'Ons instinct slaapt niet
'Muziek maken is
mijn grote liefde'
Joop van Tijn en 'Welingelichte Kringen'
Tien finalisten compositiefestival
WUElNbLWG v UtViUtJJbtt 1HÖ/
KUNST
PAGINA 23
AMSTERDAM - Op de vraag wie
ooit het idee voor 'Welingelichte
Kringen' gelanceerd heeft volgt
geen eenduidig antwoord. Volgens
Henk Hofland is het programma
als het ware uit zichzelf ontstaan.
Het was een soort godsgeschenk,
ia.' Joop van Tijn houdt het erop
dat Rogier Proper aan de wieg
heeft gestaan. Hofland: "Ik weet
niet meer hoe het er in het begin al
lemaal aan toe ging. We lulden wat.
Vooral over buitenlandse politiek.
Breznjev stond nog in zijn kinder
schoenen. Die tijd was het".
door
René T'Sas
Vervolgens worden, op zeer gea
museerde toon, herinneringen op
gehaald aan allerlei mensen die
kwaad het programma verlieten
omdat ze zich onheus behandeld
voelden. Elkaar om beurten aan
vullend verhalen Van Tijn en Hof
land hoe filmproducent Matthijs
van Heijningen ooit een klap pro
beerde uit te delen aan journalist
Feike Salverda, waarbij een glas
wijn op de broek van Hofland te
recht kwam. Ooit werd de uitzen
ding door een groep krakers danig
verstoord en werd de column van
Hofland in de gracht gedeponeerd.
Piet Grijs ging de krakers achterna
maar toen ze dreigden hem ook de
gracht in te gooien keerde hij wijse
lijk op zijn schreden terug.
Van Tijn: "Sommige mensen
trekken het zich behoorlijk aan
wanneer er achter elkaar een aantal
harde vragen op hen afgevuurd
wordt, anderen niet. Toen we Bert
de Vries voor het eerst hadden uit
genodigd dachten we: hij houdt
het geen vijf minuten vol, want hij
wordt stuk getreiterd. Maar hij
hield zich prima staande. Eigenlijk
zijn het alleen domme i
boos weglopen".
"Helemaal niet. Wij zijn het zel-
1 2 Never gonna give you up
Rick Astley
2 1 Bad Michael Jackson
3 6 Causing a commotion
Madonna
4 3 Wishing well Terence
Trent D'Arby
5 5 Boys Sabrina
6 8 Let's work Mick J agger
7 4 What have I done to de
serve this Pet Shop Boys
8 12Amore BZN
9 16You win again Bee
Gees
10 181t's over - Level 42
11 28Pump up the volume
Marrs
12 7La Bamba Los Lobos
13 22Wipeout Fat Boys
Beach Boys
14 lOWhere the streets have no
name U2
15 9Bridge to your heart
Wax
16 21WaterfallWendy Lt-
17 29Brilliant disguise Bru
ce Springsteen
18 19Whenever you're ready
Five Star
19 37Some people Cliff Ri
chard
20 15City lights William
Pitt
21 111 just can't stop loving
you Michael Jackson
22 I need love L L Cool J
23 24Joe le taxi Vanessa Pa
radis
24 14Roadblock Stock Ait-
ken Waterman
25 31Smoking gun Robert
Cray Band
26 34Welkom in Utopia 2
Frank Boeyen Groep
27 Wonderful life Black
28 13Jive talkin' Boogie Box
High
29 39All out of love Sandra
Reemer
30 23Don't save my love Ri-
chenel
31 Stars on Frankie Stars
on 45
32 40TomorrowCommu
nards
33 33Let me in Colinda
34 35Heart and soul T'Pau
35 201 love to love Tina
Charles
36 17Let your sun shine F
Ashton M V Kolck
37 Paper in fire John
Cougar Mellencamp
38 Little lies Fleetwood
Mac
39 Loving you again
Chris Rea
40 36Girlfriend in a coma
The Smiths
den met iemand eens
hoort bij onze natuur".
