trifpel Aanhoudend wisselvallig herfstweer n DONDERDAG 8 OKTOBER 1987 PAGINA 25 NICO SCHEEPMAKER Himmelhochjauchzendzum Todebetrübt," zong Klaerchenin Goethes 'Egmont'. Dat weten we gelukkigdaar hoeven we n iet meer naar te speu ren, zoals naar' ze dronken een glas, ze deden een plas', - maar die speurtocht schorten we een dagje op om ons te verdiepen in 'De man met de gouden helm', de trots van de Gemalde Gallerie in Berlijn-Dahlem. Toen alweer ja ren geleden 'Rembrandt - zijn le ven, zijn werk, zijn tijd' van B. Haak verscheen (het boek ont beert een datum van verschij ning, maar die moet in elk geval na 1669 worden gezocht), zal de directeur van de Gemaldegalle- rie de tekst bij zijn pronkjuweel 'himmelhochjauchzend' hebben gelezen. Haak spreekt immers over 'een bijna boven natuurlijke glans' van het goudkleurige me taal, en meldt dat het door Rem brandt gebruikte model tussen 1650 en 1654 verschillende malen in diens werk voorkomt en door sommigen voor Rembrandts ou dere broer Adriaen wordt aange- Maar toen verscheen in 1984 'Rembrandt, zijn leven, zijn schilderijen' van Gary Schwartz, die 'De man met de gouden helm' nog wel klein afdrukte, maar er verder geen woorden aan vuil maakte. De man met de gouden helm was verdacht geworden. Maar pas toen Christiaii Tümpel in 1986 met Rembrandt' kwam, moet het Berlijnse museum 'zum Tode betriibt' zijn geraakt, want Tümpel weigerde zelfs maar een zwart-wit-plaatje van 'De man met de gouden helm' achter in zijn boek af te drukken. Terecht, want ook de Commissie voor de Ontmaskering van Valse Rem brandts heeft zo'n anderhalf jaar geleden 'De man met de gouden helm' tot een niet-Rembrandt ver klaard. Maar zie, een artikel over drie pagina's in het Franse dagblad Liberation van afgelopen maan dag moet de Berlijnse Gemalde- galerie weer van 'zum Tode be- trüt' tot 'himmelhochjauchzend' hebben umgewandelt, want daarin wordt gemeld dat de Ca nadese kunsthistoricus Rolph Medgessy, die zich in Francisco de Goya heeft gespecialiseerd, tot de conclusie is gekomen dat 'De man met de gouden helm' door Goya is geschilderd. Een geduch te opwaardering, vergeleken met de veronderstelling tot nu toe dat de goudgehelmde van een van Rembrandts leerlingen zal zijn geweest. Goya staat immers tot Rembrandt als Gullit tot Ma- radona: niet de allerbeste, wel een hele beste. Nu zou zo'n toeschrijving van een vermeende Rembrandt aan Goya al sensationeel genoeg zijn, maar de argumenten die Med gessy ervoor aanvoert zijn nog veel sensationeler. Hij heeft mi- crosignatuurtjes van Goya ont dekt m de schildering microsco pisch kleine rondjes met F Goya erin. En niet alleen op 'De man met de gouden helm', maar ook op 'Paus Innocentius X' en 'Ve nus in de spiegel' van Velasquez (met een twaalftal van die signa- tuurtjes), op 'De madonna van de grot' van Leonardo da Vinei, op 'Testavirileurlante' van Miche langelo en veel van diens teke ningen, en behalve op 'De man met de gouden helm' ook op Rem brandts 'De Poolse Ruiter'. En zelfs op enkele van diens tekenin gen, zoals 'Hendrickje slapend' (dat bij Haak 'slapende vrouw' heet), waarop Medgessy blijkens de afbeelding in Liberation een vijftiental van die microsigna- tuurtjes heeft ontdekt. Goya ver stopte deze signatuurtjes, zoals in Raphaels 'Drie gratiën', in mondhoeken, lippen, billen en ok sels, maar ook (op een kop van Michelangelo) in het gekrulde haar,in de wenkbrauwen, in een ooghoek, onder het oor, op de kin