Omstreden rechter
in VS afgewezen
Gesprek El Salvador voorbij,
oorlog kan weer beginnen
DE VLEKKEN-KAMPIOEN
GEEFT'MGRAi
Reagan boos over besluit Senaatscommissie
Zuidafrikaanse
politie rolt
ANC-cel op
Sfeer van triomf op
congres Conservatieven
Monniken in Tibet na
arrestatie uitgewezen
Bouterse dubbelzinnig
over toekomstige rol
10% EXTRA IN EIK PAK EN F4,- TERUG'N GRATIS
HANDDOEK BIJ TWEE PAKKEN.
WOENSDAG 7 OKTOBER 1987
BUITENLAND
WASHINGTON (GPD/AP) - De Amerikaanse Senaatscommissie voor justitie heeft giste
ren met negen tegen vijf stemmen een motie aangenomen, waarin de voltallige Senaat
wordt aangeraden rechter Robert Bork niet te benoemen tot lid van het Hooggerechtshof.
President Reagan heeft al gezegd dat hij zijn steun aan Bork niet zal opgeven en geen nieu
we kandidaat zal benoemen.
De kans dat Bork een stemming in
de plenaire Senaat - die mogelijk al
volgende week wordt gehouden -
overleeft, is nu heel klein gewor
den. Weinigen verwachten nog. dat
JOHANNESBURG (GPD - De
Zuidafrikaanse politie heeft giste
ren de arrestatie van elf personen
bekend gemaakt, die ervan worden
verdacht de leiding te hebben ge
had bij een groot aantal aanslagen.
De politie spreekt over de 'grootste
slag die er tot nu toe aan het stede
lijke ANC-terrorisme in Zuidafrika
is toegebracht'. Een van de elf per
sonen is een blanke vrouw, de der
tigjarige Jennie Schreiner. Zij is de
dochter van de vice-kanselier van
de Universiteit van Pietermaritz-
burg. Vijf van de gearresteerden
zouden een militaire opleiding in
Angola, de Sovjetunie en in Oost-
duitsland hebben ondergaan.
Met de arrestatie van de elf, die
worden verdacht van zeven bom
aanslagen en zes aanvallen met
handgranaten, is volgens de poli
tiewoordvoerder 'de volledige
commandostructuur van het ANC-
netwerk in de Kaapprovincie' uit
geschakeld. Jennie Schreiner
wordt er onder meer van beschul
digd afgelopen juli een bom in het
vrouwentoilet Van de luchthaven
van Kaapstad te hebben geplaatst.
Bij haar arrestatie werden in haar
huis in de wijk Wijnberg handgra
naten, Russische machinegewe
ren, munitie en explosieven aange
troffen.
De arrestatie van de elf verdach
ten volgt na een onderzoek, dat
vijftien maanden in beslag heeft
genomen. De definitieve ontkno
ping kwam na de arrestatie van 24
anderen, afgelopen augustus in
verband met de plaatsing van twee
mijnen en vijf handgranaataanval-
len. Bij twee verschillende aansla
gen is minstens een politieman om
het leven gekomen. Een van de
aanlagen betrof het huis van Bot
ha's belangrijkste politieke advi
seur, minister Schlebusch.
Korea
Meer dan tien bemanningsleden
van de Zuidkoreaanse vissersboot
Jinyong 31 worden vermist, nadat
het schip door de Noordkoreaanse
marine vanmorgen tot zinken werd
gebracht. Dit gebeurde in interna
tionale wateren voor de westkust
van Noordkorea. Van de vissers
boot is slechts één opvarende ge
red door de marine.
Doodstraf
Een speciale rechtbank in Tu
nesië heeft gisteren de doodstraf
voor zeven islamitische fundamen
talisten bevestigd. De zeven maak
ten deel uit van een groep van 90
die beschuldigd waren van een po
ging om het bewind in het Noord-
afrikaanse land omver te werpen.