Op woensdagavond komen de le
den van 'de Kringen' bij elkaar om
alle mogelijke onderwerpen voor
de uitzending van vrijdag te inven
tariseren. "Echt voorbereiden
doen we het programma nauwe
lijks. Ieder van ons houdt de kran
ten goed bij. Die basiskennis, aan
gevuld met de routine van al die ja
ren, is voldoende om de juiste vra
gen te stellen".
Dat veel van de onderwerpen die
in 'Welingelichte Kringen' bespro
ken worden Amsterdamse aange
legenheden zijn, waar luisteraars in
Sexbierum of Kerkrade niet echt
wakker van liggen, bestrijdt van
Tijn. "We vallen wel eens terug op
Amsterdam wanneer mensen uit
andere delen van het land moeilijk
naar hier kunnen komen. De Am
sterdamse politievoorlichter Klaas
Wilting hebben we wel eens vaker
in de uitzending, maar dat komt
ook omdat die man zich weerbaar
gedraagt. Dat neemt hem voor ons
Toen Van Tijn, twee jaar gele
den, adjunct-hoofdredacteur van
Vrij Nederland werd, zette hij een
punt achter zijn medewerking aan
het NOS-programma 'Het Capi-
tool'. 'Welingelichte kringen' zou
hij niet kunnen missen. "Als ik
daarmee zou moeten stoppen zou
ik dat als een verarming van mijn
leven ervaren. Dat meen ik echt.
Wij vormen een echte vrienden
club. Natuurlijk kun je vrienden
ook op een andere manier ontmoe
ten, maar samen een radiopro
gramma maken, dat is toch extra
leuk. Dat het programma al zo lang
bestaat is voor een groot deel aan
die hechte vriendschap te danken.
Het klinkt misschien wat opgebla
zen, maar het is waar".
Verloederd
Van alle omroepen voelt Joop
van Tijn de grootste affiniteit met
-de VPRO. "Uit politiek oogpunt
zou mijn grootste affiniteit bij de
VARA moeten liggen, maar dat is
al zo lang een verloederde omroep.
Daar wil ik niks meer mee te ma
ken hebben'-'. Ooit werkte hij mee
aan VARA-programma's als 'Haag
se Kringen' en 'De Rooie Haan',
maar na een ruzie met Jan Nagel
hield Van Tijn het voor gezien. 'De
VARA had er eer in moeten stellen
om een programma als 'Haagse
Kringen' te behouden, maar door
toedoen van Nagel is het de nek
dat omgedraaid. Zo'n omroep is niet
Over 'Hilversum' is hij
niet erg te spreken. "Het is een vol
strekte inteeltklei die daar blub
bert. Het feit dat je in een provin
cieplaats televisie bedenkt en
maakt, dat is toch belachelijk! Dat
komt nergens ter wereld voor. In
Nederland zit bijna alle creatief ta
lent in Amsterdam. Alleen omdat
Vogt destijds in Hilversum woon
de is de omroep daar blijven zit
ten".
"Dat is waar, maar het verschil
zit 'm in het feit dat Hilversum zon
der die inteelt niet zou kunnen be
staan. Amsterdam wel. In Hilver
sum klit men aan elkaar omdat
men niks anders heeft. In Amster
dam heb je een cluster van creatie
ve mensen omdat die nu eenmaal
in de hoofstad horen te wonen".
- De radio en televisie die in Hil
versum gemaakt worden gaan gro
tendeels aan je voorbij'.'
"De meeste programma's zie ik
wel een keer, maar doordat ik zo
weinig tijd heb, en doordat het me
allemaal zo snel gaat vervelen kijkt
ik tegenwoordig hooguit twee tot
drie uur per week. Radio luisteren
doe ik veel meer". Gevraagd naar
zijn favoriete programma's ant
woordt hij: "Boeken', van de
VPRO, vind ik erg goed. 'De stand
van zaken' (Vara) was een erg aar
dig programma. 'Het Gebouw' van
de VPRO is goed, vooral 'De Tafel
van NL'. En de actualiteitenrubrie
ken van de KRO en de NCRV op
maandag- en dinsdagmorgen. Ik
vond dat Noortje van Oostveen en
Elleke van Doorn hun werk des
tijds prima deden. Het is jammer
dat ze zich nu in zo'n neutrale rol
hebben laten dringen bij het Jour
naal".
