Plan voor aanpak
giflozingen in Rijn
3 OKT. OPEN
Sb
Graf in eigen tuin
'Geen verzekering tegen fouten arts'
WINKELCENTRUM
Arts wil particuliere
bloedbank beginnen
'Geschuif met bouwkosten alom bekend'
WINKELHOF
TE LEIDERDORP
IS OP
WINKEIMF
Parlementair
onderzoek
bouwfraude
Deze bank bijvoorbeeld,
Vijf oeverstaten bereiken akkoord
Gezonken gifschip gelicht
Varkens blokkeren snelweg
VRIJDAG 2 OKTOBER 1987
ii mum
Minister Nijpels (milieu) ruikt aan een stuk verontreinigde grond. Hij
opende gisteren van de eerste Nederlandse opslagplaats voor vervuilde
grond in het Brabantse Zevenbergen. De provincies Brabant, Zuid-Hol
land en Gelderland gaan dat depot gebruiken (foto anpi
DF,N HAAG (GPD) - In de hele
volkshuisvestingswereld is be
kend, dat bij het bouwen van wo
ningwetwoningen regelmatig ver
schrijvingen van bouwkosten en
grondkosten plaatsvinden. Ook de
ambtenaren van het ministerie zijn
en waren daarvan op de hoogte.
Dat verklaarde ir. W. Koning, voor
malig directeur van de projectont
wikkelaar Wilma, gisteren tegen
over de parlementaire enquête
commissie. Hij overhandigde de
commissie een aantal onder ede
verklaarde getuigenissen die zijn
woorden bevestigden.
Volgens een van die getuigenis
sen, van een wethouder van een
Binnenland kort
Klachtgedrag
Zo'n 6 miljoen Nederlanders
hebben wel eens overwogen een
klacht in te dienen bij de een of an
dere instantie. Slechts twee mil
joen mensen hebben dat ook daad
werkelijk gedaan. Velen denken'
namelijk dat het indienen van een
klacht geen zin heeft. Van diege
nen die wel een klacht indienden
waren de meesten na afloop niet te
vreden: de behandeling duurde
veel te lang en meestal hielp het
niets. Dat blijkt uit een onderzoek
naar het 'klachtgedrag in Neder
land. dat gisteren werd gepresen
teerd aan de Nationale Ombuds-
Museumbrand
Een uitslaande brand heeft giste
ren het expositiecentrum Nieuw
Land in Lelystad volledig in de as
gelegd. De permanente expositie
over de drooglegging van de Zui
derzee en de inrichting en ontgin
ning van de IJsselmeerpolders
moet als totaal verloren worden be
schouwd. Enkele onvervangbare
films, foto's en schilderijen zijn
verloren gegaan. Het gebouw, dat
deze expositie al twee decennia
huisvestte, werd jaarlijks bezocht
door 90.000 mensen.
COEVORDEN (GPD) - Tegen wil en dank heeft de gemeente Coevor-
den vergunning verleend aan de familie H. Blom uit de buurtschap
Padhuis voor de aanleg van een privégraf in de eigen tuin. De 75-
jarige gepensioneerde directeur gemeentewerken en zijn vrouw R.
Blom-De Ridder (63), die bekend staat als milieuactiviste, hebben
zich twee jaar lang ingespannen voor een dergelijke vergunning.
Omdat zij op het platteland op enkele kilometers afstand van de
bebouwde kom wonen en over anderhalve hectare eigen grond be
schikken, ontbreekt het de gemeente Coevorden aan een wettelijke
mogelijkheid het echtpaar de vergunning te onthouden. De familie
Blom beroept zich op artikel 15 van de wet op de lijkbezorging, waar
in het recht op een privégraf onder nader beschreven voorwaarden is
vastgelegd.
De Coevorder wethouder J. Halfwerk zegt aanleg van een graf op
particulier terrein ongewenst vinden. „Maar", voegt hij er aan toe,
Juridisch zien wij geen kans de vergunning te weigeren. Hier ligt een
taak van de landelijke overheid om de wetgeving aan te passen".
Volgens Halfwerk komen privégraven in ons land vrijwel niet voor.
„In Duitsland kom je ze tegen bij een enkele boerderij, maar ook
slechts sporadisch".