Vijf van de zeven ter dood veroor
deelden zijn nog voortvluchtig. De
twee die ingesloten zitten kunnen
alleen nog rekenen op gratie die
door president Habib Bourguiba
moet worden verleend.
Bork aan de 51 van de 100 stemmen
komt, die hij nodig heeft.
Een negatieve uitslag zou een
grote nederlaag zijn voor president
Reagan. Hij ziet een benoeming
van Bork als een van de belangrijk
ste doelen in de nog resterende
maanden van zijn presidentschap.
Reagan onderstreepte voor de
stemming nog eens dat hij de kan-
didaatsteliing van de 60-jarige
rechter niet ongedaan maakt. "Ik
zal alles doen om zijn benoeming te
bekrachtigen", aldus de president.
De aartsconservatieve rechter
Bork werd enige maanden geleden
door Reagan voorgedragen. Vanaf
die tijd is een bittere strijd ontstaan
tussen de conservatieve en de meer
vooruitstrevende krachten in de
Amerikaanse samenleving. Voor
de conservatieve Amerikanen, on
der leiding van Reagan zelf, is een
benoeming van Bork zo belangrijk,
omdat het Hooggerechtshof dan
voor het eerst sinds vele jaren een
behoudende meerderheid zou heb
ben.
Dat is politiek van groot gewicht,
omdat het Hooggerechtshof de
taak heeft federale en staatswetten
te toetsen aan de grondwet. De uit
spraken van het Hof hebben daar
om vaak een zware politieke la
ding; zo is de emancipatie van
Amerika's zwarten voor een groot
deel aan uitspraken van het Hof te
danken.
Met Bork als lid van het Hoogge
rechtshof zou president Reagan er
zeker van kunnen zijn dat zijn con
servatieve revolutie nog jaren na
zijn heengaan als president levend
zou blijven. Het is juist om die re
den, dat vooruitstrevende Ameri
kanen zo hard tegen de benoeming
hebben gevochten.
Vraagtekens werden daarbij -
vaak op basis van geschriften en
uitspraken van Bork zelf - gesteld
achter diens gedachten over de
burgerrechtenbeweging, het recht
op privacy, de emancipatie van
vrouwen, abortus en andere vrijhe
den.
Hoewel Bork in meer dan 30 uur
van getuigenverhoor door de Se
naatscommissie geprobeerd heeft
in ieder geval een aantal twijfels
weg te nemen, bleef het beeld over
van een man die op grond van vaak
rigide juridische argumenten wei
nig sociale beslissingen neemt.
Volgens commissielid, Dennis De-
Concini, beschouwt Bork "de
grondwet als een bloedeloos en ste
riel contract" en heeft hij geen be
grip voor het effect van beslissin
gen van het Hooggerechtshof op de
In de Senaatscommissie had
Bork gisteren niet eens de steun
van alle Republikeinen de partij
waartoe Reagan behoort): vijf van
hen steunden de benoeming, maar
senator Arlen Specter stemde te
gen. Alle acht Democraten stem
den tegen Bork. Dat was in het ge
val van de als conservatief gelden
de Howell Heflin van Alabama een
verrassing. Hij zei ernstig te twijfe
len over Bork en daarom „een oud
gezegde te volgen dat leert: als je
twijfelt, doe het dan maar niet".
BLACKPOOL - Blakend van zelf
vertrouwen zijn de Britse Conser
vatieven begonnen aan hun jaar
lijkse samenkomst. Want deze
staat vooral in het teken van hun
derde achtereenvolgende verkie
zingsoverwinning onder leiding
van Margaret Thatcher. De pre
mier, die voortdurend is omringd
door een cordon van veiligheids
agenten en uit voorzorg tegen een
mogelijke aanslag onder uitgebrei
de politie-escorte tot in de hal van
het conferentiecentrum werd gere
den, zal met gepaste aandacht luis
teren naar hetgeen haar volgelin
gen te berde brengen. Waarna me
vrouw Thatcher op vrijdag zelf het
woord neemt. En dan ongetwijfeld
in een bezielende toespraak zal
duidelijk maken, dat zij vast van
plan is om ook over vic.' jaar weer
aan de macht te blijven.