De ambitie om van 'Welingelich
te Kringen' het beste rderlandse
radioprogramma te maken hebben
de makers niet, zegt van Tijn. "We
doen het echt voor de lol. Vijf
vrienden komen hier. in Arti, een
keer in de week samen, lopen al te
gen half vijf al pratend naar de tafel
hier, merken nauwelijks dat er mi
crofoons staan, praten op een ont
spannen manier met de gasten, en
na vijf kwartier zie ik de vinger van
Tessel de lucht in gaan en weet ik:
nog één minuut. Dan vergeet ik bij
na toch nog te roepen: Dit was Wel
ingelichte Kringen, en daarna lul
len we gewoon door".
Zijn rol, vertelt van Tijn, ver
schilt per uitzending. "Als de ande
ren goed op dreef zijn hou ik me
rustig. Als ik merk dat Hugo ach
terover leunt weet ik dat ik zelf de
rol van stoker moet spelen. Als hij.
of Henk, daarentegen een briljante
middag hebben kan ik volstaan
met wat meer 'serieuze' tussen
komsten. Het is een beetje mijn rol
mezelf te verloochenen, te zorgen
dat de uitzending goed loopt. Daar
door moet ik vragen die ik had wil
len stellen wel eens ongesteld la
ten. Evalueren na afloop doen we
nooit, nee. In de eerste vijf minuten
na de uitzending zeggen we wel te
gen elkaar: het was leuk, of het was
niet leuk, maar verder gaat dat
Macht
Joop van Tijn; 'In Hilversum blubbert de inteeltklei.
In maart volgend jaar bestaat het VPRO-radioprogramma
'Welingelichte Kringen' lwaalf-en-een-half jaar. De eerste twee-
cn-een-half jaar nam H.J.A. Hofland de presentatie voor zijn
rekening: sinds tien jaar zit Vrij Nederland-journalist Joop van
Tijn 'de Kringen' voor. Aanvankelijk duurde het programma
twintig minuten. Binnen dat tijdsbestek bespraken Henk Hofland,
Anton Constandse, Hugo Brandt Corstius, Maarten van Traa, John
Jansen van Galen en Harry van Wijnen de 'hot issues' uit de
wereldpolitiek. Via allerlei geleidelijke wijzigingen kreeg het
programma zijn huidige vorm. Piet Grijs (Hugo Brandt Corstius)
opent met zijn column, daarna wordt een aantal gasten (drie tol
vijf onderwerpen per uitzendingen) stevig aan de tand gevoeld.
Tussendoor leest ook Henk Hofland een column. De vaste kern van
'Welingelichte kringen' wordt nu gevormd door Hofland, Van Tijn,
Van Wijnen en Brandt Corstius. De produktie van het programma,
dat wordt uitgezonden vanuit de Amsterdamse sociëteit 'Arti et
Amicitiae', is in handen van Tessel Blok.
tieleiders, noem maar op, weten
dat we er niet op uit zijn om onze
'macht' op hen bot te vieren. We
voeren gewoon een aardig gesprek
met elkaar. Als ik voor VN, alleen
of samen met Max van Weezei, een
politicus interviewde zat ik altijd
op het scherp van de snede. Maar
dat is niet te vergelijken met de in
terviews in 'de Kringen'. Hier gaan
we op een beschaafde manier met
de gasten om, zoals je met elkaar op
een feestje zou omgaan. Wel elkaar
onderuit proberen te halen, maar
met behoud van ieders waardig
heid. De macht van de journalis
tiek wordt zo vaak overschat. Een
minister die roept: ik moet zo'n re
kening houden met de pers. weet
best dat hij machtiger is dan die
pers. Zeker in een land waarin jour
nalisten nog altijd worden be
schouwd als een soort van toneel
spelers, een volkje waar je voor uit
moet kijken, maar dat ie verder
niet au serieux hoeft te nemen. Ne
derlanders zijn zo gezagsgetrouw.
Bij ieder gesprek tussen een jour
nalist en een bewindsman kiezen
ze automatisch de kant van de be
windsman. Na afloop van 'Haagse
Kringen', waarin ik een minister
interviewde, hoorde ik hier in Am
sterdam nog wel eens iemand roe
pen: je had hem goed bij zijn klo
ten! Maar over het algemeen rea
geerde men eerder in de zin van:
het g'r.g toch wel wat ver wat je
daar aan de minister vroeg".