De wethouder heeft het bejaarde echtpaar er nadrukkelijk op ge
wezen dat de gemeente geen enkele verantwoordelijkheid wenst te
dragen voor bijvoorbeeld waardedaling van de grond bij overdracht
of eventuele schending van het graf. Het privégraf zal worden aange
legd op circa honderd meter afstand van de woning van het echtpaar.
Tegen een algemene begraafplaats heeft mevrouw Blom grote bezwa
ren: „Wat moetje op zo'n begraafplaats te liggen bij mensen die niet
tot je intieme vrienden behoren?"
grote gemeente, zijn gemeenten
gedwongen tot verschrijvingen,
omdat ze anders onmogelijk in
staat zijn te bouwen binnen de ma
ximale prijs die een woningwetwo
ning volgens het rijk mag kosten.
Koning beschikte ook over de ge
tuigenis van het hoofd van de tech
nische dienst van het ministerie
van Volkshuisvesting, die even
eens verklaarde dat woningwetwo
ningen voor die prijs niet gebouwd
konden worden en dat bekend was
dat er verschreven werd.
Verschrijvingen van grond en
bouwkosten zijn overigens iets an
ders dan de aftrek van stichtings-
kosten waar de enquêtecommissie
zich de afgelopen weken over ge
bogen heeft. Bij verschrijvingen is
er altijd sprake van een gemengd
bouwproject: woningwetwonin
gen gecombineerd met premie
huurwoningen, koopwoningen,
winkels of kantoren. Bij dergelijke
complexen wordt een deel van de
grondkosten en de bouwkosten die
eigenlijk bij de woningwetwonin
gen thuishoren, overgeheveld naar
de overige onderdelen.
Uiteindelijk varen het rijk, de
gemeenten en de corporaties en de
huurders wel bij de verschrijvin
gen. Het rijk heeft in de loop dei-
jaren miljarden guldens bespaard
op de financiering en de subsidies,
gemeenten en corporaties kregen
betere woningen en de huurders
betaalden naar verhouding een te
lage huur. De dupe werden de ko
pers van vrije-sectorwoningen, de
t regels en parafen, dan krijg je Ru
standen, dan wordt i
winkeliers en de huurders van de
kantoren.
Koning vindt de praktijk van
verschrijvingen overigens niet
echt een onoirbare zaak, al zou hij
liever zien dat de regelingen wat
ruimer en vooral overzichtelijker
en beter hanteerbaar worden. Hij
zou het echter slecht vinden als in
de toekomst alles zo vastgelegd
wordt dat dit soort geschuif niet
meer mogelijk is: „Ieder bouwpro
gramma is anders en moeilijk en je
kunt niet overal de regeling op de
zelfde manier toepassen. Als je
vast gaat houden aan regels en pa
rafen, dan krijg je Russische toe
standen. dan wordt er helemaal
niet meer gebouwd".
Ook de tweede getuige bevestig
de dat verschrijvingen bij woning
wetwoningen heel gewoon zijn.
Drs. ing. S. de Graaf, directeur van
de MABON. de projectontwikke
laar van de Holland Betongroep,
rekende de commissie bovendien
voor hoe moeilijk het is om de
stichtingskosten van gemengde
projecten te berekenen: „Bijvoor
beeld, het plafond van de winkel is
de vloer van de woning daarboven.
Moet je de kosten dan in tweeen
delen of bij een van de twee optel
len?"
Een projectontwikkelaar maakt
volgens hem gewoon een bereke
ning wat hij voor de verschillende
onderdelen van een project krijgen
kan. Voor woningwetwoningen
moet hij dan meestal een verlies in
casseren, maar in het totale project
is dat geen probleem: „Dat is het
ondernemersrisico". De overige
onderdelen van een project wor
den daardoor duurder, maar: „Als
de markt dat oppakt en de markt
heeft het opgepakt, dan gaat ieder
een toch tevreden naar huis".
maar dan...
D Een stukje breder
O Wat hoger
O Ietsje zachter
Ietsje smaller
D Wat harder
D Een beetje lager
Bel voor documentatie 02508-1044. Showroom open maandaq l/m
zaterdag 10.00-1700 uur. Kromme Spiehngwcg 565, Vijfhuizen Ibij Haarlem]
BIJ DE MAKERS ZELF IS MAATWERK NIET DUUR.