door
Haye Thomas
In deze sfeer van triomf en zelf
verzekerdheid is er op het partij
congres in Blackpool niemand die
daar openlijk zijn twijfels over
durft uit te spreken. Mevrouw
Thatcher aan het hoofd van een
conservatieve regering is gewoon
vaste realiteit, die voorlopig niet
zal veranderen. Want volgens de
binnenkort inderdaad vertrekken
de partijvoorzitter Norman Tebbit
zullen de Tories waarschijnlijk nog
wel tien jaar regeringspartij zijn.
Gewoon omdat de Alliantie van li
beralen en sociaal-democraten
ge^n levensvatbaarheid heeft en
Labour in haar diepe verdeeldheid
eenvoudig geen aanspraak kan ma
ken op een alternatieve regering.
„Op ons valt daarom de zware last
om, totdat er een passend alterna
tief ontstaat, een bestuur uit te oe
fenen dat niet mag falen, en niet het
vertrouwen van de kiezers mag
verliezen. Want er is geen andere
politieke partij die deze taak van
ons kan overnemen".
Norman Tebbit zei het zonder
blikken of blozen in wat duidelijk
leek op ziin Dolitieke j
in de frontlinie van de Britse poli
tiek. Om persoonlijke redenen wil
hij zich terugtrekken op de achter
banken van de conservatieve frac
tie in het Lagerhuis. En dat aanvul
len met ongetwijfeld uiterst lucra
tieve adviseursfuncties in het be
drijfsleven.
Die persoonlijke redenen heb
ben enerzijds te maken met de ge
zondheidstoestand van zijn vrouw,
die sinds de IRA-bomaanslag van
drie jaar geleden in Brighton half
verlamd is. Maar er zijn ook aanwij
zingen dat Norman Tebbit, die
eens duidelijke aspiraties had voor
het toekomstige leiderschap van
de Conservatieven, in zijn relatie
met de voorlopig onaantastbare
aanvoerder van de partij, Margaret
Thatcher, op problemen is gestuit.
Met name in de aanloop naar de
verkiezingsoverwinning, die nu zo
uitbundig wordt gevierd.
Over de te voeren verkiezines-
Margo.ret Thaicher
strategie hebben de twee, dat staat
wel vast, stevig overhoop gelegen.
En het is ook bekend dat juist in
die emotionele periode vol span
ning en onzekerheden, mevrouw
Thatcher een nieuwe favoriet ge
vonden heeft in Lord Young, de
ambitieuze minister van handel en
industrie, die er nu openlijk op aast
het voorzitterschap van Norman
Tebbit erbij te r
Mary Ellen gefotografeerd in Washington kort na de stemming in de Senaatscom-
NEW YORK (ANP) - De Suri
naamse legerleider kolonel Desi
Bouterse heeft in een interview
met de New York Times van giste
ren geweigerd harde garanties te
geven dat hij na de verkiezingen de
macht zal overdragen. Als het aan
Bouterse persoonlijk had gelegen
zouden er komende maand geen
verkiezingen zijn geweest, aldus ci
teert de Times de legerleider onder
de kop: "Surinaamse leider heeft
bedenkingen tegen verkiezingen".
Kolonel Bouterse zei dat hij per
soonlijk tegen het houden van ver
kiezingen is omdat ze geen tover
formule zijn voor alle problemen
van Suriname. Maar het feit dat hij
er toch mee akkoord gaat bewijst
dat hij bereid is tegemoet te komen
de burgers.
Bouterse gaf in een drie uur du
rend interview toe dat er wijdver
spreide scepsis is dat hij uiteinde
lijk de macht zal opgeven. Hij be
loofde dat hij de nieuwe grondwet
zou respecteren, maar zijn ant
woorden over zijn toekomstige rol
in Suriname waren, volgens de
New York Times, dubbelzinnig.