Maar al is de opzet van Welinge
lichte Kringen dan anders dan die
van een Vrij Nederland-interview,
zo zegt van Tijn. "daf betekent niet
dat ons instinct slaapt. Wanneer
een minister of een andere hoog
waardigheidsbekleder in het pro
gramma een flank blootgeeft zijn
we journalist genoeg om daar ge
bruik van te maken". Veel gevol
gen heeft een uitzending van 'Wel
ingelichte Kringen' overigens
nooit, weet van Tijn, "al is het dan
een programma dat door veel jour
nalisten beluisterd wordt. Toen we
een paar maanden geleden Bouter-
se telefonisch interviewden wer
den een aantal dingen uit dat ge
sprek wel opgepikt door de kran
ten. Kaar men zal er nooit de naam
van het programma bij vermelden.
'In een VPRO-programma...'heet
het dan. Het is niet zo dat wij on-
journalsitiek willen zijn, maar we
zijn er niet direct op uit om nieuws
te maken. Als uit dat wekelijkse ge
sprek onder beschaafde mensen
die zich goed kunnen weren, ont
hullingen komen, dan is het mooi
meegenomen".
AMSTELVEEN - Jos Brink en Wim lbo ontvingen gisteren de eerste
exemplaren van de door Henk van Gelder geschreven biografie over Wim
Sonneveld. Jos Brink schreef voor dit werk het voorwoord. De presentatie
had plaats in het Cultureel Centrum in Amstelveen. (foto anpi
DUBLIN - "Ik begrijp nog steeds
niet waarom zoveel mensen zich
aangetrokken voelen tot mijn mu
ziek. Maar het is wel prettig dat er
genoeg liefhebbers zijn. En ook dat
het er steeds meer worden. Want
daarom ga ik ermee door. Muziek
maken is mijn grote liefde. Dus dat
komt mooi uit".
Bijna traditiegetrouw heeft de
Engelse zanger-gitarist Chris Rea
precies een jaar na zijn vorige elpee
alweer een nieuwe langspeler
klaar. 'Dancing with strangers' is
de titel van de plaat die sinds vori
ge week in de winkels ligt. Getuige
de hitsingle 'Loving you again'
heeft Rea wederom een hoogstand
je afgeleverd. Niet alleen wat be
treft de muziek, die - volgens som
migen, ergens ligt in het midden
van Dire Straits en Robert Cray -
maar vooral vanwege Rea's super
gevoelige teksten.
door
Pieter Ploeg
Eerder liet hij dat al blijken in
'Josephine', zijn bekendste num
mer tot op heden. Maar ook op de
elpee 'On the beach' en de eerder
uitgebrachte 'Wired to the moon'
en 'Watersign' was het warme
stemgeluid van de in het Zuid-En
gelse Middlesborough geboren
zanger één-en-al gevoeligheid.
Zoals het een echt artiest be
taamt, komt de zanger-gitarist ter
promotie van 'Dancing with stran
gers' binnenkort voor een concert
naar ons land. Met zijn gedeeltelijk
nieuwe begeleidingsband staat
Chris Rea op 10 november op de
planken van Rotterdam Ahoy. Rea
is in de afgelopen jaren gegroeid.
Niet alleen voor wat betreft de aan
tallen platen die tegenwoordig van
hem verkocht worden, ook de ac
commodaties moesten steeds gro
ter worden. Stond hij enkele jaren
geleden nog in de kleine zaaltjes en
later in het Utrechtse Vredenburg,
nu doet hij moeiteloos een uitver
kocht Rotterdam Ahoy.
In interviews het ft Chris Rea
zijn sarcasme tegenover de schrij
vende Engelse pers nooit kunnen
verhullen. Rea is wars van alle
trends en dat wilde er énkele jaren
geleden niet in bij de 'trendy' En
gelse popjournalisten. Keer op
keer werd hij genadeloos neergesa
beld. Sinds enkele jaren echter
wordt zijn muziek eindelijk ook in
zijn moederland gewaardeerd en
scoort hij hoog.