ARNHEM (GPD) - Particuliere in
vesteerders in Arnhem willen een
weefsel- en bloedbank beginnen.
Daar kunnen mensen terecht, die
weefsel of bloed afstaan om het la
ter bij ziekte zelf weer terug te ont
vangen. De onderneming, die zich
van de naam 'Cell-Safe' bedient,
richt zich in eerste instantie op het
afnemen, invriezen en weer be
schikbaar stellen van weefsels en
bloed. In een later stadium wordt
ook gedacht aan sperma.
'Cell-Safe' is een initiatief van de
arts L. Hamming, directeur van de
Arnhemse Holland Hospital Servi
ces bv en van directeur P. Eelman
van Eeelman Holding bv uit het
Noordhollandse Schagen. De par
ticuliere weefsel- en bloedbank
van de beide ondernemers, die
daarmee inhaken op de angst voor
aids, wordt de eerste in Nederland.
Soortgelijke bloed- en weefselban-
ken floreren in de Verenigde Sta
ten al enige tijd.
Overigens is het maar de vraag of
de oprichting van een particuliere
bloed- en weefselbank straks nog
mag. Het afnemen van donorbloed
is in Nederland exclusief in han
den van de bloedbanken van het
Rode Kruis. Deze zomer heeft de
Tweede Kamer een wet aangeno
men, waarin is bepaald dat een zo
geheten autologe bloeddonor - ie
mand die voor eigen gebruik bloed
afstaat - gejijk is aan een donor, die
voor derden bloed geeft. Dit om de
commerciële handel in bloed- en
bloedprodukten geen kans te ge
ven. Die nieuwe wet ligt momen
teel ter goedkeuring bij dc Eerste
Kamer.
Secretaris Dudok de Wit van de
Centrale Medische Bloedtransfu
sie-commissie van het Rode Kruis
in Amsterdam laat weten dat een
commerciële bloedbank op geen
enkele medewerking hoeft te reke
nen. "Het gaat hier om puur com
mercieel ingestelde lieden, die me
nen een gat in de markt te hebben
ontdekt. Medisch gezien is zo'n
bloedbank volslagen nonsens. An
ders zouden wij dat als Rode Kruis
zelf wel hebben opgepakt. Maar
werken wij niet aan projecten, die
medisch als onzinnig overkomen".
Hij verheelt niet, dat commercië
le instellingen als 'Cell-Safe Neder
land' met name in de Verenigde
Staten als paddestoelen uit de
grond schieten. "Maar vaak gaan
die weer even snel failliet", aldus
Dudok de Wit. Dat zal volgens hem
in Nederland zeker het geval zijn.
aangezien donorbloed hier mini-
tieus wordt onderzocht en de kans
op besmetting met bijvoorbeeld
aids praktisch is uitgesloten.
Toch heeft volgens sommige
deskundigen heeft de transfusie
met andermans bloed zijn langste
tijd gehad. Een Amerikaans onder
zoeksteam in San Francisco heeft
berekend dat met consequent ge
bruik van eigen bloed, een voor
zichtigere operatietechniek en wat
grotere terughoudendheid bij het
geven van bloed, ruim driekwart
van de transfusies met vreemd
bloed overbodig wordt. Dat zou
een enorme verandering beteke
nen in de dagelijkse gang van za
ken bij bloedbanken en bloed
transfusiediensten.
Overigens vriest het centrale la
boratorium van de bloedtransfu
siedienst ook nu wel op verzoek ei
gen bloed in. „Dat gebeurt wan
neer er sprake is van werkelijk heel
bijzondere bloedgroepen. Of wan
neer iemand zoveel antistoffen
aanmaakt, dat het moeilijk is een
passende bloeddonor te vinden",
aldus Dudok de Wit.
OVERREDEN - De 38-jarige C.
Franken uit Rijsbergen (Noord-
Brabant) is gisteren in Terneuzen
om het leven gekomen. Hij werd
door een tractor met aanhangwa
gen overreden, toen hij uit een put
kwam die voor de aanleg van een
pijpleiding was gegraven. Daarbij
werd de man volgens de politie zo
ernstig aan het hoofd gewond, dat
hij kort daarna overleed.