en bij de neus. Maar als dat waar is, zult u zeggen, dan was die Goya toch een hele rareIn ieder geval was hij een man die graag raadsel- tje$ opgaf, denk aan zijn dubbel portret van de geklede en de naakte Maja. Trouwens, ook op Goya's eigen schilderijen heeft Medgessy die microsignatuurtjes aangetroffen, bijvoorbeeld een achttal op het hoofd van de naak te Maja, en een vijftal op een zelf portret. Medgessy is op het spoor van die signatuurtjes gekomen toen hij Raphaels 'Drie gratiën' nader bestudeerde, omdat dit schilderij precies overeenkomt met een fresco in Huize Vettii in Pompeji, dat pas tweehonderd jaar na Raphaels dood, in 1748. werd opgegraven. In Chantilly vond hij een kopie van dat fresco die aan Goya werd toegeschre ven. De theorie is nu, dat Goya al die vervalsingen (stijloefenin gen?) maakte in de vijf jaar (1766-1771) dat hij als 20- tot 25- jarige in Rome woonde, een pe riode waaruit nauwelijks werk van zijn eigen hand bekend is. Ik hoop maar dat het allemaal waar is. En dat niet straks blijkt dat Rolph Medgessy tijdens het bestuderen van al die doeken in onbewaakte ogenblikken met een ballpoint micro-Goya-signatuur- tjes in baard haren en huidplooi en heeft getekend om in een klap wereldberoemd te kunnen wor den als de ontdekker van dertig nieuwe Goya's. Maar zo speels zijn Canadezen met Hongaarse toch nooit? Horizontaal: 1. dik touw; 5. wa terkering; 7. land in Azië; 8. niet helder; 9. dwaas; 10. voor (Latijn); 12. struisvogelachtige loopvogel; 16. vaatwerk; 17. keurig; 18. hoe wel; 20. teken van de dierenriem; 22. muzieknoot; 23. insekt; 25. boom; 27. geestelijke; 30. zoogdier; 31. hoofddeksel; 33. kikvorsachtig dier; 34. smekend verzoek; 35. li chamelijk lijden; 36. vogel. Verticaal: 1. deel van de onder kaak; 2. rijstbrandewijn; 3. grote houten loods; 4. voegwoord; 5. ste kel; 6. gereed; 8. spoedig; 10. meta len stiftje met platte kop; 11. bloem; 13. plaaggeest; 14. Europe aan; 15. uitgestrekte vlakte; 19. ou de lap; 21. voorzetsel; 24. geweld dadig heerser; 26. specerij; 28. ge lofte: 29. toespraak; 32. korte tijds duur; 33. kledingstuk v.e. monnik; 34. dieregeluid. Oplossing 7/10: 1. bolero; 2. Eskimo; 3. indien; 4. mortel; 5. tomaat; 6. anemie; 7. kleine; 8. Italië; 9. leider. (4 personen) Dit hoofdgerecht is, wanneer u het bijvoorbeeld combineert met een fris se salade, binnen een kwartier te bereiden. In plaats van spaghetti kunt u natuurlijk elke andere deegsoort gebruiken, maar voor alle Italiaanse deegsoorten geldt: kook ze beetgaar en vooral niet te slap! Stukje boter, 1 teentje knoflook, 2,5 dl slagroom, 0,5 dl volle melk, 250 g gor gonzolaversgemalen peper. Smelt het stukje boter in een pan met dikke bodem, pel het teentje knof look en fruit dit enkele minuten in zijn geheel in de boter. Laat de boter hierbij echter niet donker kleuren. Schenk de slagroom en melk bij het teentje knoflook en laat de knoflook een minuut of drie in het room-melkmengsel trekken. Verbrokkel onder tussen de gorgonzola. Neem het teentje knoflook uit de room en voeg de stukjes kaas toe. Laat de stukjes kaas op laag vuur al roerend smelten. Bestrooi de saus met versgemalen peper en serveer de gorgonzola roomsaus bij de vers ge kookte spaghetti. JANNY VAN DER LEE -0- axw) rmsl 19 temperaturen luchtdruk m millibaren ersi. Opklaringen nagel w w warmtefront H hoge-drukgetxed bewolking «fQ» sneeuw •V—r kou-'remt L iage-drukget>ed 'Cqen 55 onweer windrchting ver ptaatsmgsnchtrig