"Ik denk niet graag terug aan de
beginperiode. Het was een duistere
tijd en ik had weinig zelfvertrou
wen. Ik wist niet of ik nou moest
stoppen of gewoon moest door
gaan. Onder druk van de platen
maatschappij ben ik doorgegaan.
Maar ik stond er zelf niet echt ach
ter. Daarom ook beschouw ik 'Wa
tersign' als mijn eerste elpee. Ter
wijl dat in feite de vijfde langspeler
is die ik heb gemaakt. De plaat
kwam zonder financiële steun van
anderen tot stand. Maar hij is beter
dan alles wat ik vóór die tijd had
gedaan".
Met 'Dancing with strangers'
luidt Rea een nieuw tijdperk in.
Elk jaar vertelde hij tot dusver dat
zijn samenwerking met Max
Middleton (keyboards) heel be
langrijk was voor de uiteindelijke
uitvoering van zijn composities.
„Als ik een song heb geschreven,
kan ik er bijna niet op wachten om
het max te horen spelen. Die man is
zo goed, dat ik niet had durven dro
men dat hij ooit in mijn vaste bege
leidingsgroep zou spelen. En hij
houdt van dezelfde dingen als ik:
kunst, cultuur, lekker eten, mooie
tuinen en architectuur. Bovendien
herkende ik eigenschappen van
mezelf in zijn persoonlijkheid. Het
klikte gewoon goed", zei de zanger
vorig jaar in een interview.
Op zijn nieuwe elpee echter
komt de naam van Max Middleton
niet meer voor. Ook drummer Da
ve Mattacks is weg. Zjn plaats is
ingenomen door Martin Ditcham.
En gitarist Robert Ahwai heeft
plaatsgemaakt voor Jerry Dona
hue. ue reden van Middleton's ver
trek is onbekend en valt in bepaal
de opzichten te betreuren. Maar op
'Dancing with strangers' wordt het
gemis van die muzikant ruim
schoots gecompenseerd door Chris
Rea zelf, die behalve gitaaar uok ac
cordeon, harmonica en andere in
strumenten, waaronder key
boards, bespeelt.
Boy George
iii Den Haag
DEN HAAG (ANP) - Boy George
komt op 29 november met de 'Boy
George Revue' voor éen optreden
naar Nederland. Het optreden
heeft plaats in het kader van een
Europese tournee ter ondersteu
ning van zijn nieuwste lp „Sold".
Boy George is de laatste tijd meer
in het nieuws geweest wegens zijn
heroïneverslaving waa.-van hij in
middels is afgekickt, dan door zijn
muzikale prestaties. De lp en tour
nee moeten daar echter verande
ring in brengen. Het concert wordt
gegeven in de pas geopende Dr.
Anton Philips zaal aan het Spui in
Den Haag. De voorverkoop begint
zaterdag 10 oktober.
Gevoelloos
hart van
Amampondo
op
Amampondo, muziekgroep
Zuidafrika. Leidse Schouwburg.
Gezien op 6 oktober. Nog te
diverse plaatsen, o.a. in Amster
dam van 13 tot en 17 oktober.
LEIDEN - In 1982 werd
Kaapstad de groep Amampon
do opgericht met het idee de
cultuur, traditie en de geschie
denis van Afrika uit te dragen.
Opererend vanuit het anti-
apartheids Market Theatre be
gon de groep al snel aan een
wereldtournee. De Nederland
se première had gisteravond in
de Leidse schouwburg plaats.
Met een groot aantal instru
menten als xylofoons, marim
ba's en Kuduhoorns trachtte
Amampondo het Afrikaanse
hart van de Leidse burger te be
roeren. Dansers in geitevellen,
hoela-hoela-rokjes en India
nentooien, liedjes uit o.m. Gha
na, Nigeria, Zimbabwe en
Zuidafrika zelf, zouden garant
moeten staan voor hèt Afrika.
Nou vraag ik me af of je wel
kunt spreken van DE Afrikaan
se Cultuur: wanneer je het hebt
over bijvoorbeeld DE Europese
Cultuur dan zou je daarmee net
zo goed de Hollandse klompen
dans als de Spaanse flamenco-
dansen verstaan. Een grove ge
neralisatie dus.