STRAATSBURG (GPD) - Met een kus op de wang van zijn Nederlandse collega Smit-
Kroes, bezegelde de Franse minister Carignon gisteren (milieu) in Straatsburg een actie
plan voor de zuivering van het Rijnwater, dat voorziet in een vermindering van de giflo
zingen met gemiddeld 50 procent voor het jaar 2000.
I LEIDERDORP
Daarmee werd tevens vrede geslo
ten tussen Den Haag en Parijs over
het indammen van de zoutlozingen
door de Franse kalimijnen. Tot op
het hoogste niveau, tot dat van de
premiers Chirac en Lubbers toe, is
hier in het recente verleden poli
tiek over gekibbeld.
De vijf Rijnoever-staten, gisteren
in Straatsburg bijeen om het drink
water van zo'n 20 miljoen Europea
nen veilig te stellen, spraken via
hun onderhandelende ministers
van een historisch moment. Ook
Smit Kroes sprak van een opmer
kelijke eensgezindheid, groot we
derzijds vertrouwen en een soepele
opstelling van alle betrokken lan
den.
De Nederlandse bewindsvrouw
had haar collega's laten weten dat
Nederland niet kan blijven door
gaan met het uitgeven van honder
den miljoenen guldens voor de op
lossing van een probleem, dat zijn
oorsprong langs het hele stroomge
bied van de Rijn vindt. „Als we er
niet tijdig in slagen de Rijn-vervui
ling met tenminste de helft te ver
minderen", zo had ze hier dreigend
aan toegevoegd, „zullen de schoon
maakkosten gezamenlijk moeten
worden gedragen"
Het nieuwe alarmsysteem 'Rijn',
zo werd door de ministers gecon
stateerd, werkt reeds - althans in
de meeste landen - en lijkt aan de
eerste behoefte te voldoen. Voor
het rivieronderzoek en het herstel
programma heeft het Zwitserse be
drijf Sandoz (een jaar geleden ver
oorzaker van een giframp in de
VERVUILDE GROND
Romeinse muur
In Nijmegen is de Stichting tot
Behoud van de Romeinse Muur
opgericht. Deze stichting wil fond
sen werven om de Romeinse muur
die in 1985 aan de Waalkade in Nij
megen werd opgegraven te behoe
den voor afbraak. De stichting
heeft vijf ton nodig om deze zeer
belangrijke archeologische vondst
te behouden. De gemeente Nijme
gen heeft in eerste instantie beslo
ten de Romeinse muur af te breken
omdat op die plek in 1988 een casi
no met parkeergarage moet verrij-
Drugsverslaafden
De Amsterdamse drugsafdeling
van de GG en GD gaat een opvang
centrum voor zware drugsverslaaf
den sluiten. Daarnaast gaat de
dienst de verstrekking van vloeiba
re methadon zelf registreren, tot nu
toe deden apothekers dat. Deze
maatregelen moeten bijdragen tot
een bezuiniging van bijna vier ton.
Een financiële meevaller voor de
dienst is'de toezegging van het rijk
dat het 90.000 gulden bijdraagt aan
de kosten van de spuitenomruil in
de hoofdstad.
DEN HAAG (GPD) - De verzeke
raars zijn niet bereid een risicover
zekering voor medisch handelen in
het leven te roepen. Dit meldt de
stichting De Ombudsman, die ge
vraagd had om een dergelijke ver
zekering. De verzekeraars ver
wachten veel uitvoeringsproble
men. Een van die problemen is het
ontbreken van objectief hanteerba
re gerondslagen voor het vaststel
len van de letselschade, zo zeggen
Aanleiding tot het verzoek van
De Ombudsman vormen de jaar
lijks honderden klachten van pa
tiënten die ontevreden zijn over'
het resultaat van een medische be
handeling. Vaak gaat het om bij
voorbeeld problematische gene
zingen ten gevolge van infecties of
doorgesneden zenuwen.
Het verkrijgen van schadever
goeding is voor patiënten vaak een
lange en emotioneel zwaar beladen
weg. Nu moet men namelijk nog
bewijzen dat de schade aan de ge
zondheid het gevolg is van zogehe
ten verwijtbaar medisch handelen.
Die situatie leidt in de praktijk,
daarover wordt al jaren geklaagd,
tot veel juridische haarkloverijen.
