met het princi
pe van geheimhouding, aldus Bou
terse.
Volgens de regerings- en leger
leider is het mogelijk om verkiezin
gen te organiseren in het binnen
land, "als we daar gezamenlijk de
schouders onder zetten". Volgens
Bouterse is het niet overal in Zuid-
oost-Suriname onrustig en kunnen
ook stembussen neergezet worden
"daar waar de mensen zijn". Over
de vluchtelingen in Frans-Guyana
zei Bouterse, dat de mensen die
zich hebben laten registreren daar
moeten kunnen stemmen.
Bij het referendum over de ont
werp grondwet is gebleken, dat de
kiezersregistratie van de stemge
rechtigden in het meest zuidelijke
district Sipaliwini en het oostelijke
district Marowijne nauwelijks van
de grond gekomen is. Evacuées die
in Paramaribo geregistreerd zijn.
konden tijdens het referendum in
speciale stembureaus hun stem
uitbrengen.
Granman Lafanti, het hoofd van
12.000 leden van de Matawai en de
Kwintistam aan de Saramacca- en
de Coppenamerivier, was ook on
gelukkig met het besluit van het
Topberaad. Volgens Lafanti zijn al
zijn stamleden geregistreerd en
hebben aan het referendum deel
genomen. Lafanti stelt, dat vooral
de Matawai geheel buiten de strijd
tussen Brunswijk en het nationale
leger gebleven zijn en naar de ver
kiezingen uitkijken. De dorpen van
de Matawai en de Kwinti's liggen
in het zuidelijke Sipaliwini. Lafanti
heeft als enige van de vier gran-
mans regelmatig contact met Bou
terse en is vaak in Paramaribo.
Zowel Bouterse als premier Wij-
denbosch toonden zich optimis
tisch over een oplossing die voor
het gerezen conflict tussen rege
ring en Topberaad gevonden moet
worden. Wijdenbosch, die sinds
Bouterse en chef-staf Graanoogst
uit het Topberaad zijn gestapt als
coördinator optreedt, heeft voor
vandaag een extra vergadering van
het beraad uitgeschreven.
Volgens Wijdenbosch staat de re
gering, die voor het grootste deel
bestaat uit ministers die door de
oude politieke partijen zijn aange
leverd, achter het standpunt van
Bouterse, "dat juridisch gezien het
enig mogelijke is". De leiders van
het Front, waarin de oude politieke
partijen zich verenigd hebben, wa
ren niet voor commentaar bereik
baar.