Het gevoel dat ik gisteravond
voor de gek werd gehouden,
bekroop me tijdens de voorstel
ling meermalen. Amampondo
is geen typisch Zuidafrikaanse
muziekgroep, maar een soort
folkloristische vergaarbak van
commerciële aard. Eén verza-
melelpee met hits uit alle Afri
kaanse windstreken en 'covers'
van onder andere Miriam Ma-
keba en Fela Kuti. Alles ligt
lekker in het gehoor m
snijdt geen hout. Van enige ge
drevenheid om die Afrikaanse
cultuur uit te dragen heb ik
niets gemerkt.
Het gebrek aan inspiratie is
er waarschijnlijk verantwoor
delijk voor dat het ook niet echt
wil gaan swingen. Bovendien
was er, zeker voor de pauze,
weinig te zien en kon je vol
staan met je ogen dicht te luis
teren. Nu is een schouwburg
ook niet de juiste plaats voor
een dergelijke muziekgroep.
Bij zulke dansbare muziek
moet je op z'n minst kunnen
gaan staan.
Men heeft geprobeerd van de
voorstelling een show te maken
maar het resultaat is vlees noch
vis. Als muziekgroep ontbreekt
het aan overtuiging van de le
den en als theatergroep ont
breekt het aan spektakel. Na
tuurlijk is het ritme lekker, de
hele zaal klapte mee en dwong
een plichtmatige toegift af. Er
wordt echt wel prima gespeeld.
Vakwerk. Maar wanneer één
van de leden vertelt dat hij
blij is voor ons hier vanavond
in Amsterdam te mogen spe
len, dan wint de kritiek bij mij
het van een gezellig, ongecom
pliceerd avondje uit. Zelden
heb ik zo'n aangename avond
zo langs me heen voelen gaan
door gebrek aan gedrevenheid
en overtuiging.
INGRID VAN
FRANKENHUYZEN
AMSTERDAM (ANP) - Tien popcomponisten zijn ge
plaatst voor de finale van het Compositiefestival „NOT
the same old song" op 20 oktober in de Melkweg in
Amsterdam. Dit heeft de Stichting Popmuziek Neder
land (SPN), die het festival samen met de Stichting Co-
namus voor de tweede maal organiseert, gisteren mee
gedeeld.
De tien winnende songs zijn: 'To Leonora' van Bob
Fullman (Amsterdam), 'I can't get up' van Willem van
Leeuwen (Den Haag), 'Soweto' van Willy Clement
(Oostende), 'All of New York' van Theo Jansen (Gro
ningen), 'Ugly Old Town' en 'Guess that's what I came
to do' van Gerrit Vennema (Den Haag), 'Lover Boy' en
'Optimaal Functioneren' van Jan Willem Boonenberg
(Diepenveen), 'TV-Land' van Willem Erne en Leendert
Huntelaar (Utrecht) en 'This strange room' van Cor
Kalkman en Patty Krone (Amsterdam).
In juni van dit jaar werden popcomponisten opge
roepen om een cassette met maximaal drie composi
ties en bijbehorende teksten op te sturen aan SPN. Er
kwamen in totaal 301 cassettes binnen met op de mees
te drie songs. De jury had tot taak om uit de ruim 850
composities de tien beste te kiezen voor de finale.
De tien geselecteerde songs zullen op 20 oktober
worden uitgevoerd door: Edwin Schimscheimer (key
boards), Lex Bolderdijk (gitaar), Marcel Schimschei-
mer (bas), Ton Op 't Hof (drums), Hans Jansen (Key
boards), Tom Barlage (saxofoon) en Lisa Boray, Jerry
Sheldon, Joost Belinfante en Frank Kraaijveld (alle
vier zang).
De eerste prijs is een geldbedrag van 1.000 gulden,
een speciale zangmicrofoon en uitvoering van de win
nende song plus een interview met de componist in
Veronica's Countdown Café op Radio 3. De tweede
prijs is een geldbedrag van 750 gulden en de derde
prijs één van 500 gulden.
De jury bestaat uit: Boudewijn de Groot, John Ca
meron, Vera Vingerhoeds, Jochem Fluitsma, Hennie
Vrienten, Jaap Stoutenbeek en Tony Berk.