Volgens De Ombudsman zou de
voorgestelde zogenoemde 'no-
fault-verzekering' daaraan groten
deels een einde kunnen maken.
Artsen en patiënten zullen minder
met elkaar in conflict raken.
Bij de stichting De Ombudsman
schat men dat jaarlijks tussen de
30.000 en de 60.000 patiënten pro
blemen hebben die direct samen
hangen met een ondergane opera
tie. Slechts een klein aantal van
hen kan aantonen dat sprake is van
een verwijtbare medische kunst-
fout.
Zweden
De Ombudsman dénkt dat de
problemen die de verzekeraars sig
naleren oplosbaar zijn. Gewezen
wordt op het feit dat soortgelijke
verzekeringen in Zweden en
Nieuw-Zeeland wel bestaan. Te
denken valt aan een te ontwikke
len speciaal soort van ongevallen
verzekering. Daarover bestaan al
lerlei gedachten, op basis waarvan
ook met ziektekostenverzekeraars
verder zal worden gesproken. De
eerste reacties van de verzekeraars
worden dan ook nog als 'voorlopig'
beschouwd.
HOEK VAN HOLLAND (ANP) -
De Maltese kustvaarder Junior die
14 september zonk op twaalf kilo
meter ten noordwesten van Hoek
van Holland is gisteravond ver
trokken naar Rotterdam. Bergers
van Smit Tak brachten het schip
om 14.00 uur boven water. De Ju
nior is geladen met ongeveer 380
ton sterk verontreinigd filterslib.
Daarin zitten onder meer giftig
cyanide en de zware metalen zink
en nikkel.
Wat er met het schip ver
der gebeurt is nog onduidelijk, me
de omdat Rijkswaterstaat er nog
niet achter is wie de eigenaar van
het schip is.
Rijn) ongeveer 20 miljoen gulden
ter beschikking gesteld. Gehoopt
wordt dat andere chemische con
cerns langs de Rijn. dit voorbeeld
zullen volgen.
Tijdens de volgende ministeriële
Rijn-conferentie die eind volgend
jaar in Duitsland gehouden wordt
zal worden overwogen of er een in
ternationaal fonds moet komen om
bedrijven, die de schoonmaak
beurt van de Rijn niet aankunnen,
te ondersteunen. Uitgangspunt
hierbij is dat er voor de inperking
van giftige afvalstoffen in de Rijn
enorme investeringen vereist zijn.
De stichting Reinwater is van
mening dat het actieplan goed van
bedoeling intentie is. maar mager
in de uitwerking. De uitbreiding
van de lijst gevaarlijke stoffen uit
het ontwerpplan (van McKinsey)
met stoffen als pcb's, fosfaat, en
enkele zware metalen, noemt Rein
water positief. Ook de oproep tot
volledige openbaarheid van lo-
zingsgegevens noemt de stichting
positief en wordt al jaren door haar
bepleit.
Reinwater noemt het jammer dat
de voornemens in eerste instantie
alleen een lijst gevaarlijke stoffen
betreffen. Vijftig procent reductie
in vervuiling dient te worden gele
zen als: de helft minder belasting
door zo'n dertigtal stoffen van de
misschien wel vijftigduizend in to
taal, aldus Reinwater.
Op de Rijksweg A27 bij Utrecht ontstond gisteren een ravage nadat een
vrachtwagen geladen met levende varkens was gekanteld. De tientallen
varkens kwamen bij het ongeluk los, waardoor de snelweg geheel versperd
raakte. Op weg tussen Amersfoort en Utrecht ontstond een file van zeker
tien kilometer.
Volgens een politiewoordvoerder is de truck met oplegger - die op weg
was naar Italië - uit de bocht gevlogen door een combinatie van snelheid
en gewicht. De vrachtwagen was geladen met 203 varkens, die tesamen
een gewicht hebben van 25.000 kilo. Bij het ongeluk zijn enkele tientallen
varkens door verdrukking gedood. De varkens zijii afgevoerd naar de fa
culteit diergeneeskunde van de Rijksuniversiteit Utrecht. De 30-jarige
chauffeur heeft bij het ongeluk een hersenschudding en hoofd- en schaaf
wonden opgelopen <r0to anp>