Bouterse zei dat hij „het leger zou
vragen het oordeel te respecteren
en hem in de gelegenheid te stellen
kippen te gaan fokken". "De presi
dent kan mij afzetten als legercom
mandant", zegt Bouterse verder
over zijn toekomstige positie. "Als
hij dat doet met de steun van de
Nationale Assemblée, dan moet ik
daaraan gevolg geven. Maar of het
leger dat zal aanvaarden weet ik
niet. Laten we niet theoretiseren.
Ik denk dat de president er ver
standig aan doet andere grondwet
telijke organen te raadplegen".
Het uiteindelijke antwoord op de
steeds terugkerende vraag of Bou
terse bereid zou zijn de macht op te
geven was: "De tijd zal het leren".
Bouterse ontkent dat Lybië Suri
name gebruikt voor subversieve
activiteiten op het Amerikaanse
continent. In augustus is hij op be
zoek geweest bij Gaddafi en heeft
hem duidelijk gemaakt dat er enor
me druk is op Suriname vanwege
de Lybische aanwezigheid, en dat
hij, Bouterse, verwacht dat de ver
tegenwoordigers van het Lybische
Volksbureau (ambassade) zich aan
de wetten zullen houden.
Kerncentrales
Zweden dicht
STOCKHOLM (Rtr) - Zweden
zal omstreeks 1995 de eerste
van zijn twaalf kernreactoren
sluiten. Een jaar later moet de
tweede dicht zijn en de reste
rende tien reactoren dienen
voor het jaar 2010 te zijn stilge
legd. Dat heeft de Zweedse pre
mier Ingvar Carlsson gisteren
meegedeeld in het parlement.
In 1980 stemden de Zweden in
een referendum voor sluiting
van alle twaalf reactoren in de
vier kerncentrales die het land
heeft. Het tijdschema voor de
sluiting was nog niet bekend.
Het tijdschema voor de slui
ting maakt onderdeel uit van
een omvangrijk pakket maatre
gelen ter bescherming van het
milieu. "De lucht die wij inade
men is onzuiver. De wateren
zijn vuil. De atmosfeer is aange
tast. Ons klimaat kan verande
ren met onvoorspelbare gevol
gen voor natuur en milieu", zo
zei premier Carlsson.
SINGAPORE (GPD/AP) - In de
Tibetaanse hoofdstad Lhasa heb
ben boeddhistische monniken gis
teren, voor de derde keer in negen
dagen, anti-Chinese betogingen ge
houden. Zeker 100 betogers wer
den gearresteerd. Zestig van de
aangehouden betogers waren mon
niken, die van de Chinese autoritei
ten opdracht hadden gekregen het
land te verlaten omdat zij bij eerde
re demonstraties betrokken zou
den zijn geweest.
De betogers, die zingend en met
opgeheven vuisten naar het regio
nale regeringskantoor marcheer
den, eisten de vrijlating van 21 eer
der gevangen genomen monniken.
Maar voordat zij het overheidskan
toor in het centrum van de stad be
reikten, werd de demonstratie uit
eengedreven door gewapende poli
tiemannen, die in tien trucks op het
toneel verschenen en de betogers
oppakten.
Ooggetuigen zeiden dat op een
gegeven moment voor het over
heidsgebouw een chaotische situa
tie ontstond, toen militairen en po
litiefunctionarissen op de betogers
insloegen. Tot een echt treffen tus
sen de politie en de omstanders
kwam het evenwel niet.
Extra veiligheidsmaatregelen,
zoals het volledig isoleren van di
verse woonwijken, zijn vandaag
genomen in verband met aange
kondigde nieuwe demonstraties.
Het is vandaag 37 jaar geleden dat
Chinese troepen Tibet binnenvie
len.