Een storing boven de Noordzee, die vandaag buien bracht, trekt naar het noorden weg. Een rand- storing ervan komt snel dichter bij en veroorzaakt vrijdag veel bewolking en regen. Zaterdag behoudt deze depressie haar greep op het weer. Dan valt de neerslag vooral uit buien. Ook zondag kan er een bui val len, maar het weer steekt gunstig af tegen dat van de omliggende dagen. Vanuit het zuiden en uit het westen komen dan echter de pressies dichterbij. In de eerste helft van de komende week lig gen beide dicht bij ons land. Een blijvende weersverbetering zit er dan ook niet in. Weersvooruitzichten voor di verse Europese landen, medege deeld door het KNMI, geldig voor vrijdag en zaterdag: Zuid-Scandinavië: Half tot zwaar bewolkt en perioden met regen. Middagtemperatuur 10-15 graden. Britse Eilanden: Wisselvallig en perioden met regen of buien. Middagtemperatuur ongeveer 14 graden. Benelux: Onbestendig en vrij koel. Middagtemperatuur onge veer 14 graden. Frankrijk: Half tot zwaar be wolkt en enkele buien. Middag temperatuur van 14 graden in Normandië tot 22 graden langs de kust van de Middellandse zee. Spanje, Portugal: Half tot zwaar bewolkt en enkele buien. Middagtemperatuur van 20 tot 25 Max. Min. 'slag Amsterdam zwaar bew 14 12 8 De Bilt 14 12 12 Deelen regenbui 13 12 14 Eelde regenbui 14 11 10 Eindhoven 14 13 8 Den Helder regenbui 13 12 11 Rotterdam 13 12 13 Twente regenbui 14 12 4 Vlissingen 14 12 11 Zd. Limburg regenbui 11 4 Aberdeen half bew. 11 7 23 Athene 23 16 0 Barcelona zwaar bew. 27 18 0 16 9 0.9 Budapest 24 13 0 Bordeaux regenbui 20 13 10 Brussel 14 12 18 Dublin regenbui 15 6 6 Frankfurt 15 Genève regenbui 19 12 Helsinki 13 8 Innsbruck 17 8 0 Klagenfurt motregen 17 9 0.4 Lissabon onbewolkt 21 17 Locarno 18 14 15 Londen licht bew. 16 9 16 Luxemburg 13 10 25 Madrid half bew. 13 0 Malaga half bew. 27 18 Malta 26 20 10 Moskou onbewolkt 12 0 München 16 0 Nice 15 1 Oslo 13 8 6 Parijs regenbui 14 11 9 Praag 18 0 Rome licht bew. 16 0 Split regen 23 17 10 Stockholm half bew 14 6 0.7 Warschau onbewolkt 19 0 Wenen onbewolkt 19 11 0 10 Casablanca half bew 16 0 Cyprus onbewolkt 26 15 0 Istanbul onbewolkt 20 9 0 Las Palmas half bew. 0 Tel-Aviv onbewolkt 27 16 0 Tunis half bew. 22 17 6 graden, maar zaterdag iet noordwesten aanzienlijk koeler. Alpengebied: Half tot zw aar bewolkt en vooral zaterdag buien. Middagtemperatuur rond 17 graden. Italië: Half tot zwaar bewolkt en zaterdag vooral in het noor den enkele buien. Middagtempe ratuur van 20 graden in het noor den tot 25 graden in het zuiden. Kust van Joegoslavië en Grie kenland: Wolkenvelden, ook af en toe zon en vrijwel overal droog. Middagtemperatuur rond 24 graden. Duitsland: Veel bewolking en perioden met regen. Middagtem peratuur rond 15 graden, maar zaterdag in het zuiden enkele graden hoger. Leiden LUXOR (121239): 'Robocop', dag. 19.00 en 21.15 uur, za„ zo. en wo. ook 14.30 uur, 12 jr. LIDO 1, 2, 3. 4 en STUDIO (124130/133210): 'The Living Day lights', dag. 14.30, 18.45 en 21 15 uur. al. 'The untouchables', 16 jr. 'Beverly Hills cop II', al. 'Secret of my success', dag. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, al. 'Een maand later', dag. 19.00 en 21.15 uur, al. 'Who's that girl", dag. 14.30 uur, al. TRIANON (123875): 'Working girls', dag. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, 12 jr. REX (125414): 'Playpen', dag. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, 16 jr. Nachtvoorstelling: 'Wellustig en on verzadigbaar', vr. en za. 23.30 uur, 18 jr- Bioscopen Alphen (voor reserveringen 01720-20800): EURO 1, 2, 3, 4: 'Een maand later', dag. 18.45 en 21.15 uur, za.. zo. en woe. GREENWAY: '9'/: weeks', 21.15 uur, 16 jr. 'Opera do Malandro', do. en zo. 21.15 uur, 16 jr. 'Children of a lesser God', do. t/m zo. 19.00 uur, zo. ook 15.45 uur, ma. t/m woe. 20.15 uur. 'De feestelijke revue van tekenfilm- Kindervoorstelling- 'Troetelbeertjes II', v 15.45 uur, al. 13.30, zo. ook 16.00 u 12 jr. KIJKHUIS (142895): t/m woe. 19.30 uur. 'A midsummer night's 'Werther', do. 'Beverly Hills cop II', dag. 18.45 en 21.30 uur, za., zo. en woe. ook 13.45 uur, zo. ook 16.00 uur, al. Kindervoorstelling: 'Avontuur met een staartje', za., zo. en woe. 14.00 uur, zo. ook 16.15 uur, al. Nachtvoorstelling: 'Beverly Hills Cop II', za. 24.00 uur, 18 jr. 'Een schot in de roos', za. 24.00 uur, 18 'My beautiful Laundrette', r Katwijk (voor reserveringen 01718-74075) City 1: 'Predator, do. t/m zo. en woe. 14.45, 19.00 en 21.15 uur, ma. en di. 19.00 en 21.15 uur. City 2: 'The living daylights', do., vr. en za. 21.15 uur. City 2: 'Children of a lesser God', do. en vr. 14.45 en 19.00 uur, za. 19.00 uur, zo. 14.45,19.00 en 21.15 uur, ma., di. en woe. 19.00 en 21.15 uur. Kindervoorstelling: 'Overvallers in de dierentuin', za. en woe. 14.45 uur. Noordwijk (voor reserveringen 01719-12800) Geen opgave ontvangen! 8 oktober 1987 - Voor de arrondissements- bank-rechtsbank te 's-Hage stond gisteren een visscher terecht uit Leiden, die onder de gemeente Oegstgeest getracht had, in veree nig ing met één of meer personen, eene vastgemeerd liggende visch- kaar, 250 pond paling bevatten de, van hare ligplaats los te ma ken en mede te voeren. Op heeter- daad betrapt door den eigenaar van den kaar en twee zijner knechts liet hij den buit en zijne roeiboot achter, waardoor het natuurlijk makkelijker werd den dader te vinden. Verschillende getuigen herkenden hem als den persoon, die zich in de roeiboot had bevonden en dien zij ver schillende uren - juist de tijdstip pen, waartusschen de diefstal plaats had - in de stad Leiden hadden aangetroffen. Een van hen, een soldaat op post, die hem om halfelf des avonds in het plantsoen had gezien, verklaar de bovendien nog dat beklaagde hem later had trachten om te koo- pen om eene andere verklaring voor de rechtbank af te leggen, dan hij voor den rechter van in structie had gegeven. Tegenover al deze pertinente verklaringen stelde beklaagde eene even hard nekkige ontkentenis. Mr. baron De Vos Van Steenwijk, subst.-of- ficier van justitie, achtte be- klaagdes schuld wettig en over tuigend bewezen en vorderde - vooral met het oog op het ongun stig verleden van den beklaagde, die reeds verschillende vonnissen (o.a. voor stroopen 9-maal) ach ter den rug heeft - eene gevange nisstraf van zes maanden. De uitspraak is bepaald op a.s. Don derdag. - Het aardige boekwinkeltje van Plantijn op het 17de-eeuw- sche marktplein te Amsterdam is door een bewoner van Oosterbeek aangekocht om in den tuin van zijne buitenplaats te prijken. Vijftig jaar geleden: - V/ARMOND. INBRAAK IN 'T GROOT. - Des nachts is in deze gemeente op niet minder dan 7 plaatsen in gebroken. De dieven hebben eerst een bezoek gebracht aan een vier tal aan de meren gelegen wonin gen in het dorp. Bij een ingesteld onderzoek is gebleken, dat behal ve een bedrag aan geld ook gou den en zilveren voorwerpen wor den vermist. Een uitgebreid poli tieonderzoek wordt ingesteld. LEIDSCH DAGBLAD - ALPHENS fö DAGBLAD- HOOFDKANTOOR Singel 1. Leiden 071-144£ teur: G Koopman. Adjunct-directeur N Quakerna, REGIOKANTOREN nastraat 19, 2405 CG Alphen a/d Rijn. 01720-93961 POSTADRESSEN Postbus 54. 