De confrontatie van gisteren was
de eerste sinds de rellen van vorige
week donderdag, toen zeker 2.000
demonstranten, die onafhankelijk
heid van China eisten, een politie
bureau in brand staken en de poli
tie met stenen bekogelden. Vol
gens westerse artsen in Lhasa zijn
toen acht Tibetanen en een Chi
nees om het leven gekomen. Het
waren de ergste rellen sinds de
geestelijk leider van Tibet, de Dalai
Lama, in 1959 naar het buitenland
vluchtte na een mislukte opstand
tegen het Chinese bewind.
De onrust in Tibet komt twee we-
k^n voor het belangrijke dertiende
congres van de Chinese commu
nistische partij in Peking, waar in
grijpende wijzigingen worden ver
wacht in de top van de partij. Het is
niet uitgesloten, dat de conserva
tieve tegenstanders van de liberali
seringsplannen van partijleider
Deng Xiaping nu hun kans schoon
zien en de kwestie Tibet als wapen
gebruiken tegen de hervormers.
Ook organisatie
mensenrechten
in Sovjetunie
MOSKOU (DPA/AFP, - Een groep
Sovjetrussische dissidenten heeft
gisteren een Moskouse afdeling
van de in München gevestigde In
ternationale Vereniging voor Men
senrechten opgericht. De organisa
tie, die bij de autoriteiten officieel
om toelating heeft gevraagd, wil
zich bezighouden met het registre
ren van schendingen van de men
senrechten in en buiten de Sov
jetunie.
Op een persconferentie in Mos
kou verklaarden de vier oprichters
van de nieuwe organisatie - Valeri
Senderov, Kiril Popov, Aleksandr
Ogorodnikov en Pavel Slavin-Bor-
ovski - dat zij verder „morele en
materiële steun" willen geven aan
politieke gevangenen en ex-gevan
genen. Het is voor het eerst sinds
de ontbinding van de Moskouse
Helsinki-groep in 1982 dat Sovjet-
burgerrechtenactivisten zich weer
organiseren. De Vereniging, waar
van het hoofdkantoor in Munchen
gevestigd is, heeft in bijna 20 lan
den onderafdelingen.
ADVERTENTIE
Premier
De fractievoorzitter
MEXICO - Twee dagen lang leek
de revolutie doorgedrongen tot
diep in de Salvadoraanse hoofd
stad. Duizenden studenten en ar
beiders hieven anti-Amerikaanse
spreekkoren voor de pauselijke
nunciatuur in San Salvador.
Binnen, achter de grote, grijze
deur zat president Duarte te praten
met vooraanstaande leiders van
het Salvadoraanse verzet. De
zwaarbewapende oproerpolitie liet
zelfs liederen en lijfspreuken van
de CDU de guerrilla over zich heen komen.
in de Landdag van Sleeswijk-Hol- Het antwoord van christendemo-
stein, Klaus Kribben, is door zijn cratische activisten moest keer op
partij aangewezen als kandidaat keer wijken voor de numerieke
voor het premierschap. Kribben meerderheid van de revolutionair
zal het bij de strijd om de terugge- gezinden.
treden CDU-premier Uwe Bar-
schel op te volgen moeten opne
men tegen de leider vpn de SPD-
oppositie Engholm. Op 22 oktober
spreekt het parlement van de deel
staat zich uit wie van beiden de
voorkeur heeft. Beide partijen be
schikken over precies de helft van
de zetels in de Sleeswijkse Land-
door
Rob Sprenkels
Storing
Een brand in een transformator
huisje heeft gisteren in het cen
trum van de Amerikaanse stad Los
Angeles geleid tot een elektrici
teitsstoring. Dit veroorzaakte een
grote consternatie in overheids-
kantoren, het plaatselijke zieken
huis, het hoofdbureau van politie,
de telefooncentrale en het gebouw
van de Los Angeles Times. De sto
ring trof met name het winkel- en
zakendistrict, omdat alarminstalla
ties uitvielen en tal van kleine cri
minelen een slag konden slaan.
Familieleden van vermisten en
politieke gevangenen maakten
geen geheim van hun afkeer van
Duarte's voorstel om een mantel
van pardon en vergetelheid over de
diepe oorlogswonden te werpen.
„Hij mag de ontvoerders van zijn
dochter dan wel vergeven, maar zij'
is levend teruggekomen. Onze jon
gens zijn vermoord, worden ge
marteld, zitten nog gevangen", al
dus een groepje furieuze moeders.
„Het moment van vrede komt
naderbij", zo was er om het kwar
tier op de televisie te horen. Maar
het enige positieve feit dat kon
worden gemeld was dat er nog
steeds gepraat werd; dat er een
agenda van vier punten overeen
was gekomen; en, uiteindelijk, dat
de onderhandelingen de komende
weken door twee gezamenlijke
commissies zullen worden voort
gezet en dat men het voor 4 novem
ber eens moet worden over een wa
penstilstand. Zo niet, dan zal
Duarte een eenzijdig staakt-het-vu-
ren afkondigen.
Eigenlijk heeft de meer dan 20
uur durende dialoog dus helemaal
niets opgeleverd. Het feest is voor
bij, de oorlog kan weer in volle
vaart beginnen. Beide partijen
staan nog altijd lijnrecht tegenover
elkaar.
Duarte wil niets weten van een of
andere vorm van samenwerking
met de rebellen of een herstruktu-
rering van het regeringsleger. Hij
vindt dat het gewapende verzet uit
eindelijk, in het kader van de in
Guatemala gesloten Middenameri-
kaanse vredesakkoorden, gebruik
moet maken van de amnestie en
deel moet nemen aan de parle
mentsverkiezingen van volgend
jaar maart.
En achter hem staat het Salva
doraanse leger, waarbinnen ultra
rechtse officieren steeds meer sleu
telposities bekleden. Zij willen ei
genlijk niets weten van een politie
ke oplossing. Het afgelopen week
einde gooiden ze bijna roet in de
dialoog door, tegen de afspraken
in, de wegen te bezetten waarlangs
twee van de guerrilla-commandan
ten San Salvador moesten berei
ken.
De guerrilleros wijzen op hun
machtspositie, het feit dat ze bijna
eenderde van het nationale grond
gebied bezetten, het feit dat het be
wind zich staande houdt dankzij de
miljoenenhulp uit Washington.
Ook herinneren ze hoe, met
Duarte als president, eind 1980 de
op dat moment nog publiekelijk in
El Salvador aanwezige leiding van
de progressieve oppositie werd uit
gemoord. Daarom weigeren ze de
wapens in te leveren. Volgens de
rebellen is alleen een overgangsre
gering in staat om de voorwaarden
te scheppen voor een „daadwerke
lijke democratisering".
Is er wel vrede mogelijk in El Sal
vador? Van de twee gezamenlijke
commisies die zijn aangekondigd
hoeft niet al te veel te worden ver
wacht. En ook al zou het wel tot een
wederzijds staakt-het-vuren ko
men, waarschijnlijk zal het leger
binnen een week genoeg excuses
hebben gevonden om zo'n bestand
te kunnen opheffen. Beide partijen
blijven praten omdat ze hun ach
terban niet teleur willen stellen,
meer niet.
De aankoop van twee 2 kg pakken Dixan levert u in de maand oktober specta
culair voordeel op. Want iedereen die vóór 31 oktober a.s. de twee geld-terug-zegels
opstuurt, krijgt gratis een prima handdoek thuisgestuurd. Een extra voordeel bovenop
het aanbod dat u op het aktiepak aantreft. Profiteer nu van dit driedubbel voordeel.
NB. U kunt dc handdoek ook verkrijgen zonder dat u de aktiepakken koopt. Stuur
daarbij ingesloten een groene betaalcheque/girokaart tw.v. 2.95 (als vergoeding
Handdoekaktie, Postbus 30390.1800 EC Alkmaar. Maximaal I inzendingpergezi
■en voldoende gefrankeerde brief met
handling/verzendkosten) naar üixan
Dit aanbod is geldig t/m 31 oktober 1987.