2300 AB Leiden Postbus 83. 2400 AB Alphen a/d Ri|n TELEFAX eiden 071-143480 Alphen 01720-73933 ABONNEESERVICE iwe abonnementen, wijzigingen, t ADVERTENTIES (behalve Sleuteltjes) ma i. 01729-9383 Stad: H G van der Post, 071-893252 Regio Leiden: M de Graafl, 071-414797. Duin- en bollenstreek: H I J. Veldhuizen. 01720-43360 Alphen. J P A Preenen. 071-893819 Bin /Buitenl./Econ.: W. Fortuyn Sport A. van Kaam. 071-313083 Features/Extra: W. Schrama Foto-red. W Dijkman. 01720-20&18 Kunst, radio, t v.: P C.Rosier Geestelijk leven: S.J. de Groot ABONNEMENTEN per maand, aan huis bezorgd 23,25 per post (binnenland)33,65 (maandabonnement alleen mogelijk 200,00 262,40 386,90 per post (buitenland) per halt jaar, aan huls bezorgd per post (binnenland) per jaar. aan huis bezorgd per post (binnenland) losse nummers (alle dagen) Prijzen incl. 0% b.t.w. len bij v -. Damiate Holding BV te Haarlem. Gemiddelde oplage per dag 50.200 ex. KABELKRANT Redactie 071-144941 Advertenties 071-121942. ot 071-144941 Ongevallendienst Elke dag Academisch Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00 tot woensdag 13.00 uur (Diaconesse- huis) en van vrijdag 13.00 tot zater dag 13.00 uur (Elisabeth Zieken huis) Bezoekuren Diaconessenhuis (tel. 071-178178): dagelijks 16.00-17.00 uur en 18.30- 19.30 uur. Afdeling intensieve zorg 10.30-11 00 uur en 19 00-19 30 uur en na overleg Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur en na overleg Jongerenafdeling 16.00-17 00 uur Ziekenhuizen St Elisabeth Ziekenhuis (tel 071 899250): volwassenen 14.00-14.45 uur en 18.30 19.30 uur. Klasse afd 11.15-12.00 uur. 14.00-14.45 uur 18.30-19 30 uur Kraamafdeling. gynaecologie 15.00-15.45 uur en 18.30-19.30 uur. alleen voor vaders bovendien van 19.30-21.00 i i 18.30-19 30 L Afdeling 14 00-^4 Intensie' uur en 19 00-19 30 Sportblessures maandag 20.30 uur CCU(hartbewaking) en 19 00 19 30 uur erpleging 14 00-14 30 Academisch ziekenhuis: (tel 071 - 269111alle patiënten (behalve kin deren): 14.15-15 00 uur en 18 30- 19.30 uur Avondbezoekuur afdeling Verlos kunde: 18.00-19 00 uur Prematurenafdeling: in overleg doorlopend be2oek mogelijk Ernstige patiënten wanneer doorlo pend bezoek wordt toegestaan kun nen speciale Kaarten woraen ver strekt Kinderafdelingen voor ouders van opgenomen kinderen is er een rui me bezoek mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden Keel-, neus- en oor heelkunde en neurologie 1'4.15- 15.00 uur en 18.30-19 30 uur. oog heelkunde en heelkunde 14.15- 15.00 uur en 18.30-19.00 uur Kinderkliniek zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.15- 17 00 uur; babyzaal en boxenafde ling volgens afspraak met de hoofdverpleegkundige Rijnoórd (tel. 01720-92244): 14.30- 15.15 uur en 18.30-19.00 uur. Extra voor bezoek hartbewaking; 11.00- 11-30 uur. Extra bezoek vaders op kraamafde ling: 19.30-20.30 uur Kinderafdeling: 14.30-15.30 uur, al leen voor ouders 14.30-18.30 uur het personeel van de arbeidsbureaus is in staking sesaan, excellentie M KE5 itormFÉ MAAK 6E- •SPEELt? MEI" PE <SePA?HTÊ PATlAlKA W£ öMTgöuW ZOi\ ZVN, i$AA£r maarzin PIE ea/EN - PIEN IM V/eKWACHTlNÖ 1$ VANeeu KiNf... O

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1987 | | pagina 25